Medisch team
positief terug
uit Ethiopië
Kweekreactor Kalkar
opnieuw ter discussie
Gesprekken met een rode beuk
Alleen al om de service koopt U in de speciaalzaak
Argentinië wil praten
over Falldand-eilanden
enegouwen
BOLLENPELLERS/STERS
een zorgzame hulp
monteur motorvoertuigen
.EERSTE MONTEUR
PAGINA 14
DONDERDAG 11 JULI 1985
SCHIPHOL (ANP) - Een medisch team van Terre des Hommes is
gisteren met louter positieve geluiden uit Ethiopië op Schiphol
teruggekeerd. Het team heeft niet de slechte ervaringen gehad
die veel internationale hulpverleners in Ethiopië hebben opge
daan bij de bestrijding van de honger en ziekten. „Alles wat we
nodig hadden aan voedsel, medicijnen, uitrusting en personeel
was er", aldus de drie verpleegkundigen, die als vrijwilligers wa
ren uitgezonden.
Suze Lases uit Almere-Haven,
Tom Zom uit Den Bosch en Mariët
Laarhuis uit Denekamp hebben
zes maanden gewerkt in Tedella,
200 kilometer ten zuidwesten van
de hoofdstad Addis Abeba. In het
gebied waar zij de activiteiten'van
lokale hulpverleners begeleidden
en coördineerden hebben zich de
laatste tijd veel nieuwe bewoners
gevestigd, die wegens de droogte
elders waren weggetrokken. „Hoe
wel zeer velen ernstig ondervoed
waren heeft die ondervoeding rela
tief niet zo lang geduurd. Met het
voedsel dat wij kregen, karig maar
wel voldoende, hebben wij de
mensen er weer bovenop kunnen
helpen", aldus de verpleegkundi
gen.
Zeer veel mensen leden als ge
volg van het drinken van besmet
water aan ernstige diarree. „Omdat
wij precies op tijd de medicijnen
kregen die wij nodig hadden heb
ben wij ook dit probleem goed
kunnen bestrijden", aldus het me
disch tearn. Hoewel zij zelf niets
hebben gemerkt van enige stagna
tie in het vervoer of de beschik
baarheid van voedsel en medicij
nen, hebben zij wel de negatieve
ervaringen van andere hulpverle
ners gehoord.
„Niemand zal ons geloven. Het
was een wonder zo goed als alles
bij ons liep", aldus het drietal, dat
dit voor een deel toeschreef aan het
feit dat de Ethiopische regering
zelf om hun komst had gevraagd
en dat de verzoeken om voedsel,
medicijnen en hulpmiddelen wer
den afgehandeld door de Christian
Relief and Development Associa
tion, een internationale organisatie
die heel nauw met de Ethiopische
autoriteiten samenwerkt.
Het uitzenden van het medisch is mes heeft van de opbrengst onge-
mogelijk gemaakt door de actie veer 4,4 miljoen gulden kunnen be-
'Eén voor Afrika'. Terres des Hom- steden.
BUENOS AIRES (UPI) - Argenti
nië heeft Groot-Brittannië gisteren
verzocht om een nieuwe ronde van
onderhandelingen over de toe
komst van de omstreden Falkland
eilanden of Malvinas.
In een verklaring zei het ministe
rie van buitenlandse zaken het toe
te juichen dat Londen kortgeleden
een verbod op de invoer uit Argen
tinië heeft opgeheven. Maar in de
verklaring werd geen opheffing
van het Argentijnse verbod op in
voer uit Groot-Brittannië aange
kondigd en de eis tot onderhande
len over de kwestie van de soeve
reiniteit van de Falkland eilanden
is tot dusver door Londen afgewe-
Handelssancties tussen de twee
landen werden ingesteld na de Ar
gentijnse invasie van de Falkland
eilanden in 1982. De Argentijnen
moesten zich daar 74 dagen later
overgeven. In de verklaring werd
gezegd dat Argentinië het niet no
dig vindt de vijandelijkheden in
het conflict om de Falkland eilan
den als officieel beëindigd te be
schouwen.
De Haagse Post wist enige tijd ge
leden te melden dat 'Das Parfum',
een boek dat werd geschreven
door de vrijwel onbekende Duitse
schrijver Patrick Süskind, zal wor
den vertaald. Het is een bijzonder
boek. Hoewel die ene Nederlandse
uitgever wel enigszins overdreef
toen hij tegen de verslaggever van
de Haagse Post zei dat de wereld
anders ruikt als je 'Das Parfum'
uithebt.
Hoofdpersoon van 'Das Parfum'
is een illuster heerschap dat be
schikt over een reukorgaan dat
niet voor honderd procent, maar
voor driehonderd procent functio
neert. Alle denkbare geuren slaat
hij op in zijn geheugen.
Dat fenomeen - een geheugen
voor geuren - komt ook ter sprake
in het omslagartikel van de Haagse
Post dat handelt over de geboorte
van een mannengeur: De absolute
neus.
Het is parfumeur Pierre Wargnye
die erover begint. Hij groeide op in
het Zuidfranse Grasse, al eeuwen
lang het centrum van de parfumin
dustrie. (In die stad laat de schrij
ver Süskind zijn hoofdpersoon
overigens ook enige tijd ronddo
len.)
"Het ruikt er de ene dag naar la
vendel en de volgende dag naar la-
vadin... de mensen préten over wat
ze ruiken. Niet onbewust, je leert
zo een geheugen voor geur te ont
wikkelen en dat is uniek", aldus gelost.
Wargnye die volgens de verslagge
ver evenals enkele dorpsgenoten Amateur
thuishoort in het rijtje van 's we
relds vijf beste parfumeurs.
Vooral het portret van deze vak
man maakt het artikel boeiend; de
wijze waarop de Snelle Henkies
van het geurwezen de mannengeur
verspreiden, interesseert me eer
lijk gezegd niet zo bijster veel.
Want laten we eerlijk zijn: kunt u
ruiken dat in een parfum de Bul
gaarse roos een tikkeltje over
heerst?
Nee dus.
En met die constatering sluiten
we dit onderwerp af. Voor je het
Daarom fluks terug naar Warg
nye: "Hij zou het liefst wonen en
werken in Marokko, temidden van
die enorme rijkdom aan geuren,
van de meest dierlijke, animale no
ten, tot de harmonieuze bloemen
tonen".
"Wargnye speelt met vluchtig
heid. Laat citrus overvloeien in
kruidnagel en laat kruidnagel eva
lueren in een zachte musk". Van
dit soort beschrijvingen gaat m'n
neus jeuken - en dat bedoel ik posi
tief. Het mag duidelijk zijn dat
Wargnye een groot vakman is.
Vrij Nederland komt deze week
terug op de rel Van Dam/Kosto die
vorige week in het weekblad werd
ontketend in de interviewrubriek
van Ischa Meijer. Verder een aan
doenlijk gesprek met de weduwe
van Louis Paul Boon, hoewel aan
doenlijk misschien iets te neerbui
gend klinkt en dat is niet de bedoe
ling.
Treffend weet ze onder woorden
te brengen wat er gebeurt als je be
roemde man sterft: "Een paar
maanden voor zijn dood heeft
Louis mij de kaarten gelegd. Je
weet dat hij bedreven was in de ta
rot. Aanvankelijk wou hij niet,
maar na lang aandringen van mij
nentwege heeft hij het toch maar
gedaan. Hij heeft me toen voor
speld dat ik iemand ging verliezen
en dat ik nog veel zou scheien.
Twee maanden later was hij
dood, en ik kan je verzekeren dat
ik al veel geschreid heb, want al-
leenvallen, dat moet je eerst zelf
meemaken om te weten wat het is.
En alleenzitten gaat nog, maar al
die schone vrienden die hier vroe
ger vrijwel elke dag kwamen, en je
daarna zomaar laten vallen. Dat
komt hard aan".
Als er één reden is waarom Vrij
Nederland dezer weken gelezen
dient te worden, is het wel omdat
Frits Barend en Henk van Dorp
verhalen over de Tour schrijven
die je in de dagbladen vergeefs zult
zoeken. Deze week een artikel over
de kleinste ploeg van de Tour de
France: Tönissteiner/Torhout-
Werchter.
Vorige week vrijdag won een
renner van de ploeg, Ludwig Wij-
nants, een etappe. En dat kwam
mooi uit, want de volgende dag
was het popfestival in Torhout en
de organisatie van dat festival is
één van de sponsors van de ploeg,
zoals de naam al zegt.
Dat er èen luchtje aan die over
winning zat, hebben we in de kran
ten niet kunnen lezen, wel in dit
artikel. Wijnants kon winnen om
dat hij landgenoot Emonds, één
van de drie medevluchters, geld
aanbood. "Voor honderdduizend
Belgische frank (ongeveer 5700
gulden) was Emonds bereid 'een
gat' te laten vallen, zodat Wijnants
kon ontsnappen".
Dat de ploeg een veredeld ama
teuristische indruk maakt, wordt
ontkend door ploegleider Wouters,
maar uit het verhaal blijkt dat
Wouters het prototype van een ver
edelde amateur is. Hij heeft geen
verstand van wielrennen. Dat Wou
ters in Brussel zat toen Wijnants de
etappe won, vonden zijn renners
helemaal niet erg, integendeel: de
afwezigheid van de ploegleider
werd ervaren als een genoegen.
Want als het op praten over echt
wielrennen aankomt, worden de
renners een beetje nerveus van
Wouters.
Om over na te denken: "Ik heb
bezinning gevonden in gesprekken
met een boom in het Westerpark,
een prachtige rode beuk". Roel van
Duyn zegt het in Vrij Nederland.
Mensen die in het Westerpark ooit
iemand urenlang hebben zien pra
ten tegen een rode beuk weten dus
nu wie dat was. Iedereen is in elk
gewaarschuwd: men hoeft de zie
kenauto niet te bestellen. Deze
man komt tot bezinning als hij te
gen een boom staat te praten. Het
wachten is nu nog op de geniale
Reageerbuisbaby
In De Tijd een lang interview
met Eylard van Hall, professor te
Leiden en hoofd van de vrou
wenkliniek van het AZL. Het ge
sprek gaat voor een groot deel over
het fenomeen reageerbuisbaby.
Over zijn patiënten zegt de profes
sor onder meer: "Patiënten zeggen
soms: dank zij u heb ik een kind
gekregen. Dat is natuurlijk
vleiend, maar ik vind het niet zo'n
prettig gevoel, emotioneel doet het
me niet veel".
De professor komt ook nog femi
nistisch uit de hoek: "Ik vind dat
de patiënt een keus moet kunnen
maken tussen een man of een
vrouw en dat kan nu niet. Mis
schien nog belangrijker is dat
vrouwelijke gynaecologen in een
maatschap een gunstige invloed
hebben op het denken en de hou
ding van mannelijke collega's".
In de Groene Amsterdammer
staan drie sonnetten over de ruzie
tussen Kosto en Van Dam, zoge
naamd geschreven door de laatste.
Het einde van het derde sonnet:
Je hebt een kundig soort verraad
BONN - Wat gaat er met de snel
le kweekreactor in Kalkar gebeu
ren? Wordt de atoomcentrale, die
al ruim <,5 miljard mark heeft
opgeslokt, nu eindelijk voltooid
en over niet al te lange tijd in ge
bruik genomen of zal aan de oe
vers van de Rijn niet ver van Ne
derland de duurste industriële
ruine van de Bondsrepubliek
ontstaan?
door
Hans Amesz
Het antwoord op die vraag is
nu nog niet te geven. Maar zeker
is dat „Kalkar", toch al jarenlang
omstreden, wederom een strijd-
project is geworden. Tussen de
CDU/CSU-FDP-regering in
Bonn en de SPD-deelstaatrege-
ring van Noordrijn-Westfalen
dreigt een forse ruzie uit te bre
ken, die op zijn minst tot een ja
renlange vertraging van de inge
bruikneming van de snelle
kweekreactor kan leiden.
Waarom zijn uitgerekend nu
de gigantische kosten en de toë-
komst van de kweektechnologie
weer heftig omstreden? Pas na
de verbluffende verkiezingsover
winning van de SPD bij de deel
staatverkiezingen op 12 mei kwa
men de deelstaatregering in ac
tie. De vroegere minister van so
ciale zaken, Friedhelm Farth-
mann, die nu fractievoorzitter
van de SPD in de Landdag is,
riep in een interview met Der
Spiegel en later op de televisie
dat „dit hellevuur niet moet wor
den ontstoken". Farthmann
heeft als verantwoordelijk be
windsman weliswaar jarenlang
deelvergunningen voor de ver
dere bouw van Kalkar gegeven,
maar vindt nu dat van alle aan
vankelijk gebruikte argumenten
om de reactor aan het net aan te
sluiten geen enkel meer geldig is.
De huidige minister van eco
nomische zaken Reimut Jochim-
sen, die na de verkiezingen ook
energie in zijn portefeuille kreeg,
heeft zich daar min of meer bij
aangesloten. Welièwaar legde hij
er de nadruk op nooit van een
„uitstijgen" te hebben gespro
ken, maar niettemin laat de fris
benoemde „energieminister" er
nauwelijks twijfel over bestaan
dat hij als chef van de atoom-
rechterlijke vergunningenin
stantie het voltooien van de
„snelle kweker" geheel overbo
dig acht en het project, wat ruim
6,5 miljard aan overwegend be
lastinggelden heeft gekost, het
üefst zou willen vergeten.
Friedhelm Farthmann spreekt
over „in de motteballen leggen".
Reimut Jochimsen citeert de
Amerikaanse uitdrukswijze van
„poging en vergissing". Met an
dere woorden, zoals Jochimsens
woordvoerder meedeelt, als je de
moed heb gehad om een groot
project aan te pakken, moet je,
zonodig, ook de moed hebben ,te
zeggen dat het hier een vergis
sing betreft.
Had men dit niet eerder kun
nen weten? Sinds jaren hebben
politici uit Bonn en Düsseldorf
achter de hand verkondigd dat
de snelle kweekreactor een gi
gantische energie-flop was. Ook
is gepraat over de gevaren van
'een dergelijke atoomcentrale aan
de rand van het dichtstbevolkte
industriegebied van Europa.
De CDU-oppositie in Noord
rijn-Westfalen en de CDU/CSU-
FDP-regering in Bonn geloven
dat de SPD in Düsseldorf uit ver
kiezingsoverwegingen nu ineens
zo tekeer gaat tegen Kalkar.
Daarmee zouden de sociaal-de
mocraten bij de Bondsdagver
kiezingen van begin 1987 vooral
bjj milieubewuste kiezers goede
sier kunnen maken en De Groe
nen in de wielen rijden. Voor
Farthmann, die, omdat hij geen
minister is, nu als „vrij politicus"
kan spreken, is dit allemaal on
zin. Imrpers, de tijd dringt, want
de kweekreactor is bijna klaar en
in de loop van de herfst moet er
over beslist worden of de bouw
heer, de Schnell Brüter Kern-
kraftwerkgesellschaft (SBK), de
reactorkern met splijtstof kan
opladen. Als dat eenmaal is ge
beurd, is er volgens Farthmann
geen weg meer terug. Dus vindt
hij dat de Bondsregering nu
maar duidelijk moet uitleggen
waarom Kalkar in gebruik moet
worden genomen.
Intussen bestaan er feiten, die
ook iedereen begrijpen kan, die
niet zo vertrouwd is met „Hi-
Tec"-begrippen als millirem, me-
gaWatt, kritische massa:
- De geschatte groei bij ener
giegebruik is fout gebleken, zeer
overtrokken.
- De hoeveelheid natuurlijk
uranium in de wereld is aanzien
lijk groter dan verwacht.
- Vanwege het gebruik van
een andere brandstof „kweekt"
de snelle kweekreactor helemaal
niet.
- Stroom uit Kalkar is zeer
veel duurder dan was aangeno-
Economie- en energieminister
Jochimsen zal zich bij het al dan
niet verstrekken van vergunnin
gen streng aan de voorschriften
houden. Maar aan twee criteria
moet voldaan zijn: ten eerste
dient de veiligheid van Kalkar
gewaarborgd te zijn en ten twee
de moet het opslagprobleem van
stoomafval geregeld zijn.
Dat laatste is een groot pro
bleem. De tijdelijke opslag van
opgebrande elementen in Gorle-
ben in Nedersaksen en Ahaus in
Westfalen is door gerechtelijke
beslissingen voorlopig verboden
en niemand weet hoe het verder
gaat. Het opslaan van het atoom-
afval in de kerncentrales zelf zou
een „tonnetjes-plee" opleveren,
die spoedig verstopt raakt. En
van het aanbod van China om
het Duitse atoomafval tegen veel
geld over te nemen en ergens in
de Gobi-woestijn op te bergen,
wil Jochimsen niets weten. Iran,
toen nog onder de Sjah, heeft
zoiets in de jaren zeventig aange
boden, maar de geschiedenis
heeft sindsdien geleerd hoe twij
felachtig de betrouwbaarheid
van zulke verdragen is. De Duit
se atoomindustrie moet het af
valprobleem in eigen land oplos-
Wat gebeurt er als Noordrijn-
Westfalen, dat in dit geval overi
gens handelt in opdracht van de
Bondsregering, de gevraagde
vergunningen in de herfst niet
verleent. Dan moet minister van
binnenlandse zaken Friedrich
Zimmermann (CSU) nagaan of
dat in overeenstemming met
„recht en wet" is. Komt hij tot de
conclusie dat dit niet het geval is,
dan kan hij, zoals dat heet, de re
gering in Düsseldorf aanwijzen
en een staatscommissaris benoe
men. Bijvoorbeeld door zich te
beroepen op het belang van het
algemeen. Maar dat zal de deel
staatregering van Noordrijn-
Westfalen niet accepteren, om
dat die hoe dan ook van plan is
naar „wet en recht" te beslissen.
En dan komen de rechters aan
bod.
Kortom: overal heerst ondui
delijkheid. Aan de lange weg van
Kalkar, gepaard met talloze de
monstraties, ongehoorde kosten-
explosies, talloze gevechten voor
allerlei rechtbanken, is nog geen
einde gekomen.
VROUWEN ROKEN MEER - Jonge vrouwen tussen de 18 en 24 jaar
roken veel meer dan hun mannelijke leeftijdgenoten. Van de jonge man
nen rookt 39 procent, van de vrouwen 49 procent. Dit blijkt uit cijfers van
het Centraal Bureau voor de Statistiek.
Het CBS berekende dat in ons land 2,5 miljoen jongeren van tussen de
15 en 24 jaar wonen. Ze vormen daarmee ruim 17 procent van de totale
bevolking. Ongeveer tweederde van de jongeren (gerekend naar de leef
tijdsgroep 18 tot 24 jaar) bleek tevreden met zijn of haar financiële en
maatschappelijke positie. Werkloze jongeren toonden zich duidelijk veel
minder tevreden. Een-derde van de jongeren is trouwens tevreden met de
maatschappij waarin zij leven.
Voor jongeren vormen ongelukken met motorvoertuigen op de open
bare weg de belangrijkste doodsoorzaak. Voor de 15- tot 19-jarige jonge
mannen vormen deze ongelukken ongeveer de helft van alle doodsoorza
ken; bij de vrouwen een derde. Bij de 20- tot 24-jarige is ook zelfmoord
een belangrijke doodsoorzaak.
Orion Valkenburg
mag naar IJsland
VALKENBURG - De
het vliegkamp Valkenburg heeft
van de IJslandse regering officieel
toestemming gekregen om een
Orion-verkenningsvliegtuig in IJs
land te detacheren. Dit betekent
onder meer dat er 30 manschappen
van het marine vliegkamp in Val
kenburg permanent op de NAVO-
basis Keflavik in IJsland zullen
verblijven.
Mijn lessen heb je blijkbaar goed
geleerd.
Wij beiden zijn dus welbeschouwd
verkeerd.
Wie denk je wie straks wie van ta
fel veegt?
In 't allereerste kabinet-Van Dam
zit Kosto niet. Die is geslagen.
Lam!
WIM BRANDS
ALPHEN AAN DEN RIJN - Aan de
scholengemeenschap Albanianai in Al
phen aan den Rijn zijn alsnog geslaagd
voor het diploma:
R. Agterberg, L. Akkerman, P.
Arends, S. Beuk, J. van Bodegraven, S.
v.d. Broeke, M. Dee, M. Gerrmann. J.
Groenedijk, R. Hermans, R. Hoogen-
kamp, M. Hoogervorst. A. de Jong, L.
Moon, G. Piera, J. v.d. Plank. P. Rijnier-
se, A. Rotteveel, H. van Santen, C. Sluis.
H. Spiering, J. v.d. Stam, J. v. Tol, W.
Tromp, O. van Zandwijk,
havo
M. v.d. Aar, M. Boers, E. Bosschart, G.
Cardinaal, C. Clasquin, M. Doze, H. van
Eijk, A. Eijs, A. Geritz. T. van Gorkom,
Y. de Graaf, J. Koenders, W. Kroes, P.
de Lange. I. Lek, N. Oosterhuis, T. de
Pater, R. Raaphorst, C. Sanders, A.
Sprey, D. Spruijt. P. van Staveren, R.
Tacx, S. Timmerman, A. Veenhuijs, C.
Weitner, I. Wieten.
M. Erades, M. Kaaskooper, L. Molen
kamp, D. Rozman, B. Saamena, R.
Schens, B. Terhell, I. Tomasowa.
LEIDERDORP - Aan de Laborato-
riumschool Rijnland in Leiderdorp
slaagden:
MBO-analytisch chemisch:
A.J.M. Koppers; E. v. Meerkerk.
MBO-klinisch chemisch:
A. v.d. Meij.
HBO-A-analytisch chemisch:
M.R.V. Jansen; J. Pardon.
HBO-A-klinisch chemisch:
J.H. Didden; C.M.M. Wesseling; J.M.
Goedegebuure.
MLO-medisch:
E.A.M. Altena; T.M.J. van Beelen;
M.J.L.C. Blonk; J.W.M. v.d. Bosch; H.C.
Kranenburg; G.J. Pieters; J.M.A. Vis-
Kouwenhoven; R.C.M. Suykerland;
R.T. Tholens.
HLO-medisch:
A.M.J. Baasten; J.C. v. Munsteren;
H.C. Kuyt; M.G.M. v. Lint; I.C.M. Wild
schut.
HLO-chemisch:
J. Delmeer; M.Q.M. de Groot; M.A.
Hogenboom; H. v.d. Linden; J.H. Sluys;
PHILIPS 66 cm
incl. afstandbediening, 20 kanalen
-l- S kanalen, 7 Watt muziekver-
mogen. nu 1999,-
PHILIPS 51 cm
12 kanalen 1199,-
PHILIPS 51 cm 20 kanalen
incl. afst.bed1399,-
Al was het alleen maar om de service
Aalmarkt 12-14-15-16, Leiden, tel 121782
Uw
vakhandelaar
GEVRAAGD
voor vervoer vanaf station Leiden wordt gezorgd.
Jac.Uittenbogaard en Zn B.V.
Robijnslaan 23, Noordwijkerhout
telefoon 02523-3762 na 17.00 uur 5486
Voor verzorging en gezelschap van onze
hoogbejaarde moeder, woonachtig omge
ving Rijnsburgerweg, zoeken wij voor twee a
drie dagen per week (van 11.00 tot 17.30
uur)
Enige ervaring in bejaarden- cq. ziekenver
zorging is wel gewenst.
Uw schriftelijke reactie met zo mogelijk refe
renties zien wij gaarne tegemoet aan Post
bus 2143, 2301 CC Leiden.
VAN DIJK CARCENTER B.V.
te VOORSCHOTEN
vraagt voor de werkplaats:
(bezig voor 1e monteur)
Hij/zij moet een ruime kennis van zaken bezitten wat
betreft de meest voorkomende merken; in het bezit zijn
van Rijbewijs B-E.
Keurmeester A.P.K.II strekt tot aanbeveling, doch niet
noodzakelijk; moet echter bereid zijn dit te halen.
Schriftelijke sollicitaties zenden naar:
VAN DIJK CARCENTER B.V.
Postbus 13, 2250 AA Voorschoten
0p school de baas
en dan je eerste baantje zoeken:
een Sleuteltje helpt je op weg.
