SF-epos 'Duin' niet in balans Hollywood laat VS alsnog winnen in Vietnam Moskou in ban van de film 'Police Academy 2': het vervolg dat er beter niet had kunnen komen VRIJDAG 12 JULI 1985 PAGINA 11 NEW YORK (DPA) - Tien jaar na het voor de Verenigde Staten sma delijke einde van de oorlog in Viet nam maakt Hollywood zich op de oorlog te herschrijven of het op z'n minst te doen vergeten. Voorbij is de tijd van de zelfkritische films uit de jaren zeventig. In 'Apocalypse Now', 'The Deer Hunter' en 'Coming Home' werd op verschillende manier gepro beerd de verwoestende gevolgen te onderzoeken die 'Vietnam' heeft gehad op de soldaten en op de Amerikaanse samenleving. Tegen woordig gaat het echter niet langer om schuld en schaamte, om licha melijke en psychische wonden. Te genwoordig wordt er weer gewon nen In zeker vier films die in de afge lopen twee jaar in de bioscopen draaiden, bevrijden Amerikaanse houwdegens voormalige kamera den die nog steeds onder Vietna mese gevangenschap zuchten. De draaiboeken zijn vrijwel alle gelijk. Op slechts enkele ondergeschikte punten bestaan afwijkingen. Het meest recente voor dit genre sprekendste voorbeeld, is de film 'Rambo: First Blood, deel 2' met Sylvester Stallone. Het is een ver volg op 'First Blood' waarin Stallo ne een gestoorde Vietnam-vete- raan speelt die het in de bossen aan de Amerikaanse Westkust op neemt tegen een leger politieagen ten en leden van de Nationale Gar de. In deel 2 wordt de menselijke vechtmachine Stallone naar Viet nam gestuurd. Stallone, die in Vietnam op zoek is naar Amerikaanse krijgsgevan genen, heeft de beschikking over een aantal moderne moordinstru- menten. Vanzelfsprekend vindt hij zijn landgenoten. Ondanks de po gingen van een laf en opportunis tisch Congreslid die probeert de actie te verhinderen, weet Stallone hen te bevrijden. Het Congreslid behoort tot de politici die tien jaar geleden, zo wil de film doen gelo ven, met hun optreden de Ameri kaanse overwinning hebben ver hinderd. De Vietnamezen in de film zijn kleine, domme en wrede soldaten die door de eenzame Amerikaanse 'Übermensch' achter elkaar wor den afgeslacht. Als grootste schurk speelt ook nog een Russische 'ad viseur' mee, die duidelijk de trek ken van een nazi-sadist vertoont. Evenals in de films „Missing in Action" met Chuck Norris en 'Un common Valor' met Gene Hack- man dient het scenario bij 'Rambo' ervoor primitieve wraakgevoelens bij toeschouwers te bevredigen die nog steeds geen vrede hebben met de nederlaag. "Hollywood probeert kennelijk het verlies in de Vietnam-oorlog goed te maken door Stallone, hele maal in z'n eentje, massa's Vietna mezen en hun Russische adviseurs te laten wegvagen", aldus het dag blad USA Today. Ook Vincent Canby van de New York Times karakteriseert de film als een 'wraakfantasie' waarin het eerder gaat "om het veranderen van de geschiedenis dan om er een nieuw hoofdstuk aan toe te voe gen". Dit soort Vietnam-films, al dus Canby, "weerspiegelen een po pulaire houding tegen een oorlog die in de jaren zeventig werd be schouwd als een verschrikkelijke schande". Het is voor de producen ten betreft in elk geval goed uitge pakt. Onmiddellijk na de première heeft 'Rambo' zich genesteld in de top van het rijtje van meest be zochte films. 'Nostalghia' van de Rus Andrei Tarkowski is vanavond tot en met zondagavond in het Film huis LVC te zien. Het gaat over een ontheemd Russisch .schrij ver die in Italië een nieuw leven wil beginnen. (22.15 uur) Volgende week donderdag draait hier 'Paris, Texas' van Wim Wenders. In een woestijn in Texas wordt een uitgeputte man gevonden. Een visitekaartje in zijn jas is de enige aanwijzing voor zijn identiteit. Zelf kan of wil hij niet praten. Zo begint een film die in het teken staat van rei zen en zoeken in onder meer Te xas, Los Angeles en Houston. De hoofdpersoon is dan inmiddels bezig een klassieke verzoening tot stand te brengen tussen zijn zoontje en de moeder. Harry Dean Stanton en Natassia Kinski spelen de hoofdrollen. (22.15 uur) 'Midnight Express' van Alan Parker wordt dinsdagavond in Het Kijkhuis vertoond. Brad Da- vis en John Hurt zijn te zien in deze film over de lotgevallen van een drugs-smokkelaar die in Tur kije tot levenslange gevangenis straf is veroordeeld. (20.00 en 22.15 uur). Verder draait in het Kijkhuis elke avond om acht uur 'Kaos' van de gebroeders Taviani. BIOSCOPEN (OP)NIEUW 'Dune' - Science-fiction, Lido, Lei- 'Police Academy 2' - Vervolg op 1, Luxor, Leiden, Euro, Alphen. 'A view to a kill' - Nieuwe James Bond, Lido, Leiden, Euro, Alphen. 'Amadeus' - Een spektakel zonder weerga, City, Katwijk. 'De lokvogel' - Diane Keaton in ram melende spionagefilm, City, Kat wijk. 'War games' - Oorlogsspelletje met computer, City Katwijk. 'The Muppets take Manhattan' - Poppenfiim, City, Katwijk. 'Midnight Express' - Drugssmokke laar in Turkse gevangenis, Het Kijk huis, Leiden. BLIJVERS 'A view to a kill' - James Bond pret tig voorspelbaar, Lido, Leiden, Eu ro, Alphen. 'Hot bubblegum: dikke liefde' - 'humor'. City, Katwijk. 'Kaos' - prachtig vijfluik van ge broeders Taviani, Kijkhuis, Leiden. den. 'Beverly Hills Cop' - Eddie Murphy als het grote fuifnummer in lach film, Lido, Leiden, Euro, Alphen. 'Passage to India' - David Lean ging te clichématig te werk, Studio, Lei den. SEXFILMS NACHTFILMS 'Sextheater' - Rex, Leiden. 'Liefde zonder schaamte' - Euro, Al- 'A view to a kill' - Euro, Alphen. 'Sexgames' - Euro, Alphen. 'Police academy II' - Euro, Alphen. DEN HAAG to a kill' - Asta (463500), 12 'Witness' - Asta, 12 jr. 'Kaos' - Asta, 16 jr. 'Police academy II' - Babylon 1 (471656), al. 'Amadeus' - Babylon 2, al. 'The cotton club' - Babylon 3, 12 jr. 'Police academy II' - Cineac 1 (630637), al. 'Runaway' - Cineac 2, 12 jr. 'Rappin' - Cineac 3, al. 'The sound of music' - Euro (667066), al. '48 hours en Trading Places' - Euro, al. 'A view to a kill' - Metropole 1 (456756), 12 jr. 'Best defense' - Metropole 2, al. 'Beverly Hills Cop' - Metropole 3, al. 'A passage to India' - Metropole 4. al. 'Filmzomer '85' - Metropole 5. Battle rage' - Odeon 3, 16 jr. 'Vier vuisten in't kwadraat' - Odeon 4, al. 'Een motel vol heerlijke spelletjes' - Le Paris 1 (656402), 18 jr. 'Meisjes die tot de grens gaan' - Le Paris 2. 18 jr. 'Meisjes die alle trucjes kennen' - Le Paris 3, 18 jr. 'Striking back' - Passage (460977), 16 jr. AMSTERDAM 'Witness' - Alfa 1 (278806), 12 jr. 'Best defense' - Alfa 2, al. 'Birdy' - Alfa 3, 12 jr. Stop making sense' - Alfa 4. al 'Amadeus' - Alhambra 1 (233192), al. 'The bostonians' - Alhambra 2, 16 jr. 'Supergirl' - Bellevue Cinerama (234876/266227), al. 'Dune' - Cinerama, 12 jr. 'Police academy II' - Calypso 1 (266227/234876), al. 'Falling in love' - Calypso 2, al. 'Meisjes op hun kookpunt' - Cen traal (248933). 18 jr. 'De laatste haai' - Cineac (243639), 16 jr. 'Into the night' - Cinecenter (236615), 12 jr. 'The world according to Garp' - Ci necenter, 12 jr. 'Les nuits de la pleine lune' - Cine- center, 16 jr. 'Repo man' - Cinecenter, 16 jr. 'A view to a kill' - Cinema 1 (151243), 12 jr. 'Police academy II' - Cinema 2, al. 'Yentl' - Cinema Rex (246132), al. 'Beverly hills Cop' - City 1 (234579), al. 'Vier vuisten in't kwadraat' - City 2, al. 'Battle rage' - City 3, 16 jr. 'De Nurds slaan terug' - City 4,12 jr. 'Rappin' - City 5, al. 'Beverly Hills Cop' - City 6, al. 'Ordeal bij innocence' - City 6, al. 'A passage to India' - City 7, al. 'The taming of the shrew' - Krite- rion, (231708), 16 jr. 'II planeta Azzurro' - Studio K (231708), 12 jr. 'Hoe ruil ik mijn wipje' - Parisien (248933), 18 jr. 'Striking back' - Rembrandtplein- theater 1 (223542), 16 jr. 'Deep throat' - Rembrandtplein- 'Reporter' - The Movies 2, 16 jr. 'Filmzomer '85' - The Movies 3. 'A view to a kill' - Tuschinski 1 (262633), 12 jr. 'Police academy II' - Tuschinski 2, al. 'The cotton club' - Tuschinski 3, 12 jr. 'The killing fields' - Tuschinski 4,12 jr. 'Runaway' - Tuschinski 5, 12 jr. 'Best defense' - Tuschinski 6, al. 'Bodas de sangre' - De Uitkijk TELEVISIE FILMHUIZEN s Li i mmmmm mm mm m» -: iiirii mm illlllllllll! iSKRISKS! u ii a a i i s 11 iisissiaiissi mmm ^yysn stimmmkt Ondanks boeiend spektakel Een populariteit als die van Cha plin, Laurel of Hardy heeft W.C. Fields nooit gehaald, maar zijn kwaliteiten waren er nauwelijks minder om. Een onaangenaam, mens, in zijn films en privé, en dat maakte hem voor veel men sen wellicht niet zo genietbaar. Met zijn handschoenen, hoge hoed en sigaar was hij er voort durend op uit om anderen te schofferen en dat ging hem bij zonder goed af. Zijn afkeer van kinderen, honden en bankiers is legendarisch. Hij heeft een serie korte films met zijn aparte en wrange humor gevuld. Daarvan zendt de VPRO er de komende weken een aantal van uit. Zon dag 'The Dentist' (aanvang 20.35 uur). Wie het popgeweld dat morgen op veel zender losbarst, wil ont lopen kan het beste terecht op Duitsland 1 en 2. Op de eerste zender de nieuwe versie van 'From here tot eternity' die in 1979 werd gemaakt met Natalie Wood in één van de hoofdrollen. De film beschrijft de toestand in het Amerikaanse leger voor de Japanse aanval op Pearl Harbor. Over een soldaat die vroeger heeft gebokst, daar genoeg van heeft, maar door zijn comman dant in Hawaii tot andere ge dachten wordt gedwongen (20.15 uur, deel twee zondag om 20.15 uur). Duitsland 2 heeft voor 23.35 uur een uitstekende verfilming van 'The spy who came in from the cold', geschreven door John Le Carré, op het programma staan. Richard Burton speelt een Engels geheim agent die de schijn wekt uit de gratie te zijn en zich in het netwerk van de Oostduitse contra-spionage werkt. Hij wil de Oostberlijnse chef om zeep helpen. Regie is van Martin Ritt (aanvang 23.35 uur). Twee weken geleden zond de VARA 'The last wave' van de Au straliër Peter Weir. Maandag van dezelfde regisseur 'Picnic at Richard Burton, hoofdrolspe ler in 'The spy sho came in from the cold'. (foto AP) hanging rock', een fantastische vertelling. Meisjesleerlingen gaan met hun leraren picknicken bij de hangende rots waar het volgens de verhalen spookt. Drie meisjes en een lerares verdwij nen spoorloos, het lijkt dus echt te spoken. (20.31 uur, Nederland 2). Een inhaalmanoeuvre op het gebied van de Nederlandse film is zondagavond mogelijk als Bel gië 1 'Pastorale 1943' uitzendt. Behalve dat deze produktie al in de bioscoop draaide, werd het ook al als serie door de Neder landse tv uitgezonden. Afgezien daarvan: 'Pastorale' is één van die weinige Nederlandse films die het waard is nog een keer ge zien te worden. Het verhaal van Simon Vestdijk over het wankel moedige en truttige verzet in Ne derland bleek bij Wim Verstap pen in goede handen. Het lever de in '78 een goed gemaakte film op met het debuut van Renée Soutendijk (20.35 uur). Film: Duin; regie: David Lynch; hoofd rolspelers: Kyle MacLachlan, Frances- ca Annis, Hurgen Prochnow, Max von Sydow, Jose Ferrer, Sting; leeftijd: 12 jaar; theater: Lido, Leiden. Bioscoopgangers die op Leiden zijn aangewezen, hebben lang moeten wachten op 'Duin' (Dune). In de grote steden draait 'Duin' al meer dan een maand. Maar in aan merking genomen dat de verfil ming van dit science fiction-epos over de kurkdroge woestijnplaneet pas kon plaatshebben, bijna twin tig jaar nadat schrijver Frank Her- bert het eerste deel had voltooid, neemt de sf-fan die paar maanden wel op de koop toe. Een spektakel is de verfilming van Duin wel geworden. Maar liefst 42 miljoen dollar werd er te genaan gegooid om het ruimte- sprookje enigszins verantwoord in beeld te brengen. Voor de special effects werd Carlo Rambaldi aan getrokken, de ontwerper van ET, die behoorlijk zijn best heeft ge daan. 'Duin' kan wat de filmwon deren betreft niet tippen aan bij voorbeeld 'Indiana Jones, maar het scheelt niet veel. De groots opgezette produktie is grotendeels opgenomen in de woestijnen van Mexico. Een leger tje mensen heeft voor de juiste ens cenering een oppervlakte van en kele vierkante kilometers woestijn minutieus van alle ongerechtighe den, zoals tientallen kadavers van honden en ratten, moeten ontdoen. Een ruim twintig meter voet ho ge lavamuur werd gebouwd vlak bij de vulkanen Popocatepetl en Ixtazihuatl. In een pakhuis moest een waterreservoir van 100 bij 30 meter worden aangelegd. Meer dan duizend arbeidskrachten werkten tijdens de topdrukte mee aan de film. Ongeveer 20.000 figuranten zijn ingeschakeld. Ook het Azte ken Stadion in Mexico Stad, het grootste voetbalstadion in Zuid- Amerika, werd gebruikt voor de verfilming. Uit de talrijke gegadigden voor de Duin-regisseursstoel werd Da vid Lynch gekozen, niet zo zeer om zijn prachtige verfilming van 'The Elephant Man', maar ook vanwege 'Eraserhead', met zijn wilde en ma cabere dromen en hallucinaties. De productie was in handen van Rafaella de Laurentiis, dochter van Dino. Bloedheet Frank Herberts bestseller, die is voortgezet met vier vervolgdelen, die geleidelijk aan echter minder interessant worden (door het te lang voortborduren op hetzelfde thema) schetsen een bloedhete zandplaneet, waar water dermate schaars is dat op het verspillen er van de doodstraf staat. Niet zomaar de doodstraf: het lichaam van de ongelukkige wordt van al zijn wa ter ontdaan, in het belang van het voortbestaan van de overlevenden. Deel I van het boek Duin en in de film speelt zich voor het grootste deel af op de woestijnplaneet Arra- kis (ook bekend als Duin). Met dui zenden volgelingen wordt Paul Atreides (Kyle MacLachlan) door de kwaadaardige heelalheerser Pa dishah Emperor (Jose Ferrer) naar Duin gestuurd om ter vervanging van hun doodsvijanden, het ge slacht Harkonnen. Van belang is de oogst van geheimzinnige melan ge op Duin, een verslavende spe cie, waarvan het vermogen van het machtige ruimtegilde om ruimte schepen door het universum te na vigeren afhangt. Padishah Emperor smeedt ech ter een stiekem complot in de hoop dat de Harkonnens de Atreiden zullen uitroeien. Door verraad lukt dat heel redelijk: Duke Leto (Pauls vader, Jurgen Prochnow) wordt vermoord. Paul zelf en zijn moeder (Francesca Annis) vluchten de Baron Harkonnen (Kenneth MacMillan) stuitert soms, zo stoned als een qarnaal, door de gewelven van 'Duin'. woestijn in en zijn volgelingen worden in de pan gehakt. Beiden overleven en worden op genomen door de autochtonen, de Vrijmans, een volk dat zich op be wonderenswaardige wijze heeft aangepast aan het leven in de droogte. Paul, die een oeroude pro fetie waar zal maken, ontwikkelt zich tot een soort superwezen, de Kwisatz Haderach. Versterkt door de Vrijmans, een kudde mammoet achtige woestijnwormen berij dend, verslaat Paul de Harkonnens en de keizer. Een rol in dit geheel speelt het heksengilde Bene Gesserit, dat ge neraties lang genen heeft gekruist om de Kwisatz Haderach voort te brengen. De magisch begaafde da mes komen echter enigszins be drogen uit. Als Paul Atreides in derdaad over de superieure gaven blijkt te beschikken, wendt hij ze aan op een manier die zelfs de ge haaide Bene Gesserit niet kunnen plannen of controleren. Onder het visuele geweld heeft de verfilming van Frank Herberts bestseller niet geleden. Logisch ook, want het verhaal is terug te voeren op de strijd tussen goed en kwaad. Wat het epos zoboeiend maakt is de fantasie-wereld die Herbert heeft bedacht. Daar ligt ook voor de filmmaker de moeilijk ste horde. De juiste balans tussen een leuke sf-film en een boekge- trouwe verfilming hebben regis seur David Lynch en dame De Laurentiis niet kunnen vinden. De kijker heeft weinig aan de achtergrondinformatie die gedu rende de film wordt verstrekt en kan de film onvoldoende volgen. Lezers van de Duin-boeken komen aanmerkelijk beter aan hun trek ken maar zullen zich storen aan de onvolkomenheden die, waar schijnlijk overmijdelijk zijn bij de verfilming van een dermate com plex epos. Bovendien zijn er voor de Dui n-lezer storende aanvullingen in de verfilming verwerkt. De ge luidswapens van de Vrijmans (die in de ondertiteling consquent en knullig genoeg als "Fremen" wor den aangeduid) zijn een sprekend voorbeeld van door de regisseur misbruikte artistieke vrijheid. In het boek komen deze wapens hele maal niet voor... Weggegooid geld was wat mij be treft het bioscoopkaartje voor "Duin" zeker niet. Het leeuwedeel van de in het boek voorkomende fenomenen, wapens, wezens (de gi gantische zandwormen) en men sen worden in de film vrijwel per fect tot leven gebracht. Dit ver goedt een kleine ergernis over stijl fouten dan wel een moeilijk te vol gen verhaal afdoende. Een extra vermelding verdient de meer dan stuitende (soms zelfs stuiterende) maar vaak zeer op de lachspieren werkende en letterlijk altijd zeer high op specie rondzwe vende Baron Harkonnen (Kenneth McMillan). Police-zanger Sting, een van Harkonnens lijfwachten Feyd spelend, beperkt zich tot heel' gemeen kijken en de mooie jongen uithangen, een volstrekt overbodi ge rol. RAYMOND PEIL Bubba Smith, de man die perfect geluiden imiteert en in elk geval een beetje leuk is. 'Police Academy 2'; regie: Jerry Paris; hoofdrollen: Steven Guttenberg en Bub ba Smith; theaters: Luxor, Leiden en Euro, Alphen; alle leeftijden 'Police Academy' was vorig jaar een film die niet de hoogste ver wachtingen wekte en wellicht daardoor behoorlijk meeviel. Een zeer Amerikaanse komedie met lach-of-ik-schiet-humor. Maar dat laatste hoefde niet eens, want het eerste ging vanzelf. Zo werd deze relatief goedkope film een hit van de eerste orde en we weten inmiddels wat er met filmhits gebeurt: daar komt een vervolg van. Dat pakt zelden goed uit, zo ook niet bij deel twee van 'Police Academy'. De verrassing is er af en dan wordt het alleen maar erger als de makers voor de gemak- zuchtigste weg kiezen: ze variëren op de oude grappen en hebben dat in het meest flauwe verhaaltje ver werkt. Eerst een voorbeeld van zo'n grap: wachtcommandant Mauser is de slechterik in de film, hij is een pesterik die iedereen dwars zit. On ze held Mahoney (een rol van Steve Guttenberg, samen met 'geluideni mitator' Smith de enige die een beetje leuk is) weet daar wel wat op: als Mauser aan het douchen is, wisselt hij de shampoo voor een flesje kunsthars en voila: Mauser zit letterlijk met zijn handen in het haar. Dat soort grappen mogen ei genlijk alleen nog maar gemaakt worden in de kleedkamer van de kinderachtigste voetbalploeg. Het verhaal dan: 'De beuk er in' is de ondertitel van deze film en wijst er al op dat de leerlingen hun kunstjes nu in de straat mogen ver tonen. De beruchte 'Wijk 16' wordt hun domein, waar ze inzet zijn van een machtspelletje tussen de hoofdinspecteur en de wachtcom mandant. Beiden willen hoofd van het bureau zijn en dat staat of valt met het optreden van de 'groen tjes'. De bende die de buurt terrori seert, moet door de eerstejaars worden opgerold en als dat ge beurt, mag de hoofdinspecteur hoofdinspecteur blijven. BART JUNGMANN MOSKOU (AP) - Een zeldzame se lectie van buitenlandse films in het kader van het 14de tweejaarlijkse filmfestival van Moskou heeft een ware filmkoorts te weeg gebracht in de Russische hoofdstad. Voor liefhebbers van geïmpor teerde westerse cultuur vormde het festival dat vandaag eindigde een unieke gelegenheid. Voor elke voorstelling verzamelden zich lan ge rijen filmenthousiasten voor de bioscopen, waar films van Ingmar Bergman, Francis Ford Coppola, Luchino Visconti en Federico Fel- lini nu eenmaal niet tot de dagelijk se filmkost behoren. Er wordt driftig gehandeld in kaartjes, terwijl 'druzhinniki', vrij willigers met rode mouwbanden, en een incidentele geüniformeerde politieagent erop toezien dat de wachtenden zich rustig houden en dat niemand zonder kaartje naar binnen glipt. Het bemachtigen van een kaartje is op zichzelf een hele toer. De tafe relen die zich dit jaar rond het film festival afspelen lijken echter zelfs voor de inwoners van Moskou - die toch heel wat gewend zijn op het vlak van bureaucratische romps lomp in hun dagelijks leven - soms teveel te worden. Ondanks de ver warring bij de kaartverkoop zijn zelfs voorstellingen om 7 uur 's ochtends uitverkocht. Hoogtepunten in de speelfilmca tegorie zijn "The Cotton Club' van Coppola, 'Na de repetitie' van Bergman en 'E le nave va' van Fel- lini. De in Frankrijk geproduceer de film 'Les favoris de la lune' van de Georgische regisseur Otar Iose- liani, die op het filmfestival van Venetië in 1984 een eervolle ver melding kreeg, ontlokte eveneens enthousiaste reacties aan het pu bliek.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 11