Kabinet neemt
laatste horde
Gijs van Dam sr.
een rijk man
Plaatsing raketten dichterbij
Kinderrechtswinkel
voorziet in behoefte
Onderzoekers werken aan
anti-zwangerschapsvaccin
EEN GOED BED
HELPT BETER DAN
WARME MELK!
CDA: geen politiek
oordeel over Schoo
Penicilline
voor Polen
verouderd
Vader ontvoerde jongen werd groot
in Amsterdamse penose
DONDERDAG 24 OKTOBER 1985
BINNENLAND
PAGINA 5
DEN HAAG (GPD) - De Russische leider Gorbatsjov heeft in een dinsdag door premier
Lubbers ontvangen brief niet gemeld hoeveel SS-20 raketten er staan opgesteld in het
Aziatische deel van de Sowjet-Unie. Het totale aantal blijft ruim boven de 378 die er
volgens het kabinet 1 november maximaal zouden mogen staan om plaatsing van 48
kruisraketten in Nederland te voorkomen. Minister Van den Broek (buitenlandse zaken)
liet dat gisteren blijken in het Tweede-Kamerdebat over het kruisraketverdrag dat met de
Verenigde Staten zal worden afgesloten.
CDA, WD en de kleine rechtse
partijen steunen het kabinet in de
opvatting dat deze overeenkomst
moet en kan worden afgesloten,
niet strijdig is met de grondwet en
derhalve met een gewone meerder
heid in de volksvertegenwoordi
ging kan worden bekrachtigd.
Het kabinet nam, door die steun
van een kamermeerderheid en de
brief van Gorbatsjov, in feite de
laatste horde op de weg naar een
besluit tot plaatsing van de kruis
raketten. Gorbatsjovs brief was
een antwoord op een verzoek van
Lubbers om nadere informatie
over het Russische standpunt.
De brief van de Russische leider
bevatte volgens Van den Broek
niet meer informatie dan Gorbats
jov onlangs op zijn geruchtmaken
de Paryse persconferentie naar
buiten bracht. Hij zei toen, dat het
aantal SS-20's in het Europese deel
van de Sowjet-Unie zal worden te
ruggebracht naar het peil van juni
vorig jaar, namelijk 243.
Kerntaken
Op 1 november zal het kabinet,
zo deelde Van den Broek mee, be
halve het plaatsingsbesluit ook 'be
leidsvoornemens' bekendmaken
voor een vermindering van het
aantal Nederlandse kernwapenta-
ken (nu nog zes). In de periode na 1
november wordt vervolgens de
NAVO om een oordeel over dat
standpunt gevraagd.
Ook zullen Nederland en de Ver
enigde Staten nota's uitwisselen.
Minister Van den Broek (buiten
landse zaken) versprak zich giste
ren even, toen hij het had over de
looptijd van het raketverdrag
met de Amerikanen. Volgens de
bewindsman had het kabinet ge
kozen voor een looptijd van vijf
jaar, mede vanwege de binnen
lands-politieke situatie. De PvdA
wilde het verdrag desnoods tus
sentijds eenzijdig opzeggen, maar
dat kan alleen door wijziging van
de grondwet of als de VS daarmee
instemmen. Het kabinet had
steeds beweerd, dat de politieke
situatie in Nederland niets met de
gekozen termijn te maken had. De
opmerking van Van den Broek
wekte dan ook de woede op van
de oppositie.
waarin het beheer van de in 1988
op de basis Woensdrecht te plaat
sen kruisraketten wordt geregeld.
De tekst van deze nota's wordt ver
volgens naar parlement ter goed
keuring en naar Raad van State
voor advies gestuurd.
Op 1 december dient het kabinet
dan de goedkeuringswet in, die
beide nota's tot een volkenrechte
lijke overeenkomst maakt. Boven
dien wordt dan de defjtieve beslis
sing over het aantal toekomstige
Nederlandse kernwapentaken be
kendgemaakt.
Oppositieleider Den Uyl wond
zich gisteren zeer op over de haast
die het kabinet maakte. In het juni-
besluit van vorig jaar, zei hij, is ge
steld dat de goedkeuringswet per 1
januari 1986 zou worden inge
diend. De Raad van State heeft nu
slechts enkele weken de tijd om
zich te buigen over de vraag of de
tekst van de overeenkomst (de bei
de nota's) niet in strijd is met de
grondwet. Hij noemde het optre
den van de regering 'in hoge mate
laakbaar' en 'ongehoord'.
Zeggenschap
Centraal in het op sommige mo
menten vinnige, maar over het ge
heel genomen matte debat over de
hoofdlijnen van het toekomstige
raketverdrag stond de vraag of Ne
derland zeggenschap houdt over
de eventuele inzet van de in
Woensdrecht te stationeren kruis
raketten. Volgens het kabinet is de
Nederlandse invloed op een beslis
sing tot inzet van deze wapens
dank zij de NAVO-overlegproce-
dures 'optimaal, voorzover tijd en
omstandigheden dat toelaten'.
De oppositie, aangevoerd door
PvdA'er Klaas de Vries, slaagde er
gisteren niet in openingen te force
ren in het CDA-WD-front. Als de
Nederlandse invloed gering tot nul
zou zijn, zoals De Vries en anderen
poogden aan te tonen, zou het toe
laten van Amerikaanse wapens
door Amerikanen beheerd, op Ne
derlands grondgebied strijdig zijn
met de grondwet. In dat geval zou
tweederde meerderheid van de Ka
mer moeten instemmen met de
overeenkomst, en zo'n meerder
heid heeft het kabinet in de volks
vertegenwoordiging niet.
Van den Broek en De Ruiter ga
ven toe, dat bij verrassingsaanval
len, die een onmiddellijke en mo
gelijk nucleaire reactie van het
bondgenootschap vragen, er geen
mogelijkheid tot overleg tussen de
bondgenoten is. De Nederlandse
invloed is in zo'n geval zeer gering
of nul, aldus Van den Broek.
AMSTERDAM (GPD) - „De pro
blemen waarmee kinderen naar de
rechtswinkel komen, zijn bloedse
rieus. Alle vijftig kinderen die ons
om advies hebben gevraagd, waren
hier op de juiste plaats. Veel kinde
ren komen via de bestaande kana
len eenvoudig niet aan hun recht.
Zelf zouden ze gewoon zeggen dat
ze belazerd worden".
Dat zegt prof. Mieke de Langen,
initiatiefneemster en bestuurslid
van de Amsterdamse Kinder
rechtswinkel, die in mei van dit
jaar de deur van het pandje aan de
Brouwersgracht opende. Gisteren
werd verslag gedaan van het eerste
volle kwartaal dat de 17 vrijwillige
medewerkers erop hebben zitten.
De Langen is hoogleraar jeug
drecht aan de Universiteit van Am
sterdam. „Er zijn veel situaties
waarbij kinderen niet serieus wor
den genomen, de rechtspraak is er
een van", zo is haar ervaring. De
Kinderrechtswinkel moet de posi
tie van de kinderen versterken en
hun op juridisch gebied helpen bij
hun ontwikkeling. Dat dat nodig
is, blijkt uit het feit dat al vijftig
kinderen de weg naar de nog niet
zo bekende winkel hebben gevon
den, voor het merendeel overigens
op verwijzing van andere instellin
gen.
Het 'winkelpersoneel' geeft een
viertal, onherkenbaar gemaakte,
maar waarheidsgetrouwe voor
beelden. Alex is twaalf jaar. Hij
kwam omdat hij graag de achter
naam van de nieuwe echtgenoot
van zijn moeder wil krijgen. Kan
dat en hoe moet ik dat regelen, was
de vraag. Brigitte belde met de
vraag of ze bij de politie kon gaan
praten over het feit dat ze van haar
achtste tot haar vijftiende jaar door
haar vader seksueel is misbruikt.
Ze is nu achttien jaar, maar het
misdrijf is nog niet verjaard. De
medewerker van de Kinderrechts
winkel spoorde bovendien een
hulpverlener op, met wie Brigitte
over de problemen kan gaan pra
ten. Om zo iemand had ze ge
vraagd.
De juridische medewerkers -
(bijna) afgestudeerde juristen met
jeugdrecht als specialisatie - en
hun pedagogisch geschoolde colle
ga's begeven zich niet zelf in de
hulpverlening. Ook bemiddelen ze
niet tussen ouders en kinderen.
Volwassenen ziin eigenlijk niet
welkom in de winkel, al kunnen ze
in voorkomende gevallen wel con
tact opnemen om informatie te
krijgen. Maar advisering van kin
deren betekent voor de Kinder
rechtswinkel ook een keuze voor
dat kind en niet voor beide partij-
Echtscheiding
Carlos, die na de echtscheiding
bij zijn moeder woont, kwam bij de
rechtswinkel met de vraag of hij
wel mee moest als zijn vader hem -
onregelmatig - kwam ophalen. De
ouders hadden geen omgangsrege
ling getroffen, dus dat hoefde niet,
zo was het advies. Dieneke vroeg
naar de uitkering die ze als half-
wees krijgt, omdat ze op kamers
wil gaan wonen. Het wordt nage
gaan.
Het zijn enkele voorbeelden uit
de afgelopen maanden, allemaal op
het terrein van het burgerlijk recht.
Hulp aan kinderen die met het
strafrecht te maken krijgen, is niet
gevraagd. De speciale advocaten
die zich bij de piketdienst met kin
deren bemoeien, doen hun werk
kennelijk goed, zo concludeert me
dewerker Jan Moors.
„We proberen wel de communi
catie tussen de kinderen en hun
ouders of verzorgers weer op gang
te brengen, maar als dat niet moge
lijk blijkt, zullen we in het uiterste
geval ook kinderen bijstaan die
procedures beginnen tegen hun
ouders, hun school of de staat",
zegt Mieke de Langen. Zo'n proce
dure was bijvoorbeeld nodig toen
een meisje haar ski-uitrusting wil
de hebben die nog bij haar moeder
stond toen ze zelf op kamers was
gaan wonen.
Een speciale instelling voor kin
deren vindt ze overigens niet over
al nodig. Elders kunnen wellicht
de gewone bureaus voor rechts
hulp dit werk erbij doen, als ze
daar ruimte voor (kunnen) maken.
In Amsterdam bleek dat niet mo
gelijk en mede daarom kreeg De
Langen de gelegenheid met deze
vorm van hulp te experimenteren.
Dat lukt mede dank zij giften van
fondsen, waaronder het Kinder
postzegelfonds, de gemeente Am
sterdam en particulieren. Het
voortbestaan van de winkel is ech
ter nog helemaal niet gegaran
deerd. Subsidieaanvragen bij ver
schillende overheden zijn nog in
behandeling.
Met niet echt vrolijke gezichten
luisteren (v.l.n.r.) de kamerleden
Beckers (PPR), Ubels (EVP) en
Brouwer (CPN) aandachtig naar
het betoog van minister De Ruiter
(defensie) tijdens het debat over de
hoofdlijnen van het rakettenver-
drag met de Amerikanen, (foto anp>
ARNHEM/DORDRECHT (ANP) - Het waterpeil in de Nieuwe Merwede is
nu zo laag dat de werboot tussen Dordrecht en Werkendam niet meer bij
de aanlegsteiger kan aanleggen (zie foto). Alleen voertuigen lichter dan
1500 kg worden nog overgezet. Als het water nog vijf centimeter verder
zakt, zal het veer uit de vaart worden genomen. In het stroomgebied van
de Rijn zakt het water nog steeds door het uitblijven van neerslag. Bij
Lobith werd gisteravond een stand van 7.61 meter geregistreerd, dat is
vijftien centimeter lager dan vorige week. Als het rivierwater nog acht
centimeter zakt, wordt het 'laagterecord'van 1947 (7.54 centimeter) gebro
ken en wordt de laagste stand van het Rijnwater bereikt in de afgelopen
honderd jaar. (foto anpi
OSS (GPD) - De belangwekkend
ste ontwikkeling op het gebied van
voorbehoedsmiddelen is het anti-
zwangerschapsvaccin. Dat deelde
K. Wiedkaup, research-directeur
van het farmaceutisch bedrijf Or-
ganon, gisteren mee op een sympo
sium over gezinsplanning in de
Derde Wereld.
Het zwangerschapsvaccin is een
afweer tegen het hormoon HCG.
Dat wordt aangemaakt zodra een
eicel bevrucht is. Het vaccin tegen
HCG zal een aantal maanden
werken. Het zal overigens nog wel
een tiental jaren duren eer het
nieuwe middel op de markt is.
Het zal sneller gaan met de ont
wikkeling van de vaginale hormo-
nenring en de hormoneninplant.
ADVERTENTIE
Voor veel mensen beginnen 's nachts de pro
blemen. Ze kunnen de slaap maar niet vatten. En
glaasjes melk of pillen... het helpt allemaal niets.
Die mensen zouden eigenlijk eens moeten gaan
praten met Dormaël. Want Dormaël weet wat ge
zond slapen is. En gezond weer wakker worden.
Dormaël is dè specialist op dit gebied. Met een
ongelooflijke keus aan bedden, bedsystemen,
slaapkamers en bedmode.
Van de vijf Dormaël winkels is er één vlak bij
u in de buurt. U kunt dus makkelijk even langs ko
men als u genoeg hebt van die eeuwige glaasjes
warme melk.
U slaagt wel, u slaapt wel, met Dormaël.
Leiderdorp: Winkel
centrum Winkelhof (naast
Mijnders Meubelen), tel.:
071-414502. Utrecht:
Zeelantlaan 27, Meubel -
centrum Kanaleneiland,
tel.:030-883004.
Zeist: Voorheuvel 41, tel.:
03404-16055.
Veenendaal: Markt 9,
tel.:08385-10263.
Amersfoort: Kamp 61,
tel.:033-723770.
&SLAAPKAMERS
wordt verwacht dat die
over vier jaar op de markt zullen
komen. De kunstofring, die in feite
een verbetering is van de pil, geeft
zeer kleine hoeveelheden hormo
nen af. De gebruikster brengt hem
zelf in en draagt hem drie weken.
Na drie weken stopt ze er een week
mee. In die tijd krijgt ze net als bij
de pil een bloeding.
Het voordeel van de ring is dat
de hormonen direct ter plaatse
worden afgegeven. Daardoor is
slechts een vijfde van de hormoon-
hoeveelheid van de pil nodig om
een effectieve voorbehoeding te
krijgen. Bovendien is het pro
bleem dat de pil af en toe vergeten
wordt dan ook afgelopen.
De hormoneninplant is een strip
die wordt ingeplant en jaren
achtereen, net als de ring, in zeer
kleine hoeveelheden hormonen af
geeft.
DEN HAAG (GPD) - CDA en PvdA in de Tweede Kamer hebben forse
kritiek op het beleid van minister Schoo (ontwikkelingssamenwerking),
maar de christen-democraten verbinden daar geen politieke conclusies
aan. Dat bleek gisteren tijdens het debat over de begroting van ontwikke
lingssamenwerking.
CDA-woordvoerder Aarts weigerde antwoord te geven op de vraag van
het onafhankelijke kamerlid en de ex-CDA'er Scholten of hij zijn kritiek
niet wilde vertalen in een politiek oordeel.
PvdA-woordvoerster Herfkens had geen goed woord over voor het be
leid van de minister. Ze zei, dat de minister de belangen van ontwikke
lingssamenwerking niet effectief heeft verdedigd in het kabinet. Het op
heffen van het stuwmeer, waarin voor 2,3 miljard gulden aan toegezegde,
maar nog niet bestede bedragen zaten voor de hulplanden, noemde zij
'sluipmoord'. Volgens het PvdA-kamerlid is minister Schoo allerminst
een minister voor ontwikkelingssamenwerking, die internationaal staat
voor een vooruitstrevend beleid, dat vertrouwen inboezemt bij de Derde
Wereld, partij kiest voor hen die tussen de wielen raken van het on
rechtvaardige internationale ecnomische systeem", aldus Herfkens. Zij
zei dat Schoo „slecht op de winkel heeft gepast. Uitverkoop wegens op
heffing dreigt".
CDA-woordvoerder Aarts, die de kritiek van de PvdA grotendeels on
derschreef, zei dat de invloed van de minister op het totale regeringsbe
leid in een volgend kabinet moest worden vergroot. Hij stelde onder
meer, dat de minister een actievere rol had moet spelen en meer initiatie
ven had moeten ontplooien in het EG-overleg. Waarom wordt er niet
meer een hartverwarmend engagement getoond, vroeg hij zich af.
In tegenstelling tot de WD en de PvdA pleitte het CDA voor het voort
bestaan van een eigen minister op de post ontwikkelingssamenwerking.
Het wil geen verlaging tot het niveau van staatssecretaris noch een kop
peling met buitenlandse economische betrekkingen.
WD-woordvoerder Weisglas zwaaide zijn partijgenote Schoo overi
gens voornamelijk lof toe voor haar beleid.
UTRECHT (GPD) - Ruim 700 kilo
antibiotica bestemd voor zieken
huizen in Polen bleek bij aankomst
niet meer te kunnen worden ge
bruikt. De gebruiksdatum was ver
lopen. De Stichting Medische
Hulpverlening Polen, die vorige
week voor het transport van medi
sche apparatuur en medicamenten
zorgde, heeft dat vanochtend mee
gedeeld.
Secretaresse van de stichting El-
ly van der Laar, die ook meereisde:
„We brachten iets weg waar de
mensen in principe blij mee waren.
Pas in Polen hoorden we dat het
om verouderde penicilline ging".
Zowel de leverancier van de par
tij antibiotica, de Nederlandse ver
tegenwoordiger van de Britse pro
ducent Beecham, als de Stichting
zelf heeft een diepgaand onder
zoek ingesteld naar de vraag hoe
kon gebeuren dat een verouderde
partij in de zending voor Polen te
rechtkwam. De uitslag van dat on
derzoek is (nog) niet bekendge-
maakt.
Geen onderzoek
naar Duitse
'lokagenten'
DEN HAAG (ANP) - De ministers
van justitie en van buitenlandse za
ken hoeven niet te laten nagaan
welke rol provocateurs uit West-
Duitsland hebben gespeeld bij de
aanhouding op 18 mei in Dor
drecht van twee heroïnehandela
ren. De president van de rechtbank
in Den Haag heeft een eis van de
Utrechtse advocaat mr P.H. Doe-
dens in die richting gisteren afge-
Doedens had een kort geding
aangespannen tegen de staat om
dat hij vreest in het strafproces te
gen de Dordtenaren niet te kunnen
aantonen dat Justitie de bewijzen
op een onrechtmatige manier heeft
verkregen. Zijn cliënt zou in de val
zijn gelokt door een provocateur
uit de Bondsrepubliek - een zoge
noemde lokagent - die daar offi
cieel een gevangenisstraf uitzit we
gens heroïnehandel. Doedens ver
klaarde dat de Nederlandse autori
teiten hem tot dusverre met een
kluitje in het riet hebben gestuurd.
De rechtbank in Dordrecht zou de
strafzaak vandaag behandelen.
(Vervolg van pagina 1)
AMSTERDAM - De Amster
dammer Gijs van Dam, wiens
zoon dinsdag werd ontvoerd,
is zonder twijfel een kapitaal
krachtig man. Hij heeft in
Frankrijk een paar uitsteken
de drafpaarden lopen, die
een gezamenlijke waarde
hebben van ongeveer vier
miljoen gulden. De twee
duurste dravers worden ge
schat op een waarde van elk
een miljoen gulden.
Paarden zyn Van Dams grootste
hobby. Ook in Nederland bezit
hij enkele dravers, die echter niet
zo waardevol en succesvol zijn
als die in Frankrijk. De Holland-
door
Weert Schenk
se dravers staan op naam van de
Noordwyker John van Exter,
door wie ze ook worden getraind.
Van Dams zoon, Gijs jr., hielp
Van Exter dikwijls. Zo zou hij
ook afgelopen dinsdag naar
Noordwijk zijn gekomen, maar
verscheen niet op zijn afspraak.
Gijs jr. is net als zijn vader een
groot paardenliefhebber. Vaak
werden ze samen op de renbanen
gesignaleerd.
Gijs van Dam sr., een wat ge
zette en altijd keurig in het pak
gestoken man van 50 jaar met
een hoofdstedelijk accent, is
groot geworden in de Amster
damse penose. Al een jaar of
twintig geleden had hy voldoen
de geld verdiend om paarden te
kopen en te laten trainen voor de
wedstrijden. Het is niet zeker
waarmee hij daarna zijn geld ver
diende. Het vermoeden bestaat,
dat Van Dam is betrokken bij de
drugshandel..
Ongeveer tien jaar geleden
werd hij op doorreis in België
door de politie aangehouden.
Omdat Van Dam niet alleen een
forse som geld, maar ook een
hoeveelheid verdovende midde
len bij zich had, draaide hij voor
twee jaar de gevangenis in. Later
arresteerde ook de Franse politie
hem, maar liet hem na enige tijd
weer vrij. Het is onduidelijk
hij toen werd verdacht.
Eigenaarsvergunning
Vanwege zijn criminele verle
den mocht hij in de paardensport
geen eigenaarsvergunning meer
hebben. Vandaar dat Van Dams
Franse paarden niet op zijn eigen
naam staan. Niettemin laat hij
zich altijd als eigenaar fotografe
ren en huldigen.
Om dezelfde reden staat in Ne
derland zijn 'Stal Amsterdam' op
naam van John van Exter. Inge
wijden in de paardenwereld zijn
er zeker van dat Van Exter een
stroman is. Op de Nederlandse
banen laat Van Dam zich niet zo
vaak meer zien. Voor hem is dat
minder interessant dan de Fran
se paardenrennen, waar het ni
veau en het prijzengeld hoger lig
gen. Het was een zeldzaamheid
dat Van Dam afgelopen zondag
nog op Duindigt in Den Haag
rondliep.
Soms laat hij zijn Franse paar
den in Nederland lopen. In de
laatste Grote Prijs der Lage Lan-
den behaalde zijn Nobel Atout
een voortreffelijke derde plaats
en won daarme ongeveer 50.000
gulden. Het paard werd gereden
door Jan Kruithof jr., die in Pa
rijs Van Dams Franse paarden
onder zijn hoede heeft.
Onder de paardenliefhebbers
gaat het verhaal dat twee van de
vijf ontvoerders van biermag-
naat Heineken en diens chauf
feur Doderer werden gearres
teerd op een renbaan in Parijs,
waar ze vanwege de paarden van
Van Dam waren heengegaan.
Ten tijde van die ontvoering
kwam Van Dams naam even in
het nieuws, omdat hij en de Hei-
neken-ontvoerders hetzelfde
stamcafé hadden. Op de renba
nen herinnert men zich echter
niet dat ze daar veel met elkaar
optrokken.
Als paardenman staat Gijs van
Dam bekend als iemand die zijn
paarden 'recht toe, recht aan' laat
koersen. In zijn omgeving en die
van zijn dravers zijn geen gok
schandalen ontstaan. Hij was
daar altijd radicaal tegen, zo
wordt gezegd.
Omdat hij als een uitgekookte
jongen wordt beschouwd, zal
Van Dam waarschijnlijk niet al
zijn centen in zyn liefhebberij
hebben gestoken. Daarvoor is
het investeren in paarden te ris
kant. De ontvoerders van zijn
zoon weten zeker, dat de Amster
dammer zeer vermogend is en ei
sen derhalve 'een behoorlijke
hoeveelheid losgeld', zoals de
Amsterdamse officier van justi
tie Wooldrik gisteravond liet we
ten.
