Geen akkoord
over haven-cao
Wall Street als spelbreker
A
V
Extra geld voor werkgevers
in trendvolgende sectoren
Fokker wil tijdelijk personeel werven
Dollarkoers stijgt
Nauwelijks
stakingen
op Curagao
Prijzen niet gestegen
Overheid begint cursus
voor werkloze academici
Werknemers
Kerkraads
bedrijf
op straat
ZATERDAG 7 SEPTEMBER 1985
FNV ontdekt toch 'winstpunten' in overleg
ROTTERDAM (ANP) - De onderhandelingen voor een nieuwe algehele (raam)cao voor de
Rotterdamse en Amsterdamse haven (10.000 werknemers) zijn gisteren afgerond zonder
dat een principe-akkoord is bereikt. Volgens bestuurder K. Marges van de Vervoersbond
FNV is in dit eerder gestaakte overleg voor de vakbonden slechts één belangrijk winst
punt geboekt: een aantal sectoren in de haven heeft zich bereid verklaard deel te nemen
aan de uittredingsregeling voor 57,5 jarigen en ouder. De vrijkomende arbeidsplaatsen
worden voor de helft opgevuld en wel door stukgoedwerkers. De bonden zullen het
resultaat nu aan de leden voorleggen.
In het recente sociaal akkoord over
de stukgoedsector in de zogenoem-'
de commissie-Van der Louw werd
een beroep gedaan op de overige
sectoren ook aan de regeling deel
te nemen om meer stukgoedwer
kers te kunnen herplaatsen. Vol
gens Marges hebben nu in elk ge
val de machinale bedrijven (erts
en kolenoverslag) en de graanover-
slagbedrijven zich daarmee ak
koord verklaard; de container-be
drijven vooralsnog niet.
Nederland
In de keuze van een vestigings
plaats voor bedrijven uit de Ver
enigde Staten en Japan speelt Ne
derland in West-Europa een be
scheiden rol. Deze zegt drs R. Buck
(universiteit Nijmegen) in zijn stu
die „Nieuwe Japanse en Ameri
kaanse industriële vestigingen in
West-Europa". Van de 345 Ameri
kaanse vestigingen tussen 1977 en
1983 in de Bondsrepubliek, Groot-
Brittannië, Frankrijk, Nederland,
België en Ierland kwamen er 26 in
Nederland, 7,5 procent van het to
taal. Lage investeringspremies en
hoge loonkosten werden nadelig
genoemd voor vestiging in Neder
land.
Polynorm
De omzet van Polynorm (metaal-
en kunststofverwerking) is in de
eerste helft van dit jaar met 28 pro
cent toegenomen van 68 miljoen
tot 87 miljoen gulden. De winst na
belastingen ging omhoog van 3,4
miljoen tot 4,2 miljoen gulden.De
omzetgroei in de eerste zes maan
den kwam geheel voor rekening
van de sector Technische Toeleve
ringen. Ondanks de invloed van de
strenge winter bleef de omzet van
binnendeurkozijnen in de sector
bouw praktisch op het peil van
üehte België
De basisrente in België (het dis
conto) gaat maandag met een half
procent omlaag tot 9,5 procent. Dat
heeft de nationale bank in Brussel
bekendgemaakt. Begin augustus is
het disconto nog verhoogd met een
half procent. Het promessediscon
to wordt verlaagd van 10,5 tot tien
procent. Daarmee zyn de tarieven
weer op het niveau van eind juli dit
jaar terechtgekomen.
Hagemeyer
Hagemeyer gaat zich terugtrek
ken uit de koffiehandel, waarop in
twee achtereenvolgende jaren gro
te verliezen (dit jaar al 19 miljoen
gulden) zijn geïncasseerd. Het han
delsbedrijf gaat bovendien nieuwe
aandelen uitgeven (tegen 55 gul
den) om de kas aan te zuiveren. Dat
gebeurt in samenwerking met het
Amerikaanse Sears World Trade,
dat 770.000 nieuwe aandelen koopt
en een belang krijgt van twintig
procent. Het belang van de Indone
sische Liem-groep daalt dan tot on
geveer 55 procent. Eén en ander le
vert 80 miljoen op.
Illegale import
Chinese partijfunctionarissen in
de oostelijke provincie Jiangxi
hebben de afgelopen achttien
maanden 1500 buitenlandse auto's
illegaal geimporteerd voor eigen
gebruik. Dat heeft het engelstalige
dagblad China Daily gisteren be
kendgemaakt.
De laatste maanden zijn meer
van dergelijke praktijken aan het
licht gekomen. In juli werden de
partijbonzen van het eiland Hainan
ontslagen toen was gebleken dat
zij illegaal ingevoerde auto's met
grote winst hadden verkocht. In
het jongste schandaal ging het om
1500 auto's voor een totaalbedrag
van zes miljoen dollar. De betrok
ken partijfunctionarissen kochten
de luxe buitenlandse auto's nadat
zy hun oude, in China gemaakte,
auto's hadden afgedankt. Sommi
ge van de uit Japan afkomstige
modellen kostten 69.000 dollar en
waren voorzien van airconditio
ning en de modernste elektroni
sche snuQes.
Meer winst
De nettowinst van Heineken is in
de eerste zes maanden van dit jaar
ten opzichte van dezelfde periode
van 1984 gestegen met 16,7 procent
van f 101 miljoen tot f 117,9 mil
joen. De netto-omzet ging van f
3019 miljoen naar f3253,4 miljoen.
De Spaanse deelneming El Aquila
is naar rato van het belang van 37,8
procent in de consolidatie betrok
ken vanaf 1 januari. Een aanmerke
lijk deel van de stijging van de om
zet en van de kosten en rente valt
hieruit te verklaren. Heineken ver
wacht, dat de winststijging in de
tweede helft van het jaar gelijk zal
zijn aan die van de eerste zes maan
den.
Het grote graan-overslagbedrijf
GEM gaat bij het ministerie van so
ciale zaken en werkgelegenheid
een ontheffing op de vervangings
plicht bepleiten, omdat het bedrijf
volgens de directie teveel werkne
mers in dienst heeft.
Instrument
De uittredingsregeling van 57,5-
jarigen en ouder is een belangrijk
instrument om overtollige stuk
goedwerkers de komende jaren
nog aan de slag te kunnen houden.
Volgens berekeningen van de com
missie-Van der Louw zouden daar
door 350 stukgoedwerkers ver
vroegd kunnen uittreden en in de
overige sectoren 270 arbeidsplaat
sen vrijkomen.
Een tweede winstpunt is volgens
Marges de bereidheid van de werk
gevers met de vakbonden te gaan
praten over de gevolgen van tech
nologische ontwikkelingen. Eer
der wezen de werkgevers voorstel
len van de Vervoersbond FNV
voor het sluiten van technologie
overeenkomsten van de hand. Vol
gens Marges zullen eventuele re
sultaten in het komende overleg
nog in de nieuwe cao-periode vast
gelegd kunnen worden.
In de onderhandelingen in de di
verse sectoren is slechts één princi
pe-akkoord bereikt, namelijk in de
stukgoedsector. Voor het overige
werden de onderhandelingen zon
der voor de bond voldoende resul
taat afgesloten. De nieuwe raam-
cao zou tot eind maart 1987 moeten
lopen. De werkgevers hebben eer
der al handhaving van het systeem
van automatische prijscompensa
tie en aanvulling van het zieken
geld tot 100 procent gegarandeerd.
Referendum
De Vervoersbond FNV gaat de
resultaten maandag met de kader
leden (sectorraden voor de cao-on
derhandelingen) bespreken. Don
derdag 12 september gaat er een
schriftelijk referendum uit, waar
van het resultaat 3 weken later be
kend zal worden.
In dat referendum worden overi
gens ook de resultaten meegeno
men van de onderhandelingen
over de werkgelegenheidsproble
men in het stukgoed, te weten in
de commissie-Van der Louw (Rot
terdam) en de commissie-Lems
(Amsterdam). Met name in Rotter
dam bestaat weerstand tegen dit
akkoord, dat weliswaar tot 1990 ga
randeert dat er geen gedwongen
ontslagen zullen vallen, maar de
werknemers laat meebetalen aan
de verdere arbeidsduurverkorting.
AMSTERDAM (ANP) - De koers
van de Amerikaanse dollar is sterk
gestegen. Gisteren werd er op de
Amsterdamse wisselmarkt een of
ficiële middenkoers opgemaakt
WILLEMSTAD (GPD) - Op Cura
sao is gisteren weinig te merken
geweest van de aangekondigde
vakbondsacties als protest tegen
de 10 procent extra belastinghef
fing die de Antilliaanse regering
per 1 september heeft ingevoerd.
De verenigde vakbonden van Cu
rasao hebben de regering gevraagd
om een gesprek. De toestand in
Willemstad was rustig, wel werden
er enkele acties gehouden. Een
groep buschauffeurs legde gister
morgen het werk neer, maar om elf
uur was dat voorbij. Ook bij het
elektriciteitsbedrijf werd even ge
staakt, maar daar gingen de men
sen na drie kwartier weer aan de
slag. Bij het waterbedrijf KAE
werd normaal gewerkt. Daarente
gen weigeren de tankautochauf
feurs benzine naar de pompsta
tions te brengen.
van 3,2740 gulden voor een dollar,
bijna acht cent meer dan de mid
denkoers van donderdag. De ban
ken verhoogden hun advieskoer-
sen met zes cent tot 3,20 gulden
(aankoop) en 3,32 gulden (verkoop)
De stijging is donderdag in New
York al begonnen. Na een slot-
koers van rond de 3,21 gulden in
Amsterdam ging de koers daar in
de avond omhoog tot ruim 3,24 gul
den. De openingskoers van de dol
lar bedroeg in Amsterdam iets
meer dan 3,25 gulden.
De oorzaak van de stijging ligt in
de toeneming van de geldomloop
in de VS. Die toeneming is veel
groter dan de autoriteiten voor
ogen hebben en het is volgens han
delaren niet uitgesloten dat de kre
dietteugels worden aangehaald.
Ook de zeer sterke toeneming van
de autoverkoop in de laatste perio
de van augustus zou aan de stijging
van de dollarkoers hebben bijge
dragen.
De wisselmarkt in Frankfort liet
eenzelfde beeld zien als die van
Amsterdam. De openingskoers be
droeg 2,89 mark tegen een slot van
2,8525 mark op donderdag. Don
derdagavond was in new York de
koers al doorgestegen tot 2,8825
mark. De fixing in Frankfort was
met 2,9105 mark ruim zeven pfen
nig hoger.
Uiteraard daalde de goudprijs. In
Londen moest voor een ounce (31,1
gram) 318,75 dollar worden be
taald, zeven dollar minder dan
donderdag.
DEN HAAG (ANP) - De prijzen zijn tussen midden juli en midden augus
tus niet gewijzigd. Dat blijkt uit het vrijdag gepubliceerde prijsindexcij
fer van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Vooral kleding, met uit
sondering van dameszomerkleding, werd duurder. Benzine, LPG, en
vers fruit werden goedkoper, evenals koffie, margarine, halvarine, da
meszomerkleding en verse groenten. De geldontwaarding (het zoge
noemde voortschrijdend twaalfmaandsgemiddeld) bedraagt op dit mo
ment 2,6 procent.
DEN HAAG (ANP) - Het Ge
westelijk Arbeidsbureau in
Den Haag en het ministerie van
binnenlandse zaken werken
aan een project om langdurig
werkloze academici bij de over
heid of elders in de collectieve
sector aan de slag te krijgen.
Het nieuwe initiatief is volgens
een woordvoerster van het mi
nisterie van binnenlandse za
ken nog in een pril stadium.
Het project heet „Be-
stuursmanagementopleiding
langdurig werkloze academi
ci". De bedoeling van de oplei
ding is het versterken van hun
arbeidsmarktpositie via een in
tensief opleidings- en trainings
programma in combinatie met
stages.
opleiding tot betonreparateurs,
die het euvel van betonrot moe
ten verhelpen. Deze vaklieden
zijn op de arbeidsmarkt niet te
vinden, waarop het GAB (met
het bedrijfsleven) een cursus
betonreparateur op het Cen
trum voor Vakopleiding voor
Volwassenen in Den Haag
heeft opgezet. Reeds 18 inge-
cnVirpvpn werklozen hebben -
met opleiding - een baan ge
vonden.
De minister zal ook een wer
vingsactie van arbeidsbureau
en banken noemen, die er toe
heeft geleid dat driekwart van
de uitgenodigde belangstellen
den in het kader van een jeugd-
plan bij banken aan de slag zijn
gekomen.
Het programma zal een jaar
duren en zich richten op mana-
gementsfuncties op middel
baar niveau in de collectieve
sector. Bij de uitwerking is ook
het Opleidings- en onderzoek
centrum voor Bestuurs- en Be
drijfsmanagement betrokken.
De eerste lichting zal 28 werk
loze academici omvatten.
Minister De Koning zal dit
initiatief maandag tijdens de
opening van het verbouwde
GAB in Den Haag als voor
beeld noemen van gerichte ac
tie van de arbeidsbureaus. Er
zijn meer van dit soort projec
ten aan de gang.
Een ander voorbeeld van snel
en doelmatig inspelen op nieu
we ontwikkelingen op de ar
beidsmarkt is volgens hem de
*r'NIEUWEGEIN - Staatssecretaris Van Zeil van economische zaken heeft gisteren in Nieuivegein in het startsein
gegeven voor de campagne Voorlichting Automatisering in de Horeca. Hij deed dat door met zijn voet een knop
op het toetsenbord in te drukkenwaarna op het scherm van de computer een dia-presentatie begon. (foto anpi
DEN HAAG (ANP) - Het kabi
net heeft voor dit jaar en vol
gendejaren extra geld beschik
baar gesteld voor de werkge
vers in sectoren die gefinan
cierd worden via premies of
subsidies (trendvolgende sec
tor).
Het gaat om een compen
satie voor gestegen werkgever
slasten als gevolg van wijzigin
gen in de ziektewet. Dat heeft
het ministerie van wvc gisteren
bekendgemaakt.
Het gaat om onder meer be
jaardenoorden, gezinsverzor
ging, bibliotheken en de sector
volksgezondheid. De aanvul
lende bijdragen zijn bedoeld
om de hogere aanvullingen van
het ziekengeld te kunnen beta
len. De werkgevers moeten
krachtens de cao's het van 80
tot 75 procent verlaagde wette
lijke ziekengeld tot honderd
procent aanvullen, wat een las
tenverzwaring betekent.
Voorts moeten over de ziekte
wetuitkeringen sinds 1 mei so
ciale premies worden betaald.
Voor dit jaar is 62 miljoen en
voor volgende jaren 90 miljoen
jaarlijks beschikbaar, dat even
redig over de sectoren wordt
verdeeld.
KERKRADE (GPD) - Bremers
Kerkrade BV heeft donderdag de
poorten gesloten en het personeel
naar huis gestuurd. De 38 werkne
mers kregen woensdagavond een
brief van de directie mee waarin
werd meegedeeld dat het aardap
pelen verwerkend bedrijf donder
dag dicht zou gaan. Er is geen fail
lissement aangevraagd.
Volgens directeur Bremers heeft
het bedrijf nogal wat vorderingen
open staan. „Daardoor zijn we in
de problemen gekomen. De bank
wilde pas op de plaats maken, van
daar dat we het bedrijf hebben
moeten sluiten", aldus Bremers.
Volgens directeur Rutten van
het Arbeidsbureau heeft Bremers
de sluiting van het bedrijf niet
meegedeeld. Donderdagmorgen
meldden de eerste werknemers
van Bremers zich op het bureau.
„Toen pas kwamen wij er achter
dat het bedrijf dicht was gegaan",
aldus Rutten.
Steun voor
Amerikaanse
landbouwers
WASHINGTON (DPA) - De Ameri
kaanse regering is in principe be
reid de in moeilijkheden verkeren
de kredietinstelling voor boeren,
het Federal Farm Credit System,
financieel te steunen. Regerings
woordvoerder Larry Speakes zei
gisteren dat er nog wel ruimte is in
de begroting om de nodige hulp te
verlenen.
Volgens gouverneur Donald Wil
kinson van de Farm Credit Admi
nistration, een orgaan dat toezicht
houdt op kredietverstrekking aan
de landbouw, heeft de kredietin
stelling de komende twee jaar
steun nodig van enkele miljarden
dollars. Over een mogelijk red
dingsplan wordt binnenkorton
derhandeld met de regering en
Congres-leden.
SCHIPHOL (GPD) - Fokker zou bij toekom
stige pieken in de produktie van de nieuwe
vliegtuigen (Fokker 50 en Fokker 100) perso
neel willen aannemen, dat bij vermindering
van werk sneller kan worden ontslagen. Hoe
wel deze zaak op dit moment nog niet actueel
is, hebben Fokker en de vakbonden wel oriën
terende gesprekken gevoerd over deze moge
lijkheid. Vorig jaar sloten de vakbonden een
dergelijk akkoord met Philips voor personeel
bij de chipsfabriek in Nijmegen.
Een woordvoerder van Fokker verwacht dat
een dergelijk personeelsprobleem de komen
de vier jaar nog niet zal spelen. Het hangt on
der meer af van het tempo waarin beide nieu
we vliegtuigen zullen worden geproduceerd.
Waarschijnlijk nog dit jaar neemt de Fokker-
top daarover een beslissing.
Voor Fokker spelen op de achtergrond mee
de problemen enkele jaren terug na het mis
lukken van het MDF-100-project, een samen
werkingsverband met McDonnell Douglas.
Toen kregen meer dan 1000 werknemers bij
Fokker ontslag aangezegd. Door personeel in
produktiepieken op 'tijdelijke' basis aan te ne-
Fokker en de vakbonden hebben daar het
afgelopen jaar enkele malen oriënterend over
gesproken. Fokker juicht het toe dat de vak
bonden willen meedenken over meer moge
lijkheden voor het bedrijf om in te spelen op
veranderingen in het aanbod van werk. Het in
schakelen van extra personeel kan in de toe
komst met name gelden voor produktieperso-
neel en voor personeel dat betrokken is bij de
voorbereiding ervan.
AMSTERDAM - De Amster
damse effectenbeurs zette de
nieuwe week feestelijk in. Door
Labourday kwamen er geen ver
storingen vanuit Wall Street zo
dat alles en iedereen zich kon
concentreren op het nieuwe no
teringssysteem. In principe is nu
ieder effect in Amsterdam door
lopend genoteerd.
Dat wil zeggen: er kan elk mo
ment als er voldoende medevra
gers of aanbieders zijn, gehan
deld worden. Met dit verschil dat
voor de overgrote meerderheid
die doorlopende handel om half
twaalf begint terwijl een aantal
uitverkorenen waaronder de in
ternationals al om tien uur star
ten. Om half vijf sluit de beurs
met opnieuw alleen de interna
tionals als een soort toegift in de
avondhandel.
Het i
i de
vele tot stand komende noterin
gen maar door nieuwsgierigheid
gelokt konden blijkbaar vele be
leggers de verleiding niet weer
staan inkopen te doen. Zowel
maandag als dinsdag sloeg het
algemeen beursgemiddelde hier
door een nieuwe historische top
aan vooral dankzij een gunstige
stemming voor de internationals,
de verzekering en dinsdag ook
voor de lokale industrie.
Maar Wall Street gooide roet in
het eten. Niet dat daar een zware
koersval optrad na de beëindi
ging van Labourday maar de al
gehele stemming van apathie
met minimale omzetten en af
brokkelende koersen stond zo
haaks op de feestvreugde in Am
sterdam dat een harde ontnuch
tering niet uit kon blijven. Bo
vendien bleek opnieuw dat het
niet allemaal rozegeur en mane
schijn in het Nederlandse be
drijfsleven is.
Althans niet wat de beursver-
wachting betreft want opnieuw
'bleven er een aantal bedrijfsre
sultaten onder de maat. Econos-
to kwam met een 10 procent la
gere winst en Kluwer zelfs met
ruim 60 procent minder. Maar
ook de winststijgingen voor IBB
Kondor, Verenigde Machinefa
briek Stork en De Telegraaf wer
den niet voldoende geacht om de
opgelopen noteringen vast te
houden. Daarbij kwam nog een
extra domper op Bos Kalis we
gens het voorgestelde afstempe
lingsplan op de aandelen.
De goede stemming voor de in
ternationals die in het begin van
de week als trekpaard voor de
oplopende beursontwikkeling
fungeerde was grotendeels geba
seerd op de onverwacht vaste
stemming voor de dollar. Deze
stond midden in de week in Am
sterdam al 10 cent hoger dan vo
rige week. De meeste valutakrin
gen waren bijzonder verrast door
de plotselinge omslag hetgeen
grotendeels werd toegeschreven
aan de angst voor de Zuidafri-
kaanse rand.
Er konden echter ook oorza
ken gezocht worden in de econo
mie zelf. Zij die veel waarde
hechten aan de geldcreatie we
zen bijvoorbeeld op de enorme
geldaanwas dit jaar in de Ver
enigde Staten en verwachten
daarom eerder een rentestijging
dan een daling. En zij die de eco
nomische groei voorop stellen
konden op het resultaat van juli
wijzen: een kleine verbetering, in
elk geval geen achteruitgang, ten
opzichte van juni. Ook werd ge
wezen op een aanzienlijk kleiner
tekort op de Amerikaanse han
delsbalans in juli.
Toch zit er in de economische
groei en de rente-ontwikkeling
van de Verenigde Staten niet
veel schot. Het is nog steeds zo
dat optimisten en pessimisten in
Wall Street elkaar zo ongeveer in
evenwicht houden met de kleur
loze ontwikkeling van de laatste
tijd als gevolg. Dagen van stij
ging worden gevolgd door een
serie reacties.
Enig schot zit er nog wel in de
rentedaling in ons land. De rege
ring kan er in elk geval nog van
profiteren want de volgende
week dinsdag te plaatsen staats
lening komt met een 6,75 procent
coupon op de laagste rente sinds
16 jaar. Overigens schrok de obli-
gatiemarkt wel even van de lage
overheidsrente en de index liet
prompt ruim 0,75 punt vallen.
Nadien trad enig herstel op, zo
dat een redelijk succes wordt
verwacht.
De teleurstelling over Wall
Streets falen werd moeizaam
verwerkt Zo hielden de interna
tionals van de bijna vijf punten
BEI
JRS
W
E
E
K
hogere stand na vier dagen maar
ruim één punt over. Van de 2,5
punt hogere stand van het alge
meen beursgemiddelde bestond
toen maar amper een half punt
meer. Toch bleven er fikse uit
schieters naar boven over, zoals
Blijdenstein, Schuitema en No
rit. Daarentegen waren de verlie
zen voor Verenigde Machinefa
briek Stork, IBB-Kondor, HBG
en Wolters-Samsom ook niet ge
ring.
De Europese optiebeurs kon
een kleine stijging in de afgeslo
ten contracten boeken van 92.000
tot ruim 106.000 stuks. Philips
bleef met calls duidelijk nummer
één gevolgd door Akzo. Ook voor
calls KLM bestond redelijke be
langstelling. Dit gold tevens voor
opties op de staatsfondsen.
EG-silo's
barsten
uit voegen
BRUSSEL (DPA) - De koelhuizen
en graansilo's van de Europese Ge
meenschap barsten uit hun voe
gen. Een jaar geleden lag er nog 7,6
miljoen ton aan voedingsmiddelen
opgeslagen en nu is dat bijna twin
tig miljoen ton, zo is gisteren in
Brussel bekendgemaakt.
De sterke toeneming van de
voorraden is een gevolg van het
enorme aanbod van graan en rund
vlees krachtens de interventierege
ling.
Alleen al de voorraad gerst is
binnen een jaar vervijfvoudigd tot
4,5 miijoen ton. De voorraad tarwe
is met bijna elf miijoen ton drie
maal zo groot geworden als een
jaar geleden. In totaal ligt er zeven
tien miljoen ton graan opgeslagen
tegen vijf miljoen ton vorig jaar.
Daarentegen is de voorraad ma-
gere-melkpoeder gehalveerd tot
467.000 ton. De boterberg is iets ge
slonken en de hoeveelheid olijfolie
bedraagt nu 66.000 ton. bijna de
helft van die van een jaar geleden.
