é&A.
'De meest pure bewerking
Van Wijk maakt
het zich moeilijk
'De lach is overal gelijk'
Simone Signoret: krachtig en kwetsbaar actrice
T elevizier-Boekenprij s
met argusogen bekeken
Adviesraad letteren
stelt voorwaarden
Laatste kunstenaar
Bauhaus overleden
Kreater speelt Faust van Marlowe
PODIUMBLIK
DINSDAG 1 OKTOBER 1985
RADIO-TV-KUNST
Anja van Wijk mezzo-sopraan en
Frans van Ruth piano. Liederen van
Schumann, Wolf, Ignacy Liliën, Brit
ten, Debussy en Rachmaninov. Ge
hoord in de Kapelzaal op 30 septem
ber.
LEIDEN - Met een programma
van zeer verschillende compo
nisten en even verschillend van
inhoud en stemming had de jon
ge zangeres Anja van Wijk het
zich niet gemakkelijk gemaakt.
Haar stem is mooi en heeft vele
mogelijkheden in zich die zij
vaak uitstekend weet te gebrui
ken. Vooral in de meer ingetogen
liederen weet zij de tekst vocaal
te kleuren en bereikt ze een grote
mate van expressiviteit. 'Im
Frühling' van Wolf en ook 'Alle
ginge, Herz, zur Ruh' uit diens
Spanisches Liederbuch, maar
ook La flüte de Pan uit Debus
sy's Chansons de Bilitis zong ze
zeer indringend.
Waar een heviger gevoelsuit
drukking gepaard gaat met meer
dynamiek valt de kleuring van
de woorden weg en blijft een for
te met onvoldoende geladenheid
over. Een lied als Schumann's
Lied der Mignon, sommige van
de Veronica-liederen van Liliën
en de drie liederen van Rachma
ninov schoten in dit opzicht
meer of minder tekort. Het is
jammer dat uitspraak-slordighe
den zowel in het Duits (een harde
keel 'ch' in 'nicht' bijv.) en in het
Engels haar overigens zeer dui
delijke articulatie ontsierden,
iets wat gemakkelijk te verhel
pen moet zijn. En voor wat de an
dere onvolkomenheden betreft:
wat nog niet is kan nog komen
en zal waarschijnlijk ook nog wel
komen in het natuurlijke groei
proces dat iedere zanger door
maakt. De mogelijkheden daar
toe zijn bij Anja van Wijk zeker
aanwezig. Frans van Ruth toon
de zich meer een vaardig pianist
dan een dragende begeleider.
MIES ALBARDA.
DEN HAAG (GPD) - De Stichting Collectieve Propaganda van het Ne
derlandse Boek (CPNB) wil niets meer te maken hebben met de Televi-
zier-Boekenprijzen. Deze onderscheidingen voor non-fiction boeken zijn
ingesteld door een aantal uitgeverijen samen met AVRO en omroepblad
Televizier, die samenwerken in de stichting Open Boek.
CPNB-directeur Gijs Brandsma heeft zich uit het bestuur van deze
stichting teruggetrokken omdat de boektitels die voor de Televizier-prij-
zen in aanmerking komen, niet representatief zijn voor het totale boe
kenaanbod. Bovendien, zo vindt de CPNB, zijn de prijzen te nauw ver
bonden met de naam van AVRO en Televizier.
Op zich juicht de CPNB onderscheidingen voor de sector non-fiction
boeken toe. Maar de lijst van genomineerde titels in de zeven verschillen
de categorieën maakt duidelijk dat het aantal uitgeverijen voor de CPNB
veel te beperkt is. "Er is geen sprake van een breed boekenvakgebeuren
voor het algemene boek", zegt het CPNB-bestuur in een brief aan het
Open-Boekbestuur.
Opmerkelijk is dat onder de geselecteerde titels de uitgeverijen Spec
trum (van deze 50-jarige uitgeverij is destijds het initiatief uitgegaan),
Elsevier en Terra veel voorkomen. Deze uitgeverijen hebben ook zitting
in het bestuur van de stichting Open Boek onder voorzitterschap van
Televizier-hoofdredacteur Rein van Rooij.
Het publiek gaat uit de nominaties uiteindelijk de prijswinnende boe
ken kiezen. Tijdens de Nationale Boekendag op 8 november worden de
bekroningen bekend gemaakt. De AVRO-televisie zendt de uitslag van
de verkiezing 's avonds via Nederland I tussen 21.00 en 22.20 uur uit.
Inmiddels is bekend dat de Televizierprijs voor het boek dat niet in één
van de 7 genoemde categorieën valt, naar 'Arthur' (Hubert Lampo en
Pieter Paul Koster) gaat.
DEN HAAG (GPD) - Een door het ministerie van WVC ingestelde, onaf
hankelijke adviescommissie is erin geslaagd acht leden te vinden die
zitting willen nemen in de afdeling Letteren van de Raad voor de Kunst.
Deze commissie trad dit voorjaar en bloc af uit protest tegen de weigering
van minister Brinkman van WVC de P.C. Hooftprijs, de hoogste literaire
staatsonderscheiding, aan Hugo Brandt Corstius toe te kennen.
De acht kandidaten - Gerrit Borgers, Hans van den Bergh, Nannie
Kuiper, Willem van Toorn, Rudi van der Paardt, Anton Korteweg, H.M.
Valeton en Rienk Visser - verbinden overigens een aantal voorwaarden
aan hun benoeming in de afdeling Letteren. Zij willen voorlopig slechts
voor één jaar zitting nemen en in deze periode niet geconfronteerd wor
den met een adviesaanvraag van de minister van WVC voor de samenstel
ling van een letterkundige jury die moet beslissen over literaire onder
scheidingen.
Zij zijn slechts bereid de lopende werkzaamheden over het hele terrein
van de letteren - het beleid, de begroting van WVC voor 1986, de subsidie
toekenningen - ter hand te nemen. Als dat niet gebeurt, ontstaat er een
grote achterstand die ten koste gaat van schrijvers, dichters, letterkundi
ge bladen, etc. De kandidaat-leden eisen ook dat er op korte termijn
gesprekken worden geopend tussen de Vereniging van Letterkundigen
(VvL) en het departement van WVC over het letterenbeleid.
Tot voor kort heette de afdeling Letteren nog 'commissie letteren'. De
ze commissie droeg de juryleden voor literaire bekroningen voor aan de
minister. De minister stelde vervolgens de jury in. De commissie letteren
stapte zoals gezegd begin dit jaar op omdat ze zich gekwetst voelde door
de grievende wijze waarop het kabinet-Lubbers de voordracht van de
jury naast zich neer legde om Brandt Corstius te onderscheiden.
De acht leden voor de afdeling Letteren zijn voorgedragen door de
Maatschappij voor Nederlandse Letterkunde. De andere literaire organi
saties, de VVL, het Fonds voor de Letteren, de Stichting Schrijvers
School Samenleving, het Letterkundig Museum en het Pencentrum blij-
ven zich tegen medewerking verzetten.
MONTECIDO (AP/Rtr) - In zijn woning in Santa Barbara, Californië is
gisteren Herbert Bayer overleden, kunstenaar van de Westduitse Bau-
haus-school. De laatste in leven zijnde schilder, architect, ontwerper en
typograaf Bayer bereikte een leeftijd van 85 jaar.
Bayer, geboren in Haag in Oostenrijk, vluchtte uit nazi-Duitsland en
werd in 1943 Amerikaans staatsburger. Na de oorlog oefende hij grote
invloed uit op de wereld van de grafische reclame in de VS. Hij gold als
pionier van de toepassing van kunst in industriële vormgeving.
Bayer ontwierp gebouwen, parken en posters, schilderde en fotogra
feerde en voerde al „werken in en met landschap" uit tien jaar voordat dit
in zwang kwam.
Defestivaldirëctie haakte af toen
de inhoud van het stuk duidelijk
werd.
Lauwaert brengt vaak solo
voorstellingen, waarin hij een li
teraire tekst als uitgangspunt
neemt. Zo heeft hij in z'n eentje
'Don Quichotte',Lijmenen 'Reis
naar het einde van de nacht' ge
bracht. Voor 'De Nachtwacht
die hij vrijdag 4 en zaterdag 5
oktober in het LAK brengt,
schreef hij de teksten zelf. Het
gaat over een uitgerangeerde ac
teur, die niet buiten het theater
kan en daarom nachtwacht van
de schouwburg wordt. Aanvang
beide avonden 20.30 uur.
I Colombaioni
I Colombaioni zijn Italiaanse
clowns, die zich sterk baseren op
de Commedia dell'Arte. Ze ma
ken zowat elk jaar een toernee
door ons land. In de Leidse
schouwburg brengen ze zaterdag
5 oktober een programma, dat
ook fragmenten van hun allereer
ste optredens bevat. Elders op de
ze pagina een interview met de
zwagers Carlo en Albertino.
Aanvang 19.00 uur.
Het verdronken land
van Milo
Mevrouw Smit is één van de
beste kindertheatergroepen van
ons land, met name ook als het
om de vormgeving gaat. Me
vrouw Smit bestaat niet uit één
dame, maar uit vier acteurs. Die
brengen zondagmiddag in het
LAK-theater 'Het verdronken
land van Milo'. Milo, Lot en Han-
ne trekken langs een eindeloze
zee. Dan, uit het niets, verschijnt
Sloep. Een zeearend brengt Lot
naar een andere wereld, Milo
zingt over leven en dood en Han-
ne vertelt haar geheim. Sloep ver
dwijnt even plotseling als hij
kwam. Bestemd voor kinderen
van zes tot tien jaar. Aanvang
15.00 uur.
dien twee nieuwe programma's
in Nederland gebracht, maar
voor veel liefhebbers herhalen zij
in sommige steden die allereer
ste voorstelling die toen zo'n his
torisch succes werd. Carlo zegt:
"We zijn nu wat je noemt mon
diaal bezig. Van Japan tot Ameri
ka, van Afrika tot Canada. Het
maakt niet uit waar we zijn. La
chen is overal'gelijk. Het heeft
voordelen als je succes hebt.
Maar voor ons is niet alleen hel
geld belangrijk. Het gaat ook om
alle kennis en de ervaring die
binnen je bereik komt".
De twee Colombaioni-zwagers
spreken rap Italiaans, doorspekt
met. een paar woorden Engels,
maar ze worden door iedereen
begrepen. "Dat komt omdat we
ook gebarentaal gebruiken. Onze
voorstelling is vooral een visueel
spektakel. We zijn geen mime-
spelers, geen circusclowns, geen
muzikale clowns. We kunnen
niet eens muziekinstrumenten
bespelen. Maar dat hoeft niet
omdat we doen alsof en alles ridi
culiseren. En altijd duiken de
oeroude grappen uit de Comme
dia dell'Arte weer op in ons
werk".
In Rome legt Carlo's vrouw op
het ogenblik dé laatste hand aan
de drukproeven van een boek
dat de oudste Colombaioni heeft
geschreven. De titel van het
boek, dat in het voorjaar van 198i
verschijnt, zal vrij vertaald onge
veer luiden 'Clown in spiegel
beeld'. Er komt een tevreden
glimlach op het doorploegde ge
zicht van Carlo Colombaioni als
hij zegt: "Het gaat over de we
reld, over de steden en de men
sen die wij hebben ontmoet.
Over het dagelijks leven, gezien
door de ogen van een clown".
ROELIE MEIJER
DEN HAAG/LEIDEN - Vraag
aan iemand die germanistiek stu
deert, of hij Goethe's Faust al ge
lezen heeft, en je krijgt in negen
van de tien gevallen ontwijkende
reacties te horen. Eigenlijk zou
men het werk moeten lezen,
maar de overstelpende hoeveel
heid studies over Goethe's Faust
in het bijzonder en het Faust-the-
ma in het algemeen schrikt me
nigeen nogal af. Toch zijn er
mensen, die een confrontatie
met het thema aandurven. Mor
genavond zal toneelgroep 'Krea-
ter' zich in het LAK aan een ens
cenering van het literaire Faust-
motief wagen.
'Kreater' is een landelijke stu
dententheatergroep, die in deze
samenstelling met Faust de eer
ste produktie uitbrengt. Met Lei
den of het LAK-theater bestaan
geen speciale bindingen. De le
den van deze niet-professionele
groep volgen een studie aan uni
versiteit of kunstacademie in
verschillende steden, waaronder
Leiden. Hoewel zij geen officiële
theateropleiding volgen, be
schikken de meesten wel over
een zekere podiumervaring. Bij
deze produktie heeft Kreater
voor één van de eerste literaire
bewerkingen van het Faust-mo-
tief uit het eind van de zestiende
eeuw gekozen: namelijk voor
'The tragical history of the Life
and Death of Doctor Faustus'
van Christopher Marlowe, een
tijdgenoot van Shakespeare.
Tijdens een pauze bij de repeti
ties in een schoolgymzaal in Den
Haag is regisseur Marius Engel-
brecht bereid om deze keuze toe
te lichten. "Een mens, die naar
het absolute streeft en daarmee
in conflict komt met het gangba
re wereldbeeld - dat Faust-thema
spreekt ons aan". Engelbrecht
noemt Marlowe's Faust in verge
lijking met latere, intellectuelere
benaderingen "de meest pure be
werking", omdat Faust hierin als-
wilde, verlangende figuur naar
voren kómt en zijn pure driften,
zijn honger naar seks en macht
op de voorgrond treden. Daarin
ziet de groep fraaie dramatische
mogelijkheden en zij kondigt
aan vooral op de bizarre en ex
cessieve kanten van het stuk de
nadruk te willen leggen.
Nu bestaan er van Marlowe's
bewerking tenminste twee ver
sies. De relatie daartussen met
de daaruit voortvloeiende inter
pretatieverschillen is onder ex
perts een omstreden zaak. Krea
ter baseert zich op de door John
D. Jump bezorgde uitgave, die
beide versies tot een nieuwe een
heid heeft' gebracht, en maak
daaruit voor de eigen doeleinden
een keuze. Zo zijn bijvoorbeeld
de twee scènes opgenomen,
waarin Faust de wereldlijke
heerser en de geestelijke heerser
ontmoet. Engelbrecht wil hierin
door overdrijving de hypocrisie
en belachelijkheid van Het Hof
en De decadente Paus accentue
ren. Geen historisch tijdsbeeld of
nauwkeurige reconstructie van
Marlowe's stuk worden daarbij
nagestreefd. Bovendien prefe
reert Engelbrecht een zekere
tijdloosheid door een abstracte
vormgeving boven een nadruk
kelijke actualisering van het ge
geven, wat naar zijn zeggen
slechts op een nieuwe tijdgebon
denheid zou neerkomen.
Tegenover Faust staat de dui
vel Mephistophilis, aan wie vol
gens het verhaal Faust in zijn
streven naar het absolute zijn ziel
verkoopt. Mephisto is in Engel-
brechts visie de ophitsende fi
guur, een slimme, strategisch
denkende persoon, die het ele
ment van de verleiding beli
chaamt. In hoeverre het conflict
zich in Faust zelf afspeelt en de
ontmoeting met Mephisto denk
beeldig is, wil hij oningevuld la
ten. Faust, die aanvankelijk naar
onsterfelijkheid streeft, wil uit
eindelijk gewoon in het niets ver
dwijnen en gaat volgens deze
versie in waanzin ten onder. Er is
dus hier en daar psychologisch
geïnterpreteerd, geeft de regis
seur desgevraagd toe.
Als inspiratiebron voor de
werkmethode en speelstijl wor
den door Engelbrecht grote na
men genoemd: Jerzy Grotowski,
Tadeusz Kantor en Peter Brook.
Zelf volgde hij in Engeland les
sen bij Nicholas Janny, een leer
ling van de Poolse theatermaker
Jerzy Grotowski. Engelbrechts
interesse ("ik ben geen aanhan
ger van één van de drie") gaat uit
naar ritueel theater, dat hij ook
wel als expressionistische speel
stijl omschrijft. In deze benade
ring van het Faust-motief komt
dat met name in het groepswerk
tot uitdrukking. Niet de poging
om je in te leven staat centraal,
maar om de te spelen gevoelens
uit te beelden. Daarbij wordt van
deels geïmproviseerde rituelen
met zangtechniek en gestileerde
bewegingspatronen gebruik ge
maakt.
Fragment uit 'Docter Faustus' door Kreater, morgen in het LAK.
Ritueeltheater betekent vol
gens zijn omschrijving echter
niet, dat van het publiek een be
paalde mate van participatie
wordt verlangd, zoals dat bij ri
tuelen nogal eens voorkomt. Het
(foto p.r)
is de eerste keer dat Engelbrecht,
die onder meer werk van Max
Frisch en Ionesco heeft geregis
seerd, op deze manier te werk
gaat.
WIJNAND ZEILSTRA.
Redactie Pieter C. Rosier
Doctor Faustus
Kreater is een landelijke stu
dententoneelgroep. Zij brengen
woensdag 2 oktober 'Doctor
Faustus' van Christopher Marlo
we in het LAK-theater in Leiden,
één van de oudste werken rond
het Faust-motief. Elders op deze
pagina meer over deze produk
tie. Aanvang 20.30 uur.
De Nachtwacht
Guido Lauwaert is
die bij voorkeur alles en
Guido Lauwaert, vrijdag en zaterdag in het LAK.
tegen de haren instrijkt. Hij heeft
de afgelopen jaren gedenkwaar
dige voorstellingen in het LAK
en Belg, gegeven, waarbij het publiek het
iedereen geregeld moest ontgelden ("Wilt u
de zaal verlaten, ik ben aller
gisch voor oudere mensen"). De
produktie die hij vorig jaar voor
het Holland Festival zou maken,
is nooit op de planken gebracht.
AMSTERDAM (GPD) - "Het is
met clowns net als met goede
wijn. Hoe ouder hoe beter", zegt
Alberto Vitali, één van de twee
wereldberoemde Colombaioni.
"Er is altijd evolutie in het
clownswerk. Je gebruikt de ac
tualiteit en je laat oude gags her
leven. We vinden de ideeën om
ons heen. Op straat, bij het pu
bliek, op het televisiescherm. We
kijken en kijken en het zijn de
anderen die ons de grappen aan
geven. En zonder dat zij het ooit
hebben geweten worden we ge
holpen door onze voorouders. Al
die artiesten uit het oude Ita
liaanse circus en de Commedia
dell'Arte leven in ons voort".
I Colombaioni zijn hun nieuwe
seizoen begonnen in Nederland
en zullen pas halverwege juni
1986 vanuit Canada terugvliegen
naar Rome. "Vakantie betekent
voor ons lekker thuisblijven.
Twee maanden lui televisie kij
ken met de familie. Tot de muren
op ons afkomen en de onrust ons
weer te pakken krijgt. Dan zoe
ken we onze collega's op en ma
ken plannen voor het nieuwe sei
zoen. Artiesten kunnen niet lang
stil zitten".
Carlo Colombaioni en Alberto
Vitali stammen beiden uit het
ouderwetse soort circusfamilies,
zoals die nog steeds door Italië
rondtrekken. Per familie een
één- of tweemast-tent en soms
helemaal geen tent, maar voor
stellingen in de open lucht in eeq.
arena of op een marktplein en als
de harmonie groot genoeg is hu
ren een paar families gedurende
het zomerseizoen samen een
viermaster. In de wintermaan
den zijn de getalenteerde acroba
ten, jongleurs en clowns terug te
vinden in de variété-theaters van
de steden.
Alberto zegt: "We hebben alle
disciplines van het vak als kind
Voor I Colombaioni liggen ideeën op straat
Carlo Colombaioni en Alberto Vitali, zaterdag in de Leidse Schouwburg.
geleerd. Net zoals onze kinderen
nu in het circus van mijn broer in
Rome het circus Saskia. In het
circus zijn mannen en vrouwen
gelijk, onze echtgenotes kennen
het vak net zo goed als wij, ook al
hebben zij zich nu teruggetrok
ken om voor het gezin te zor
gen".
Alberto Vitali trouwde met een
zusje van Carlo en voelt zich
sinds die tijd even sterk een Co
lombaioni als een Vitali. Acht
tien jaar geleden besloten de
zwagers samen te gaan werken
als I Colombaioni. "Men kende
ons al in Scandinavië en Frank
rijk, toen we in 1974 voor het
eerst in Nederland kwamen. Wat
was dat een geweldige belevenis.
Theater Carré in Amsterdam was
totaal uitverkocht en onder de
2000 bezoekers zat de hele thea
terwereld uit Holland. Mensen
als Toon Hermans, toneelspelers
en dansers. Iedereen was en
thousiast en hartelijk. Daar den
ken we nog vaak aan terug".
(foto PR)
De twee Italiaanse clowns met
hun ongebruikelijk simpele to
neelbeeld waren indertijd een
openbaring voor het Nederland
se publiek. Het zijn geen clowns
met rode dopneus of wit gesch
minkt gezicht. Geen flapschoe-
nen of glitterpak, maar twee ge
wone mannen, die hooguit een
pruik, een oude lap en een oud
keukenvergiet gebruiken als zij
een koning op het toneel willen
zetten.
I Colombaioni hebben sinds-
(GPD) - "Mijn gezicht is een land
schap. Niet de schoonheid maar
het leven telt, en iedereen mag zien
dat ik geleefd heb". Dit is een uit
spraak van de gisteren op 64-jarige
leeftijd overleden Franse actrice
Simone Signoret, die in ruim veer
tig films optrad, waarin Nederland
haar grote doorbraak pas beleefde
met 'La vie devant soi' (1977). Hier
in geeft haar door de jaren geteken
de gezicht een extra ontroering aan
haar aangrijpende rol als joodse
ex-hoer, die zich ontfermt over de
kinderen van jongere collega's.
Simone Signoret, een van de be
langrijkste Franse actrices van de
laatste veertig jaar, begon haar
filmcarrière in 1942 als figurante
om geld te verdienen voor haar
moeder en haar twee broertjes, na
dat haar Frans-joodse vader naar
Londen was uitgeweken. In 1946
kreeg ze haar eerste hoofdrol in
'Les Démons de l'Aube' onder re
gie van Yves Allégret met wie ze
twee jaar eerder was getrouwd en
van wie ze in 1949 scheidde, om in
1951 met Yves Montand te trou-
In het begin van haar carrière
was ze vaak te zien als verleidelij
ke, fatale maar ook kwetsbare
vrouw en kreeg ze rollen als hoer
tje of minnares, zoals in Casque
d'Or (1951), waarin ze een trotse
prostituee speelt die een fatale ver
houding krijgt met een arbeider.
Een rol die haar reputatie als actri
ce in Frankrijk vestigde. Interna
tionale erkenning kreeg ze voor
haar hoofdrol in de Britse produk
tie Room at the Top (1958), waar
voor ze in 1960 een Oscar kreeg, de
eerste Franse actrice aan wie deze
Amerikaanse onderscheiding werd
uitgereikt.
Dit betekende overigens geen al
gemene populariteit voor Simone
Signoret in de Verenigde Staten,
want de uitgesproken linkse stand
punten die ze aanhing vonden wei
nig sympathie in dit land, dat net
over de grote communistenjacht
van de jaren '50 heen was. En van
een vermeende affaire tussen Mon
tand en Marilyn Monroe werd on
zinnig veel ophef gemaakt, waarbij
Simone Signoret werd vernederd
door de Amerikaanse roddelpers.
Eerder was Signoret en Montand
overigens de toegang tot de Ver
enigde Staten ontzegd omdat zij in
1950 het 'Vredsappèl van Stock
holm' hadden ondertekend, dat te
gen atoombewapening was ge
richt. Het paar behoorde tot de
kring van Sartre en sympathiseer
de met de communistische partij
tot de overval van Tsjechoslowa-
kije in 1968, waarna Signoret zich
van de communisten afkeerde en
zich met Montand inzette voor de
mensenrechten en de strijd tegen
het racisme en het fascisme.
De verleidelijke whoonheid van
de jaren '50 maakte plaats voor de
kordate, krachtige maar nog altijd
kwetsbare oudere vrouw met een
grote persoonlijkheid en een zeld
zame uitstraling, zoals te zien was
in films als La veuve Couderc
(1971) en het onvergetelijke
huiselijke drama Le Chat (1971),
waarin Simone Signoret en Jean
Gabin optreden als ouder echtpaar
dat elkaar zwijgend haat en tot het
bittere uiterste tergt. Een rol waar
over Signoret in haar memoires
'Nostalgie is ook niet meer wat het
was' ('La nostalgie n'est plus que
c'était' - 1976) schreef: 'Je speelt
niet meer, je bent'. Deze manier
van acteren, zich totaal vereenzel
vigend met een rol, was typerend
voor Simone Signoret, die zich zo
wel op het toneel als voor de came
ra volledig identificeerde met het
personage dat ze moest neerzettn.
Wat misschien het geheim is van
de grote aantrekkingskracht van
de actrice.
Even krachtig, kwetsbaar en in
teger stelde Simone Signoret zich
op in haar openhartige memoires.
Als schrijfster kreeg ze internatio
naal succes rpet 'Nostalgie', dat
werd gevolgd door de eveneens au
tobiografische boeken 'De volgend
morgen glimlachte ze" ('Le lende-
main elle était souriante...' - 1976)
en 'Une saison a Bratislava' (1981)
en de roman 'Adieu Volodia', die
dit voorjaar verscheen.Deze roman
over twee joodse emigrantenfami
lies in het Frankrijk van 1921 tot
1944 voltooide Simone Signoret op
haar ziekbed terwijl haar ogen
steeds slechter werden. "Mijn ogen
hielden het vol tot ik klaar was met
de roman. Ik had het idee dat ze
aan vakantie toe waren, maar he
laas zijn ze niet teruggekomen", zei
ze in een van haar laatste inter
views met een Franse criticus.
Haar laatste openbare optreden
was in maart van dit jaar bij de uit
reiking van de Césars (de Franse
Oscar) in Parijs waar de zwaar zie
ke actrice door een bewogen pu
bliek werd gehuldigd.
Ondanks haar ziekte heeft Simo
ne Signoret doorgewerkt zolang ze
kon. En onlangs werden de opna
mes afgerond van een vierdelige
tv-serie, waarin ze de rol speelt van
directrice van een variété-theater
in het vooroorlogse Parijs. Op
nieuw een krachtige, gevoelige
portrettering, die het testament is
geworden van een indrukwekkend
actrice. "Ze heeft gespeeld tot het
einde. Ze is gestorven zoals ze
heeft geleef^: moedig", zei haar
dochter Catharina.
FROUKJE HOEKSTRA
