Bijzondere vondsten op terrein van C A Conflict over dierenasiel zit muurvast Restanten uit ver verleden Maredorp Oud gebouw even gekraakt Kamerlid: wacht met ontruimen pand Brill Gisteren opTV Vandaag bij Dixons enV&D. WOENSDAG 23 OKTOBER 1985 LEIDEN LEIDEN - Over vier weken zal kantonrechter Rigters uitspreken of beheerder Tiele van het Leids dierenasiel aan de Besjeslaan mag worden ontslagen. Gisteren werd de ontslagzaak voor de tweede keer behandeld in het Leidse kan tongerecht, ditmaal achter geslo ten deuren. De meningen zijn ondertussen nog niet veranderd: het bestuur van het asiel wilde dat de rechter zou besluiten tot ontslag van Tiele, het liefst gisterochtend al, terwijl de beheerder bleef pleiten voor verderwerken. Tiele: "Ik wil gewoon niet weg. De beste oplossing zou zijn: met z'n allen rond de tafel en proberen de problemen op te lossen. Maar het bestuur voelde niets voor dat voorstel". Op donderdag 29 augustus kwa men de strijdende partijen voor het eerst bijeen in het Leidse kanton gerecht. De advocaat van de stich ting Dierenasiel Leiden en Omstre ken, mr. Kloppenburg, zette toen uiteen waarom Tiele moet worden ontslagen. Eén van de redenen: volgens het bestuur van de stichting DLO zou de beheerder niet alleen regelma tig de hand hebben gelicht met de Kantonrechter doet over vier weken uitspraak over ontslag tarieven, ook zou hij geen verkla ring hebben voor het feit dat som mige bedragen helemaal niet ge boekt zijn. Waar de advocaat van Tiele, mr. Kalkman, tegen in bracht dat ei genlijk het bestuur de grote schul dige is: dat bestuur wisselde steeds en men liet Tiele maar Verder zou het ook niet waar zijn dat zijn cliënt ooit gelden heeft achtergehouden of ten eigen bate heeft gebruikt. "Diefstal en verduistering wer den mij ook gisterochtend weer verweten", vertelt Tiele. "De oude argumenten kwamen in een nieuw jasje weer op tafel. En ik kan dan dus maar één ding blijven zeggen: dat het absoluut niet waar is". "Laat ik nu maar eens een simpel voorbeeld geven. Er werd een keer een hond gebracht, 's Avonds. Dat dier heeft de hele volgende dag in het asiel gezeten en werd de aaar- opvolgende ochtend al weer vroeg opgehaald. Het bestuur zegt dan: die hond heeft drie dagen onder dak gehad. Nee, is mijn antwoord dan, feitelijk was het maar één dag. Met andere woorden: ik verduister helemaal niets". "Ja, je kunt zeker zeggen dat de zaak in een bepaald opzicht muur vast zit, maar ik ben echt de schul dige niet. Het bestuur stelt zich star op. Zo zei voorzitter Heilbron gisterochtend bijvoorbeeld: nü moet er een uitspraak komen; er is al een opvolger voor Tiele". (Die opvolger is in elk geval niet mevrouw Van Eeden, zoals dieren beschermer Schouten onlangs in deze krant beweerde. Zij ontkent Tiele: "Op een bepaald moment vroeg de rechter wat ik ervan zou vinden om ontslag te krijgen plüs vijftigduizend gulden. Nee, heb ik toen gezegd, ik wil een eerlijke kans krijgen en die gunnen ze me niet". "Ik hoop maar dat de rechter dat ook inziet. Hij vroeg op een gege ven ogenblik overigens of het niet mogelijk zou zijn om als volwassen mensen onder elkaar dit probleem de wereld uit te praten. Nee, ant woordde het bestuur, dat had geen zin. Ze willen me kwijt". Bewijzen Of het ontslag wordt - daarover durft de advocaat van de stichting DLO, mr. Kloppenburg, niets te zeggen. Hij zegt het wel begrijpe lijk te vinden dat de voorzitter van het bestuur. Heilbron, liever op korte termijn een uitspraak had willen horen. "Vier weken is een lange tijd als je te maken hebt met een onprettige situatie, maar aan de andere kant: het is wel de ge bruikelijke termijn". "Overigens: de rechter kan over vier weken uitspraak doen, hij hoeft het niet. Er bestaat namelijk ook nog een andere mogelijkheid: de rechter kan de zaak aanhouden omdat hij nadere bewijzen wil heb ben. Dan is er dus nog geen uit spraak". De rechter heeft inderdaad een schikking voorgesteld, aldus de advocaat. "Aan Tiele werd ge vraagd of hii niet wilde weggaan. Dat wilde hij niet. Bovendien werd aan beide partijen gevraagd of ze niet eens rond de tafel wilden gaan zitten. En dat wil het bestuur niet, inderdaad, want mijn cliënt is van mening dat er geen enkele moge lijkheid tot overleg meer bestaat". Schouten van de dierenbescher ming - de organisatie die zich ach ter Tiele heeft geschaard tot groot ongenoegen van de stichting DLO - blijft ondertussen optimistisch. Het wordt geen ontslag, denkt hij. En wordt het wel ontslag, dan gaat het asiel failliet volgens de dieren bescherming. Zeuren Schouten: "Wij hebben bere kend dat ontslag van Tiele het be stuur van het asiel ruim drie ton zou gaan kosten. En dat is bepaald geen onzinnige berekening, ster ker nog: het zou mij niet verbazen als hun onkosten nog hoger zou den komen te liggen. En dat geld kunnen ze nooit opbrengen: het is bekend dat de financiële situatie van het asiel niet zo rooskleurig Volgens mr. Kloppenburg moet dit verhaal van de dierenbescher ming niet serieus worden geno men. "Drie ton - hoe komen ze er bij? Nee, daar kun je niet serieus op ingaan. Dat doet overigens de advocaat van de tegenpartij ook niet". Schouten blijft echter op het standpunt staan dat drie ton een redelijke schatting is en dat ont slag onherroepelijk tot een faillis sement van het asiel zal leiden. "Daarom hoop ik dus dat Tiele niet wordt ontslagen. En vanzelf sprekend moet hij ook blijven om dat hij de meest geschikte man is voor die functie. Maar ach, dat heb ben we al zo vaak gezegd; het wordt een gebed zonder end. Eer lijk... ik ga dat bestuur steeds min der begrijpen. Van verzoeningspo gingen willen ze niets weten en het is triest om te zeggen... maar: het enige wat ze doen is zeuren". LEIDEN - De opgraving aan de Haarlemmerstraat, op de plek waar de C&A-nieuwbouw zal verrijzen, heeft de afgelopen weken een aantal bijzondere vondsten opgeleverd uit het dagelijks leven van middeleews Leiden: kannen en kruiken, aardewerken olielampjes, houten eetborden, een fraai tafelmes en een houten kandelaar. Een buitengewone vondst zijn de scherven van een vrijwel compleet, dertig centimeter hoog, Maria- beeldje van pijpaarde, stammend uit de vijftiende eeuw. Opmerke lijk is dat, op de plek waar de Bata- schoenenwinkel heeft gestaan, tal rijke schoenen en de sporen van een veertiende eeuwse schoenma ker zijn gevonden. "De opgraving is nog niet beëin digd maar mag nu reeds een succes genoemd worden", aldus de mid deleeuws archeoloog Peter Bitter, die door de gemeente Leiden is aangetrokken om de leiding van het onderzoek op zich te nemen. Het gaat hier immers om een be langrijk stadsgedeelte. "Uit histori sche bronnen is bekend dat rond 1355 de nederzetting Maredorp werd toegevoegd aan de stad Lei den. Deze nederzetting lag aan de noordoever van de Rijn, tegenover de oude stad, en bij de uitmonding van de Mare. Van dit Maredorp is nog maar weinig bekend", aldus Bitter. Prachtige kans De oudste kern van Maredorp moet hebben gelegen nabij de On ze Lieve Vrouwenkerk (het huidi ge Vrouwenkerkplein). In 1983 werd hier bij een opgraving ont dekt dat de oudste voorganger van de kerk al van rond 1300 dateerde. Het bouwterrein van C&A moet ongeveer in het centrum van dit dorp liggen. De sloop van de vroe gere Bata- en andere winkels was dan ook een pracht kans voor de archeologen om een onderzoek in te stellen naar de vroegste bewo ners van Maredorp. Ondanks het krappe tijdschema (ongeveer een derde van de tijd die eigenlijk voor zo'n onderzoek no dig is) kpn toch een flink deel van het sloopterrein worden onder zocht. Het interessantste deel, di rect aan de Haarlemmerstraat gele gen, kon over een lengte van 35 meter en een breedte van 30 meter worden opgegraven. De veronder stelling dat men hier belangrijke restanten uit het verre verleden van Maredorp zou ontdekken is be waarheid. "De archeologische vondsten be wijzen dat er al in het midden van de dertiende eeuw bewoning was langs de Haarlemmerstraat. Tegen de noordkant van de Haarlemmer straat werd een dijk gestort waarop de eerste huizen werden gezet. Van de vroegste huizen zijn enkele ge deelten opgegraven. Het zijn delen van huizen met een houten con structie en wanden van vlechtwerk of plaggenwanden. Een opmerke lijke vondst was een deel bakstenen huis van rond 1300. Het is een aanwijzing dat Maredorp toentertijd al enig aanzien moet hebben gehad". In het achterterrein werden tallo ze kuilen gevonden waarin men af val stortte. Hier zijn ook de afval- kuilen ontdekt van een veertiende eeuwse schoenmaker en van een houtbewerker. In totaal is bij de opgraving reeds een dertigtal schoenen gevonden. Behalve deze belangrijke histori sche gegevens heeft het onderzoek ook fraaie vondsten opgeleverd van het dagelijks leven in het mid deleeuwse Leiden: gebruiksvoor werpen zoals houten eetborden en lepels, een tafelmes, een houten kandelaar, aardewerken olie lampjes, een ijzeren vijl en een dis sel. Voor het eerste werden scher ven gevonden van een bijna com pleet Mariabeeldje stammend uit de vijftiende eeuw. "De verschil lende vondsten maken duidelijk dat er sprake moet zijn geweest redelijk bloeiende woon gemeenschap. Maredorp moet iets heel bijzonders geweest zijn", al dus archeoloog Peter Bitter. Het onderzoek zal de komende weken nog worden voortgezet. reiniging LEIDEN - Eén van de voormalige bedrijfspanden van de gemeente lijke reinigingsdienst, aan de Noor derstraat, is gisteren enige tijd ge kraakt geweest. De reinigingsdienst heelt on langs een nieuw bedrijfspand be trokken op het industrieterrein De Waard. Een zestal krakers heeft in de nacht van zondag op maandag bezit genomen van één van de ou de bedrijfspanden met bovenwo ning. Gisteren stelden zij de politie van hun actie op de hoogte. Een hulpofficier van politie toog daar op naar het gekraakte pand om zich op de hoogte te stellen. Om wonenden beaamden dat het on derhavige pand al enkele maanden leeg stond. De adjudant stelde ove rigens vast dat het gebouw abso luut onbewoonbaar was. Gistermiddag had ook een amb tenaar van de gemeente een ge sprek met de krakers. Hij stelde hen op de hoogte van een gecombi neerd nieuwbouw/verbouwplan dat gereed is voor uitvoering. Op het terrein van de reiniging komen nieuwe woningen, een school en ook de voormalige bedrijfspanden zullen voor bewoning geschikt Worden gemaakt. Alleen een gara ge wordt gesloopt. De bedoeling is dat volgende maand met het bouw plan wordt begonnen. De sloop i de garage is al in volle gang. Na een uiteenzetting van de plannen hebben de krakers het pand aan de Noorderstraat vrijwillig verlaten. DEN HAAG/LEIDEN - Het Twee de-Kamerlid Van Es (PSP) wil dat de Rijksuniversiteit Leiden (RUL) eerst de resultaten van het zoge noemde haalbaarheidsonderzoek afwacht voordat het gekraakte voormalige pand van uitgeverij Brill aan de Oude Rijn eventueel wordt ontruimd en verkocht. Het haalbaarheidsonderzoek moet uit wijzen of de plannen van de huidi ge bewoners om het pand aan te kopen uitvoerbaar zijn. In vanmor gen door het kamerlid ingediende schriftelijke vragen stelt zij staats secretaris Koning van financiën voor daarop bij de universiteit aan te dringen. Het ministerie van financiëp is bij de zaak betrokken omdat net pand door de universiteit voordat hét eventueel wordt verkocht eerst aan de dienst der domeinen moet worden overdragen. En die valt on der de verantwoordelijkheid van dit ministerie. Van Es brengt de staatssecretaris onder de aandacht dat het Leidse college van B en W de RUL al heeft verzocht om de ontruiming van het pand uit te stellen. Ook maakt zij de bewindsman bekend dat B en W positief staan tegenover het verle nen van een benodigde gemeente garantie, indien het haalbaarheids onderzoek uitwijst dat aankoop van het pand door de krakers mo gelijk is. Van Es vraagt de staatssecretaris tevens of hij met domeinen en de RUL een schikking overeen wil komen om ontruiming bij een mo gelijke overdracht van het pand aan de dienst der domeinen te voorkomen. ADVERTENTIE COMMODORE COMPLEET STARTPAKKET* incl. 4 gratis programma's waaronder Tempo Typen! 'Commodore 64, datarecorder, 1 J1J_ MCN-lidmaatschap en programma's 'Tempo Typen', 'Horoscoop', 'Databasis' en Wegwijs op uw Commodore 64' Op de MCN-afdeling van V&D en Dixons vindt u honderden programma's voor Commodore 64 en ZX Spectrum Slijter Hij leidt ons meteen naar de wijnkelder. "Ziet u dat behang, dat is nog uit de vorige eeuw. Hier hielp ik als vierjarige mijn vader al. De flessen tussen stro leggen. Want toen was er nog sta tiegeld op al die flessen". De schappen zijn later aangebracht, maar sommige hoorden bij het huis. Zij zijn doorgezakt van de zware last. Slijterij Boom aan de Kraaierstraat, sinds 1923, houdt op 1 november op te bestaan. Kees Boom en zijn vrouw gaan het kalmer aan doen. Het is hard werken geweest om het hoofd boven water te houden. Vooral de laatste jaren. Nadat een her senbloeding hem getroffen had, kon Boom het werk niet meer aan. Alles kwam daarna op zijn vrouw neer. "Ik had er al een paar jaar eerder mee willen op houden, maar mijn vrouw wilde nog doorgaan. Maar nu kan het echt niet meer", aldus Boom. De tranen springen hem in de ogen bij de gedachte alleen al dat zijn zaak volgende week voorgoed de deuren sluit. Zijn leven zit erin. We lopen door naar de bierkel der. Daar staat de spoelbak. Vroeger, in de tijd dat zijn vader de slijterij nog dreef, stond er een groot vat brandewijn. Brande wijn met een percentage van 50 procent alcohol zat daarin. "Dan kocht mijn vader in Amsterdam citrpenlinten. Dat zijn hele dun ne citroenschilletjes, waar het wit vanaf was. Bij joden kocht die dat. Na de oorlog is geen van die joden teruggekomen". Hij zwijgt bedroefd. "Een bepaalde hoeveelheid van dat citroenlint werd op die brandewijn gezet. Dan kreeg je een citroen-extract. Daar werd citroen-jenever van gemaakt. Het 'Eradus-schilletje', genoemd naar de vroegere eige naar, was beroemd. Maar we maakten er ook Citronel van, nee dat was een likeur, geen middel tegen muggen. En Fladderac". Likeurtjes werden vroeger veel meer gedronken dan nu het geval is. Boom noemt enkele exotische namen op: bruidstra nen, goudlikeur, hemdje-licht- op, roosje-zpnder-doomen, de ma tante, groene half-om-half. Slijter (2) Hij blijkt nog een fles half-om- half in een kast te hebben staan. In cadeau-verpakking. "Wilt u het eens proeven?" Voorzichtig schenkt hij een klein beetje in een mooi likeurglaasje. De eerste nip heeft een goddelijke prikke ling tot gevolg. De smaak is een kruising tussen crème de cacao en Cointreau. "Vroeger was dat mijn lievelingslikeurtje". Als slijter zal hij wel een groot kenner van alcoholhoudende dranken zijn, veronderstellen we. En een groot liefhebber. Hij ontkent dat. "Ja we drinken wel eens een glaasje port of sherry. We trekken wel eens een flesje wijn open. Maar van jenever heb ik nooit gehouden. Daar werd ik draaierig van". Boom-jenever, Boom-brandewijn. In de tijd dat zijn vader nog in de zaak stond, werd dat zelf gemaakt. Later was dat niet rendabel meer. "We plakten zelf onze eigen etiketten op de flessen. Die smeerden we met lijm in, deden de etiketten op de fles en rolden ze met een doek glad". Ook theelood, ge liefd bij sportvissers, werd ge bruikt om de fles af te sluiten. Het theelood ging om de hals en met een met kaarsvet ingewre ven touw werd het dan strak ge trokken. Boom doet het voor. Alsof hij het nog dagelijks doet, zo behendig gaat dat. De Boomen maakten ook hun eigen advocaat. "Mijn moeder mocht een kapot theekopje nooit weggooien. Dat werd gebruikt voor de eieren. Elk ei werd in een theekopje gebroken, dan konden we controleren of er geen bloed- spoortje inzat. Was dat het geval, dan werd het niet voor de advo caat gebruikt". De eieren gingen in een pan, die au-bain-marie werd verwarmd. In een advo caatmolen werden de eieren ge draaid. Vervolgens ging er riet suiker en brandewijn in en een beetje vanille. Na een aantal uren draaien ging het mengsel in Slijter Boom en echtgenote: "We gaan dingen doen zijn toegekomen" Keulse potten die met perka ment werden omwikkeld. Zo bleef het een paar weken staan te besterven. Vervolgens begon de procedure met de advocaatmo len opnieuw. Dan werd de advo caat, na te zijn afgekoeld, in fles sen gegoten,.klaar om te worden verkocht. Slijter (3) Zelf wijn inkopen doet hij niet. Dat gebeukt via een inkoop-com binatie. Ja, hij is wel eens een keertje naar Frankrijk geweest voor een wijnreisje. Maar hij maakte er geen gewoonte van. De slijterij is gevestigd in een oude Leidse buurt. "Vroeger wa ren de mensen straatarm, maar eerlijk. Ik heb eens een meisje zien lopen op de Uiterstegracht. Midden in de winter. Een kind van een jaar of elf, zonder man tel, in een katoenen jurkje en blo te bénen. Ze zag paars van de kou. Mijn vader zei tegen ons: "Dan hebben jullie nog wel eens wat te klagen. Maar als je dat ar me kind nou ziet". Toch, on danks die armoe, hoefden we niet bang te zijn dat de i kwamen stelen". Nu is dat an ders. Moet hij prikkeldraad langs de zijgevel spannen tegen de in brekers. "En 's avonds doe ik niet meer open. Ja voor beken den. Die bellen dan van te voren op, omdat ze ineens een kratje bier nodig hebben. Maar voor vreemden kom ik niet naar bene den". Gemoedelijker was het vroe ger ook. "Met 3 oktober kwamen ze hier een maatje jenever halen. Daar hadden ze voor gespaard. Dan kwam de optocht langs. Gingen die oudjes dansend ach ter de muziek aan. Vrolijk waren ze, zonder dat ze nog één druppel drank ophadden". Als er een trouwerij op stapel stond, werden al maanden van tevoren bij Boom dubbeltjes en kwartjes op de toonbank gelegd. Die werden genoteerd. Tegen de tijd van de grote dag was er dan een klein kapitaaltje gespaard, waarvoor drank kon worden in geslagen. "Weet u wat zo leuk is? Na die stadsvernieuwing hier op de grachten, zijn er weer jonge men sen komen wonen, die vroeger met hun opa bij me in de zaak kwamen. Die zijn hier nu weer klant". Overigens moeten we niet denken dat deze wijk alleen uit arme mensen bestond. Inte gendeel: "We hebben hier een mengsel van de hele Nederland se bevolking, zeg ik wel eens. Professoren, middenstanders, artsen, advocaten en werklozen". Boom woont in een gezellige wijk. Nog steeds. "Weet u hoe ik het prettigste zit. Hier op de bank, op m'n knieën voor het raam. Dan heb ik een prachtig uitzicht op het Utrechtse Veer". Niet dat hij op die manier na 1 november al zijn tijd zal door brengen. "Nee, we gaan dingen doen waar we nooit aan zijn toe gekomen. Ik wil bijvoorbeeld eens naar het Spoorwegmu seum". Treinen en.trams hebben zijn bekoring. Langs de trap han gen foto's van de blauwe en gele tram. En van het kleine blauwe trammetje natuurlijk. Hij is een paar keer wezen kijken in Voor burg, waar de oude Boedapester opnieuw werd gebouwd. Een overblijfsel uit vervlogen tijden. Net als binnenkort zijn slijterij. Jammer is dat eigenlijk.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 3