Pretoria reageert
niet op ultimatum
'Energie-eiland voor kust Katwijk'
Kamerleden willen
Bijlmermeer slopen
'Homo moet zich aanpassen'
Nederland: overleg in EG over actie
Simonis weigert Bode
bij bedrijfspastoraat
7,90
1,75
7,98
1,59
2,49
4,98
2,98
Plan van Friese ingenieur Boorsma:
WOENSDAG 17 JULI 1985
BINNENLAND
PAGINA 5
JOHANNESBURG/DEN HAAG (GPD/AP) - De Zuidafrikaanse regering heeft nog niet
gereageerd op het Nederlandse ultimatum dat binnen 48 uur de Nederlander Klaas de
Jonge terug moet zijn op de Nederlandse ambassade. De Nederlandse regering roept
ambassadeur Carstens terug voor overleg als de Zuidafrikanen niet ingaan op deze eis.
Ook overweegt Nederland de EG-partners maatregelen tegen het apartheidsregime voor
te stellen.
-Woordvoerster Mariette Hugo van
het Zuidafrikaanse ministerie van
buitenlandse zaken verklaarde dat
het nog te vroeg is voor een verkla
ring omdat de onderhandelingen
nog in volle gang zijn. De Neder
landse ambassade-secretaris Van
der Velde verklaarde echter dat er
in dit stadium helemaal geen on
derhandelingen worden gevoerd.
"De ambassadeur heeft onze bood
schap overgebracht, en we wach
ten op een antwoord", aldus van
der Velde.
Behalve de vrijlating van de Jon
ge eist de Nederlandse regering
ook dat de Zuidafrikaanse regering
formeel haar verontschuldigingen
aanbiedt voor het incident, en dat
de betrokken politie-functionaris-
sen worden berispt.
Een woordvoerder van Buiten
landse Zaken sloot gisteren niet
uit, dat Nederland bij Zuidafri
kaanse halsstarrigheid steun bij de
EG-bondgenoten zoekt voor een
gezamenlijke actie. Tot dusver is,
zo zei hij, bij de EG-partners niet
gevraagd wat de standpunten zijn,
omdat 'de tijd ontbrak' en de affai
re-De Jonge een 'specifiek Neder
lands belang' werd geacht.
De Jonge "wist vorige week dins
dag, ondanks het feit dat hij aan ar
men en voeten geboeid was, zijn
begeleiders te misleiden en naar de
Nederlandse ambassade te Preto
ria te brengen. Op een gegeven mo
ment ontsnapte hij aan de aan
dacht van zijn begeleiders en be
vond hij zich - volgens de Neder
landse lezing - minstens 30 secon
den in de wachtkamer van de am-
'Misdaad niet te bestrijden'
UTRECHT (GPD) - Aartsbis
schop van Utrecht en kardinaal Si
monis is niet bereid de oud vice-
voorzitter van de FNV, Herman
Bode, te accepteren als voorzitter
van de stichting bedrijfspastoraat
in het aartsbisdom Utrecht. Het be
stuur van deze stichting had Bode
unaniem in deze functie gekozen.
De kardinaal vindt dat het vak
bondsverleden van Bode de benoe
ming in de weg staat.
Voor de KRO-televisie zie Bode
gisteren verbaasd te zijn dat hij
geen functie in het aartsbisdom
krijgt, hoewel hij al wel voorzitter
is van de landelijke stichting be
drijfspastoraat. Bezwaren als zou
hij het bedrijfspastoraat als een
soort vakbondswerk willen be
schouwen wees hij af. Hij is daar in
Voor acht ton
onderdelen bij
Daf gestolen
EINDHOVEN (ANP) - Bij Daf
Trucks in Eindhoven is de afgelo
pen vijf jaar voor acht ton aan on
derdelen gestolen. De politie heeft
in verband daarmee acht mede
werkers van Daf en zeventien an
deren aangehouden.
Hoofdverdachten zyn een 58-ja-
rige man uit Geldrop en een 31-jari
ge Eindhovenaar. De eerste ver
dachte was als terreinbeheerder
werkzaam bij een transportbedrijf.
De vrachtautofabrikant huurde op
het terrein van het transportbedrijf
enkele loodsen. De verdachte han
delde in gestolen accu's en andere
onderdelen.
De andere hoofdverdachte heeft
bij Daf gewerkt als uitzendkracht.
Dagelijks nam hij onderdelen mee
naar huis. Toen hij niet meer bij
het bedrijf werkte is hij nog ver
schillende keren het terrein opge
gaan. Gestoken in een overall gooi
de hij onderdelen over het hek, die
hij later ophaalde. De politie heeft
bij hem voor anderhalve ton aan
gestolen onderdelen teruggevon
den.
Een woordvoerder van Daf heeft
laten weten dat er inmiddels maat
regelen zijn genomen die een her
haling van diefstal moeten voorko-
het verleden al een fel tegenstan
der van geweest. Als er bezwaren
waren dan hadden die volgens
hem in een persoonlijk gesprek
toegelicht kunnen worden.
Op 14 mei werd de keuze aan de
kardinaal doorgegeven, begin juni
kwam het 'neen', dat eerst nu naar
buiten is gekomen. In de brief aan
het stichtingsbestuur staat dat ook
iemand uit werkgeverskring ge
weigerd zou zijn. Opmerkelijk is
dat in het bestuur van deze stich
ting ook hulpbisschop Niëhaus
van Utrecht zitting heeft.
Voorts is bekendgeworden dat
Herman Bode, die lid is van de Ma-
riènburggroep van progressieve
katholieken in ons land geweigerd
is voor een voordracht van een
pauselijke onderscheiding.
DEN HAAG (ANP) - Prins Wil-
lem-Alexander is geslaagd voor
zijn eindexamen van het Atlantic
College in Wales. Het einddiploma
van het college, het zogenoemde In
ternationale Baccalaureaat, geeft
toegang tot universiteitén en hoge
scholen in Nederland en in vrijwel
alle andere landen van de wereld,
aldus de Rijksvoorlichtingsdienst.
(foto ANP)
VERBOD (ANP) - De Nederlandse
afgevaardigde naar de VN-ontwa-
peningsconferentie Van Schaik
heeft gisteren verklaard dat Neder
land voorstander blijft van het op
nemen van een verbod op het aan
vallen van nucleaire installaties in
een verdrag dat radiologische oor
logvoering (oorlog met stralings
wapens) verbiedt. Maar Nederland
is ook bereid te onderzoeken of er
een verdrag moet komen dat alleen
betrekking heeft op radiologische
wapens. Het aanvalsverbod zou
dan op een andere manier moeten
worden geregeld.
bassade, alvorens hij daar weer uit
werd gehaald.
Aanvaring
Het wordt overigens in diploma
tieke kringen in Pretoria uitgeslo
ten, dat de Zuidafrikaanse regering
bereid is direct op het Nederlandse
ultimatum te reageren. Het wordt
ook zeer onwaarschijnlijk geacht,
dat de Zuidafrikaanse regering in
zal gaan op de eis van Den Haag,
De Jonge weer terug te brengen
naar de ambassade. Hiermee lijkt
een ernstige diplomatieke aanva
ring tussen de Nederlandse en
Zuidafrikaanse regering onvermij
delijk geworden.
Volgens een goedingelichte
Haagse bron zit het overleg vast op
de Nederlandse weigering een ant
woord te geven op de Zuidafri
kaanse vraag, wat er gebeurt wan
neer De Jonge wordt terugge
bracht naar de ambassade. Vol
gens deze bron, die anoniem wil
blijven, leverde het 'variantenspel'
in het overleg niets op. De belang
rijkste variant was, dat De Jonge
het land wordt uitgezet, in ruil voor
Nederlandse bereidheid om het
ambassade-incident voor gesloten
te verklaren. Zuid-Afrika zou aan
deze regeling echter niet mee wil
len werken, omdat men De Jonge
als een 'grote vangst' ziet. Nu De
Jonge publiekelijk het etiket 'ge
vaarlijk terrorist' heeft gekregen,
kan de Zuidafrikaanse regering bo
vendien niet zonder gezichtsver
lies tegenover de eigen publieke
opinie aan de Nederlandse eisen
tegemoetkomen, zo verluidt in di
plomatieke kringen in Den Haag.
Politie schiet
bij arrestatie op
Amsterdammer
AMSTERDAM (ANP) - De Amster
damse politie heeft in de afgelopen
nacht in de Javastraat op een 24-
jarige Amsterdammer geschoten.
De man is met schotwonden in
arm en nek naar een ziekenhuis
overgebracht, waar hij door de po
litie wordt bewaakt. Hij verkeert
niet in levensgevaar. De man staat
als gevaarlijk bekend. Vorig jaar
heeft hij iemand daadwerkelijk in
een been geschoten. Hij wer.d ge
zocht wegens een recente overval.
Twee politiemannen, die hem
herkenden, verzochten hem in de
Javastraat met zijn auto te stop
pen. De verdachte stapte uit en gaf
een valse naam op. Toen de agen
ten hem lieten weten dat hij dan
maar even mee naar het bureau
moest, liep hij naar zijn auto terug
en pakte een revolver. Daarop
schoten beide politiemannen een
keer op hem. Een woordvoerster
van de politie stelde vanmorgen
dat het beter was geweest de man
te laten oppakken door een spe
ciaal arrestatieteam. ""Maar daar
voor ging alles te snel. De twee
agenten moesten wel snel hande
len omdat de verdachte een revol
ver tevooschijn haalde. Daarin ble
ken zes patronen te zitten.
(Van een onzer verslaggevers)
KATWIJK/DRACHTEN - Een
'energie-eiland' met een opper
vlakte van 150 vierkante kilometer
voor de kust bij Katwijk. Een plan
voor de aanleg van zo'n eiland is
gelanceerd door het stedebouw
kundig adviesbureau ir. K. Boors-
ma uit het Friese Drachten. Op dat
energie-eiland zouden volgens
Boorsma een of meer kerncentra
les kunnen worden gebouwd.
Daarnaast is er voldoende ruimte
voor bijvoorbeeld de inrichting
van een windenergiepark en even
tueel voor industriële bedrijven.
Het Friese ingenieursbureau
heeft het plan voor een dergelijk ei
land gemaakt naar aanleiding van
de discussie over het zogenaamde
'plan Waterman'. Dat plan behelst
de inpoldering van een stuk
Noordzee tussen Hoek van Hol
land en Scheveningen.
Ir. Boorsma ontvouwt zijn plan
voor een energie-eiland voor de
Katwijkse kust in het blad ROM
van het ministerie voor ruimtelijke
ordening en milieubeheer
(VROM).
Het is overigens niet voor het
eerst dat er over een dergelijk ei
land wordt gedacht. Een consor
tium van ruim 30 grote bedrijven
uit onder meer de industie- en de
bankwereld, presenteerde aan het
begin van de jaren zeventig een
plan voor een kunstmatig eiland
DEN HAAG (ANP) - Binnen de
vaste kamercommissies voor justi
tie, politie en midden- en kleinbe
drijf leeft een plan om de Amster
damse woonwijk De Bijlmermeer
maar te slopen. Reden daarvoor is
dat de (kleine) criminaliteit daar
toch niet te bestrijden is. In de vra
genlijst die minister Korthals Altes
(justitie) en zijn staatssecretaris
Korte-Van Hemel hebben gekre
gen naar aanleiding van het kabi
netsplan ter bestrijding van de cri
minaliteit, wordt onomwonden de
vraag gesteld of het 'nuttig zou zijn
ten bate van verbeterde levensom
standigheden en ter verkoming
van criminaliteit wijken als de Bijl
mermeer te slopen'. Wethouder
Wolffensperger van Amsterdam
zei verbijsterd te z«n door het plan.
Het kabinet lanceerde in mei een
plan om de criminaliteit te bestrij
den, onder meer door de instelling
van een fonds van 45 miljoen gul
den waaruit subsidies worden toe
gekend voor (veelbelovende) ge
meentelijke projecten tegen crimi
naliteit, onder meer op het gebied
van de stadsontwikkeling en
bouwtechnische beveiliging.
In het uit mei daterende rapport
van Justitie wordt nogal wat aan-
WYCHEN (GPD) - Onder ideale
omstandigheden, een stralend zon
netje, heeft het vierdaagse-legioen,
dat na de eerste dag nog ruim
23.000 wandelaars telt, vanmorgen
Wychen aangedaan. De wande
laars werden in het centrum van
Twee Stromenland ingehaald door
vele duizenden toeschouwers. Van
de 23.740 wandelaars gaven er gis
teren na de eerste en natte etappe
door de Betuwe 359 de brui aan.
Hoewel de weersomstandigheden
vandaag een stuk beter zijn, zal het
DEN HAAG (GPD) - Homoseksue
le leerkrachten mogen niet op
grond van hun geaardheid worden
gediscrimineerd. Wel mogen be
sturen van bijzondere scholen van
hem/haar verlangen, dat hij/zij zich
aanpast aan de opvattingen van de
school. Gebeurt dat niet, dan is
ontslag mogelijk. Ook mogen leer
krachten worden ontslagen, die
zich seksueel uitdagend gedragen.
Dat staat in een vertrouwelijke no
titie van minister Rietkerk (bin
nenlandse zaken), waarover bin
nen het kabinet wordt gediscus
sieerd.
De notitie is een poging om de
impasse over dit onderwerp bin
nen het kabinet te doorbreken. De
WD-ministers staan op het stand-
voor de kust bij Hoek van HoUand.
De bedoeling was dat op dat eiland
zware industrieën waarvoor op het
land geen plaats was, te vestigen.
Ook zou er vloeibaar gas (lpg) kun
nen worden verscheept.
Stuurgroep
De overheid riep een stuurgroep
in het leven die onder leiding stond
van oud-premier Biesheuvel. Deze
stuurgroep kreeg onder meer tot
taak de haalbaarheid van het plan
te onderzoeken. Met dat onderzoek
werd in 1976 een begin gemaakt.
Allereerst werd bekeken of het
plan technisch haalbaar was. Die
vraag werd bevestigend beant
woord.
Daarna werd de economische
haalbaarheid onderzocht. Tijdens
dit onderzoek kwamen veel bedrij
ven in het consortium tot de ont
dekking dat het plan te veel geld
zou vergen. Bovendien bleek het
eiland niet zo nodig, want er waren
aan de wal nog voldoende moge
lijkheden om zware industrieën te
vestigen. De stuurgroep kwam uit
eindelijk in 1979 tot de conclusie
dat een kunstmatig eiland voor de
kust, althans op dat moment, te
duur was.
"Het nieuwe element dat ir.
Boorsma nu aan het plan heeft toe
gevoegd is de de mogelijkheid van
de bouw van een kerncentrale", al
dus een woordvoerder van het mi-
dacht geschonken aan de bestrij
ding van in het bijzonder de kleine
criminaliteit in open en besloten
ruimten. Tot de open ruimten wor
den gerekend: parken, groenvoor
zieningen, fiets- en looppaden,
bruggen, tunnels, stations en me
trohaltes. Tot de besloten ruimten
worden galerijen van flats, liften,
en gemeenschappelijke ruimten
van gebouwen gerekend. Als vor
men van criminaliteit worden in
het rapport genoemd: beschadi
ging van roerende en onroerende
zaken en inbraak in woningen en
aantal uitvallers waarschijnlijk
veel hoger zijn. De organisatie ver
wacht dat veel wandelaars die gis
teren nog wel hun startkaart heb
ben afgehaald, vandaag niet meer
aan de start verschijnen. Dat beeld
doet zich al jaren voor.
Bij de eerste EHBO-post in Wy
chen bleek vanmorgen al vroeg dat
de eerste etappe zwaar is geweest.
Rond half acht waren de masseurs
door de voorraad massage-olie
heen en moest ijling een nieuwe
punt, dat discriminatie van homo-
leraren in alle gevallen moet wor
den verboden. De bewindslieden
van het CDA daarentegen vinden
dat bijzondere scholen hun eigen
beleid mogen voeren en homosek
suele leraren zonodig moeten kun
nen afwijzen.
Het VVD-standpunt vindt zijn
oorsprong in artikel 1 van de
Grondwet, waarin het verbod op
discriminatie is opgenomen. Het
afwijzen van leraren omdat zij ho
moseksueel zijn, is volgens de
WD daarmee in strijd. De CDA-
ministers verwijzen echter naar an
dere grondwettelijke rechten, zoals
de vrijheid van onderwijs en de
vrijheid van godsdienst. Zij menen
nisterie van volkshuisvesting en
ruimtelijke ordening. "Boorsma
haakt in op de discussie die op dit
moment wordt gevoerd over de
plaatsen waar nieuwe kerncentra
les moeten komen", aldus de
woordvoerder. Over de haalbaar
heid van het 'plan Boorsma' wil de
gebouwen, mishandeling, bero
ving, aanranding en verkrachting.
Vanuit de commissies is ge
vraagd of grote woonwijken als de
Bijlmermeer nog te redden zyn.
Daarbij denken de kamerleden aan
niet al te kostbare aanpassingen,
zoals het aanbrengen van spiegels,
meer verlichting, minder donkere
hoeken en minder tunnels en min
der donkere gangen. Ook wordt de
vraag gesteld, of voor dergelijke
wijken een speciaal politiebeleid
kan worden opgezet met intensie-
voorraad worden aangevoerd. Het
aantal wandelaars dat zich bij die
post meldde voor behandeling lag
beduidend hoger dan men andere
jaren gewend is.
Niet alleen de 30
masseurs van het Nederlands Ge
nootschap voor Sportmassage
maar ook de bijna 170 blarenprik-
kers van het Rode Kruis-korps, al
len vrijwilligers, kwamen handen
te kort. Want ieder buitje levert een
enorme hoeveelheid extra blaren
Op. (foto ANP)
dat op grond van die rechten ho
moseksuele leerkrachten kunnen
worden geweerd.
Door die verschillen van mening
is het kabinet er nog niet in ge
slaagd een voorontwerp van wet
op te stellen. Minister-president
Lubbers zei vorige week na afloop
van het kabinetsberaad, dat hij
goede hoop heeft dat nog in deze
regeerperiode het wetsontwerp
aan de Tweede Kamer kan worden
aangeboden. De WD-fractie is
echter teleurgesteld over het uit
blijven van een wetsontwerp en
heeft inmiddels een eigen nota ge
schreven, die volgende week
maandag aan de Kamer wordt aan
geboden.
woordvoerder geen uitspraken
doen.
Behalve mogelijkheden voor de
bouw van kerncentrales wijst
Boorsma erop dat op 'zijn' eiland,
zoetwater-spaarbekkens (ten be
hoeve van de drinkwatervoorzie
ning) kunnen worden aangelegd.
vere controle en met meer contac
ten tussen bewoners en politie.
Huren
De Amsterdamse wethouder
Wolffensperger, plaatsvervangend
burgemeester, reageerde gisteren
verbijsterd op de suggestie. "Niet
de criminaliteit is het hoofdpro
bleem in deze wijk maar het volks
huisvestingsprobleem. De crimi
naliteit is daarvan slechts een uit
vloeisel. Wanneer de Bijlmermeer
weer een aantrekkelijke normaal
bewoonde wijk zou zijn daalt de
criminaliteit vanzelf', aldus Wolf
fensperger.
De oplossing voor het volkshuis
vestingsprobleem is volgens hem
niet slopen, maar het verlagen van
de huren waardoor het wonen aan
trekkelijker wordt en de leegstand
(25 procent van de hele wijk) ver
mindert. "Nu zijn veel woningen in
de Bijlmermeer bewoond door
mensen die elders niet onderdak
komen (vluchtelingen en buiten
landers) en worden veel huizen ge
kraakt", aldus de wethouder. Slo
pen zou volgens hem de hele wijk
in diskrediet brengen 'en wij zjjn er
nog niet van overtuigd dat er geen
andere oplossing zou zijn'.
'Verhuizing
rijksdiensten
bezwaarlijk'
DEN HAAG (ANP) - Het is zowel
sociaal als organisatorisch onaan
trekkelijk voor een aantal bestaan
de rijksdiensten om te verhuizen.
Dit zegt het kabinet in een brief
aan de Tweede Kamer. De minis
terraad houdt vast aan het stand
punt dat voor spreiding in beginsel
alleen nieuwe rijksdiensten in aan
merking kunnen komen en verder
dienst of dienstonderdelen waar
voor een belangrijke nieuwbouw
nodig is dan wel diensten die toe
zijn een een ingrijpende reorgani
satie.
Een speciale werkgroep heeft
een zevental rijksdiensten onder
de loep genomen waarvan ver
plaatsing relatief het minst be
zwaarlijk leek. In alle gevallen
luidt de slotsom: niet doen. De ze
ven zijn de Rijks Geologische
Dienst, de Meetkundige Dienst,
Staatsloterij, Waarborgfonds Mo-
torverkeer, de vestiging Den Haag
van de Rijksdienst voor het Weg
verkeer, de Dienst Verkeerskunde
van Rijkswaterstaat en de Rijks
dienst Keuring Vee en Vlees.
Van de nieuwe diensten die het
kabinet elders in het land van de
grond wil laten komen zijn inmid
dels voor 875 arbeidsplaatsen toe
zeggingen gedaan aan het noorden
van het land (dat totaal 1.600 zou
zal krijgen). Dat zijn de nieuwe ge
vangenissen in Leeuwarden Hoo-
geveen (500 man), noodvoorzie
ning gesloten gevangenis en capa
citeitsuitbreiding bestaande in
richtingen (250), de uitbreiding van
de afdeling studiefinanciering in
Groningen (50 banen) en uitbrei
ding met 75 man/vrouw van de
rijksdienst voor het wegverkeer in
Veendam. Tevens krijgt Zuid-Lim
burg een nieuwe gevangenis goed
voor van 250 arbeidsplaatsen.
AMBASSADEUR (ANP) - De Ne
derlandse ambassade in Paramari
bo gaat na of legerleider Bouterse
inderdaad wil dat Nederland zijn
ambassadeur in Suriname terug
haalt. Bouterse zei onlangs dat
'misschien de tijd gekomen is om
Nederland te adviseren haar am
bassade ook terug te brengen tot
het niveau van zaakgelastigde' om
dat Nederland nu een 'huichelach
tige betrekking' met Suriname on
derhoudt. Suriname heeft zijn am
bassadeur in Den Haag teruggeroe
pen en een tijdelijk zaakgelastigde
met de leiding van de ambassade
belast. Nederland wil volgens een
woordvoerder van Buitenlandse
Zaken echter de kritische dialoog
over mogelijk herstel van de ont
wikkelingssamenwerking in stand
houden.
Dat betekent dat een spaarbekken
in de Markerwaard niet nodig is.
"De Markerwaard kan dan ook
worden ingepolderd", aldus Boors
ma.
Ingreep
Volgens Boorsma past zijn plan
in een 'integraal kustbeleid' dat
zich uitstrekt van Cadzand tot
Nieuw Statenzijl, met in het zuiden
en het noorden een grote reikwijd
te over de landsgrenzen heen. "Een
integraal kustbeleid kan niet be
perkt blijven tot de kust van Zuid-
Holland alleen", zo meent hij. "Een
menselijke ingreep bij de kust
heeft zijn gevolgen, soms na tien-
tallen jaren, tot over grote afstan
den".
Boorsma zegt dat de studie naar
een integraal kustbeleid dient de
worden afgestemd op de recente
maatschappelijke ontwikkelingen,
waarbij een toekomstperspectief
tot ver voorbij het jaar 2000 dient te
worden gehanteerd.
Ir. Boorsma noemt in dit ver
band een groot aantal projecten
waarin de aanleg van het energie
eiland kan worden ingepast. Hij
denkt daarbij onder meer aan het
groeiende belang van de haven van
Rotterdam en Europoort voor
West-Europa, de uitbouw van Eu
ropoort en de mogelijke verdere
verdieping van de Eurogeul in de
Noordzee.
ADVERTENTIE
Originele
Wienerschnitzel
Gemarineerd
Satevlees
Gekruide
Verse Worst
Heerlijke Eike
Blinde Vink 4e Gra,is
Verse
Varkenshaasjes
Verse
Macaroni
Originele
Slagersham
500 gram
100 gram
kilo
100 gram
100 gram
kilo
200 gram
DEVLEESCHMEESTERS
PROEF VAN HUN BEKWAAMHEID
Leiden: 5 Meiplein, Korevaerstraat, Codi Levendaal.
Geheime notitie van Rietkerk over discriminatie
