Kunstenaars en media
Balanchine-programma
bij Nationale Ballet
Veronica hele zaterdag in de weer voor Greenpeace
Maand lang manifestatie in Amsterdam
'Beschuit met muisjes'
aan grofheid ten onder
Mozart en Mendelssohn verzopen in Hartebrug
Vrouwen aan de macht, dat wordt oorlog'
WOENSDAG 23 OKTOBER 1985
AMSTERDAM (GPD) - Aanstaande zater
dag is het'nationale Greenpeace televisie
dag. Op die dag zal Veronica een twaalf
uur durend programma uitzenden dat in
het teken staat van de actie 'Help mee.
Houdt Greenpeace op zee'. De maratho
nuitzending begint 's middags om drie
uur met de documentaire 'Een strijd voor
de toekomst' van Ruud van Gessel. Hierin
wordt een beeld gegeven van het verle
den, heden en toekomst van de milieuor
ganisatie. Met dit overzicht moet de groot
schalige fondsenwervingscampagne op
gang komen.
Over het verloop van de actie worden de
kijkers op de hoogte gehouden door pre
sentatrice Tineke die rechtstreeks vanuit
een loods aan de Amsterdamse Oranje-
werf de uitzendingen verzorgt. In dit deel
van de haven ligt ook de Sirius, het vlag-
geschip van de milieubeschermers, dat
reeds vele malen succesvol uitvoer om mi-
lieuverpestende activiteiten te dwarsbo-
Volgens de voorzitter van de milieuor
ganisatie Ron van Huizen is er veel geld
nodig om de acties tegen milieuschennis
te kunnen voortzetten. Greenpeace is vol
ledig afhankelijk van giften en donaties.
•Naast de normale uitgaven is er dit jaar
een extra schadepost bijgekomen: de aan
slag op het schip Rainbow Warrior.
Voor de vervanging van de tot zinken
gebrachte Rainbow Warrior zal naar
schatting anderhalf miljoen gulden nodig
zyn. De milieustichting heeft gekozen
voor de aanschaf van een tweedehands
schip. Vooral de onontbeerlijke commu
nicatieapparatuur is een in de papieren lo
pende affaire. Het schip Greenpeace, een
oude Nederlandse zeesleper, kan niet als
vervanging worden gezien. Het schip is
aan het eind van zijn latijn.
Er is dus veel geld nodig en om dat bij
elkaar te krijgen gaan deze week zo'n
56.000 scholieren de straat op om een een
malige machtiging bij de mensen in de
bus te doen. Deze machtigingen worden
op de uitzenddag weer opgehaald. Er
wordt op gerekend dat de scholieren zo'n
2,3 miljoen adressen zullen afgaan. Om
kwart voor acht 's avonds zal in het pop-
programma Count Down het totale inge
zamelde bedrag worden bekendgemaakt,
's Middags zal er in een uitzending van
Tineke en in het jeugdprogramma School
plein al ruim aandacht worden gegeven
aan de ophaalactie.
Na het journaal van acht uur maakt het
jeugdgedeelte plaats voor het volwasse
nenprogramma. Dan wordt het telefoon
nummer van het girokantoor Arnhem
vrijgegeven. Aan de 190 'girovrijwilligers'
en met behulp van 125 telefoonlijnen kun
nen mensen die geen zogenaamd actie
pakket Hebben ontvangen, alsnog hun
steun geven aan de actie. Na Dynastie
volgt Rur waarin Jan Lenferink ditmaal
een drietal gasten ontvangt die iets met
Greenpeace te maken hebben. Eén van
hen is de Amerikaanse praatshowpresen
tator Walter Cronkite.
Rocknacht
Na Rur wordt weer overgeschakeld
naar de Oranjewerf waar Tineke klaar zit
om met een aantal bekende mensen over
Greenpeace te praten en de financiële tus
senstanden door te geven. Na het late
journaal wordt de milieuondersteunende
uitzenddag besloten met Veronica's rock-
night.
D$ze muzieknacht die altijd in oktober
wordt gehouden, staat ook in het teken
van Greenpeace. De opbrengst er van
komt echter niet ten goede aan de milieu
organisatie. De kaartverkoop zal volgens
oen woordvoerder waarschijnlijk niet vol
doende zijn om de kosten te dekken. De
artiesten, Mai Tai en Frank Boeijen, Pro
paganda, OMD en Inxs, hebben zich niet
belangeloos beschikbaar gesteld en ook
de Rotterdamse Ahoy-hal moet worden
betaald. Een eerder aangekondigd optre
den van Nena komt te vervallen. De rock
nacht is jneer een middel om de milieu
organisatie onder de aandacht van de jon
geren te brengen.
Voor de rocknacht is inmiddels al be
langstelling getoond door Hongarije en
West-Duitsland. De eventuele opbreng
sten die hieruit voortkomen, worden ge
heel ten goede gesteld aan Greenpeace.
AMSTERDAM (GPD) Iedere inwoner of bezoeker van Amsterdam zal in de maand november
heel gemakkelijk met kunst in aanraking kunnen komen. Dan namelijk vindt in de hoofdstad de
manifestatie 'Talking Back To The Media' plaats. Waarin kunstenaars reageren op de massamedia.
Verspreid over een vijftal instellingen zal er elke dag van de maand iets te zien of te horen zijn. Het
programma omvat onder meer een video- en een filmfestival, een theaterproduktie, kunstenaarsge-
sprekken en een fototentoonstelling. Verder zijn er uitzendingen op de Amsterdamse kabel en op
de VPRO-radio.
Deze groots opgezette manifestatie
heeft een flinke voorbereidingstijd
nodig gehad. Zo'n anderhalf jaar
geleden gingen een aantal mensen
uit de kunstewereld bij elkaar zit
ten. Ze hadden geconstateerd, dat
veel kunstenaars al heel lang bezig
zijn met de massamedia, maar dat
er nog nooit iets speciaals op dit
gebied was georganiseerd. Men
ging op onderzoek uit en kwam tot
de conclusie, dat niet alleen beel
dend kunstenaars, filmers en vi
deomakers veelal de media als on
derwerp nemen. Het terrein werd
uitgebreid naar fotografie, affiche
kunst, theater en geluidskunst. Zo
werden gaandeweg ook instellin
gen als Kriterion en Shaffy Theater
erbij betrokken.
Op die manier is een totaalpro
gramma ontstaan aan kunstzinnige
uitingen, die iets met de massame
dia (radio, tv, pers, reclame) te ma
ken hebben. In galerie Aorta is een
fototentoonstelling met werk van
18 kunstenaars, waarvan het me
rendeel nog niet eerder in Neder
land te zien was. Stichting De Ap
pel organiseert op diverse plaatsen
in de stad gesprekken met kunste
naars, die hun visie op het thema
geven. Uitgenodigd zijn onder
meer Victor Bur gin, Hans Haacke
en General Idea.
De VPRO-radio participeert met
twee live-radioprogramma's, waar-
LITERAIRE PRIJZEN - De twee
jaarlijkse Litteraire Witte Prijs
1985 is toegekend aan de Haagse
schrijver Rico Bulthuis (74). Hij
krijgt de prijs voor zijn boek De
Koorddansers. Eind november
wordt hem een bedrag van twee
duizend gulden en een legpenning
overhandigd. De prijs wordt toege
kend door de Nieuwe of Littéraire
Sociëteit de Witte in Den Haag.
De stichting Mattias Kemp Prijs
heeft de prijs voor verhalend proza
1985 toegekend aan de schrijver
Ger Thijs (36) uit Amsterdam. Hij
heeft de prijs naar het unanieme
oordeel van de jury verworven
voor zijn eerste roman 'De huilen
de man'.
door
Walter v.d. Meijs
in een tiental kunstenaars die met
geluid werken een belangrijk aan
deel hebben, onder wie Hank Bull,
Milan Knizak en Willem de Ridder.
In Kriterion is een filmfestival
van een week met film van heden
daagse cineasten, die hun visie ge
ven op de invloed en het gebruik
van de media. Het programma om
vat zowel speelfilms als trailers en
reclamespots, zo zijn bijvoorbeeld
Andy Warhol's versies van 'Dracu-
la' en 'Frankenstein' te zien naast
de Popeye melkreclame en
N.E.W.S. van de Nederlandse foto-
graaflcineast Paul de Nooijer.
N.E.W.S. is de fraaie clip die hij
maakte voor het gelijknamige
nummer van de Golden Earring.
Vanaf het begin is een belangrijk
streven van Talking Back To The
Media geweest, om kunstenaars
nieuw werk te laten produceren.
Door subsidies van de Gemeente
Amsterdam, het ministerie van
WVC en het Prins Bernhard Fonds
konden opdrachten worden ver
strekt aan het Shaffy Theater voor
een produktie en aan John Baldes-
sari, Barbara Kruger en Klaus
Staeck voor het ontwerpen van een
poster. Acht videokunstenaars
werden in de gelegenheid gesteld
een nieuwe produktie te maken,
die op de Amsterdamse kabeltele
visie worden uitgezonden.
Onder hen Ulises Carrion, Raul
Marroquin, Servaas en Lydia
Schouten, in wier werk de massa
media een belangrijke rol spelen.
In haar gehele video-oeuvre zijn
verwijzingen te vinden naar bij
voorbeeld Amerikaanse filmhel
den en het beeld dat in de media
wordt geschetst van de 'ideale
vrouw', waar zij op een luchtige
manier de spot mee drijft.
Naast deze nieuwe produkties,
die op de kabel worden vertoond,
biedt Talking Back To The Media
ook video-presentaties en een vi
'Beschuit met muisjes' van Herman
Heijermans door Theater. Met: Piet
Eömer, Anita Menist, Huib Broos,
Margreet Blanken e.a. Regie: Gees
Linnehank. Gezien op 22 oktober in
de Leidse Schouwburg.
LEIDEN - Door de controverse
tussen regisseur Linnebank en
acteur Bernhard Droog heeft de
ze Heijermans-enscènering al in
f en vroeg stadium volop publici
teit gekregen: beschuit met
muisjes met een staartje dus. On
bevooroordeeld zal wel niemand
naar de voorstelling gekeken
hebben, waarvoor overigens gis
teren in Leiden maar een matige
belangstellin bestond.
In zijn regie heeft Linnebank
gekozen voor een karikaturale
uitvergroting van het cynische
gegeven van dit stuk. Op die ma
nier is - naar aangenomen mag
worden - gepoogd om het geijk
te, zo natuurgetrouw mogelijke
spelpatroon te doorbreken. Wat
er fout gegaan is, is waarschijn
lijk de mate van overdrijving.
Linnebank is te ver doorge
draafd; met als gevolg, dat deze
Theater-produktie een kruising
tussen een banale klucht en een
Sjef van Oekel-show is gewor
den.
Huib Broos in travestie speelt
de rol van Groomoe. Als je met
zulke paardemiddelen het wran
ge karakter van het stuk wil ac
centueren, dan moet dat toch
haast wel tot een miskleun lei
den. De kostuums vormen een
ratjetoe uit verschillende tijden
en het taalgebruik, dat "op zeer
veel punten een bewerking on
dergaan" heeft, is aangevuld met
een aanzienlijke hoeveelheid
krachttermen. Nog een laatste
voorbeeld; na de pauze zien we
de dienstbode de wc schoonma
ken en kranten tot closetpapier
scheuren. In Heijermans tekst
staat, dat zij bezig is "de vensters
te zemen".
Zoals in menig familie een
erfeniskwestie de nodige beroe
ring heeft veroorzaakt, zo gaat
het ook in het huis van pension
houder Bien Aimé, aan wiens
neus een aanzienlijke erfenis
voorbij dreigt te gaan. Doordat
zijn overleden broer getrouwd
blijkt te zijn, komt er bijna een
kink in de kabel. Als uitkomt,
dat deze onvermoede schoonzus
zwanger is, lijkt de kans op de
erfenis echt verkeken. Door alle
toestanden echter krijgt schoon
zus Pollie een miskraam: het
geld ligt dan in het verschiet.
Als titel is beschuit met muis
jes cynisch bedoeld. In de pauze
kunnen de toeschouwers deze
lekkernij gratis verkrijgen. Dat
lijkt aanvankelijk een aardige
geste, waar toch kosten en extra
werk aan vastzitten. Gezien ech
ter de betekenis van het stuk kun
je er vraagtekens bij plaatsen en
je afvragen, of de commerciële
afdeling van het sponsor-bedrijf
eigenlijk wel de afloop van het
stuk kent.
Temidden van al het grove ef
fectbejag is Margreet Blanken de
enige, die af en toe op een subtie
lere manier aan Pollie gestalte
weet te geven. De rest buldert er
naar eigen inzichten lustig op
los.
Dat komt allemaal eens zo
hard over, omdat er vrijwel
voortdurend op het voortoneel
wordt gespeeld. Daartoe heeft
men het decor ver de zaal in ge
bouwd - kennelijk een trend op
het ogenblik. Het betekent een
ingrijpende verandering in de
zaalopstelling, die niet altijd gun
stig voor het publiek uitpakt. En
als het nou maar iets essentieels
aan de voorstelling zou toevoe-
ge" WIJNAND ZEILSTRA.
deo-festival met bestaand werk
van binnen- en buitenlandse kun
stenaars. Ruim dertig videotapes
die allemaal wel iets met het thema
te maken hebben worden in drie
dagen vertoond bij Time Based
Arts.
Zo is er bijvoorbeeld een re-ma-
ke van oude Dallas-afleveringen
door Volker Anding (BRD). Zijn
her-montage bevat naast shots van
J. R. Bobby en Sue Ellen ook eigen
opnamen, van een tv-kyker. Door
die er in te monteren, lijkt het alsof
de laatste deel uitmaakt van 'Dal
las'. Het ideaal van iedere Dallas-
kijker er middenin zitten
wordt werkelijkheid.
In het video-festival naast recent
werk ook oudere tapes, die laten
zien dat het bezig zijn met de me
dia niet iets van de laatste tijd is.
„Talking Back To The Media is een
erkenning van iets dat al 15 jaar be
zig is", vindt Sebastian Lopez, één
van de organisatoren. „Het pro
gramma biedt dan ook niet alleen
werk van jonge kunstenaars: men
sen als John Baldessari en Hans
Baacke kunnen tot de
de manifestatie over versch
lende lokaties en media ziet Lopez
als een groot voordeel:
„De media komen in het dage
lijks leven ook op je af: radio, tv,
reclame-affiches, noem maar op.
Je hoeft er niet speciaal ergens
voor naar toe. De opzet van Tal
king Back To The Media is zo'n
beetje hetzelfde. Op zoveel moge
lijk plaatsen in Amsterdam zullen
mensen ermee worden geconfron
teerd. Via de affiches die overal ge
plakt worden, de kabel-uitzendin
gen en de radio-programma's".
Talking Back To The Media
wordt begeleid met een tijdschrift,
waarin per onderdeel artikelen zijn
opgenomen, geschreven door bin
nen- en buitenlandse deskundigen.
Deze publikatie is verkrijgbaar bij
de boekhandel en bij de deelne
mende instellingen, waar ook het
volledige programma ligt.
Alexandra Radius en Henny Jurriéns voorgrond) in 'Concerto Barocco' van Balanchine. (f0to Jorge Fatauros)
George Balanchine-programma van het Nationale Bal
let, met 'Concerto Barocco' (J.S. Bach), 'Tsjaikowski-pas
de deux' (Tsjaikowski), 'Monumentum pro gesualdo en
Movements for piano and orchestra' (Strawinsky) en
'Symfonie in C (Bizet). Begeleiding: Nederlands Ballet-
orkest. Gezien op 22 oktober in de Stadsschouwburg,
Amsterdam. Aldaar ook op 24 27 oktober en 5, 6 en 7
november. Voorts op 31 oktober in het Circustheater,
Scheveningen.
AMSTERDAM - Het Nationale Ballet houdt even
de adem in om krachten te verzamelen voor een
glorieus begin in het nieuwe Muziektheater op het
Waterlooplein, dat september volgend jaar wordt
geopend. Zodoende moeten we tot januari wachten
op de eerste werkelijke première van dit seizoen
('Bacchanten' van Gerardjan Rijnders). De tussen
liggende tijd wordt opgevuld met herhalingen van
de Sleeping Beauty en het Balanchine-programma,
dat gisteravond voor het eerst werd opgevoerd.
In dat programma één korte dans, die niet eerder
door het Nationale Ballet is gebracht: de Tsjai-
kowski-pas de deux uit 1960. Tsjaikowski schijnt
de muziek voor dit ballet oorspronkelijk te hebben
geschreven voor de dans van de zwarte zwanen in
het 'Zwanenmeer'. Deze is daar nooit voor gebruikt
en werd pas vele jaren later opnieuw ontdekt in een
Russisch museum.
Aan de compositie is te horen dat deze bedoeld is
als onderdeel van een groter geheel. Dat geldt ook
voor de choreografie die Balanchine er op maakte.
Een zeer romantische pas de deux, zoals Balanchi
ne er niet veel maakte. Het ballet lijkt een wat obli
gate aanvulling op het vele repertoire, dat het NB al
van Balanchine in huis heeft. De solisten krijgen
alle kans hun technisch kunnen te etaleren. Caroli
ne Iura en Fred Berlips maakten daar prachtig ge
bruik van en verdienden de vele open doekjes,
waarop ze werden onthaald. Vooral Iura blonk uit
door een vanzelfsprekend samengaan van timing
en gratie.
De drie overige, langere werken van dit program
ma bieden een goed overzicht van het choreografi
sche belang van Balanchine, en vooral van de wijze
waarop hij de klassieke techniek heeft verrijkt.
Soms, zoals in 'Concerto Barocco', voert hij het ste
riliteit die klassiek ballet kan hebben zo ver door,
dat het lijkt op een geniale vorm van spotternij. Als
je Henny Jurriëns als enige man op het podium het
kruip door, sluip door van de vrouwen ziet leiden,
vechten ontzag en lachlust om de voorrang.
Balanchine was bij uitstek een choreograaf, die
zich volledig door de muziek liet leiden. Op Stra
winsky ('Movements for piano and orchestra')
maakte hij een dans met licht absurde, monumen
tale poses, terwijl Georges Bizet hem inspireerde
tot een glamourballet met veel stemmingswisselin
gen. Naarmate de compositie je meer aanspreekt,
doen de bewegingen dat in zijn geval ook; dat
speelt mee in de waardering van zijn werk.
De uitvoering was over de gehele linie ruim vol
doende, waarbij, naast het eerder genoemde duo,
Jeanette Vondersaar en Coleen Davis uitblonken.
ARIEJAN KORTEWEG
1(2) Ticket to the tropics - Ge
rard Joling
2(1) Dancing in the street -
David Bowie Mick
3(4) Sunday bloody Sunday -
U2
4 3) I got you babe - UB 40
5 (13) Only love - Nana,Mous-
kouri
6 (10) Maria Magdalena
Sandra
7(9) Say I'm your number
one - Princess
8(6) Glow - Rick James
9 (7) Love is the seventh wave
- Sting
10 5) Into the groove - Madon-
11 (18) Alive and kicking - Sim
ple Minds
12 8) Cherish - Kool the
Gang
13 (11) Let me be the one - Five
Star
14 (16) Drive - The Cars
15 (12) Part time lover - Stevie
Wonder
16 (14) Cheri cheri cheri lady -
Modern Talking
17 (15) Running up that hill -
Kate Bush
18 (20) Invincible - Pat Benatar
19 (21) St Elmo's fire-John Parr
20 (23) Holiday - Madonna
21 (24) Close to me-The Cure
22 (28) Only the rain - Dolly
Dots
23 (30) One of the living - Tina
Turner
24 (17) Run away home - BZN
25 (26) Oh Sheila - Ready for the
World
26 (35) The sweetest taboo-Sade
27 (27) All of me for all of you -
9.9
28 (19) Heaven must be missing
an angel - Tavares
29 Slave to the rhythm
Grace Jones
30 (22) Power of love - Huey Le
wis the News
31 (25) You're only human - Bil
ly Joel
32 (32) Red skies - Boom Boom
Mancini
33 -) Reach out and touch -
Hennie Huisman
Soundmixers
34 (38) If I was - Midge Ure
35 (37) All summer long Chris
Rea
36 Dress you up - Madonna
37 (40) Yeh yeh - Matt Bianco
38 Dancing on a string - Ti
me Bandits
39 (36) Talkin' bout Rambo - L
Vira
40 Into the groove - Medley
(Stichting Ned. Top 40)
Chr. Oratoriumvereniging 'Con
Amore' o.l.v. Piet Kiel jr. m.m.v. het
Randstedelijk Begeleidingsorkest
en Gonny van der Maten, orgel. So
listen: Elena Vink sopraan, Caren
van Oyen alt, Jos van der Lans tenor
en Hans van Heiningen bas. Werken
van Mozart en Mendelssohn. Ge
hoord in de Hartebrugkerk op 22 ok
tober.
LEIDEN - Con Amore had dit
maal voor zijn uitvoering van
Mozarts Litaniae K.V. 243 en
Exultate jubilate, en Lauda Sion
van Mendelssohn de Hartebrug
kerk gekozen, een ruimte die ze
ker niet te groot was om de vele
belangstellenden voor dit con
cert te kunnen herbergen, maar
die als vele kerken in Leiden
akoestische problemen schept.
Al is de nagalm in deze kerk niet
zo lang als bijv. in de Hooglandse
LEIDEN - Vrouwen aan de
macht? O jee, dacht Maarten 't
Hart toen hij hoorde dat Marga
ret Thatcher premier van Enge
land was geworden. Dat wordt
oorlog. En ja hoor, oorlog! In de
reeks 'De conversatie' spraken
gisteravond schrijver Maarten 't
Hart en schrijfster/columniste
Renate Dorrestein met elkaar
over het feminisme. Nou ja spra
ken... ze hadden zich in hun loop
graven verschanst en bekogel
den elkaar met de tomaten die ze
jarenlang hadden verzameld.
't Hart:"Vrouwen zijn in de
watten gelegd; het is de luxe sek
se. Mannen zijn er in deze samen
leving veel beroerder aan toe dan
vrouwen. Alle rotte baantjes val
len toe aan mannen".
Dorrestein: "Omdat alle banen
aan mannen toevallen, man!"
Hoe twee mensen elkaar pro
beerden bij te spijkeren maar uit
eindelijk gestijfd en gehard in
hun vooroordelen de Burcht ver
lieten, zij het ongetwijfeld even
vrolijk als tijdens de discussie
die werd bijgewoond door veel
Ondanks accuraat zingend 'Con Amore'
Kerk, toch is de ruimte wel zo
groot dat bij een groot koor als
Con Amore veel van de details
verloren gaan. De verstaanbaar
heid heeft te lijden, de dynamiek
kan niet goed tot haar recht ko
men en de melodische lijnen
worden onduidelijk en gaan
zwemmen, vooral in die werken
iwaarin ook de orkestbezetting
flink uitgebreid is. Kortom, Mo
zart verzoop enigszins, en zo ook
Mendelssohn, buiten de schuld
van Con Amore zelf.
Wie deze onvermijdelijke
akoestische min-punten voor lief
nam, kon een acuraat zingend
koor horen dat zeker niet onbe
kend is met het begrip dyna
miek. Ondanks de grote inzet
van de koorleden ontbrak het
gisteravond toch aan werkelijk
muzikale overtuigingskracht en
bleef het geheel mat.
Van de vier zangsolisten had
Elena Vink de minste moeite om
zich in volume aan te passen. On
danks het feit dat haar stem een
enkele maal een scherp randje
heeft zong zij vooral haar moeilij
ke partij in Exultate jubilate zeer
beheerst en expressief, behou
dens een tè overdadige uitschie
ter aan het eind van haar cadens
in dit werk. De alt Caren van
Oyen heeft een mooie stem maar
nog te weinig volume, en hetzelf
de geldt voor de bas Hans van
Heiningen. Jos van der Lans, een
vaste solist bij Con Amore, zong
met de hem eigen plasticiteit.
De begeleiding was in handen
van het Randstedelijk Begelei
dingsorkest, dat dit met evenveel
zorg deed als vroeger, toen het
nog Gewestelijk Orkest Zuid-
Holland heette.
MIES ALBARDA
Maarten 't Hart in gesprek met Renate Dorrestein
Toen Renate Dorrestein Maar
ten 't Hart voor het eerst ont
moette zei hij dat hij een knipsel
had dat zij beslist moest, lezen.
Van haar feministische wereld
beeld zou dan niets overblijven.
In het knipsel stond hoe twee
i vrouw uit een wak
hadden gehaald.
Dat Dorrestein Maarten 't Hart
als gesprekspartner had gekozen
was om twee redenen: gek ge
noeg, zo zei ze, is hij één van mijn
favoriete schrijvers en boven
dien "schryft hij zulke domme
dingen over vrouwen dat hij no
dig eens moet worden bijgespij
kerd".
Bijspijkeren - 't Hart vond het
een typisch feministische uit
drukking. De toon van de avond
was gezet. En zeker nadat vlak
hierna nog eens werd herhaald
wat 't Hart ooit over Dorrestein
had gezegd: dat in haar geval een
aardige man al heel wat zou hel
pen.
De eerste frontale botsing
vond plaats toen Dorrestein uit
legde dat het feminisme soms in
derdaad op een godsdienst lijkt,
maar "weer geen godsdienst is
omdat wij het geluk hier op aar
de zoeken. Het is een levensover
tuiging. Op maatschappelijk ni
veau voor gelijkheid tussen man
nen en vrouwen vechten en op
persoonlijk niveau er naar stre
ven om zowel moedig als zacht
moedig te zijn. Er naar streven
om in elk geval die keuze te heb
ben".
Ideologische prietpraat, vond
't Hart. "Mooi, die idealen, maar
er komt zo weinig van terecht.
Denk jij nou werkelijk met het
feminisme de wereld te kunnen
verbeteren?". Ja, dat dacht ze.
En hij schudde z'n hoofd.
Wat ziet een kind nou als hij
zijn ogen opendoet, vroeg Dorre
stein vervolgens, om zelf het ant
woord te geven: "Een moeder
die bij het theelicht zit te sudde
ren". En dan die rolbevestigende
opvoeding, wat had 't Hart daar
van gedacht!
"Ach", zei hij, "van zo'n opvoe
ding gaat zo weinig vormende
waarde uit. Kinderen zijn geen
klei dat je kunt kneden zoveel je
wilt. Kinderen hebben zo jong al
zo'n eigen karakter, daar veran
der je maar heel weinig aan".
Waarna hij fluks een verhaal ver
telde over de kinderen van zijn
broer. (Zoals hij ook regelmatig
even stilstond bij de lotgevallen
van zijn zuster. De hele familie
werd er bij gesleept.)
"Mijn broer heeft twee jon
gens, tweelingen, en twee meis
jes, ook tweelingen. Die kinde
ren hebben zo'n eigen karakter...
trouwens, de jongens zijn meis
jesachtig en de meisjes jongen
sachtig, ik bedoel maar". Die
laatste mededeling is ongetwij
feld verzonnen.
Een feministische opvoeding
is helemaal rampzalig, ging 't
Hart door. "En het heeft allemaal
zo weinig zin. Dan krijgen de
meisjes meccanodozen en de
jongens poppen en wat doen ze?
Als ze onder elkaar zijn, dan rui
len ze stiekem".
En niet lang daarna kwam z'n
broer weer op de proppen, tot
groot vermaak van de zaal. Die
had ook wel voor de kinderen
willen zorgen, aldus 't Hart. Maar
zijn vrouw had gezegd: nee, dat
doe ik wel. "Die blindheid", ver
zuchtte Dorrestein, "ik ben uit
het veld geslagen".
Maar niet heus. Dorrestein tui
melde niet uit haar uitkijkpost,
en 't Hart al evenmin. Ze bleven
gewoon over de schutting roe
pen, om na een kreet weer schie
lijk weg te duiken. En dat maak
te deze conversatie tot een zeer
amusante vertoning, zij het dat
het eigenlijk geen conversatie
was, maar een twistgesprek, zo
als iemand na de pauze een
beetje verongelijkt vaststelde.
Alsof hij zich bekocht voelde.
"Meer dan ooit", besloot 't
Hart, "besef ik dat de feministes
ongelijk hebben, tsja..."
Dorrestein: "Had ik vanavond
iets gehoord wat mijn gewelf had
doen wankelen, dan had ik pu
bliekelijk mea culpa geroepen".
WIM BRANDS
