Staatscommissie
euthanasie mag
onder voorwaarden
'Juristen zullen een flinke
kluif hebben aan deze zaak
'Oppassen met zelf
inmaken groenten'
r
Bezwaarschrift tegen
saneringsplan Z.-Holland
Opslag Rijnzout niet
enthousiast begroet
DONDERDAG 1 AUGUSTUS 1985
PAGINA 5
DEN HAAG (ANP) - Het Voorlich
tingsbureau voor de Voeding in
Den Haag raadt de consument af
zelf groenten of vlees in te maken
wegens het gevaar van voedselver
giftiging door botulisme. Het in
maken of wecken van fruit of met
azijn aangezuurde groenten kan
volgens het bureau daarentegen
geen kwaad.
Het zelf inmaken wordt weer po
pulair, aldus het bureau. Maar de
omstandigheden voor het wecken
zijn de laatste jaren sterk ge wij-
meer precies hoe ze moeten
Bij het wecken worden de mees
te micro-organismen gedood
mindere kwaliteit en
meeste huizen zijn nauwelijks
meer kelders te vinden waar de
DEN HAAG (GPD) - De staatscomissie die zich bezig houdt met euthanasie adviseert de fatuur kunnen"worden'vfeggezet
regering om euthanasie onder bepaalde voorwaarden toe te staan. De patiënt moet in een Bovendien weten veel mensen niet
noodsituatie verkeren en dient zijn verzoek tot euthanasie vrijwillig en na zorgvuldige
overweging te hebben gedaan. De arts moet een collega waarschuwen alvorens tot eutha
nasie over te gaan. De staatscommissie zal haar rapport op 19 augustus aan minister
Brinkman (WVC) aanbieden.
zigd. Het water dat wordt gebruikt door de goede afsluiting van de
weckfles kunnen geen nieuwe
cro-organismen bij het ingemaakte
produkt komen. Sommige micro-
organismen vormen echter sporen
die bestand zijn tegen hoge tempe
raturen en na verloop van tijd weer
kunnen uitgroeien tot bacteriën.
Deze bederven het produkt of ma
ken het op een andere manier on
geschikt voor consumptie. De bac
terie die het gevreesde botulisme
veroorzaakt kan onder dergelijke
omstandigheden in de weckfles
extra goed groeien, omdat het geen
„concurrentie" heeft van andere
bacteriën die wel worden gedood.
Botulisme veroorzaakt ernstige
verlammingsverschijnselen, vaak
met de dood als gevolg.
In een zure omgeving kan echter
geen botulisme ontstaan. Daarom
kunnen aangezuurde groenten wel
worden gewekt, evenals fruit waar
in, hoe zoet het ook zijn mag, van
nature zuren voorkomen. Het ver
werken van groenten kan volgens
het Voorlichtingsbureau het beste
in de diepvries. In een huishouden
kan de groente nooit zo worden
verwerkt als in de industrie, waar
alle geconserveerde groente in glas
en blik altijd ruim boven de 100
graden Celsius wordt verhit. De
enige mogelijkheid is nog de inge
maakte groenten direct voor het
eten opnieuw te koken, maar dan
blijft er nauwelijks iets lekkers
over, aldus de woordvoerster.
De bewindsman zal overigens geen
haast maken met het maken van
wetsvoorstellen met betrekking tot
euthanasie gezien de korte periode
tot de verkiezingen.
De staatscommissie, die onder
voorzitterschap staat van mr. H.
Jeukens, raadsheer bij de Hoge
Raad, adviseert het bekende arti
kel 293 van het Wetboek van Straf
recht, dat euthanasie strafbaar
stelt, uit te breiden met de voor
waarden waaraan moet worden
voldaan om deze strafbaarheid op
te heffen.
De staatscommissie is in meer
derheid tot dit standpunt geko
men; twee van de vijftien leden
het in 1982 met dit werk be-
D'66-kamerlid mevrouw Wessel-
Tuinstra die zich daarvoor heeft
beijverd. Zij wil met dit voorstel
euthanasie wettelijk mogelijk ma
ken voor mensen die dat te kennen
geven en hun wil zelf kunnen be
palen.
Het zag er tot dusver niet naar uit
dat de Tweede Kamer in meerder
heid geneigd was het D'66-initia-
tief zonder meer te.honoreren. Men
zou dit slechts aangrijpen als het
rapport van de staatscommissie
niet zou komen. Nu het duidelijk is
dat dit wel op tafel komt wordt de
kans dat er van een behandeling
van het D'66-voorstel iets komt
nog maar steeds kleiner. Vooral de
fracties van CDA en WD hebben
gonnen gezelschap zijn tegen. Dat het initiatief weten op te schuiven
zijn de hoogleraren dr. W. Klijn, die in afwachting van dit rapport.
theologische ethiek in Nijmegen
doceert, en dr. mr. W. Nieboer, die
strafrecht doceert in Tilburg.
De lange tijd die de staatscom
missie voor het advies nodig heeft
gehad, is nogal eens aan kritiek on
derhevig geweest. In de politiek is
de discussie over deze zaak keer op
keer opgelaaid. Er is een initiatief
wetsvoorstel bij de Tweede Kamer
ingediend van D'66. Het was het
Overigens is er wel een kamer
meerderheid, zo is al jaren duide
lijk, die de euthanasieverbodsbe-
palingen wil afschaffen. PvdA en
WD zitten in dit opzicht ongeveer
op één lijn. Zij willen dus een libe
ralisering van de wetgeving, in te
genstelling tot het CDA, waar men
zich steeds een tegenstander heeft
betoond van het wettelijk regelen
van euthanasie. In het ontwerp-
verkiezingsplan van het CDA
wordt actieve euthanasie onder al
le omstandigheden afgewezen.
Acties rond
uitzetting
Surinamers
overwogen
ROTTERDAM (ANP) - De Stich
ting Surinaamse Vluchtelingen
'Makmur' in Rotterdam beraadt
zich over acties om de uitzetting
van twintig uit Suriname gevluch
te verzetstrijders te voorkomen. De
stichting zal onder meer de hulp
inroepen van het Hoge Commissa
riaat voor Vluchtelingen, Amnesty
International en Tweede-Kamer
fracties.
De advocaat van Makmur heeft
inmiddels om herziening van de gekomen tussen politie en enkele
AMSTERDAM (ANP) - Bij een
brandje in een bloemenzaak in de
Amsterdamse Jan van Galenstraat
is het gisteren tot een vechtpartij
Love for sail, no love for sale'
AMSTERDAM (GPD) - 'Love for Sail, no love for sale', zegt dit bord
stappen tegen de uitwijzing. Voor
zitter Paul Somohardjo van Mak
mur heeft dat gisteren meege
deeld. „Wij willen op alle mogelij
ke manieren voorkomen dat deze
mensen teruggestuurd worden
naar Suriname. Dat zou hun dood
betekenen, omdat zij zich met ver
zetsactiviteiten hebben bezigge
houden", aldus Somohardjo.
De twintig Surinamers kregen
onlangs van de Rotterdamse
vreemdelingenpolitie te horen dat
zij voor 5 augustus Nederland moe
ten verlaten. Zij komen niet in aan
merking voor een verblijfsvergun
ning, evenmin zal hun de status
van vluchteling worden verleend,
aldus een woordvoerder van het
ministerie van justitie.
Somohardjo vindt de opstelling
van de Nederlandse overheid 'on
begrijpelijk'. „Het gaat hier om po
litieke vluchtelingen die tijdelijk
onderdak zoeken in Nederland. Ze
zijn niet armlastig. Ze kosten de
Nederlandse samenleving geen
cent, omdat Makmur voor hun op
vang zorgt. Het zijn dus geen
nomische vluchtelingen. Die ver
zetsmensen hebben allemaal hun
het raam van een café aan de Amsterdamse De Ruijterkade. 'Liefde voor leven, een werk, familie en huis
Sail, geen liefde te koop'. Vertaald gaat de woordspeling helaas verloren. Suriname. Ze willen daar zo sn
Op deze manier geeft de Amsterdamse buurt rond het Centraal Station mogelijk naar terugkeren,
uiting aan het ongenoegen met betrekking tot de komst van de heroïne- zijn door de situatie in het land
prostitutie in deze wijk. In Amsterdam vormt de heroïneprostitutie in de hinderd. Nederland heeft
omgeving van de Nieuwendijk veel overlast voor de bewoners van de ze mening
Herengracht. Met name het nachtelijk autoverkeer dat die bedrijfsvorm de Surinaamse verzetsmensen tij-
aantrekt. delijk op te nemen", aldus de voor-
Gehoor gevend aan de protesten van de buurt heeft burgemeester Van zitter
Thijn beloofd een andere gedoogplaats aan te wijzen voor deze vorm van
prostitutie. Dat werd eerst de omgeving van Artis, maar buurtprotesten
deden de plannenmakers van gedachte veranderen. De achterzijde van
het Centraal Station en de De Ruyterkade werden aangewezen als ge
doogplaats. In de buurt liggen de ambassades van Noorwegen, Denemar
ken en Finland en zij protesteerden als eersten tegen de plannen.
Die protesten werden overgenomen door de buurt en die heeft er, ge-
bruik makend van de belangstelling voor het Sail-gebeuren een grote *paag een interview over Klaas de
beschikking verzocht. Hij beraadt omstanders. De vechtpartij vul-
*°nd toen de 28-jarige eigenaar
de zaak het aan de stok kreeg
met een politieman die hem som
meerde bij het brandende pand
vandaan te gaan. De man weiger
de dit en kreeg daarop enkele klap
pen met de wapenstok. Toen hij ook
nog werd gebeten door een politie
hond was de chaos compleet. Een
omstander die te hulp schoot raak-
gevecht met de poli-
(foto ANP)
DEN HAAG (ANP) - De stichting Centrum Milieubeheer Zuid-Holland
heeft een bezwaarschrift ingediend tegen het concept-meeijarenplan dat
de provincie Zuid-Holland onlangs heeft opgesteld om vervuilde terrei
nen in de provincie te saneren. Het centrum heeft met name kritiek op
het voornemen om geen nieuwe terreinen meer toe te voegen aan de lijst
van te onderzoeken gebieden.
Er zijn volgens de stichting in Zuid-Holland 1200 terreinen bekend
waarvan vermoed wordt dat zij verontreinigd zijn; zes daarvan zijn sinds
1981 gesaneerd, zeventien worden schoongemaakt of staan op de nomi
natie; 510 lokaties zijn inmiddels onderzocht.
morele verplichting
Makmur.
Van seksisme
beschuldigde
student trekt
kort geding in
AMSTERDAM (ANP) - Na twee en
een half uur gepraat over onder
meer het wel of niet seksistisch ge
drag van een 34-jarige student psy
chologie is gisteren een kort ge
ding voor de rechter alsnog inge
trokken. De student werd in juni
dit jaar, samen met drie anderen,
de onmiddellijke toegang tot de
Vrije Universiteit in Amsterdam
ontzegd in verband met klachten
van vrouwen en homoseksuelen
over seksistisch gedrag van de stu
denten. Het College van Bestuur
van de VU verbood de heren bo
vendien zich opnieuw in te schrij
ven voor het kómend studiejaar.
De 34-jarige student ontkent de
beschuldigingen en daagde de VU
voor de rechter. Hij wilde op die
manier de VU dwingen te zeggen
wie welke klachten over hem had
den ingediend. Bovendien eiste de
man dat hij weer toegang zou krij
gen tot de VU, dit jaar en ook het
studiejaar 85/86.
Nadat alle facetten van de zaak
voor de rechter aan bod waren ge
weest, bleek dat tegen de weige
ring van het universiteitsbestuur
om een student in te schrijven, be
roep mogelijk is bij de universi
teitsraad en daarna bij het College
van Geschillen. Dit betekent dat de
student eerst die beroepsweg zal
moeten aflopen, alvorens de bur
gerlijk rechter die uiteindelijke be
slissing kan toetsen.
Aanleiding tot de schorsing van
de studenten waren anonieme
klachten van 12 studentes aan de
VU. Zij zouden door een groep ou
dere studenten, allemaal tussen de
30 en 40 jaar, jarenlang lastig geval
len zijn met seksistische, menson
terende en bedreigende opmerkin
gen. De vrouwen werden meestal
benaderd wanneer zij alleen wa
ren. Dan werd door de studenten
op een grove manier over seks ge-
raat.
j Nadat het College van Bestuur
Vriip ITniwrsi.pit de klachten nauwkeurig en gron-
'Romeinse'
villa blijkt
inheems
Vrije Universiteit Amsterdam heb
ben opgegraven, heeft niet toebe
hoord aan Romeinse kolonisten,
dig onderzocht had, werden de v
studenten geschorst omdat zij bin-
an Narfat seksistischcgedragingen^yoorde
34-jange student betekende dit dat
hij zijn tentamen conflictuologie
(onderdeel van de psychologiestu-
van
meenschap. Nadat vier jaar gele
den de villa werd blootgelegd,
bracht men de volledige omringen-
Iraarf HPt öino vunueiueei van uc p&yuiuiugie::
an hn.'.tnn vS"r die> niet meer mocht afleggen.
Volgens de student is hij zonder
behoorlijk te zijn gehoord ge-
de nederzetting
om overblijfselen van houten boer
derijen die stammen uit de eerste
drie eeuwen na Christus. Van de
Romeinse voorwerpen neemt men schorst en zijn er ook geen bewij-
aan dat het dorpshoofd goede rela- zen dat hij zich als seksist opstelde,
ties onderhield met de Romeinen Het belangrijkste voor hem is ech
ter, zo bleek tijdens het geding, dat
hij zijn studie kan voortzetten.
PRETORIA - „Ik weet. dat u i
actie van gemaakt om de te verwachte twee miljoen bezoekers ervan te ^on2e W1j afnemen, maar ik moet u
overtuigen dat er in Amsterdam méér omgaat is dan dat fantastische zeSgen. dat wij strikte instructies
watersportfestijn. Dat gebeurt dan met spandoeken als 'Wonen Werken
Ja; Wippen Nee', 'Sailers yes, hookers no' en 'Amsterdam heeft Heroïne-
hoeren,' voortgeborduurd op het thema 'Amsterdam heeft 't'. (foto gpd»
Ambassadeur Carsten zwijgt over incident rond Klaas de Jonge
Den Haag hebben ontvangen
niets over hem te zeggen, noch
iemand bij hem toe te laten".
HELSINKI/PARIJS/AMSTER
DAM (ANP) - Frankrijk gaat het
Rijnzoutverdrag uitvoeren en van
af 1 januari 1987 zoutafval van de
kalimijnen in de ondergrond van
de Elzas injecteren. De toezegging
werd gedaan door de Franse minis
ter van buitenlandse zaken, Ro
land Dumas, in de marge van de
conferentie over veiligheid en sa
menwerking in Helsinki.
Nederland heeft er jarenlang bij
Frankrijk op aangedrongen een
einde te maken aan de verontreini
ging van de Rijn met zout van de
kalimijnen, die voor de drinkwa
tervoorziening in Zuid-Holland en
de tuinders in het Westland grote
problemen heeft opgeleverd.
De stichting Reinwater is niet
enthousiast over de toezegging van
Frankrijk. Het heeft volgens de
stichting al veeL te lang geduurd
voordat Frankrijk tot deze gedeel
telijke opslag overgaat. Ook zou de
opslag de legalisering betekenen
van de lozing van de overige ruim 3
de Rijn lozen, vanaf 1975
slaan^ Door "allerïei vertragingen y°°r z«n gr00t verlof naar Neder"
bij de uitvoering van het project, land
politieke onwil en het verzet van
de Elzasser bevolking tegen de in-
jectering van het zout, is er tot nu
1° u?.°§ geen gram zout uit de Rijn middels even beroemde als be-
door
Ruud de Wit
Harer majesteits ambassadeur in
Zuid-Afrika, Hugo Carsten, kijkt
enigszins verlegen naar me, alsof
hij wil zeggen: „Ik zou je graag hel
pen, maar heb ook begrip voor
mijn situatie". Morgen vertrekt hij
Twee weken geleden zag het er
nog naar uit, dat hij voortijdig zijn
koffers moest pakken, toen het
gehouden.
Als Frankrijk met ingang van 1
januari 1987 uiteindelijk met die
opslag begint, is het probleem van °c "°r°
de zoutbelasting van het rivierwa
ter nog lang niet opgelost. Ook al
zal Frankrijk uiteindelijk de ruim 3
miljoen ton afvalzout per jaar in de
grond injecteren, dan nog zullen
grote hoeveelheden zout jaarlijks
in de Rijn terechtkomen. De kali
mijnen zijn slechts voor ongeveer
40 procent verantwoordelijk voor
de zoutlast van het Rijnwater, zo
dat de lozingen met niet meer dan
een vijfde zullen worden terugge
drongen. De overige zoutlozingen
zijn afkomstig van de sodafabrie-
ken in West-Duitsland.
ruchte „ambassade-incident" rond
Klaas de Jonge bijna leidde tot een
de toch al niet zo
beste verstandhouding tussen Ne
derland en Zuid-Afrika.
Hierdoor zal de schade die de
miljoen ton zout per jaar, aldus de Westlandse tuinders lijden door
milieu-organisatie. De stichting i
van mening dat de Nederlandse re
gering gerechtelijke stappen moet
nemen om de opslag van al het af
valzout af te dwingen.
Op.de eerste Rijnconferentie van
de verantwoordelijke ministers
van de Rijnoeverstaten in 1972 in
Den Haag waren de bewindslieden
overeengekomen dat Frankrijk de
helft van de 6,5 miljoen ton afval
zout die de kalimijnen jaarlijks in
het in de boezemwateren doordrin
gende zoute Rijnwater, niet veel
minder worden. Deze schade aan
de gewassen wordt geschat op on
geveer 30 miljoen gulden per jaar.
Ook de waterleidingbedrijven die
voor ongeveer 20 miljoen mensen
in het Rijnoevergebied drinkwater
uit de Rijn bereiden, ondervinden
grote hinder van het zoute water
uit deze rivier. De leidingen wor
den door het zout aangetast.
„Er zullen misschien
zijn die zich afvragen, waarom ik in
deze precaire situatie op vakantie
ga, maar de plannen waren al zo
lang van te voren gemaakt en daar
komt nog bij, dat volgende week
mijn dochter trouwt". Om eraan
toe te voegen: „Maar als de situatie
hier op de ambassade dat vraagt,
neem ik aan dat de regering in Den
Haag mij wel zal verzoeken terug
te gaan".
Het is een vreemd idee, je te rea
liseren dat Klaas de Jonge hier
vlak naast in zijn kamertje zit. De
verleiding is groot om een van de
vele gesloten deuren in de lange
gang door te gaan, waar De Jonge
zich moet bevinden. Een deur staat
open en er staat een onopgemaakt
bed, waarschijnlijk voor een van
de ambassadeleden die om toer
beurt De Jonge gezelschap moeten
houden.
Wanneer je de hal van het NED-
bank-gebouw betreedt, waarvan
de Nederlandse ambassade de
tweede en derde verdieping be
woont, staan er zeker drie veilig
heidsagenten in burger, uitgerust
met walkie-talkies en, hoewel niet
duidelijk zichtbaar, sommige ook
met revolver.
Op de eerste etage zit er nog een
agent voor de twee liften die het
gebouw heeft. Ze vragen je niets,
als je hen passeert, alleen kijken ze
je nauwkeurig onderzoekend aan.
In de paar keren, dat ik nu de afge
lopen weken langs hen heen ben
gegaan, hebben ze me steeds ge
groet.
Ook in de ruime werkkamer van
ambassadeur Carsten zijn de wal
kie-talkies zo nu en dan te horen,
want de veilgheidsagenten, zeker
15 in getal, bevinden zich overal in
en rond het gebouw. Mocht Klaas
de Jonge al plannen hebben om er
vandoor te gaan, dan weet hij door
het geluid van de walkie-talkies
dat daar weinig kans op is.
„Ik weet niet hoe die verhalen
over Zuidafrikaanse plagerijen en
intimidaties in de krant zijn geko
men, maar we hebben geen last
van deze jongens. Natuurlijk is het
ook voor hen vervelend om hier de
hele dag niks te zitten doen en zo
nu en dan zet er iemand zijn radio
wat hard aan, maar last hebben we
niet van ze. Ze zijn heel voorko
mend en groeten beleefd. Verder
hebben we geen contact met ze",
meent Carsten.
En over bepaalde kranten zegt
de ambassadeur: „Het heeft me za
terdag een dag gekost om die onzin
recht te zetten, dat De Jonge in een
Nederlandse diplomatieke auto
Ambassadeur Carsten
een felle tegenstander 1
heid'.
Ondanks zijn spreekverbod pro
beer ik toch een reactie van Car
sten te krijgen. „Realiseert Klaas
de Jonge zich in wat voor situatie
hij zich bevindt?", vraag ik. En:
„Wat was Klaas' reactie op het arti
kel, dat ik een week geleden over
hem en zijn ex-vrouw Hélène Pas
toors heb geschreven?" Op de och
tend van de publikatie van dit arti
kel in de GPD-bladen heb ik een
kopie van de tekst op de ambassa
de laten bezorgen met het verzoek
om een reactie van Klaas.
te belangstelling hebben gelezen,
maar een reactie vanuit de ambas
sade zult u niet krijgen", stelt de
ambassadeur.
Die reactie kwam overigens wel
van Klaas' advocate, Kathe Satch-
well, die die dinsdagochtend ook
op de ambassade was en twee da
gen later belde met de mededeling,
dat ze het artikel als „onethische
journalistiek" kwalificeerde.
Ambassadeur Carsten wil nog wel
kwijt, wat zijn indruk is van Klaas
de Jonge. „Het is beslist een vrien
delijke, zachtaardige en intelligen
te jongen en komt op ons niet over
als een terrorist. Maar dat hoeft
nog niet te betekenen, dat hij in
zijn betrokkenheid met de anti-
apartheidsstrijd niet de dingen op
zijn geweten heeft, waarover u in
uw artikel schrijft. Dat zal pas naar
buiten komen als er te zijner tijd
een proces plaatsvindt".
Ook ambassadeur Carsten is een
felle tegenstander van de apart
heid. maar hij ondersteunt het Ne
derlandse beleid volledig om ver
anderingen in Zuid-Afrika op een
vreedzame wijze tot stand te bren
gen. Hij is dan ook blij, dat het am
bassade-incident niet uitgelopen is
op zijn oficiële terugroeping.
„Voor iedereen in diplomatiek
Pretoria kwam de stap van de
Franse regering om haar ambassa
deur Pierre Boyer terug te halen,
als een grote verrassing, ook voor
Boyer zelf. Ik weet, dat ik door
sommige anti-apartheidsactivisten
in Nederland als een collaborateur
wordt beschouwd, alleen al door
hier te zitten, maar wat denkt men
„Hoe gering ook, door het open
houden van een zeer kritische dia
loog kunnen we misschien toch
dat beetje invloed uitoefenen, dat
de Zuidafrikaanse regering doet
besluiten die veranderingen toe te
passen die dit mooie land zo drin
gend nodig heeft".
En met een glimlach: „Voor mij
is deze situatie niet nieuw. Toen ik
nog ambassadeur in Ankara was,
eiste PSP-kamerlid Van der Spek
zo'n beetje om de vier weken mijn
terugtrekking".
Over hoe het nu verder met De
Jonge gaat aflopen, kan ambassa
deur Carsten ook niets zinnigs zeg
gen. „Onze juristen in Den Haag
zullen een hele kluif hebben aan
deze zaak. Wat ik hier en in Neder
landse kranten heb gelezen aan
meningen van beroemde juristen,
duidt ook niet bepaald op eensge
zindheid".
Hetzelfde geldt voor de ophan
den zijnde verhuizing van de am
bassade, naar alle waarschijnlijk
heid in september. In Afrikaanse
dagbladen wordt druk gespecu
leerd over een eventuele mogelijk
heid dat de politie De Jonge zal
kunnen arresteren, wanneer hij
van het huidige ambassadegebouw
per auto naar het nieuwe moet
worden vervoerd.
Maar het blijven speculaties: „Ik
weet ook niet wat kan en wat niet
kan. Ik ben zelf jurist, dus dit
vraagstuk interesseert me wel.
maar het lijkt me een aardige kluif
voor een doctoraalscriptie van een
rechtenstudent