Valkenburgse markt is toch echt de 9
Onderzoek naar overname
staatshavenbedrijf IJmuiden
Militair tehuis Katwijk
na branden weer open
Geen twijfels meer voor burgemeester C. Sinke:
Katwijk, Velsen en Noord-Holland overwegen bod
Inwonertal
van H'meer
nu 86.121
Digros staakt
verkoop fruit
uit Zd-Afrika
WOENSDAG 11 SEPTEMBER 1985
REGIO LEIDEN
PAGINA 19
KATWIJK - De gemeenten
Katwijk en Velsen en de
provincie Noord-Holland
gaan wellicht zelf een bod
uitbrengen op het Staatsvis-
sershavenbedrijf in IJmui
den. De drie partijen gaan
binnenkort studeren op de
mogelijkheden om een ven
nootschap op te richten
waarin het onroerend goed
van het bedrijf kan worden
ondergebracht.
Dat deelde wethouder W. van der
Plas (CDA) gistermiddag mee tij
dens de vergadering van de com
missie voor woningbouw, econo
mische zaken en ontmoeting. De
onderhandelingen over de overna
me van het Staatsvissershavenbe-
drijf verkeren volgens burgemees
ter C.A. Bos op dit moment in een
impasse. Wellicht dat plannen
waarop nu wordt gestudeerd uit
komst kunnen bieden. Wethouder
Van der Plas tekent er wel bij aan
dat Katwijk het liefste zou zien dat
alles bij het oude blijft en dat de
rijksoverheid het havenbedrijf dus
HAARLEMMERMEER - Het in
wonertal van de gemeente Haar
lemmermeer is in het tweede kwar
taal van dit jaar met 644 toegeno
men. De poldergemeente heeft nu
in totaal 86.121 inwoners.
De mannen zijn met 43.206 inwo
ners in de poldergemeente het
sterkst vertegenwoordigd, het aan
tal vrouwen bedraagt in de in to
taal 26 kernen van de Haarlemmer
meer 42.915.
In de eerste helft van 1985 zijn in
de Haarlemmermeer 264 kinderen
geboren, dat zijn er zeven meer dan
in dezelfde periode in 1984. In zes
maanden tijd overleden er 129 pol
derbewoners; negen meer dan in
de eerste zes maanden van het vo
rige jaar.
In Haarlemmermeer werden in
een half jaar 107 huwelijken vol
trokken. Dat waren er tien minder
dan in de eerste helft van 1984. Het
aantal echtscheidingen daarente
gen hield gelijke tred: net als in de
eerste zes maanden van het afgelo
pen jaar waren dat er tussen janua
ri en juni van dit jaar 29.
KATWIJK - De Katwijkse afdeling
van de werkgroep Zuidelijk Afrika
heeft de Digros in die plaats per
brief verzocht de verkoop van
groente en fruit uit dat land te sta
ken. De supergrutter heeft even
wel al vrijdag besloten dat het de
verkoop van groente en fruit uit
Zuid-Afrika zal staken. Volgens
een woordvoerder van Digros gaat
het thans nog om het opmaken van
de voorraden.
Dat de Katwijkse werkgroep een
brief heeft geschreven aan de krui
denier houdt verband met de lan
delijk actie 'Pluk géén vruchten
van apartheid' die aanstaande za
terdag in Amsterdam wordt inge
luid.
De werkgroep verwijt de Digros
in Katwijk ook artikelen van Del-
monte te verkopen die ook uit
Zuid-Afrika afkomstig zou zijn.
Maar volgens een zegsman van het
bedrijf is Delmonte een groot con
cern met wereldwijde vertakkin
gen en kan het daardoor moeilijk
worden vastgesteld of de door Di
gros verkochte blikjes uit Zuid-
Afrika afkomstig zijn.
Gedetineerde
op stap nieldt
zich zonder
geld bij politie
NOORDWIJK - Omdat zijn geld
op was, heeft een ontsnapte
Duitse gevangene zich vrijwillig
bij de Noordwijkse politie ge
meld. De Duitser, een 31-jarige
n Düsseldorf, moet
wegens oplichting nog negen
maanden zitten in een gevange
nis in West-Berlijn.
Maandagochtend meldde hij
zich, na zijn weekeindeverlof,
niet bij de gevangenis. In plaats
daarvan reisde hij via België naar
Nederland. In Noordwijk aange
komen bleek hij door zijn geld
heen en was hij genoodzaakt zich
bij de politie te melden.
De man, die niet in het bezit is
van geldige papieren, zal woren
overgedragen aan de Duitse poli-
in handen houdt.
Maar het is hoogst onwaarschijn
lijk dat minister Smit-Kroes van
verkeer en waterstaat op haar eer
dere plannen om het bedrijf af te
stoten zal terugkomen. De kans is
groter dat Katwijk mede-bezitter
wordt: "Er wordt gedacht aan een
bedrijf waarin terreinen en gebou
wen worden ondergebracht en
waarin de overheid het grootste
aandeel krijgt en het in meerder
heid voor het zeggen heeft. Daar
naast zou de exploitatie van het he
le gebeuren in een aparte vennoot
schap in handen moeten komen
van het particulier initiatief', licht
te Van der Plas de plannen toe.
Het oorspronkelijke plan van de
minister om het bedrijf in zijn ge
heel af te stoten aan de zogenaam
de initiatiefgroep - een club van
acht bedrijven in Noord-Holland -
komt daarmee even op losse
schroeven te staan. Tegen die
groep noemde minister Smit-
Kroes een overnameprijs van 32
miljoen gulden. Of de plannen
waarbij de gemeente Katwijk is be
trokken ook die 'richting' opgaan,
kon Van der Plas niet zeggen. Maar
als een vennootschap tol stand
komt met medewerking van Vel-
sen en Noord-Holland zal zeker
ook Katwijk miljoenen op tafel
moeten leggen om mede-eigenaar
van het vissershavenbedrijf te wor
den. Daar komt ook nog bij dat het
havenbedrijf sterk'is verouderd en
vernieuwing vergt ten bedrage van
nog eens miljoenen guldens.
Al eerder is gesleuteld aan een
speciale beheersstructuur van het
immense complex van ruim 125
hectare, waarvan 42 hectare is ver
huurd aan ruim 300 bedrijven on
der meer uit Katwijk. Jaarlijks leg
gen 11.000 schepen aan waarvan
7500 vissersvaartuigen die vorig
jaar in totaal 35 miljoen kilo vis le
verden ter waarde van 100 miljoen
gulden. Het havenbedrijf biedt
werk aan 3800 man.
Die vroegere plannen behelsden
dat het beheer in handen zou wor
den gebracht van zowel de ge
meenten Velsen en Katwijk als de
visserij en het bedrijfsleven. Maar
de al eerder genoemde initiatief
groep wenste het heft in handen te
houden. Zij wil het in IJmuiden
voor het zeggen hebben omdat de
acht bedrijven per slot van reke
ning worden geacht de 32 miljoen
gulden op tafel te leggen. De be
drijven willen de overheid geen al
te grote vinger in de pap geven.
Daarop zijn de plannen voorlopig
'afgeketst.
De motieven van de provincie
Noord-Holland en de gemeenten
Katwijk en Velsen om mee te
werken aan de eventuele totstand
koming van een vennootschap
waarin zij de touwtjes in handen
hebben, werden door Van der Plas
tijdens de vergadering kort aange
stipt: "De gemeente Velsen krijgt
de kans eindelijk eens iets te zeg
gen over een groot stuk terrein bin
nen haar grenzen waar zij nooit iets
te vertellen had. De provincie
Noord-Holland wil de activiteiten
in het hele Noordzeekanaalgebied
bundelen en beter coördineren.
Voor Katwijk geldt dat IJmuiden
de beste plek is voor onze vissers
schepen". De wethouder kondigde
aan binnenkort de beide rederij
verenigingen die het zeedorp ryk
is, te informeren en advies te vra
gen over de plannen.
In het algemeen wordt verwacht
dat het afstoten van het Staatsvis-
sershavenbedrijf nog voor het aan
treden van de nieuwe regering in
de loop van 1986 zal zijn geregeld.
Daarop is het streven van Smit-
Kroes volgens burgemeester Bos
zeker gericht. Maar de eerste bur
ger van Katwijk vraagt zich wel af
of dat allemaal nog zal lukken.
Samenwerking
In het licht van de plannen van
de provincie Noord-Holland heeft
het zogenaamd Regionaal Comité
Noordzeekanaalgebied ook advies
uitgebracht aan de minister over
het voortbestaan van het vissersbe-
drijf. Het stelt voor het Staatsvis-
sershavenbedrijf te splitsen in
twee delen. In zoverre spoort het
met de plannen van de gemeente
Katwijk.
Het havenbedrijf zou ook in een
vennootschap moeten worden on
dergebracht waarin de beide ge
meenten, provincie en het rijk het
voor het zeggen hebben, met dien
verstande dat zij zich ook met de
exploitatie bezighouden. Dus niet
alleen een onroerend-goedven-
nootschap waaraan nu wordt ge
dacht. In de plannen van het comi
té zou alleen de visafslag in handen
komen van visserij en handelaren.
De initiatiefgroep van particuliere
bedrijven komt er helemaal niet
meer aan te pas. In de plannen
waarbij Katwijk nu is betrokken is
nog wel een plek ingeruimd voor
die groep, namelijk in de exploita--
tie van het hele bedrijf.
Het Regionaal Comité kiest voor
een bedrijf dat nadrukkelijk in
handen is van de overheid. Die
keuze houdt verband met plannen
om alle havengebieden langs het
Noordzeekanaal onder een noemer
ie brengen. De samenwerking
moet worden uitgebreid op onder
meer het gebied van de telecom
municatie. Voorts wenst het comi
té eenheid te brengen in haven- en
kadegelden, vernieuwingen en ver
beteringen samen aan te pakken
en het Noordzeekanaalgebied als
eenheid publicitair te verkopen.
Afspraken daarover kunnen ge
makkelijker worden gemaakt als
het Staatsvisershavenbedrijf in
handen van de overheid blijft, zo
dat op gelijk niveau kan worden
overlegd met beheerders van ande
re havengebieden: de gemeenten
Amsterdam, Velsen en Zaanstad
en de provincie Noord-Holland.
Als het bedrijf in particuliere han
den komt verwacht het comité dat
de samenwerking ernstig kan wor
den belemmerd en dat plannen
mogelijk niet kunnen worden ver
wezenlijkt.
Hij zou best nog wel wat andere
dieren, zoals bijvoorbeeld geiten
willen aanvoeren. "Dat hebben we
een tijdje geleden wel aan de ge
meente gevraagd, maar daar wordt
geen vergunning voor gegeven".
Nadat de eerste paarden waren
aangevoerd volgden er me|r. Te
gen tien uur, toen al een aantal
paarden van eigenaar was verwis
seld, beklom burgemeester Sinke
het spreekgestoelte om de markt
officieel te openen. "Ik volg met
deze opening een traditie van jaren
her. Vele burgemeesters gingen
mij hierin voor en het doet mij zon
der meer een groot plezier deze tra
ditie te mogen voortzetten".
Sinke: "Het zal je maar gebeu
ren: pas enige weken burgemees
ter van een leuke gemeente en nu
al de kans krijgen om de oudste
paardenmarkt van Nederland te
mogen openenen. "Ik wil hier
maar mee zeggen dat we vandaag
weer een markt beleven die vele en
vele generaties vóór ons ook heb
ben beleefd. En dat toont de waar
de, de kracht, de geworteldheid
van dit gebeuren overduidelijk
aan. Wie zou Valkenburg zijn paar
denmarkt willen of kunnen ontne
men?", zo hield Sinke zijn gehoor
vanmorgen voor. "Niemand toch!
Valkenburg en de 'mart' het is een
twee-eenheid die niet valt te schei
den".
Sinke zal zich de paardenmarkt
van 1985 nog lang heugen. De
plaatselijke jongeren hadden van
morgen vroeg de voordeur van zijn
woning aan het Middenjoght met
een stevig stuk touw dichtgebon
den. In zijn voortuin hadden ze
twee borden geplaatst. Op een
bord stond 'stilte' en op het andere
bord stond dat het huis te koop
De politie had 's ochtens vroeg
het touw van de voordeur gehaald.
"Je kunt die man toch niet door
Burgemeester Sinke en zijn echtgt
een van de paarden te kopen.
het raam naar buiten laten krui
pen", aldus een politieagent van
morgen vroeg op het marktterrein.
"Maar", zo voegden omstanders er
aan toe, "als hij hier niet tegen kan,
dan zit hij mooi in de verkeerde ge
meente".
Ontmoetingsplaats
Burgemeester Sinke, die sinds
een week met zijn gezin in Valken
burg woont, bleef onverstoorbaar.
Hij hield zijn gehoor vanmorgen
onder meer voor dat de markt van
ouds een ontmoetingsplaats is
voor velen. "Oud-Valken burgers
en lieden van heinde en verre tref
fen elkaar. Dat maakt de dag van
vandaag tot een feest dat verre uit
groeit boven het eenvoudig kopen
en verkopen van paarden".
Sinke herinnerde de paarden
handelaren er aan dat ook op deze
markt de paarden niet worden
weggegeven. "Kijk ze dus toch
maar in de bek. De paarden willen
best hun tanden laten zien. Gun
ons allen het plezier van de tam-
note hadden kennelijk ook interesse
(foto Holvast)
tam van uw handjeklap", zo vet-
zocht hij de handelaren. "U weqt
het: het paard goed is nog niet 41
goed. De prijs moet ook goed zijnf
Sinke sprak de hoop uit dat velt
malen de roep 'verkocht, geluk e£-
mee' over de markt zou schallen.;
Maar voor het zover was fietste
marktmeester Bol heel wat kereji
ongedurig door het dorp. "Ik zdl
blij zijn als het tien uur is", zei hij.
"Dan valt er toch een last van me
af. Je weet immers maar nooit hoe
groot de aanvoer zal zijn".
Folders
Volgens Bol heeft er onlangs een
mededeling gestaan in een vakblajl
dat de jaarlijkse paardenmarkt in
Valkenburg weer zou worden ge
houden. "Zelf heb ik begin dezë
week folders verspreid op de ved-
markt in Leiden. Bovendien heb
ben we de premie voor mensen dife
een paard aanvoeren dit jaar mei
vijf gulden verhoogd tot 20 gulden
Verder moeten we het zoals elfc
jaar gewoon maar afwachten".
Het protestants militair tehuis (PMT) in Katwijk. Na de brand is het interieur volledig vernieuwd. Op vrijdag
27 september wordt het pand officieel geopend. ,f0to: wim Dijkman)
KATWIJK - Het protestants militair tehuis (PMT) Michiel Adriaanszoon de Ruyter aan de
Tulpstraat in Katwijk aan den Rijn is in oude glorie hersteld. Nadat begin dit jaar tot twee
keer toe brand in het gebouw werd gesticht waarbij voor meer dan 100.000 gulden schade
werd aangericht, wordt het onderkomen voor militairen vrijdag 27 september officieel
heropend. Dat gebeurt door directeur mr. J. den Boer van de Koninklijke Nederlandse
Militaire Bond 'Pro Rege' die in Nederland en het buitenland in totaal 34 tehuizen, dus
ook dat van Katwijk, beheert.
Alleen de muren van het tehuis
voor militairen zijn nog overeind
gebleven. Het complete interieur,
inclusief plafonds en elektrische
bedrading, is vervangen. Momen
teel wordt de laatste hand gelegd
aan het gebouw dat aanstaande
vrijdag door het Veteranen Le
gioen, rayon Leiden, weer in ge
bruik wordt genomen. "Zij mogen
de spits afbijten en vaststellen of
alles weer goed werkt", aldus voor
zitter J.H. Poortermans van de af
deling Katwijk van het protestans
militair tehuis.
Volgens hem is er aan een derge
lijk 'soosgebeuren' nog steeds be
hoefte in Katwijk. "Het is eigenlijk
een verlengde van de huiskamer
van marinepersoneel dat er be
hoefte aan heeft elkaar te ontmoe
ten om bijvoorbeeld samen een
kaartje te leggen, te praten, biljar
ten of de krant te lezen. Maar het is
een openbare gelegenheid waar ie
dereen welkom is, ook mensen die
niets met het vliegkamp Valken
burg te maken hebben". Het aantal
bezoekers van de 'soos' varieerde
in het verleden van vijf tot zo'n
veertig per avond. Het tehuis is van
maandag tot en met donderdag ge
opend.
Beheerder
R. Weerden is de nieuwe beheer
der van het tehuis. Hij wacht eerst
de gebeurtenissen even af en zal
dan bekijken welke maatregelen er
moeten worden genomen om het
de bezoekers naar de zin te maken.
Omdat het tehuis sinds januari
dicht is, is het even afwachten wie
er na de heropening weer terugke
ren. Maar op dinsdag wordt er in
ieder geval geklaveijast en op don
derdag is het biljartavond.
De brandstichters zijn nog nooit
gepakt. De eerste keer is de brand
vermoedelijk uit wraak aangesto
ken. Volgens Poortermans konden
inbrekers niets van hun gading
vinden en werd daarom het ge
bouw maar in brand gestoken. Dat
was in de nacht van een op twee
januari van dit jaar. De gehele re
creatiezaal brandde uit. Een halve
maand later werd voor de tweede
maal ingebroken en opnieuw
brand gesticht. Een aantal privés-
pullen van het beheerdersecht
paar, dat op het punt stond te ver
huizen, ging in vlammen op alsme
de de biljartzaal. Alles wat kon
branden was daarmee ook in vlam
men opgegaan. Overigens was er in
die tijd sprake van een serie brand
stichtingen in Katwijk. Volgens
penningmeester P. Zuilen en se
cretaris R. Voogd was het tehuis
goed verzekerd: De schade van
ruim een ton was in elk geval ge
dekt.
Inzameling
In Nederland functioneren naast
de protestantse militaire tehuizen
ook katholieke en humanistische
militaire tehuizen. Zy hebben alle
tot doel de godsdienstige, zedelijke
en maatschappelijke belangen van
de militair te behartigen. In vroe
ger jaren heette het dat niemand
zich om de militairen bekommer
de. Vandaar dat er een bond werd
opgericht om de belangen van de
soldaten te dienen. In de praktijk
heeft het Katwijkse tehuis meer
weg van een soort kroeg waar mili
tairen elkaar kunnen treffen. De
godsdienstige verzorging in het
Katwijkse tehuis speelt geen grote
rol. Indien er problemen zijn kan
via de beheerder wel een dominee
of een andere specialist, worden in
geschakeld.
Het pand aan de Tulpstaat in
Katwijk aan den Rijn is tot stand
gekomen dankzij "de grote of
fervaardigheid van de bevolking
van Rijnsburg, Valkenburg en Kat
wijk". zo stond in 1957 in de regio
nale kranten te lezen. Het is aan die
financiële steun te danken dat er in
Katwijk een tehuis tot stand kwam
dat op 18 december 1957 werd ge
opend. Er was onder de bevolking
van de drie genoemde dorpen een
bedrag van byna 22.000 gulden op
gehaald.
De heropening van het tehuis ge
schiedt vrijdag 27 september om
19.30 uur tijdens een officiële re
ceptie die van 19.00 tot 20.30 uur
duurt. Diezelfde dag wordt open
huis gehouden van 15.00 tot 18.00
VALKENBURG - Burge
meester C. Sinke van Val
kenburg heeft vanmorgen
voor de eerste keer in zijn
functie als burgemeester de
paardenmarkt in Valken
burg geopend. Hij deed dit
met een toespraak waarin
hij onder meer benadrukte
dat het Rijndorp toch de
oudste paardenmarkt van
Nederland heeft.
door
Thijs Jansen
Sinke zette met deze uitspraak min
of meer een streep onder zijn verle
den. Uit zijn vorige woonplaats, de
gemeente Bernisse, was vanmor
gen een delegatie van het paarden-
comité van het dorp Heenvliet, dat
deel uitmaakt van Bernisse, naar
Valkenburg gekomen. Ook Heen-
vliet beschikt namelijk al enkele
eeuwen over een paardenmarkt,
dat zou, zo beweerden de Heenvlie-
ters tijdens de installatie van Sinke
als burgemeester van Valkenburg,
de oudste van Nederland zijn.
Maar Sinke maaide het gras voor
de voeten van zijn voormalige
plaatsgenoten genadeloos weg.
"Het was tenslotte al in het jaar 837
dat op de plaats hier vlak bij, daar
waar nu de Nederlands hervormde
kerk staat, een kapel werd ge
bouwd die gewijd was aan de heili
ge Lambertus. Om deze kapel aan
inkomsten te helpen ontstond al
spoedig een markt, waar vlas en-
linnen werden verhandeld. Na ver
loop van tijd werden er ook paar
den aangevoerd en verkocht", al
dus Sinke. "Denk u eens in: het
Aanmerkelijke drukte en toch een i
jaar 837, dat is 1148 jaar geleden",
aldus Sinke. "De markt van Heen-
vliet dateert pas van na die tijd".
Om zijn stelling over de oudste
paardenmarkt van Nederland te
onderbouwen, haalde Sinke het
standaardwerk van Manus van de
Kamp en Pim Westerweel over
markten in Nederland aan. Het
aanvoer in de loop van
tweetal schrijft in dat boek onder
meer dat de paardenmarkt in Val
kenburg officieel sinds 1026 be
staat. "Valkenburg heeft dus de
oudste paardenmarkt van het
lanjl", aldus Van de Kamp en Wes-
•terweel in hun boek.
Geiten
Vandaag, bijna 960 jaar later,
op de markt in Valkenburg.
(foto Holvast)
kwam de 'mart' vanmorgen vroeg
maar moeilijk op gang. Markt
meester C. Bol had de bui gisteren
al een beetje zien hangen. "Je moet
ook niet al te vroeg komen", zei hij.
"Pas tegen een uur of negen wordt
het gezellig", aldus de marktmees
ter, die zelf als een van de eersten
ook voor enige aanvoer zorgde.
