2 PAGINA 24 DINSDAG 1 OKTOBER 1985 TELEAC 18.25 Voorlichting Supermachten 18.40 Voorlichting Planten verzorgen in huis en tuin NCRV 18.55 De Fabeltjeskrant, kinderprogramma. 19.00 Thomas en Senior, jeugdserie van Karst van der Meulen en Piet Geelhoed. Afl.l: De 12- jarige Thomas verhuist in de zomervakantie naar een andere woonplaats. Alle kinderen uit de buurt zijn op vakantie, zodat het er naar uitziet dat het een saaie vakantie zal worden 19.25 The Cosby Show, Amerikaanse comedy-se- rie. Het echtpaar Huxtable probeert samen hun vijf kinderen op te voeden en de baas te blijven. Maar ook het omgekeerde komt soms NOS 20.00 Journaal NCRV 20.28 Schatten en schieten, spelprogramma tegen de achtergrond van een stripachtig decor, met Eddy Becker en Wouter Stips 21.20 Farce Majeure, Fred Benavente, Jan Fille- kers, Henk van der Horst, Alexander Pola en een speciale gast reageren op toestanden van vandaag de dag 21.50 Rondom Tien: Is een slecht geheugen te ge nezen? Thema-programma van Henk Mochel 22.35 Hill Street Blues, Amerikaanse politieserie. De eerste zaak die Joyce als officier van justi tie behandelt, is juridisch èn emotioneel een vuurproef 23.20 Majoor Bosshardt 50 jaar officier, special van Ander Nieuws t.g.v. het feit dat "de ma joor" deze maand haar 50-jarig jubileum bij het Leger des Heils viert NOS 23.50 Journaal WOENSDAG NOS/NOT 09.00 Wiele wiele stap. Afl.3 NOS 09.30 Nieuws voor doven en slechthorenden NOS/NOT 09.35 Brandpunt in de school, Afl.l 10.00 Nieuws uit de natuur, Afl.l 10.30 Het Bos. Afl.4 11.00 Als in het stenen tijdperk. Afl.4 11.30 Einde NOS 13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden VARA 14.30 De Film van Ome Willem. Afl.: "Ome Willem se moeder" 15.00 Pippi Langkous, Zweedse kinderserie. Afl.: De nieuwe bewoonster van Villa Kakelbont. Villa Kakelbont krijgt nieuwe bewoners: Een meisje met één zwarte en één bruine kous, een aapje dat meneer Nilson heet en een wit paard met stippels 15.25 Op Weg, Duitse serie over de mannen van de grote weg. Afl.l: Plankgas. Franz Meersdonk is zojuist teruggekeerd van een vermoeiende rit naar Syrië. Hij denkt een paar dagen te kunnen uitblazen. Op de zaak echter, wacht hem alweer een nieuwe klus 16.15 Zo jong als je je voelt..., Engelse comedyse rie rond een echtpaar van middelbare leeftijd. Afl.l: Dag!...schotel...Twintig jaar zijn Hester en William Fields getrouwd, de kinderen zijn uit huis en Hester wil dolgraag weer aan het werk. Een nieuw te openen restaurant zoekt nog een kok of kokkin... 16.40 VARA's Filmnieuws, maandelijkse agenda 17.05 VARA's Clipparade NOS 17.30 Journaal VARA 17.46 Je ziet maar, magazine met popmuziek en in formatie. Presentatie: Hanneke Kappen en Michiel Praal NOS 18.15 Nieuws voor doven en slechthorenden 18.20 Paspoort voor Italianen 18.30 Sesamstraat 18.45 Jeugdjournaal 19.00 Journaal IKON 19.12 Familie Wijntak, tv-serie. Afl.l: De dubbele bodem. De familie Wijntak is druk bezig met de verhuizing naar het pand, waar vader zijn éénmansbedrijf begint. Vader maakt zich druk over het gebrek aan medewerking... 19.38 Kenmerk, actualiteitenrubriek NOS 20.00 Denkbeeld: Leven en laten leven, serie van vier programma's over sexualiteit, voortplan ting, ouderschap, kinderen. Afl.l: De loskop peling van sexualiteit en voortplanting 20.55 Panoramiek, informatie over de actuele ont wikkelingen in de internationale politiek 21.30 De Tiendepenning. Facettenreeks 4, filmdo cumentaire over een dag in het Turkse dorpje Karacaören NOS 22.30 Journaal 22.45 Den Haag Vandaag 23.00 Studio Sport: E.K. Volleybal. Samenvatting van de wedstrijden Hongarije - Nederland da mes, en Bulgarije - Nederland heren 23.30 Nieuws voor doven en slechthorenden WOENSDAG NOS 13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden VPRO 15.30 Punky Brewster, Amerikaanse kinderserie. Afl.l: Punky zoekt een thuis. De 7-jarige Pun ky heeft samen met haar hondje Brandon een flat gekraakt. Nadat de beheerder haar heeft ontdekt mag zij nog één nachtje blijven... 15.56 Achterwerk in de kast, kinderprogramma 16.12 Lange Jaap, jeugdserie. Afl.l: De Stoorworm van Wim Hofman 16.35 Theo Thea, kinderprogramma 16.46 Toen de egels groter werden, tekenfilm 17.07 Kleuterclips. Met: Wie redt Joppe!, kinderse rie. Afl.l: De lift.; Weide wereld, tekenfilm.; De Babysitter, kinderserie. Afl.l: Apekoppen 18.00 Tik Tak, kleuterprogramma. 18.05 Plons, kleuterserie. 18.10 Emma en Opa. 18.20 Candy, Candy, Japanse teken filmserie. 18.40 Juke Box 19.00 Uit je doppen. Afl.4. (herh.) 19.15 Veilig en zuinig autorijden, achtdelige serie. Afl. 3: De onderde len van uw auto. 19.40 Lotto-winnaars, mededelingen en programma-overzicht 19.45 Journaal en Weerbericht 20.10 Politieke Tribune: VU 20.15 Kunstzaken 20.25 I.Q., Kwis. 20.55 Labyrint. Afl.: Geneeskunde voor het volk. Wat gebeurt er als de gemiddelde Chinees ziek wordt? Een BBC-ploeg filmde in Zuid- West-China en kwam tot verrassen de inzichten. Bij de Chinese ge zondheidszorg hoort ook de ver plichte contraceptie, want de slo gan "één koppel, één kind" wordt streng nageleefd 21.45 Last Night of the Proms (deel 1). Het Koor en het Symfonie Or kest van de BBC o.l.v. Vernon Handley, m.m.v. solisten. Werken van Holst, Gershwin en Sir William Turner Walton 22.55 Journaal en Coda: Abschieds- lied der Zugvögel, van Mendels sohn. Uitgevoerd door het Koor Concinité o.l.v. Karei Aerts België Nederlands 2 Na 18 uur 19.00 Zonen en dochters (Sons and daughters), Australische tv-serie. 19.25 Tijdrover. Doe-het-zelf. 19.42 Mededelingen en programma- overzicht 19.45 Journaal en Weerbericht 20.15 Videomatch. Videospelletjes gepresenteerd door Marleen Gordts 20.25 De kleine waarheid, tv-serie naar de trilogie van Jan Mens. Afl. 5: Met: Willeke Alberti, Emmy Lo pes Dias, Jacques Commandeur e.a. Marleen ontmoet de Belg Jefke Verpoorte. Al gauw blijkt dat Jefke een ander idee over vriendschap heeft dan Marleen. Meer daarover leert Marleen bij professor Buwal- da.(herh.) 21.30 De Octopus (La Piovra), Ita liaanse tv-serie van Damiano Da- miani over de mafia. WOENSDAG 17.30 De trofee van de TV, cursus over het basketbalspel in veertien wekelijkse lessen. Les 4: Oostende - Wilsele 17.55 Journaal 19.00 Ce soir, regionaal magazine 19.26 Quick et Flupke, tekenfilm 19.30 Journaal 20.00 Tribune électorale: Le P.S 20.10 Trois hommes a abattre, Franse speelfilm uit 1980 naar een roman van Jean-Patrick Manchette. Met: Alain Delon, Dalila di Lazarro, Pierre Dux e.a. Regie: Jacques De- ray. Op een avond helpt Michel Gerfaut een automobilist die op een verlaten weg een ongeluk heeft gehad. De man sterft op weg naar het ziekenhuis. Al snel komt Mi chel er achter dat dit geen gewoon ongeluk was.... 21.50 Face face 22.50 Journaal WOENSDAG 11.30 Teletekst magazine 15.45 Schooltelevisie 16.40 Teletekst magazine 16.50 Nouba Nouba, gevarieerd kin derprogramma. Presentatie: Claire Diez en Philippe Drecq 17.50 Carrefcurs, gevarieerd kinder programma. (Met: Dancin'day, tv- serie. Afl.3) WDR 18.00 Hier und Heute 18.25 Kontakt bitte...Afl.: Der Gross- wildjager 19.00 Falcon Crest, Amerikaanse se- 19.58 Heute im Ersten 20.00 Tagesschau (ondertiteld voor doven en slechthorenden) 20.15 Expeditionen ins Tierreich. Heinz Sielmann zeigt: Ausdauern- de Jager, film over de jakhals 21.00 Monitor, actuele reportages 21.45 Dallas, Amerikaanse tv-serie. 22.30 Tagesthemen 23.00 Kulturwelt. Stadt in Dur und Moll. Het internationale Muziekfes tival in Stuttgart, reportage 00.00 Tagesschau 00.05 Nachtgedanken. Overweging door Hans Joachim Kulenkampff WOENSDAG 09.45 ARD-Ratgeber. Das internatio nale TV-Kochbuch. de Duitse keu ken: Baden-Würrtemberg 10.00 Tagesschau und Tagesthemen 10.23 Frühlingssinfonie 12.10 Monitor 12.55 Persoverzicht 13.00 Tagesschau 13.15 Teletekst-overzicht 15.40 Teletekst-overzicht 16.00 Tagesschau 16.10 Coubertiris Erben.. Het Interna tionale Olympische Comité tussen politiek en commercie, reportage 16.55 Florian 14, filmserie voor kin deren. Deel 1: Een brandweer voor Griekenland 17.50 Tagesschau (REGIONALE PROGRAMMA'S: WDR: 08.10 Schooltelevisie 08.50 Einde 09.10 Sesamstraat 09.40 Einde Brian Wijntak, alias Mister Magico. Familie Wijntak „Hallo, met de familie Wijntak voor sanitaire werken". Zes dins dagen lang zal vader Wijntak op de IKON-televisie zo de telefoon aanpakken. Wijntak wordt ge speeld door de Surinaamse ac teur André Conrad, die nu eens niet als komiek optreedt, en zijn vrouw door de actrice Olga Mari- ca-Esser. Verder zijn er in deze „eerste zwarte-familieserie" al leen amateurs te zien. Het Amsterdamse gezin met de opvallende Surinaamse naam Wijntak is bedoeld in grote mate representatief te zijn voor „een gewoon Surinaams gezin in Ne derland". Onder aanvoering van IKON-directeur Wim Koole en regisseur Frank Zichem is men er na vele audities in geslaagd een bezetting samen te stellen die alleszins aanvaardbaar is. De familie Wijntak zou een zwarte 'Zeg 'ns AAA' kunnen zijn, zij het niet dat een Suri naamse familie nog altijd op meer tegenslagen mag rekenen dan een Amsterdamse doktersfa milie of zelfs een doodgewone fa milie Dobbelsteen. Vader, die zijn eigen loodgie tersbedrijfje heeft, wordt telkens geconfronteerd met verbaasde klanten in de trant van: „Een zwarte loodgieter? Dat bestaat niet". Maar ook moeder en haar drie (fotoGPD) kinderen ontmoeten het ene vooroordeel na het andere. Oud ste zoon Harold is er zelfs wat bitter van geworden - een scherp contrast met zijn onbevangen jongere broertje. Jettie, zuslief op de middelba re school, voelt zich voorlopig veel meer verbonden met haar leeftijd- en seksegenoten dan dat ze zich bezighoudt met haar zwart-zijn. (Nederland 1, 19.12 uur). Thomas en Senior „Heel lang ben ik in mijn pro- dukties met emoties bezig ge weest. Voor deze nieuwe serie is bewust gekozen voor een lekke re ontspannen misdaadkomedie waarin de verwarring continu ten top wordt gevoerd". Karst van der Meulen, de inmiddels ook in het buitenland ontdekte cineast van op de jeugd gerichte produkties, staat aan de voor avond van een nieuw avontuur. De NCRV-televisie begint van daag met de uitzending van de zevendelige serie 'Thomas en Se nior', een oorspronkelijk verhaal dat Van der Meulen samen met Piet Geelhoed bedacht en ont wikkelde. Het avontuurlijke schuilt niet zozeer in die televi sieserie als wel in de nogal cu rieuze combinatie met een speel film die meteen na de vertoning van de serie in de bioscopen te zien zal zijn. In die speelfilm zul len weliswaar dezelfde hoofdper sonen aan het werk zijn maar het verhaal staat geheel op zichzelf en heeft de titel 'Thomas en Se nior op het spoor van Brute Be rend' meegekregen. Karst van der Meulen: „Ik ben vreselijk benieuwd hoe die com binatie uitpakt. In ons land is er nog geen ervaring mee opgedaan en voor zover we hebben kunnen nagaan bestaat er ook in het bui tenland nog niet zoiets. Een van de belangrijkste voordelen was voor ons het in aanzienlijke mate drukken van de produktiekosten door beide projecten tegelijk te filmen. Zowel de tv-serie als de bioscoopfilm hebben we in vier maanden tijd opgenomen". In 'Thomas en Senior' spelen Lex Goudsmit en de 13-jarige Bart Steenbeek de hoofdrollen. Het tweetal beleeft de waanzin nigste avonturen waarbij door de makers bewust is gestreefd naar de bediening van een zo breed mogelijke leeftijdsgroep. Karst van der Meulen heeft bij de verfilming evenals in al zijn voor gaande produkties de opnamen laten zien aan kinderen, ook in een stadium dat er nog iets ge wijzigd kon worden. (Nederland 1, 19.00 uur). Panoramiek In de NOS-televisierubriek Pa noramiek wordt aan de voor avond van het eerste staatsbe zoek van de Russische partijlei der Michail Gorbatsjov aan Frankrijk in discussie aandacht besteed aan de korte- en lange termijnontwikkelingen in de oost-westverhoudingen. Aan de discussie onder leiding van W.L. Brugsma nemen deel Dimitrik Simes van de Carnegie Endow ment for International Peace, Jacques Almaric, redacteur van Le Monde en Walter Schütze, se cretaris van het instituut voor Frans-Duitse betrekkingen in Parijs. (Nederland 2, 20.55 uur). Kenmerk Het IKON-televisieprogramma Kenmerk is geheel 'gewijd aan Paraguay. Aandacht voor het 31- jarig bewind van generaal Alfre do Stroessner en het toenemend verzet van landloze boeren tegen zijn dictatuur. (Nederland 2, 19.37 uur). 18.20 Es muss nicht immer Mord sein, tv-serie. Afl.: Nur ein Routine- fall. Tijdens een eenvoudige knie operatie kan dr. Sahfeld op het nip pertje het leven redden van student Klaus Mauer. Narcosezuster Carola JSommer schijnt meer van deze vreemde affaire te weten... 18.56 Programma-overzicht 19.00 Heute 19.30 Neue Deutsche Filme: Früh lingssinfonie, film van Peter Scha- moni. Met: Natasja Kinsky, Rolf Hoppe, Herbert Grönemeyer, e.a. Film over de liefdesgeschiedenis van Clara Wieck en Robert Schu mann, ook over de haat-liefde ver standhouding tussen Schumann en Friedrich Wieck, de vader van Cla- 21.15 Live vom Cannstatter Volks- fest: WISO, sociaal-economisch magazine 21.45 Heute-journal 22.05 Der Zerrissene, klucht van Jo- hann Nestroy met muziek van Adolf Muller. Met in de hoofdrol len: Helmut Lohner, Otto Bolesch, Teddy Podgorski, e.a. Regie: Otto Schenk. De steenrijke heer Lips verveelt zich enorm. Zijn le ven krijgt weer een doel als hij zijn zinnen heeft gezet op Madame Sleyer, de ex-vrouw van kasteel heer Gluthammer. Deze is echter niet bereid zijn ex-echtgenote zo maar te laten gaan... 00.05 Heute WOENSDAG 09.45 Zie Duitsland 1 13.15 Teletekst-overzicht 13.30 Einde 15.40 Teletekst-overzicht 15.56 Programma-overzicht 16.00 Heute 16.04 Neues aus Uhlenbusch, kinder programma. Afl.: Schützenfest. (herh.) Aansl.: Nieuwsoverzicht 16.35 Unser Fraulein Lehrer, kinder serie. Afl.: Freunde fürs Leben 17.00 Heute. Aansl.: Regionaal over zicht 17.15 Tele-Illustrierte, gevarieerd ma gazine. Aansl.: Nieuwsoverzicht 17.50 Trio mit vier Fausten, tv-serie met Perry King, Joe Penny, Thorn Bray, e.a. Afl. De ooggetuige. Arnie, een goede vriend van het Trio komt na een dagje vissen terug met een vreemd verhaal. Een zeemeermin heeft hem verteld over het gezon ken schip 'Morning Rose'... Aansl.: Nieuwsoverzicht 18.00 Telekolleg II - wiskunde: Ana lysis - Differentialrechnung 3 18.30 Sesamstraat 19.00 Aktuelle Stunde, regionaal ma gazine met nieuws en sport 19.45 Regionaal programma 20.00 Tagesschau /Weerkaart 20.15 Auslandsreporter: Freiheit - hinter Stacheldraht, filmreportage over de vergeten Vietnamese vluchtelingen van Camp Lantau 20.45 Rückblende. Vor 30 Jahren ge- storben: James Dean 21.00 Formel Eins: De ARD Hitpara de 21.45 Landesspiegel. Die Versorger (1) - R.W.E. Macht aus Strom, film reportage 22.15 Monitor im Kreuzfeuer 23.00 Die Leiden der Besiegten. Tien jaar in de Vietnamese Gulag, docu mentaire 23.45 Laatste nieuws WOENSDAG 08.00 Tele-Gymnastik (20) 08.10 Schooltelevisie 12.00 Einde 17.00 Schooltelevisie 18.00 Journaal en Weerbericht 18.35 London plus 19.00 Telly Addicts, spelprogramma 19.30 EastEnders, tv-serie. 20.50 Points of view 21.00 Journaal en weerbericht 21.25 Cagney and Lacey, politie-se- 22.15 Film '85 22.45 O'Donnell investigates...food, informatieve serie. 23.15 Late night in concert: Ricky 13.45 Mop Smiff, kinderserie 14.00 Labour Party Conference, Bournemouth 15.52 Regionaal nieuws 15.55 Paddington, kinderprogramma 16.00 Fingermouse, kinderprogram- 16.15 Dr. Doolittle,kinderprogramma 16.35 Hartbeat, kinderprogramma 17.00 John Craven's newsround, jeugdjournaal 17.10 Treasure houses, kinderpro gramma 17.35 The Flintstones, tekenfilmserie 18.25 Open to question. Vandaag: Victoria Gilliatt 19.00 Whistle test 20.00 Hooked! international, pro gramma over hengelsport. Presen tatie: Derek Davis 20.30 Top Gear 21.00 Lame Ducks 21.30 Probation. 22.10 Winter Harvest 23.00 Newsnight en hoogtepunten van de Labour Party Conference, Bournemouth 23.55 Weerbericht 00.00 Open University WOENSDAG 06.55 Open University 07.20 Einde 09.00 Gharbar, magazine voor Aziati sche vrouwen 09.25 Informatieve serie 09.38 Schooltelevisie 12.10 Informatieve series 13.15 Schooltelevisie 15.00 Teletekst 15.50 Labour Party Conference, Bournemouth 17.00 Teletekst 17.30 Nieuwsoverzicht met ondertite ling en weerbericht 17.35 The interview game, informa tieve serie TV 5 Music Box WOENSDAG 06.00 Teletekst 06.50 Breakfast Time 09.20 Labour Party Conference, Bournemouth 10.30 Play School, kinderprogramma 10.50 Labour Party Conference, Bournemouth 12.30 Journaal 12.54 Nieuwsoverzicht voor doven en slechthorenden, regionaal nieuws en weerbericht voor de landbouw 13.00 Pebble Mill at one 18.30 The Brady Bunch. 19.00 The flying Nun. 19.30 Nanny the Professor. 20.00 Charlie's Angels. 20.55 A Country Practice 21.50 The Deputy. 22.20 NFL American Football 23.40 Roving Report 00.10 Sky Trax. 01.00 Closedown Hilversum 1 Na 18 uur NOS: Ieder heel uur nieuws. VPRO: 18.06 Boeken. 20.03 Het Evenement. 21.02 Buiten Beeld. 22.02 Het Be richt. NOS: 23.02 Met het oog op morgen. VARA: 00.02 De nacht Hilversum 2 19.00 TROS Klantenservice. 20.00 Nws. 20.03 Muziek uit mijn schooltijd. 21.00 Om het boek. 21.30 De Uitgetredene. hoorsp. 22.14 Fi nale. 22.30 Nws. 22.35 Theophilipus North, hoorsp.serie. Deel 1: De ge schiedenis van Diana Bell. 23.00 Proeflokaal. Vandaag: Onder stu denten Hilversum 3 Avondspits. VARA: 19.02 Dubbel- lisjes. 20.02 Popkrant. 21.02 Moon- dogs. 23.02 Morgen gebeurt het Hilversum 4 Na 18 uur NCRV: 18.00 Nws. 18.02 Met hart en mond en handen. 18.15 Muziek in vrije tijd. 19.15 Entr'acte. 19.30 In mémoriam Léon Orthel 80 jaar. 20.00 I Cavalieri di Ekebu, opera van Zandonai. 22.30 Orgelconc. His torische opnamen (12). 23.00 De on- verbetelijke heer Bach, docudrama in het kader van de Hoorspelweek 1985 Hilversum 5 Na 18 uur P.P.: 18.20 Uitzending van de PSP. AVRO: 18.30 De berg heeft een muis gebaard. NOS: 19.00 Nieuws voor buitenlanders. (19.00 Turks. 19.10 Berbers. 19.20 Marokkaans- Arabisch. 19.30 WOENSDAG Hilversum 1 Voor 18 uur NOS: Ieder heel uur nieuws. VOO: 7.03 Ook Goeiemorgen. (7.30 en 8.30 Veronica Nwsradio.) 9.03 Muziek terwijl u werkt. (10.30 Veronica Nwsradio.) 10.32 Kletskop. 12.03 Will Wil Wel. 13.06 Nederland Mu ziekland. NCRV: 14.03 Kletsmajoor. 14.15 Douce France. 14.30 Midde nin. 17.03 Hier en Nu-woensdagma- gazine. 17.55 Mededelingen (NOS) Hilversum 2 Voor 18 uur VARA: 7.00 Nws. 7.06 De Wekkerra dio. (7.06 en 8.11 Dingen van de dag. 7.30 en 8.00 Nws.) 8.30 Nws. 8.33 Het Archief. 9.00 Muziek, merk Malan- do. 09.30 Nws. 9.33 Hoor Haar! 10.30 Nws. 10.33 Leef-tijd-genoeg. 11.30 Nws. 11.33 Radioweekblad. (11.34 en 12.36 Dingen van de dag. OVER HEIDSVOORLICHTING: 12.16 Een uitzending van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat. 12.26 Mededelingen voor land- en tuin bouw (NOS.) 12.30, 13.00 en 13.30 Nws.) 14.00 De Schuurpapier. 14.30 Nws. 14.33 Wel en Wee. 15.00 Leef tijd-genoeg. 15.30 Nws. 15.33 Het zout in de pap Magazine. 16.00 Alge hele feestvreugde, hoorsp. Deel 1. NOS: 16.30 Nws. 16.33 NOS-Om- budsman. 17.30 Nws. EO: 17.36 Tijd- Hilversum 3 Voor 18 uur NOS: Ieder heel uur nieuws. EO: 7.03 Ronduit music-time. 9.03 Go spelsound. 10.03 Muziek motief. 11.03 Country Trail. VPRO: 12.03 De Wilde Wereld. 15.03 Ronflonflon met Jacques Plafond. NOS: 16.04 De Nationale Hitparade Hilversum 4 Voor 18 uur NCRV: 7.00 Het levende Woord. 7.10 Preludium. 8.00 Nws. 8.05 Pla- tennieuws. 8.45 Te Deum Lauda- mus. 9.15 Onder de Hoogtezon. 10.00 Baritontrio's van Haydn. 10.30 Orkestpalet. Limburgs Symf. Ork,: Klass. muz. 11.55 De orkestmuziek van Bach (8). 12.35 Promenade. Wal sen van Waldteufel. 13.00 Nws. 13.02 Klass. muz. voor bariton en piano. 13.30 Orgelconcert vanuit Amster dam. AVRO: 14.00 Telefoonnum mer 39211.15.30 Puur cultuur. Oude jazz en klassieke randgebieden. Chi cago Jazz (2). 15.45 Muziektheater. Fragmenten uit 'Jungfrau i tornet' an Sibelius. 16.30 Trugblik op het afgelopen Kurhausseizoen (1) Hilversum 5 Voor 18 uur NOS: 09.03 NOS-Sportief. 9.25 Wa terstanden. TELEAC: 9.30 Follow through, Engels voor gevorderden (4de introd.). RVU: 10.00 RVU Taai revue. AVRO/VARA: 10.30 School- radio. 11.10 Einde. TROS: 17.30 Geachte jubilaris WOENSDAG 08.45 Dennis the Menace. Dennis and the King 09.15 Sky Trax. Popmuziek 14.05 A Gift to Last 15.05 Family. Return Engagement 16.00 Sky TYax. Popmuziek 17.15 Emmerdale Farm 17.45 News 18.00 About Anglia 18.35 Crossroads 19.00 Bygones 19.30 Name the tune 20.00 Elkie and our gang 21.00 Travelling man 22.00 News at Ten 22.30 First Tuesday 23.30 Snooker 00.30 Starting Point. Followed by closedown WOENSDAG 09.30 Schooltelevisie. Geography to day 09.52 Let's go maths 10.04 Ways with words 10.32 Stop, Look, Listen B 10.33 The English programme 11.00 Middle English 11.17 Tomorrow's people 11.35 A question of economics 12.00 Orm and Cheep, (herh.) 12.10 Our Backyard 12.30 Play it again 13.00 News at one 13.20 Anglia news and weather 13.30 A Country Practice 14.30 Sport Special 16.00 Orm and cheep, (herh.) 16.10 Doris 16.45 Hold Tight! 18.00 Musicbox 19.00 La grande chance, amuse- ments-concours met o.a. Jeanne Mas 20.35 La Suisse au fil du temps, docu mentaire over het leven in de Zwit serse Jura 21.45 Folkore international 22.00 Journaal 22.30 Corps a coeur, film uit 1979 van Paul Vècchiali over de liefde van een monteur van dertig jaar voor een twintig jaar oudere vrouw. Met Hélè- ne Surgère 0.30 - 2.00 Musicbox WOENSDAG 8.00 - 18.00 Musicbox Een jaar of wat geleden heb ik eens mijn tien mooiste woorden in de Nederlandse taal benoemd en bear gumenteerd. Het waren: 1. ijsvrij, 2. binnenstebuiten, 3. wijsbegeerte, 4. levenslustig, 5. scharminkel, 6. klappedubbel, 7. eierdopje, 8. gezel lig, 9. Stadsschouwburg, en 10. Droste-effect. De argumentatie zal ik u dit keer besparen, maar bijvoorbeeld ijs vrij vind ik zo'n mooi woord omdat 40% van de letters uit die typisch Nederlandse ij met puntjes bestaat, en ook omdat het woord inhoudt dat de grachten, kanalen, plassen en meren juist NIET vrij van ijs zijn, zoals roestvrij en kreukvrij in tegendeel aangeven dat de messen en de overhemden WEL vrij zijn van roest en kreukels. Ik moest aan die lijst van Top Tien Nederlandse woorden denken toen ik naar een manier zocht om de nieuwe uitgifte van de Van Dale te testen. Zou de Van Dale - Groot woordenboek Nederlands-Frans (zoals zijn officiële titel luidt), met zijn 1.566 pagina's, zijn 95.000 tref woorden en zijn 13 miljoen tekens (en zijn 120 gulden aanschafkos ten) mijn Tien Favoriete Neder landse Woorden bevatten, en die ook enigszins adequaat in het Frans kunnen vertalen, vroeg ik mij af? Met uitzondering uiteraard van 'klappedubbel', want dat is pure gezinstaai, een door mijn jongste dochtertje gemunt woord inplaats van het omslachtige 'dub- belgeklapte boterham', dat ik daar om heb vervangen door het beel dende woord 'potloodventer'. Wel nu, hier volgen mijn bevindingen met deze Top Tien Woorden in de Van Dale Nederlands-Frans! 1. IJsvrij - congé de patinage (en in de betekenis van: ik heb de koel kast ijsvrij gemaakt: libre de gla ce). Congé de patinage staat niet bij conge of patinage in de Frans- Nederlandse Van Dale, het is dus een typisch Nederlands begrip. Wel staat daar: congé de Noel= Kerst vakantie, het Nederlandse 'ijsvrij' is dus vertaald met 'schaatsverlof of 'schaatsvakantie', wat ik toch minder mooi vind dan 'ijsvrij'. 2. Binnenstebuiten - a l'envers. Voorbeeld: 'je linkersok zit binnen stebuiten' - 'ta chaussette gauche est a l'envers'. A l'envers heeft ech ter meer betekenissen dan binnn- stebuiten, want het kan ook achter stevoren betekenen, en averechts (bij het breien), en in de omgekeer de richting. Terwijl er toch een groot verschil is tussen een trui die je achterstevoren aantrekt, en een die je binnenstebuiten aantrekt! Het Nederlandse woord is dus ex clusiever. 3. Wijsbegeerte - philosophie. Dat lag voor de hand, wij gebruiken fi losofie ook, maar het aardige van wijsbegeerte is nu juist dat we van een Grieks-Latijns woord een puur Nederlands woord hebben ge maakt. Ik prefereer daarom wijs begeerte boven philosophie. 4. Levenslustig - heureux de vi- vre, maar ook vif, gai, joyeux. De laatste drie zijn meer interpreta ties. De Fransen zeggen voor onze 'lust om te leven' dus 'geluk om te leven'. Kennelijk kunnen ze 'levens lustig' niet precies in het Frans weergeven, in de Frans-Nederland se Van Dale wordt 'heureux de ui- ure' ook niet vermeld. 5. Scharminkel squelette. Al thans als het een mens betreft. In de Frans-Nederlandse Van Dale wordt 'squelette' vertaald met ske let, geraamte, benenpakhuis. Een echte overeenkomstige vertaling van scharminkel kent het Frans dus niet. Benenpakhuis is mooi beeldend, maar ook dat is dus weer een Nederlands woord, dat ik ove rigens tevergeefs in de Hedendaag se, maar ook in het Groot Woorden boek van Van Dale zocht! 6. Eierdopje - coquetier. Een 'co- que' is een dop. Het ei wordt in het Franse woord dus niet vernoemd. 7. Gezellig - agreable, sympathi- que, charmant, accueillant, socia ble... Ons befaamde begrip 'gezel lig' moet in het Frans meestal om schreven worden. Een gezellige prater - un causeur agreable. Een gezellige sfeer - une atmosphere fa miliale. Een gezellig vuur - un con- fortable feu de bois. Een gezellig zaaltje - une salie accueillante. Een gezellige brief - une lettre charman te. Het is hier gezellig - on est bien ici. Een gezellig ingerichte kamer - une piece jóliment, gentiment ame- nagêe... 8. Stadsschouwburg - theatre mu nicipal. Stadstheater dus. Wij ken nen theater natuurlijk ook bliksem sgoed, maar ik vind het door Joost van den Vondel verzonnen woord schouwburg toch mooier dan het Griekse theater. 9. Droste-effect - mise en abime. Het begrip Droste-effect is kenne lijk zo Nederlands, dat er omge keerd, in de Frans-Nederlandse Van Dale, bij abime niets van is te rug te vinden. 10. Potloodventer - exhibitionnis- te. Tja, zo kan ik het ook. Welis waar is elke potloodventer een ex hibitionist, maar niet elke exhibi tionist is een potloodventer. Dat geldt zeker voor exhibitionistes! We zien dus aan de hand van de ze tien woorden, dat het Neder lands vaak rijker is, rijker gescha keerd ook, dan het Frans. Ik vind het knap dat de Nederlands-Franse Van Dale alle tien woorden wist te benoemen, ook al „won" dan meest al het Nederlandse woord. Mogen we daaruit de conclusie trekken, dat het Nederlands vaak rijker, en rijker geschakeerd is dem het Frans? Ik heb die vraag voorgelegd aan prof. dr. Bernard Al, die de hoofdredactie van dit woorden boek voerde. Ja, zei Al.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 24