Vechten om de
stoel van de
burgemeester
Tsjechoslowaakse Franciscanen in het nauw
Oud speelgoed vaak
op veiling veel waard
Achtergrond
Chaos gaat vaak benoeming vooraf
PAGINA 13
VRIJDAG 12 JULI 1985
DEN HAAG - Den Haag heeft vorige week vrijdag een
nieuwe burgemeester gekregen: mr. Adrie Havermans,
nu nog burgemeester van Doetinchem. „Hij wordt
het", zei de oud-commissaris van de koningin in Gel
derland Geertsema twee dagen van te voren al, „Daar
durf ik een goeie fles wijn om te verwedden". Geertse
ma kreeg gelijk.
De gemoedelijkheid van een burgemeestersambt contrasteert vaak met de chaos die er aan voorafgaat.
Havermans is een van de 740 Ne
derlandse burgemeesters die bij
Koninklijk Besluit zijn benoemd
door de koningin op voordracht
van de minister van binnenland
se zaken. Formeel lijkt de benoe
mingsprocedure heel overzichte
lijk. Maar in de praktijk is het
vaak een complete chaos waarbij
vele betrokkenen hun invloed la
ten gelden: de vertrouwenscom
missies uit de gemeenteraad, de
commissarissen van de konin
gin, de toppen van de politieke
partijen en het kabinet.
door
Erik van Venetië
en Ben Rogmans
Hoe zo'n benoeming in de
praktijk verloopt blijft geheim
zinnig. Het staat wel vast dat er
soms een keiharde machtsstrijd
moet worden uitgevochten. In
een enkel geval zelfs tot bij de
koningin.
Wat moet je doen om burge
meester te worden? Iemand die
daar alles van weet is oud-ge
meenteraadslid, oud-burgemees
ter, oud-ambtenaar, oud-Twee
de-Kamerlid, oud-minister van
binnenlandse zaken en oud-com
missaris der koningin mr. Wil
lem Jacob 'MoUy' Geertsema
(WD). „Ik had toevallig onlangs
een jongeman hier op bezoek die
me dezelfde vraag stelde. Hij stu
deert rechten in Leiden en zit
een half jaar voor zijn doctoraal.
Hij vroeg me: ik voel wel wat
voor het burgemeesterschap;
kunt u mij nou adviseren wat ik
moet doen om mijn kansen zo
groot mogelijk te maken?"
„Nou, ik zou beginnen een po
litieke richting te kiezen, want
die had hij nog niet. Bij de WD
maak je de meeste kans, want die
liggen het verst achter in de ver
deling van de burgemeesterspos
ten. Er is nu nog een overmaat
aan CDA'ers. Je hebt de beste
kansen om ergens eerste burger
te worden via de ambtelijkelijn
(je wordt gemeentesecretaris of
zo) of via de politieke lijn (volks
vertegenwoordiger). Het mooiste
is als je kans ziet om wethouder
te worden".
„Je moet in ieder geval actief
zijn binnen je partij, het maakt
niet uit waarmee. Ten slotte
moetje solliciteren en dan geloof
ik dat je een hele aardige kans
maakt".
Warffum
Geertsema heeft zelf op die
manier ook succes gehad. Uit ei
gen ervaring puttend verhaalt hij
van zijn benoeming als twintiger
in het Noordgroningse Warffum.
Hij studeerde rechten, was
raadslid, oud-voorzitter van de
JOVD en actief in de WD.
„Ik had gesolliciteerd naar de
gemeente Scheemda. Dat ging
niet door. Op zekere avond werd
ik opgebeld door de commissaris
van de koningin in Groningen:
de burgemeester van Warffum is
vanmorgen overleden; voel je
daar wat voor?. Nadat ik hem
enige bijzonderheden had ge
vraagd over Warffum, waar het
lag en zo, zei ik: da's best, ik zal
solliciteren. En daarmee was de
zaak in feite beklonken. Hij
wachtte nauwelijks op andere
sollicitanten".
De benoeming van Geertsema
in Warffum in de jaren vijftig liep
niet helemaal volgens de regels
die daarvoor zijn vastgesteld.
Normaal gesproken is de proce
dure als volgt. Zodra er in een ge
meente een vacature is ver
schijnt er een advertentie in de
Staatscourant. Met intens genoe
gen constateert Geertsema:
„Daar staan verder geen eisen
bij, want voor het ambt van.bur
gemeester zijn geen diploma's
vereist. Mijn voorganger in Warf
fum was timmermansknecht.
Die is zo vanuit de werkplaats
burgemeester geworden".
Geïnteresseerden schrijven
een brief, gericht aan Hare Ma
jesteit, maar geadresseerd aan de
commissaris van de provincie.
Die maakt een eerste selectie en
stuurt wat kandidaten door naai
de vertrouwenscommissie uit de
gemeenteraad, die, om geheim
houding te waarborgen, de solli
citanten buiten de gemeente
grenzen moet ontvangen. De ver
trouwenscommissie adviseert
over één of meer kandidaten aan
de commissaris. Die maakt - ge
heel naar eigen goeddunken,
maar rekening houdend met de
wensen van de gemeenteraad
een lijstje van drie of vier perso-
Dat lijstje heet 'De aanbeve
ling' en gaat naar de minister van
binnenlandse zaken. In plaatsen
tot 50.000 inwoners kiest deze
minister zijn favoriet en draagt
deze voor bij de koningin voor
benoeming. Bij de grotere ge
meenten doet het kabinet de
voordracht. Een handtekening
van het staatshoofd onder die
voordracht bekrachtigt ten slotte
jde benoeming.
Lobbyen
Tot zover de formele procedu
re. In werkelijkheid is het proces
heel wat ingewikkelder. Van
oudsher is de rol van de politieke
partijen groot. In de Tweede-Ka
merfracties van de drie grote par
tijen zijn er 'specialisten' die zich
bezighouden met de burgemees
tersbenoemingen. Zij schuiven
kandidaten naar voren en ze 'lob
byen' bij de commissaris der ko
ningin en de minister van bin
nenlandse zaken. Geertsema: „In
zekere zin zijn die fractielobbyis
ten veredelde kaartenbakken.
Zij weten welke geschikte kandi
daten er binnen hun partij zijn
voor eventuele vacatures".
Geertsema deed in de tijd dat hij
fractievoorzitter van de WD
was het lobbywerk zelf.
Een CDA-lobbyist was Sytze
Faber, nu burgemeester van
Hoogeveen. Faber: „Als lobbyist
heb je de taak om te proberen
partijgenoten in allerlei functies
te krijgen: de Raad van State, de
Algemene Rekenkamer, de com
missarissen der koningin en na
tuurlijk ook de burgemeester
sposten. Bij ons staat steeds
voorop dat het een CDA'er moet
worden. Daarna probeer je na
tuurlijk bepaalde personen te
'pousseren".
Naarmate de inzet hoger is.
wordt het gevecht harder. Is de
inzet Den Haag, Rotterdam of
Amsterdam, dan gaan, naarmate
de procedure voortduurt, steeds
meer namen 'rondzingen' in de
fractietop, in de partijtop en in
het kabinet. Neem bijvoorbeeld
Den Haag, waar nu de CDA'er
Havermans is benoemd. Twee
jaar geleden circuleerde al de
naam van oud-premier en nu
commissaris in Noord-Brabant
Van Agt. Begin dit jaar kwamen
daarbij de ministers Brinkman
(WVC) en De Koning (sociale za
ken en werkgelegenheid). In juni
dook opeens de naam van staats
secretaris Brokx op. Verder
hoorden we de namen van Bee-
laerts van Blokland (burgemees
ter van Apeldoorn) en Reijnen
(Heerlen).
Ook de vertrouwenscommis
sies storten zich energiek in de
strijd. Hoe meer mensen erbij be
trokken raken, hoe groter de
kans is dat de naam van een kan
didaat in de krant komt. Waarop
allerlei anderen zich weer geroe
pen voelen een reactie te geven.
Vaak betekent dat het einde van
de kandidaat: Brokx bijvoor
beeld.
Hoogtepunt
Volgens CDA'er Faber wordt
het wapen van de publiciteit ech
ter ook wel gebruikt om de kan
sen te vergroten: „Dat mobili
seert weer allerlei krachten.
Vooral als de vertrouwenscom
missie op verlies staat, zoeken ze
de publiciteit om te redden wat
er te redden valt".
Soms kan zo'n gevecht om een
gemeente lang duren. De strijd
werkt zich langzaam naar een
hoogtepunt toe, totdat het kabi
net op zeker ogenblik de knoop
doorhakt en een voordracht doet
aan het staatshoofd.
Wie denkt dat hiermee alle hor
des in de procedure zijn geno
men, heeft niet altijd gelijk. Ge
bruikelijk is dat de minister
voor-overleg voert met de konin
gin. Geertsema over zijn eigen
periode als minister: „In een aan
tal gevallen vroeg koningin
Juliana mij informatie over de
bewuste kandidaat voordat ze
haar handtekening zette. Ze oe
fende een zekere invloed uit op
de benoeming. Dat is niet hele
maal ten onrechte, want neem
nou bijvoorbeeld een burge
meester van Den Haag. Je kan
het Hare Majesteit niet aandoen
om iemand te benoemen van wie
ze denkt als ze 's ochtends op
staat: moet ik vandaag al weer
een uur met die kwal aanzitten.
Dat kan toch niet", aldus Geert-
De gemeenten die aanmerking
lijken te komen voor persoonlij
ke bemoeienis van het staats
hoofd zijn: Den Haag (residen
tie), Amsterdam (hoofdstad),
Soest (paleis Soestdijk), Apel
doorn (Het Loo) en Baarn (Dra-
kensteyn). Geertsema weigert te
zeggen wat hij toen met Juliana
heeft besproken: dat is het Ge
heim van (toen nog) Soestdijk.
Kortom, het blijft gissen naar de
invloed van de koningin op 's
lands bestuur. Volgens de letter
van de wet is een dergelijke beïn
vloeding door het staatshoofd in
elk geval absoluut onbestaan
baar.
Elitevorming
Bij benoemingen die politiek
gevoelig liggen, speelt vooral de
partijtop een grote rol. Oud-lob
byist Faber heeft het allemaal
van nabij meegemaakt. Hij con
stateert een opmerkelijk verschil
tussen de gang van zaken in zijn
eigen partij (CDA) en die binnen
de PvdA. „Bij de PvdA verloopt
de zaak dirigistisch. Bij Amster
dam heeft de partijtop gekozen
voor Van Thijn. Zo zie je een
nieuwe manier van elitevorming,
waarbij een select groepje be
paalt wie er in een wereldstad
burgemeester wordt. Partijpoli
tieke affecties spelen daarbij de
grootste rol en niet wie de mees
te kwaliteiten heeft".
„Bij het CDA gaat dat anders.
Daar wordt de benoeming over
gelaten aan de commissaris en
de vertrouwenscommissie. Veel
minder dan bij de PvdA wordt
een bepaalde kandidaat gepro
moot. Het lijkt soms een chaos
en het proces is minder ge
stroomlijnd, zoals nu in Den
Haag, als er veel namen de ronde
doen", zegt Faber.
Om aan de chaos een einde te
maken is een aantal partijen in
de Tweede Kamer (D'66, maar
ook de PvdA) voorstander van
een gekozen burgemeester. Maar
een voorstel om de benoeming
van de burgemeester uit de
grondwet te halen, heeft nooit de
vereiste tweederde meerderheid
in de volksvertegenwoordiging
gehaald.
Zowel Geertsema als Faber is
tegenstander van de gekozen
burgemeester. Geertsema: „Ik
zou het een verschrikking vin
den. Want wat krijg je dan? Zes
mensen gaan allerlei beloften
doen in de verkiezingsstrijd die
er dan komt. Wie is de grootste
kanshebber? De plaatselijke ca
féhouder. Die tapt. Die tapt alle
potentiële kiezers bij elkaar.
Maar zo'n man kun je toch geen
burgemeester en hoofd van poli
tie en brandweer laten worden?
Zo iemand zou je alle bevoegd
heden als handhaver van de
openbare orde moeten afnemen.
Dan krijg je een burgemeester
naar Engels model: een lintjesk
nipper zonder enige bevoegd
heid", voorspelt Geertsema.
Lesbische BOM-moe-
der
Zolang de gekozen burgemees
ter een illusie is, blijft er de be
noeming zoals die nu is: volgens
de wet redelijk overzichtelijk, in
de praktijk in veel gevallen een
duistere machtsstrijd. Geertse
ma en Faber zijn al met al toch
heel tevreden met de benoe
mingsprocedure. Beiden beoor
delen de invloed van de vertrou
wenscommissies positief.
„Hoewel", zegt Geertsema „de
vertrouwenscommissies niet te
veeleisend moeten zijn. Het
komt nogal eens voor dat ze in
hun profiel een schaap met vijf
■poten schetsen: een lesbische
BOM-moeder of zoiets. In mijn
tijd als commissaris in Gelder
land heb ik altijd tegen de ver-
trouwenscommssies gezegd: 100
procent is er in het leven nooit
bij. Als je 75 procent van me
krijgt, mag je je in de handen
wrijven".
AMSTERDAM - „Een polych
room gelakte blikken Bing loco
motief met tender, drie wagons,
vierspanningspalen, twee trein-
richtingaanduidingspalen, een
spoorbrug met twee seinpalen en
een kraan, een doosje met diverse
rails - nog geheel intact en een
Marklin instructieboek uit 1900.
Beginnen we te bieden bij 800 gul
den. Wie biedt meer?"
„Achthonderd gulden voor die
meneer, daar. Achthonderdvijftig
links, negenhonderd, duizend, elf
honderd, twaalfhonderd, dertien
honderd VIER-EN-TWINTIG-
honderd gulden? Verkocht!" Met
een harde tik wordt de zojuist ge
dane „koop" bekrachtigd door de
veilingmeester.
De nieuwe eigenaar kan een vol
dane glimlach maar nauwelijks on
derdrukken. Hij mag zich de nieu
we eigenaar noemen van een bijna
compleet treinstel met rails en al
les wat daarbij hoort. Hoe oud het
speelgoed precies is, is niet met ze
kerheid te zeggen. Maar rond 1900
moeten hier kinderen mee hebben
gespeeld.
Een speelgoedveiling bij het Am
sterdamse veilinghuis Sotheby's
Mak Van Waay. Eén van de oudste
veilinghuizen in Nederland waar,
volgens taxateur Willem de Winter,
in principe „alles wordt geveild, als
er maar een redelijke markt voor
is".
door
Annalaura Moducci
De speelgoedmarkt is eigenlijk
nog onontgonnen gebied. In Lon
den werd dit jaar ook een speel
goedveiling gehouden, maar daar
zijn meer verzamelaars van oud
speelgoed. De veilingprijzen voor
oud speelgoed lagen dan ook be
duidend hoger. Daar werd voor
een teddybeer van ongeveer tach
tig jaar oud het absolute topbedrag
betaald van maar liefst 9000 gul
den.
Het veilingrecord voor een pop
ligt op 77.400 gulden. Vorig jaar
mei werd er bij Sotheby's Londen
voor een Engelse pop met oor
spronkelijke kleding uit 1690 dit
gigantische bedrag betaald. Een
oude speelgoedauto van rond 1900
ging voor 31.000 gulden onder de
hamer. Een oude speelgoedtrein
van Bing uit 1902 bracht maar
liefst 17.000 gulden op.
Volgens De Winger hangt het
veilingbedrag af van hoe graag ver
zamelaars een bepaald object wil
len hebben. „Je ziet vaak dat een
echte verzamelaar of handelaar
nog net dat ene kleine wagonnetje
of seinhuisje mist. Als er dan meer
mensen zijn die allemaal graag dat
ene seinhuisje willen hebben, kan
zoiets voor een gigantisch bedrag
worden geveild". Dat blijkt ook het
geval bij de speelgoedveiling in
Amsterdam.
„Twee diverse stoffen en houten
conducteurs", staat in de catalo-
Teddyberen zijn op de Amster
damse speelgoedveiling heel ge
wild. (fotoGPD)
gus. De conducteurs zien er welis
waar oud uit, maar meer dan een
tientje zou je er niet voor betalen.
De waarde is door de taxateur ge
schat tussen de 50 en 150 gulden.
De Winter verwacht echter dat de
ze poppetjes nog wel eens voor een
verrassing zouden kunnen zorgen.
„Als er twee personen zijn die ze
allebei graag willen hebben, bie
den ze gewoon tegen elkaar op".
Het uiteindelijke veilingbedrag is
dan ook 900 gulden. Dezelfde heer,
waarschijnlijk een particulier vol
gens De Winter, die 2400 gulden
betaalde voor de Bing locomotief,
is nieuwe eigenaar van de pop
petjes.
Het veilinghuis is een bemidde
laar. Zij bieden het te veilen goed
aan de geïnteresseerden aan. „Als
de hamer valt, heeft de oude eige
naar zijn rechten op het geveilde
verloren. Maar tot voor de hamer
valt, blijft degene die het object ter
veiling heeft aangeboden, de eige
naar. Ongeveer 10 procent van de
goederen wordt niet verkocht. Dat
betekent dat er niet hoog genoeg
geboden wordt. We kunnen het
dan nog een keer ter veiling aan
bieden of als blijkt dat er in Neder
land geen interesse is, het naar ons
veilinghuis in Londen brengen".
Zo wordt een deel van het speel
goed ook overgebracht naar Lon
den omdat het daar meer opbrengt.
In een zolderkamer in het oude vei
linghuis, liggen de verschillende
poppen, teddyberen, oude tinnen
soldaatjes en een oud treinstel te
wachten op transport naar Enge
land.
De waarde van het speelgoed
heeft ook alles te maken met de
staat waarin het verkeert. Een ou
de teddybeer die nog intact is en
geen ogen mist, brengt veel op vol
gens De Winter. Teddyberen wer
den door kinderen intensief als
knuffeldier gebruikt. Als dat speel
goed de kinderhanden heeft over
leefd, is het ongelooflijk veel
waard omdat er nog maar zo wéi
nig oude teddyberen bestaan.
Op deze veiling worden maar
liefst dertig oude en minder oude
teddyberen geveild. De teddybeer
heeft in de loop der jaren een ware
gedaanteverwisseling ondergaan.
Omdat niet precies is te zeggen
wanneer een bepaalde teddybeer is
gemaakt, wordt naar het uiterlijk
van de knuffelaar gekeken. Als de
beer een spitse snuit, lange armen,
uitzonderlijk grote voeten en een
bochel op de rug heeft, mag hij
zeer oud worden genoemd. Vol
gens De Winter stamt hij dan onge
veer uit het begin van deze eeuw.
Op de veiling is één zeer oude beer
aanwezig. Hij is niet helemaal gaaf
meer dus hij brengt „slechts" 150
gulden op.
Wat natuurlijk ook niet ont
breekt op de speelgoedveiling zijn
de poppen. Hoe ouder de pop met
de originele kleding, hoe meer ze
opbrengt. Een ongeveer tachtig
jaar oud „Armand Marseille" popje
uit Duitsland met porseleinen kop
je, glazen ogen, open mond en
blonde lange haren en gekleed in
blauw jurkje, met witte stippen
brengt ruim 1000 gulden op. Een
soortgenote, eveneens uit Duits
land, en geheel gekleed in de kle
ding uit 1890, wordt voor 1300 gul
den geveild.
„Als wordt gestreden voor de rech
ten van zwarten, waarom dan ook
niet voor de eenvoudigste mensen
rechten van de Franciscanen in
Tsjechoslo wakije?"
Deze hartekreet komt voor in
een, het land uitgesmokkelde brief
die was bestemd voor de ordebroe
ders in het Westen. Daarin wordt
ook uitgebreid verhaald van her
nieuwde huiszoekingen waaraan
Franciscaanse leefgemeenschap
pen in Kosice, Poprad en Praag-
Kunratice opnieuw worden onder
worpen.
In Kosice zijn twee, door Fran
ciscanen bewoonde, woningen
doorzocht. Liturgische boeken en
gewaden werden in beslag geno
men; geheime politie arresteerde
broeder Bystrik Janik. Ook in Po
prad doorzocht de geheime politie
twee woningen. In Praag-Kunrati-
ce werd zelfs een negen man sterke
politiemacht ingezet, onder wie
twee fotografen. Van 's morgens
vroeg tot in de middag duurde de
ze actie voort. Geconfisceerd wer
den liturgische boeken, een beeld
van Sint Franciscus, de ordekleren
van de broeders en een doos met
hosties.
De leider van deze actie, kapitein
Zasada, bood de aanwezigen de
hosties aan met de woorden:
„Neem er toch wat van, ze smaken
echt lekker". Van de Franciscanen
en de in beslag genomen voorwer
pen werden kleurenfoto's ge
maakt. De broeders werden daarna
twee uur lang op een politiebureau
verhoord en tenslotte heengezon
den.
De Tsjechoslowaakse Francis
caanse orde schrijft dat dit al de
tweede keer in twee jaar is dat de
geheime politie het de ordeleden
moeilijk maakt. Reeds 35 jaar
duurt de strijd tegen de religieuze
orden voort, nadat in 1950 alle
kloosters waren geplunderd. Des
tijds werden ook broeders en zus
ters in werkkampen opgesloten of
verdwenen gewoon achter de tra
lies. Een orde mag officieel geen
novicen opnemen. De Francisca
nen vragen dringend om voorbede
en om het indienen van protesten
bij de Tsjechoslowaakse regering.
Joodse gemeenten in DDR ver
dwijnen
Het religieuze leven in de joodse
gemeenten van de DDR lijdt onder
de voortdurende afname van het
aantal meelevende leden. In 1946
woonden in de toenmalige Russi
sche bezettingszone nog 3.100
praktiserende joden. Thans zijn er
nog maar 450, van wie er 240 in
Oost-Berlijn wonen. In de Bonds
republiek Duitsland wonen 28.000
leden van joodse gemeenten, van
wie 6.000 in West-Berlijn.
De gemeenten in de DDR profi
teren ook niet van emigratie van jo
den uit de Sowjet-Unie, terwijl ze
tevens de dienst moeten missen
van een rabbijn.
Directeur theologisch tijd
schrift weggepromoveerd.
De Jezuïet Bartolomeo Sorge
(55) gaat aan het eind van de
maand weg als directeur van het
Italiaanse theologische tijdschrift
'Civilta Cattolica' dat door de Je
zuïeten wordt uitgegeven. De Ita
liaanse provincie der Jezuïeten
heeft meegedeeld dat Sorge, sinds
1973 werkzaam bij het blad, direc
teur wordt van het centrum voor
sociale opvoeding in de Siciliaanse
stad Palermo. Dit centrum wordt
door de orde der Jezuïeten be
heerd. Tot opvolger van Sorge bij
'Civilta Cattolica' is de Jezuïet
Gian Paolo Salvini (49) benoemd.
Waarnemers menen dat de ver
andering in de leiding van het blad
samenhangt met kritische uitlatin
gen van Sorge over de Italiaanse
katholieke kerk.
Religieus congres in China na
40 jaar.
Voor 't eerst in veertig jaar zal in
China weer een religieus congres
worden gehouden. Van 14 tot 27 ju
li zullen in Nanking ongeveer 100
Amerikaanse theologen, zendings
mensen, evangelisten en leken
spreken met een evengroot aantal
vertegenwoordigers van de Pa
triottische Kerk van China, waarin
de protestanten van het land ver
enigd zijn. Het congres is georgani
seerd door de Amerikaans-Chinese
Onderwij sstichting en de Vereni
ging van Wereldwijde Samenwer
king, waarbij het theologisch semi
narie van Nanking als centraal
punt fungeert. Het congresthema
is „Getuige van Christus zijn in
China".
Zuidafrikaanse Anglicanen en
de dienstplicht
Om de indruk weg te nemen dat
de Anglicaanse Kerk van Zuid-
Afrika het eens zou zijn met de op
vatting van de regering, dat alleen
pacifisten op godsdienstige gron
den in aanmerking komen voor
vervangende dienst van zes jaar,
heeft de synode besloten haar ver
tegenwoordiger John Daines in de
overheidscommissie voor dienst
plichtzaken terug te trekken. De
Anglicaanse Kerk heeft steeds de
opvatting gehuldigd dat dienstwei
gering op zuiver ethische gronden
ook mogelijk moet zijn.'
De synode van de Anglicaanse
Kerk van zuidelijk Afrika schrok
er voorts niet voor terug een motie
te aanvaarden, waarin de rol die
het Zuidafrikaanse leger speelt in
zwarte nederzettingen ter discus
sie wordt gesteld. De motie ver
klaart dat het leger meer en meer
wordt gebruikt om apartheid te
steunen. Daarom dient de Kerk ou
ders en hun zonen pastorale lei
ding te geven met betrekking tot
militaire dienst en „gewetensnood
die ontstaat door te vechten voor
een onrechtvaardigde zaak".
BEROEPINGSBERICHTEN
Nederlands Hervormde Kerk
Beroepen te Ter Apel (buitenge
wone wijkgemeente De Kapel): L.
Hoekstra, kandidaat teLoos-
drecht. Aangenomen naar Lands
meer, part-time: J. Doelman, kan
didaat te Utrecht.
Beroepen te Geleen-Oost: D.W.
Koelman te Terneuzen. Beroepen
te Parrega-Hieslum: G. Muilwijk,
kandidaat te Austerlitz. Aangeno
men naar Hattem: D.M. van de Lin
de te Oudewater. Toegelaten tot
evangeliebediening en beroep
baar: O. G. Haasnoot, Langstraat 4
in Schore; L. Hoekstra, Oud-Loos-
drechtsewijk 95 in Loosdrecht; J.
G. van Hoven, Kurenpolderweg 5
in Hank; G. Meulwjjk, Gramser-
weg 105 in Austerlitz.
Gereformeerde kerken vrijge
maakt
Beroepen te Dronten: P. Nie-
meijer te Zuidwolde en Groningen.
Gereformeerde gemeenten
Bedankt voor 's-Gravenhage-
Zuid: R. Boogaard te Leiden. Be
dankt voor Bameveld: J. Karens te
Opheusden.
Baptistengemeenten
Beroepen te Ede: H.G. Boskamp
te Vrieschelo die dit beroep heeft
aangenomen. Bedankt voor IJmui-
den: H.G. Boskamp te Vrieschelo.