Effect van 10 jaar
emancipatiebeleid
maar heel marginaal
Solidariteit taboe tijdens Poolse bedevaart
Derde internationale vrouwenconferentie in Nairobi
Voormalig autoverkoper
bindt na rechtenstudie
strijd aan met fiscus
Achtergrond
DONDERDAG 11 JULI 1985
Nairobi is zo overstroomd
met buitenlandse vrou
wen dat alle prostituees
van de straat zijn verdwe
nen. Voor hen is er geen
klandizie meer, vertelt een
inwoonster van de Kenya-
se hoofdstad. Zij is niet de
enige die zich verbaast
over het veranderde
straatbeeld. Het dagblad
'The Standard' uit Nairobi
schreef eerder deze week
op de voorpagina dat een
aantal bekende zwervers
de benen hadden geno
men. Grote hoeveelheden
extra politie surveilleren
in de stad voor de vrou
wenconferentie die giste
ren is begonnen.
door
Patricia van der Zalm
Vanaf volgende week maandag
15 juli tot 26 juli heeft in de Ke-
niase hoofdstad Nairobi de derde
en laatste internationale vrou
wenconferentie van de Verenig
de Naties plaats, bedoeld als af
sluiting van de tien jaar voor de
vrouw. Op het daaraan vooraf
gaande Forum, dat gisteren al is
begonnen, zullen vrouwenorga
nisaties uit ongeveer 150 landen
aanbevelingen doen die op de
VN-conferentie overgenomen
kunnen worden.
Sinds afgelopen weekeinde
schuifelen groepjes Europese en
Amerikaanse vrouwen al door de
straten van het centrum. Met een
t-shirt met VN-opdruk bekijken
zij de souvenierstalletjes of de
schoenenpoetsers. Hun aantal
zal naar schatting van de Kenya-
se organisatoren zeker oplopen
tot 12.000 wanneer volgende
week maandag de officiële VN-
Conferentie begint waar naar
schatting 1200 regeringsgedele
geerden de resultaten van het .af
gelopen decennium van de
vrouw onder de loep zullen ne-
De duizenden, voornamelijk
vrouwelijke deelnemers aan het
forum kunnen rekenen op een
keur aan werk- en discussiegroe
pen en films. Het bijna zeventig
pagina's tellende programma
biedt een gevarieerde aanblik:
men kan komende week in Nai
robi terecht voor informatie over
vrouwencoöperaties, computers,
kindersterfte, prostitutie, femi
nistische theologie, racisme of
mishandeling van vrouwen.
Nederland
Aan de vooravond van de vrou
wenconferentie past een over
zicht van de Nederlandse stand
van zaken wat betreft de emanci
patie van de vrouw. Wat heeft
Nederland in tien jaar - sinds
het internationale jaar van de
vrouw in 1975 - globaal aan
emancipatiebeleid ontwikkeld?
In hoeverre heeft dit bijgedragen
aan een meer gelijkwaardige
maatschappelijke, sociale ver
houding tussen mannen en vrou-
"Men vindt en begrijpt dat
vrouwen ook recht hebben op
bezigheden buitenshuis en be
taald werk, maar voor een groot
aantal vrouwen en mannen mag
dit niet ten koste gaan van het
gezin en de kinderen", schreef
drs. C. Ouddijk in de sociale atlas
van de vrouw (1983).
Weliswaar vond vijf jaar gele
den 70 procent van de vrouwen
en 64 procent van de mannen dat
vrouwen meer invloed zouden
moeten krijgen in de politiek,
maar hoeveel vrouwen zitten er
daadwerkelijk in de politiek? Uit
het CBS-onderzoek culturele
verandering 1970-1981 blijkt dat
een meerderheid van de bevol
king, 60 procent, vindt dat het
huishoudelijk werk gelijkelijk
over mannen en vrouwen moet
worden verdeeld. Maar hoeveel
mannen zijn niet alleen in staat,
maar ook bereid om meer in het
huishouden te gaan doen en
daarvoor korter te gaan werken?
Het percentage mensen dat
meent dat het onnatuurlijk is dat
vrouwen leiding geven aan man
nen, daalde tussen 1981 en 1983
van 30 naar ruim 10 procent,
maar hoeveel vrouwen hebben
een hogere en leidinggevende
functie? Vrouwen doen in ons
land, zo heeft het CBS becijferd,
bijna driekwart van het onbetaal
de werk en nog geen kwart van
het betaalde. Slechts 45 procent
van vrouwen 18 jaar en ouder be
schikt over een eigen inkomen
uit werk, uitkering of vermogen,
tegen 99 procent van de mannen.
En bovendien zijn vrouwen
kwetsbaarder op de arbeids
markt. Zij kiezen voor het over
grote deel nog steeds studierich
tingen en banen in de verzorgen
de en administratieve richting,
waar de werkloosheid betrekke
lijk groot is.
Ex-staatssecretaris voor eman
cipatiezaken Hedy d'Ancona wijt
de oorzaak van de tergend lang
zaam verlopende maatschappe
lijke gelijkschakeling van vrou
wen aan mannen, voor een groot
deel aan de houding van de over
heid. Op een congres in april ter
voorbereiding van de Nairobi-
conferentie zei het huidige Euro
parlementslid voor de PvdA:
"De overheid definieert vrouwen
nog steeds in de eerste plaats als
huisvrouw, onlosmakelijk ver
bonden aan de privé-sfeer. Daar
door zijn de institutionele rege
lingen van die overheid er ook
nog steeds op gericht die relatie
in stand te houden en zelfs te ver
sterken. Als vrouwen ophouden
afhankelijk te zijn, wordt de
overheid geconfronteerd met
problemen die te gecompliceerd
zijn voor haar instituties om ze te
behappen".
Rolbeperkingen
"De effecten van tien jaar
emancipatiebeleid zijn margi
naal. De doelstellingen uit de be
ginjaren zeventig, doorbreken
van rolbeperkingen voor vrou
wen en mannen, het inhalen van
maatschappelijke achterstanden
en het veranderen van heersende
machtsverhoudingen, hebben
het nog niet verder gebracht dan
een conceptplan", aldus d'Anco-
De minister van cultuur van Kenia, Kenneth Matiba, wordt omringd door de vrouwelijke deelnemers
xan de conferentie 'Fory.m' '85 'die hijg isteren opende. (foto AP)
Toch heeft diezelfde overheid
in de afgelopen tien jaar niet stil
gezeten. Vanaf 1975 werd er een
jaarlijks budget ingesteld op
emancipatieprojecten voor be
wustwording, scholing, studie en
onderzoek te ondersteunen. Het
bedrag daarvoor is tussen 1977
en 1981 opgelopen van 2,5 tot
ruim 16 miljoen gulden. Er kwa
men wettelijke regelingen over
gelijke beloning, gelijke behan
deling in het arbeidsproces en,
zeer recent, gelijke behandeling
van mannen en vrouwen in de
sociale zekerheid.
Andere uitingen van een min
of meer actief emancipatiebeleid
werden zichtbaar met de komst
in 1977 van de eerste staatssecre
taris belast met emancipatieza
ken. Zij kreeg een speciale amb
telijke afdeling die haar. onder
steunde, de Directie Coördinatie
Emancipatiebeleid (DCE). Overi
gens wordt in delen van de vrou
wenbeweging al geruime tijd ge
pleit voor een minister voor
vrouwenzaken, die immers een
veel grotere bevoegdheid kan
hebben dan een staatssecretaris.
Want al snel blijkt de betrekkelij
ke machteloosheid van de staats
secretaris, die wel veel moois en
rechtvaardigs voor ogen kan
hebben, maar voor het in prak
tijk brengen daarvan volstrekt
afhankelijk is van de politieke
voorkeur van het kabinet.
"De toegenomen deelname
van vrouwen aan betaalde arbeid
en aan allerlei maatschappelijke
organisaties valt als eerste op,
maar ook in de huiselijke kring is
er de afgelopen tien jaar het een
en ander veranderd", schrijft drs.
C. Ouddijk in de Sociale Atlas
van de Vrouw.
"Het is zonneklaar", schrijft ze,
"dat de emancipatiegezindheid
en de strijdbaarheid van vrou
wen zijn toegenomen. De ideeën
en opvattingen van de vrouwe
nemancipatiebeweging hebben
enige weerklank gevonden bij de
zogenaamde traditionele vrou
wengroepen, Wj mannen, bij po
litieke partijen, overheid en vak
beweging. De tweede feministi
sche golf is een golfstroom ge
worden, wellicht zelfs een "per
manent wave". Vrouwen zijn,
mede onder invloed van het
sterk toegenomen aantal echt
scheidingen, het recht op werk
en op een eigen inkomen als een
vanzelfsprekendheid gaan zien".
Seksisme
Dat neemt niet weg dat de Ne
derlandse overheid ook na afslui
ting van het decennium voor de
vrouw nog jaren vooruit kan met
het verbeteren van schplingsmo-
gelijkheden voor vrouwen, be
lastingwetgeving, strijd tegen
seksisme en seksueel geweld,
het aantrekkelijker maken van
deeltijdwerk voor mannen en
vrouwen en het instellen van een
voorziening als goede kinderop
vang. En wat betreft de mentali
teitsverandering bij mannen en
vrouwen, daarvan kan alleen
maar worden gehoopt dat deze
via opvoeding en onderwijs eens
massaal doorbreekt.
Juist daarom is het belangrijk
dat de verschillende regeringsaf
gevaardigden na de Nairobi-con-
ferentie niet lui achterover leu
nen, maar gewoon hard doorstu
deren op beleid dat vrouwen,
tenslotte de helft van de bevol
king, op allerlei maatschappelij
ke terreinen nog zichtbaarder
maakt.
Minister Ruding kan alvast reke
ning houden met een nieuwe te
genvaller van enkele honderden
miljoenen. Tenminste, als mr.
Aron de Vries (64) uit Leeuwarden
gelijk krijgt. De Vries, voormalig
verkoper van vrachtauto's, is vori
ge week afgestudeerd in Europees
economisch recht en internatio
naal publiekrecht.
Voor zijn eindscriptie maakte hij
jarenlang studie van een onder
werp, dat hem in zijn carrière als
autoverkoper al bezig hield: de bij
zondere verbruiksbelasting (bvb)
en in het bijzonder de wijze waarop
die in Nederland wordt geheven op
uit het buitenland geimporteerde
auto's. Volgens De Vries heeft de
Nederlandse fiscus sinds 1968 te
veel belasting geind op die auto's.
En namens de Friese auto-dealer
W. Schat uit Tietjerk heeft De
Vries nu een klacht ingediend bij
de Europese Commissie.
door
Nico Hylkema
Een inhalig volkje, die fiscus in
Nederland, vindt De Vries. Toen
hij zeven jaar geleden zijn studie
rechten begon, was hij daar al van
overtuigd, maar nu heeft hij de be
wijzen in handen. De fiscus, zo is
zijn vaste overtuiging, handelt in
strijd met artikel 95 van de Europe
se Gemeenschap. Het hoe en wat
vergt enige uitleg.
Er bestaat in Nederland een vrij
omvangrijke handel in de duurde
re automerken, waarbij de wagens,
zonder tussenkomst van de Neder
landse officiële importeur, recht
streeks in Duitsland of Denemar
ken worden gekocht. De parallel
import heet dat. Een lucratieve
handel, als we de verschillen in ca
talogus-prijzen in de verschillende
Europese landen in ogenschouw
nemen.
Kortingen
In West-Duitsland kent men bij
voorbeeld geen bijzondere ver
bruiksbelasting, de btw (Mehr-
wertsteuer) is minder en, nog be
langrijker, de aanschafprijs van de
duurdere merken ligt een stuk la
ger. Geen wonder dus, dat menig
koper van Mercedes, of BMW,
rechtstreeks in het buurland
koopt. Automobielbedrijven, zoals
die van Schat, doen het op grotere
schaal en weten zo ook nog aardige
kortingen te bedingen.
Dan komt echter de invoer in Ne
derland. En dan begint het. Hier
kost een bepaald type auto f48.650
inclusief btw. Zonder btw is dat f
40.840. Ook zit daar de bijzondere
verbruiksbelasting in. Over de eer
ste f 10.000 heft de fiscus 16 pro
cent, over de rest 24. Dat is in dit
geval een bedrag van f 9129. De
grondslag voor heffing van die bvb
is de catalogusprijs van de auto in
Nederland(!).
Nu gaan we naar Duitsland voor
diezelfde auto. Daar kost hij maar
DM 28.000, inclusief Mehrwert-
steuer van 14 procent. Rekenen we
dat nu om in guldens en trekken
we die Mehrwertsteuer eraf, dan
komen we op een bedrag van onge
veer f 28.000. (Een Nederlander
hoeft die Mehrwertsteuer niet te
betalen.) Nu komt de koper bij de
grens en daar staat de fiscus hem al
op te wachten. Zo van, leuk gedaan
meneer X, maar nu wij.
Lidstaten
Daar gaan we dan: In de eerste
plaats moet meneer X f 9129 bvb
betalen, want die hvb wordt im
mers berekend over de Nederland
se catalogus-prijs. Dan komt er nog
eens 19 procent btw overheen en
komt de voor f 28.000 gekochte au
tomobiel op de somma van f
44.166. Nog altijd meer dan f 4000
goedkoper dan in Nederland,
maar, zo meent De Vries, dat kan
meer zijn, als Nederland zich aan
artikel 95 van de EG houdt.
En daar staat het volgende in:
„De lidstaten heffen op produkten
van de overige lidstaten, al dan niet
rechtstreeks, geen hogere binnen
landse belastingen van welke aard
dan ook, dan die welke, al dan niet
rechtstreeks, op gelijksoortige na
tionale produkten worden gehe
ven. Bovendien heffen de lidstaten
op de produkten van de overige
lidstaten geen zodanige binnen
landse belastingen, dat daardoor
andere produkten zijdelings wor
den beschermd. Uiterlijk aan het
begin van de tweede etappe zullen
de lidstaten bepalingen, die bij de
inwerkingtreding van dit verdrag
bestaan en strijdig zijn met boven
genoemde regels, afschaffen of
herzien". Heffing van bvb over een
andere prijs dan in het land van
aankoop, is volgens De Vries in
strijd met dat gedeelte van artikel
95.
Dat artikel is bedoeld, zo meent
hij, om de inwoners van de lidsta
ten in staat te stellen daar te kopen,
waar dat het meest economisch is.
In dit geval dus in Duitsland en
dan moet de staat daar geen hogere
belasting op heffen, want dan is
dat voordeel voor een belangrijk
deel wegbelast.
Als de Nederlandse fiscus de
Duitse catalogusprijs als uitgangs
punt zou nemen, dan kan men aan
bvb f 7958 innen. Dat is f 1300 min
der dan nu het geval is. En dan gaat
het nog om een nieuwe auto. Erger
wordt het, zo meent De Vries, als er
oude auto's in het spel zijn. Dan
maakt de fiscus het helemaal bont.
Neem nu het geval van een 15
jaar oude auto. Het ding verkeert
in een deplorabele staat, maar voor
de koper heeft het waarde, vanwe
ge het model of iets dergelijks. De
auto kostte 15 jaar geleden f20.000.
Zou men die auto in Nederland ko
pen voor een bedrag van f 3000,
dan hoeft men daar slechts f 570
btw over te betalen. De totale
koopprijs wordt dan f 3570. Bvb
wordt niet geheven op tweede
hands auto's.
Nu koopt meneer X die 15 jaar
oude auto in Duitsland. Hij wil
hem in Nederland opknappen.
Dan komt hij bij de grens en daar
staat de fiscus weer. Er moet nu
wel bvb betaald worden. En niet
over f 20.000 van 15 jaar terug,
maar over f 40.000, want dat kost
de auto nu. Nu schrijft de Neder
landse regering bij invoer van au
to's tot in het oneindige forfaitair
de percentages voor aan bijzonde
re verbruiksbelasting. Op die ma
nier moet zelfs voor zo'n oude auto'
nog f 739 bvb betaald worden.
De auto komt nu dus op if 3Ö00,
plus f 739 bvb, plus f 710 btw, is f
4449. Dat is f 900 duurder, dan dat
die auto in Nederland kost. En dat,
zo vindt De Vries, is in strijd met
het concurrentiebeding binnen de
EG. Dat is oneerlijke concurrentie
ten opzichte van het buitenland.
Nog een leuk voorbeeld: Stel me
neer X koopt een auto, die in Ne
derland niet te koop is. Dan is er
dus ook geen officiële Nederlandse
catalogusprijs.
Oplossingen
Nu is De Vries de beroerdste ook
niet, dus komt hij in zfin scriptie
ook met mogelijke oplossingen
aandragen. De voornaamste is de
gelijkstelling van de catalogusprijs
in alle lidstaten. Dezelfde auto kost
dan overal DM 28.000. Iedere staat
kan dan autonoom de tarieven van
de te heffen belastingen vaststel
len, zonder daarmee in strijd met
artikel 95 te handelen. Als die be
lasting maar niet hoger is, dan op
.de producten in eigen land.
Om nu de stellingen in zijn proef
schrift op houdbaarheid te testen,
heeft De Vries namens dealer
Schat een bezwaarschrift inge
diend tegen de bvb op parallel
geïmporteerde auto's. Dit bezwaar
schrift ligt nu al acht maanden bij
de inspecteur van belastingen. Ook
ligt er een klacht in Luxemburg bij
het Europese Hof. Als hij gelijk
krijgt, zal de Nederlandse staat
diep in de beurs moeten tasten. Al
le te veel geheven bvb, sinds 1968
moet men dan terugbetalen.
Volgens De Vries zal dat enige
honderden miljoenen gaan kosten.
Over die hele procedure zal hij een
boekje schrijven. Want hij gaat
door. De ex-verkoopleider zet nog
lang geen punt achter zijn studie.
Op de vraag of hij in het achter
hoofd de hoop heeft, ooit nog eens
te promoveren op de bvb, geeft hij
niet direct antwoord. „Ach, ik hoef
niet te promoveren, het is liefheb
berij".
Mr. Aron de Vries uit Leeuwar
den: Inhalig volkje, die fiscus.
Rooms-katholieken in Polen mo
gen tijdens een bedevaart voor
taan alleen maar godsdienstige
symbolen meedragen en gods
dienstige leuzen roepen. Dat
blijkt uit de „voorschriften voor
bedevaarten" die de Poolse bis
schoppen gisteren hebben gepu
bliceerd. Deze maatregelen heb
ben tot gevolg dat pelgrims op
straffe van uitsluiting geen sym
pathie meer kunnen tonen voor
de verboden vakbond Solidari
teit.
De Poolse bisschoppen heb
ben nu voor het eerst op lande
lijk niveau voorwaarden gesteld
aan de deelneming aan bede
vaarten. In het verleden heeft de
Poolse regering de kerk er her
haaldelijk van beschuldigd dat
bedevaarten voor politieke doel
einden werden misbruikt. Na on
derhandelingen met de regering
heeft de kerk besloten de deelne
ming aan bedevaarten te regle
menteren. Zo moeten pelgrims
voortaan een schriftelijke verkla
ring van de pastoor van hun pa
rochie tonen. Bovendien wordt
iedereen die het „strenge reli
gieuze karakter" van de bede
vaarten niet erkent, met uitslui
ting bedreigd.
De voorschriften hebben voor
al betrekking op de bedevaart ter
ere van de zwarte madonna van
Czestochowa. Elk jaar komen in
augustus honderdduizenden pel
grims uit alle delen van Polen
naar het klooster Jasna Gora bij
Czestochowa om Maria als schut
spatrones van hun land te vere
ren. Het afgelopen jaar droegen
vele pelgrims symbolen van Soli
dariteit.
Bisschop Stecher
weert zich
In zfin bisdomblad heeft dr.
Reinhold Stecher, bisschop van
Innsbruck, betoogd dat hij de Jo-
densteenkerk in Rinn (Tirol) niet
op aandrang van het internatio
nale jodendom heeft gesloten.
„Dit is ook niet zomaar een be
sluit van een willekeurige bis
schop. De verering van. „Anderl
von Rinn" als slachtoffer van een
door joden begane rituele moord
in de vijftiende eeuw is door de
Wereldkerk en door de plaatselij
ke Kerk afgeschaft als volkomen
in strijd met Het liefdegebod".
De bisschop pakt uit tegen de
halsstarrig bij hun „geloof' ge
bleven inwoners, die door mid
del van „bedreigingen, het boy
cotten van personen en zaken en
het uitoefenen van een dorpster-
reur" tegenover allen die het op
dit punt met de Kerk eens zijn,
„in geen geval een overtuigend
bewijs van hun christelijkheid
leveren".
Bisschop Stecher meent dat er
nog wel mensen zijn te vinden
die diep in hun hart de joden nog
altijd voor een vervloekt volk
houden wegens het verwerpen
van de Christus. Maar gelukkig
heeft de kleine joodse gemeente
van Innsbruck zich zeer waardig
en terughoudend opgesteld, al
dus de bisschop, „hoewel ze wel
met een zucht van verlichting op
de verandering heeft gerea
geerd". Naar bisschop Stecher
verzekert, is afschaffing van de
relikwie-verering door niets an
ders afgedwongen dan door „on
ze verplichting tegenover de
waarheid en de geest van het
Concilie". Daarom zouden de ge
lovigen uit het bisdom er goed
aan doen grondig verandering te
brengen in hun persoonlijke
houding tegenover joden en
dient de Kerk met beslistheid af
stand te nemen van onbewezen
vooroordelen en het in diskre
diet brengen van de joodse ge
loofsgemeenschap, zegt bis
schop Stecher in zijn bisdom
blad.
„Dwaalweg"
Wie het bestaan van God we
tenschappelijk wil bewijzen,
plaatst God op het niveau van de
wereldse wezens en bevindt zich
alleen daarom al op een dwaal
weg. Dat zei paus Johannes Pau-
lus II gisteren tijdens zijn weke
lijkse algemene audiëntie op het
St. Pietersplein. De paus ver
klaarde dat de wetenschap met
betrekking tot het bestaan van
God haar eigen grenzen en on
macht moet beseffen.
Maatregel tegen Boff
De top van de Braziliaanse bis
schoppenconferentie (CNBB)
heeft geen garanties gekregen
dat het Vaticaan openlijk zijn
strafmaatregel tegen bevrij
dingstheoloog Leonardo Boff z$l
intrekken. Dit blijkt uit de uitla
tingen van de voorzitter van de
CNBB, mgr. Ivo Lorscheiter, on
middellijk na terugkeer uit Ro-
Mgr. Lorscheiter verklaarde
dat pater Boff akkoord is gegaan
met het „herzien van enkele aan
klachten" tegen de Kerk in zijn
boek „Kerk charisma en
macht".
Met zijn boek had Boff zich de
woede op de hals gehaald van de
Vaticaanse congregatie voor de
geloofsleer. Hij kreeg de op
dracht zich verder koest te hou
den in een klooster van zijn Fran-
orde.
Lorscheiter: „Boff weet dat de
theologische gedachte altijd ge
perfectioneerd kan worden en
hij is daartoe bereid. Ik geloof
dat daardoor het Vaticaan steeds
meer begrip en vertrouwen gaat
krijgen in deze jonge theoloog,
en dat is goed voor de Kerk en
voor de zaak die de Kerk moet
verdedigen",aldus mgr. Lor
scheiter.
Kardinaal Arns, aartsbisschop
van Sao Paulo, heeft inmiddels
verklaard dat hij ervan overtuigd
is dat aan de „zaak Boff' een
eind zal worden gemaakt, maar
hij voegde eraan toe „niets spe
ciaals te voorzien". Niet met na
me genoemde leden van een Bra
ziliaanse delegatie, in verband
met de kwestie-Boff speciaal
naar Rome gereisd, verklaarden
dat paus Johannes Paulus II te
genover de Braziliaanse delega
tie heeft geklaagd over zijn me
dewerkers in de curie en de me
ningsverschillen die hij met hen
heeft. Anderzijds zou de paus
zich boos hebben uitgelaten over
de tien Braziliaanse bisschoppen
die openlijk Boff steunden en
kritiek hebben geuit op de Vati
caanse congregatie voor de ge
loofsleer.
Beroepingsberichten
Nederlands Hervormde Kerk
Beroepen te Tange-Alteveer,
toezegging: J. L. Schreuders,
kandidaat te Groenekan; beroe
pen te Otterlo: P. J. Teeuw te
Blauwkapel-Groenekan.
Benoemd tot bijstand in het
pastoraat te Rhenen, part-time,
t.b.v. Hervormd-Gereformeerde
Bond: H. Vermeer, kandidaat te
Ede en beroepen predikant te
Achterberg, part-time; benoemd
tot pastoraal medewerker te
Vriescheloo, part-time: R. Koop-
mans, wonende te Zeist.
Gereformeerde Kerken Vrij
gemaakt
Beroepen te Leerdam: E.L.
van 't Voort, kandidaat te Steen-
wijk en beroepen te Delfzijl: P.
Niemeijer te Zuidwolde in Gro
ningen.
