Kabinetsplannen
iets bijgesteld
30
'Ik heb liever dat ze me hier vermoorden'
JAAR VAST
Lubbers: werkloosheid
zal nog verder dalen
Regeling euthanasie
door kabinet onzeker
Geen uitstel raketbesluit
HYPOTHEEK
RENTE
DONDERDAG 17 OKTOBER 1985
Tegemoetkoming ww'ers en wao'ers
DEN HAAG (GPD/ANP) Het kabinet zal alles in het werk stellen om de voorgenomen
herziening van het stelsel van sociale zekerheid nog in deze kabinetsperiode af te ronden.
Wel zullen de oorspronkelijke plannen op enkele punten worden bijgesteld. Dit maakte
premier Lubbers gisteren duidelijk tijdens de tweede dag van de algemene beschouwin
gen. Binnen enkele dagen wil het kabinet de wetsvoorstellen bij de Tweede Kamer indie
nen.
Het kabinet is bereid af te zien van
de voorgenomen halfjaarlijkse kor
tingen op de ww-uitkeringen. Daar
staat een vermindering van de tota
le uitkeringsduur met een halfjaar
tegenover. De oorspronkelijke ka
binetsvoorstellen hielden een half
jaarlijkse verlaging van de uitke
ring in, waardoor langdurig werk
lozen uiteindelijk op 70 procent
van het minimumloon terecht zou
den komen. De duur van die uitke
ring varieerde in de oorspronkelij
ke opzet van een half jaar voor
mensen onder de 23 tot 5 jaar voor
mensen boven de 60.
Lubbers zei dat het zonder meer
schrappen van de halfjaarlijkse
stapjes een structureel besparings
verlies zou opleveren van 990 mil-
DEN HAAG (ANP/GPD) - Premier
Lubbers denkt dat de daling van
de werkloosheid in Nederland zal
doorzetten. Dat zal inspanningen
vergen maar het is mogelijk, aldus
de premier gisteren tijdens de alge
mene beschouwingen in de Twee
de Kamer.
Het CPB gaat uit van een gelijk-
blijven van het aantal werklozen.
Lubbers meent echter dat er uit
eindelijk jaarlijks ongeveer 100.000
mensen aan een baan kunnen wor
den geholpen. Een derde hiervan
zou een direct gevolg zijn van de
economische groei. Het resterende
aantal banen komt vrij door korter
werken, deeltijdbanen, vervroegde
uittreders en (om-, her- en bij
lscholing.
De premier reageerde instem
mend op de suggestie van WD-
woordvoerder De Korte om 10.000
langdurig werklozen aan een baan
te helpen door een stelsel van af
spraken tussen overheidsinstan
ties en de grotere werkgevers. Het
voorstel, dat de steun heeft van het
CDA, zal door minister De Koning
(sociale zaken) in een komende no
ta nader worden uitgewerkt.
De premier gaf echter met cijfers
aan dat langdurig werklozen ook
onder de huidige regelingen aan
werk kunnen komen. Na een jaar
blijkt 43 procent van de werklozen
die een tot twee jaar staan inge
schreven, alsnog een baan te heb
ben. Van de werklozen die al twee
tot drie jaar staan ingeschreven,
vindt binnen een jaar altijd nog 34
procent werk.
Het kabinet blijft weigeren de
werkgevers- en werknemersorga
nisaties voor te schrijven door te
gaan met het proces van arbeids
tijdverkorting. Meer dan 1 procent
atv zit er in 1986 niet in, aldus Lub
bers, die tevens zijn opvatting her
haalde dat een 32-urige werkweek
in 1990 niet wenselijk en ook niet
noodzakelijk is.
Oppositieleider Den Uyl be
streed de visie van de minister-pre
sident. Volgens hem laat het kabi
net de atv op zijn beloop. De PvdA
vindt dat er jaarlijks minimaal
twee procent korter moet worden
gewerkt.
Lubbers ontkende dat het kabi
net de sociale premies voor vol
gend jaar te laag heeft vastgesteld.
Hij zei niet te willen uitsluiten dat
de premies in 1987 weer omhoog
moeten, zoals het CPB heeft voor
speld. De premier wees erop dat de
komende jaren de uitgaven voor de
kinderbijslag, de arbeidsonge
schiktheidsregelingen en de ge
zondheidszorg omlaag gaan. Ook
kunnen de uitgaven voor de werk
loosheid verlaagd worden, omdat
het aantal werklozen in de ogen
van het kabinet verder zal dalen.
DEN HAAG (GPD) Het kabinet
voelt er weinig voor het regelen
van het euthanasie-vraagstuk aan
de Kamer over te laten, ook al is
het er zelf nog niet in geslaagd een
oplossing voor te vinden. Premier
Lubbers zei gisteren tijdens de al
gemene beschouwingen in de
Tweede Kamer dat het allerminst
zeker is of en zo ja wanneer het ka
binet een wetsontwerp op tafel kan
leggen.
Lubbers streeft er nog steeds
naar zelf met een wetsontwerp te
komen. „Wetswijziging is noodza
kelijk om goed vast te leggen dat
bepaald medisch handelen rond
het stervensproces niet strafbaar
is." De premier voelt er niet voor
de wetgeving aan de Kamer over te
laten. Er ligt al een initiatief-voor
stel van D'66 bij de Kamer, waar
aan WD en PvdA eventueel wil
len meewerken. Ook het CDA wil
het regelen van euthanasie niet aan
deze partijen overlaten.
In het kabinet is nog tot gister
ochtend onderhandeld over een
notitie van de ministers Brinkman
(CDA, WVC) en Korthals Altes
(WD, justitie). Aan de hand van
deze notitie moet het kabinet be
slissen. Brinkman en Korthals Al
tes schrijven in hun notitie dat eu
thanasie straffeloos zou kunnen,
als sprake is van een patiënt die zo
wel lichamelijk als geestelijk in
een uitzichtloze noodsituatie ver
keert en wiens overlijden onaf
wendbaar aanstaande is. Het moet
daarbij gaan om een ziekte die bin
nen afzienbare tijd tot de dood zal
leiden.
Volgens de premier draait de dis
cussie in het kabinet om de vraag
of de voorwaarden die de staats
commissie voor euthanasie on
langs heeft geformuleerd kunnen
worden aangevuld. De meerder
heid van de staatscommissie wil
euthanasie onder strikte voorwaar
den uit het strafrecht halen. Voor
waarde is onder meer dat er sprake
moet zijn van ondraaglijk, uitzicht
loos lijden. De premier wil deze
voorwaarde uitbreiden met een be
paling dat er sprake moet zijn van
een naderend, onafwendbaar le
venseinde. Ook liggen er nog pro
blemen rond de vraag hoe de eu-
thanasie-mogelijkheid moét wor
den geregeld voor patiënten die in
coma zijn geraakt en voor minder
jarigen.
Over patiënten in coma staat in
Groene schijf
voldoet niet
DEN HAAG (GPD) - De onlangs
ingevoerde groene schijf, waar
door de controle op het personen
verkeer aan de grenzen zou moeten
worden versoepeld, voldoet niet
aan de verwachtingen. Door een
groene schijf op de voorruit te voe
ren geeft de automobilist te ken
nen onderdaan te zijn van een van
de lidstaten van de EG en te be
schikken over geldige reisdocu
menten. Controle door douane en
marechaussee kan dan in principe
achterwege blijven. Wel worden
steekproeven gehouden om te zien
of de automobilist inderdaad de
waarheid spreekt.
Volgens secretaris Van Geffen
van de Euregió heeft de groene
schijf een averechtse uitwerking.
Grenspassanten met een groene
schijf worden juist wel gecontro
leerd, omdat veel douane-beamb
ten het bestaan ervan niet kennen.
Die ervaring wordt bevestigd door
een onderzoek, dat de ANWB on
langs onder zijn leden heeft gehou
den.
Oppositieleider Den Uyl aan het
woord tijdens de algemene be
schouwingen. (foto GPD)
joen gulden. „Dat is onaanvaard
baar", aldus de premier. Het ver
minderen van de uitkeringsduur
met een half jaar beperkt het ver
lies tot 545 miljoen.
Ook hoeven arbeidsongeschik
ten vanaf 35 jaar (was 50 jaar) geen
herkeuring te ondergaan en blijven
ze hun huidige volledige wao-uit-
kering ontvangen. Volgens Lub
bers beschikken wao'ers tot 35 jaar
over een beter 'herstellend arbeids
vermogen' dan ouderen. Ook moet
worden voorkomen dat jongeren
de stempel van blijvende arbeids
ongeschiktheid wordt opgedrukt,
meende de premier.
Tot grote woede van oppositie
leider Den Uyl (PvdA) maakte
Lubbers tevens bekend dat de
Raad van State reeds over de voor
stellen heeft geadviseerd. De So
ciale Verzekeringsraad, die nog
wijzigingen kan voorstellen, komt
echter pas op 25 oktober bijeen om
haar advies uit te brengen.
Den Uyl noemde het „ongeloof
lijk en verbijsterend" dat de Raad
van State al een advies heeft uitge
bracht zonder dat de definitieve
tekst van de wetsvoorstellen vast
staat. Het is volgens hem in strijd
met de staatsrechtelijke regels die
voorschrijven dat de Raad van Sta
te het laatste advies over een wets
ontwerp uitbrengt.
Geld uitgetrokken
voor steun midden-
en kleinbedrijf
DEN HAAG (ANP) - Minister Ru-
ding (financiën) voelt weinig voor
het voorstel van de regeringspartij
en CDA en VVD om volgend jaar
100 miljoen gulden uit te trekken
voor het opheffen van knelpunten
in het midden- en kleinbedrijf en
in de landbouw. Een kleiner be
drag is voor de minister eventueel
wel acceptabel.
De minister gaf gisteren bij de al
gemene beschouwingen overigens
niet aan aan welk bedrag hij dan
denkt. Het voorgestelde extraatje
zou volgens Ruding ten laste ko
men van „de toch al zorgelijke
budgettaire problematiek".
Ruding voelt evenmin veel voor
het verhogen van het gemeente
fonds met 50 miljoen gulden ten
behoeve van de grotere gemeen
ten. CDA en WD hebben daar in
een motie om gevraagd om de gro
tere steden op die wijze te ontlas
ten bij de verplichtingen voor ren
te en aflossing op investeringen,
zodat er weer wat meer ruimte
komt voor nieuwe investeringen.
Korthals Altes
acht hypnose
toelaatbaar
DEN HAAG (ANP) - Minister Kort
hals Altes (justitie) vindt het horen
van getuigen in strafzaken onder
hypnose toelaatbaar mits strikte
voorwaarden in acht worden geno
men. De bewindsman heeft de
Tweede Kamer naar aanleiding
van schriftelijke vragen van het ka
merlid Leerling (RPF) laten weten
dat in dergelijke gevallen de ver
klaring die onder hypnose is ver
kregen niet mag dienen als enig be
wijsmateriaal maar slechts als aan
wijzing ten behoeve van de opspo
ring.
Voorwaarde voor hypnosegetui-
genissen is dat dat geschiedt door
een deskundig hypnotiseur, buiten
aanwezigheid van derden. De mi
nister merkt verder op dat de on
der hypnose afgelegde verklaring
slechts mag worden gebruikt met
toestemming van de getuige.
Premier Lubbers tijdens de algemene beschouwingen in de Tweede Kamer
Kinderbijslag
wellicht omhoog
DEN HAAG (GPD) - Het kabi
net staat niet onwelwillend te
genover de door CDA, WD en
PvdA voorgestelde verhoging
van de kinderbijslag volgend
jaar. Maar de door de oppositie
voorgestelde bevriezing van de
huren en de aardgasprijs wer
den door premier Lubbers van
de hand gewezen. Dat betekent
dat met steun van CDA en
WD de huren volgend jaar
met twee procent zullen stijgen
en het gas 2,4 cent (inclusief
btw) per kubieke meter duur
der zal worden.
Lubbers weigerde gisteren in
de Tweede Kamer zich nu al
duidelijk uit te spreken over de
gevraagde 'ontdooiing' van de
kinderbijslag. Ook liet hij in het
midden of de aanpassing van
de bijslag aan de inflatie een
malig wordt doorgevoerd, of
deze op 1 januari en 1 juni 1986
wordt toegepast of in principe
voor een langere periode zal
gelden.
DEN HAAG (GPD) - In navolging van CDA en WD heeft premier Lub
bers verklaard niets te voelen voor een uitstel van het besluit over de
eventuele plaatsing van kruisraketten in ons land.
Tijdens de tweede dag van de algemene beschouwingen gisteren in de
Tweede Kamer hanteerde hij het zelfde argument als CDA-fractieleider
De Vries tegen uitstel. Lubbers: „De Sowjet-Unie zou al een belangrijk
resultaat binnen hebben voor de onderhandelingen in Genève begonnen
zijn. Dat is hard, maar waar".
Lubbers verklaarde dat hij geen enkele aanleiding zag om de datum
van het besluit, 1 november, te verschuiven tot na de topontmoeting
tussen de Amerikaanse president Reagan en de Russische partijleider
Gorbatsjov. „Door opschorting wordt onze positie niet sterker, eerder
zwakker", aldus de premier.
De uitspraken van Gorbatsjov twee weken geleden in Parijs waren
voor Nederland niet voldoende, aldus Lubbers. De Russische leider ver
klaarde toen dat het aantal SS-20 raketten in het westelijk deel van de
Sowjet-Unie was verminderd tot 243, het aantal van 1 juni 1984 toen het
kabinet zijn zogenoemde 1 juni-besluit nam.
Lubbers kreeg het aan de stok met PvdA-leider Den Uyl die meende
dat Nederland een kans liet liggen. „Niet reageren op de voorstellen van
Gorbatsjov betekent de afsluiting van een onderhandelingsmogelijkheid.
Dat is buitengewoon teleurstellend". De PvdA heeft per motie om uitstel
tot na de topontmoeting gevraagd.
De premier zegde CDA-voorman De Vries toe dat een eventueel plaat-
singsbesluit vergezeld zou gaan van 'duidelijke beleidsvoornemens' inza
ke het aantal kerntaken (nu zes) voor ons land. Deze voorstellen zullen
dan naar de NAVO worden gestuurd voor consultaties. De Vries had
dinsdag om een 'substantiële vermindering' van het aantal taken ge
vraagd, zonder aan te geven hoeveel hij op het oog had. De WD wil niet
uit de pas lopen bij de bondgenoten.
DEN HAAG (ANP) - De Koninklij
ke Notariële Broederschap geeft
notaris mr. C.P. Boodt geen toe
stemming om zijn medewerking te
verlenen aan een steekproef naar
het aantal handtekeningen dat het
volkspetitionnement tegen de
kruisraketten heeft opgeleverd. Nu
die toestemming is geweigerd
heeft notaris Boodt afgezien van
die medewerking.
De organisatoren van het volks
petitionnement tegen de kruisra
ketten wilden dat het onderzoeks
bureau NIPO een steekproef naar
het aantal handtekeningen zou ne
men, waar notaris Boodt aan zou
meewerken door willekeurige do
zen met kaarten aan te wijzen die
in de steekproef betrokken zouden
worden. Bovendien moést Boodt
controleren, of de NIPO-telling
Notaris mag
niet meewerken
aan steekproef
overeenkomstig de met het KKN
gemaakte afspraken zou worden
verricht.
De broederschap zegt dat die
toestemming geweigerd is omdat
het toezicht van de notaris niets
aan de verrichtingen van het NIPO
toevoegt. Dat toezicht zou alleen
de suggestie wekken dat de nota
riële controle meer zekerheid geeft
over de waarde van de handteke
ningen op de kaarten, hetgeen niet
het geval is, aldus de broeder
schap.
Het Komitee Kruisraketten Nee
reageerde gisteravond voorzichtig
op de weigering van de broeder
schap om de aangezochte notaris
te laten meewerken. In een officië
le reactie werd benadrukt dat het
KKN gezien het openbare karak
ter, het gewicht van de actie en de
privacy van de ondertekenaars in
zijn streven naar openbare contro
le automatisch bij een notaris was
uitgekomen.
Het KKN blijft van oordeel dat
de tellingen zorgvuldig verlopen
en dat het aantal dat op 26 oktober
wordt aangeboden ook het juiste
aantal ondertekenaars zal zijn.
Marokkaanse weduwe zonder inkomsten moet land verlaten
GRONINGEN (GPD) - „Ik be
grijp het niet, ik begrijp het
niet". Volledig verward reageert
de Marrokaanse weduwe Aoui-
cha Taouzani op het bericht dat
.zij alsnog Nederland op zeer kor
te termijn moet verlaten. Tranen
springen in haar ogen als zij er
over praat. De vrouw ziet er ver
moeid en droevig uit. Wat haar
nu verder te wachten staat weet
ze niet, haar toekomst is onzeker.
Mevrouw Taouzani verloor tij
dens een vakantie in Marokko
haar man. Na de rouwperiode
werd zij ernstig ziek. Omdat de
analfabete daarna zelf de terug
reis moest regelen, waarbij ze
weinig hulp kreeg van haar (plat
tellandsgenoten, keerde de
vrouw pas na meer dan negen
maanden terug naar Nederland.
Te lang weggebleven, zei justi
tie, een buitenlander geeft op die
manier te kennen dat hij zich
weer in Marokko wil vestigen en
verliest daardoor zijn verblijfs
vergunning. Met de humanitaire
gronden zoals de rouwperiode en
de ziekte van de vrouw hield
staatssecretaris Korte-Van He
mel (justitie) geen rekening. Om
dat de Berber-vrouw in Marokko
echter geen inkomsten had,
moest zij wel naar Nederland te
rugkeren.
De beslissing is gevallen. Om
twee uur gistermiddag kwam via
de radio de mededeling de sa
cristie van de Groninger San Sal-
vatorkerk binnen. Het optimis
me, dat 's morgens nog duidelijk
aanwezig was, verdween op slag.
De ruim dertig actievoerders
kwamen snel in actie. Een deel
van hen ging de straat op om nog
meer sympathisanten op te trom
melen. Een andere groep maakte
een 'noodlijn': als de politie plot
seling voor de deur zou staan,
zouden alle actievoerders gebeld
worden om zo snel mogelijk naar
de kerk te komen. Een woord
voerder van het comité was dui
delijk teleurgesteld: „De kerk,
waarvan wij veel steun krijgen, is
de grote achterban van Korte-
van Hemel en het CDA. Door de
ze Marokkaanse vrouw op het
vliegtuig te zetten, gaat de staats
secretaris rechtstreeks tegen die
achterban in".
„Dit kan toch niet!", roept een
ander. „Het is verschrikkelijk,
wat moet er van die vrouw en
haar vier kindertjes terechtko
men?" De actiegroep geeft de
hoop echter niet op. Zij geloven
er steevast in dat het doek voor
de Marokkaanse vrouw en haar
kinderen nog niet is gevallen.
Mocht de politie vandaag bin
nenvallen, dan gaan de Marok
kaanse en haar vier kinderen op
het altaar zitten. Zij hoopt dat de
politie hen dan uit morele bezwa
ren niet meeneemt. De vlucht in
de kerk kan de politie er echter
niet van weerhouden de vrouw
naar Marokko te sturen, zo deel
de juristen de actievoerders mee.
Nu de zaak verloren lijkt, is er
in Marokkaanse kring de sugges
tie gedaan om mevrouw Taouza
ni te laten onderduiken. Volgens
de raadsman van de Marokkaan
se, mr. H. Boogaart, is dit echter
niet verstandig omdat dit niet in
het belang is van de kinderen
van de vrouw. De actievoerders
willen nu door middel van pam
fletten zoveel mogelijk mensen
naar de kerk zien te krijgen. Ook
willen ze doorlopend gebeds
diensten houden om de politie
van een inval te weerhouden.
Mevrouw Taouzani wacht nu
op de dingen die komen gaan.
Haar laatste reactie: „Ik heb lie
ver dat ze me hier vermoorden
dan dat jk terug moet naar Ma
rokko".
de notitie van Brinkman en Kort
hals Altes dat met het rekken van
het leven in die gevallen geen rede
lijk doel wordt gediend en dat vaak
voor de naaste omgeving een on
houdbare situatie dreigt te ont
staan. Toch zijn zij niet zonder
meer voor het in die gevallen straf
feloos toepassen van euthanasie.
De betrokken patient kan namelijk
niet zelf vragen om euthanasie. Bo
vendien zou een nabestaande die
het niet eens is met de beslissing
van de arts, een klacht kunnen in
dienen bij de Europese Commissie
voor de Rechten van de mens.
Het kabinet weet nog niet of een
verzoek van een mindeijarige om
euthanasie, op zichzelf voldoende
mag zijn. Het vraagt zich af of ou
ders of verzorgers niet bij dat ver
zoek betrokken zouden moeten
worden. „Uiteraard zal een inten
sieve begeleiding van de mindeija-
rige en de naaste familie moeten
plaatsvinden", aldus Brinkman en
Korthals Altes.
Rijbewijs
alcoholisten
ontnomen
TUBBERGEN (GPD) - De rijkspo
litie van Vriezenveen en Tubber-
gen gaat het rijden onder invloed
directer aanpakken door regelma
tig gebruik te maken van de moge
lijkheid om personen die aan alco
hol zijn verslaafd het rijbewijs te
ontnemen.
Dat kan zonder dat er een rech
terlijke beslissing voor nodig is,
echter wel nadat er een commissie
een oordeel heeft uitgesproken
over de aard van de verslaving en
de persoon in kwestie. Elders
wordt deze methode incidenteel
ook wel eens toegepast, maar Tub-
bergen en Vriezenveen zijn de eer
ste gemeenten waar men er een
systeem van wil maken.
In Tubbergen zijn dit jaar al ze
ven verkeersdoden gevallen en is
een onnoemelijk aantal „artikel 26-
zaken" (rijden onder invloed) ver
werkt. Bovendien neemt het rijden
onder invloed toe.
Grafmaker groef
niet diep genoeg
TILBURG (ANP) - Het bestuur
van de rooms-katholieke Tilburgse
parochie Noord-Oost heeft voor de
tweede keer in korte tijd een graf
maker ontslagen. De eerste graf
maker kreeg zijn congé omdat hij
de pastoor te lijf zou zijn gegaan en
het kerkhof had verwaarloosd.
Onlangs werd zijn opvolger ont
slagen omdat hij de graven niet
diep genoeg zou maken, de poort
niet achter zich dicht deed en on
der werktijd klusjes voor anderen
opknapte.
De bewuste grafmaker Molen
schot, die nog nooit eerder een aan
merking op zijn werk heeft gehad,
is het met die kritiek niet eens.
„Volgens de wet moet een graf een
diepte van 1.75 meter hebben. Op
dit kerkhof kom je bij 1.30 meter al
een dikke leemlaag tegen. Je zou
met hamer en beitel een graf moe
ten hakken", aldus Molenschot.
Hij beweert dat hij zelfs dieper
groef dan de vorige grafmakers.
„De oude graven die opnieuw wor
den gebruikt zijn ook niet diep".
ADVERTENTIE
Een unieke mogelijkheid om uw
woonlasten 30 jaar lang op een
laag renteniveau vast te zetten.
Maximale zekerheid. Zowel
voor nieuwe als
voor bestaande
huizen. Informatie
£ij het Bouwfonds-infocentrum
in Den Haag:
Nassauplein 13,
(070)650800
of via de coupon.
[*Stuur mij informatie over de j
I 30 Jaar Renté/ast
Hypotheek.
Naam:j
ri
Adres:
I I
[Postcode:
Dlnntr
Telefoon:
Coupon in gesloten envelop
zonder postzegel naar
I Bouwfonds,
Antwoordnummer 1479
2500 XK Den Haag
I
nv Bouwfonds
Nederlandse Gemeenten
