Kerkrade ontvangt 12.000 muzikanten
K&G weer in de ban
het muziekconcours
van
Museumvereniging
vreest sluiting
tientallen musea
Beatrix opent vrijdag Wereld Muziek Concours
VARA-directeur verbaasd over kritiek Boelen
DINSDAG 2 JULI 1985
KUNST
PAGINA 17
Ook Amerikaanse showbands zijn op het Wereld Muziek Concours van de partij.
KERKRADE (GPD) - Over de
amateuristische muziekbeoefe
ning wordt nogal verschillend ge
dacht. Voorzitter Dolman van de
Tweede Kamer heeft zich nog niet
zo lang geleden de woede van har
monie-, fanfare- en brassbandle
den op de hals gehaald door deze
orkest 'hoempa-pa-korpsen' te
noemen. Wie ooit in Kerkrade een
Wereld Muziek Concours heeft
meegemaakt, weet dat ook door
amateurkorpsen en ook in de we
reld van de blaasmuziek opmerke
lijke prestaties geleverd worden,
vooral met het oog op de heden
daagse muziek.
Op het Wereld Muziek Concours
in Kerkrade, dat dit jaar van 5 tot
en met 28 juli voor de tiende keer
wordt gehouden, komen de beste
amateurmuziekverenigingen op
het gebied van harmonie, fanfare
en brassband bijeen en dat wereld
wijd. Drumbands en showkorpsen
en alles wat zich in de jaren in die
categorie ontwikkeld heeft aan
korpsen zoals trommel- en pijper
korpsen, drumfanfares, drum- en
buglerkorpsen trekt ook naar
Kerkrade om er tijdens mars- en
showwedstrijden in het gemeente
lijke sportpark in Kaalheide-Kerk-
rade te laten zien wat mogelijk en
bijna onmogelijk is.
Die wedstrijden hebben plaats in
de weekeinden. De andere dagen
zijn de professionele muzikanten
aan de beurt, gerenommeerde
orkesten en groepen uit heel de
wereld beklimmen dan om beur
ten het podium van de Rodahal.
Eerste in die rij is het Concertge-
(foto GPD) bouworkest, dat op 6 juli het ope
ningsconcert verzorgt.
Het Wereld Muziek Concours be
gon feitelijk in 1949, toen een En
gels muziekkorps bestaande uit
mijnwerkers van de Colliery-mij-
nen uit Yorkshire op uitnodiging
van twee Kerkraadse harmonieën
een bezoek bracht aan het mijn
werkersstadje Kerkrade, wegge-
De KRO-televisie zal uitgebreid aandacht besteden aan het tien
de Wereld Muziek Concours, dat van 5 tot en met 28 juli in Kerk
rade wordt gehouden.
Vanavond zal onder de titel 'Van toeten en blazen' een impres
sie van de voorbereidingen voor het tiende WMC worden uitge
zonden. Tevens wordt teruggeblikt op het concours van 1966
waarvan de KRO destijds opnamen maakte. (Nederland 1, 22.00
uur).
- Vrijdag 5 juli een rechtstreekse reportage van een deel van
de openingsmanifestatie. (Nederland 2, 21.55 uur).
- Zaterdag 27 juli een reportage van de mars- en showwed
strijden zoals die tot dan zijn gehouden. (Nederland 2,21.55 uur).
- Vrijdag 2 augustus een reportage van het gehele concours,
inclusief de winnende gezelschappen. (Nederland 2, 20.40 uur).
Tot slot staat voor maandag 5 augustus een tv-special gepro
grammeerd rond de Hongaarse deelnemers aan het concours, de
folkloristische dans- en muziekgroep Erkel uit Boedapest. (Ne
derland 2,19.27 uur).
drukt tegen de Duitse grens in de
Oostelijke Mijnstreek in Zuid-Lim
burg.
Het werd een geweldig feest en
de besturen van de twaalf muziek
korpsen die Kerkrade toentertijd
telde (nu zijn het er veertien) sta
ken de koppen bijeen en besloten
in 1951 een internationaal muziek
feest te organiseren. Dat gebeurde
ook in 1954 en in 1958 en toen werd
de naam Wereld Muziek Concours
al geboren, omdat het muziekfeest
in Kerkrade zich ontwikkelde tot
een echt wereldconcours met mu
ziekkorpsen uit bijna alle wereld
delen.
In het beginjaren werden de mu
ziekfeesten nog in een grote tent
gehouden, in 1966 echter bouwde
Kerkrade de Rodahal, een uniek
bouwwerk dat als concerthal en
sporthal dienst kon doen. Om de
vier jaar vonden de Wereld Muziek
Concoursen plaats, steeds meer
korpsen deden mee, steeds meer
mensen kwamen naar Kerkrade
om te kijken te luisteren. In 1978
besloot de organisatie om in 1981
reeds het volgende Wereld Muziek
Concours te houden om zodoende
de concurrentie van het Wereld
Kampioenschap Voetbal te ontlo
pen.
En nu in 1985 staat de tiende uit
gave voor de deur. Koningin Bea
trix geeft vrijdag het startsein tij
dens een grootse openingsmanifes
tatie in het gemeentelijk sportpark
te Kaalheide, de plek waar door het
jaar de Roda-voetballers hun ca
priolen vertonen.
Kerkrade verwacht 12.000 be
roeps- en amateurmuzikanten uit
26 landen. Op Rusland, Grieken
land, Ierland, Polen en Finland na
zijn alle grote Europese landen ver
tegenwoordigd. En van andere
continenten komen korpsen uit:
Canada, Indonesië, Japan, Nieuw-
Zeeland, Taiwan, Thailand en de
Verenigde Staten.
Opmerkelijk is de grote deelna
me van muziekkorpsen uit Spanje.
In de regio Valencia existeert een
federatie van muziekverenigingen
waarbij 260 harmonieën zijn aange
sloten. Allemaal amateurkorpsen.
Valencia wordt wel het Mekka van
LEIDEN - Het zweet parelt op
het voorhoofd van de trompet
tist. De trommelaar wacht ge
spannen op zijn beurt. De diri
gent is meedogenloos. "Op
nieuw", buldert hij door de zol
derkamer. Een verdieping la
ger vergadert het bestuur in
een lokaal van de school aan de
Oosterstraat; er moeten nog
heel wat zaken worden gere
geld. Het muziekkorps Kunst
en Genoegen, K&G in volks
mond, aan de vooravond van
het Wereldmuziekconcours in
Kerkrade. "Het enige concours
waar je kunt meten hoe sterk je
bent."
door
Saskia Stoelinga
De Show- en Marsband van de
K&G. zo'n 90 mannen bij elkaar,
zullen zondag 7 juli voor de vierde
maal afreizen naar Zuid-Limburg.
Een kleine tweehonderd suppor
ters vergezelt de groep per privé-
trein, die voor die dag is omge
doopt in K&G-Kerkrade-express.
Hoewel het gebeuren plaats heeft
in stadion van Roda-JC valt, vol
gens K&G-man Ron Favier, de
sfeer toch niet te vergelijken met
die van een voetbalwedstrijd. "Het
is heel apart en heel hartelijk. Be
slist geen dronkemansplezier".
Al maanden, of liever gezegd ja
ren, praten de leden van het mu
ziekgezelschap nergens anders
meer over. De roes van het behaal
de wereldkampioenschap in 1966
is weer helemaal terug. Een natio
naal concours, enkele weken gele
den in Medemblik, bevestigde nog
eens het vermoeden dat K&G in
Kerkrade één van de favorieten is.
Twee eerste plaatsen werden er be
haald.
Op zich is het spelen in Kerkrade
"al een eer. K&G heef als enige
band uit de Leidse regio de selectie
doorstaan. Ook in Kerkrade zal de
marsband 350 meter moeten lopen
over de sintelbaan. Oog in oog met
de internationale jury, die niet al
leen op welluidende tonen let,
maar ook de houding van het in
strument, tempo, orde, netheid én
de juiste pas in de gaten houdt.
Concurrentie
Aan de showband worden wat
andere eisen gesteld. K&G heeft
gekozen voor het repertoir van
Glenn en Mitch Miller. Gedurende
exact twaalf minuten moet er een
wervelend showprogramma op de
grasmat ten beste worden gegeven.
Het spreekt vanzelf dat de muziek
daarop is afgestemd. "Een hoogte
punt in de muziek, betekent een
hoogtepunt in de show".
De indrukwekkende high-
schoolbands uit de Verenigde Sta
ten en Canada veroorzaken nogal
wat woelingen binnen de gevestig
de muzikale showwereld in Neder
land. Ook K&G heeft daar geduch
te concurrentie van te verwachten.
Met enige jaloezie wordt geke
ken naar de professionalisering
van deze bands. Elke dag krijgen
ze de gelegenheid om zo'n vier uur
te oefenen. In 1978, het jaar dat
K&G de achtste plaats op de we
reldranglijst behaalde, waren de
schoolbands duidelijke trendset
ters met hun frontgerichte shows.
Verder zegt Rop Favier dat ze veel
meer bandleden tellen, waardoor
de voorstellingen indrukwekken
der overkomen. "Het is me nogal
niet een verschil of je 50 of 100
mensen op éen grasveld hebt
staan".
De enige professionals die K&G
in dienst heeft, zijn de drie instruc
teurs, afkomstig van de Mariniers
kapel uit Rotterdam. Zij schaven
voortdurend aan de muziek, de
show en de mars. "We streven naar
perfectie".
Juryrapport
Al maandenlang wordt er woens
dagavond en zaterdagmiddag,
weer of geen weer, geoefend. Af
zeggen betekent niet meedoen.
Niets kan aan het toeval worden
overgelaten. Op de atletiekbaan in
de Leidse Hout is het bochtenwerk
geoefend. Ieder lid kent zijn maat
en pas. Op het plein van het Gor-
leauslaboratorium en in de NZH-
hal zijn de showelementen ingestu
deerd: met en zonder uniform, met
en zonder instrument. Aankomen
de zaterdag is er op datzelfde plein
de generale repetitie: de laatste
kans om de schoonheidsfoutjes er
uit te halen. De burgemeester mag
dan samen met de schare suppor
ters er zyn goedkeuring aan geven.
Hoewel niemand weet of K&G
zondag wereldkampioen wordt -
de definitieve uitslag is pas op 28
juli bekend - is er na afloop wel een
indicatie te geven. Heeft K&G de
dagprijs in ontvangst mogen ne
men, en staan er in het juryrapport
slechts negens en tienen, dan be
staat er een kans op het kampioen
schap. Volgens zakelijk leider Ton
Siera behoren ze dan tot de top. In
dat geval wordt er bij terugkomst,
rond de klok van negen, een de
monstratie op het Stationsplein ge
geven.
Uit de Christelijke Jongeman-
nenvereniging werd in 1928 K&G
geboren. K&G telt thans 230 leden;
allemaal mannnen, onderverdeeld
in een groep leerlingen, junioren
en senioren. Het overgrote deel wil
daarin absoluut geen verandering.
Er doen zelfs verhalen de ronde dat
er vrouwen zijn die er een moord
voor zouden willen doen om bij
K&G te mogen horen.
Vrouwen
Ook Favier kent die verhalen.
"De druk van buitenaf is groot. In
derdaad, er zijn vrouwen die te
kennen geven alles te willen doen
om bij K&G in de pas te lopen".
Toch houdt het bestuur de poot
stijf. Er zijn vooralsnog geen rede
nen om de boel opén te gooien.
K&G blijft zo verkoopbaar. "De le
den zijn tevreden, de aanwas van
jongemannen is voldoende en het
keurkorps wordt overal voor ge
vraagd".
Verder zijn er teveel negatieve
voorbeelden van verenigingen die
dames toelieten. "Die dames wa
ren dikwijls de aanleiding voor een
scheuring in de vereniging en zelfs
stevende het in sommige gevallen
af op een regelrechte opheffing.
Daar zijn we beducht voor", meldt
Favier zakelijk.
Overigens betekent dit niet dat
dames onvriendelijk worden beje
gend. Navraag leert, dat vrouwen
en supporters op handen worden
gedragen.
Een ander heikel punt is de mu
ziek. Wie het in zijn hoofd haalt
daar denigrerend over te doen,
krijgt de wind van voren. Op mu
ziekscholen en conservatoria, over
al zijn (ex-)K&G'ers te vinden. Op
een toon die geen tegenspraak
duldt, zegt Favier: "De opleiding is
prima, de muziek perfect".
Zonder dat men de discipline
verzaakt, worden de geluiden
steeds voller en enthousiaster. Op
het schoolplein blijft de verslagge
ver stiekem nog even luisteren.
Een man die aan zijn auto sleutelt
vraagt of het mooi wordt gevon
den. "Ja, mooi". "Mooi", zegt hij.
"De Oosterstraat geniet al maan
den. Nu Kerkrade nog".
de amateuristische blaasmuziek
genoemd. Om beurten haalden de
machtige Spaanse korpsen in
Kerkrade de eerste prijzen weg.
Dit jaar komen maar liefst acht
korpsen uit Spanje naar het Wereld
Muziek Concours.
Maar Nederland weet daar goede
andere muziekverenigingen tegen
over te zetten en niemand waagt
zich op dit moment nog aan een
voorspelling wie dit jaar met de in
ternationale prijs naar huis gaqt:
Spanje of Nederland. Want op har-
moniegebied gaat de strijd zeker
tussen deze twee landen. De ama
teuristische muziekbeweging heeft
in deze twee landen een bijzonder
niveau behaald.
Kerkrade en Limburg en vele
muziekliefhebbers uit heel Neder
land keken zich de ogen uit toen
tijdens de eerste Wereld Muziek
Concoursen showkorpsen uit
Amerika kwamen en wervelende
choreografische hoogstandjes op
de grasmat uitvoerden. De muziek
was vreselijk voor onze oren maar
de show was prachtig. De vlam
sloeg over, ook Nederland kreeg
zijn showbands. Dat heeft ertoe ge
leid dat we nu in Nederland over
een rijk arsenaal van show- en
drumbands kunnen vervoegen, al
dan niet met majorettes, rifle-pelo-
tons, colour-guards etc. Alles wat
maar een beetje naam heeft op dit
gebied komt in de juli-weekeinden
naar Kerkrade om zich aan de We
reld Muziek Concours-normen te
meten.
Kerkrade, een stadje met net
50.000 inwoners, is tijdens het We
reld Muziek Concours het wereld
centrum van de amateuristische
muziekbeoefening en combineert
dat volksfeest met een cultureel
festival. Dat het tiende Wereld Mu
ziek Concours in het Europese
Jaar van de Muziek valt is een pret
tige bijkomstigheid en geeft dit
Wereld Muziek Concours extra
glans.
Jan van Vlijmen
opera-intendant
DEN HAAG (ANP) - Componist
Jan van Vlijmen is met ingang van
1 augustus voor vijf jaar benoemd
tot artistiek leider (intendant) van
de Nederlandse Opera Stichting in
Amsterdam. Hij blijft tenminste
drie jaar en heeft van minister
Brinkman van WVC de garantie
gekregen, dat er geld is om de eer
ste jaren van het beleidsplan te
kunnen uitvoeren. Dit heeft het
ministerie van WVC meegedeeld.
Hiervoor heeft de minister voor
lopig 6,1 miljoen gulden per jaar
beschikbaar, welk bedrag boven
op de ongeveer 25 miljoen komt,
die er jaarlijks voor bestemd is.
Van Vlijmen, directeur van het Ko
ninklijk Conservatorium in Den
Haag, volgt intendant Hans de Roo
op, die op eigen verzoek zijn func
tie neerlegt.
De Nederlandse Operastichting
en het Nationale Ballet dienden
het beleidsplan in, aan de opzet
waarvan Van Vlijmen heeft meege
werkt. Daaruit vloeit een ruimer
budget voort voor elk van de gezel
schappen met het oog op het be
spelen van het nieuwe muziekthea
ter in Amsterdam, de Stopera.
De minister heeft het plan aan
deskundigen voorgelegd. Met de
benoeming van Van Vlijmen loopt
hij vooruit op het oordeel van de
commissie. Voor de zekerheid be
houdt Van Vlijmen zich het recht
voor zijn functie per 1 september
1988 neer te leggen.
LEIDEN/HILVERSUM (GPD) -
In interviews naar aanleiding van
zijn vertrek naar Leiden heeft Boe
len de laatste weken veel kritiek op
zijn vorige werkgever geuit. In de
ze krant zei hij: "De vijandige sfeer
die daar (bij de VARA, red.) heerst
en het beleid dat wordt gevoerd,
zinnen me al lang niet meer. Men
sen durven er niet meer voor hun
mening uit te komen". In NRC-
Handelsblad: "Misschien komt het
ze wel goed uit, weer een dure post
de deur uit Ze vinden het veel aan
trekkelijker met free-lancers te
werken, die kun je een schop on
der hun kont geven als ze niet meer
presteren".
VARA-directeur Maurice Koop
man noemt de kritiek van Boelen
op het beleid van de VARA "perti
nente nonsens". Koopman: "Het
valt natuurlijk niet te ontkennen
dat Boelen een belangrijke kracht
voor de VARA is geweest. Hij heeft
schitterende dingen gedaan, maar
de laatste jaren had hij toch wat
problemen. Hij gaf mij op een ge
geven moment te kennen dat hij
wilde stoppen met het schrijvers
collectief, omdat hy een aantal ge
heel nieuwe dingen wilde gaan
doen. Daaruit is de serie ,Man al
leen' voortgevloeid. Twee seizoe
nen lang, maar dat bracht toch niet
helemaal het succes waarop hij ge
hoopt had. Daarna is eigenlijk het
zelfde gebeurd met de serie rond
André Hazes. Maar dat hij door ons
zou zijn gedwarsboomd, zoals nu
wordt gesuggereerd, is echt non
sens. Als hij iets nieuws wilde,
heeft hij daar altijd alle ruimte voor
gekregen. Daarom heb ik zijn kri
tiek met grote verbazing gelezen
en gehoord".
KooDman bevestigt dat hij in
april van dit jaar positief heeft ge
reageerd op het verzoek van Boe
len hem voor een half jaar „uit te
lenen" aan de TROS. Boelen zou
voor die omroep een tweede serie
van ,De kip en het ei' gaan regisse
ren. Door zijn benoeming als
schouwburgdirecteur in Leiden
moest hij daar kort daarop vanaf
Frans Boelen heeft achttien jaar
bij de VARA gewerkt en maakte
als regisseur succesvolle program
ma's als de Stratemaker-op-zee-
show, FC Avondrood, J.J. de Bom-
show en de Late Late Lien show.
AMSTERDAM (ANP) - In het Ne
derlands Scheepvaart Museum in
Amsterdam heeft minister Brink
man gisteren de eerste overzichts
tentoonstelling van de 17e eeuwse
maritieme schilder Ludolf Bakhui
zen geopend.
Bakhuizen was naast de Van de
Velde's, de meest vooraanstaande
Expositie zeeschilder Bakhuizen
zeeschilder en -tekenaar in de Ne- Op de tentoonstelling, die mede
derlanden in de 17de eeuw. Vol- ter gelegenheid van SAIL 85 ge-
gens het museum is nog nooit eer- houden wordt, zijn ruim dertig
der een representatief overzicht schilderijen, dertig tekeningen en
van het werk van Bakhuizen gege- tien prenten, afkomstig uit binnen-
ven. en buitenland, te zien. De thema's
van de werken van Bakhuizen heb
ben vooral betrekking op schepen
en water. Nu en dan koos hij echter
ook bijbelse onderwerpen. De ex
positie omvat verder documenten,
die betrekking hebben op het le
ven van de schilder. De tentoon
stelling in het museum duurt tot en
met 25 augustus.
AMSTERDAM (ANP) - Ongeveer
250 kunstinstellingen, allerlei ge
zelschappen, muziekensembles,
dansgroepen en dergelijke zullen
van vrijdagavond 23 tot en met
zondag 25 augustus weer vertegen
woordigd zijn op de achtste Uit
markt in de Amsterdamse binnen-
Achtste Uitmarkt Amsterdam
stad. Op de Dam en Rokin en in de zal gebeuren met optredens op
Nes zullen zij die dagen tonen wat twaalf binnen- en buitenpodia en
Amsterdam het komende seizoen een grote informatiemarkt met 130
zoal te bieden heeft op een breed kramen.
terrein van kunst en cultuur. Dat De afgelopen jaren is de Uit
markt uitgegroeid tot een enorm
festijn dat vorig jaar 350.000 bezoe
kers trok.
De Boekenmarkt zal als onder
deel van het geheel zowel op zater
dag als zondag plaats vinden op de
Dam. Ongeveer vijftig uitgeverijen
zullen daar deel van uitmaken.
Gouden Kurhausboek
DEN HAAG (GPD) - Het Kurhaus
heeft in de afgelopen eeuw vele be
roemde gasten gehad, die er hun
handtekening op de fraai vaak ver
sierde bladen van het Gouden
Boek mochten zetten. Schilders
van de Haagse school hebben de
bladzijden opgesierd en her en der
heeft een binnenlandse of buiten
landse cartoonist er zijn sporen in
nagelaten. Samen met foto's uit het
Haagse gemeentearchief en bege
leidende teksten geeft een tentoon
stelling over het gastenboek een
aardig beeld van een tijd, toen het
Kurhaus alleen nog werd bezocht
door mensen met heel veel geld.
De tentoonstelling is tot 31 au
gustus te bezichtigen in de galerij
van het Kurhaus.
HOORN (ANP) - De Nederlandse
Museumvereniging vreest de slui
ting van tientallen nu nog door het
rijk gesubsidieerde musea als de
Tweede Kamer instemt met de vo
rige week door minister Brinkman
(WVC) ingediende Nota Museum
beleid. Veel musea worden in elk
geval bedreigd in de 'uitoefening
van hun normale taken'. De nota is
te eenzijdig gericht op geld, aldus
de vereniging.
Minister Brinkman wil het mu
seumbeleid decentraliseren. De
koppelsubsidies aan niet-rijksmu-
sea zullen worden beëindigd. De
lagere overheden moeten wat dit
betreft de taken van het rijk over
nemen, aldus de nota van de be
windsman. De Museumvereniging
meent dat veel provincies en ge
meenten echter "onvoldoende zijn
toegerust of niet bereid zijn" om de
hen toegedachte rol te spelen.
De vereniging betreurt het ver
der dat de nota zich beperkt tot
Brinkman's eigen ministerie: een
groot aantal door andere ministe
ries bekostigde musea bliift buiten
beeld. De museumvereniging
noemt dit "een gemiste kans om
nu eindelijk eens tot één totaal mu
seumbeleid te komen". De vereni
ging acht het niet uitgesloten dat
decentralisatie leidt tot "verbrok
keld beleid".
De museumvereniging maakt
zich tot slot zorgen over de finan
ciering van een aantal door de mi
nister bepleite nieuwe initiatieven.
"Voor de plannen rond het natio
naal foto-instituut en een nationale
natuurhistorische presentatie
blijkt in het geheel geen geld be
schikbaar", aldus de NMV.
JONGE SCHILDERS - Van 6 juli
tot en met 21 juli is in 't Huys De-
ver in Lisse de tentoonstelling
"Jonge Schilders uit Zuid-Hol
land" te zien. Deze expositie is sa
mengesteld uit de inzendingen van
jonge kunstenaars uit Zuid-Hol
land die in aanmerking willen ko
men voor de Koninklijke Subsidie
voor Vrije Schilderkunst. Ieder
jaar reikt de koningin aan zes jonge
schilders deze subsidie uit.
