Indonesië stelt executies uit Reagan heeft kanker Na protest van Italië CDU in Bergen-Belsen: geen Anne Frankstraat Weer zelfmoordactie in zuiden Libanon Vrouwenconferentie geopend Goede kans om te overleven DINSDAG 16 JULI 1985 BUITENLAND PAGINA 7 SINGAPORE (GPD) - De Indonesische president Soeharto heeft de executie van vier ter dood veroordeelde communisten voorlopig op de lange baan geschoven, zo wordt uit diplomatieke kringen in Singapore vernomen. BONN - In het stadje Bergen in Nedersaksen is een heftige strijd uitgebroken over een voorstel van, de SPD-fractie in de gemeenteraad om de weg naar het vroegere con centratiekamp Belsen de naam van Anne Frank te geven, die daar in door Hans Amesz 1945 om het leven kwam. De CDU, die de meerderheid heeft en de FDP zijn tegen een naamsverande ring van de huidige Belsenerstras- se. Zij argumenteren dat de inwo ners van Bergen al genoeg onder het verleden te 'lijden' hebben. In de wekelijks verschijnende Regeringspartij Mexico behaalt de overwinning MEXICO-STAD (UPI/AFP) - De regerende partij van Mexico heeft een overweldigende meerderheid behaald bij de zondag een week ge leden gehouden verkiezingen voor het nationale parlement. De fede rale kiescommissie heeft maandag meegedeeld dat de PRI - die al sinds 1929 een machtsmonopolie heeft - 230 van de 300 zetels in de kamer van afgevaardigden heeft veroverd. Aan de oppositie vallen slechts vier zetels toe, aldus de commissie. De resultaten voor de resterende 66 zetels zijn pas over een dag be kend. Nog eens 100 zetels in het congres zullen naar evenredigheid over de deelnemende partijen wor den verdeeld. De belangrijkste oppositiepartij, de conservatieve partij voor natio nale actie (PAN) heeft in drie kies districten gewonnen, de links geo riënteerde authentieke partij van de Mexicaanse revolutie (PARM) in één. Maar dit betekent toch een vooruitgang voor de oppositiepar tijen: de PAN had bij de vorige ver kiezingen maar één zetel veroverd, terwijl de PARM niet in het parle ment vertegenwoordigd was. Soeharto heeft dit besluit genomen tegen de achtergrond van zijn offi cieel bezoek in november aan Ita lië. In Jakarta vreest men voor be togingen tijdens het staatsbezoek aan Rome. Niet alleen in Neder land, maar ook binnen de Europe se Gemeenschap, is de terechtstel ling van een communistische voor man, Mohammed Munir, in mei en de dreigende executie van de vier PKI'ers fel bekritiseerd. Italië heeft als voorzitter van de EG-ministerraad een protestnota ingediend bij de Indonesische re gering, terwijl het Europees parle ment in een resolutie de mogelijke executie en de behandeling van de vier ter dood veroordeelde PKI'ers heeft afgekeurd. Volgens ingelichte kringen in Ja karta had de executie in juni, na het islamitische Nieuwjaar, moe ten zijn voltrokken. Politici in de Indonesische hoofdstad leggen er de nadruk op dat het besluit van Soeharto slechts 'uitstel van exe cutie' is, aangezien de president verzoeken om gratie van de vier communisten heeft afgewezen. Westerse diplomaten achten het heel waarschijnlijk dat de straffen in levenslang zullen worden omge zet, zonder dat daar echter veel ruchtbaarheid aan wordt gegeven. Men refereert aan de zaak van ex- minister Soebandrio en luchtmaar- schalk Oemar Dani, die na de mis lukte staatsgreep van 1965 ter dood werden veroodeeld. Hoewel zij nooit gratie hebben gekregen, ge nieten zij thans een beperkte vrij heid. Soebandrio, ex-minister van buitenlandse zaken onder presi dent Soekarno, heeft stadsarrest, evenals Oemar Dani. China Het lot van de vier PKI'ers hangt enerzijds af van de binnenlandse politieke ontwikkelingen in Indo nesië en anderzijds van de betrek kingen met de Chinese volksrepu bliek, die volgens de Indonesische regering, de staatsgreep van 1965 zou hebben beraamd. Als Peking de verboden communistiche partij in Indonesië op-enigerlei wijze zou steunen, dan zouden de militairen als waarschuwing de ter dood ver oordeelde PKI'ers alsnog dood schieten. Overigens wordt de executie van Mohammed Munir op 14 juni, een week voor het bezoek van minister van ontwikkelingssamenwerking Schoo aan Indonesië, in verband gebracht met de terechtstelling van een leider van een radicale isla mitische voorman, Imron Zein, die het brein zou zijn geweest achter de kaping van een Garuda-vlieg- tuig enige jaren geleden. Officiële regeringskringen wij zen er op dat president Soeharto streeft naar een „gelijke aanpak van zowel communisten als extre me islamieten". De executie Zein heeft de balans doen overhel len naar de kant van de radicale is lamieten. Dat is, zo zeggen rege ringskringen, weer in balans ge bracht door de terechtstelling van Munir. China mijnongeluk Bij de explosie in een steenkool mijn in de zuid-Chinese provincie Guangdong zijn vrijdag 53 mijn werkers om het leven gekomen. Een woordvoerder van het minis terie van industrie van de provin cie heeft dit gisteren meegedeeld. Voor het leven van de drie vermis te mijnwerkers wordt gevreesd. Rus afgetreden De Russische minister voor bouwmaterialen is met pensioen gegaan. Dat heeft het officiële pers bureau Tass maandag gemeld. De minister. Alexei Jasjin, is de zesde minister die dit jaar aan de kant is gezet. Vrijdag was hij een van de men sen op wie felle kritiek werd gele verd in het Politburo, omdat hij niet genoeg zou bijdragen aan de economie. Eerder dit jaar gingen de ministers voor olie, ijzer en staal, lichte industrie, elektriciteit en wegenbouw al met pensioen na dat kritiek op hun afdelingen was geleverd door de partijtop eri de media. Afghanistan De Afghaanse regering heeft gis teren fel uitgehaald naar het Ame rikaanse besluit om de oprichting van een Afghaans radiostation te financieren, dat vanuit Pakistan zal uitzenden onder de naam Radio Vrij Afghanistan. Het door de Amerikaansè gehei me dienst CIA gefinancierde radio station 'zal worden opgericht in het raamwerk van de beruchte Radio Free Europe en Radio Liberty,' al dus de Afghaanse regering in een verklaring. Het komt neer op 'een versterking van de psychologische oorlogvoering van het imperialis me' tegen Afghanistan, aldus de re gering. El Salvador Veiligheidstroepen hebben 19 van de bijna 150 gevangenen opge pakt die afgelopen week op vrije voeten waren gekomen nadat Sal vadoraanse opstandelingen de ge vangenis waar ze vastzaten, had den aangevallen.De politie zei niet of onder de weer opgepakten, één of meer van de 13 politieke gevan genen zijn die de vrijheid kregen na de operatie afgelopen vrijdag te gen de grootste gevangenis in de buurt van de hoofdstad San Salva dor. Bosbranden Hevige bosbranden teisteren se dert zondag een aantal gebieden in Griekenland. Ze hebben grote schade aangericht. De branden woeden onder andere in het noor den van Griekenland, in de provin cie Attica, op de Peloponnesos en op de eilanden Corfu, Hydra en Za- kynthos. Er is al ruim 1.000 hectare bos verloren gegaan. Het vuur wordt aangewakkerd door een stevige wind. Op het eiland Hydra worden drie dorpen en een havenplaats door de bosbranden bedreigd. BEIROET (AP) - Enkele uren na dat de bestuurder van een auto met de vlag van het Rode Kruis zichzelf en negen anderen in het zuiden van Libanon had opgeblazen, ver scheen de man met een laatste boodschap op de Libanese staats televisie. 'De Israëlische vijand die ons land heeft bezet en nog steeds be zet, moet een lesje worden ge leerd,' zei de 20-jarige Hisham Ab- bass, die gekleed ging in een ca mouflagepak en volgens de tv lid was van de Organisatie van de Sy rische Baath Partij. De opname was van te voren gemaakt om Ab- bass als de dader van de zelf moordaanslag bekend te maken, aldus de tv. 'Daarom besloot ik deze operatie uit te voeren in het voetspoor van Sana Muheidleh en de andere ka meraden, om mijn volk en mijn land te wreken.' Sana Muheidleh was een Libanese, die lid was van de Syrische Socialistische Natio nalistische Partij. Zij was pas 16 jaar toen zij op 9 april een auto vol explosieven op een Israëlische pa trouille in Zuid-Libanon inreed. Zij en twee Israëlische militairen kwamen daarbij om het leven. Abbass voegde daar onbewogen aan toe: 'Ik wil een groet brengen aan onze eerste kameraad, de strij der Hafez Assad (de Syrische presi dent) en de Israëlische vijand ver tellen dat ik niet de.laatste strijder kan zijn... Ik hoop dat mijn opera tie zal leiden tot zware verliezen in de vijandelijke gelederen'. Rode Kruis Israëlische bronnen zeiden dat de auto, een Peugeot 504, was voor zien van merktekens van het Rode Kruis. De wagen explodeerde bij een controlepost aan de rand van de Israëlische veiligheidszone in Zuid-Libanon. Twee leden van de door Israël gesteunde militie van het Zuidlibanese Leger kwamen om het leven. Het was de derde aanslag in het gebied binnen een week. 'Stadt-Anzeiger', uitgegeven door het CDU-raadslid Günter Ernst, die overigens maandagavond niet voor de televisie wilde verschijnen, werd onder andere in ingezonden stukken betoond dat men zich niet 'wil laten brandmerken met een Kains-teken'. Voorstanders van een Anne Frankstrasse kregen dreigbrieven en werd te verstaan gegeven dat de Duitsers eindelijk eens het 'boetehemd' moeten uit rekken. De SPD diende haar voorstel in nadat de Amerikaanse president Ronald Reagan tijdens een bezoek aan Bergen-Belsen begin mei An ne Frank met name herdacht. In het concentratiekamp zijn van 1941 tot 1945 50.000 Russische krijgsgevangenen omgekomen, daarna verloren ongeveer evenveel joden hun leven, de meesten door honger en besmettelijke ziekten. Nauwelijks was het nieuwe voor stel bekend of op de muren van de gedenkplaats verscheen neo-nazi- parolen als: 'Joden weg uit Duits land'. In de Stadt-Anzeiger ston den artikelen waarin vooral de toe standen na de bevrijding werden bekritiseerd. Wie een straat naar Anne Frank wil noemen, moet zich afvragen waarom niet evengoed op de andere slachtoffers van die tijd wordt gewezen, op gevallen Duitse soldaten. Vandaag moet de gemeenteraad een beslissing nemen. Er wordt, zo was gisteravond te horen, gedacht aan een compromis; een school naar het joodse meisje Anne Frank benoemen en de Belsenerstrasse niet omdopen. De woorden van bondspresident Richard von Weiz- sacker op 8 mei, dat verzoening al leen maar door precieze herinne ring kan ontstaan en dat de Duit sers zich tot het verleden moeten bekennen, zijn door velen in Ber gen kennelijk alweer vergeten. Vakbonden in Bolivia fel tegen Banzer LA PAZ (DPA) - Als generaal Hu- go Banzer tot president van Bolivia wordt gekozen, zal het Boliviaanse vakverbond COB hem met „strijd" tegemoet treden. Dit heeft vak bondsleider Jose Justiano gisteren in de hoofdstad La Paz verklaard. De vakbondsleider zei dat de voormalige militaire machthebber Banzer, die volgens niet-officiële uitslagen bij de presidentsverkie zingen van afgelopen zondag ruim schoots de meeste stemmen heeft verworven, „niet de brede lagen de bevolking" vertegenwoor digt Nadat ruim 20 procent van de stemmen was geteld, voerde Ban zer, kandidaat van de rechtse Na tionalistische Partij van Democra tische Actie, met 40,7 procent van de getelde stemmen de ranglijst aan. Zijn belangrijkste rivaal, Vic tor Paz Estënssoro, van de regeren de Nationalistische Revolutionaire Beweging van Links, had op dat moment 22,2 procent van de stem- De opening van de VN-vrouwenconferentie werd door een Keniase traditionele i lijkt. Jacht op walvissen in debat BOURNEMOUTH (AP) - Dele gaties uit de hele wereld zijn maandag aan een vijfdaags de bat over de jacht op walvissen begonnen, terwijl milieu-acti visten buiten het hotel een op name lieten horen van 'walvis- gezangen'. De opname van het gepiep, geklik en gekreun van de bui trug weerklonk door een afge sloten straat naast het hotel waar de uit 40 landen bestaan de Internationale Walvisvaart commissie bijeen was. De op name is gemaakt door Roger Payne, een Amerikaanse na tuurvorser. Er bestaat een groot verschil van mening tussen landen die wel en niet op de walvis jagen, over een besluit van Japan, Noorwegen en dé Sowjet-Unie, de enige drie landen die voor commerciële doeleinden jacht maken op de dieren, om een verbod op de commerciële walsvisvangst te negeren. Het verbod zou op 1 januari van kracht worden. Als de drie landen bij hun standpunt blijven, zullen zij jaarlijks in totaal 7.000 tot 8.000 walvissén vangen. NAIROBI - „Vrouwen zijn nu be ter geschoold dan in 1975 en ze zijn beter op de hoogte van hun rech ten en plichten in de samenleving. Internationaal is er een veel groter zicht op de problemen waar vrou wen mee te maken hebben. In ne gentig procent van de lidstaten van de Verenigde Naties is er een be leid, dat gericht is op het verder be vorderen van gelijke rechten en kansen v door Patricia van der Zalm Laat er echter geen misverstand over bestaan dat de afsluiting van het decennium van de vrouw slechts een begin is voor verdere ontwikkeling van gelijkheid, ont wikkeling en vrede". Woorden van secretaris-generaal Perez de Cuellar van de Verenigde Naties, gistermorgen kort voor de opening van de officiële VN-confe- rentie door president Daniël Arap Moi van Kenia. In een afgeladen conferentiezaal deed hij een be roep op de regeringsdelegaties van 157 landen en op de circa vierhon derd journalisten van de duizend internationale journalisten die een speciaal pasje hadden weten te be machtigen, om eraé werken dat de positie nog verder verbetert. „De uitda ging gaat door, ook tot het jaar 2000", aldus Perez de Cuellar. De kort tevoren met veel bomba rie en uiterlijk vertoon ontvangen Keniase president benadrukte in zijn toespraak dat de conferentie slechts zin heeft wanneer de rege ringen van de drie 'blokken' - Oost, West en de groep van '77 (ont wikkelingslanden) bereid zijn tot intensieve samenwerking. „Mis lukt dat, dan zal het slotdocument niet meer dan een berg papier zijn. We zijn het aan de vrouwen van de wereld verschuldigd om met een goed document te komen, zodat de reis naar Nairobi niet voor niets is geweest". Overigens is maandag pas na urenlange onderhandelingen en organisatorisch geharrewar beslo ten dat de landen over de meeste agendapunten overeenstemming proberen te bereiken, maar ze be houden het recht om van deze stemming af te wijken. Dat is een compromis omdatjde VS-delegatie onder leiding van Maureen Reagan bijvoorbeeld over elk agendapunt absolute unanimiteit wilde. Staatssecretaris Kappeyne van de Coppello, leider van de Neder landse regeringsdelegatie, noemde het eerder op de dag 'een slecht te ken' dat de onderhandelingen over de stemmingsprocedure zo moei zaam verliepen en de aandacht dreigden af te leiden van waar het hier werkelijk om draait: het op stellen van een internationaal slot document dat zeker tot het jaar 2000 z'n geldigheid bewaart en sti muleert dat vrouwen niet alleen op papier maar ook in praktijk maat schappelijk gelijkwaardiger wor den aan mannen. Overigens zijn vier van de circa 160 landen niet officieel vertegen woordigd op de conferentie: Bir ma, Liechtenstein, de Arabische oliestaat Katar en Zuid-Afrika. Na mens laatstgenoemd land zullen Gertrud Shope en Ruth Mompagi van het in hun land verboden Afri kaans Nationaal Congres (ANC) achter de delegatietafel plaatsne men. Een ANC-woord voerster gis termiddag: „Hoe kun je in gods naam over vrouwenonderwerpen praten, zonder daarbij op politiek terrein te komen? Als er iemand of ficieel namens Zuid-Afrika moet spreken, is dat het ANC en niet de regering in Pretoria. Wij zullen niet opzij gaan". Dat kan nog spannend worden, omdat de VS bijvoorbeeld heeft gedreigd op te stappen, als politie ke zaken als apartheid of de econo mische orde op de agenda van de conferentie komen. MANILLA (AP) - In het al vijfmaanden durende proces rond de moord bijna twee jaar geleden op de Filippijnse oppositieleider Benigno Aquino heeft een tweede getuige gisteren verklaard dat zij de communist Galman hetdodelijke schot heeft zien lossen. Het was de 31-jarige nachtclub-dame Lydia Morata. Al eerder had een andere vrouw de lezing van het leger bevestigd dat de moord het werk was van deze communistische stroman, die zelf kort na zijn daad door militai ren werd doodgeschoten. In het proces staan 25 militairen en een burger terecht. De hoogste beklaagde is de op non-actief gestelde stafchef Fabian Ver, een van de naaste medewerkers van president Marcos. Het proces wordt gehouden nadat een onderzoekscommissie van bur gers tot de conclusie was gekomen dat Aquino het slachtoffer was van een wijd verbreid complot binnen het leger. Beide vrouwen, die een getuigenis hebben afgelegd waarin het leger wordt vrijgepleit, gaven geen gehoor aan een oproep van deze commissie om eerder te getuigen. Blijkens uitlatingen van twee jaar geleden op de Filippijnen gestatio neerde Amerikaanse militairen tegenover de krant San Francisco Exami ner had het Filippijnse leger voorkennis of vermoedens over een aanslag op het leven van Aquino. Toen Aquino vanuit China op weg was naar zijn vaderland namen Filippijnse militairen het gezag over op twee Ameri kaanse luchtmachtbases en hebben zij gepoogd het vliegtuig op een ande re luchthaven dan die van Manilla te laten landen (foto ap> WASHINGTON „De president heeft kanker". Het kwam zonder omhaal en franje de huiskamers binnen van miljoenen Amerika nen, uit de mond van Reagan's arts. Het werd met een zakelijk heid medegedeeld als betrof het de koers van Wall Street. In de Ameri kaanse medische praktijk is de arts verplicht de patiënt onmiddellijk van zijn medische toestand op de hoogte te stellen. Als de patiënt op de hoogte is van zijn toestand is hij beter in staat de ziekte te bestrij den, zo is de medische theorie. De door Jaap vari Wesel patiënt moet het weten, maar in dit geval het publiek ook. Het volk heeft de president gekozen, en zijn gezondheidstoestand is daarom van politieke betekenis. De president heeft dus kanker, maar zijn overlevingskansen zijn goed. Zijn artsen blijven volgens de meeste experts aan de voorzich tige kant als zij zijn kans om vijf jaar of langer te leven op meer dan 50 procent schatten. Darmkanke- rexperts zijn van mening dat 80 procent van de patiënten die tijdig geopereerd worden, geen nadelige gevolgen ondervinden van een der gelijk kankergezwel. De president behoort tot de categorie van pa tiënten bij wie waarschijnlijk tijdig is ingegrepen, al lopen daarover de meningen uit. Sommige experts zijn van mening dat Reagan's art sen een jaar geleden al de nodige proeven en onderzoekingen had den moeten doen. Maar allen zijn het erover eens dat president Rea gan's ambt niet in gevaar is. „Ik. ben blij dat het er allemaal uit is", zei Reagan toen zijn dokto ren hem het nieuws kwamen ver tellen. Dat was voor een niet-medi- cus een juiste opmerking: ook de doktoren geloven dat zij het kwaadaardige gezwel hebben ver wijderd en dat er geen verdere kan kergezwellen in de president zijn lichaam huizen. De kansen zijn daarom volgens de doktoren heel goed dat daarmee het gevaar is be zworen. Vandaar de optimistische prognose dat Reagan al zijn func ties normaal zal kunnen hervatten zonder enige restrictie. Wel moet hij regelmatig onder medische controle blijven. En zekerheid be staat er nooit: met name longen en lever zijn plaatsen waar zich nieu we gezwellen kunnen ontwikke len. De presidentiële kanker heeft het verschijnsel kanker meteen in SEOEL (AP) - De Zuidkoreaanse minister van justitie Kim Suk-hwi is vandaag afgetreden, omdat hij zich verantwoordelijk acht voor de ordeverstoring die zich gisteren voordeed tijdens een proces tegen een groep studenten. Dit is be kendgemaakt door een medewer ker van president Chun Doo-hwan, die tevens verklaarde dat Chun na tionaal assembleelid Kim Sung-ky tot opvolger heeft benoemd. Maandag stonden 20 studenten terecht, die betrokken waren bij de bezetting van het Amerikaanse In formatiecentrum in Seoel in mei van dit jaar. Amerika's nationale belangstelling geplaatst. Adviesbureaus, televi sie, radio en kranten stonden roodgloeiend voor advies van hun medische medewerkers. Hetzelfde geldt voor artsen: mensen zijn naar hun dokter gesneld en hebben om een onderzoek gevraagd. Hoe is kanker te ontdekken, hoe is ze te voorkomen, wat kan je eraan doen. Darmkanker is na longkanker in Amerika de grootste killer. 138.000 gevallen per jaar, waarvan de helft met dodelijke afloop. Een waar schijnlijke oorzaak: ongezond dieet. Met name te veel vlees. Ad vies: eet niet meer dan driemaal per week vlees, wel veel groente en voltarwebrood. En laat je na je veertigste jaar regelmatig onder zoeken. Politiek gezien kan de ziekte van de president op korte termijn in zijn voordeel werken. Na de moordaanslag in 1981 genoot Rea gan zoveel sympathie dat hij veel gemakkelijker dan daarvoor zijn belastingverlagingsvoorstellen door een tegenspartelend Congres kreeg. Dat zelfde zou nu met het budget kunnen gebeuren waarover het al weken'touwtrekken is tus sen het Witte Huis, dat het mes in een aantal federale programma's wil zetten, en congresleden die daar vanwege hun achterban niet aan willen. Het is niet toevallig dat Reagan's eerste politieke opmer king van zijn ziekbed was dat hij nog deze week beweging wil zien op het budgetfront. Als dat lukt dan kan de presidentiële ziekte een steentje bijdragen tot pogingen het onrustbarende begrotingstekort van Amerika enigszins terug te dringen. Swetlana Ogorodnikova. (foto ap> Spionne in VS 18 jaar cel LOS ANGELES (AFP/Rtr) - Een Russische vrouw, die sinds 1973 in Californië woont, is maandag door een rechtbank in Los Angeles tot 18 jaar gevangenisstraf veroor deeld wegens spionage voor de Sowjet-Unie. Ze had schuld be kend. De 35-jarige Svetlana Ogorodni kova heeft erkend dat zij haar man, de 52-jarige Nikolai Ogorodnikov, en een agent van de federale inlich tingendienst (FBI), de 48-jarige Ri chard Miller in de zaak betrokken had. Met Miller heeft Svetlana een intieme relatie gehad. Miller, de eerste FBI-agent die van spionage beschuldigd wordt, komt op 6 augustus voor de rech ter. Hij kan tot levenslang veroor deeld worden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 7