LEIDSCH
DAGBLAD
Z.-Afrika stelt voorwaarden
PAK
Nog kans behoud
Shell-raffinaderij
BRISTOL
Amerikaanse
toeristen
in Soweto
met stenen
bekogeld
'Klaas de Jonge na terugbrengen weer uitleveren'
Putdeksel-
dief actief
in Enschede
Nog onduidelijkheid
over Duitse wijnen
lliSIflS AUTORADIO'S
BS DIREKTSERVICE
DISCRIMINATIE
'Eisen verzwaren voor
toelating universiteit'
DIE 50% KORTING
DONDERDAG 18 JULI 1985
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 37757
SOWETO/JOHANNESBURG
(GPD/AP/UPI) - Een bus met
Amerikaanse toeristen is gisteren
in de zwarte woonstad Soweto bij
Johannesburg door een groep jon
geren met stenen bekogeld. Al eni
ge jaren organiseert de Zuidafri-
kaanse regering bustrips door So
weto.
Dit om buitenlanders te laten
zien, dat de situatie in deze groot
ste zwarte 'woonwijk' van Zuid-
Afrika, met een geschat aantal in
woners tussen de 1,5 en 3 miljoen,
helemaal niet zo slecht is als in het
buitenland wordt geloofd. Nadat
drie ramen van de bus met de 15
toeristen waren stukgegooid,
greep de politie in en werd de bus
onder politie-escorte uit Soweto
weggeleid.
Op hetzelfde moment braken er
ook in andere delen van Soweto
onlusten uit. Meer dan 400 jonge
ren werden gearresteerd en verant
woordelijk gesteld voor de kaping
van acht Putco-bussen. De bus
chauffeurs kregen van de kapers
opdracht om naar het Protea-poli-
tiebureau te rijden, dat naast een
plaatselijk gerechtshof ligt. Hier
stonden 105 jongeren terecht, om
dat ze afgelopen zaterdag een ille
gale vergadering hadden gehou
den voor het huis van de zwarte
burgemeester van Soweto, Edward
Kunene.
De 400 jongeren werden later 'tij
delijk' in vrijheid gesteld, toen het
Putco-concern verklaarde, dat alle
gekaapte bussen op hun stand
plaats waren teruggekeerd. Putco
weigerde om die reden een aan
klacht in te dienen. Ook de 105 jon
geren, die terecht stonden, werden
naar huis gestuurd 'in afwachting
van verder onderzoek'.
Hun invrijheidstelling kon even
wel niet verhinderen, dat er op ver
schillende plaatsen in Soweto rel
len uitbraken. De politie, met mas
sale assistentie van het leger, vuur
de rubberen kogels en traangasgra
naten af. Er zouden acht zwarten
met kogelwonden in het zieken
huis zijn opgenomen. Een aanta!
winkels en woningen, waaronder
dat van burgemeester Kunene, Klaas de Jonge.
werden met brandbommen beko-
geld en brandden volledig uit.
Ook op andere plaatsen in Zuid-
Afrika was het weer onrustig. Maar
liefst in 26 zwarte woonwijken wei
gerden de leerlingen na afloop van
hun 'wintervakantie' naar school
terug te keren uit protest tegen het
apartheidsonderwijs.
Bij vijf vestigingen van het West-
duitse Siemensconcern in Zuid-
Afrika zijn gisteren in totaal 1200 ENSCHEDE (GPD) - Al maanden
Een clown
temidden van d
militairen in
de Nijmeegse
Vierdaagse.
foto Wim Dijkman)
Het leed van de zware 'ber
getappe' van vandaag is
morgen vergeten als de
Vierdaagse aan de glorieu
ze intocht in Nijmegen kan
beginnen. Onze krant was
gisteren een dagje in de
wandelstad. Heel wat
streekgenoten kwamen
even een praatje maken.
PAGINA 13
Veel kalveren behandeld
met gevaarlijk chemisch
ontsmettingsmiddel.
PAGINA 5
Japanse ambassadeur uit
scherpe kritiek op Philips.
PAGINA 6
Jk\k
18 PAGINA'S
1 Peres vindt samenstelling
Palestijnse vredesdelega-
tie onaanvaardbaar.
PAGINA 7
1 Olaf Tarenskeen: meester
op de gitaar.
PAGINA 17
JOHANNESBURG/DEN HAAG (GPD) - De Zuidafri-
kaanse autoriteiten hebben zich vanochtend bereid ver
klaard de antropoloog Klaas de Jonge terug te brengen
naar de Nederlandse ambassade in Pretoria. Nederland
zou echter De Jonge vervolgens weer moeten uitleveren
aan Zuid-Afrika, omdat hij wordt verdacht van terroris
tische activiteiten.
In een verklaring van de Zuidafrikaanse minister van buitenlandse zaken
Botha wordt gesteld, dat De Jonge terug kan keren naar de Nederlandse
ambassade „in de veronderstelling dat Nederland hem weer zal overdra
gen aan de bevoegde autoriteiten". Er is inmiddels intensief diplomatiek
overleg gaande tussen Nederland en Zuid-Afrika over deze Zuidafrikaan
se bepaling.
I zwarte werknemers ontslagen. Het
ontslag volgde op een driedaagse
staking in verband met looneisen.
MINIMUMSNELHEID - In
Frankrijk is vanaf 1 augustus op de
inhaalstroken van de autosnelwe
gen een minimumsnelheid van 80
kilometer per uur verplicht. Dit
heeft de Franse ministerraad giste
ren besloten. Met de maatregel wil
de regering het aantal door lang-
zaamrijdend verkeer veroorzaakte
ongevallen op de linkerweghelft
terugdringen. De maximumsnel
heid op de Franse autosnelwegen
blijft 130 kilometer per uur.
DEN HAAG (ANP) - Het is zeer on
duidelijk of sommige Duitse wij
nen nu wel of geen antivriesmiddel
bevatten. De keuringsdienst van
waren in Berlijn vond gisteren in
twee flessen wijn van het merk
Kellergeister dietyleenglykol, een
gif dat vooral de nieren ernstig kan
aantasten.
Deze bekendmaking kwam ech-
garn. of fruitcocktail of soep
steak kruidenboter
roomijs met vruchten 15,"
Wisselvallig
ratuur ongeveer 12 graden, 's Middags
toenemende bewolking gevolgd door
regen. Maximumtemperatuur om
streeks 20 graden. Matige zuidwesten
wind, rond kracht 4.
De vooruitzichten voor zaterdag tot en
met dinsdag: Enkele buien, maar gelei
delijk meer zon. Middagtemperatuur
ongeveer 20 graden.
19 juli
Zon op: 5.42, onder: 21.49 uur.
Maan op: 6.49, onder: 23.15 uur.
Hoogwater te Katwijk om 5.08 en 17.32
uur, laagwater om 1.01 en 13.55 uur.
Volgens de woordvoerder van het
ministerie van buitenlandse zaken
in Den Haag blijkt uit het gegeven
„dat wij niet meteen hoera roepen,
maar in overleg zijn" dat niet ge
heel en al aan de Nederlandse ei
sen is voldaan.
De Zuidafrikaanse verklaring,
die vanochtend door de Zuidafri
kaanse ambassade op het ministe
rie werd overhandigd, kwam een
uur voordat het door minister Van
den Broek (buitenlandse zaken)
gestelde ultimatum verliep. Van
den Broek had gedreigd ambassa-
Ideur Carsten bij wijze van diplo-:.
matieke „strafmaatregel" terug
naar Nederland te roepen, wanneer
anp) Zuid-Afrika niet binnen 48 uur zou
zijn ingegaan op vier Nederlandse
eisen: De Jonge zonder voorwaar
den vooraf terug naar de ambassa
de, bestraffing van de twee veilig
heidsagenten, excuses voor hun
optreden en de garanties dat het in
cident van vorige week (de agenten
sleurden De Jonge uit de ambassa
de en schonden daarmee Neder
lands grondgebied) zich niet zal
herhalen.
In de verklaring geeft Botha toe
dat er vorige week dinsdag tech
nisch gesproken sprake is geweest
van schending van de Nederlandse
ambassade in Pretoria. Dat zou na
der onderzoek hebben uitgewezen.
Aanvankelijk ontkende Botha dat
de Nederlandse ambassade was
betreden.
Botha verwijst in zijn verklaring
naar een Zuidafrikaans wetsartikel
waarin staat dat een persoon die
zijn toevlucht heeft genomen tot
een diplomatieke missie om een
proces in een land te voorkomen
moet worden uitgeleverd. Volgens
Botha is dit internationaal gebrui
kelijk.
In principe levert Nederland ei
gen burgers niet uit aan een vreem
de mogendheid. Dat gebeurt alleen
met staten waarmee een uitleve
ringsverdrag is afgesloten. Neder
land heeft geen verdrag met Zuid-
Afrika. Botha deelde ook mee dat
de betreffende politieofficieren,
die De Jonge begeleidden en hem
uit de ambassade weghaalden, zijn
berispt.
De 47-jarige De Jonge werd 23
ii j juni door de Zuidafrikaanse veilig-
mZ heidspolitie gearresteerd samen
nistene van volksgezondheid de met zijn ex-echtgenote Helena Pas
waarschuwing tegen Duitse wij- st die ZQWe, de Nederlandse
nen had ingetrokken. De verden- aIs Belgische nationaliteit heeft,
king die eerder deze week op drie
Duitse wijnen was gevallen, bleek
na herhaalde proeven namelijk on-1
gegrond. Het onderzoek naar de
Duitse wijnen wordt in elk geval
voortgezet.
D~e Bondsdagfractie van de chris
ten-democratische partijen CDU/I
CSU heeft inmiddels aangedron
gen op spoedberaad over het Oos
tenrijkse wijnschandaal. CDU-
landbouwspecialist Egon Susset
zei gisteren dat spoedberaad drin
gend gewenst is, omdat de jongste
ontwikkelingen in het schandaal
'volledige openheid en duidelijk
heid' vereisen.
"We moeten alles in het werk
stellen om de consumenten en de
meerderheid van de wijnbouwers -
ongeacht hun nationaliteit - in be
scherming te nemen tegen de on
wettige praktijken van enkelen,'
zei Susset.
achtereen waart in de nachtelijke
uren door Enschede een putdek-
seldief. Sinds mei van dit jaar zijn
er in totaal zo'n 75 putdeksels ver
dwenen.
Bij de politie en de gemeentelij
ke dienst openbare werken is grote
ongerustheid ontstaan. „De dief
weet niet wat hij doet. Je moet er
niet aan denken dat iemand in zo'n
gat zou vallen. Die is dan werkelijk
reddeloos verloren", aldus een
woordvoerder. Bovendien zijn er
geen deksels rheer: „De reserve is
op en de fabriek die de deksels le
vert, is giomenteel gesloten".
Vergissing
LISSABON (AFP) - De gezag
voerder van een vliegtuig van
de Spaanse luchtvaartmaat
schappij Iberia is dinsdag op
een militair vliegveld in Portu
gal geland in de overtuiging
dat hij op de luchthaven van
Lissabon stond.
De Boeing 727, die uit Madrid
kwam, maakte een perfecte lan
ding voor de ogen van het ver
bijsterde militaire personeel
van de basis vlak bij de hoofd
stad. De piloot bemerkte zijn
vergissing pas toen hij de op
burgerluchthavens gebruikelij
ke entourage miste. Hij steeg
weer op en landde enkele minu
ten later op het juiste vliegveld.
Lage prijzen, vakkundige montage
Je kunt zien dat 't vakmensen zijn
I. (Direkt naast Het Motorhuis).
De fractie van de WD in de
Tweede Kamer blijkt het
wachten moe op daden van
het kabinet inzake de Wet
Gelijke Behandeling. Volgende week
komt de fractie met een eigen notitie
waarin de grote lijnen worden ge
schetst waaraan een dergelijk wets
ontwerp zou moeten voldoen. De Wet
Gelijke Behandeling, waartoe het.
CDA en de WD zich overigens heb
ben verplicht in het regeerakkoord,
zou een aanvulling moeten vormen
op artikel 1 van de Grondwet dat dis
criminatie al verbiedt.
Over een mogelijke Wet Gelijke
Behandeling is al veel gebakkeleid.
En de discussie liep vooral hoog op,
toen het onderwerp zich verbreedde
van de vrouwen tot de homoseksue
len. Aanvankelijk was de aandacht
vooral gericht op de strijd tegen de
discriminatie van de vrouw, maar een
spraakmakende gemeenschap van
christelijke huize fulmineerde juist te
gen deze wet met het oog op het 'ge
vaar' dat men niets meer tegen ho
moseksuelen zou kunnen onderne
men. De eigen, bijzondere instellin
gen, zoals scholen, ziekenhuizen en
bejaardentehuizen, zouden de vrij
heid moeten houden om met name
homoseksuelen te weren of zelfs te
ontslaan. Dat 'recht' werd dan op
geëist met een beroep op vrijheid van
onderwijs en de vrijheid van gods
dienst.
De WD vindt een dergelijk optre
den uiteraard al te gortig en hamert er
met kracht op dat de besturen van
deze instellingen zich dan schuldig
zouden maken aan discriminatie, het
geen, jammer voor het CDA, nu een
maal in strijd is met het eerste artikel
van de Grondwet. Om dit probleem
uit de wereld te helpen, zou een spe
ciale Wet Gelijke Behandeling goede
diensten kunnen bewijzen, maar die
weg blijkt voor het kabinet vooralsnog
onbegaanbaar.
WD-fractieleider Nijpels heeft zelfs
eerder dit jaar al een ultimatum ge
steld: het kabinet zou voor de zomer
van 1985 met een wetsontwerp voor
de dag moeten komen, anders zou
de WD zelf wel een initiatief-wets
ontwerp indienen. Dit dreigement van
Nijpels, geuit op een WD-partijraad,
werd gevolgd door een motie, die in
de Tweede Kamer een meerderheid
kreeg. Ook de CDA-fractie bleek toen
van mening dat het kabinet haast zou
moeten maken met dit wetsontwerp.
Per slot van rekening waren partijen
een en ander overeengekomen in het
regeerakkoord.
Om toch de nodige druk op de ketel
te zetten komt de WD-fractie nu met
een eigen notitie, waarin aansluiting
wordt gezocht bij het standpunt dat
minister Rietkerk in het kabinet heeft
ingebracht. Daarmee zou een uitweg
Minister-president Lubbers had vanochtend op Zestienhoven na zijn aankomst uit Venezuela - zoveel haast JJilntn wnkrinntó'uer/^Hor^oii'ln
jm op een persconferentie in Den Haag te komen datltij zelf zijn koffer van het bagagewagentje haalde, itaio anpi Homoseksuelen mogen niet worden
geweerd of zelfs worden ontslagen
op grond van hun geaardheid, aldus
de WD. Tot zover valt deze partij ge
lukkig nog niet van haar liberale ge
loof af. 'Uitdagend gedrag' daarente
gen zou wel afdoende grond bieden
voor harde maatregelen. Met deze
benadering geeft de WD het CDA
echter alsnog de vrije hand om 'de
homofiele medemens' aan te pakken
en deze buiten de eigen kring te wer
pen.
Moeten straks de besturen van de
polo-shirts
in diverse
streepdessins.
Alle maten
winkelpr. 29.95
alléén deze
week voor
Leiden - Lange Gracht 5
(naast Digros) tel. 071 - 142864
donderdag koopavond
CARACAS (ANP) - Nederland, Ve
nezuela en de Nederlandse Antil
len hebben gistermiddag een poli
tiek akkoord bereikt dat moet lei
den tot een definitief openhouden
van de Shell-raffinaderij op Cura
cao. Het akkoord werd op de val
reep bereikt op de laatste dag van
het bezoek van premier Lubbers
aan Caracas.
Een definitief besluit over het
openhouden van de raffinaderij is
echter nog niet genomen. Shell en
de Venezolaanse staatsoliemaat
schappij Pvdsa moeten binnen
tien dagen, overeenstemming zien
te bereiken over de olieleveranties
en de daaraan verbonden voor
waarden. Pas als die overeenstem
ming is bereikt, kan worden ge
zegd dat de Shell-raffinaderij open
blijft.
Een en ander heeft premier Lub
bers in Caracas verklaard. Volgens
hem is het belangrijkste resultaat
dat Venezuela zich bereid heeft
verklaard een belang te
de Shell-raffinaderij. Met zijn be- bijzondere instellingen gewoon maar
zoek heeft hij het wantrouwen even vaststellen wat 'uitdagend ge-
kunnen wegnemen dat Venezuéla drag" nu precies inhoudt? Zoiets is
had in het voortbestaan van de raf- toch niet in een wet te vatten? Of
finaderij. Van haar klant heeft moet er maar een wet komen met
Shell beloofd een meerderheids- een algemene maatregel van bestuur
aandeel in de raffinaderij te behou- waarin criteria worden opgesomd van
den- uitdagend gedrag? Het is te dol voor
^7™^ mffmaS ^rdfis ^oplossing die de WD-fractie
nog onbekend. Voor het eind van aandraagt is geen oplossing. Het ka-
het jaar zal de Venezolaanse staats- p'riet moet gewoon het regeerak-
oliemaatschappij meedelen voor Koord uitvoeren en met een wqtsont-
welk percentage ze wil participe- werP GellJke Behandeling komen
Premier Lubbers feliciteerde de
Antilliaanse premier Liberia Pe
ters nu de kans op behoud van de
Shell-raffinaderij flink is gestegen.
Liberia Peters waarschuwde voor
een te grote jubelstemming voor
dat alle 'technische' problemen
rond de olieleveranties van Vene
zuela aan Shell zijn geregeld.
CASINO
LEIDEN
IEDERE DAG GEOPEND
VANAF 14 00 UUR
Voorstel staatssecretaris:
DEN HAAG (GPD) - De toela
tingseisen voor universiteiten en
hoger beroepsonderwijs moeten
worden verzwaard. Elke studie
richting zou maximaal drie vakken
moeten aanwijzen die een student
in zijn eindexamenpakket moet
hebben om de stüdie te kunnen
volgen. Dat stelt staatssecretaris
Ginjaar-Maas (onderwijs) voor in
een nog niet gepubliceerd gedeelte
van de zogenaamde lyceum-nota.
die afgelopen vrijdag in het kabi
net werd aanvaard.
De staatssecretaris wil verder dat
studeqten die een hbo-opleiding
willen volgen, in ten minste twee
vakken op het hoogste niveau ein
dexamen doen. Dat moeten dan de
vakken zijn die voor het volgen
van de betreffende opleiding het
belangrijkste zijn.
Havo en vwo zijn op dK moment
nog gescheiden opleidingen. Het
vwo bereidt voor op een universi
taire studie, de havo op een hbo-
opleiding. In praktijk blijken ech
ter veel. havo-leerlingen op de hbo-
opleidingen sf te vallen.
In de toekomst moeten havo en
vwo samengaan in het zogenaam
de lyceum. Op dat lyceum worden
op twee niveaus examens afgeno
men. Een volledig examen van
acht vakken op het hoogste niveau
geeft toegahg tot de universiteit.
De
^a' IK Pak dal proefabonnement met 50% korting. Voor slechts
L\, °u'van9 lkre: weken lan9 hat Leidsch Dagblad vrijblijvend in
de bus. Mijn voordeel 9,80.
I l Ja, ik pak dat kwartaalabonnement voor 65,70. Vóór het
afnemen' ingaat ontvang ik het Leidsch Dagblad 14 dagen
van de toelatingsre
gels zou betekenen dat leerlingen
die nu op de havo terechtkomen, in
de toekomst een deel van hun op
leiding op vwo-niveau zouden
moeten volgen.
GRATIS. Ook mijn voordeel is 9,80.
Naam
Adres
Postcode.
Tel,.
Plaats.
r het Leidsch Dagblad,
In plaats van de bon op te sturen, kunt u ook even bellen (071-144941