Werkloosheid in Europa naar top 30 Ombudsman laakt Braks Rabo wil starters helpen Reagan kiest voor exportbevordering JAAR VAST OESO in rapport: Aardappelen blijven na slechte zomer goedkoop Vraagtekens bond bij reorganisatie Wilma HYPOTHEEK RENTE DINSDAG 24 SEPTEMBER 1985 ECONOMIE PAGINA 9 PARIJS (AP) - De werkloosheid in Europa zal waarschijnlijk langzaam blijven toenemen en dreigt in de tweede helft van 1986 uit te komen op een na-oorlogs record van boven de elf procent. Dit stelt de Organisatie van Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) in een vandaag gepubliceerd rapport. Volgens de jaarlijks uitgebrachte Werkgelegenheidsverwachting van de OESO zal de afremming van het economisch herstel in de Verenigde Staten en Canada ge paard gaan met een vertraagde groei van de arbeidsmarkt. In Ja pan zal de werkgelegenheid met een tot anderhalf procent stijgen. De werkgelegenheid in Neder land, Groot-Brittannie West-Duits- land, Denemarken, Noorwegen en Finland zal waarschijnlijk meer dan gemiddeld groeien, maar de verwachte stijging van het ba- nenaanbod "zal de voortschrijden de groei van de beroepsbevolking waarschijnlijk niet kunnen bijbe nen", zodat de werkloosheid in de 24 lidstaten van de OESO een op gaande tendens zal blijven verto nen. In de tweede helft van 1986 zullen er naar verwachting 31,5 miljoen werklozen zijn. De organisatie ziet weinig uit zicht op verbetering voor de twee groepen die het zwaarst getroffen worden door de werkloosheid: jon geren en langdurig werklozen. "Terwijl de jeugdwerkloosheid in Noord-Amerika in 1986 waar schijnlijk lager uitkomt dan in 1984 en stabiel blijft in Japan, zal het percentage jeugdige werklozen blijven stijgen in de vier grote Eu ropese landen (West-Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannie en Ita lië) en op bijna 23 procent uitko men," stelt de OESO. De OESO toont zich vooral be zorgd over de snelle groei van het aantal mensen dat twee jaar of lan ger werkloos is in veel Europese landen. Het ziet er naar uit dat "veel mensen die tijdens de laatste recessie hun baan kwijtraakten sindsdien opgesloten zitten in werkloosheid," aldus het rapport. Op een persconferentie op het hoofdkantoor van de OESO in Pa rijs verklaarde directeur Ronald Gass de cijfers "verontrustend en onbevredigend" te vinden. Vol gens Gass is de situatie onbevredi gender naarmate het beeld over de spreiding van de werkloosheid zich verfijnt, in het bijzonder onder langdurig werklozen. Gass noemde drie hoofdoorza ken van de groeiende werkloos heid in de OESO-lidstaten sinds 1970 en van de discrepantie in 'werkgelegenheidsontwikkeling tussen de lidstaten. In de eerste plaats is de vraag in Europa zwak vergeleken bij de Verenigde Sta- Thee en mayonaise goedkoper AMSTELVEEN (ANP) - Een pakje thee wordt morgen tien tot achten twintig cent goedkoper. De prijs verlaging hangt af van de soort thee en van de inhoud. Een doosje theezakjes zal gemiddeld twintig cent in prijs omlaag gaan. De Ver eniging van Nederlandse Koffie- branders en Theepakkers maakte gisteren bekend dat deze prijsver laging een gevolg is van de daling van de inkoopprijzen van thee in guldens op de wereldmarkt. Mayonaise, fritessaus en slasaus worden uiterlijk 14 oktober goed koper. Afhankelijk van het percen tage olie dat zij bevatten bedraagt de prijsverlaging voor de consu ment 23 tot ongeveer zeven cent per verpakking van 500 ml. Ook andere oliehoudende produkten worden goedkoper. Hoeveel is af hankelijk van het oüegehalte. De prijsdaling, gisteren bekendge- 1 maakt door de Nederlandse vereni- I ging van fabrikanten van mayonai se, slasausen, pikante- en aanver wante sausen, is het gevolg van een daling van de grondstofkosten. Kort Zakelijk Staking Duizenden gemeente-ambtena ren in Liverpool, dat op de rand van bankroet staat, zullen morgen voor onbepaalde duur in staking gaan uit protest tegen de bezuini gingen die de regering-Thatcher de stad heeft opgelegd en extra fond- sel afdwingen. Dit heeft de vak bond GMBATU, waarvan 9.000 ambtenaren lid zijn, gisteren beslo ten. De gemeenteraad van Liver pool, die wordt gedomineerd door trotsszkistische militanten uit de Labour-partij, stevent al enige tijd af op een confrontatie met de rege- I ring-Thatcher. Fiat De exploitatiewinst van het Ita liaanse conglomeraat Fiat heeft in de eerste helft van dit jaar 1215 mil jard lire, ruim twee miljard gulden, bedragen. In de eerste helft van vo rig jaar bedroeg de exploitatie winst nog 860 miljard lire, onge veer 1,43 miljard gulden. Fiat heeft de netto winstcijfers niet bekend gemaakt, maar wel laten weten dat het resultaat over heel 1985 veel be ter zal zijn dan de 627 miljard lire, 1,03 miljard gulden, van vorig jaar, hetgeen al een verdubbeling was ten opzichte van 1983. Kiene De Amsterdamse suikerwerkfa- briek Kiene zag de omzet over de eerste helft van dit jaar met 8,8 pro cent stijgen ten opzichte van de zelfde periode vorig jaar door een verbeterde afzet binnen ons land. De directie verwacht dat de winst dit jaar tenminste gelijk zal zijn aan die van vorig jaar. WASHINGTON (UPI/DPA/Rtr) - De Amerikaanse president Ronald Reagan heeft nieuwe maatregelen aangekondigd die de toegang van Amerikaanse bedrijven op buiten landse markten moeten vergroten en die het enorme handelstekort van de Verenigde Staten moeten verminderen. In een rede voor on dernemers gisteren in het Witte Huis noemde Reagan onder meer de oprichting van een "strijdkas" van 300 miljoen dollar en een "aan- valsmacht" die oneerlijke handels praktijken moet gaan opsporen en bestrijden. Via de "strijdkas" van 300 mil joen dollar wil Reagan Amerikaan se bedrijven, die hun overzeese ex port willen vergroten en de concur rentiestrijd met de Amerikaanse handelspartners willen aanbinden, ondersteunen. "Dit fonds zal de verliezen aan onze handelspart ners, die in feite subsidies verlenen om het Amerikaanse bedrijsleven van zijn toegang tot de internatio- Reagan: handelsmaatregelen. GRONINGEN (GPD) - Er valt na de slechte zomer geen prijsexplo- sie te verwachten voor de eetaard- appelen. Hoewel het er naar uit zag dat de oogst door het aanhoudende natte weer een dieptepunt zou be reiken, blijkt dat de opbrengst ge weldig meevalt. Het Produktschap voor de Aardappelen rekent op een totale opbrengst van zo'n 4 miljoen ton, nauwelijks minder dan de re- cordoogst in 1984 toen er 100.000 ton meer van de landerijen kwa'. Volgens een woordvoerder van het ADVERTENTIE S J. HOWARD'S' I Zuiver als het I Schotse water: natuurlijk als het Schotse land- li schap, geadeld als een Schots I edelman. Tïeleavê wijn en gedistilleerd Tel. (015)569324* Produktschap valt te verwachten dat de prijs voor vijf kilo aardappe len, de meest gekochte verpak king, in de buurt van de twee gul den zal blijven voor de populaire eetaardappel bintje. Dit is nauwe lijks meer dan de huidige prijs. Aanvankelijk bestond de vrees dat de aardappeloogst zo'n klap van het slechte weer zou krijgen, dat de prijzen omhoog zouden schieten. De vrees wérd ingegeven door de ervaringen na het 'ramp jaar' 1983, toen de totale oogst op 3,4 miljoen ton bleef steken. De ki loprijs schoot toen door het gerin ge aanbod omhoog tot 70 cent en één gulden. In het afgelopen jaar bedroeg de kiloprijs voor de meest gegeten eetaardappel bintje zo'n 30 tot 40 cent. Om nog hogere prijzen te omzelen werd er in 1983 overi gens op flinke schaal gehamsterd. De oogst van dit jaar maakt dit vol gens het Produktschap niet nodig. Volgens A. J. de Hullu van het Produktschap spelen de export kansen voor de Nederlandse pie per trouwend ook een grote rol bij de prijsbepaling. Ruim één miljoen ton aardappelen worden verkocht aan het buitenland: onder andere aan Duitsland en nieuwe afnemers als Algerije. In het binnenland wordt ruim één miljoen ton aan' eetaardappelen verkocht. De rest van de oogst gaat op aan friet en chips, terwijl een groot deel ook is bestemd voor pootgoed. FARM AID - De dit weekeinde ge houden muziekmarathon voor nooddruftige Amerikaanse boeren heeft ongeveer 9 miljoen dollar op geleverd. Verwacht wordt dat het geld nog wekenlang zal blijven binnenstromen, maar de van tevo ren verwachte 50 miljoen zal niet worden gehaald. UTRECHT (ANP) - De gezamenlij ke vakbonden zijn het niet eens met het plan van het bouwconcern Wilma om de activiteiten in Neder land op te splitsen in een los van elkaar opererend bouwbedrijf en een vastgoeddivisie. De bonden vrezen dat dit tot gevolg heeft dat Wilma de prioriteit zal leggen bij de ontwikkelingsactiviteiten, en dat de bouwdivisie op een lager pitje zal worden gezet. Dit staat in een gezamenlijke verklaring van de Bouwbonden van FNV en CNV, de Unie BLHP en de vereniging van hoger personeel NCHP. De bonden vrezen dat de opsplitsing op termijn gevolgen zal hebben voor de werkgelegenheid van een deel van de circa 2000 bouwvak kers die voor Wilma werken. Wilma kondigde eind augustus aan dat de reorganisatie, die dit jaar zijn beslag moet krijgen, 90 van de 1000 banen in de indirecte (technische en administratieve) sector van het bedrijf zal kosten, waarbij gedwongen ontslag niet wordt uitgesloten. Wilma verwacht na de veranderingen in de organi satie beter te kunnen inspelen op de behoefte op de huisvestings markt. Bestuurder Van Rijswijk van de Bouw- en Houtbond FNV noemde het in dit verband een teken aan de wand, dat de voorzitter van de raad van bestuur van Wilma uitgaat van een nieuwbouwmarkt van 70.000 woningen, terwijl de overheid op 100.000 nieuwe woningen mikt. Dit geeft volgens de vakbondsbestuur der aan dat 'makelaar' Wilma de overhand dreigt te krijgen over 'bouwer' Wilma. Van Rijswijk: „Wilma heeft zelf ook te maken met wat leegstand in projecten, maar het is niet verontrustend. Men is te pessimistisch, er is vol doende vraag naar woningbouw". Wilma zal zich daarbij meer dan nu het geval is moeten gaan toeleg gen op de verschuiving in de bouwmarkt van grootschalige ste denbouw naar 'gaten vullen' en re novatie in bestaande stadsgebie den, zo stelt de FNV-bestuurder. ten. Verder spelen de stijgende loonkosten een rol en het afknij pen van de winsten. De derde oor zaak is het gebrek aan flexibiliteit op de arbeids-, kapitaal- en pro- duktie-markten van veel Europese landen. "Wil men tot een duurzame op lossing komen dan zullen de rege ringen van de lidstaten alle drie de factoren moeten aanpakken", zei Gass. Er zal zich geen wezenlijke verbetering aftekenen als men "pijltjes blijft afschieten" op expo nenten van de aanbod-economie, pleitbezorgers van de welvaart staat en voorstanders van werkge- legenheidsbehoud, aldus Gass. nale markt te beroven, goedma ken", zo verklaarde hij. Via de "strijdkas" zouden de Amerikaan se ondernemingen bijvoorbeeld gesteund kunnen worden bij het aangaan van nieuwe leningen. Met hulp van het fonds zouden ze sa men tot een miljard dollar aan nieuwe kredieten kunnen opne men. De president kondigde ook aan een tijdslimiet te willen invoeren bij de onderhandelingen met Ja pan over het toegankelijker maken van zijn markt en de onderhande lingen over een betere bescher ming van Amerikaanse produkten en hun ontwerpers tegen piraterij en namaak te willen versnellen. "We moeten zaken die zestien jaar duren niet langer tolereren, net zo min als overeenkomsten die zo duur en tijdverslindend zijn dat de hulp zonder effect blijft", zo ver klaarde hij. Reagan herhaalde echter zijn waarschuwing tegen het nemen van protectionistische maatrege len. "Door protectionisme zullen de consumentenprijzen stijgen, worden tegenmaatregelen uitge lokt die Amerikaanse werknemers hun baan kosten, zal de inflatie weer de kop op steken en zullen de internationale betrekkingen onder druk komen te staan", zo verklaar de hij. "We zouden precies het te genovergestelde bereiken van wat we willen. We zouden afzetmark ten, banen en onze welvaart verlie- De president zei te willen streven naar een grotere samenwerking met andere industrielanden om op die manier een sterkere en meer evenwichtige groei van hun econo mie te bevorderen omdat daardoor ook de internationale valutamarkt versterkt kan worden. De ontwik kelingslanden riep hij op stappen te ondernemen om "interne beper kingen die hun economische groei tegengaan" te verwijderen. De manager anno 1985 gaat naar zijn werk. Briefcase met ketting c achter het veiligste tuinhek momenteel verkrijgbaar i zijn pols en de echtgenote blijft achter, (foto ANP) De bonden zjjn er na enkele ge sprekken met de raad van bestuur van het concern niet van overtuigd geraakt dat een verlies van 90 ba nen noodzakelijk is, aldus Van Rijswijk. Als er al banen zouden moeten verdwijnen, dan zal dit bo vendien niet via gedwongen ont slag mogen gebeuren, aldus de vakbonden. De nieuwe constructie betekent ook dat het voor vakbonden en on dernemingsraden veel moeilijker wordt om voldoende medezeggen schap uit te oefenen, omdat de Ne derlandse Wilma-activiteiten on der het in Brussel gevestigde Wil ma International komen te vallen. Een lossere band tussen de vast goed- en de bouwpoot is wel be spreekbaar, maar dan zal de eind verantwoordelijkheid in Neder land moeten blijven, aldus de bon den. Eind deze maand is er weer overleg. Duidelijkheid over Shell op Curasao nog ver te zoeken DEN HAAG/WILLEMSTAD (ANP) - Over de kans dat de Shell- raffinaderij op Curasao kan wor den gered zijn tegenstrijdige gelui den te horen. De speciale Neder landse afgezant mr. E. van Lennep heeft premier Lubbers na een be zoek aan Willemstad gisteren laten weten optimistisch te zijn. Shell toonde zich echter aanzienlijk pes simistischer over het voortbestaan van de raffinaderij. Van Lennep, die zondag vanuit Willemstad naar Nederland terug keerde, heeft premier Lubbers gis teren ingelicht over de onderhan delingen die de Antilliaanse rege ring voert om de raffinaderij voor sluiting te behoeden. Hij zei opti mistisch te zijn „zonder dat daarbij gezegd is dat alles in kannen en kruiken is", aldus een woordvoer der van de rijksvoorlichtings dienst. Premier Liberia-Peters on derstreepte het afgelopen weekein de via de televisie ook nog eens de kans op een akkoord met Venezue la en Shell groot te achten. Shell is echter somber gestemd over de reddingskansen van de raf finaderij. Na het Antilliaanse ant woord op het aanbod van Shell om de raffinaderij voor het symboli sche bedrag van één gulden van de hand te doen liet een Shell-woord- voerder weten dat er een „moeilij ke en onzekere situatie" is ont staan. Beveiliging tegen inbraak groeit sterk UTRECHT (GPD) - Op dit mo ment zijn ruim 45.000 particu lieren voorzien van een of ande re vorm van elektronische in braakbeveiliging. Volgens di recteur R. C. Strato van Sie mens Nederland NV zal dit aantal in de komende jaren sterk toenemen. Hij verwacht dat er binnen vijf jaar ongeveer 70 miljoen aan beveiliging in de particuliere markt zal worden besteed. Strato verklaarde dit gister middag op de eerste dag van de Security Beurs, die deze week in Utrecht wordt gehouden. In de professionele markt zullen de uitgaven voor beveili ging binnen drie jaar circa 400 miljoen gulden bedragen. Het grootste deel van dit bedrag, ruim 250* miljoen gulden, zal worden uitgegeven aan brand beveiliging. De rest aan in braakbeveiliging. Strato ba seerde deze cijfers op de aan schaf van elektronische syste men; de kosten aan bouwkun dige maatregelen en loonkos ten rekende hij niet mee. De Siemens-directeur voor ziet in tegenstelling tot de parti culiere sector geen toeneming van beveiligingsmaatregelen bij de overheid. De bezuinigin gen zullen zijns inziens rem mend op dergelijke investerin gen werken. 'Veel fouten bij superheffing' DEN HAAG (ANP) - De Nationale Ombudsman is van oordeel dat mi nister Braks (landbouw) in zekere zin tekort is geschoten wat betreft de zorgvuldigheid bij het vaststel len van de tekst van de Beschik king Superheffing. Dat zelfde geldt voor de tijdigheid van het geven van voorlichting hierover en het tijdig beschikbaar stellen van for mulieren voor het indienen van verzoeken en bezwaarschriften. De Nationale Ombudsman, dr. J.F. Rang stelt dit in zijn rapport naar aanleiding van het onderzoek dat hij uit eigen beweging heeft in gesteld naar de uitvoering van de Beschikking Superheffing (de EG- regeling om de overproduktie van melk in de Gemeenschap in te dammen). Rang heeft alleen de uit voering onderzocht, met het beleid mag hij zich niet bemoeien. Kosten In een toelichting op zijn giste ren gepubliceerde rapport over het onderzoek zei Rang "de indruk te hebben dat het niet is uitgesloten dat melkveehouders op hogere kosten zijn gekomen dan beleids matig is bedoeld" als gevolg van de onduidelijkheid rond de superhef fing, die vorig jaar april is inge voerd. Braks had volgens Rang vorig jaar de keuze uit "twee kwaden". Of een goed voorbereide verorde ning met terugwerkende kracht in voeren óf een zo snel mogelijke fei telijke uitvoering. Rang vindt het juist dat de bewindsman voor het laatste koos om de ongeveer 55.000 melkveehouders zo snel mogelijk duidelijkheid te verschaffen. Ge bleken is volgens hem dat zich daarbij veel fouten hebben voorge daan. De bewindsman heeft vol gens hem niet behoorlijk gehan deld. "De geboden spoed kan de gemaakte fouten niet rechtvaardi gen." Genoegdoening Rang ziet zijn rapport in de eer ste plaats als een morele genoeg doening voor de melkveehouders, die kunnen concluderen dat hun kritiek op het door de bewindsman gevoerde beleid terecht is geweest. In de tweede plaats is er naar zijn mening mee aangetoond dat zowel het ministerie als de EG de grootst mogelijke zorgvuldigheid moet be trachten bij het maken van beleid en het uitvoeren van verordenin gen. In de laatste plaats zullen er voor de burgers van de lidstaten meer mogelijkheden moeten ko men om bezwaar te maken tegen- Veertig miljoen voor stimuleringsregeling UTRECHT (GPD)- De Rabobank Nederland heeft een speciale sti muleringsregeling opgezet om be ginnende ondernemers aan kapi taal te helpen bij het opzetten dan wel uitbreiden van hun bedrijf. Hiervoor wordt f 40 miljoen inge zet; verwacht wordt dat er onge veer duizend mensen van kunnen profiteren. De laatste maanden zijn al 60 gevallen afgewikkeld. Het is denkbaar dat de Rabo bank voor dit doel in de toekomst nog meer geld beschikbaar stelt, aldus drs. H.H.F.Wijffels, plaats vervangend voorzitter van de hoofddirectie, gisteren bij de pre sentatie. In kringen van het mid den- en kleinbedrijf (de regeling is vooral voor kleinere bedrijven be stemd) werd al onmiddellijk ge sproken van „een nuttige opstap voor beginners". Het Rabobank Garantiefonds, zoals de naam luidt, zal garanties afgeven voor het verstrekken van zogenoemde risicodragende, ach tergestelde leningen. Die zullen maximaal f 100.000 per investering bedragen. De plaatselijke Rabo- banken kunnen deze leningen ver strekken aan startende, doorstar tende of vernieuwende onderne mers. Het gaat om gevallen met kansrijke plannen, maar gebrek aan eigen vermogen. Ondernemers voldoen vaak niet, aldus Wijffels, aan de vereisten om in aanmerking te komen op pas sende financieringen binnen de gangbare bancaire mogelijkheden. Deze stimuleringsleningen kun nen dan als een soort opstapje die nen. Kenmerk-is dat over de eerste vijf jaar van de looptijd van 15 jaar geen aflossing hoeft te worden be taald. Er moet wel een normale rente worden betaald. De Rabobank ziet de oprichting van dit garantiefonds als een eigen tijdse invulling van het coöperatie ve karakter dat de ruim 940 plaat selijke banken hebben. Uitgangs punt is de bereidheid tot gemeen schappelijke inzet van middelen, die leden en cliënten de bank heb ben toevertrouwd, ten bate van de ontwikkeling van de lokale econo mische bdrijvigheid. Het nieuwe financieringsinstru ment moet worden gezien in sa menhang met de bestaande rege lingen voor kredietverlening aan het midden- en kleinbedrijf. Ook boeren kunnen in aanmerking ko men. De lening is bij uitstek ge schikt om ondernemers in staat te stellen in aanmerking te komen voor kredieten onder overheids- garantie. De voorwaarden op dit punt zijn verzwaard, een ontwikke ling overigens waarop de Rabo bank kritiek heeft. Met de stimuleringslening kun nen ondernemers hun eigen ver mogen aanvullen. Zo werkt dit in strument als een soort hefboom. De eerste ervaringen met het Ra bobank Garantiefonds tonen aan dat de gemiddelde stimuleringsle ning f 40.000 bedraagt op een ge- middelde totale financiering van f 280.000. Sedert begin juli is al voor ruim twee miljoen verstrekt. Dit betekent volgens Wijffels dat met de f 40 miljoen aan garanties een financieringsreservoir van tus sen de f 200 en f 300 miljoen is aan geboord. De verwachting is dat dit vermogen zal verdubbelen tot tus sen de f 500 en de f 600 miljoen als al op korte termijn een beroep wordt gedaan op vervolgfinancie- ring. Deze risocodragende lening geeft de Rabobanken geen mede zeggenschap in de ondernemin gen, zoals wel het geval is bij de zogeheten participatiemaatschap pijen. De lening is achtergesteld bij de vorderingen van alle andere cre diteuren. De banken zullen het geld niet terugvorderen als de on dernemer na onverhoopte liquida tie van de onderneming niet kan terugbetalen. Dan wordt het ver lies op het garantiefonds afgewen teld. EG-regelingen. Het ministerie van landbouw en visserij ziet in het rapport van de Nationale Ombudsman geen afwij zing van zijn beleid en de gekozen uitgangspunten inzake de Be schikking Superheffing. Wel er kent het dat het een aantal zaken met meer voortvarendheid had kunnen aanpakken, maar daarbij tekent het aan dat het bij de uitvoe ring werd geconfronteerd met een opratie die zijn weerga niet kent. ADVERTENTIE Een unieke mogelijkheid om uw woonlasten 30 jaar lang op een laag renteniveau vast te zetten. Maximale zekerheid. Zowel voor nieuwe als voor bestaande huizen. Informatie bij het Bouwfonds-infocentrum in Den Haag: Nassauplein 13, (070) 650800 of via de coupon. Stuur mij informatie over de 30 Jaar RenteVast j Hypotheek, j Naam: I Adres: I j Postcode: j Plaats: I Telefoon: Coupon in gesloten envelop zonder postzegel naar I Bouwfonds, Antwoordnummer 1479 2500 XK Den Haag I nv Bouwfonds Nederlandse Gemeenten

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 9