Restauratie Boerhaavehuis bijna klaar
'We moeten nieuwe wegen inslaan'
Roelofarendsvener mag garagebedrijf uitbreiden
Regionale kruisvereniging sluit roerige periode af
Woubrugge
bezorgt
post zelf
Geboortehuis beroemde wetenschapper straks ook open voor publiek
PAGINA 16
REGIO LEIDEN
DINSDAG 8 OKTOBER 1985
Het kruiswerk in de Rijn- en Veenstreek
is de laatste maanden regelmatig nega
tief in het nieuws geweest.
Twee bestu
ren van de verènigingen in Alkemade
(Interkruis) en Nieuwkoop-Noorden
stapten op, omdat ze zich niet konden
verenigen met het gevoerde beleid van
de regionale kruisvereniging 'Plassenge-
bied', waarbij onder andere Ter Aar, Lei-
muiden, Rijnsaterwoude, Woubrugge,
TER AAR/STREEK - "De
i.plaatselijke kruisverenigin
gen hebben zich altijd be
ziggehouden met het tradi
tionele kruiswerk. Een ge
bouw neerzetten, zorgen
dat er een wijkverpleegkun
dige naast je bed staat als je
ziek bent en het verstrek-
ken van allerlei zaken. Het
traditionele kruiswerk ligt
nu helemaal vast. Het wordt
van bovenaf bepaald. Daar
om moeten de plaatselijke
verenigingen nieuwe wegen
inslaan".
door
Henny van Egmond
J. Castelein, sinds een half jaar
voorzitter van de regionale kruis
vereniging 'Plassengebied', be
aamt volmondig dat de positie
waarin het kruiswerk op dit mo
ment verkeert, sterk verschilt met
vroeger. Hij kan het opstappen van
de plaatselijke besturen in Alke
made en Nieuwkoop/Noorden dan
ook goed begrijpen. De plaatselij
ke besturen zijn in feite uitvoer
ders geworden van het beleid dat
op hoger niveau wordt vastgesteld.
"We moeten gewoon vaststellen
dat de plaatselijke kruisvereniging
onderdeel is van de regionale
kruisvereniging en dat die uitein
delijk weer onderdeel is van de lan
delijke kruisvereniging die het be
leid vaststelt in overleg met de mi
nister. Wat zie je dan? Een ontzet
tende centralisering. Zeg maar pro
fessionalisering met een mooi
woord", beantwoordt hij zijn eigen
vraag. Vroeger, vult hoofdwijkver-
pleegkundige P. Braun aan, 'had-,
den de plaatselijke verenigingen
eigenlijk een eigen koninkrijkje.
Dat is nu voorbij'.
De gevolgen van die professiona
lisering worden dóór sommige ver
enigingen als zeer onrechtvaardig
ervaren. Voorbeeld daarvan is de
financiering. Was een vereniging
vroeger actief in het werven van le
den en verkrijgen van subsidies,
dan waren er voldoende inkom
sten. Soms zelfs zoveel dat er een
eigen vermogen werd opgebouwd.
Dat eigen vermogen verdwijnt nu
in de grote pot, zeer tegen de zin
van bijvoorbeeld de twee opge
stapte besturen.
"Een aantal kruisvèreniging zal
worden gestraft voor het zakelijke
beleid dat ze hebben gevoerd.
Maar we moeten niet vergeten dat
sommige kruisverenigingen een
zeer slecht financieel beleid heb
ben gevoerd", aldus Braun. Ook
Alkemade, Nieuwkoop en Aarlander-
veen zijn aangesloten. Waar eens de
plaatselijke besturen het voor het zeg
gen hadden, is het nu de overheid die be
paalt wat er moet gebeuren. En de over
heid wordt vertegenwoordigd door die
regionale kruisvereniging, aldus de in
middels opgestapte besturen. Het was
dan ook geen besturen meer, maar eer
der het beleid uitvoeren. En daar voel
den ze weinig voor.
Algemeen wordt erkend dat de r
wijze van financieren de doodsteek is ge
weest van het traditionele kruiswerk.
Waar vroeger de plaatselijke clubs via
contributies en soms gemeentelijke sub
sidies hun geld kregen, heeft de rijks
overheid begin jaren '80 besloten het
kruiswerk te betalen via de Algemene
Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ).
Niet alleen de wijze van financieren ver
anderde. Omdat er overheidsgeld in het
kruiswerk werd gestopt, kwamen er ook
legio regeltjes, procedures en ambtena
ren, die controleerden wat er met het
geld gebeurde.
Het treffendst wordt het
verschil tussen de oude en nieuwe situa
tie door een uitspraak van een van de
opgestapte bestuursleden uit Nieuw
koop: "Als we vroeger een po nodig had
den, kochten we er een. Nu moeten we
Is het een kwestie van tijd voordat het
verdwijnt, zoals de opgestapte bestuurs
leden zeggen? Nee het is juist een nieuw
begin, menen J. Castelein en P. Braun,
respectievelijk voorzitter en hoofdwijk-
verpleegkundige van de zo bekritiseerde
regionale kruisvereniging 'Plassenge
bied'. Een gesprek.
Castelein zegt dat, maar vindt dat
Alkemade teFecht verontwaardigd
is. "Ze hebben gelijk. Zy zeggen:
wij hebben jarenlang gespaard en
nu moeten we dat delen. Dit speelt
vooral in Alkemade en Nieuw
koop. Met name Alkemade heeft
een professioneel financieel beleid
gevoerd", aldus Castelein, die wel
wijst op de 'andere kant van de me
daille'. "Vanuit het oogpunt van de
belastingbetaler is het natuurlijk
raar dat de overheid moet betalen
voor het kruiswerk in de ene
plaats, terwijl er in een andere ge
meente geld over is".
De 'andere kant van de medaille'
wordt door Braun ook aangevoerd
ter verdediging van de nieuwe wij
ze van financieren. "Het is toch een
erkenning van het kruiswerk",
zegt,Braun. En Castelein: "Daar is
jaren voor gevochten door de
plaatselijke kruisverenigingen. Nu
is dat bereikt. Het enige waar ze
'nee' tegen zeggen, is de professio
nalisering".
Bierkaai
De voorzitter benadrukt dat ook
het bestuur van de regionale kruis
vereniging in een dergelijke situa
tie zit. Eigenlijk herhaalt de ge
schiedenis zich alleen, meent hij.
Ook het bestuur van de regionale
kruisvereniging is afgetreden om
dat het zich niet kon verenigen met
de nieuwe vorm van het kruis
werk. Castelein en twee andere
mensen vormen voorlopig het
nieuwe bestuur.
"De regionale kruisvereniging
heeft gevochten tegen de bier
kaai", schetst de voorzitter de his
torie van het vorige bestuur. "Het
bestuur had woorden tekort om de
plaatselijke verenigingen op één
lijn te krijgen. Daarbij speelden
ook nog eens persoonlijke conflic
ten een rol (tussen de voorzitters
van Interkruis Alkemade en de re
gionale vereniging-red.). Daarom
heeft het regionale bestuur maar
de pijp aan Maarten gegeven".
Overigens werden de regionale en
plaatselijke clubs bij het vertrek
van het vorige bestuur geconfron
teerd met een tekort van een half
miljoen gulden. Dat is inmiddels
'weggepoetst' via een extra bijdra
ge van de overheid, vertelt Braun.
Het nieuwe bestuur heeft zich
zelf een jaar de tijd gegeven om het
kruiswerk weer nieuw leven in te
J. Castelein, voorzitter van de regionale kruisvereniging (links) en P.
hadden vroeger allemaal een eigen koninkrijkje. Dat is voorbij".
blazen. Castelein is vol goede
moed. "Er is geen kloof ontstaan
tussen de regionale en plaatselijke
kruisverenigingen, wat' dreigde.
Het bestuur heeft uitgesproken dat
we geen verlengstuk van de over
heid willen zijn, maar belangenbe
hartiger van de plaatselijke vereni
gingen. Daarvoor hebben we de
handjes op elkaar gekregen van de
plaatselijke verenigingen", vertelt
de voorzitter. Alle verenigingen
krijgen binnenkort ook een verte
genwoordiger in het regionale be
stuur, is de bedoeling.
Het feit dat de plaatselijke ver
enigingen akkoord gingen met het
beleidsplan dat in juni werd vast
gesteld, ziet Castelein als een flin
ke steun in de rug. Nu is de tijd
gekomen dat de kruisverenigingen
nieuwe taken krijgt. Gedacht
wordt dan aan activiteiten organi
seren, zoals anti-rookcampagnes,
voorlichtingsavonden met onder
werpen over gezondheid enzo
voorts.
Signaleren
Een andere taak die prima door
de kruisverenigingen kan worden
uitgevoerd, is het signaleren van
problemen met de volksgezond
heid. "Neem nou Alkemade en de
vele grondverontreinigingen. Daar
wordt toch eigenlijk op een armoe
dige manier mee omgesprongen.
De kruisvereniging zou als de
volksgezondheid in gevaar komt,
dat kunnen signaleren", aldus
Castelein. "Bovendien vallen ge
woon mensen tussen wal en schip.
Of deze regering nu aanblijft of als
er een nieuwe komt, zeker is dat de
afbraak van allerlei instellingen in
de gezondheidszorg doorgaat. Het
hele scala van de gezondheidszorg
- wat wij doen met onze eigen ge
zondheid, dus - is nog onontgon
nen terrein. Als het kruiswerk geen
taak meer heeft, is naar mijn me
ning een utopische vraagstelling.
Zeker zolang we zo slecht met onze
gezondheid om blijven gaan. Pa
tiëntenverenigingen ontstaan ook
niet voor niets. De kruisvereniging
is ook bij uitstek geschikt voor zo'n
signaleringsfunctie. Bijna iedereen
is er lid van"
tselijke kruisverenigingen
Bloupot)
Nieuw is ook een public rela-
tionsbeleid dat de regionale kruis
vereniging sinds kort voert. "We
hebben bijvoorbeeld pas geleden
overal een pleister in een envelop
pe bezorgd. Kruiswerk is geen
pleisterwerk, stond er op. Om aan
te geven dat we meer doen dan
krukken uitlenen".
Nieuwe wegen en taken. Caste
lein gelooft heilig dat het kruis
werk een grote toekomst heeft. Dat
zal echter nog wel moeten worden
waargemaakt, beseft ook Caste
lein: "De komende winter is voor
ons bepalend. Al die bolle woorden
over activiteiten en nieuwe wegen
zullen dan moeten worden inge
vuld. Deze winter is heel belang
rijk".
Bezwaar tegen
gebouwtje op
terras hotel
afgewezen
NOORDWIJK - Het bezwaar
schrift dat de directie van het Bou
levardhotel in Noordwijk had inge
diend tegen de aanschrijving van
burgemeester en wethouders om
een zogenaamde bedienings-unit
op het terras van het hotel af te bre
ken, is ongegrond verklaard. Vol
gens het college is het gebouwtje
zonder vergunning neergezet en
dus illegaal.
Enkele maanden geleden ver
zochten B en W de directie van het
hotel het gebouwtje weg te halen
omdat het in strijd is met het be
stemmingsplan dat geldt voor het
gebied waar het hotel staat.
Volgens een woordvoerder van
de gemeente Noordwijk staat de
'unit' buiten de terrassenstrook
waar bebouwing wèl is toegestaan.
"Het is een moooie tent, maar het
Noordzeehotel heeft in een verge
lijkbare situatie ook een dergelijk
gebouwtje moeten weghalen. Van
daar dat ook het Boulevardhotel
niet wordt toegestaan het gebouw
tje te handhaven", aldus de woord
voerder.
A. Mol, een van de twee directeu
ren van het Boulevardhotel, zegt
de beslissing van het college niet
zo maar te accepteren: "Wij zullen
het besluit by een hogere rechtsin
stantie aanvechten".
Mol zegt geen begrip te hebben
voor het standpunt van de gemeen
te: "Wij hebben een mooi gebouw
neergezet dat voor de Boulevard
een aanwinst is. Omdat de kosten
van een mooi gebouwtje nu een
maal hoger zijn dan van een af
tandse viskar, moeten we het ge
bouw wel voor meerdere doelein
den gebruiken". Vanuit het ge
bouw wordt niet alleen het terras
bevoorraad, maar worden boven
dien snacks verkocht aan het pu
bliek dat het terras passeert. Vol
gens Mol is de straatverkoop voor
de gemeente waarschijnlijk de be
langrijkste reden om afbraak van
de tent te gelasten.
"Het gebouw heeft 100.000 gul
den gekost. Als wij met de straat
verkoop moeten stoppen is het ge
bouw financieel niet meer renda
bel te maken. Bovendien worden
er dan twee personeelsleden ont
slagen omdat we voor hen geen
werk meer zullen hebben", aldus
de directeur.
Bezwaren omwonenden Zuideinde verworpen
ALKEMADE - C.J.M. Volwa-
ter mag zijn garage aan het
Zuideinde in Roelofarends-
veen uitbreiden. De Alkemade-
se commissie voor de bezwaar-
en beroepschriften heeft dat
gisteravond bepaald. De buren
van Volwater hadden bezwaar
aangetekend tegen de bouw
vergunning die door B en W
aan de garagehouder was ver
strekt, maar die bezwaren zijn
door de commissie verworpen.
In juni 1985 kreeg Volwater toe
stemming van het college van bur
gemeester en wethouders om zijn
garage uit te breiden. Hij repareert
personen- en vrachtwagens. Voor
waarde was echter wel dat de gara
gehouder op zijn terrein voldoende
parkeerplaatsen zou aanleggen, ne
gentien in totaal, zodat de omwo
nenden geen last zouden hebben
van geparkeerde wagens. Volgens
Volwater is de aanleg van de ne
gentien parkeerplaatsen zeer wel
mogelijk.
Mr. R. Lever, advocaat van Vol-
waters buurman J.C. de Koning,
bestreedt dat. "De parkeerplaatsen
kunnen nooit en te nimmer wor
den aangelegd", zei de advocaat,
nadat hij de commissie had ge
schetst waarvoor het grondopper
vlak in de toekomst zou worden
gebruikt. Er komt bebouwing, er
staan nu al vrachtwagens die er in
de toekomst ook blijven, in de ga
rage wordt gerepareerd en niet ge
stald en er bestaat een recht van
overpad dat parkeren op een deel
van het terrein onmogelijk maakt,
somde Lever op.
Het recht van overpad is in handen
van S. van der Meer, die een trans
portbedrijf met dezelfde naam
heeft. "De auto's van Volwater
staan nu al regelmatig op mijn ter
rein", schetste Van der Meer de si
tuatie. "Alles wordt maar neerge
kwakt. Ik heb, dacht ik, goede af
spraken gemaakt met Volwater,
maar hij houdt zich nergens aan".
Van der Meer benadrukte dat als
de parkeerplaatsen op Volwaters
terrein worden gerealiseerd, hij
niet meer met zijn vrachtwagens
gebruik kan maken van dat recht
van overpad, waardoor de vracht
wagens om moeten rijden door een
woonwijk. "En ik heb dat recht
juist gekocht om de woonbuurt te
ontlasten", zei de transporteur.
Gevaar
Ook de handelskwekerij Van der
Kamp en de bloemengrossier Loos de garagehouder. Een tweede,
zagen niets in het uitbreidingsplan 'minder ernstig' bezwaar was van
van hun buurman. S. van der estethische aard. "We krijgen een
Kamp, wiens bedrijf tegenover dat grote loods
Volwater is, wees op het ge
vaar dat bij hem komende vracht
wagens zouden worden belem
merd door geparkeerde auto's van
ven meter hoog. Misschien bete
kent dat zelfs een waardevermin
dering van ons huis".
G. Loos toonde zich vooral be
vreesd voor de gevolgen van zijn
pand dat naast de toekomstige uit
breiding van Volwater staat. "Het
is haast wel zeker dat mijn garage
verzakt dóór zo'n kolossaal, ge
bouw", aldus Loos, die ook wees
op eventuele parkeeroverlast en
Volwater liever geheel zag vertrek
ken. "Zo'n gebouw hoort op een in
dustrieterrein, niet in de bebouw
de kom".
Volwater vond alle bezwaren
overdreven. "Ze zoeken argumen
ten om mij tegen te houden", rea
geerde de garagehouder. Hij hield
vol dat de parkeerplaatsen wel de
gelijk te realiseren zijn en beriep
zich verder op de afdeling recht
spraak van de Raad van State die
tijdens een zogenaamd schorsings-
verzoek hem al in het gelyk had ge
steld. Dat deed de commissie voor
de bezwaar- en beroepschriften
gisteravond ook.
WOUBRUGGE - Post van de
gemeente Woubrugge wordt
volgend jaar binnen de ge
meente door een ambtenaar
rondgebracht. Dat wordt ten
minste één van de taken van
een nieuw aan te stellen 'amb
tenaar van algemene dienst'.
Behalve dat de functionaris een
aanzienlijke besparing op. de
portikosten moet opleveren,
wordt hij tevens belast met de
controle op belastingen (hon
den- en woonforensenbelas-
ting) en de controle op de leeg
stand van woningen. De aan
stelling geschiedt in het kader
van de herbezetting van uren
die zijn vrijgekomen door de
invoering van arbeidstijdver
korting.
VOORHOUT - 'Porta patet tibi, sed magis cor'. Een
spreuk boven de deur van het geboortehuis van de we
tenschapper Hermanus Boerhaave in Voorhout. 'De
deur staat voor u open, maar het hart nog meer', luidt
de vertaling van deze Latijnse woorden.
De spreuk krijgt binnenkort een
diepere betekenis. Na een gron
dige opknapbeurt is hét uit 1635
stammende 'Boerhaavehuis'
straks voor belangstellenden te
bezichtigen. Waarschijnlijk
wordt begin volgend jaar het ge
bouw officieel heropend. Welke
autoriteit dat gaat doen, is nog
niet bekend. De 'Stichting Boer
haavehuis' hult zich daarover
nog in stilzwijgen.
Begin 1980 zag het er nog som
ber uit voor wat betreft.de toe
komst van het Voorhoutse mo
nument. Het gebouw was sterk
in verval geraakt en de hervorm
de gemeente, sinds eeuwen de ei
genaresse vam het monumentale
pand, bezat geen geld om een in
grijpende opknapbeurt te kun
nen betalen.
"Dat is begrijpelijk", zegt W.J.
Dekker, van de Stichting Boer
haavehuis en een van de Voor-
houters die zich in 1980 niet bij
de deplorabele toestand van het
geboortehuis van Boerhaave wil
de neerleggen. "De kleine her
vormde gemeente in Voorhout is
niet in staat is om een half mil
joen gulden op tafel te leggen.
Het is al schitterend dat ze erin is
het gebouw al die
te onderhouden en te be
waren voor de toekomst".
Braderie
door
Kees van Kuilenburg
houters uiteindelijk de koppen
bij elkaar stak. In januari 1982
kwam de stichting naar buiten
met haar plannen. Bewust heb-
hen de initiatiefnemers voor een
stichtingsvorm gekozen, los van
de hervormde gemeente. Dek
ker: "Als stichting kun je veel
meer activiteiten organiseren
dan de kerkeraad van de her
vormde gemeente. Wij kunnen
bijvoorbeeld op een braderie
gaan staan, zonder dat daaraan
aanstoot wordt genomen".
De opzet van het stichtingsbe
stuur was er in eerste instantie
op gericht voldoende geld bijeen
te brengen voor de ingrijpende
restauratie. In december 1983
kwam er een restauratieplan op
tafel, dat de goedkeuring kreeg
van de kerkeraad van de her
vormde gemeente.
Voor het uitvoeren van plan
bleek 550.000 gulden nodig. Van
het ministerie van welzijn, volks
gezondheid en cultuur (wvc)
kreeg de stichting 200.000 gul
den. Andere geldgevers waren
de gemeente Voorhout (50.000
gulden), de provincie (15.000 gul
den) en het Prins Bernhardfonds
(25.000 gulden). Van de generale
financiële raad van de hervorm
de kerk kreeg de stichting een
Momenteel wordt de laatste hand gelegd aan de restauratie van het Boerhaavehuis in Voorhout. BeginT
volgend jaar, zo is de verwachting, zal het geboortehuis van de beroemde Leidse wetenschapper officieel
worden heropend. (foto Dijkman)
renteloze lening van 200.000 gul
den. Zelf had de Stichting Boer
haave al 50.000 gulden bijeenge-
bracht.
Wijn
Een deel vz
de stichting i:
a het geld zamelde
i door het organise
ren van activiteiten. Zo ver
scheen er een tegel van hef Boer
haavehuis op de markt en werd
in samenwerking met een plaat
selijke slyter de wijn 'maison
Boerhaave' op de markt ge
bracht. Een deel van de op
brengst ging naar de Stichting
Boerhaavehuis. Maar ook bij het
najaarsfeest waS de stichting met
een kraam op de braderie te vin
den. "Als je het huis in de be
langstelling van de Voorhouters
wilt brengen, moetje aan de weg
timmeren", zegt Dekker.
In maart van dit jaar werd met
het opknappen van het monu
mentale pand begonnen. WD-
gedeputeerde I. Günther gaf sa
men met Voorhouts burgemees
ter M.Th. van de Wouw het start
sein voor de werkzaamheden.
Vier maanden later bereikte de
bouw een 'hoogtepunt'. Ruim
200 mensen, die een dakpan van
het Boerhaavehuis hadden gea
dopteerd, konden om beurt een
dakpan op het dak leggen. "Een
schitterende happening was
dat", vertelt Dekker.
Bij de restauratie zijn alle ko
zijnen en dakgoten vernieuwd,
in het gebouw is isolatie aange
bracht en op de zolder zijn twee
kamers bijgebouwd. In de zoge
naamde gemeentekamer is de
vloer vervangen en er is een toi
let en garderobe gemaakt.
Het opmerkelijke is dat het ge
bouw door een muur in twee de
len is gesplitst. Het linker gedeel
te wordt gebruikt als pastorie
voor de predikant van de her
vormde gemeente. De rechter
kant is bestemd als ruimte voor
vergaderingen en bijeenkom
sten.
