Staatsbezoek aan
dynamisch Spanje
'Wij zijn niet
anti-westers'
Kerk moet geen genoegen nemen met aftreksels
Achtergrond
Beatrix en Claus beginnen vandaag
DINSDAG 8 OKTOBER 15)85
PAGINA 15
Voor het eerst sinds de Ne
derlanden 417 jaar geleden
in opstand kwamen tegen de
Spaanse overheersing,
brengt een Nederlands
staatshoofd een officieel be
zoek aan Spanje. Vandaag
zijn koningin Beatrix en
prins Claus aan een tweeë-
neenhalve dag durend
staatsbezoek begonnen. Po
litiek is er bij dit bezoek
geen vuiltje aan de lucht.
Toen koningin Juliana vijf
jaar geleden haar, toen nog
in Madrid wonende, dochter
Irene ging opzoeken, moest
er van officiële zijde nog
worden meegedeeld dat het
UTRECHT - 'Cambio', verandering, modernisering.
Tien jaar na Franco's dood is de Spaanse samenleving
volop in beweging. Er is afgerekend met oude waarden
uit het verleden op economisch, politiek en militair ter
rein. Sinds zeven jaar is het land een parlementaire de
mocratie, het economisch moderniseringsproces vor
dert langzaam maar gestaag, de militairen hebben het
niet meer voor het zeggen. En de toetreding tot de EG
is de bevestiging van Spanjes politieke stabiliteit.
Het woord 'golpe' (staatsgreep) is
uit het vocabuiair van de gemid
delde Spanjaard aan het verdwij
nen. De strijdkrachten, de steun
pilaren van het Franco-regime,
hebben de modernisering geac
cepteerd, alhoewel soms moei
zaam. De socialistische regering-
Gonzales is erin geslaagd hun
onder het burgerlijk gezag te
plaatsen en accepteert geen on
dermijnende activiteiten. Haar
beleid om veel geld uit te trek
ken voor professionalisering van
het leger, moet voorkomen dat
de strijdkrachten uit eigen be
lang naarstig op zoek gaan naar
een binnenlandse vijand.
door
Rian van Kuppenveld
Van meet af aan heeft koning
Juan Carlos een grote, en mis
schien wel beslissende, rol ge-N
speeld bij het inpassen van het
leger in een democratisch Span
je. Voortdurend hield hij de
strijdkrachten voor, datJmn
voornaamste taak ligt in het wa
ken over de democratische
rechtsstaat. En tijdens zijn televi
sie-optreden in de nacht van 23
februari 1981 maakte Juan Car
los het leger volstrekt duidelijk
waar hij stond. Die nacht ver
scheen hij in generaalsuniform
op het scherm.
Eerder op de dag hadden mili
tairen het Spaanse parlements
gebouw en verschillende nTilitai-
re steunpunten rondom Madrid
en Valencia bezet. In zijn functie
als opperbevelhebber van de
strijdkrachten sommeerde hij de
militairen hun acties op te geven.
„De kroon, symbool van de een
heid van Spanje, kan in geen ge
val acties of handelwijzen dul
den die proberen met geweld het
democratiseringsproces te on
derbreken, dat in de grondwet is
vastgelegd en waarover het
Spaanse volk zich in een referen
dum heeft uitgesproken". De
strijdkrachten gehoorzaamden
hun opperbevelhebber, waarna,
naar het zich nu laat aanzien,
voorgoed het doek viel over mili
taire pogingen weer een vaste
greep te krijgen op het reilen en
zeilen in Spanje.
Symbool
Het optreden van Juan Carlos
maakte hem tot symbool van een
democratisch Spanje en bezorg
de hem een enorme populariteit.
Als eerste vorst kreeg Juan Car
los een jaar later de Karei de Gro-
te-prijs van de stad Aken. „U
bent erin geslaagd uw volk op de
weg van de'democratie te bren
gen. Daarbij hebt u niet geaar
zeld weerstanden door koelbloe
dig persoonlijk ingrijpen te over
winnen", zo zei de toenmalige
Duitse bondskanselier Helmut
Schmidt bij die gelegenheid.
Het respect en de waardering
die Juan Carlos nu algemeen on
dervindt, waren er zeker niet
toen hij op 22 november 1975,
twee dagen na de dood van Fran
co, tot koning werd gekroond.
Amper een maand daarvoor zei
de Spaanse communistische lei
der Santiago Carillo nog over
hem: „Ach, Juan Carlos, wat zal
ik daarvan zeggen. Het is een
dwaas die tot aan zijn hals in het
avontuur zit dat hem straks zal
opbreken". Diezelfde Carillo een
paar jaar later: „Ik ben een repu
blikein, maar als wij na Franco's
dood een president in plaats van
de koning hadden gefrad, waren
er allang op straat schietpartijen
uitgebroken en zaten we hier nu
niet".
Alom bestond bij zijn troon-
saanvaarding de indruk dat Juan
Carlos een onzekere, onduidelij
ke persoonlijkheid was. Tegen
standers, en die had de koning
genoeg, gingen nog een stapje
verder en zeiden dat hij juist
dom genoeg was om een kanon
de verkeerde richting uit te
schieten. Maar Juan Carlos' va
der, Don Juan de graaf van Bar
celona, bleek gelijk te hebben
toen hij over zijn zoon zei: „Juan
Carlos is een voorzichtig man,
die de dingen grondig overweegt
en zich behoedzaam beweegt.
Maar hij weet bliksemsgoed
waar hij naartoe wil".
Potje
Behoedzaamheid kenmerkte
het eerste halfjaar van Juan Car
los' koningschap. Maar hij had
dan ook een geweldige erfenis
mee te torsen. Juan Carlos is de
kleinzoon van Alfonse XIII. Al
fonso en zijn voorgangers uit het
Huis van Bourbon hadden er in
Spanje zo'n potje van gemaakt
dat in 1931 het Spaanse volk
massaal voor de republikeinen
koos. Een tijd lang hadden de
linkse republikeinen het voor
het zeggen, tot in 1936 de militai
ren een greep naar de macht de
den en Spanje in een van de bloe
digste burgeroorlogen van de
moderne geschiedenis deden be
landen. Uiteindelijk dolven de
republikeinen het onderspit en
begon het bijna veertig jaar du
rende tijdperk-Franco.
In 1949 sprak Spanje zich uit
voor herstel van de monarchie,
nadat Franco wat 'voorwerk' had
verricht. De dictator benoemde
zichzelf tot Chef van Staat, maar
regelde per wet dat zijn opvolger
een telg uit een adellijk, katho
liek, Spaans geslacht moest zijn.
In feite bepaalde de Caudillo (zo
als Franco in Spanje werd ge-'
noemd) al in 1948 zijn keus, zon
der er overigens iemand in te
kennen. Het werd de toen tienja
rige Juan Carlos. Juan Carlos'
vader, als zoon van Alfonso XII
in feite de wettige erfgenaam van
de troon, verbleef als balling in
Portugal, maar kwam met Fran
co overeen dat zijn zoon in Span
je zou worden opgeleid. Vanaf
dat moment werd de jongen op
gevoed als een discipel van Fran
co en geheel in de geest van het
regime-
Na zijn eindexamen van de
middelbare school begon Juan
Carlos in 1955 aan een militaire
opleiding bij alle drie de krijgs
machtonderdelen. In 1961 en
1962 bezocht hij de universiteit,
waar hij onder meer colleges
volgde in rechten, economie en
staatsrecht. Verder kreeg hij pri-
vé-onderwijs in geschiedenis,
politieke wetenschap, buiten
landse zaken enzovoorts. Na zijn
opleiding liet Franco hem ken
nismaken met het Spaanse rege
ringssysteem. door hem stage te
laten lopen op verschillende mi
nisteries. Maar de dictator waak
te ervoor dat de prins, van wie
het nu zeker was dat hij de toe
komstige koning van Spanje zou
worden (ondanks wat lichte con
currentie op dit punt van Juan
Carlos' vader en de toenmalige*
echtgenoot van prinses Irene,
hier een 'strikt persoonlijk'
bezoek betrof. Maar de her
innering aan het Franco-re
gime is aan het verdwijnen.
Spanje is een democratie,
lid van de NAVO en binnen
kort lid van de Europese Ge
meenschap. 'Een construc
tieve bondgenoot', zo ver
klaren Nederlandse minis
ters telkens weer. Koning
Juan Carlos I maakte een de
finitief einde aan de Tach
tigjarige Oorlog toen hij in
maart 1980, tijdens zijn
staatsbezoek aan Neder
land, een krans legde op het
graf van Willem van Oranje
in Delft. De andere partij in
dit conflict - in Spanje
slechts bekend onder de
naam 'Rebelión' (opstand) -
koning Filips II, krijgt van
koningin Beatrix géén krans
op zijn graf.
Maar daar moe
ten we verder niets achter
zoeken, zo zegt de Rijksvoor
lichtingsdienst.
Koning Juan Cartas en koningin Sophia tijdens hun bezoek vijfjaar geteden aan Nederland. (foto anpi
Carel Hugo) ook echt iets te doen
kreeg. Toen Juan Carlos na zijn
huwelijk met de Griekse prinses
Sofia in 1962 liét weten dat het
tijd werd voor een inhoudsvolle
baan, was dat tegen dovemanso
ren gezegd. De Caudillo gaf het
paar slechts een paleisje, het Zar-
zuela, waar het koninklijk paar
nu nog woont.
Scheidsrechter
In 1969 werd Juan Carlos door
het Spaanse parlement, de Cor
tes, officieel ingezworen als
troonopvolger en kreeg hij meer
taken. Zo bracht hij namens de
Spaanse regering bezoeken'aan
de Verenigde Staten, Frankrijk,
Duitsland en Japan. Maar pas na
zijn officiële troonsbestijging,
leerde het Spaanse volk de ko
ning écht kennen.
Juan Carlos begon onmiddel
lijk met een kennismakingscam
pagne en bezocht alle delen van
Spanje. Verder ontving hij de lei
ders van alle politieke partijen,
ook die van de oppositie. Lang
zaam maar zeker zette de koning
het democratiseringsproces in
gang. Al eerder had Juan Carlos
laten blijken ervan doordrongen
te zijn dat hij nooit de steun van
het volk zou krijgen als hij zijn
bewind niet zou gebruiken om
democratische en sociale hervor
mingen door te drijven. Zo zei hij
eens dat iedere Spaanse koning
als scheidsrechter en matigende
factor moet optreden en dat <3e
monarchie snel ineen zou storten
als zij maatschappelijk niet voor
uitstrevend zou zijn.
Maar de erfenis van Franco
was zwaar, ook al had de koning
al lang vóór de dood van de dic
tator laten weten: „Ik ben Fran
co's erfgenaam, maar ik ben
r Spanjes erfgenaam. De
möharchie zal een paraplu zijn
voor iedereen zonder enige uit
zondering". Voor de Spanjaar
den bleef hij in het begin echter
vooral Franco's leerling, een re
den waarom het leger hem steun
de- en links niet veel met hem op
had.
Een half jaar na de dood van
Franco begon Juan Carlos zich
van het verleden los te maken.
Hij ontsloeg de nog door de Cau
dillo benoemde premier Navarro
(Juan Carlos noemde hem ooit
een 'onverbloemde ramp') en
verving hem door de christen-de
mocraat Alfonso Suarez. Aan
vankelijk werd deze benoeming
gezien als een volslagen ramp.
Men zag Juan Carlos, al dezelfde
weg op gaan als zijn zwager, de
voormalige Griekse koning Con
stants n, die door onverstandig
optreden binnen de kortste ke
ren zijn kroon verspeelde. Maar
de benoeming van Suarez bleek
een schot in de roös.
De nieuwe premier en de ko
ning zetten haast achter de her
vormingsvoorstellen. Er kwa
men vrije ^verkiezingen en in
1978 trad, nadat 87 procent van
de Spanjaarden zich in positieve
zin daarover had uitgelaten, een
nieuwe grorfBwet op basis van
een parlementaire democratie in
werking.. Door het eerste artikel
van de grondwet waarin staat dat
Spanje een- sociale, democrati
sche rechtsstaat is waarin vrij
heid, rechtvaardigheid, gelijk
heid en- politiek pluralisme de
leidende beginselen zijn, werd
definitief afgerekend met het
tijdperk-Franco.
Verzoening
Met het tot stand komen van
de nieuwe grondwet veranderde
ook de positie van Juan .Carlos.
Hij is nu constitutioneel mo
narch met voornamelijk repre
sentatieve verplichtingen, al zijn
er wel wat verschillen met de Ne
derlandse situatie. Zo heeft hij
een scheidsrechterlijke taak bij
het goed functioneren van de
staatsinstellingen en kan hij, op
verzoek van de minister-presi
dent, de ministerraad voorzitten.
Ook schrijft de koning een refe
rendum uit óp voorstel van de
premier die daarvoor door het
parlement wordt gemachtigd.
Verder is Juan Carlos opperbe
velhebber van de strijdkrachten
en kan hij, daartoe gemachtigd
door het parlenjent, de oorlog
verklaren en de vrede afkondi
gen.
De Spaanse koning speelt geen
politieke rol meer. Hij onthoudt
zich zelfs zo voorbeeldig van po
litieke inmenging, dat hét Spaan
se werkwoord 'borbonear' in on
bruik dreigt te raken. 'Borbo
near' (Nederlands: 'bourbonne
ren') staat voor het zich met de
interne politiek bemoeien door
de Spaanse koningen, behorend
tot het Huis van Bourbon. Zijn
beleid is erop gericht een sfeer
van verzoening te bewaren tus
sen de verschillende geledingen
van het nogal heetgebakerde en
tot ruzie neigende Spaanse volk.
Juan Carlos laat zich echter
wel degelijk horen als hij dat no
dig vindt. Zo kregen militairen*
die bij de begrafenis van een ver
moorde generaal rechtse taal uit
sloegen, in een openbare toe
spraak de wind van voren van
wege hun gebrek aan discipline.
Maar ook aanhangers van de
Spaanse afscheidingsbeweging,
de ETA, kregen vorstelijk lik op
stuk toen zij de koning het spre
ken onmogelijk maakten.
Vice-premier Nieuw-Zeeland
Nieuw-Zeeland gaat door met het
ijveren voor een kernwapen-vrije
zone in het zuiden van de Grote
Oceaan (Pacific). Het land zal blij
ven protesteren tegen de Franse
kernproeven in het gebied. En het
blijft vasthouden aan de politiek
alle buitenlandse marineschepen
te weren, tenzij'de garantie gege
ven wordt dat er geen kernwapens
aan boord zijn en de schepen niet
behulp van met kernenergie wor
den voortgestuwd.
De vice-premier van Nieuw-Zee
land, Geoffrey Palmer, liet daar
over geen misvatting bestaan, toen
hij gistermiddag in het Haagse in
stituut voor internationale betrek
kingen Clingendael een rede hield
over het onderwerp Veiligheidsas
pecten gezien vanuit de Zuid-Paci-
fic.
door
Leo Maat
De belangstelling voor de rede
van Palmer was opmerkelijk. Vol
gens de presentielijst bevond zich
onder het gehoor ambassade-per
soneel van alle kernwapenlanden,
uitgezonderd... Frankrijk.
Palmer onderstreepte dat in het
zuidelijk deel van de Grote Oceaan
geheel andere strategische inzich
ten gelden dan in Europa. De gi
gantische afstanden in het gebied
maken dat de landen in een geïso
leerde positie verkeren. "Alleen al
naar Australië, dat voor ons het
dichtst bij'ligt, is het drie uur
vliegen", aldus Palmer.
De Sowjet-Unie is zeer ver weg
en er is geen sprake van een Russi
sche penetratie in de regio. Ook be
zitten de veertien onafhankelijke
landen in het uitgestrekte gebied
geen atoomwapens. "Dat alles
maakt dat, geheel anders dan in
Europa", aldus Palmer, "de strate
gie van nucleaire afschrikking
voor onze regio niet van toepassing
"Kernwapens zijn in óns geval
ook overbodig. Het zou te vergelij
ken zijn met het kraken van een
nootje met een voorhamer", aldus
de Nieuwzeelandse vice-premier.
ANZUS
De protesten tegen de Franse
kernproeven en de daarmee sa
menhangende affaire-Greenpeace
hebben de onenigheid in het ver
dedigingspact van Australië,
Niéuw-Zeeland en de VS (ANZUS)
bijna doen vergeten, in elk geval
overschaduwd. De weigering van
Nieuw-Zeeland in februari van dit
jaar om de Amerikaanse oorlogs-,
bodem Buchanan in zijn haven toe
te laten, betekende praktisch het
einde van het 34 jaar oude pact.
De VS trokken zich terug uit ge
zamenlijke militaire manoeuvres
en in het Congres gingen stemmen
op om dé eigenzinnige bondgenoot
ook economisch te straffen. De
Amerikanen stelden de import van
Nieuwzeelandse boter, lamsvlees
en wol ter discussie. De Ameri
kaanse pers en de Amerikaanse po
litici vielen verbaal over de kleine
eiland-staat heen.
Het heette dat de Nieuwzeelan-
ders niet langer''bereid waren hun'
vrijheid te verdedigen. Palmer:
"De landen in de regio hebben een
lange vreedzame traditie, maar ook
een traditie van sterke verbonden
heid met de westerse landen. We
zijn vastbesloten onze democrati
sche waarden te bewaren".
"In een tijd dat we grote'bezuini-
gingen op de overheidsuitgaven
hebben doorgevoerd, hebben we
tegelijk de defensie-uitgaven ver
hoogd. Dat bewijst dat we niet
voor een dubbeltje op de eerste
rang willen zitten, zoals wel in de
VS is beweerd".
Volgens Palmer zijn de NAVO
en het ANZUS-pact niet met el
kaar te vergelijken. "Er is geen AN-
ZUS-hoofdkwartiei;, geen organi
satie, geen staande troepenmacht
of iets van dien aard. ANZUS is al-
,leen maar een intentieverklaring
van de wil tot een gezamenlijke
verdediging. Overigens dateert het
ANZUS-pact uit 1951, dus lang
voordat kernwapens zo'n rol van
betekenis speelden".
De vice-premier zei te hopen dat
het cónflict met de VS uit de weg
geruimd kan worden. Een gesprek
dat hij onlangs - in de marge van
de VN-vergadering in New York -
had met de Amerikaanse minister
Shultz (buitenlandse zaken), sterk
te hem in die hoop.
Palmer herhaalde wat premier
Lange al eerder had gezegd: "Het
Nieuwzeelandse volk is niet anti-
Amerikaans, integendeel. Het is
wel anti-nucleair. Het afwijzen van
kernwapens en kernenergie was
een belangrijk thema in het verkie
zingsprogramma, waarmee de La-
borpartij in 1984 de verkiezingen
Recht
Palmer wees neutraliteit-politiek
en isolationisme van de hand. Hij
wees op de betrokkenheid van
Nieuw-Zeeland in de Tweede We
reldoorlog en op de bijdragen aan
de VN-vredesmacht in de Sinai en
Singapore.
Palmer is een jurist. Een voorma
lig hoogleraar in de rechten en be
halve vice-premier ook minister
van justitie. Hij zei gelukkig te zijn
in Den Haag te kunnen spreken, de
stad waar het Internationaal Ge
rechtshof is gevestigd. Daarnaar
verwijzend:
"Nederland en Nieuw-Zeeland
hebben veel gemeen. Abel Tasman
ontdekte ons land en gaf het de Eu
ropese naam. Veel Nederlanders
hebben zich in Nieuw-Zeeland ge
vestigd. Maar van groot belang is
ook: de gezamenlijke zorg van klei
ne landen om de handhaving van
de wereldvrede en het internatio
naal recht".
Palmer legde vervolgens de na
druk op de unanimiteit, waarmee
de veertien onafhankelijke eiland-
staten in de Zuid-Pacific, de Fran
se kernproeven afwijzen. "Wij ke
ren ons ook tegen de militarisering
van Nieuw-Caledonië, die Frank
rijk voor ogen heeft. Er is geen
rechtvaardiging voor het houden
van kernproeven, noch door
Frankrijk, noch door enig ander
land".
Palmer noemde de affaire met de
Rainbow Warrior een tragedie voor
Frankrijk! "Frankrijk ondermijnt
zijn eigen prestige. Frankrijk is
welkom in onze regio. Het zou veel
kunnen bijdragen aan de ontwik
keling van dé Zuid-Pacific. Maar
het tot zinken brengen van de
Rainbow Warrior was een zuivere
daad van staatsterrorisme".
"De daders zullen volgens de
Nieuwzeelandse wet worden ver
oordeeld. De regering heeft daarop
geen invloed. De overheid heeft
immers géén bemoeienis met de
rechtspraak".
Palmer kondigde overigens aan
dat er geen dramatische stappen-
tegen de Franse kernproeven zul
len worden genomen. "In 1973,
toen ook Labor aan de regering
was, hebben we er een fregat op af
gestuurd. Met een minister aan
boord. Dat zullen we nu niet doen.
Je moet zoiets geen twee' keer
doen", graptë Palmer, "en boven
dien heeft het niet geholpen".
Bij de opening van de eerste
zittingsweek van de gerefor
meerde 'synode van Gouda', gis
teren in Luntëren, waarschuwde
de voorzitter van de synode, dr.
H. J. Kouwenhoven uit Vlaardin-
gen, voor de 'bedenkelijke
zwaarmoedigheid' die kerken
soms beheerst als ze een stand
punt over ingewikkelde zaken
moeten innemen. "De kans", zei
hij, "is helaas niet uitgesloten,
dat de kerk een keuze zolang mo
gelijk uitstelt omdat ze voor de
gevolgen terugdeinst". "Wat zijn
het ónders dan drogredenen, dat
het concrete gebod van God in
deze of die situatie niet te vinden
De kerk moet niet te snel ge
noegen nemen met wat 'haal
baar' is en daardoor mogelijk
volstaan met 'slappe aftreksels
van Gods geboden'. "Voortdu
rend moeten wij ons afvragen, of
wij misschien niet te bang zijn
om te doen wat God ons voor
houdt". De kerk hoeft niet in het
wilde weg te zoeken naar de juis
te koers. "Het moet haar moge
lijk zijn met de stem van God zó
dichtbij in haar bestaan, onbe
vreesd de goede keus te doen".
Kouwenhoven doelde daarbij
onder meer op wat de wereld aan
vernietigingsdrang te zien geeft.
Gisteren hield de synode zich
onder meer bezig met het pas
verschenen studierapport 'Vre
de, vraag voor kerk en samenle
ving'. Vandaag zou die discussie
worden afgerond. Er lag een
amendement op tafel waarin de
synode'het volkspetitionnement
tegen de plaatsing van kruisra
ketten uitdrukkelijk aanbeveelt
als mogelijkheid "om 'de morele
verontrusting over plit onderdeel
van het regeringsbeleid kenbaar
te maken". -Het deputaatschap
(werk- en studiegroep) voor de
bestudering van het oorlogs-
vraagstuk heeft in augustus aan
dacht voor dit petitionnement
gevraagd zonder het evenwel aan
te bevelen.
Rijnsburg. De afdeling Zuid-
Holland-Noord van de Gerefor
meerde Vrouwenbond houdt
donderdag (10 oktober) haar jaar
lijkse provincialé dag in de Im-
manuelkerk (Kerkstraat) in -
Rijnsburg. De dag begint om
kwart over 10 en eindigt om 3
'Persoonlijk geloven' is het
thema van de bijeenkomst. Ds. J.
Verheul uit Alphen aan den Rijn
zal hierover spreken, 's Middags
treedt een cabaretgroep op. Niet-
leden zijn ook welkom.
Leiden. De heer W. J. Ouwe-
neel uit De Bilt houdt vrijdag
avond (11 oktober) om 8 uur in
de Lokhorstkerk aan de Pieters
kerkstraat in Leiden zijn tweede
lezing in de serie 'Zoekt Mij en
leeft'. Ditmaal belicht hij de pro
feet Nahum (Oude Testament).
Schepen. In het Veluws mu
seum in Harderwijk is van 14 ok
tober tot- 9 november een ten
toonstelling te zien van scheeps
modellen als kerkversiering. De
tentoonstelling omvat vijftien
kerkscheepjes en een aantal-
schilderijen, prenten, tekenin
gen en foto's.
(De traditie van zeevaarders
om scheepsmodellen in kerken
op te hangen stamt uit de midde
leeuwen. Na de Reformatie wer
den ze ter versiering vooral ge
plaatst of opgehangen in protes
tantse kerken in Noord-Holland
en langs de kust).
Collecte. Komende zondag
wordt in de meeste hervormde
gemeenten gecollecteerd voor
het werelddiakonaat. Dit jaar
heeft het hervormde werelddia
konaat voor bijna f9,5 miljoen
aan verplichtingen op zich geno
men. De collecte wordt gehou
den in samenwerking met het al
gemeen diakonaal bureau van de
Gereformeerde Kerken.
Theologie en maatschappij.
Bij de in 1983 gestichte Vereni
ging voor Theologie en Maat
schappij (Amersfoort) zijn op dit
ogenblik meer dan 300 indivi
duele leden en 24 groeperingen
aangesloten, zo meldt het van
daag verschenen bulletin van de
vereniging. (Doel is,.mensen en
groepen samen te brengen die
maatschappelijke vragen plaat
sen in het centrum van de theolo
gie).
üij de aangesloten groeperin
gen zijn de Basisbeweging Ne
derland, 'Christenen voor het so
cialisme', de Kritische Gemeente
IJmond, de Eindhovense Stu
dentenkerk en het Wageningse
Studentenpastoraat, de Kamper
Studentenbond, het Missionair
Centrum in Heerlen en de Domi
nicaanse Gemeenschap Arnhem.
'Theologie en Maatschappij'
streeft niet naar kerkelijke goed
keuring, maar hoopt "dat de ker
ken de verbinding van theologie
en maatschappij als hun op
dracht gaan zien en zodoende de
vereniging overbodig maken".
Voor het seizoen 1985/1986
staan zes studiedagen op het pro
gramma. De eerste is op 2 no
vember in Amsterdam (half 11
tot half 4 op Noordermarkt 26) en
gaat over het sociaal-economisch
manifest dat vorig jaar door een
werkgroep van 'Christenen voor
het socialisme' werd uitgegeven.
Christelijke Gereformeerde
Kerken: beroepen te Elburg J.
Veenendaal Barendrecht; aange
nomen naar 's Gravendeel kandi
daat P. van Dolderen Nunspeet;
bedankt voor Vlaardingen R. van
Beek Veenendaal.
Gereformeerde Gemeenten:
bedankt voor Den Haag-Zuid en
voor Oud-Beijerland J. van Ec-
keveld Zeist, voor Haamstede en
voor Leerdam A; .Bac Bodegra
ven, vóór Slikkerveer L. Blok
Nunspeet, voor Rotterdam-cen
trum J. Mijnders Veenendaal.
Oecumenische vorming. De
gemeenschappelijke werkgroep
van de Wereldraad van Kerken
en de Rooms-Katholieke Kerk
gaat een discussiestuk (met voor
stellen) maken over oecumeni
sche vorming van de lagere
geestelijkheid, predikanten en
pastorale werkers. Ze wil ook
richtlijnen geven voor oecumeni
sche samenwerking tussen plaat
selijke gemeenten en parochies.
Volgend jaar oktober zal een
internationaal congrps worden
gehouden over 'het deelnemen
van de Rooms-Katholieke Kerk
aan nationale raden van kerken.
(De Rooms-Katholieke Kerk is
geen lid van de Wereldraad van
Kerken. Ze is in een aantal lan
den, zoals Nederland, wel lid van
de nationale Raad van Kerken).
