Rijnmond: te veel
kankerverwekkers
Loodvervuiling door jacht aanzienlijk
Meer zwaveldioxyde door raffinaderijen
Acad. ziekenhuizen
krijgen 15 miljoen
Familie Scelso mag
nog een week blijven
Verkoopverbod gevraagd
van vervalste parfums
Protest tegen
Zuid-Afiïka
Ministerie wil strengere eisen stellen aan schietbanen
"JE SIERADEN? OH, DIE ZITTEN
VEILIG IN DE BRUINE KOFFER."
DONDERDAG 11 JULI 1985
ROTTERDAM (ANP) - Er zitten nog te hoge concentraties kankerverwekkene stoffen in
de lucht boven het industriegebied Rijnmond. Ook de uitworp van zwaveldioxyde - een
belangrijke veroorzaker van zure regen - is niet minder geworden, maar nam vorig jaar
zelfs toe met 550 kilo tot 12.550 kilo per uur.
Dat blijkt uit het jaarverslag van de
Milieudienst van Rijnmond
(DCMR) over 1984. De voornaam
ste vervuilers in het Rijnmond-ge
bied zijn de raffinaderijen. Vorig
jaar kwam in totaal ongeveer
100.000 ton zwaveldioxyde in de
lucht, waarvan de helft voor reke
ning komt van de Shell-raffinade-
rij. Verder was BP verantwoorde
lijk voor 15.000 ton, Kuwait Petro
leum voor 11.000 ton, Esso voor
10.500 ton en Texaco voor 5.000
ton.
Het Openbaar Lichaam Rijn
mond kondigde gisteren via zijn
dagelijks bestuur aan, dat het een
meetprogramma gaat uitvoeren
voor kankerverwekkende stoffen.
Daarmee wil Rijnmond het inzicht
in de verspreiding van deze stoffen
verbeteren. Volgens het jaarver
slag van de milieudienst worden
interimgrenswaarden, risicogrens
waarden en adviesgrenswaarden
voor deze stoffen nog steeds over
schreden. Maar met hoeveel en
door welke bedrijven is niet duide
lijk. Om die reden is het ook moei
lijk om saneringsmaatregelen te
nemen, aldus het Rijnmond-be
stuur. Het meet-onderzoek kost
350.000 gulden en zal in 1986 du
ren.
Tot de bekendste kankerverwek
kende stoffen die moeten worden
gesaneerd, behoren benzeen, vi-
nylchloride, acrilonitryl en dich-
loorethaan. Er is enige tijd geleden
al tussen het rijk, het bedrijfsleven
in Rijnmond en het Openbaar Li
chaam de afspraak gemaakt dat de
bedrijven zelf saneringsmaatrege
len zouden nemen. Dat gebeurde
DEN HAAG (ANP) - De academi
sche ziekenhuizen krijgen per jaar
15 miljoen gulden extra om knel
punten in de gezondheidszorg op
te lossen. Dat heeft minister Deet-
man (onderwijs en wetenschap
pen) hun toegezegd. De bedoelde
knelpunten zijn een gevolg van de
taakverdelings- en concentratie-
operatie in het wetenschappelijk
onderwijs. Een deel van de daar
mee gepaard gaande bezuinigin
gen bij de medische faculteiten
werkt namelijk door op de post
personeelskosten voor de patiën
tenzorg.
Het bedrag van 15 miljoen wordt
uiterlijk tot 1 januari 1987 uitge
keerd om de personeelstekorten
aan te vullen. In de tussenliggende
periode zullen het ministerie van
WVC en de provincies zich uitspre
ken over een definitieve oplossing
van de knelpunten of over het
overnemen van functies van acade
mische ziekenhuizen door algeme
ne ziekenhuizen.
T. Harteveld, voorzitter van het
besturenoverleg academische zie
kenhuizen, noemde 15 miljoen gul
den gisteren 'een matig bedrag'
voor acht academische ziekenhui
zen. Omdat elk ziekenhuis zijn ei
gen knelpunten heeft 'aangemeld',
wist hij niet hoeveel alle medische
faculteiten en academische zieken
huizen zelf nodig denken te heb
ben om die knelpunten op te van
gen. Een woordvoerder van het
academisch ziekenhuis in Leiden
noemde in dit verband een totaal
bedrag van ongeveer 90 miljoen
gulden.
Nu alle medische faculteiten en
academische ziekenhuizen de uit
voeringsplannen voor de taakver-
Mannen schuldig
bevonden aan dood
29-jarige stadgenoot
ALMERE (GPD) Twee Kampe
naren van 25 en 26 jaar krijgen
door Justitie respectievelijk dood
door schuld en doodslag ten laste
gelegd wegens hun aandeel in de
dood van een 29-jarige stadgenoot,
vorige week maandag in Almere.
De man is vermoedelijk overleden
aan een combinatie van alcohol en
heroine, zo meldt de Almeerse po
litie.
De 26-jarige heeft bekend de
man een beperkte dosis heroine te
hebben ingespoten, omdat deze
daartoe zelf niet in staat was. Te
gen zijn 25-jarige medereiziger
wordt dood door schuld ten laste
gelegd, omdat hij heeft nagelaten
in te grijpen in de wetenschap van
de eventuele gevaren.
deling en concentratie hebben in
gediend, heeft minister Deetman
het zogenaamde sociale beleidska
der van toepassing verklaard. Het
sociaal beleidskader is met de in
stellingen van wetenschappelijk
onderwijs overeengekomen om na
delige gevolgen van de taakverde
ling en concentratie voor het per
soneel op te vangen. Behalve de
extra financiële middelen voor de
knelpunten in de gezondheidszorg
vallen er een wachtgeldregeling en
een wachtgeldgarantie onder, ver
der de mogelijkheid van deeltij
dontslag en een overbruggingsre
geling (een regeling voor tijdelijk
boven de personeelssterkte ge
plaatst personeel).
in het kader van het zogenoemde
Milieu Actie Plan (MAP).
Uit het jaarverslag van de DCMR
blijkt volgens Rijnmond, dat de
luchtverontreiniging in 1984 is ge
stabiliseerd. Behalve de groep kan
kerverwekkende stoffen moeten
echter ook nog fluor, stank en stof
worden gesaneerd.
Minder strenge eisen
De DCMR constateert dat de uit
worp van zwaveldioxyde en stik-
stofoxyde door de industrie in
Rijnmond de komende jaren in
verhouding minder zal afnemen
dan in de rest van het land. Dat
komt doordat het rijk aanzienlijk
minder strenge eisen aan de raffi
naderijen stelt dan aan andere
vuurhaarden (bijvoorbeeld elektri
citeitscentrales), waarbij wordt uit
gegaan van volledige rookgasont
zwaveling.
De uitworp van zwaveldioxyde
bleef in 1984 bij alle grote bedrij
ven echter binnen de daarvoor ge
stelde vergunning-voorwaarden.
Twee bedrijven, namelijk Shell en
Ketjen Zwavelzuur, kwamen erg
dicht bij de gestelde grens.
Het Openbaar Lichaam Rijn
mond heeft dit voorjaar bij minis
ter Winsemius (milieubeheer) aan
gedrongen op meer bevoegdheden
om als regionaal bestuur strengere
eisen aan de raffinaderijen te kun
nen stellen. Rijnmpnd wilde van
deze bevoegdheid met name ge
bruik maken om de uitworp-grens
van de Shell-raffinaderij te verla
gen tot onder de 6.000 kilo per uur,
terwijl de minister voorlopig niet
verder wil gaan dan 6.900 kilo per
Een woordvoerder van Rijn
mond liet gisteren weten dat er in
middels op ambtelijk niveau een
akkoord is bereikt tussen Rijn
mond en Shell. Over de inhoud
daarvan wilde hij echter geen me
dedelingen doen.
DEN HAAG - Een bus in de muur van een woonhuis, niet als gevolg van
een bizar ongeluk maar als kunstuiting. Het is een idee van de kunste
naar Kees-Jan van Kesteren die de voorkant van een afgedankte stadsbus
sloopte. Vervolgens bevestigde hij de bus op forse hoogte aan de zijgevel
van een huis in de Haagse Schilderwijk. (foto anp>
DEN HAAG (ANP/GPD) - Het Ar
gentijnse gezin Scelso uit Wognum
mag nog een week in ons land blij
ven om in elk geval de uitspraak in
het kort geding over hun uitwij
zing af te wachten. Het kort geding
tegen de Staat diende gisteren voor
de rechtbank in Den Haag en was
aangespannen door het actiecomi
té „Scelso moet blijven" en door
een duizendtal inwoners van Wog
num.
Na een jarenlange procedure
weigerde staatssecretaris Korte-
Van Hemel (justitie) op 26 maart
een verblijfsvergunning te ver
strekken aan het gezin. Hoewel er
nog een herzienings-procedure
loopt, wilde justitie het gezin begin
juli het land uitzetten. Hiertegen
kwam de bevolking van Wognum
in het geweer. Zij voelde zich in
haar „woongemeenschap aange
tast" en spande samen met de in
middels opgerichte actiegroep een
kort geding aan tegen die uitzet
ting.
Tevens weigerde burgemeester
'De Nijs van Wognum te voldoen
aan de uitzetting die door de staats
secretaris was bevolen. Hij was van
mening dat het ministerie uitstel
had verleend via een telefonische
toezegging.
Het is de bedoeling van het mi-
nisterie van justitie om de ScpIco'r
volgende week vrijdag op het
vliegtuig naar Argentinië te zetten.
Mogelijk wordt dat later, omdat de
moeder van het gezin onder de
geestelijke druk van de uitzetting
is bezweken en sinds maandag in
een psychiatrische kliniek ver
blijft. De feitelijke uitzetting wordt
gedurende haar verblijf in de kli
niek opgeschort.
Volgens de landsadvocaat moet
het gezin in ieder geval uit het land
worden gezet, omdat de staatsse
cretaris het asielverzoek van de Ar
gentijnen heeft afgewezen. De
landsadvocaat betoogde tijdens
het drie uur durende geding, dat de
eis van de inwonérs van Wognum
om de uitzetting ongedaan te ma
ken niet ontvankelijk moet worden
verklaard. Zij zijn als derden geen
partij en hebben ook geen eigen
belang, dat door de uitzetting zou
kunnen worden geschaad.
Om het risico van de niet-ontvan-
kelijkheid te verkleinen, had het
Argentijnse gezin evenals de ver
eniging Defense for Children (die
de belangen van de kinderen be
hartigt) zich gevoegd bij de eisende
partij.
Het gezin Scelso dat al enkele ja
ren in Nederland verblijft, woont
sinds december 1981 in Wognum,
waar het een boerderij kocht. In fe
bruari 1982 werd een verblijfsver
gunning aangevraagd, maar die
werd in november van dat jaar ge
weigerd. Er waren geen economi
sche motieven om vergunning te
verlenen. Het gezin vroeg om her
ziening van die afwijzing en diende
tevens een verzoek in om als poli
tiek vluchteling te worden toegela
ten. In het begin van dit jaar werd
de herziening geweigerd en werd
tevens het verzoek om asiel afge
wezen.
De Argentijnen hebben zich in-
ROTTERDAM (ANP) - Met het de
poneren van een eis tot gijzeling
van drie Rotterdammers hebben
de Franse modehuizen Chanel en
Yves Saint-Laurent gisteren de
strijd aangebonden tegen de ver
koop van vervalste parfums in Ne
derland.
In een kort geding voor de vice-
president van de Rotterdamse
rechtbank eiste de advocaat van de
modehuizen, prof. mr. H.J.M. Bou-
kema, dat de Rotterdammers de
handel in nagemaakte parfums
(Chanel nr. 5 en Opium) zullen sta
ken. Aangezien volgens de advo
caat is gebleken dat een dwangsom
niet te innen valt, vroeg hij de pre
sident het vrij ongebruikelijke
middel van een gijzeling te hante
ren. Mocht de president de eis toe
wijzen, dan kunnen de verdachten,
zodra is gebleken dat zij zich niet
aan het vonnis houden, gevangen
worden gezet.
Volgens de advocaat wordt Ne
derland het afgelopen jaar over
spoeld door vervalste flesjes par
fum, die doordat de verpakkingen
zeer goed zijn nagebootst door ar
geloze kopers niet van de echte
merken te onderscheiden zijn.
Boukema stelt dat zijn cliënten
hierdoor tientallen miljoenen gul
dens schade lijden. De parfums
worden ver onder de officiële prij
zen aan de man gebracht via de
groothandel, parfumerie-zaken en
ook in café's. De vervalste luchtjes
lijken veel op de echte parfums
maar vervliegen snel door hun
lichtere samenstelling.
Rechercheurs van een interna
tionaal detective-bureau in Lon
den, dat van de parfumhuizen op
dracht heeft gekregen de illegale
handel op te rollen, schaduwden
sinds begin dit jaar de potentiële
verdachten. Zij kwamen de illegale
handel op het spoor via de impor
teur van Chanel in Nederland, die
per vergissing een partij vervalste
parfums had gekocht, zo bleek tij
dens het kort geding.
Het detective-bureau werkte
nauw samen met de Rotterdamse
politie, die aan de hand van foto's
de identiteit van de betrokkenen
bevestigde en hen kwalificeerde
als „zeer goede bekenden".
De Rotterdammers voerden aan
dat hun niet kwalijk kon worden
genomen dat zij zich met de lucra
tieve handel hebben ingelaten. „Ik
heb inderdaad een partij van die
parfums verkocht. Ik ben koop
man genoeg om in te zien dat daar
geld mee te verdienen is. Dat het
niet mocht wist ik niet. Van wie ik
het heb gekocht kan ik niet zeggen.
Ik ben er drie maanden geleden
mee gestopt.", zo verklaarde een
van hen.
De rechtbank-president doet op
24 juli uitspraak in het kort geding.
DEN HAAG - Gisteren diende het
kort geding van het dorpje Wog
num tegende Nederlandse staat
voor de rechtbank van Den Haag
om uitzetting van de Argentijnse
familie Scelso te voorkomen. Geheel'
rechts landsadvocaat De Groot,
links het Wognumse actiecomité be
staande uit v.l.n.r. pastoor Mars,
Kees Sijn en burgemeester De Nijs.
(foto ANP)
Man doodt vrouw
wegens scheiding
BERGEN OP ZOOM (GPD) - Een
40-jarige man uit Bergen op Zoom
heeft bekend in de nacht van dins
dag op woensdag zijn ex-vrouw
(30) met een bijl te hebben ver
moord. De man kon volgens de po
litie hun scheiding niet verwerken.
Drie kwartier na zijn daad meldde
hij zich vrijwillig op het politiebu
reau.
De man, die is opgesloten, leefde
al lange tijd in onmin met de
vrouw, van wie hij al enkele jaren
gescheiden was. Kort na midder
nacht drong hij haar woning bin
nen door het inslaan van een ruit in
de slaapkamer op de eerste etage.
Hij verraste de vrouw toen zij de
was uit de wasmachine haalde. Met
enkele bijlslagen in de hals bracht
hij haar om het leven.
De vijf kinderen (13, 9, 5, 3 en 1
jaar oud) zijn inmiddels elders on
dergebracht.
middels tot de Raad van State ge
wend om alsnog in Nederland te
kunnen blijven. Hangende zo'n
procedure kan de uitzetting wor
den opgeschort, maar dat is niet
verplicht. De staatssecretaris wil
niet langer met de uitzetting wach
ten, omdat volgens haar op geen
enkele wijze aannemelijk valt te
maken dat de Argentijnen als poli
tieke vluchtelingen moeten wor
den beschouwd.
Tijdens het geding zei de land
sadvocaat dat het gezin niet be
vreesd hoeft te zijn voor vervolging
in Argentinië. De man was welis
waar politiek actief tijdens het mi
litaire bewind en zou zelfs in de ge
vangenis hebben gezeten, maar in
middels is Argentinië een demo
cratie geworden.
Volgens raadsman Van Driel, ad
vocaat van het gezin, hebben de va
der, moeder en oudste dochter aan
hun verblijf in Argentinië trauma
tische ervaringen overgehouden.
„De vrees voor vervolging, al dan
niet terecht, zal er altijd blijven.
Die mensen kunnen niet meer naar
Argentinië terug. Om humanitaire
redenen zouden zij een verblijfs
vergunning moeten krijgen", aldus
Van Driel.
Uitspraak in het kort geding is 17
juli.
(Vervolg van pagina 1)
Het is onbekend of de agenten in
het gebouw van de Nederlandse
ambassade hun pistolen hebben
getrokken. De Zuidafrikaanse vei
ligheidsdienst hult zich daarover
in stilzwijgen. De dienst wilde
slechts kwijt dat 'er een man, die
gearresteerd was volgens sectie 29
van de veiligheidswet, tijdens een
politieonderzoek heeft geprobeerd
te ontsnappen, maar dat deze po
ging is verijdeld'. De veiligheids
dienst heeft wel aan de Nederland
se consul-generaal in Johannes
burg medegedeeld, dat zijn eerder
aangekondigde bezoek aan De
Jonge en zijn ex-vrouw eind deze
week gewoon kan doorgaan. Mi
nister Van den Broek heeft dat gis-
(Van een onzer verslaggevers)
LEIDEN - Een groep van 23 Neder
landse hoogleraren en andere we
tenschappers heeft in een tele
gram aan de regering adhesie be
tuigd met de scherpe reactie van
minister Van den Broek op het
wègslepen van Klaas de Jonge uit
de Nederlandse ambassade in Pre
toria. De 23 hebben er met klem
op aangedrongen dat De Jonge en
de taalkundige Heieen Passtoors
die rechtsbescherming krijgen
'waarop ze recht hebben'. Tot de
ondertekenaars van het telegram
bekoren de wetenschappers Wer-
theim, Nauta en Kobben, en de di
recteur van het universitaire
Afrika Studiecentrum in Leiden,
drs. Grotenhuis.
teren nog eens geëist tegenover de
Zuidafrikaanse ambassadeur.
Deze heeft overigens officieel
verklaard dat De Jonge zich niet
op het grondgebied van de Neder
landse ambassade bevond toen hij
door de politieagenten weer werd
opgepakt.
Uit het incident met De Jonge
kan worden afgeleid dat het onder
zoek tegen hem en Heieen Pas
stoors nog niet is afgerond. Vol
gens de Zuidafrikaanse wet kun
nen zij zes maanden voor onder
vraging worden vastgehouden,
zonder dat er een aanklacht tegen
hen hoeft worden ingediend.
Minister Van den Broek heeft
ook van de Zuidafrikaanse ambas
sadeur geëist dat er zo snel moge
lijk duidelijkheid komt over de
aanklacht die tegen De Jonge en
Passtoors is ingediend. Hij heeft
verder scherpe kritiek laten horen
over het feit dat de Nederlandse re
gering zo laat door Zuid-Afrika op
de hoogte is gesteld van de aan
houding van de twee Nederlan
ders.
ADVERTENTIE
DEN HAAG (GPD) Het ministerie van mi
lieubeheer vindt dat gemeenten strengere ei
sen moeten stellen aan kleiduivenschietbanen
vanwege de verontreiniging van de omgeving
met giftige zware metalen in het hagel. De in
spectie voor de milieuhygiëne heeft gisteren
daarover adviezen gegeven, nadat er proble
men zijn gesignaleerd rond schietbanen in
Groningen en Friesland. Het gaat landelijk om
minstens tachtig banen, waarop ruim 10.000
schutters actief zijn.
De baan in het Friese Hemrik moet al wor
den gesloten, terwijl in Nieuwe Pekela een
zelfde besluit binnenkort kan vallen. De ak
kers rond de schietbaan in Hemrik blijken op
de meest vervuilde plaatsen twee kilo lood per
vierkante meter te bevatten. Ook zijn hoge
concentraties cadmium en antimoon aange
troffen.
De overheid besteedt veel aandacht aan het
terugdringen van lood in het milieu. Het staat
vast dat het zware metaal het zenuwstelsel van
de mens kan aantasten en de ontwikkeling van
kinderen kan afremmen. Het gebruik van
loodvrije benzine is onderdeel van de strijd te
gen zure regen.
Het verkeer verspreidt het meeste lood in
het milieu. Volgens de meest recente cijfers
blazen de ongeveer vier miljoen voertuigen in
Nederland jaarlijks 1200 ton lood de lucht in,
twee keer zoveel als de schutters. Volgens een
onderzoek van de Universiteit van Groningen
komt jaarlijks ongeveer 600 ton lood in de bo-
dem terecht. Elk jaar importeert Nederland
bijna 13 miljoen patronen hagel. Dit zorgt voor
een vervuiling van het milieu met 400 ton lood,
omdat de meeste kogels hun doel missen.
Door het schieten-met karabijnen, geweren
en pistolen en het verlies van lood door sport
vissers verdwijnt nog eens 200 ton lood in de
grond.Daarvan dringt naar schatting 800 ton
de Nederlandse bodem binnen. De rest ver
waait naar het buitenland.
Gezien deze cijfers is de loodvervuiling door
de jacht aanzienlijk. Niettemin heeft de over
heid zich hiermee tot nu toe weinig bezig ge
houden. Dat is niet vreemd, omdat pas on
langs de resultaten van een eerste onderzoek
door de Groningse universiteit bekend wer
den. Onderzoeker J. van Bom van de vakgroep
Energie en Milieu begint in oktober een ver
volgonderzoek, dat de verspreiding van het
lood en de mogelijke gevolgen daarvan be
helst.
De Groningense wetenschapper weet wel
zeker dat vogels het hagellood dikwijls gebrui
ken als maagkiezel om vervolgens binnen en
kele dagen te sterven aan loodvergiftiging.
Van Bom gelooft dat het gebruik van alterna
tieve munitie al een behoorlijke verbetering
zou betekenen. In Amerika zijn jagers al ver
plicht te schieten met staalhagel.
De inspectie voor de milieuhygiëne wil dat
er andere regels gaan gelden voor nieuwe
schietbanen. Zo mogen de kogels niet meer
buiten de baan terecht komen. Het oppervlak
tewater moet worden afgedekt. Gemaaid gras
van de baan dient als chemisch afval te wor
den afgevoerd. Het wordt verboden om vee op
de baan te laten grazen. Aan bestaande banen,
waarvan het schootsveld buiten het schietter-
rein ligt, worden soortgelijke eisen gesteld.
Onderweg een koffer kwijtraken. Knap vervelend. Vooral als u zonder
goede reisverzekering op stap bent gegaan. Zonder ANWB/Unigarant Reis
verzekering bijvoorbeeld. Met z'n uiterst voordelige dagpremie. En z'n Eigen
Risiko van nul komma nul. Met Zn makkelijke uitbreidingsmogelijkheden,
op maat gemaakt voor uw vakantie. Die verzekering sluit u op het ANWB-
kantoor. Waar u ook uw vreemde valuta, uw benzinebonnen en natuurlijk uw
Internationale Reis- en Kredietbrief haalt, uw helpende hand in het buiten
land. Zien we u?
UIT EN THUIS MET DE ANWB. A/IASB
ANWB-Leiden.
Stationsweg 2, tel. 071-146241.
