VERBIJSTEREND
Ruzie VS/EtaJië
over aanpak PLO
Mercedes steekt
kapitaal in AEG
'Realisme' wint in Toulouse
Vrijlating Abbas wekt woecle Reagan op
Protesten tegen 'Duitse bom'
BUDE BIJENKORF BEN .IE BETERAF ÊJ
Invloed Rocard op Franse socialisten weer toegenomen
Frankrijk
dwars tegen
Greenpeace
MAANDAG 14 OKTOBER 1985
BUITENLAND
PAGINA 7
Optimisme na beraad met ANC
De uitvaart van één van de leiders van de verboden Chileens communistische partij leidde gisteren in Santia
go tot een felle confrontatie tussen oproerpolitie en rouwenden, die de gebeurtenis aangrepen om te protesteren
(foto:AFP)
tegen de dictatuur van generaal Pinochet.
'Oudjes' zijn in
Japan het fitst
TOKIO (DPA) - Jong zijn in Ja
pan betekent niet meer auto
matisch fit zijn. Het ministerie
van onderwijs in Tokio heeft
aan de hand van een onderzoek
van 74.000 doorsnee-Japanners
vastgesteld, dat de jongeren li
chamelijk steeds zwakker en
de ouderen steeds fitter wor
den.
Bij sportbeoefening zoals lo
pen, springen en werpen ble
ken de jongelui onder de 18 het
er in het algemeen veel minder
goed af te brengen dan hun ou
ders.
Mannen in vrouwen "in de
beste leeftijd" bleken capabe
ler dan jongens en meisjes. Ve
len trainden drie tot vier keer
per week. Het ministerie ver
moedt dat dit groeiende be
langstelling weerspiegelt voor
lichaamsbeweging en het voor
komen van ouderdomskwalen.
BONN (GPD) - Het autoconcern Daimler-Benz (Mercedes) in Stuttgart
wil een deel van het aandelenpakket van AEG overnemen. Dat heeft het
Westduitse kartelbureau in West-Berlijn bevestigd. Het gaat bijna de
helft van het aandelenkapitaal van AEG, anders was een meldplicht bij
het kartelbureau niet nodig geweest. Met de overname van de aandelen
zou in ieder geval een bedrag zijn gemoeid van meer dan anderhalf mil
jard.
Daimler-Benz is al enige tijd zeer actief op de overnamemarkt. De liqui
de middelen van het concern zijn volgens de laatste gegevens gestegen
tot 9,5 miljard mark. In februari nam het bedrijf van MAN in Augsburg 50
procent van de aandelen over in MTU, motoren en turbine-union, die zich
vooral bezighoudt met hoogontwikkelde produkten die een toepassing
vinden in onder meer de ruimtevaart. Het Daimler-aandeel in dit bedrijf
is nu honderd procent. In april kocht de Mercedes-producent 68 procent
van het aandelenkapitaal van het lucht- en ruimtevaartconcern Dornier.
AEG, dat in 1982 na een hulpoperatie van een bankconsortium van de
ondergang was gered, hoopt in 1987 weer met zoveel winst te kunnen
draaien dat voor het eerst sinds 1973 dividend kan worden uitgekeerd. De
winst die tot dat moment wordt gemaakt wordt aan de sterk geslonken
reserves toegevoegd. De beursnotering van AEG is momenteel bevroren.
BONN (GPD) - Rond veertigdui
zend demonstranten hebben zater
dag in de Beierse hoofstad Mün-
chen gedemonstreerd tegen de
voorgenomen bouw van de tien
miljard kostende nucleaire opwer
kingsfabriek in het dorp Wackers-
dorf in de Oberpfalz. De protest
mars, georganiseerd door plaatse
lijke milieubewegingen, tegenstan
ders van kernenergie, natuurvrien
den, de katholieke jeugdbeweging,
de SPD en de Groenen, was de
grootste van de laatste jaren.
Er deden zichgeen noemens
waardige incidenten voor. Slechts
enkele ruiten werden ingegooid
door een groep in het zwart gekle
de, gemaskerde jongeren. De mas
saal aanwezige politie, de schattin
gen liepen uiteen van vierduizend
tot tienduizend man, greep direct
hard in. Twintig stenengooiers
werden opgepakt.
Achtergrond van het protest is
de vrees voor een eigen Duitse
kernbom. In Wackersdorf moeten
alle uitgewerkte kernbrandstofsta-
ven van de Duitse kerncentrales
worden verwerkt. Daarbij komt
ook plutonium vrij. Dat plutonium
zou dienen als brandstof vóór de
snelle-kweekreactor in Kalkar,
waarmee de atomaire Duitse kern
energiecirkel rond zou zijn. Maar
nu het steeds twijfelachtiger wordt
of Kalkar ooit in bedrijf zal worden
genomen, doemt het plutonium-
probleem opnieuw op. In Wackers
dorf komt per jaar zeker vijf ton
zuiver plutonium vrij en daaruit
kunnen probleemloos 500 kern
koppen worden gemaakt. Omdat
in 1995 ook het Duitse anti-
atoomakkoord afloopt, wordt ge
vreesd dat met Wackersdorf de
laatste grote stap naar de Duitse
kernbom is gezet.
ADVERTENTIE
De originele Levi's voor jongens en meisjes in gewassen of stone washed
denim, maten 92-176, nu in de Bijenkorf voor deze ene verbijsterende prijs: 55.-
ROME/WASHINGTON - Tt
gerezen over de behandeling
en een tweede Palestijn, dii
Achille Lauro tot overgave w
kapers in het Egyptische vlie,
schept en tot landing op een
De Amerikaanse regering is ver
ontwaardigd dat Italië Abbas, die
verantwoordelijk wordt gesteld
voor de moord op de invalide Leon
Klinghoffer, naar Joegoslavië heeft
laten ontkomen ondanks een drin
gend verzoek om uitlevering van
de Palestijn. President Reagan
sprak van een „persoonlijk af
front"; de Amerikaanse ambassa
deur in Rome overhandigde een
felle protestnota waarin de Ita
liaanse beslissing „onbegrijpelij-
k"werd genoemd. Desondanks zijn
de VS niet van plan om de betrek
kingen met Italië op het spel te zet
ten, zo wordt in Washington ge
zegd.
door
Henk Kolb en
Hein ten Kortenaar
Intussen heeft het Amerikaanse
ministerie van buitenlandse zaken
Joegoslavië om uitlevering van
Abbas gevraagd, hetgeen is gewei
gerd. De Palestijnen genieten in
Joegoslavië een diplomatieke sta
tus. Ook Egypte wil de Palestijnen
hebben.
Binnen de Italiaanse regering
heeft de beslissing tot een conflict
geleid. Minister van defensie Spa-
dolini, die in Milaan was, was niet
op de hoogte gesteld van het kabi-
nesbesluit. Via de telefoon kreeg
hij te horen dat de Palestijnen al
weg waren. Het tot nu toe enigs
zins sluimerende geschil over de
Midden-Oosten-politiek vaQ Italië
en met name over de houding ten
opzichte van de Palestijnse bevrij
dingsorganisatie dreigt nu ten vol
le uit te breken en zou zelfs tot een
regeringscrisis kunnen leiden.
Na de gedwongen landing van de
Buitenland kort
Aanslag
In Santa Ana (Californië) zijn bij
een explosie op het gebouw van de
Amerikaans-Arabische liga tegen
discriminatie een dode en zes ge
wonden gevallen. De explosie
kostte de regionaal directeur van
de organisatie, Alex Odeh, het le
ven. Tot dusver heeft niemand zich
voor de vermoedelijke aanslag ver
antwoordelijk gesteld.
Bush in China
De Amerikaanse vice-president
George Bush is als een oude vriend
ontvangen in de Volksrepubliek
China. Hij zal zes dagen in China
blijven en zijn bezoek is bedoeld
om de Amerikaanse steun te laten
zien voor de eerste schreden van
communistisch China op de weg
naar kapitalisme.
Kremlin
De nieuwe Russische premier
Nikolai Ryzjkov lijkt in zijn oude
functie als hoofd economische za
ken van het Centraal Comité te zijn
opgevolgd door zijn voormalige
plaatsvervanger Boris Gostev.
Ryzjkov werd op 27 september be
noemd tot premier als vervanger
voor de 80-jarige Nikolai Tichonov.
Bij zijn benoeming werd al ver
wacht dat Ryzjkov zijn functies in
het centraal comité zou opgeven.
Vredesprijs
De burgemeester van Jeruzalem,
Teddy Koliek, heeft in de Paulskir-
che van Frankfurt voor zijn 'geën
gageerde inzet voor toenadering
van volkeren en godsdiensten', de
Vredesprijs van de Duitse boek
handel gekregen. Volgens de ver
antwoording heeft Koliek de Israë
liërs en de Arabieren een gemeen
schappelijke weg naar de toekomst
gewezen.
sen Italië en de Verenigde
an Abul Abbas, leider van he
afgelopen woensdag de ka
sten te bewegen. Beiden bev
tuig dat vrijdagnacht door Ai
■Jiciliaanse NAVO-basis werd
Egyptische Boeing 737 op Sigonel-
la werden de vier kapers door de
Italiaanse politie van boord ge
haald. Hierbij zou zelfs een ogen
blik een gewapend conflict hebben
gedreigd met de Amerikanen van
de zogenamde „Delta Force", die
opdracht haddden ervoor te zorgen
dat ze zo snel mogelijk naar Was
hington werden vervoerd. In de
loop van vrijdag werden de vier
verhoord door een Italiaanse offi
cier van justitie en werden zij door
elf Amerikaanse passagiers van de
Achille Lauro, die inderhaast uit
Cairo waren overgevlogen, her
kend als de daders van de kaping
en van de moord op de Amerikaan
Leon Klinghoffer.
Tijdens het verhoor zouden zij
hebben bekend aan boord van de
Achille Lauro te zijn gegaan om
een gewapende aanslag te plegen
in een Israëlische havenstad. On
derweg zouden zij door een kajuit-
bediende, naar hun zeggen een ge
heim agent van Israël, zijn ontdekt
en zouden zij zich daarom uit
noodweer meester hebben ge
maakt van het schip. De moord op
de Amerikaan zouden zij daarente
gen hebben ontkend.
Laat in de avond kreeg de Egyp
tisch piloot verlof om naar Rome te
vliegen met de achttien overige in
zittenden: behalve de twee Pale
stijnse bemiddelaars, enkele Egyp
tische diplomaten, veiligheids
agenten en bemanningsleden. Nog
steeds onder scherpe bewaking
van Amerikaanse straaljagers land
de het op het militaire vliegveld
Ciampino, vanwaar de inzittenden
werden vervoerd naar de Egypti
sche academie, een culturele in
stelling die onder bescherming van
de Egyptische ambassade staat en
dus ook diplomatieke onschend
baarheid (extra-terrritorialiteit) be
zit.
JOHANNESBURG/LOESAKA
(Rtr./UPI/DPA) - De Zuidafrikaan-
se blanke oppositiepartij PFP sluit
onderhandelingen met het verbo
den Afrikaans Nationaal Congres
(ANC) over een vreedzame oplos
sing van de problemen in Zuid-
Afrika niet uit. Dit zei de PFP-lei-
der, Frederick van Zyl Slabbert,
gisteren na terugkeer uit de Zam-
biaanse hoofdstad Loesaka waar
hij een dag eerder een bespreking
had met een ANC-delegatie. In een
gezamenlijke verklaring, uitgege
ven na die bespreking, wordt on
der meer gepleit voor vrijlating van
ANC-leider Nelson Mandela.
Volgens Van Zyl Slabbert is het
TOULOUSE - De Franse Socialis
tische Partij heeft op zijn congres
in Toulouse toegegeven in haar
eerste regeringsjaren op econo
misch gebied fouten te hebben ge
maakt. In de slotmotie staat te le
zen dat men na een economische
stimulering - van '81 tot '83 - „in
een depressieve internationale
conjunctuur meer op het even
wicht had moeten gaan le.tten". De
slotmotie kwam na een lange nacht
van strijd tot stand. Aanvankelijk
had de tekst op dit punt naar de
mening van de congresleden moe
ten luiden dat de stimulering van
de economie 'gerechtvaardigd' was
geweest.
door
Rudolph Bakker
Deze en andere veranderingen in
de slotverklaring op het congres
van Toulouse kwamen tot stand als
gevolg van de grotere invloed die
oud-minister Michel Rocard op het
partijapparaat verworven heeft.
Rocard was ook al op het vorige
partijcongres een dwarsligger,
waar hij bekend stond om zijn so
ciaal-democratische. d.w.z. minder
Staten is een scherp conflict
Palestijnse Bevrijdingsfront,
ers van het passagiersschip
nden zich samen met de vier
lerikaanse jagers werd onder
gedwongen.
Verlof
In de loop van zaterdag probeer
de een Italiaanse rechter tot twee
keer tevergeefs Abul Abbas en zijn
medewerker als getuigen in de ka
pingszaak te horen. Verder was er
rondom het zwaarbewaakte ge
bouw de hele dag een levendig ko
men en gaan van personenauto's
en busjes met CD-borden. Onder al
dit verkeer viel niettemin om
kwart over drie een geel busje op,
dat vier personen uit het gebouw
afhaalde, die hun gezichten bedekt
hielden. Korte tijd later arriveerde
het bij het vliegveld Ciampino en
vrij snel daarop vertrok het Egypti
sche vliegtuig, om een half uur la
ter op het internationaal vliegveld
Fiumicino te verschijnen. Hier
werd het geparkeerd naast een
Joegoslavisch lijnvliegtuig, dat
met 64 passagiers twee uur lang
door de verkeersleiding was vast-
gehoduen. Pas nadat twee perso
nen uit de Egyptische Boeing op
de Joegoslavische Tupolev waren
overgestapt, kreeg deze laatste ver
lof om te vertrekken.
Een uur later verklaarde de PLO-
vertegenwoordiger in Rome dat
Abul Abbas en zijn nog steeds ano
nieme medewerker zich niet langer
op Italiaans grondgebied bevon
den. Om acht uur overhandigde
ambassadeur Rabb het protest van
de Amerikaanse regering en ver
klaarde hij aan de aanwezige jour
nalisten „alles behalve tevreden"
te zijn over wat er die dag was ge
beurd.
In de Italiaanse pers lopen de
meningen over de ontknoping uit
een. Eugenio Scalfari in de Ro
meinse „Repubblica" spreekt min
achtend van „een slimmigheidje
op zijn Italiaans". „Gisteren schre
ven we dat de politieke balans van
deze geschiedenis rampzalig is.
Vandaag is hij zo mogelijk nog er
ger. Wij hadden het al verbruid bij
Israel, Egypte, de PLO. Vandaag
zij we ook nog in een diplomatiek
conflict met de Amerikaanse rege
ring geraakt. Een meesterstukje.
Het meesterwerk van de slimheid
op zijn Italiaans".
Maar niet iedereen is het ermee
eens dat men Abbas eenvoudig
naar Tunesië had moeten terugstu
ren. Zo wijst de Stampa uit Turijn
erop dat men Abbas heeft laten
vertrekken „in een vliegtuig van
een land dat niet met de VS 'be
vriend' is, zoals Egypte, zodat de
Amerikaanse jagers ditmaal niet
tussenbeide konden komen". En
de Corriera della Serra uit Milaan
herinnert eraan dat een eventuele
aanhouding van Abbas in Italië
een gevoelige klap zou ztfn ge
weest voor het prestige van de
Egyptische president Moebarak,
„een mogelijkheid die de hele wes
terse wereld en, vooral het mediter
rane deel van Europa uit alle
macht dienen te vermijden".
ANC onder bepaalde omstandig
heden wel bereid tot onderhande
len met zijn Progressieve Federale
Partij, die 26 van de 165 parle
mentszetels bezet en 25 procent
van de blanke minderheid in Zuid-
Afrika vertegenwoordigt, maar
niet zolang de apartheid voort
duurt en zolang politieke leiders in
de gevangenis zitten. Die implicie
te eis tot vrijlating van Nelson
Mandela is blijkens de gezamenlij
ke verklaring van ANC en PFP
voorwaarde voor een oplossing
van het apartheidsvraagstuk.
De bijeenkomst in Loesaka 'op ini
tiatief van de PFP was de eerste
tussen de partij en het ANC.
aan het partijboekje gebonden
ideeën.
Nu het er echter naar uitziet dat
de socialisten bij de parlements
verkiezingen in maart a.s. zullen
verliezen, vestigen steeds meer ka
meraden hun hoop op Rocard. Hij
is volgens de opinieonderzoekers
ook de populairste politicus van
het land en hij maakt er geen ge
heim van dat hij over drie jaar
Francois Mitterrand als president
van de republiek wil opvolgen.
Tegenstellingen
Het congres in Toulouse werd
beheerst door deze tegenstellingen
tussen de trouwe behoeders van de
oude socialistische ideeën en de
bezweringsformule van een mo
derne technocraat als Rocard. Par
tijleider Jospin laveerde tussen de
stromingen door en slaagde er in
tussen in de zogenaamde synthese
tussen de uiteenlopende meningen
tot stand te brengen. De oude
houwdegens voelen zich daarbij
wel als de geplukte kip, toen de dy
namische Rocard in zijn slotwoord
liet weten dat er „van nu af geen
twee soorten socialismen meer
zijn, d.w.z.: het een dat bepaald
wordt door de werkelijkheid en het
andere door de eeuwige droom van
een betere wereld".
De socialistische regeerders had
den zich sinds hun ambtsaanvaar
ding immers gestort in een enthou
siaste verwerkelijking van het par
tijboekje dat stimulering van de
economie voorschreef, met o.a.
kortere werktijden en behoud van
salaris. Ook werden toen op grote
schaal bedrijven voor 100 procent
genationaliseerd, terwijl de nood
zaak daarvan nooit aanwijsbaar
kon worden vastgesteld. In 1983
zette men toen een nieuwe koers
in, waarbij de regering van presi
dent Mitterrand een beleid ging
voeren dat in feite niet ver afligt
van dat van de laatste rechtse pre
mier, Raymond Barre.
Opwinding
Een andere tegenslag voor de be
houdende elementen in de partij
was gisteren dat besloten werd een
viertal niet-socialisten in het appa
raat op te nemen, met het oog op
de parlementsverkiezingen van
maart. Onder hen zijn de vrouwe
lijke minister Huguette Bouchar-
deau, die net als eens Rocard uit de
kleine linkse splinterpartij de PSU
afkomstig is, en de vroegere com
munist Fiszbin. Deze kandidaat
stellingen hebben opwinding ver
oorzaakt in de kiesdistricten waar
ze aan de kameraden zonder voor
afgaand overleg werden opgedron
gen. De bedoeling van deze 'para-
chutages' is de partij een zo breed
mogelijke basis te geven met het
oog op de aanstaande verkiezin
gen. Verwacht wordt namelijk dat
veel teleurgestelde communisten
volgend jaar op de socialisten zul
len stemmen.
Terwijl het congres in Toulouse
weinig invloed meer zal kunnen
uitoefenen op de regeringspraktij
ken in de komende maanden,
werkt ze voornamelijk als spring
plank voor de partijkandidaten
voor de presidentsverkiezingen
van 1988.
De Greenpeace-affaire, die de re
gering en de president de laatste
maanden ernstig geteisterd had,
werd op het congres met geen
woord genoemd. Wel was in het
dagblad Liberation een interview
opgevallen met een congresganger
die als zijn mening gegeven dat het
PAPEETE (TAHITI) (Rtr./AFP) -
Het schip „Greenpeace" van de ge
lijknamige milieu-organisatie en
zijn begeleidende vloot is de toe
gang geweigerd tot de territoriale
wateren van Frans-Polynesië. Dit
heeft de Franse Hoge Commissaris
in Papeete op Tahiti, Bernard Ge
rard, gisteren bij decreet bepaald.
Het schip is met machinepech op
weg naar Tahiti.
Gerard meent dat de vloot van
Greenpeace door haar optreden
niet meer voldoet aan de voorwaar
den voor een vrije doorvaart in de
Franse territoriale wateren. Ieder
schip dat de territoriale wateren
rond Frans-Polynesië binnenvaart
zal worden tegengehouden. Het
decreet is uitgevaardigd na een bij
eenkomst van enkele ministers gis
termorgen in Parijs die was bijeen
geroepen door Francois Mandel-
kern. Mandelkern is de adviseur
van premier Laurent Fabius.
De kapitein van de „Greenpea
ce" zal op de hoogte worden ge
bracht van het decreet, via de ra
dio, langs telegrafische weg of zon
odig met een boot van de Franse
marine, zo is meegedeeld. Gerard
waarschuwde verder de kapitein
van de „Greenpeace", Jonathan
Castle, dat het uitwijzingsbevel dat
op 1 november 1982 tegen hem is
uitgevaardigd nog steeds van
kracht is. Tenslotte bood hij met
het oog op de machinepech aan
„een ploeg deskundigen" naar de
„Greenpeace" te sturen om de
ernst van de averij te onderzoeken.
VS-diplomaat
Buckley zou
vermoord zijn
BEIROET (AP) - De Libanese ter
roristische organisatie, Islamiti
sche Jihad, heeft een krant een fo
to gegeven van het in een lijkwade
gehulde stoffelijk overschot van de
anderhalf jaar geleden ontvoerde
Amerikaanse diplomaat William
Buckley. De foto is zaterdag met
een verklaring van de terroristen
afgedrukt in An Nahar, het voor
naamste onafhankelijke dagblad in
Libanon. Volgens de krant is de fo
to samen met de boodschap vrij
dag kort voor middernacht be
zorgd.
In de verklaring wordt gezegd
dat de Islamitische Jihad bereid is
het stoffelijk overschot van
Buckley over te dragen aan de se
cretaris-generaal van de Verenigde
Naties, Javier Peres de Cuellar, op
voorwaarde dat Israel 100 Pale
stijnse gevangenen in vrijheid
stelt. De organisatie stelt de Ameri
kaanse president Ronald Reagan
en Amerika 'verantwoordelijk voor
enig kwaad dat de andere gijze
laars wordt berokkend'.
„onbeduidend vallen van een klei
ne dode kans had gezien het opbla
zen van de Rainbow Warrior tot
een staatszaak te maken".
Reactie PvdA
De Nederlandse PvdA-afgezant
in Toulouse Van Traa schreef aan
de kameraad en partijleider Jospin
daarop een brief, waarin hij hem
vroeg om nog tijdens het congres
een woord van spijt over deze uitla
ting over de 'kleine dode' te laten
horen. Jospin weigerde op dit ver
zoek in te gaan en voegde eraan toe
„dit later te zullen doen". Op het
congres in Toulouse diende im
mers alles in het werk te worden
gesteld het te doen voorkomen als
of het Rainbow-Warrior-effect
nooit had bestaan.
Van Traa was geschokt door de
ovatie die het congres had ge
bracht aan de vanwege Greenpea
ce afgetreden minister van defen
sie, Hernu. De internationale secre
taris van de PvdA deed een drin
gend beroep op Jospin om enkele
waardige woorden te wijden ter na
gedachtenis van het Nedelandsce
slachtoffer van de aanslag op het
Greenpeace schip Rainbow War
rior. Maar Jospin weigerde dat.
Een busje met diplomaten-kenteken verlaat de Egyptische academie in
Rome. Onder de inzittenden, op weg naar het vliegveld, vermoedelijk de
naar Joegoslavië uitgeweken PLO-voorman Abbas. (foto: ansa)
