Zendingshuis grondig verbouwd
'Oegstgeest' missionair centrum voor Nederland
Tien jaar Pastoraal Centrum bisdom Rotterdam
ZATERDAG 12 OKTOBER 1985
GEESTELIJK LEVEN
PAGINA 13
OEGSTGEEST - Het vooral inwen
dig verbouwde Zendingshuis aan
de Leidsestraatweg is gisteren in
de Pauluskerk officieel heropend.
Met een toespraak (zie de krant
van gisteren) van onder anderen
dr. A. J. Lamping, voorzitter van
de Raad voor de Zending van de
Hervormde Kerk, en mevrouw N.
H. Voltelen, staflid van het Hen
drik Kraemer Instituut.
Kostte de bouw van het Zen
dingshuis (met enkele bijbehorende
woningen) in 1915 nog geen
f300.000, voor de ingrijpende, nu
voltooide renovatie moest een be
drag van f5,5 miljoen op tafel ko
men. De gereformeerde partner
van het Hendrik Kraemer Instituut
- een van de gebruikers van het
Zendingshuis - droeg daaraan
ƒ1,5 miljoen bij.
Een paar jaar geleden kwam men
tot de conclusie dat het toen pre
cies 65 jaar oude gebouw langza
merhand 'pensioenrijp' was gewor
den. Technische voorzieningen
(elektrische installatie, verwar
ming, brandbeveiliging en een
reeks kleinere reparaties) waren
hoognodig, maar nog belangrijker
was het, de hele inrichting grondig
te moderniseren, zowel van de bu
reaus als de opleidingsafdeling.
Een voorname reden was ook,
dat het gebouw voortaan moet die
nen als 'missionair centrum voor
Nederland' én als 'ontmoetings
plaats met de wereld overzee',
schrijft dr. I. H. Enklaar in zijn - ter
gelegenheid van de heropening
verschenen - boekje 'De geschie
denis van het Zendingshuis der
Nederlandse Hervormde Kerk'.
Enklaar was van 1969 tot 1976 rec
tor van de Zendingsschool en het
Hendrik Kraemer Instituut.
"Voor die functie is nodig een
goede conferentie-accommodatie
en opvangmogelijkheid voor gas
ten die langer in het huis verblij
ven. De uitzending van mensen
naar overzee krijgt immers een ge
ringer accent dan vroeger, nu de
kerken ginds over steeds meer ei
gen mensen beschikken. Het Zen
dingshuis zal voor Nederland zelf
een grotere betekenis moeten krij
gen".
Veel efficiënter
De verbouwing (waarvoor de
Leidse architect J. Splinter werd
aangezocht) gebeurde in etappes.
Eerst werd de voorkant onder
handen genomen. Dat vergde een
grootscheepse verhuizing van alle
bureaus naar de achterkant. Het
Hendfik Kraemer Instituut werd
tijdelijk in andere ruimten onder
gebracht (bungalow, kapel en de
huizen aan de rand van het terrein).
Begin vorig jaar kwam de verbou
wing van het voorgedeelte klaar.
Toen was de achtervleugel aan
de beurt. Die kreeg zeven woon
eenheden op de eerste etage, een
rij moderne staf- en leskamers op
de tweede verdieping en aan de
buitenzijden twee kleine flats.
Het resultaat van dit alles is, dat
het bestaande werk nu veel effi
ciënter kan gebeuren. De huisves
ting voor de cursisten van het insti
tuut is aanmerkelijk verbeterd en
het zendingsbureau heeft een
kantoorinrichting gekregen die -
zonder luxe na te streven - aan de
tegenwoordige eisen voldoet. Ook
het cursus- en bibliotheekwerk is
er bij de herinrichting van het ge
bouw stukken op vooruitgegaan.
LEIDEN: Herv. Gem. Hoogl. kerk 10 ds.
Pannekoek, 11.45 studentenekklesia;
Marekerk 10 ds. Kooreman, Rhenen, 5
ds. Trouwborst, Vlaardingen;
Maranathak. (L. Morsweg) 10 ds. Kra
mer, ha;
Oecumenische geloofsgemeenschap De
Regenboog (Merenwijk) 9.30 en 11.15
ds. Hortensius;
Bethlehemk. (Driftstr.) 10 ds. Christ,
Eek en Wiel, opendeurdienst, mmv koor
'Emoena';
Bevrijdingsk. (Montgomerystr.) 10 ds.
Rietveld;
Vredesk. (Burggravenl.) 10 ds. Schou
ten;
Waalse kerk (tijdelijk Rapenburg 6)
10.30 ds. Ribs;
jeugdkapel Vredeskerk 10 ds. Nauta;
jeugdkapel Bevrijdingskerk 10 hr. F.
Arnoldus.
Wijk 'Stevenshof zie na geref. kerk.
Acad. Ziekenhuis 9 rk. dienst, 10.15 ds.
Bovenberg; Diakonessenhuis elke zat.
10.30 rk. dienst, morgen 10.30 hr. H. J. v.
Straalen; Endegeest zie Oegstgeest.
Geref. Kerk Vredeskerk zie herv. gem.;
Petrak. (Surinamestr.) 10 ds. Veenstra,
10.30 dovendienst, hr. Storm.;
Oude Vest 10 ds. v.d. Velden;
Maranathak. zie herv. gem.;
Bevrijdingsk. 10 ds. Rietveld, 5 ds.
Schouten;
bejaardenhuis Groenhoven 10 ds. Jaco-
bi-v. Duijn, L.dorp;
Merenwijk zie herv. gem.
Wijk Stevenshof, gebouwtje 'Dijkhof
(Rijndijk) 10 kand. mevr. H. A. Klip.
Geref. K. Vrijg. (Herengr.) 10 en 5 ds.
Burger.
Chr. Geref. K. (Steenschuur) 10 en 5 ds.
v. Smeden, Den Haag.
Geref. Gem. (N. Rijn) 10 en 4.30 ds.
Het Zendingshuis aan de voorkant.
Golfbeweging
Het heeft jaren geduurd voordat
de verbouwing van het Zendings
huis een feit werd.
De vraag kan dan ook worden
gesteld, hoe lang het 'bestaande
werk' nog zal voortduren en of de
renovatie in feite niet méér gericht
was op 'gisteren' dan op 'morgen'.
Neemt het aantal uit te zenden
werkers niet af?
De commissie die de heropening
van het huis voorbereidde beant
woordt in het boekje van dr.
Enklaar die vraag met een 'heel
duidelijk nee'.
Weliswaar was het aantal cursis
ten soms niet zo groot, maar toch
werden er de laatste jaren steeds
nieuwe aangemeld. Zo'n golfbewe
ging heeft zich na de oorlog altijd
voorgedaan. Voorlopig blijft het
Zendingshuis op aanmelding van
nieuwe cursisten rekenen. Soms
veel, soms minder. Hun huisves
ting was al lange tijd zeer onvol
doende.
Toen het bureau 'Dienst over
Grenzen' (DOG) werd opgericht,
dachten velen, dat het nog maar
een paar jaar zou duren voordat de
zogenoemde "Derde Wereld' over
(foto Zendingshuis)
genoeg eigen kader zou beschik
ken. Maar sinds 1962 zijn er al zo'n
1200 'DOG-ers' vertrokken. En het
aantal aanvragen uit de 'Derde We
reld' wordt niet minder. Deze cur
sussen zijn dan ook niet meer weg
te denken uit het Zendingshuis.
In snel tempo hebben de laatste
jaren in kerkelijk Nederland be
grippen als 'zending in eigen land'
en 'missionaire gemeente' bekend- -
heid gekregen. De hervormde en
gereformeerde zendingen geven
geld voor evangelisatiewerk in Ne
derland zelf en zijn daardoor nauw
betrokken geraakt bij experimen
ten op dat gebied, vooral in de gro
te steden. Ook daarmee houdt
'Oegstgeest' zich bezig.
En dan zijn er nog de uitwisse-
lingsprogramma's, waarbij kleine
groepen gemeenteleden over en
weer op bezoek gaan om eikaars
kerk en de positie van de kerk in
de samenleving beter te leren ken
nen. Voor zulke programma's is
een degelijke voorbereiding van
groot belang. Het Zendingshuis
laat zich er graag bij betrekken.
Bijenkorf
De zendingsleiding voorziet, dat
het huis, naast de regelmatige cur
sussen voor aanstaande zendings-
wërkers en mensen van 'Dienst
over Grenzen', ook een plaats zal
zijn waar allerlei korte cursussen
worden gegeven op het terrein van
kerk, zending en maatschappij, zo
wel in Nederland als overzee.
Uit de regionale en plaatselijke
zendingscommissies komt steeds
meer- vraag naar informatie over
kerk en maatschappij elders in de
wereld. De 'bijtankdagen' (op za
terdagen in de winter) zullen wor
den voortgezet. Dat zijn bijeen
komsten met beperkte thema's. Er
bestaat veel belangstelling voor.
Voor het eigen kader van bestuurs-
en commissieleden worden pro
gramma's van kleine bezinnings-
conferenties opgezet.
De renovatie heeft voor deze
veelzijdige functie van het Zen
dingshuis tal van mogelijkheden
geopend. Door de verbeterde huis
vesting kan het huis ook meer dan
voorheen gasten van overzee opne
men die voor een korte studie of
stage in Nederland moeten zijn.
Het Zendingshuis legt graag na
druk op zijn 'bijenkorf-functie'.
Men kan ,er mensen uit alle wind
streken ontmoeten die op een of
andere manier betrokken zijn in
kerkelijk werk elders in de wereld.
Samenstelling
van deze pagina:
S. J. de Groot
De vernieuwde bibliotheek.
In 'Oegstgeest' staan de vensters
van de kerk naar de wereld wijd
open.
Geen kroegen
De reden om in 1915 bij Leiden
een nieuw Zendingshuis te bou
wen lag in het feit dat het oude in
Rotterdam bouwvallig en te klein
was geworden.
Het bestuur van de Oude Hofpol-
der in Oegstgeest vroeg voor het
terrein f65.000. Leiden was aan
trekkelijk door de universiteit met
haar oosterse studies.
De Zending móest het hele ter
rein kopen, maar langs de toen nog
onbebouwde Warmonderweg en
De Kempenaerstraat konden stro
ken grond aan derden worden
doorverkocht, zodat de aankoop
som vrijwel geheel werd gedekt.
Het hoofdbestuur van de Zending
stelde bij die doorverkoop wel de
voorwaarde, dat de percelen niet
benut zouden worden voor het
bouwen van kroegen en werkplaat
sen. In die tijd werd gesuggereerd,
dat het zendingsbestuur met
'werkplaatsen' bordelen en derge
lijke zou bedoelen, maar geschied
schrijver Enklaar noemt dat een
'schalks verzinsel'.
Op 19 september 1917 werd het
Zendingshuis in gebruik genomen.
Van meet af aan heeft het een
dubbele functie vervuld: oplei
dingsschool en internaat voor toe
komstige zendelingen én het bu
reau van de samenwerkende zen-
(foto Zendingshuls)
dihgscorporaties. In 1931 werd het
laatste stuk grond aan de Warmon
derweg verkocht voor de bouw van
de Pauluskerk.
In de oorlog moest de Zending
haar gebouw ruimen voor andere
bestemmingen, eerst voor Duitse
legereenheden en later voor het
Diaconessenhuis, dat tengevolge
van een Duitse vordering het ge
bouw aan de Witte Singel moest
verlaten.
Na de oorlog kreeg de zich ver
nieuwende zendingsopleiding
steeds meer een oecumenisch ka
rakter, vooral in samenwerking
met de gereformeerde zendingsop
leiding in Baarn.
Een belangrijk punt daarbij was,
dat voortaan ook de echtgenoten of
verloofden van aanstaande zen
dingsarbeiders een voorberei
dingstijd in het Zendingshuis
doormaakten. Daarom moest het
huis geschikt worden gemaakt
voor inwoning van gezinnen, oók
van verlofgangers.
Zendingshuis en Hendrik Krae
mer Instituut gaan de toekomst
'open' en 'vol vertrouwen' tege
moet. "Dankbaar" - zo besluit het
gedenkboekje van dr. Enklaar -
"dat wij juist in deze verwarde tijd
in alle bescheidenheid mogen
functioneren als missionair cen
trum, waar gewerkt, gedacht, ge
leefd en gebeden wordt, in de ver
wachting van het komende Rijk
van God".
NOORDWIJKERHOUT - Op
zondag 20 oktober viert het Pas
toraal Centrum van het bisdom
Rotterdam in het congrescen
trum 'Leeuwenhorst' in Noord-
wijkerhout zijn 10-jarig be
staan. Na een 'officieel' pro
gramma (met een eucharistie
viering onder leiding van bis
schop Bar, een lunch in de wan
delgangen en een feestelijke bij
éénkomst) volgt 's middags een
'open markt', waaraan niet
minder dan 41 kerkelijk geo
riënteerde groepen deelnemen.
De dag, die om half 11 begint,
wordt om half 5 besloten met
een optreden van de plaatselij
ke pastor W. van den Ende en
vicaris-generaal J. Zuidgeest
van het bisdom over 'Kerk ter
plaatse, plaats voor velen'.
Tien jaar geleden kregen P.
Noordermeer en C. van Ruyven
van bisschop Simonis de op
dracht om een pastoraal cen
trum op te zetten. Uit het be
scheiden begin is toen opmer
kelijk snel het grote centrum
voor toerusting van leken ge
groeid dat het nu is. De gelovi
gen, op wier eigen verantwoor
delijkheid het Tweede Vati
caans Concilie een beroep had
gedaan, wilden wel aanpakken.
Daarop speelde het centrum in
en mede door een doelmatige
opzet werd het een succes.
Honderden vrijwilligers heb
ben inmiddels de verschillende
toerustingscur?ussen voor ta
ken en functies gevolgd en hun
plaats ingenomen in dekenaten
en parochies, waar zij op hun
beurt met vele anderen actief
zijn. Enige honderden zijn op
dit ogenblik in training.
Het in Rotterdam - aan het
Hang - gevestigde centrum is
als dienstverlenend instituut
niet meer weg te denken uit het
reilen en zeilen van het bisdom.
Want nog tal van gelovigen blij
ven zich geroepen voelen om
mee te werken aan de opbouw
van een kerkélie plaatselijk iets
betekent en het nodige te bie
den heeft aan anderen.
Rode draad
Henk Happel van de jubi
leumcommissie:
"Toen wij ons beraadden
over de vraag op welke manier
wij het tweede lustrum zouden
vieren, stond al direct voorop,
dat het niet kon gaan over het
centrum alleen. Immers, het is
geen instantie op zichzelf. Het
is een centrum ten dienste van
allen die in de pastoraal werk
zaam zijn. Dan ligt het dus voor
de hand, de schijnwerper te
richten op de beweging zelf
waarbinnen ons centrum naast
vele andere groeperingen -
klein en groot, officieel en min
der officieel - een rol vervult".
"Daarom hebben wij gepro
beerd, de ontwikkelingen van
het plaatselijke kerkgebeuren
in de randstad Holland, vooral
in het bisdom Rotterdam, voor
het voetlicht te brengen. Er is
in cleze tien jaren plaatselijk
heel veel tot stand gekomen,
dat doorgaans niet de kranten
haalt maar wel gezien mag wor
den en waard is om er met el
kaar eens naar te kijken. Van
daar die open markt na het offi
ciële gedeelte".
'Kerk ter plaatse, plaats voor
velen'. "Wij zien dit motto als
een rode draad door alle initia
tieven lopen. Ze dragen bij tot
de verlevendiging van de ker
ken ter plaatse. Daar zijn heel
veel mensen op allerlei manier
bij betrokken geraakt".
Een enkele greep uit de tien
tallen stands maakt dat duide
lijk: catecheseprojekten, kabel-
tv, wijkwerk, missie, werken
met islam-vrouwen, pastoraat
in allerlei vorm, bedrijfsaposto-
laat, jongeren en kerk, leerhui
zen, oecumene aan de basis,
zieken- en bejaardenpastoraat,
aandachts- en stiltecentra, vre-
des- en ontwikkelingswerk,
hulp aan drugsverslaafden. Het
is maar een flits uit het bonte
diakonale en missionaire ge
heel, dat de kerk vandaag wil
zijn.
De 'open markt' op 20 okto
ber in 'Leeuwenhorst' is te be
zoeken van 2 uur tot half 5.
Ter gelegenheid van zijn 10-
jarig bestaan heeft het Pasto
raal Centrum een werkboek
voor pastores uitgegeven onder
de titel 'Gemeenschapsopbouw
met vrijwilligers'. Het kwam
tot stand onder eindredactie
van directeur Noordermeer en
is het resultaat van een samen-
werkingsprojekt met de Katho
lieke Theologische Hogeschool
in Amsterdam.
'Combisynode'. De uitge
stelde gemeenschappelijke ver
gadering, van de hervormde en
gereformeerde synodes is nu
vastgesteld op 29 tot en met 31
mei volgend jaar in het Postil
jon-motel te Bunnik. De combi
synode zou eerst begin novem
ber worden gehouden, maar de
vergaderstukken waren nog
niet genoeg voorbereid om nu
al te worden besproken.
Geref. Gem. in Ned. (Bethlkerk
Driftstr.) 11.30 en 5.30.
Evang.-Luth. Gem. (Hoogl. Kerkgr.)
10.15 ds. Mostert.
Doopsgez.-Remonstr. Gem. (Lokhorstk.
Pieterskerkstr.) 10.30 ds. Koek, gezins-
veld.
Evang. Gemeenschap (Middelstegr. 3)
10 evang. J. de Leeuw, Leiden.
Evang. gem. Merenwijk (Flevoweg 5) 4
nam. doopdienst in baptistenkerk Oude
Rijn 3.
Zendingswerk Middernachtsroep (Zoe-
terw.singel 21) 5 hr. C. Roos.
Evangeliecentrum-Pinksterbew. J.
Maasbach-Wereldzending (aula
Noachstr. 2) 10 hr. Zijlstra.
Pinkstergem. (O. Vest 13) 10 evang. W.
Oostra.
Leger des Heils (hoek Vestestr./Groe-
nesteeg) 10 en 7.
Nieuw-Apost. Kerk (H. Rijnd. 24): 9.30
en 4, wo. 8.
Christelijke Wetenschap (Steensch. 6)
'De Christengemeenschap' (beweging
tot religieuze vernieuwing) zo. 13 okt. en
zat. 19 okt. 9.45 mensenwijdingsdienst,
in oud-kath. k. Zoeterw.singel.
Kerk van J. Chr. v.d. Heiligen der L. Da
gen (Brahmsl.) 9.30, 10.30 en 11.20.
Oud-Kath. K. (Zoeterw.singel) zat. 7;
Rooms-Kath. K. Haagweg zat. 7, zo. 9 en
10.45;
Herensingel zat. 7, zo. 9.30 en 11;
Rijndijk (Leiden-V.schoten) zat. 7, zo.
9.30 en 11.30;
Steenschuur zat. 7, zo. 8.30, 10, 11.30, 6
en 7 (lof);
Boshuizerkade zat. 7, zo. 9.30 en 11;
Lammenschansweg zat. 7, zo. 9 en 10.30;
Haarl.straat zat. 7, zo. 9.30, 10.45 en
12.15;
Merenwijk zie herv. gem.;
H. Rijndijk (zie Zoeterwoude).
Raad van Kerken: elke di.av. 7-7.30 oe-
cum. avondgebed in oud-kath. k. Zoe
terw.singel.
ABBENES: Herv. Gem. 9.30 ds.f Kla-
mer, Hilversum, 7 hr. Hoffenaar, Voor
hout.
AARLANDERVEEN: Herv. Gem. 10
prof. dr. R. v.d. Broek, Beusichem, 7 ds.
Eysenga, Zw.dam.
Geref. Kerk 10 ds. Boer, 6.30 ds. P. Wat-
tel.
Chr. Geref. Kerk 9.30 en 4 ds. Ooster
broek, Harderwijk, ha.
Rk Kerk zat. 7, zo. 10.30.
ALPHEN AAN DEN RIJN: Herv. Gem.
Adventskerk 10 ds. Lefeber, Dordrecht,
6.30 ds. Taselaar;
Kruiskerk 10 hr. Goedhart, Nieuwkoop;
Opstandingskerk 10 ds. v.d. Heiden, ha,
6.30 ds. v.d. Heiden, cantatedienst, kerk
koor; Nabij 10 ds. Bogers;
G. Herderkerk 10 ds. Mulder, ha, 6.30 ds.
Buikema, ha;
De Bron 9.15 ds. Moll, ha, 10.15 ds. Tase
laar, ha, 6.30 ds. Moll, ha;
Ashram (Marsdiep) 10 ds. Verheul, ha;
Oudshoornse kerk 10 oecum. dienst
Raad van Kerken, pater Haket en ds.
Ter Bals;
Sionskerk (Planetensingel) 9.30 en 6.30
ds. v. Wier, Rijssen.
Geref. Kerk Mar.kerk 10 ds. Brouwer,
Schiedam, 6.30 kand. J. Dijkhuizen,
A.dam;
Salv.kerk 10 kand. W. C. Wattel, 6.30 ds.
Boer. Zie ook herv. gem.
Geref. K. Vrijg. (aula chr. techn. school)
9.30 en 5 ds. Room.
Ned. Geref. Kerk (school Willemstr.)
9.30 ds. M. de Jong, ha, 4.30 br. v. Voorn-
veld.
Chr. Geref. Kerk 9.30 dienst, 2.30 ds.
Blom.
Oud-Geref. Gem. (Hooftstr. 240) 9.30 en
4.
Bapt.gem. (Molenwerfstr. 1) 10 en 6.30
ds. Koekkoek.
Bapt.gem. Noord (school i Kalkovenw.
62) 10 ds. A. v.d. Berg, 6.30 hr. N. v. Ge-
Volle-evang.gem. ('De Ark', Pr. Hen-
drikstr. 54) 10 hr. W. van Putten.
Pinkstergem. (school Batestein 16) 10.
Leger des H. (Zonneweg 3) 10 en 7, laat
ste zondag van de maand 5 u. gezins-
dienst.
Remonstr. Kring (Van Mandersloostr.
36) 10 dr. Meijering.
Rk Kerk: Bonifaciusk. zat. 7, zo. 9.45 en
11.30;
Piusk. zat. 7, zo. 9 en 10.30;
De Bron zat. 7, zo. 9 en 11.30.
BENTHUIZEN: Herv. Gem. 9.30 ds.
Abma, Gouda, 6 kand. v. Zwet, Katwijk.
Geref./Herv. Gem. (dorpshuis 'De Tas')
10.30 ds. Klein Kranenburg, Ter Aar.
Geref. Gem. 9.30 en 6 leesdienst, dond.
17 okt. 7.30 ds. Mijnders, Veenendaal.
BODEGRAVEN: Herv. Gem. Dorps
kerk 10 ds. v.d. Hoef, 6.30 ds. Wieman;
Salv.kerk 10 ds. v.d. Bogerd, Rhoon,
6.30 ds. v.d. Geer, Woerden;
Bethl.kerk 10 ds. Verheul, Tholen, 6.30
ds. v.d. Hoef.
Geref. Kerk 10 ds. Elderman, 6.30 ds. v.
Wattum, Rijswijk.
Geref. K. Vrijg. (Ichthusk.) 9.30 ds.
Mouissie, 4.30 ds. v.d. Scheer.
Geref. Gem. (Stationsweg 17) 10 en 6.30
ds. Bac.
Evang.-Luth. Gem. 10.30 ds.v. Beek.
BOSKOOP: Herv. Gem. Dorpskerk 9.30
dr. Haitsma, 6.30 ds. De Boer, Hoofd
dorp, gez. jeugddienst;
De Stek 9.30 ds. G. de Jong.
Geref. Kerk 9.30 ds. v. 't Hoff, 5 ds. De
Jong.
HAZERSWOUDE: Herv. Gem. 9.30 ds.
v.d. Pol, Boskoop, 6.30 kand. A- Ver-
weij, Leiden.
Geref. Kerk 9.30 ds. Huisman, 5 ds. Has-
sefras, Maasdijk.
Rk Kerk: dorp zat. 7, zo. 9.30 en 11.30;
Anker zat. 7, zo. 8.45 en 11.15;
Rijndijk zat. 7, zo. 10.
HILLEGOM: Herv. Gem. 10 ds. Kris
pijn.
Geref. Kerk ('Hoeksteen') 10 ds. Kerst
en, Katwijk, 5 ds. Krispijn, zangdienst.
Rk Kerk: Mart. zat. 7, zo. 9.30 en 11;
Jozefk. zat. 7, zo. 10 en 11.30.
Rk Kerk zat. 7,
Rk Kerk zat. 7, zo. 8 en 10.
KATWIJK AAN DEN RIJN: Herv.
Gem. Dorpsk. 10 drs. Spaans, 6 ds. Drie
bergen, Katwijk aan Zee;
Ontm.kerk 10 ds. Wagter, Rijnsburg,
6.30 kand. v. Dis, R.dam.
Herv. Gem. 'De Rank' (P. Groen-colle-
ge) zie Katwijk aan Zee.
Geref. Kerk 9.30 ds. Kaümi uit Uganda
en ds. Hofman, Amstelveen, 5 ds. Ha-
nenburg, Voorburg, mmv hr. Kieft van
alg. diak. bureau Leusden, zondag we-
relddiakonaat.
Rk Kerk zat. 7, zo. 9.30 en 11.15.
KATWIJK AAN ZEE: Herv. Gem. N.
Kerk 10 ds. De Jong, 25-j. ambtsjubi
leum, 6 ds. v. Roon;
O. Kerk 10 ds. Schuurman, 6.ds. De
Jong;
Ichthusk. 10 ds. Sjollema, 5 ds. Hovius;
Pniëlk. 9.30 ds. Vroegindewey, 5.45
zang, 6 ds. Schuurman, jeugddienst;
aula Bestevaer-mavo (Rijnsoever) 10 ds. -
Driebergen;
Overduin 2.15 ds. Driebergen.
Herv. Gem. 'De Rank' (aula P. Groen-
college Pr. Frederikdreef 15) 10 dr. G.
Hartdorf, A.dam, openb. belijdenis en
avondmaal.
Geref. Kerk Vr.kerk 9.30 ds. Koster, 5
ds. v. Breevoórt;
Triumfatork. 9.30 ds. Bijlsma, Putten, 5
ds. Koster.
Gerpf. K. Vrijg. 9.30 leesdienst, 5.30 ds.
Heida.
Chr. Geref. K. 10 en 5 ds. Slagboom.
Vrije Chr. Geref. Gem. (Unizaal) 10 en-5
ds. v.d. Beid.
Geref. Gem. (Remisestr.) 10 en 5 lees
dienst, wo. 16 okt. 7.30 ds. Meeuse.
Geref. Gem. in Ned. (Louwestr.) 10 en 5.
Volle-evang.gem. ('Tripodia') 9.45.
Onafh. baptistengem. (Ambachtsweg 2)
10 ds. J. A. Visser.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN: Herv.
Gem. 10 hr. Hoffenaar, Voorhout,. 7 zie
geref. kerk.
Geref. Kerk 10 ds. Attema-Roosjen, 7 ds.
Spanjer, Voorburg, gez. dienst.
LEIDERDORP: Herv. Gem. en Geref.
Kerk Dorpsk. 10 ds. Westèra, 3 ds. Bo
venberg, Leiden, met gehandicapten,
ha, 6.30 ds. Doesburg;
Hoofdstr. 10 ds. Doesburg;
Sche^pingsk. 9 en 10.30 ds. v.d. Bom, 2
korte samenk. mmv jongerenkoor.
Leythenrode 10 ds. De Leeuw.
Bapt.gem. (wijkgeb. Zijlkw.) 10 hr. J. de
Vries.
Rk Kerk zat. 7, zo. 10 en 11.30.
LEIMUIDEN: Herv. Gem. 9.30 kand.
De Reuver, H.woude.
Geref. Kerk 9.30 en 7 ds. v.d. Kooi.
Rk Kerk zat. 7, zo. 7.30, 9.30 en 11.15.
LISSE: Herv. Gem. Dorpskerk 10 en 7
ds. 't Hooft, ha;
Pauluskerk 10 ds. De Gelder, gezins-
dienst.
Geref. Kerk 10 en 5 ds. Boswijk.
Geref. K. Vrijg. 10.30 en 4.30 stud. H.
Smit.
Ned. Geref. Kerk (Salvatori) 10 ds. v.
Dijken, gecomb. dienst, 5 ds. Vos.
Chr. Geref. Kerk 10 (gecomb. dienst) en
4.30 ds. v. Dijken.
Geref. Gem. 10 en 4 leesdienst, 16 okt.
7.30 ds. Weststrate, 's Gravenpolder.
Evangeliegemeente (Ooievaarstr. 27a)
9.45 hr. J. v.d. Bergh.
Rk Kerk: Agathakerk zat. 7, zo. 10 en
11.30;
Poelpolder zat. 7, zo. 9 en 11.30;
Mariakerk zat. 7, zo. 8.30, 10 en 11.45;
Engelbew. zat. 7, zo. 9.30 en 11.
NIEUWKOOP: Herv. Gem. 9.30 ds.
Zwart, Hekelingen, 6.30 ds. Wegerif.
Geref. Kerk 9.30 en 5 ds. Nooteboom.
Chr. Geref. Kerk 9.30 en 6.30 ds. Blom,
Meerkerk.
Remonstr. Gem. 10 ds. Cossee.
Evang. gerri. (Kruispunt, Kennedylaan
33) 9.30.
Rk Kerk zat. 7, zo. 9 en 10.45.
dienst.
Geref. Kerk 9.30 en 5 ds. v.d. Meulen, 's
Gravenmoer.
Rk Kerk zat. 7, zo. 9 en 11.
NIEUW-VENNEP: Herv. Gem. 9.30 ds.
Ten Voorde, 7 dr. Schram, Abcoude.
Geref. Kerk 9.30 en 4.30 ds. Rang.
Chr. Geref. Kerk 9.30 en 4.30 ds. Visser.
Rk Kerk zat. 7, zo. 10.
NOORDEN: Herv. Gem. 9.30 en 7 ds.
Geuze.
Geref. Kerk (W. Verlaat) 10 ds. Breder-
veld, Hilversum, 7 ds. v. 't Hoff, Bos
koop.
NOORDWIJK: Herv. Gem. Grote of St.
Jeroensk. (Binnen) 10 ds. v.d. Lee, 5 ds.
Vroegindewey, Katwijk;
Hoofdstr. (Zee) 10 prof. dr. v.d. Beek,
Valkenburg, 5 ds. Elgersma;
De Rank (Golfbaan) 10 hr. Burger; Sole
Mio 9 ds. Kuiper. Zie ook geref. kerk.
Geref. Kerk Buurtkerk (Hoofdstr.) 10
ds. Kuiper;
Vinkenl. (Binnen) 10 ds. Elgersma, 7 ds.
v.d. Lee, muzikale vesper;
Stichtingskerk 11 ds. Kattenberg, Julia-
nadorp.
Rk Kerk Zee zat. 7, zo. 10.30;
Binnen zat. 7, zo. 8,10 en 11.30.
NOORDWIJKERHOUT: Dorpsk. 10
mevr. ds. v.d. Mey.
Rk Kerk Victork. zat. 7, zo. 9.30 en 11;
Jozefk. zat. 7, zo. 9 en 10.30;
Dé Zilk zat. 7, zo. 10 en 11.30.
OEGSTGEEST: Herv. Gem. Groene of
Will.kerk 10 ds. Kooman;
Pauluskerk 10 ds. Da Costa;
Gemeentecentrum (Lijtw.) 10.30 ds.
Sterringa, 7 drs. Schwencke, vesper.
Geref. Kerk 10 dr. v.d. Zwaan.
Geref. Kerk Vrijg.. (aula Dr. Schilder
school) 8.45 en 4.30.
Ned. Geref. Kerk (Gem.centrum) 8.45
ds. Horsman, Zwijndrecht, 4 ds. De
Lange.
Van Wijckerslooth 4 ds. A. J. de Jong,
Leiden.
Endegeest 10 ds. Friederich.
Volle-evangeliegem. (Gem.centrum) 4.
Rk Kerk Will.kerk zat. 7, zo. 9 en 10.30.
OUDE EN NIEUWE WETERING:
Herv. Gem. 9.30 ds. De Korte.
Geref. K. 9.30 ds. Jaspers Focks, 6.30 ds.
Broer.
Remonstr. Gem. 10 ds. v. Os, Maassluis.
Rk Kerk zat. 7, zo. 9.30 en 11.30.
ROELOFARENDSVEEN: Rk Kerk
Mar. Pres. zat. 7, zo. 9 en 11;
Petrus-B. zat. 7, zo. 9.30 en 11.30.
RIJNSATERWOUDE: Herv. Gem. 9.30
ds. De Jong, Leiden, 7 dr. De IjCruijf,
R.dam.
Chr. Geref. K. 9.30 en 2.15.
RIJNSBURG: Herv. Gem. Laurentius-
kerk 9.30 ds. v. Niel, 5 ds. Smaling;
Bethelkerk 9.30 ds. Smaling.
Geref. Kerk Imm.kerk 9 en 10.30 ds.
Baayen, 5 ds. Damsma;
Mar.kerk 9 en 10.30 ds. Damsma, 5 ds.
Cziria, jeugddienst.
"Geref. Kerk Vrijg. 10 en 5.15 leesdienst.
Chr. Geref. K. 9.30 en 5 ds. v. Sorge.
Evang. Christengem. (aula mavo) 10 ds.
De Jong, Beuningen.
Rk Kerk zat. 7, zo. 10.30.
SASSENHEIM: Herv. Gem. 10 zie ge
ref. kerk, 7 ds. Kattenberg, Den Helder,
opendeurdienst.
Geref. Kerk 10 ds. v. Achterberg, Lei
den, gez. dienst, 7 zie herv. gem.
Chr. Geref. K. 10 en 5 ds. Aarnoudse.
Ned. Prot. Bond (Juhlaan 17) 10.30
mevr. Broström.
Rk Kerk zat. 7, zo. 9.30 en 11.
TER AAR: Herv. Gem. 9.30 kand. La-
gendijk. Leiden, 6.30 ds. De Korte.
Geref. Kérk 9.30 ds. Broer, 6.30 ds. Jas
pers Focks.
Rk Kerk Aardam zat 7, zo. 9 en 12;
kerk Langeraar zat. 7, zo. 9.30 en 11.30.
VALKENBURG: Herv. Gem. 10 dr. v.d.
Bank, Ede, 6.30 prof. dr. v.d. Beek.
Geref. Kerk 9.30 ds. Koolstra, 6.30 ds.
VOORHOUT: Herv. Gem. 10 ds. C. J. de
Jong.
Rk Kerk zat. 7, zo. 9.30 en 11.
VOORSCHOTEN: Herv. Gem. Dorps
kerk 10 ds. v.d. Schoot;
De Ontmoeting (Noordhofland) 10 ds.
De Zeeuw;
Hulp en Heil (Schakenbosch) 10 ds. Ho
nig. Zie ook geref. kerk.
Herv. evang. op geref. grondslag (Lucas-
college, Beeth.laan) 9.30 ds. Kunz, Dor
drecht, 4.30 ds. Trouwborst, Heilouw.
Geref. Kerk 10 ds. De Zwart, 7 ds. De
Zeeuw.
Geref. K. Vrijg. (Bachlaan) 10 en 5 ds. W.
de Graaff.
Aulagemeenschap Noordhofland 10:30
woorddienst.
Rk Kerk Laur.kerk zat. 7, zo. 11.30;
M. Godskerk. zat. 7, zo. 10.
Kerk van Engeland (British school in
The Netherlands, J. v. Hooflaan 3) 10.15
anglicaanse dienst.
WADDINXVEEN: Herv. Gem. Brugk.
9.30 ds. Goossen, 5 ds. Maasland;
Hoeksteen 9.30 ds. Beens, Huizen, 6.30
ds. Roetman;
Bethelk. 9.30 ds. Roetman, 5 ds. Goos-
Imm.kerk 10 ds. Hulst, 7 ds. Prakke,
Gouda.
Geref. Kerk Kruisk. 9.30 ds. De Moor, 5
ds. T. de Kok, R.dam;
Ontm.kerk 10 ds. Giethoorn, Arnhem.
WARMOND: Herv. Gem. 10 ds. Ferwer-
da, S.heim.
Rk Kerk zat. 7, zo. 8.30,10 en 11.30.
WASSENAAR: Herv. Gem. Dorpsk. 10
ds. Steenstra, ha, 4.30 ds. v. Trigt, Mid-
delharnis;
Kievietk.10 dr. v. Bruggen, ha;
Messiask. 10 ds. v. Waasbergen;
Dorpscentrum 9.30 ds. De Vreugd,
Meulen, Zwolle;
Zuid (Bloemcamplaan) 10 dr. v.d.
Kamp.
Ned. Prot. Bond (Kerkdam) 10.30 ds.
Werner.
WOUBRUGGE: Herv. Gem. 9.30 en 6.30
ds. Koelewijn, ha.
Geref. Kerk 9.30 en 6.30 ds. Aalders, ha.
Rk Kerk zat. 7, zo. 10.
ZEVENHOVEN: Herv. Gem. 9.30 ds.
Kielder, 7 kand. Tramper, Kamerik.
Geref. Kerk 9.30 ds. v.d. Bos, Gouda, 7
kand. Veltrop, Vianen.
ZOETERWOUDE: Herv. Gem. 10 ds.
Wolthaus.
Rk Kerk St. Jan zat. 7.30, zo. 9.30;
Chr. Dienaark. zat. 7, zo. 10;
Meerburgkerk H. Rijndijk zat. 7, zo. 10
111.30.
ZWAMMERDAM: Herv. Gem. 10 ds.
Eysenga, 6.15 zie geref. kerk.
Geref. Kerk 10 ds. Buikema, 6.15 ds. De
Goede, Waarder, gez. dienst.
