Schoolverlaten: en dan komen de plannen
Studiekeuze
per computer
De standaard-sollicitatie brief
Vakantiewerk
nog niet voor het
opscheppen
Wereldraad neemt afschei
afscheid van 'bij eenbrenger'
WOENSDAG 10 JULI 1985
PAGINA 15
Eindredactie Annemiek Ruygrok
Telefoon 071-144941, toestel 217
werk' te verrichten. Ben je jon
ger dan 18 jaar dan mag je ook
geen nachtwerk doen. Maar niet
alleen nachtwerk is dan taboe,
ook mogen vakantiewerkers niet
na zeven uur 's avonds in een
winkel werken en evenmin in
een horeca-bedrijf (een café, res
taurant of hotel) tussen zeven
uur 's avonds en zeven uur 's
morgens.
Als je 15 jaar bent heb je recht
op het wettelijk minimumloon
als je langer werkt dan 13 uur per
week. Bij een volledige werk
week verdien je als 15-jarige per
week bruto (vuil) minimaal:
137,60, dat is netto per week 109
gulden. Ben je 16 dan verdien je
netto minimaal 125 gulden per
week, ben je 18 dan heb je recht
op 161 gulden netto. Let wel, de
ze bedragen zijn gemiddelden,
want ze verschillen per bedrijfs
tak.
Behalve recht op het mini
mumloon heb je ook recht op
vakantie en zelfs op vakantietoe
slag. Bijzonderheden daarover
staan in een folder die het ar
beidsbureau heeft klaarliggen.
Die folder heet 'Wat iedere
vakantiewerker moet weten' en
is gratis af te halen bij de arbeids
bureaus in Leiden en Lisse.
Bij het arbeidsbureau kun je
terecht met alle vragen op het ge
bied van vakantiewerk. Heb je
vragen of klachten over lonen en
vakantie(toeslag) dan kun je con
tact opnemen met de Loontech-
nische Dienst in Den Haag.
Op het arbeidsbureau kunnen
vakantiewerkers ook de zoge
naamde veiligheids-instructie
kaart afhalen. Daarop staan tips
van het Veiligheidsinstituut, dat
heeft uitgezocht dat jeugdige
werkers drie keer zo veel kans op
letstel hebben als volwassenen.
Schooldekaan E. van der Laar
van het Agnes college verdiept
zich al jaren in de plannen van
schoolverlaters. Onder het bekij
ken van mooie lijsten met de toe
komstplannen van vwo'ers geeft
hij wat algemene bevindingen:
"Sommigen gaan werken na
school, maar door de minder
gunstige werkgelegenheidssitua
tie kiezen erg veel leerlingen er
voor om verder te leren. Vijfjaar
geleden gingen veel meer leerlin
gen dan nu werken na hun mid
delbare schooltijd. Ook zie je op
het vwo een verschuiving naar
het universitaire onderwijs. Een
aantal jaren geleden ging de helft
van de geslaagden op het vwo
nog naar het hoger beroepson
derwijs. Bovendien is de jeugd
makkelijker geworden in het
verlaten van het ouderlijk huis.
De honkvastheid verdwijnt lang
zaam, bijvoorbeeld de gebonden
heid aan een sportvereniging
was een paar jaar geleden voor
veel jongeren een reden om in de
eigen woonplaats te blijven".
Van der Laar weet voorts dat
de helft van de mavo-leerlingen
doorstroomt naar de havo. Het
idee dat met een havo-diploma
Als je van school komt, vallen in de meeste gevallen een groot aantal zekerheden weg.
Zo verlaten veel mensen het ouderlijk huis, vervalt de regelmaat van de dagelijkse
gang naar school en wordt je op een nieuwe school meestal minder achter je broek
gezeten dan op de middelbare school. Kortom, schoolverlaten is meer dan slechts met
je vinger in je neus naar Music Box kijken. KITS sprak met mensen die vorig jaar van
school zijn gegaan over hun ervaringen
na school meer kans op werk is,
speelt hierbij duidelijk mee.
Joep Pruyn (19) uit Hazerswoude
is na zijn vorig jaar behaalde di
ploma aan de Duinzigt-mavo in
Oegstgeest bewust niet naar de
havo gegaan. Hij heeft het afgelo
pen jaar de toenmalige school
voor sociaal-agogische opleidin
gen, het LOK, gedaan.
"Mijn vader zou graag zien dat
ik, net als hij, van de mavo naar
de havo zou gaan en me zo een
beetje zou opwerken. Ik zag daar
geen heil in. Ik ging liever met
een naar het middelbaar be
roepsonderwijs, dan doe je meer
praktijkervaring op en dat is ook
heel wat waard. Na het LOK wil
ik naar de sociale academie", al
dus Joep, drummer van de Ha-
zerswoudse popgroep Pseudo
Sasa.
De periode na school was voor
hem een leerzame tijd. "Ten eer
ste is het schoolsysteem heel an
ders, veel vrijer. Daarmee had ik
in het begin wel moeite. Ik stak
veel tijd in de jeugdsoos 't Stek
kie in Hazerswoude en in de
band waarin ik speel. Het is dit
jaar dan ook niet helemaal van
een leien dakje gegaan. Ik doe
het eerste jaar nog een keer over.
Maar het is zeker geen verloren
jaar geweest".
Joep is in Leiden op kamers
gaan wonen. Over die verande
ring in leefwijze zegt hij: "Je
moet ineens voor je eigen kostje
zorgen. Dat is in het begin best
moeilijk. Vooral met je geld moet
je kunnen uitkomen. De eerste
maanden moet je goochelen met
je centen en kom je steeds tekort,
maar na verloop van tijd kom je
wel uit. Je leert in elk geval wel
de waarde van geld kennen. Ook
het feit dat je ineens alles alleen
moet doen, is leerzaam. Als je
thuis woont weet je dat er altijd
iemand is".
Boukje van Mens (19) uit Lei
den is na haar vwo-opleiding
naar Amsterdam getogen om
psychologie te studeren. Mo
menteel zit ze hard te blokken
om haar scheikunde bij te spijke
ren. Ze wil namelijk wat meer
keuze hebben om eventueel een
andere studie aan te pakken. Ze
ging psychologie studeren om
dat je daarmee veel kanten uit
kunt. Het Amsterdamse jaar is
haar goed bevallen, al heeft haar
studie enigszins geleden onder
de overstap naar zelfstandig wo
nen in een wereldstad.
"In Amsterdam heb je veel mo
gelijkheden tot vertier en de af
leiding is groot. Als je uitgaat be
gint het daar pas om een uur of
een 's nachts. Ook draaien er veel
meer films die je wilt zien. Van
daar dat ik het eerste jaar niet
echt serieus heb gedaan. Het
duurt bijvoorbeeld al een half
jaar voordat je de weg goed leert
kennen. Van eenzaamheid heb ik
geen last gehad, maar het is wel
belangrijk dat je in het centrum
van de stad woont. In het begin
woonde ik op een bejaardenflatje
in een buitenwijk. Daar blijf je
eerder binnen zitten. In die tijd
ging ik ook vaker terug naar Lei
den".
Terugblikkend vindt Boukje
dat ze een goed jaar achter de rug
heeft: "Je leert voor jezelf zorgen
en je eigen leven te leiden. Dit in
tegenstelling van mensen die lid
worden van een koorballenver-
eniging. Daar wordt alles voor je
gedaan, ze zorgen dat je aan een
kamer komt en je sociale leven
speelt zich af binnen de beperkte
kring van de sociëteit".
In haar toekomstplanning
houdt ze sterk rekening met een
leven zonder werk in haar vakge
bied. "Als ik maar iets heb afge
maakt, zodat ik niet door eigen
schuld werkloos zal zijn".
DIRK JAN ROELEVEN
Schoolverlaters die een baan
zoeken, doen er goed aan alvo
rens ergens te solliciteren goed
na te denken. De banen liggen
nog steeds niet voor het op
scheppen en er komt dus meer
voor kijken dan een flinke dosis
geluk.
Op de meeste scholen wordt
wel iets gedaan aan het 'leren sol
liciteren'. Dat is ook het geval op
'De Nieuwe Vaart', waar lager
beroepsonderwijs wordt gege
ven. Schoolverlaters krijgen daar
een boekje 'The day after tomor
row', waarin allerlei informatie
staat over het solliciteren. In vijf
hoofdstukken wordt uiteengezet
op welke manier je een baan
kunt vinden, naar welke instel
lingen je kunt gaan en een over
zicht met nuttige adressen en
lectuur.
In een bijlage wordt je verteld
aan welke eisen een goede solli
citatiebrief moet voldoen (geen
vlekken, netjes geschreven, geen
officiële papieren bijvoegen).
Omdat het wel handig is zo'n
standaard-sollicitatiebrief bij de
hand te hebben, plaatst KITS
hierby een voorbeeld uit het
boefcje van De Nieuwe Vaart.
Leiden, 20 april 19..
Machinefabriek De Hoop NV.
t.a.v. de heer J. Prins
Hoofd personeelszaken
Middenweg 14
3412 PT Hillegom
Betreft: Vacature administra-
tief-assistent in het 'Leidsch
Dagblad' van 20 april.
Geachte heer Prins,
Met veel belangstelling heb ik
de bovenomschreven adverten
tie gelezen, ik zou dan ook graag
voor deze functie in aanmerking
komen.
De reden dat ik solliciteer naar
de funktie op uw kantoor is:
(vul bijvoorbeeld in dat je
een kantooropleiding hebt geno
ten en een kantoorbaan dus erg
aantrekkelijk vindt)
Hierbij voeg ik een overzicht
van mijn persoon en levensloop.
Ik hoop dat deze gegevens
voor u aanleiding zijn mij uit te
nodigen voor een gesprek.
Hoogachtend,
handtekening
Veel scholieren gebruiken de
'grote vakantie' niet om zes we
ken lang uit te rusten van de in
spanningen die zij op school heb
ben geleverd. Steeds meer jonge
ren benutten de zomer vakantie
om geld te verdienen door mid
del van vakahtiewerk. De afgelo
pen jaren waren er, door de niet
bijster rooskleurige economi
sche ontwikkelingen, echter niet
bijzonder veel vakantiebaantjes
beschikbaar.
Volgens een woordvoerder van
het gewestelijk arbeidsbureau in
Leiden is het aanbod vakantieba-
nen dit jaar evenmin erg groot.
"Er bestaat zelfs de indruk dat er
deze zomer minder vakantie
baantjes worden aangeboden
dan vorig jaar", zegt hij. Volgens
de woordvoerder wordt het
vakantiewerk echter lang niet al
tijd bij het arbeidsbureau ge
meld. "Er zijn werkgevers die
door middel van een briefje laten
weten dat je bij hun bedrijf kunt
werken".
Wie per se een vakantiebaantje
wil en enig initiatief toont, slaagt
er volgens hem wel in vakantie
werk te vinden. Hetzij in een fa
briek, op een kantoor of bij een
bollenbedrijf. Ondanks het ge
ringe aanbod heeft het arbeids
bureau in Leiden momenteel
verschillende vakantiebaantjes
beschikbaar, variërend van werk
in een bejaardentehuis tot fa
briekswerk.
Vakantiewerk is ook te vinden
door elke dag de advertentiepa
gina's in de krant te bekijken.
Vooral bollenbedrijven willen
nog wel eens vakantiewerk aan
bieden via een advertentie.
Iedereen die 15 jaar of ouder is
mag vakantiewerk doen. Het is
echter slechts toegestaan 'licht
Bijna duizend collega's, vrien
den, kerkelijke en wereldlijke
autoriteiten zijn gisterochtend in
de St. Pierre, de laatmidde
leeuwse kathedraal van Genève,
bijeen gekomen om de uitvaart
dienst van dr. W.A. Visser 't
Hooft mee te maken. De oud se
cretaris-generaal en erevoorzitter
van de Wereldraad overleed vori
ge week donderdag op 84-jarige
leeftijd.
Collega's die door de jaren
heen tot zijn naaste medewer
kers hebben behoord, brachten
hulde aan hem die, om de woor
den van het vroegere staflid van
de Wereldraad Lukas Vischer te
gebruiken, de „grote bijeenbren-
ger" moet worden genoemd. Vi
scher, thans hoogleraar in de oe
cumenische theologie aan de
universiteit van Bern, sprak over
Visser 't Hooft als „de man die
steeds weer grenzen overschreed
en muren neerhaalde" in zijn
streven naar eenheid en verzoe
ning in Kerk en wereld.
Philip Potter, na twaalf jaar on
langs afgetreden als derde secre
taris-generaal van de Wereld
raad, herinnerde in zijn preek
aan het voortdurende streven
van Visser 't Hooft „de Kerken
tot eenheid te brengen aan de
voet van het kruis, waarbij hij
zich in zijn werk voor de Kerk
totaal dienstbaar aan God opstel
de tot redding van de wereld".
Emilio Castro, de tegenwoordi
ge secretaris-generaal, leidde de
90 minuten durende dienst.
Daarbij waren ook twaalf kerke
lijke leiders betrokken uit de
grote verscheidenheid aan reli
gieuze tradities: Grieks- en Oos-
ters-Orthodox, Rooms-Katho-
liek, Hervormd, Methodisten,
Baptisten en Verenigde Kerk
van Christus. Uiteraard was ook
de plaatselijke Protestantse
Kerk van Genève vertegenwoor
digd, waarin Visser 't Hooft in
1936 het ambt aanvaardde van
predikant.
RK-Kerk New York wint
conflict
Edward Koch heeft als burge
meester van New York niet de
bevoegdheid, van gemeentelijke
subsidies ontvangende kerkelij
ke instellingen te eisen dat ze bij
het aannemen van personeel
geen homoseksuelen discrimine
ren. Dat heeft het hoogste ge
rechtshof van de staat New York
bepaald in de zaak die het aarts
bisdom New York tegen de ge
meente had aangespannen. Het
gerechtshof maakte het decreet
van Koch ongedaan dat alle in
stellingen die geld van de ge
meente ontvangen, schriftelijk
moeten verklaren bij het aanne
men van personeel niet te discri
mineren naar ras, geloof, ge
slacht, seksuele geaardheid of
„gevoelsmatige voorkeur".
De uitspraak van het gerechts
hof ging in tegen een uitspraak
van een lagere rechtbank die het
aartsbisdom in het ongelijk had
gesteld. Het aartsbisdom werd in
de procedure gesteund door het
Leger des Heils en een Orthodo
xe joodse organisatie, Agudath
Israel.
Kardinaal John O'Connor,'
aartsbisschop van New York, zei
in een reactie dat de uitspraak
van het gerechtshof een „steun is
voor de kinderen, daklozen, be
jaarden en gehandicapten in
New York". Hij voegde eraan toe
Bijlage: personalia.
Met 'personalia' worden per
soonlijke gegeven bedoeld, zoals
naam, geboortedatum en plaats,
adres, burgerlijke staat (gehuwd
of niet), werkervaring, opleiding
en referenties (minimaal de na
men, adressen en telefoonnum
mers van twee personen die een
eerlijk oordeel over je kunnen
geven. In aanmerking komen
vooral hoofden en directeuren
van scholen en vorige werkge
vers. Vergeet niet deze mensen
van tevoren te vragen of ze be
reid zijn inlichtingen over je te
verstrekken).
Je ziet dat het allemaal best
meevalt als je een aantal dingen
maar in het oog houdt. KITS
wenst je veel succes.
"Het meest geschikte beroep
voor jou is dat van boerin". Je
zult maar zo'n advies krijgen ter
wijl je al jarenlang als journaliste
werkzaam bent. Toch overkwam
dat ondergetekende deze week
bij de dienst studentenzaken van
de Leidse Universiteit. Daar
werkt John Bakker aan een on
derzoek bij onder anderen vwo-
jongeren die voor de keuze staan
welke studie ze gaan volgen.
Met behulp van een computer
kun je, als je twijfelt tussen bij
voorbeeld een studie economie
of bouwkunde, je keuze bepalen.
Leerlingen van de vijfde klas
vwo - toekomstige schoolverla
ters dus - krijgen in oktober de
mogelijkheid op die manier aan
de weet te komen welke studie
voor hen het meest geschikt is.
Dan hebben ze tot aan het voor
jaar de tijd meer informatie daar
over die studie in te winnen. En
in het voorjaar vragen ze de com
puter opnieuw of ze nu studie x
of y moeten gaan doen. Het is
nog maar een proef, dus niet alle
scholen uit Leiden en omgeving
doen aan John's onderzoek mee.
Maar de Visser 't Hooft, het Rijn
lands en Bonaventura in Leiden
en het Lissese Fioretti en Al-
banianae en de christelijke sg uit
Alphen zijn 'uitverkoren'. Het
Agnes-college in Leiden is de
proeftuin. Dat werkt verder mee
aan de resultaten van het onder
zoek.
De bedoeling ervan is om 'twij
felaars' veel duidelijker hun keu
ze te laten bepalen. De computer
helpt je actief te zoeken en voor-
en nadelen van een bepaalde
keuze tegen elkaar af te wegen.
Wanneer het naar het eindexa
men loopt, krijg je een berg in
formatie toegespeeld. De ellende
begint al in de vijfde klas. Som
migen kunnen die stapels folders
rustig in de prullenbak gooien:
die weten allang wat ze gaan
doen. Maar wie aarzelt komt
door al die 'aanbiedingen' mis
schien nog onvaster in zijn
schoenen te staan.
John Bakker: "Het is natuur
lijk niet zo, dat de computer
jouw keuze bepaalt. Want wat je
erin stopt komt er door middel
van een bepaalde formule weer
uit. Ik heb nu 88 mensen zo'n on
derzoek laten doen en bij veel
mensen komt eruit wat ze zelf al
hadden gedacht. Bij een groot
aantal geeft de computeruitslag
dan wel de doorslag. De twijfel
wordt weggenomen".
Proef op de som
KITS mocht zelf een proef op
de som doen met de computer.
In ons geval ging het om het 'kie
zen' van een beroep, want ook
daartoe is de computer in staat.
Je moest beginnen met twee of
drie beroepen in te tikken. Dat
waren: journaliste, boerin en le
rares Nederlands. De volgende
stap was om te bepalen welke be
langrijke kenmerken de drie be
roepen hadden. Dan moest je de
twee uitersten daarvan intikken.
Een boerin werkt bijvoorbeeld
veel buiten, terwijl een lerares
veel binnen zit. "Binnen-buiten"
zijn dus twee uiterste kenmer
ken die werden ingetikt. Terwijl
een lerares en journaliste niet zo
veel lichamelijke arbeid verrich
ten, doet een boerin dat wel. Als
tweede kenmerk-uitersten wer
den "licht-zwaar" ingetikt. In to
taal kunnen veertien kenmerken
worden opgesomd. Vervolgens
ga je de kenmerken punten ge
ven: van één tot zeven. Wat denk
je bijvoorbeeld over het werk
van een journalist? Is dat licht of
zwaar? En dat van lerares of van
boerin? Je geeft dan punten in
relatie tot wat je van dat beroep
denkt. De computer gaat vervol
gens aan je vragen naar welke
kenmerken je eigen voorkeur
uitgaat, zonder een bepaald be
roep erbij te betrekken. Dus als
je graag in de buitenlucht werkt
geef je 'buiten' een zeven, doe je
liever licht lichamelijk werk dan
geef je 'licht' een zeven (en zwaar
een één).
De computer telt dan de pun
ten bij elkaar op: het vak boerin
kreeg Wat buitenwerk betreft ze
ven punten, een lerares één. Dan
ben je er nog niet. Want opnieuw
stelt de computer je een vraag:
welk kenmerk vind je belangrij
ker? Als het je niet uitmaakt of je
licht of zwaar werk gaat doen,
maar het heel belangrijk vindt of
je buiten of binnen moet zitten,
kun je dat laatste kenmerk twee
tot zeven keer zwaarder laten we
gen.
Dan gaat de computer bepalen
welk beroep er over alle kenmer
ken samen genomen het beste
vanaf komt. In dit geval was dat
dus boerin. "Komt dit advies
overeen met je eigen idee?",
vraagt de computer vervolgens
beleefd. Tik je 'Ja' in, dan ant
woordt het apparaat: "Dat is
prettig".
Of dat in dit geval zo prettig is,
valt natuurlijk nog te bezien. In
elk geval volgde na afloop van
het onderzoek een bezoekje aan
de studie-infotheek van de uni
versiteit. Daar kan iedereen elke
dag terecht om informatie over
opleidingen (ook hbo) in te win
nen. Voor de zekerheid heb ik
toen maar even de map 'agrari
sche opleidingen' ingekeken!
ANNEMIEK RUYGROK
ben de volksvertegenwoordiging
„op het hart gedrukt het recht op
religieuze vrijheid als fundamen
teel mensenrecht onaangetast te
laten".
De Kamercommissie die het
rapport heeft opgesteld is inmid
dels ontbonden. Onder leiding
van voorzitter Erica Terpstra
(WD) zal een nieuwe commissie
een rapport uitbrengen ter voor
bereiding van het openbare de
bat over nieuwe religieuze bewe
gingen, dat in oktober wordt ge
houden.
De Scientology kerk heeft aan
gekondigd, dat zij tijdens het de
bat op het Binnenhof zal demon
streren voor het „recht op reli
gieuze vrijheid".
dat de RK-kerk van gemeentelij
ke subsidies zou hebben afge
zien als burgemeester Koch van
de rechter gelijk had gekregen.
De hele kwestie, zei hij ook, is
„op een betreurenswaardige wij-
ze verdraaid en door velen ver
keerd begrepen". „Waar het in
deze zaak om ging", aldus
O'Connor, „was uitsluitend wie
de baas is over kerkelijke organi
saties. De burgerlijke overheid of
de kerk".
Vertegenwoordiging We
reldraad in Phnom Penh
De hulporganisatie van de We
reldraad van Kerken heeft weer
een officiële vertegenwoordiger
in de hoofdstad van Kampuchea,
Phnom Penh, gestationneerd om
de hoofdzakelijk via kerkelijke
kanalen aankomende hulp te
coördineren en projecten met de
autoriteiten voor te bereiden.
Tussen 1975 en 1978 zijn naar
schatting twee miljoen inwoners,
onder wie veel intellectuelen, ten
offer gevallen aan het bewind
van Pol Pot. Van de 20.000 on
derwijzers die het land in het be
gin van de jaren zeventig telde,
zijn er nog geen 5.000 over.
Tussen 1979 en 1981 is via de
betrokken hulporganisatie van
de Wereldraad van Kerken rond
60 mihoen gulden aan hulp gebo
den, alles-afkomstig van kerkelij
ke organen en besteed in samen
werking met de Christelijke Con
ferentie voor Azië CCA.
Aan de hulpverlening kwam in
mei 1982 een abrupt einde toen
de coördinator werd uitgewezen,
hoewel reeds aangevangen pro
jecten nog wel doorliepen.
Meningen over volkspetion-
nement
Het volkspetitionnement te
gen de kruisraketten dat het Ko-
mitee Kruisraketten Nee in sep
tember en oktober zal organise
ren, is een „volstrekt legaal en
democratisch middel". Die me
ning wordt geuit in een brief die
het breed moderamen, zeg maar
het uitgebreide bestuur van de
Nederlands Hervormde Kerk,
heeft geschreven aan de her
vormde kerkraden. Het breed
moderamen acht het niet nood
zakelijk zich uit te spreken over
dit volkspetitionnement „als par
ticulier intitiatief
„Wij stellen voorop", aldus het
moderamen, „dat een volkspeti
tionnement kan worden gezien
als een collectief gebruik van het
recht van petitie, neergelegd in
artikel 5 van de Grondwet, waar
bij ieder het recht om verzoeken
schriftelijk bij het bevoegd gezag
in te dienen".
Ook volgens het Collegiaal Be
stuur van de Oud-Katholieke
Kerk heeft het volkspetitionne
ment tegen de kruisraketten een
strikt legale basis. Daarbij wordt
echter aangetekend dat het 'opi
nie-onderzoek' ook kan worden
gezien als een actie tegen de par
lementaire democratie. Daarom
wordt de Raad van Kerken na
een in die richting gestelde vraag
voorgehouden dat het volkspeti
tionnement niet zinvol is.
Scientologen pleiten voor
religieuze vrijheid
De recente publicatie in de
Staatscourant waarin werd opge
roepen tot een reactie op het
Tweede Kamer-rapport over
nieuwe religieuze bewegingen,
heeft vele reacties uitgelokt.
Met name de scientologen heb-
Zoals vorige week al aangekondigd, knijpt KITS er
twee maanden tussenuit. Hopelijk schijnt de zon
veel, want wij van KITS willen in september ook wel
lekker bruin terugkomen. We wensen jullie een heel
fijne vakantie en....houd je KITS.
