Kaping ondermijnt vredespogingen Jaarboek Amnesty: aantal doodvonnissen fors omhoog Willem Ruys: al veel doorstaan 'Veiligheid havens onvoldoende' SPD wijst Kalkar af Norman Tebbit spreekt Conservatieven moed in Twee Britse vrouwen in Beiroet vrijgelaten WOENSDAG 9 OKTOBER 1985 BUITENLAND PAGINA 7 BEIROET - Met de grootste kaping die Palestijnse guerrillastrijders ooit hebben uitge voerd, blijkt opnieuw een poging te zijn ondernomen door de extremistische Palestijnse groeperingen om de gematigde vredespolitiek van PLO-voorzitter Jasser Arafat te onder mijnen. Daarnaast lykt deze spectaculaire ring van Arafat dat hij en het deei actie de tendens van een terugkeer van de PLO dat hem trouw is ge- tot het terrorisme door radicale Pa- bleven, internationale terreur heb- lestijnen te bevestigen. Als zodanig ben afgezworen, zijn ze waarschijnlijk een direct ge volg van het onvermogen van Ara- Arafat en de zijnen hebben hier- fat om samen met koning Hoessein bij altijd een onderscheid gemaakt van Jordanië enige vooruitgang te tussen terroristische acties, zoals boeken bij hun initiatief van begin de huidige kaping, en wat zij zien Een ander belangrijk aspect is waarschijnlijk het voorbeeld dat het Libanese verzet van de afgelo pen drie jaar tegen de Israëli's ge geven heeft aan de Palestijnen. dit jaar. De Jordaanse koning en de PLO- voorzitter bereikten in februari een akkoord om na besprekingen door een gezamenlijke Jordaanse-Pale- stijnse delegatie met de VS, onder handelingen te beginnen met Is raël over vrede en teruggave door als de 'verzetsdaden' stijnse bevolking in de bezette ge bieden. Israël maakt dat onder scheid niet en gebruikt elke actie voorbeeld van de reden zij weigeren onderhande lingen met Hoessein en Arafat aan te gaan - een Israëlische politiek Israël van de bezette westelijke die tot nu toe altijd in de VS veel Jordaanoever. succes heeft gehad. door Aerriout van Lynden Arafat zit dus vast in een soort vicieuze cirkel - elke terreuractie vertraagt het vredesproces weer en steu^Tn hetgéduld dfeTy^n Se lijke onderhandelingen deel te ue- rest men. Jeruzalem gebruikte daarbij warhtpn het argument dat de PLO, door de wacmen Israëli's nog altijd beschouwd als een terreurorganisatie, geen ge sprekspartner kon zijn. De VS, ondanks alle pogingen van Hoessein en ook de Egypti sche president Moebarak, hebben eveneens besprekingen met de PLO afgewezen en daarnaast ge weigerd enige druk 'op Israël te zet ten om wel op het initiatief van Hoessein en Arafat in te gaan. Deze Amerikaanse weigering heeft zowel de kleine koning als de Palestijnse leider in een steeds moeilijkere positie geplaatst. Het verzet binnen de Palestijnse gelederen tegen de diplomatieke weg naar een oplossing van het conflict in het Midden-Oosten, waarvoor Arafat de laatste jaren steeds duidelijker gekozen heeft, leidde al twee jaar geleden tot een opstand binnen Arafats eigen Fa- tah-groep en tot een breuk binnen de PLO zelf. De radicale en ex treem linkse groepen, die geloven dat slechts een militaire oplossing de Palestijnen kan Voor het eerst werd Israël gedwon- de Pale- gen bezet gebied te verlaten, niet als gevolg van onderhandelingen zoals destijds in de Sinai, maar als gevolg van de voortdurende aan vallen van het Libanese verzet. Dit Libanese voorbeeld is waarschijn lijk ook de reden dat in het afgelo pen jaar Palestijnen op de westelij ke Jordaanoever steeds meer aan vallen op de Israëlische nederzet tingen of soldaten gepleegd heb ben. Vele Palestijnen geloven plot seling weer dat geweld misschien toch de enige weg is als zij ooit hun land willen heroveren, en zij wor den in deze gedachten gesterkt door het onvermogen van Arafat om het tegendeel te bewijzen. CAIRO - Kapitien De Rosa babbelt met.passagiers aan dek i genomen door een Amerikaanse passagier. i de Achille Lauro. De foto werd zondag, kort voor de kaping, van het conflict met Israël gevon den kan worden, kozen de zijde van Syrië. Door de afgelopen maanden herhaaldelijk terroristi sche aanslagen te plegen of dat te proberen (de Israëlische marine heeft tot driemaal toe schepen met Palestijnse guerrillastrijders die op weg zouden zijn naar Israël onder schept), ondermijnen zij de bewe- VLISSINGEN (GPD) - Achille Lauro - in Nederland be ter bekend als de voormalige Willem Ruys, eens de grote trots .van de Koninklijke Rotterdam- sche Lloyd - heeft op z'n oude dag heel wat moeten doorstaan. Tweeëneenhalf jaar lang lag het schip in de havenstand Santa Cruz op het Canarische eiland Tenerife aan de ketting omdat de in grote financiële moeilijkheden geraakte Italiaanse eigenaar niet meer aan zijn verplichtingen kon voldoen. Achterstand in de beta ling van havèngelden en claims van andere belanghebbenden hadden de schuld doen oplopen tot miljoenen guldens. Geruime tijd bestond de ver wachting dat de gerechtelijke stap van het aan de ketting leg gen het definitieve einde zou be tekenen voor de op 1 juli 1946 op de werf van de Koninklijke Maatschappij De Schelde in Vlis- singen van de helling gekomen oceaanreus. Mede door ingrijpen van de Italiaanse staat, die zich fors inzette voor een herstructu rering van de aan lager wal ge raakte rederij, kon echter vorig jaar het beslag worden opgehe ven en werd het 21.000 brt i tende schip andermaal in de vaart gebracht als cruiseschip. Ditmaal voornamelijk opererend in het Middellandse-Zeegebied. Met de bouw van de Willem Ruys in Vlissingen was reeds in 1939 een aanvang gemaakt, maar als gevolg van de oorlogshande lingen moesten de bouwactivi teiten worden stilgelegd. Gedu rende de hele oorlogsperiode bleef de half afgebouwde zeereus een dominerende plaats inne men tussen de huizenbebouwing van Vlissingen. Aan het eind van de bezetting wilden de Duitsers het schip-in- aanbouw opblazen. De springla dingen werden aangebracht maar door sabotage bleef het cas co gespaard. Later bleek dat de werfdirectie de commandant die was belast met het vernietigen van het schip ook had omge kocht. Eerst in 1946 kon het schip van de helling glijden waarna de 25 meter brede en ruim 190 meter lange Willem Ruys in 1947 offi cieel in de vaart kwam. Het schip werd genoemd naar een telg uit een beroemd Rotterdams reders geslacht die in 1942 door de Duit sers was gefusilleerd. Aanvanke lijk maakte het vlaggeschip van de Rotterdamse Lloyd passa giersvaarten naar de Oost maar ook naar Canada, Australië en het Middellandse-Zeegebied. In 1964 werd het steeds moei lijker te exploiteren schip voor 33,25 miljoen gulden verkocht aan de Italiaanse Lauro, die de Willem Ruys grondig liet verbou wen om het vervolgens tot Achil le Lauro omgedoopte schip met zes dekken en een capaciteit aan boord voor ruim duizend passa giers als cruisevaarder in te zet ten. Reizigers met de Achille Lauro houden zonder uitzondering de ervaring over van een kennisma king met een indrukwekkend groot schip. „Alleen aan de kleur van de tapijten wist je op welke etage je was", vertelt een Eind- hovens echtpaar. „Na die reis van veertien dagen kenden we het schip nog niet. Alles was even groots van opzet. Elke avond zaten we met 950 man aan het diner en er zijn drie zwemba den aan boord". ROTTERDAM (GPD) - De beveili ging van Nederlandse zeeschepen en van haventerreinen laat ernstig te wensen over. Het is vrij gemak kelijk om ondanks bestaande vei ligheidsvoorzieningen als slagbo men en portiersloges, met een smoes een haventerrein op te rij den. Volgens directeur E. Helle man van het Nederlands Nautisch Veiligheidsinstituut in Schevenin- gen is het tonen van een willekeu rig pasje en het noemen van een naam voldoende om tot aan de loopplank van een schip te komen. „Iemand die vastberaden is, kan zich vervolgens onder havenarbei ders mengen en aan boord van een schip stappen, zonder te worden opgemerkt", aldus Helleman. De Koninklijke Marechaussee, rivierpolitie en het Havenbedrijf (dat de Rotterdamse havens be heert) hanteren wel beveiligings systemen, „maar krijg je met pro fessionele figuren te maken, dan zijn wij erg kwetsbaar", aldus di recteur Molenaar van het Havenbe drijf, De kaping van het Italiaanse passagiersschip is voor hem nog geen aanleiding om strengere con trolemaatregelen te nemen. Ook de Rotterdamse rivierpolitie is geen voorstander van het invoe ren van meer controle in de havens en aan boord van zeeschepen. „De situatie zou dan onleefbaar wor den", aldus commissaris A. de Winter. Iemand met een geldig paspoort en een ticket ondervindt geen pro blemen bij het aan boord gaan van een passagiersschip of veerboot. Bagage en passagiers worden door de douane in de passagierstermi nals nauwelijks of niet gecontro leerd. „Af en toe houden we steek proeven, dan halen we er iemand uit die zijn bagage moet uitpakken, maar daar blijft het bij", aldus een woordvoerder. De heer H. Nieuwenhuis, beheer der van een passagiersterminal in de Amsterdamse haven: „Wij von den meer controle tot het bekend- wórden van de kaping eergisteren ook niet nodig. Maar ik denk wel dat de rederijen nu gaan aandrin gen op strengere controle, zoals bij de luchthavens gebeurt". De Havenbewakingsdienst in Rotterdam, die met 150 man perso neel en een tiental honden een oog je in het zeil houdt op de haventer reinen, ontkent de bewering dat de beveiliging te wensen overlaat.' „Wat in Alexandrïë is gebeurd met het Italiaanse passagiersschip, daar heeft geen enkele haven een antwoord op", aldus directeur Plai- Marine De bestrijding van kapingen op zee maakt deel uit van het oefen pakket van de Nederlandse mari ne. „Met grote regelmaat oefenen alle eenheden van de marine zich daarin", aldus kapitein-ter-zee J. Spoelstra. Spoelstra meent dat het voor de zeven Palestijnen die de Achille Lauro hebben gekaapt, een bijzon der zware opgave is om het passa giersschip onder controle te hou den. „Het is een groot schip, er moet dag en nacht worden be waakt, het schip moet blijven va ren, de omgeving moet in de gaten worden gehouden. Dat is geen peu- leschil. Naar mijn inzicht kunnen de kapers dit niet lang volhouden", aldus de kapitein-ter-zee. Chili De Chileense politie heeft gisteren met waterkanonnen en traangas honderden demonstrerende stu denten verspreid die tegen het be wind protesteerden en met name het aftreden eisten van de minister van onderwijs. Tientallen studen ten werden gearresteerd. Vier gemaskerde mannen vielen later op de dag een radiostation in Santiago binnen en dwongen de medewerkers een verklaring uit te zenden waarin dé bevolking wordt opgeroepen tegen het bewind van Pinochet in opstand te komen. De overval had plaats op het moment dat het avondnieuws werd voorge lezen. Tien minuten lang werd een bandje afgedraaid en klonk door de ether de stem van een vrouw die opriep tot massaal protest en tot een nationale staking.Nog voordat de politie bij het radiostation was gearriveerd waren de overvallers vetrokken. Puerto Rico Het aantal slachtoffers op Puerto Rico als gevolg van het noodweer van de afgelopen dagen is vermoe delijk tot boven de 200 gestegen. Gisteravond waren al 60 lijken ge borgen. In 40 van de in totaal 72 gemeenten op het eiland is de noodtoestand uitgeroepen. Volgens mededelingen van de autoriteiten in de hoofdstad San Juan vormen de overstromingen de zwaarste ramp sinds 1928 die het eiland heeft getroffen. In dat jaar eiste een orkaan het leven van 300 bewoners. Golfoorlog Het 16.000 ton metende West- duitse vrachtschip 'Jolly Indaco' is gisteravond in de Perzische Golf door een raket getroffen en in brand geraakt, zo is bevestigd door Lloyd's verzekeringsmaatschappij in Londen. De beschieting gebeur de op circa 150 kilometer van de kust van Iran. Het schip was op weg van Jemen naar Koeweit. De bemanning slaagde erin het vuur te blussen. De Jolly Indaco heeft vervolgens koers gezet naar Bahrein. Er zijn geen gewonden gevallen DEN HAAG (ANP) - Over de gehe le wereld maken regeringen zich 'schuldig aan schendingen van de mensenrechten. Moord, mishande ling, executie en marteling zijn in veel landen aan de orde van de dag, aldus het vandaag verschenen jaar boek over 1984 van Amnesty Inter national. Volgens de internationale mensenrechtenorganisatie werden vorig jaar in bijna de helft van alle landen ter wereld gewetensgevan genen vastgehouden zonder aan klacht of vorm van proces. In de ruim 350 bladzijden tellen de publikatie maakt Amnesty te vens de balans op van haar activi teiten tegen marteling, de dood straf, en vervolging om politieke of religieuze redenen. Niet minder dan 123 landen zijn door de mensenrechtenorganisatie in het jaarboek opgenomen. En de afwezigheid van een land houdt niet in dat daar de mensenrechten niet worden geschonden, aldus Amnesty. Zij wijst er op dat de werkelijke omvang van de schen dingen van de mensenrechten on bekend blijft. Over de doodstraf, een van de ac tiepunten van Amnesty Internatio nal, meldt de organisatie dat het af gelopen jaar meer dan 1500 execu ties, verspreid over 40 landen, offi cieel openbaar zijn gemaakt. Bij deze cijfers wordt opgemerkt dat het aantal geëxecuteerden nog veel hoger kan liggen, omdat van een aantal landen waar de doodstraf re gelmatig wordt toegepast, zoals Iran, Irak en China, precieze gege vens ontbreken. Volgens het jaarboek werden in 1984 in Zuid-Afrika minstens 114 personen geëxecuteerd. Op drie na waren het zwarten of kleurlingen. Het aantal executies in de Verenig de Staten steeg in dat jaar tot 21, terwijl vanuit de Sowjet-Unie de executie van 16 gevangenen werd bevestigd. Ook het aantal doodvonnissen is volgens Amnesty sterk gestegen. In 1984 is melding gemaakt van bij na 2100 doodvonnissen in 55 lan den. Alleen al in de Verenigde Sta ten wachten 1400 gevangenen op de uitvoering van het doodvonnis. Krachtens nationale wetgevingen kan de doodstraf nog in meer dan 100 landen worden uitgesproken. Martelen De mensenrechtenorganisatie ontving in 1984 berichten over sterfgevallen na martelingen in de gevangenis vanuit Turkije, Uru guay en Oeganda. In Turkije werd „systematisch" gefolterd, aldus het jaarboek. Ook uit een groot aantal landen in het Midden-Oosten en Azië kwamen ernstige rapporten over martelingen. In Russische werkkampen zijn gedurende het afgelopen jaar twee mensenrechtenactivisten overle den nadat hun de noodzakelijke medische verzorging was onthou den. Amnesty heeft zich het afgelo pen jaar ingespannen voor 560 po litieke gevangenen in de Sowjet- Unie, maar zegt van mening te zijn cïat het totaal aantal politieke ge vangenen aanzienlijk hoger ligt. In het bijzonder heeft de organisatie zich het lot van de dissidente kern geleerde en mensenrechtenactivist Andrej Sacharov aangetrokken. Amnesty International tekent in haar jaarlijkse publikatie ook ver zet aan tegen het opsluiten van per sonen zonder gerechtelijke veroor deling of na veroordeling door een instantie die niet aan internatio naal geldende normen voldoet. Als voorbeeld wordt onder meer Libië genoemd, waar politieke tegen standers van het regime door zoge noemde „volkstribunalen" tot ge vangenisstraffen of zelfs de'dood straf zijn veroordeeld. Ontvoeringen en „verdwijnin gen" van mensenrechtenactivisten zijn vooral in Latijns-Amerika ge meengoed geworden, evenals poli tieke moorden en opsluitingen zonder veroordeling. Ook in enkele Westeuropese lan den signaleert Amnesty Internatio nal schendingen van de mensen rechten. Het rapport noemt onder andere Frankrijk, Spanje, de Bondsrepubliek Duitsland en Groot-Brittannië. De schendingen in West-Europa hebben bijvoor beeld betrekking op de behande ling van dienstplichten met gewe tensbezwaren, of bepalingen in verband met de duur en omstan digheden van Voorarrest en pre ventieve hechtenis. BONN (AP) - De partijraad van de Westduitse sociaal-democratische partij SPD heeft zich gisteren in Bonn tegen het in bedrijf stellen van de snelle kweekreactor in Kal kar gekeerd. Tegelijkertijd heeft de partijraad gevraagd om een nieuwe discussie over deze vorm van kern technologie om de politieke en ju ridische voorwaarden te scheppen die tot een verbod erop kunnen lei den. De partijraad van de SPD heeft zich met dat besluit aangesloten bij hetzelfde besluit dat al eerder werd genomen door de SPD-regering van de deelstaat Noord!rijn-Westfa- len. Volgens de christendemocra- tisch-liberale regeringscoalitie in Bonn onttrekken de sociaal-demo craten zich met hun besluit aan hun verantwoordelijkheid voor de kweekreactor. "De reactor is getest en veilig bevonden. Hij moet nu in bedrijf warden .gesteld," zei een woordvoerder van het ministerie van onderzoek. De SPD-partijraad, het hoogste orgaan van de partij zolang er geen congres wordt gehouden, oordeel de dat de snelle kweekreactor 'op economisch, energiepolitiek en technologisch-politieke gronden niet meer te verantwoorden is.' Ook vindt de SPD dat bepaalde vraagstukken ten aanzien van vei ligheid van de reactorkern nog niet zijn opgelost. De minister van economische za ken van de deelstaat, Reimut Jo- chimson, stelt dat de mogelijke on veiligheid van de reactorkern op basis van de geldende atoomwet voldoende reden is om de opening van de reactor uit te stellen of, lie ver nog, te verbieden. Hoewel de SPD in de jaren ze ventig zelf verantwoordelijk was voor het besluit de reactor te bou wen, stelt de partij nu dat de toen geldende overwegingen om tot bouw over te gaan achterhaald zijn. De partijraad stelde gisteren dat de verwachtingen van de reactor tijdens de bouw steeds verder achteruit zijn gegaan. Al in 1978 vormde de economische haalbaar heid van de reactor al een punt van twijfel, aldus de raad. En nu, in 1985, is het moment gekomen dat alle aspecten negatief zijn en tegen opening van de reactor pleiten, vindt de SPD. durend applaus. De speech kwam dan ook net op tijd, dat wil zeggen: op een moment waarop de Tory's de moed wat hebben laten zakken. Niet alleen zijn daar de opiniepei lingen die voor de Conservatieven weinig goeds voorspellen, ook speelt de Sara Keays-affaire hen parten, de secretaresse van ex-mi nister Parkinson (handel en indus trie) wier memoires in de kranten worden gepubliceerd. A-bom Pakistan Tunesiër schiet op joden Volgens de Indiase premier Ra jiv Gandhi geven „andere landen" financiële hulp aan Pakistan bij de vervaardiging van een atoombom. Gandhi zei dat India daar „duide lijke bewijzen" voor heeft. De In diase premier noemde geen namen maar volgens waarnemers in New Delhi doelde hij op islamitische landen die Pakistan willen steunen bij de produktie van een „islamiti sche bom". TUNIS (UPI) - Een schietpartij in de joodse wijk op het Tunesische eiland Djerba heeft gisteren het le ven gekost aan twee joden en een arabier. Er zijn zeker 15 gewonden, zo is vernomen van het Tunesische persbureau TAP en diplomatieke zegslieden. Volgens TAP is de schuldige een politie-officier die "in een vlaag van verstandsverbijstering" plot seling het vuur opende op een groep Tunische burgers. Sinds de recente Israëlische aanval op het PLO-hoofdkwartier in Tunesië be waakten politiemannen synagoges en joodse wijken in Tunis en Djer ba. De leiders van de 3500 leden tellende joodse gemeenschap in Tunesië hebben de Israëlische luchtaanval openlijk veroordeeld. --v~~ - -iMv.u i KU.liu iicuuch ftu. nuui ui ytuimy iiuut vader op: "Het gaat goed met mij. We zijn net vrijgelaten. Ik maak het goed en ben zelfs wat dikker geworden. Ze hebben me niets gedaan". (foto AP) BEIROET (AP/AFP) - Twee Britse vrouwen die dertien dagen geleden in West-Beiroet werden ontvoerd, zijn gisteren vrijgelaten. De 28-jarige Amanda McGrath, lector aan de Amerikaanse Universiteit in Beiroet, en Hazel Moss (45), een voormalig restauranthoudster, werden laat in de avond vrijgelaten bij het Commodore hotel in West-Beiroet. In dat hotel wonen de meeste buitenlandse journalisten in de stad. De vrouwen waren op 26 september buiten hun flat in West-Beiroet door onbekenden ontvoerd. Amanda McGrath zei dat zij goed waren be handeld en dat zij bij elkaar zijn gevangen gehouden. De 45-jarige Hazel Moss leek erg van streek en week terug voor de toegestroomde pers. McGrath wilde niet zeggen wie de ontvoerders waren en of zij waren ondervraagd. Geen enkele organisatie heeft zich tot nog toe verantwoor delijk gesteld voor de actie. In West-Beiroet zijn 15 buitenlanders ont voerd die in handen zijn van radicale islamitische groeperingen. BLACKPOOL - De voorzitter van de Britse Conservatieve Partij, Norman Tebbit, heeft gisteren, tij dens de eerste dag van het Conser vatieve jaarcongres, de wat gede moraliseerde Tory's getracht nieu we moed in te blazen door een scherpe aanval op de oppositie te lanceren. door Henk Dam Vooral de Labour-party, die vori ge week in Bournemouth hun algë- meen als succesvol geziene jaar congres hielden, waren het slacht offer van Tebbits bijtende sarcas me en spot. Uitvoerig stond hij stil bij „de af gunst, het gif, de pure haat" die volgens hem te zien waren geweest bij het congres van de Britse socia listen. Uitvoerig ook hekelde hij het feit dat de vakbonden het in de Labour-partij voor het zeggen heb ben. De socialistische partijleider Neil Kinnock, vorige week nog door velen geprezen vanwege zijn moed om de extremisten in zijn partij aan te pakken, is hele.maal niet zo'n held, aldus Tebbit. „Want waarom durfde hij anders tijdens de mijnwerkersstaking zijn mond niet open te doen?" Tebbits aanval op de Alliantie, de derde stroming in de Britse po litiek waarin Liberalen en SDP sa menwerken, was vooral gericht te gen het gebrek aan gemeenschap pelijke politiek dat hij tussen de twee constituerende partijen meende te signaleren. Het Conservatieve congres ge noot van Tebbits woorden, en be loonde hem met een vier minuten Portugese PSD op zoek naar gedoog-steun LISSABON (AFP/Rtr.) - De leider van de rechtse Portugese sociaal democratische partij (PSD), Cava- co Silva, wil na zijn overwinning bij de parlementsverkiezingen van afgelopen zondag een minder heidsregering vormen. Hij gaat proberen in het parlement steun te vinden voor het regeringsprogram- Na een onderhoud met president Eanes zei hy te verwachten begin november een minderheidsrege ring gevormd te hebben. De 85 ze tels, die de PSD by de verkiezin gen heeft gekregen, zijn niet vol doende voor een meerderheid in het (250 zetels tellende) parlement. Hij rekent erop dat de twee andere centrum-rechtse partijen het rege ringsprogramma zullen steunen. Mario Soares, de demissionaire premier van Portugal, heeft giste ren verklaard dat hij zyn kandida tuur handhaaft voor het president schap, waarvoor in januari verkie zingen worden gehouden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 7