'Barning: voor de
piano zal altijd
wel publiek blijven'
over de toekomst
van het carnaval'
Bisschop had op kermis heerlijk ontspannend dagje
Reportage
Importeurs voeren campagne
DONDERDAG 24 OKTOBER 1985
PAGINA 11
Piano spelen, ontspan
ning op niveau. Met die
slogan zijn de importeurs
van piano's onlangs een
reclamecampagne begon
nen om de populariteit
van de piano als muziek
instrument nieuw leven in
te blazen. Want de ver
koop van de piano laat de
laatste tijd nogal te wen
sen over. Werden er in
1980 nog elfduizend nieu
we piano's geïmporteerd,
vorig jaar was dat aantal
gezakt tot vijfduizend.
Reden voor de impor
teurs om via advertenties
en radiospots de aandacht
te vestigen op de ontspan
nende werking die van de
piano uitgaat. Een bena
deringswijze naar het hart
van de Leidse pianohan
delaar W. Barning junior.
"Muziek maken is rustge
vend. Ik zeg wel eens: de
piano is een verlengstuk
van de zenuwarts".
door
Conny Smits
Als voorzitter van de Nederland
se Piano- en Orgelbond kan Bar
ning meepraten over de dalende
verkoopcijfers van de laatste tijd.
"Maar dan heb ik het vooral over
de elektronische orgels. Die heb
ben in de jaren zeventig een ge
weldige hausse meegemaakt, ter
wijl daar nu eenvoudig een eind
aan is gekomen. Voor piano's
geldt dat niet: de verkoop is wel
iswaar iets teruggelopen, maar er
zal altijd publiek voor blijven".
Snufjes
De oorzaken voor de dalende
verkoopcijfers zijn voor Barning
zo klaar als een klontje. "Kijk.
een paar jaar geleden was het
nog zo dat elk dorp zijn eigen
kerk had, met daarnaast een or
gelwinkel. Maar orgels zijn te
genwoordig zo technisch, dat ze
een dag na aankoop eigenlijk al
weer verouderd zijn. En het gaat
wel een hoop geld kosten om het
instrument telkens uit te breiden
met de nieuwste snufjes".
Een piano daarentegen heeft
een veel langere levensduur, vol
gens Barning. "Maar ook die
krijgt natuurlijk een tik van de
slechtere financiële situatie van
de mensen, net als alle andere in
strumenten, zoals dwarsfluiten
en gitaren. Er zijn tegenwoordig
zoveel dingen te doen in de vrije-
tijdsector en dan moet er worden
gekozen. Neem de hele video
markt. En die mooie vakantie
naar Spanje, die willen de men
sen toch ook niet missen. Vroe
ger hoorde je wel dat kinderen
op judo zaten, én op pianoles én
op paardrijden. Dat gaat nu niet
meer".
Toch is Barning er niet echt
rouwig om dat de klanten van nu
wat kieskeuriger zijn. "Wat heb
ik nu aan iemand die hier grif
geld neerlegt voor een orgel dat
na drie maanden ongebruikt in
de hoek van de kamer staat? Zo
iemand zal op een verjaardag
niet bepaald enthousiast vertel
len over zyn instrument. Terwijl
er onder die verjaardagsgangers
wel potentiële klanten van mij
kunnen zitten".
Liniaal
Een heel ander soort klanten
zijn de ouders die voor hun kind
een piano komen kopen. "Dan
heeft een van die ouders vroeger
zelf gespeeld, maar is ermee op
gehouden omdat ze gelijk klas
sieke muziek moesten spelen of
omdat er zo'n schooljuf met een
liniaal op hun vingers sloeg als er
een verkeerde toets werd aange
slagen. Dat gaat tegenwoordig al
lemaal wat prettiger en dus mag
Pieter-Jan ook gaan spelen".
Dit soort klanten koopt meest
al een goedkopere piano van zo'n
vijfduizend gulden. Geoefender
mensen tellen voor een goede
concertpiano tien- tot twaalfdui
zend gulden neer. Duur? Bar
ning bestrijdt het met verve.
"Een auto kost twee keer zoveel
en nog veel meer aan wegenbe
lasting, benzine en onderhoud.
Daarbij gaat hij maar een paar
jaar mee, terwijl een piano wel
vijftig tot zestig jaar meegaat en
dan hoeft hij alleen maar een
paar keer per jaar gestemd te
worden".
Barning vindt wel dat klanten
die een instrument kopen dan
ook recht hebben op een goede
service. Hij is daarom blij met de
Vakopleiding Muziek die bona
fide handelaren in muziekinstru
menten opleidt. Barning: "In de
bloeitijd van het orgel zijn er heel
wat zaken bijgekomen. Maar
toen de verkoopcijfers daalden,
dachten die: weet je wat, ik ga
over op piano's want die hebben
toch ook zwart-witte toetsen.
Maar voor het verkopen van een
piano is meer nodig. Je moet ook
verlenen".
Kwaliteit
Er waren dus wel genoeg han
delaren in muziekinstrumenten,
maar omdat juist de kwaliteit ge
handhaafd moest worden, heeft
de Piano- en Orgelbond lang
geijverd voor een goede vakop
leiding. "Want tussen een orgel
en een piano zit een wereld van
verschil. De speeltechniek is to
taal anders. Sla je een piano-toets
aan, dan sterft de toon vrij snel
weg. Maar een orgel gaat bij wij
ze van spreken door tot de rege
ring de stroom afsluit".
Ook het onderhoud van een
piano vergt de nodige vakkennis.
Op scholen in Emmen en Am
sterdam worden onder anderen
pianostemmers opgeleid. Bar
ning: "Een paar jaar geleden
kampten we met een tekort aan
vakkundig personeel. Want een
piano stemmen, dat leer je niet
zomaar even in vijf minuten.
Toch is stemmen heel belang
rijk: het verlengt de levensduur
van een piano. Natuurlijk heb je
ook op dit gebied beunhazen
rondlopen die de piano wel goed
koop stemmen, maar lang niet al
tijd goed".
Barning: piano is verlengstuk van de zenuwarts.
(foto Wim Dijkman)
Symposium in Venlo:
Vlak voordat het nieuwe carna
valsseizoen op 11 november, de elf
de van de elfde, in de zuidelijke
provincies losbarst, wordt in Venlo
serieus gepraat over dit volksfeest.
Morgen en zaterdag wordt daar een
tweedaags internationaal sympo
sium gehouden over de toekomst
van het carnaval.
De aanleiding voor het sympo
sium is al even serieus. Het Ven-
loosch Vastelaovesgezelschap Jo-
cus bestaat dertien maal elf jaar en
is daarmee de carnavalsclub met
de langste aaneengesloten geschie
denis van Nederland. Het sympo
sium richt zich nadrukkelijk niet
alleen het op het carnaval in Ne
derland, maar ook op de viering
van dit volksfeest in het buiten
land. De deelnemers komen uit
Nederland, België en West-Duits-
land.
"Er is weinig bekend over de his
torische achtergronden van het
carnaval. Er zijn fundamentele stu
dies verricht over van alles en nog
wat, maar in Nederland althans,
nauwelijks over het volksfeest dat
twee zuidelijke provincies volledig
op zijn kop zet. Een volksfeest dat
tal van culturele krachten in bewe
ging heeft gezet en nog zet. Er is
alle aanleiding om daar eens se
rieus over na te denken". Socio
loog drs. Th. Fransen, mede-orga
nisator van het symposium en au
teur van meerdere wetenschappe
lijke verhandelingen over het car
naval, vindt het eigenlijk vanzelf
sprekend, dat er een symposium
gewijd wordt aan dit onderwerp.
Media
Het is overigens niet voor de eer
ste keer dat dit gebeurt. "In 1971 is
in Venlo een heel bescheiden aan-
zetje gegeven om serieus over het
carnaval te praten. Daarna gebeur
de er heel lang niets meer tot vier
jaar geleden in Den Bosch een
symposium werd gehouden. Dat
ging vooral in op de historische
achtergronden. Wij gaan ons nu
meer bezig houden met de invloed
die de media en het toeristenver
keer hebben op het carnaval".
Erg gelukkig zijn de organisato
ren niet met die invloed. "Er is gro
te belangstelling bij de media voor
het carnaval, maar die omhelzing
door de media kan wel eens dode
lijk worden. Wat de Hilversumse
pluggers doen met hun zogenaam
de carnavalskrakers leidt tot mas
sale irritaties in het zuiden van het
land. Daarom hopen we met dit
symposum ook te bereiken, dat de
media eens wat nadenken over de
rol die ze spelen". In Venlo is tij
dens het carnaval overigens geen
"boven-Moerdijks" lied te beluiste
ren. "Wij verkopen jaarlijks een
kleine achtduizend langspeelpla
ten met eigen liedjes", weet vice-
voorzitter Th. van der Loo trots te
melden.
De-organisatoren van het sympo
sium zijn al evenmin gelukkig met
de reclamecampagnes van de ver
schillende VW-bureaus om noor
derlingen tijdens het carnaval naar
het Zuiden te lokken. "Daarmee
wordt het carnaval de nek omge
draaid. Nu nog kunnen we in de
optocht plaatselijke gebeurtenis
sen en personen hekelen. Mensen
die van elders komen begrijpen dat
niet. Om hen te gerieven zouden
we het dus voortaan over de minis
ter moeten hebben in plaats van
over de wethouder. Dat zou bete
kenen, dat het carnaval overal het
zelfde wordt en dat is niet goed".
Socioloog Fransen ziet nog een
tweede probleem bij teveel bezoek
van buiten. "We zouden het taalei-
gene kwijtraken. Nu zijn de tek
sten die in de optocht worden mee
gedragen in het Venloos. Een bui
tenstaander kan dat niet lezen".
Hij zegt het niet nodig te vinden
dat er ijzeren hekken om het carna-
valvierend deel van Nederland
worden gezet, maar voegt daar
meteen aan toe, dat het maar beter
"een feest voor de inboorlingen on
der elkaar" kan blijven. Het sym
posium moet een platform worden
om over deze en andere zaken eens
na te denken. Iedereen kan er aan
deelnemen. Niet alleen bestuur
ders uit carnavalssteden, leden van
carnavalsorganisaties, volkskundi-
gen, maar ook gewone carnavals
vierders en verder "iedereen, die er
belangstelling voor heeft".
Op het symposium worden inlei
dingen gegeven door volkenkundi-
gen, professoren van de universi
teiten in Leuven en Bonn en door
mensen uit de kringen van de me
dia en het toerisme.
Lesbrief
Gelijktijdig met het symposium
vinden tal van andere activiteiten
plaats. Zo is er een filmfestival en
wordt een lesbrief verspreid voor
het derde en vierde leerjaar op de
middelbare scholen. "Leraren
maatschappijleer zoeken voortdu
rend naar actuele onderwerpen. Ze
krijgen weinig aangeboden en wat
biedt nu meer aanknopingspunten
dan het carnaval. Het is een dui
zenden jaren oud feest, waarmee
kerk en reformatoren het nogal
moeilijk hebben gehad. Stof te
over dus voor de lessen geschiede
nis en godsdienst. Talendocenten
kunnen er in diverse talen mee aan
de slag. Anton van Duinkerken
schreef er over, maar ook Goethe
en Rabelais. Pieter Breughel schil
derde "De strijd van de Vasten
avond tegen de Vasten" en ook
Goya en Jeroen Bosch maakten
werk van het carnaval. Stof te over
voor de les kunstgeschiedenis".
Drs. Fransen heeft geen enkele
moeite om duidelijk te maken dat
het carnaval interessante aspecten
heeft voor nog veel meer vakken.
De wetenschappelijke belangstel
ling voor het carnaval groeit. "In
het buitenland en dan met name in
West-Duitsland wordt het ene
proefschrift na het andere geschre
ven over carnaval. In Nederland
begint dat ook zoetjesaan van de
grond te komen. Inmiddels is men
ook hier tot de conclusie gekomen,
dat er veel geschriften en dergelij
ke over het carnaval bewaard zijn
gebleven. En daarmee is het heel
goed mogelijk om de geschiedenis
van het gewone volk te reconstrue-
F6(ANP)
Hulpbisschop Niënhaus van
Utrecht bracht gisteren in gezel
schap van een kermispastor een
uitgebreid bezoek aan de kermis
in Breda. Namens de bisschop
pen is hij speciaal belast met de
pastorale zorg voor rooms-katho-
lieke kermisexploitanten en cir
cusartiesten.
Hij onderhield zich met ver
scheidene exploitanten en moest
in de 'rijdende school' de meest
uiteenlopende vragen van kinde
ren beantwoorden, zoals: moetje
als bisschop in God geloven, en:
hebt u zich geërgerd aan 'Popie-
Jopie'. Ook wilde een schoolkind
van de bisschop wel weten, hoe
het met Sinterklaas zit. (Het
ANP-bericht hierover bevatte
helaas niet de antwoorden van
de bisschop).
Na afloop zei Niënhaus, dat hij
het een 'heerlijk ontspannende
dag' had gevonden. „Als kind
had ik al grote belangstelling
voor de kermis, maar die is nu
nog geweldig toegenomen. Dit is
niet het laatste bezoek geweest".
Naar Rome. Kardinaal Simo-
nis, voorzitter van het Neder
landse bisschoppencollege, ver
wacht van de komende wereld
synode van bisschoppen in Ro
me geen teruggang naar het 'rij
ke roomse verleden'. (De synode
in Rome, van 25 november tot 8
december, zal praten over de re
sultaten en gevolgen van het
Tweede Vaticaans Concilie).
"Wel wil ik - en met mij velen -,
dat ten aanzien van bepaalde
ontsporingen correcties worden
aangebracht".
De kardinaal sprak gisteren
over de aanstaande synode in
Rome op een persconferentie in
Utrecht. Namens de Nederland
se bisschoppen zal hij aan deze
synode deelnemen. De Haarlem
se hulpbisschop Lescrauwaet
gaat met hem mee als 'theolo
gisch adviseur', maar moet wel
buiten de vergaderzaal blijven.
Alle bisschoppencolleges ter
wereld hebben van Rome een
lijst met vragen gekregen over de
toepassing van de conciliebeslui
ten in eigen land. Er zijn nu 85
van de 120 beantwoordingen bin
nen, zo deelde kardinaal Simonis
gisteren mee. Een aantal stukken
had hij zelf al gelezen. "Er
spreekt een optimistische ten
dens uit", zei hij ervan. "Net als
wij hebben ook andere bisschop
penconferenties feilen naar vo
ren gebracht, maar het oordeel
over het concilie is toch overwe
gend positief'.
Waarnemers in rooms-katho-
lieke kringen vinden het Neder
landse antwoord op de vragen
lijst uit Rome vrij kritisch van
toon. Zo wordt de vraag gesteld
of het Vaticaan wel in dezelfde
mate collegialiteit betracht die
het zelf van anderen verlangt. En
of het algemene van de kerk niet
te veel nadruk krijgt ten koste
van het plaatselijke in een be
paald land.
Positief noemen de Nederland
se bisschoppen de hernieuwde
aandacht voor de bijbel, de rui
mere plaats voor de leken en de
verlevendiging van de liturgie.
Negatief de verstoorde relatie
met Rome (ontstaan door te veel
nadruk in eigen land op de plaat
selijke kerk), de onverschillig
heid (mogelijk als gevolg van de
oecumene) en de ontsporingen.
Overigens stuurde bisschop
Gijsen van Roermond een eigen
reactie naar Rome. Door tijdge
brek hadden de bisschoppen el-
kaars antwoorden op de dertien
vragen van het Vaticaan niet
kunnen bespreken. Het stuk dat
naar Rome is gegaan werd zo
doende een samenvatting van
hun afzonderlijke antwoorden.
Simonis zelf bleek over die sa
menvatting ook niet voor hon
derd procent tevreden te zijn.
"Hier en daar stel ik er wel een
paar vragen bij".
De synode in Rome is beslo
ten. De structuur van de Rooms-
Katholieke Kerk brengt mee - zo
lichtte Simonis toe -, dat er al
leen bisschoppen aan deelne
men.
De betekenis van de synode
moet niet worden overschat, zei
Simonis' adviseur, hulpbisschop
Lescrauwaet. "Ze stelt slechts
adviezen op voor de paus. Het is
geen parlement. Wel is het van
belang, dat er vanuit de wereld
kerk geluiden doordringen naar
het Vaticaan".
Simonis dacht er ook zo over,
maar gaf er toch nog een aanvul
ling op. "Ik verwacht wel, dat de
ze synode enkele grote lijnen zal
trekken die later uitgewerkt
gaan worden, bijvoorbeeld in de
gewone driejaarlijkse bisschop
pensynodes".
Dameskoor. Deze maand is
het twintig jaar geleden, dat het
dameskoor van de Hartebrug-pa-
rochie in Leiden werd opgericht.
Vaak zingt het koor bij trouw- en
rouwdiensten en bij vieringen in
het Elisabeth-gasthuishof en
Leythenrode. Aanstaande zon
dag om kwart voor 11 verleent
het feestelijke medewerking aan
de hoogmis in de Hartebrugkerk.
Gregoriaans. De Schola Gre-
goriana Lugdunensis opent het
derde werkjaar met een grego
riaanse vesper in de Lodewijks-
kerk, Steenschuur 19 Leiden, op
zondag 27 oktober om half 5. De
bezoekers krijgen een vouwblad,
zodat zij de tekst kunnen volgen.
Voorhout. De plaatselijke
commissie 'Samen op weg' (van
hervormden en gereformeerden)
in Voorhout heeft de hervormde
kerkeraad en de gereformeerde
wijkraad voorgesteld, per 1 ja
nuari 1987 een federatief ver
band met ell^ar aan te gaan.
Eerst worden tot februari vol
gend jaar de nodige 'groothuis
bezoeken' hierover gehouden
om 'Samen op weg' met zoveel
mogelijk gemeenteleden door te
praten. Kort daarna zal op ge
meente-avonden het besluit wor
den besproken om de federatie
op 1 januari 1987 te laten ingaan.
Vrijzinnigen. De Nederland
se Vereniging van Vrijzinnige
Hervormden gaat op 16 novem
ber in een 'algemene vergade
ring' in Lunteren praten over het
samen op weg gaan van her
vormden en gereformeerden. De
Rotterdamse predikant dr. G. W.
Reitsema zal de discussie inlei
den aan de hand van een vijftal
stellingen.
Zijn eerste stelling (enigszins
bekort) is: "Wat wij in Nederland
nü behoeven is een nieuwe, bre
de en veelkleurige protestantse
kerk, die de vele in de bijbel en'
in de kerkgeschiedenis van ons
land voorkomende stromingen
tot hun recht laat komen".
Restauratie. Met het minis
terie van welzijn, volksgezond
heid en cultuur is overeengeko
men, dat in het tweede'kwartaal
van volgend jaar de restauratie
van de Grote of Lebuïnuskerk in
Deventer zal worden hervat. Als
alles meeloopt zal deze tweede
etappe (de eerste werd wegens
geldgebrek gestopt) vier jaar du
ren. De kosten worden geschat
op tussen de 6 en 10 miljoen gul
den.
De Deventer Lebuïnus
gotische hallenkerk met e
kern uit de elfde e
Hervormde Kerk: beroepen
te Boven-Hardinxveld H. Rose-
boom Oene, te Capelle aan de
IJssel R. van Kooten Zeist; be
dankt voor Vinkeveen J. Maas
land Waddinxveen. Gerefor
meerde Kerken: aangenomen
naar Zwartsluis O. Doorn Diever.
Christelijke Gereformeerde
Kerken: bedankt voor Huizen L.
W. Bilkes Ermelo.
Overleden: In Groningen is, 97
jaar oud, de vrijgemaakt-gerefor-
meerde emeritus-predikant D.
van Dijk overleden. Sinds 1960
was hij met pensioen. Enkele ke
ren is ds. Van Dijk voorzitter van
een synode geweest. Meer dan
twintig jaar had de vrijgemaakte
theologische hogeschool in
Kampen hem als president-cura
tor in haar midden.'