VS: maatregelen
tegen Libanon
Onafhankelijk Mozambique blijft straatarm
TWEEVERDIENERS KUNNEN NOG STEEDS
TERUGGAAF VOETOVERHEVELING
AANVRAGEN.
Economische blokkade overwogen
Berufsverbote
afgeschaft
in Saarland
Vooruitgang in overleg
Afghanistan-Pakistan
Gorbatsjov
naar Parijs
'Indonesië
terroriseert
Oost-Timor'
BELGEWOON 06-0543 DE BELASTINGTELEFOON.
WOENSDAG 26 JUNI 1985
BUITENLAND
PAGINA 7
WASHINGTON De Verenigde Staten overwegen harde maatregelen tegen Libanon als
de huidige inspanningen om de gijzelingscrisis tot een oplossing te brengen niet binnen
enkele dagen resultaat gaan opleveren. Dit heeft de woordvoerder van het Witte Huis
gisteren gezegd. President Reagan heeft, zo verklaarde hij, slechts militaire actie uitgeslo
ten om de gijzelaars te bevrijden en niet andere militaire opties.
BONN - De Westduitse deelstaat
Saarland heeft het zogenaamde ex-
tremistenbesluit afgeschaft. Dat
betekent dat bijvoorbeeld leden
van de Duitse communistische
partij DKP weer ambtenaar kun
nen worden. Hetzelfde geldt overi-
door
Hans Amesz
gens voor leden van de neo-fascis-
tische MPD. Het extremistenbe-
sluit dateert uit 1972 en is destijds
als Radikalenerlass uitgevaardigd
om te voorkomen dat extremisten
van links of rechts in overheids
dienst zouden komen.
De praktijk leidde tot een gigan
tische snuffelactie, waardoor hon
derdduizenden jonge mensen op
hun zogenaamde trouw aan de
Grondwet werden onderzocht.
machinist of kerkhoftuinier
den. Deze zogenoemde Berufsver-
bote hebben jarenlang de binnen- deelstaat
de binnenlandse veiligheidsdienst.
Vele prominenten ondersteunden
de acties tegen de Berufsverbote.
De laatste jaren is het radicalen-
besluit minder streng toegepast.
De automatische controle van sol
licitanten voor een overheidsfunc
tie werd afgeschaft. Er werd alleen
gecontroleerd als er verdenking
bestond. Niettemin zijn toch nog
Communisten mochten geen trein- regelmatig mensen slachtoffer van
het besluit.
Het Saarland gaat er n
principe
landse politieke discussie beheerst een sollicitant naar een overheids-
en zoals de minister van binnen- functie de beginselen van de vrije
landse zaken van het Saarland, democratische staatsvorm is toege-
Friednch Lapple opmerkte, de daan, zoals het in de Grondwet is
naam van de Bondsrepubliek geformuleerd. De autoriteiten zul-
Duitsland in het buitenland zeer ien pas ingrijpen als blijkt dat een
veel schade berokkend. In West- ambtenaar bij de uitoefening van
Duitsland ontstond een klimaat zijn werk niet meer trouw aan de
i angst voor de 'snuffelaars' van Grondwet is.
Tot de maatregelen die Reagan be
studeert behoren het uitschakelen
van het vliegveld van Beiroet en
een economische blokkade van Li
banon, zo liet zegsman Larry Spea-
wateren, maar het is buitengewoon
onwaarschijnlijk dat de VS in staat
zouden zijn niet alleen de belang
rijke Libanese havens te verzege
len (met mijnen bijvoorbeeld)
kes weten. Politieke commentato- maar ook de talloze kleine inham
die
bestempelden deze
dreigende taal van het Witte Huis schapen lijken,
onmiddellijk als 'medicijn
Amerikaanse volk', dat vooral niet
de indruk mag krijgen dat zijn pre-
smokkelwerk ge-
En zelfs al zouden de Amerika-
besluiten de belangrijke
sident even machteloos als destijds keers- en vervoersslagader tussen
Jimmy Carter de afloop
gijzeling afwacht.
door
Henk Kolb
Speakes heeft ook laten weten
dat acties tegen Syrië, Iran en Li-
bië, die hij bestempelde als de vervult, Nabih Berri (tevens Liba-
Beiroet en Damascus door te snij
den, dan nog zal dat verdere be
voorrading vanuit Syrië moeilijker
maken, maar niet verhinderen.
Het vliegveld van Beiroet is een
belangrijker doelwit, dat met name
van belang is voor de sji'itische
Amalgroep onder leiding van de
man die in de onderhandelingen
de gijzeling een centrale rol
steunpilaren van het internationale
terrorisme, niet uitgesloten zijn.
Reagan (die zijn vakantie op zijn
Californische ranch voorlopig
heeft geschrapt) staan echter wei
nig middelen ter beschikking om
de gijzelaars te dwingen tot vrijla
ting van de in totaal 47 gevangenen
die zij in en om Beiroet voorname
lijk verborgen houden.
Een Amerikaans smaldeel met
veel vuurkracht, mariniers, tanks,
vliegtuigen en helikopters uitge
rust, vaart net buiten de Libanese
wereld het tragische land reeds ten
dode had opgeschreven. De einde
loze reeks van specialisten op het
gebied van het Midden-Oosten die
het Amerikaanse publiek dagelijks
krijgt voorgeschoteld heeft weinig
vertrouwen in de mogelijkheden
die de VS ten dienste staan om vrij
lating van de gegijzelden af te
dwingen.
Israël heeft dé VS nu (per brief)
volledige samenwerking aangebo
den. Sommigen in Washington
zeggen dan ook dat er wel degelijk
kansen zijn op een spoedige en
vreedzame afloop van de gijzeling,
temeer omdat ook Amal-leider
Berri zegt nieuwe voorstellen in
die richting te willen doen. Het is
dan ook niet uitgesloten dat de har
dere en dreigender taal van het
Witte Huis behoort bij de inspan
ningen om politiek gezichtsverlies
te voorkomen. Een oplossing nu
zou Amerika de kans laten te zeg
gen dat Reagans dreigementen de
doorslag hebben gegeven.
HALLETT (AP) - Bij een ontploffing van e<
omgekomen, worden er twee vermist
ADVERTENTIE
Katwijk
Heemstede - Binnenweg 114;
Lelden - Haarlemmerstraat 58;
Sassenheim - Hoofdstraat 253;
VI aar dingen - Hoogstraat 209;
Wassenaar - Langstraat 7;
Voorschoten - Schoolstraat 116
Buitenland kort
Sji'iten Spanje
Een Spaans gerechtshof heeft
gisteren twee Libanese sji'ieten tot
23 jaar gevangenisstraf veroor
deeld voor een poging tot moord
op een Libische diplomaat vorig
jaar. De diplomaat overleefde de
aanslag, en raakte slechts licht ge
wond. Tijdens de kaping van het
TWA-toestel in Beiroet werd de
vrijlating van de twee sji'iten
geëist, een eis die later werd inge
trokken.
nees minister van justitie). Het
vliegveld is Libanons belangrijkste
draaideur, maar behalve de lokale
maatschappij Middle East Airlines
doet geen belangrijke luchtvaart-'
onderneming Beiroet nog aan.
De VS stellen zich voor bondge
noten en andere landen te vragen
hun vluchten naar Beiroet niet te
hervatten, op straffe van ontzeg
ging van landingsrechten in Ame
rika. Al een jaar of elf heeft Liba
non voortdurend overleefd als de GENÈVE (DPA/UPI) - In de vierde ronde van indirecte onderhandelin
gen hebben Afghanistan en Pakistan vooruitgang geboekt. Dit heeft Die-
go Cordovez, die namens de Verenigde Naties tussen de twee landen
bemiddelt, gisteren meegedeeld. De plaatsvervangend secretaris-gene
raal van de VN wees er tegelijk op dat er nog moeilijke politieke beslissin
gen genomen moeten worden.
Op 27 augustus zetten de twee landen hun besprekingen voort. In de
tussentijd zullen de ministers van buitenlandse zaken in hun hoofdste
den verslag uitbrengen en „nadenken" over volgende stappen. De be
sprekingen verlopen via een ingewikkelde constructie, omdat de twee
landen niet direct met elkaar willen praten.
Van vrijdag tot maandag heeft Cordovez nu eens met de Afghanen
onder leiding van minister Shah Mohammad Dost, dan weer met de Pa-
kistanen onder aanvoering van minister Sahabzada Yaqub Khan gespro
ken.
Op een persconferentie verklaarde de VN-bemiddelaar dat de twee par
tijen amendementen hebben ingediend op een ontwerpverdrag dat Cor
dovez had opgesteld. Naar zijn mening is „op enkele punten" overeen
stemming bereikt.
Naar Cordovez verklaarde heeft hij de vertegenwoordiger van Teheran
in Genève op de hoogte gehouden van het verloop van de besprekingen.
vuurwerkfabriek in het noordoosten van Oklahoma zijn 21
zijn er vijf gewond, waarvan een in een kritieke toestand
verkeert. De explosie kon tot 20 kilometer in de omtrek gevoeld worden. Ramen in de omgeving braken, verschil
lende auto's vlogen in brand evenals drie stukken grasland. Redders zoeken nog naar de twee vermisten, (foto ap)
PARIJS (AP/Rtr) - De Russische
leider Michail Gorbatsjov zal dit
najaar Frankrijk bezoeken, zo
heeft de Franse parlementariër
Claude Estier verklaard. Volgens
Estier zou de voormalige Russi
sche ambassadeur Stephan Cher-
wonenko dit gezegd hebben tegen
Jean Louis Blanco, de stafchef van
het presidentiële Elysée-paleis.
Cherwonenko is momenteel met
een Russische parlementaire dele
gatie in Frankrijk en zal vanmid
dag president Mitterrand bezoe
ken.
De Franse minister van buiten
landse zaken Roland Dumas heeft
11 juni verklaard dat de Frans-Rus
sische dialoog 'waarschijnlijk op
het hoogste niveau zal doorgaan
voor het eind van 1985.' Gorbatsjov
heeft al een uitnodiging van Mitter
rand aanvaard die deze hem in
maart tijdens zijn bezoek aan Mos
kou voor de begrafenis van de
voormalige Sowjetleider Tsjernen-
ko gedaan had. Gorbatsjov heeft
sinds hij aan de macht is nog geen
reizen naar het Westen gemaakt.
Gorbatsjov zal mogelijk ook een
rede houden in het Europees parle
ment in Straatsburg. Dat meldt het
Westduitse blad de Stuttgarter Zei-
tung.
De krant meldt dat de voorzitter
van het parlement, de Fransman
Pierre Pflimlin, bevestigd heeft dat
de communistische afgevaardig
den van plan zijn in een motie te
vragen Gorbatsjov uit te nodigen.
Pflimlin is volgens de Stuttgarter
Zeitung van mening dat er „geen
enkele kans" bestaat dat er een uit
nodiging zal uitgaan naar het
Kremlin, maar andere parlementa
riërs denken dat het uiterst moei
lijk zal worden om de Sowjet-lei-
der te weigeren. De Amerikaanse
president Reagan sprak de Euro
parlementariërs op 8 mei toe.
DEN HAAG (ANP) - Volgens Am
nesty International maakt het In
donesische leger op Oost-Timor
,zich sinds de invasie in december
1975 stelselmatig schuldig aan het
schenden van de mensenrechten.
Duizenden mensen, zowel burgers
als onafhankelijkheidsstrijders,
zijn willekeurig vermoord of „ver
dwenen" nadat ze waren gearres
teerd en gemarteld.
Dit schrijft de internationale or- ken aan deze mishandelingen. Ver-
ganisatie voor de mensenrechten der zijn op grote schaal mensen ge-'
in een vandaag verschenen rapport deporteerd naar het eiland Atauro
over het optreden van het Indone- voor de noordkust van het eiland
sische leger tussen december 1975 waar erbarmelijke toestanden
en december 1984. De slachtoffers heersen,
zijn mensen die ervan worden ver
dacht al of niet actief gemene zaak Zo schat de organisatie dat zeker
te maken met het Fretilin, het Re- een derde van de bevolking van
volutionair Front voor de Bevrij- Oost-Timor - ca. 200.000 mensen -
ding van Oost-Timor. sinds de invasie overleden is als ge-
Amnesty kent talloze gevallen volg van de strijd tussen het leger
van gevangenen die met elektri- en het Fretilin. Ze stelt dat ze niet
sche schokken behandeld, afge- precies op de hoogte is van de toe-
tuigd of bijna de verdrinkingsdood stand, maar dat komt omdat het
gestorven zijn. Sommigen bezwe- heel moeilijk is toegang te krijgen
tot het eiland en de autoriteiten
daarover zelf maar weinig over los
laten. De officiële lijn is dat de toe
stand in de voormalige Portugese
provincie „normaal" is.
Zo is Indonesië de laatste twee
jaar weliswaar begonnen met het
berechten van politieke gevange
nen maar onafhankelijke waarne-
-mers van buitenaf worden niet toe
gelaten. Het Internationale Comité
van het Rode Kruis (ICRC) heeft
dan wel enige bezoeken mogen af
leggen, maar pas na jaren en met
de nodige beperkingen. Het ICRC
werd ondanks afspraken ook be
lemmerd in zijn hulpprogramma,
aldus het Amnesty-rapport.
Daar komt bij dat bezoekers als
ze tot het eiland worden toegelaten
in hun bewegingsvrijheid worden
belemmerd, voortdurend in de ga
ten worden gehouden of begeleid
worden door tolken die zijn aange
wezen door de autoriteiten en die
klachten of andere negatieve feiten
verzwijgen.
Kunsthart
Keith Castle, de Brit die van alle
Britten met een kunsthart het
langst overleefde, is maandag in
zijn woning in Battersea op 58-jari-
ge leeftijd overleden. De oorzaak
van het overlijden is nog niet be
kend. Castle, die zijn kunsthart
had gekregen in augustus 1979,
was enkele maanden geleden op
nieuw geopereerd en hij leek zich
daarvan goed te herstellen.
Suriname
In verband met een nijpend te
kort aan deviezen heeft de regering
van Suriname gisteren besloten de
aflossingen op een lening van 50
miljoen gulden aan de Algemene
Bank Nederland op te schorten.
Minister van financiën Norman
Kleine benadrukte bij de bekend
making dat de ABN geen schade
zou lijden door het besluit, omdat
de Nederlandse regering een kre
dietgarantie op de lening zou heb
ben gegeven.
Soares
De Portugese premier, Mario
Soares, heeft gisteren bij president
Eanes officieel zijn ontslag inge
diend. Na het uiteenvallen van de
coalitie van Soares' Socialisten en
de liberale Sociaaldemocratische
partij had de premier de Portugese
president al op de hoogte gebracht
van het voornemen zijn ontslag in
te dienen.
Oorlogsmisdadiger
In de VS wordt de van oorlogs
misdaden verdachte immigrant
Konrads Kalejs niet op borgtocht
vrijgelaten. Justitie heeft besloten
dat de nazimisdadiger door de im
migratiedienst vastgehouden mag
worden. De immigratiedienst
vindt het van belang Kalejs vast te
houden tot zijn uitwijzing. De 72-
jarige is inmiddels een rijk man
met huizen in Florida en Chicago.
Hij heeft in de oorlogsjaren de SS
geholpen een heel dorp in zijn ge
boorteland Letland uit te moorden.
MAPUTO - Op 25 juni 1975 werd
de voormalige Portugese kolonie
Mozambique na een langdurige en
bloedige strijd onafhankelijk. Deze
strijd was op de dag af 13 jaar daar
voor aangevangen, toen het Frente
de Libertacao de Mocambique, be
ter bekend als het Frelimo, werd
opgericht, als een fusie van drie
reeds actief opererende nationalis
tische verzetsorganisaties. Parallel
met verzetsorganisaties in de toen
malige overige Portugese kolonies
in Afrika - die van Angola (MPLA)
en Guinee-Bissau (PAIGG) - werd
vanaf dat moment met succes het
fascistische koloniale Portugese
bewind van Salazar bestreden.
door
Ruud de Wit
De coup van een aantal jonge of
ficieren in Portugal, op 25 april
1974, die de geschiedenis is inge
gaan als de 'Anjerrevolutie', bete
kende ook het begin van het einde
van de koloniale Portugese over
heersing in Afrika. Na de onafhan
kelijkheid stond het marxistisch-
leninistische Frelimo, onder lei
ding van president Samora Ma-
chel, voor de zware taak van dit uit
gebuite en verwaarloosde .stukje
Zuidoost-Afrika een leefbare zelf
standige staat te maken.
Nu, na tien jaar, moet echter ge
constateerd worden, dat Mozambi
que slechts van de regen in de drup
is geraakt. Gebrek aan kader, een
slechte infrastructuur, droogte, ge
ringe economische en industriële
groei, een vijandige en machtige
buur (Zuid-Afrika), en de overal
aanwezige dreiging van Renamo-
rebellen, hebben het land tot een
van de armste landen van Afrika
gemaakt en er zijn er maar weini
gen in de hoofdstad Maputo, het
voormalige Lourenco Marques, die
met optimisme in de Afrikaanse
toekomstzon durven te kijken.
Sinds begin mei van dit jaar is er
steeds elektriciteit geweest in Ma
puto en als de kraan wordt openge
draaid, hoeft men niet langer ver
baasd te zijn, dat er water uit komt.
Een ongekende luxe voor ieder
een, zelfs voor de westerse diplo
maten, die - gezien de levensom
standigheden voor de inwoners
van de hoofdstad toch niet echt
te klagen hebben. De afgelopen ja
ren ging er geen week voorbij, zon
der dat de stroom uitviel, soms
voor enige dagen. Aanslagen van
Renamo-rebellen op de elektrici
teitsleidingen die de stroom vanuit
Zuid-Afrika leveren, waren hier
voor verantwoordelijk.
Viering
is verbeterd, heeft het mis. Nog
steeds wordt iedereen afgeraden 's
avonds of 's nachts buiten Maputo
te gaan of een reis over de weg te
maken zonder legerbescherming.
De belangrijkste reden voor de lu
xe van stroom en water in Maputo
moet dan ook op het conto van de
viering van 10 jaar onafhankelijk
heid geschoven worden. Immers,
hoe kun je deze feestelijke gelegen
heid met minstens 60 delegaties uit
bevriende naties, voornamelijk uit
het Oostblok en de frontlijnstaten,
luister bijzetten zonder stroom of-
water?
Vandaar dat het leger al enige
maanden wordt ingezet om de
elektriciteitsmasten tussen de
Zuidafrikaanse grens en Maputo te
bewaken, zodat de buitenlandse
gasten niet de indruk kunnen krij
gen, dat het bewind van Frelimo-
president Samora Machel zelfs zijn
eigen hoofdstad niet langer onder
controle heeft.
Gelukkig voor de buitenlanders
hoeven ze niet naar Beira, de twee
de stad van Mozambique. Hier is,
omgekeerd aan Maputo, al sinds 8
mei, dus bijna twee maanden, geen
stroom meer, terwijl het water uit
de kranen slechts schaars wil stro
men. Daar zijn ook alle mannelijke
inwoners tussen de 18 en 40 jaar
van straat gehaald en onder de mi
litie geroepen, teneinde de drei
ging van Renamo-rebellen af te
houden.
Het moet gezegd worden, tien
jaar onafhankelijkheid heeft Mo
zambique geen vooruitgang ge
bracht. Menigeen in Beira en Ma
puto, de traditionele vakantieplaat
sen van respectievelijk de blanke
voormalige Rhodesiërs en Zuid
afrikanen, die zich de situatie van
voor de onafhankelijkheid kan her
inneren, denkt met enige weemoed
terug aan de tijd, dat de schitteren
de stranden en boulevards in ieder
geval de indruk gaven van wel
vaart en glamour; tenminste voor
hen die het konden betalen.
Villa's
Nu liggen de boulevards er verla
ten bij, zijn de villa's van de Portu
gese kolonisten en de Rhodesische
en Zuidafrikaanse vakantiegan
gers verlaten en bouwvallig, en
kost het veel moeite om een bord
eten te krijgen in een restaurant of
om een hotel te vinden. Daar kan
aan worden toegevoegd, dat Mapu
to nog slechts de enige stad in dit
immense land (circa 20 maal Ne
derland) is, dat met een zekere
vorm van regelmaat per vliegtuig
kan worden aangedaan. Treinen
rijden er amper meer in het land en
door kerosine-schaarste kan het
weken duren, voordat er een vlieg
tuig opstijgt naar het noorden of
noordoosten. En over de weg is het
veel te gevaarlijk.
Honderdduizend mensen trokken gisteren door de straten i
~)m tien jaar onafhankelijkheid luister bij te zetten.
Wat men ook over 10 jaar Felimo-
bewind kan zeggen, consequent is
het wel geweest. Steeds opnieuw
heeft het de strijd tegen blank ko
lonialisme en overheersing in de
buurlanden, solidair ondersteund.
Op 3 maart 1976 sloot het, conform
het sanctie-besluit van de Verenig
de Naties, de grenzen met het
buurland Rhodesië, hoewel het
zelf daarvoor de hoogste prijs
moest betalen, omdat Beira de be
langrijkste aanvoerhaven was voor
het Ian Smith-bewind. Ook gaf Mo
zambique actieve steun aan de ZA-
NU, de onafhankelijkheidsbewe
ging van Robert Mugabe, tegen de
blanke Rhodesiërs,' wat het land
kwam te staan op menige vergel
dingsactie van blanke Rhodesi
sche en Zuidafrikaanse comman
do's.
Na de onafhankelijkheid van
Zimbabwe in 1980 ging Frelimo
ook door met de steun aan het
ANC, de Zuidafrikaanse onafhan
kelijkheidsbeweging, maar die
steun leverde het land slechts mili
taire en economische represailles
van de kant van de Zuidafrikaners
op. Het blanke minderheidsbe
wind, dat tot dan toe Maputo ge
bruikte als haar belangrijkste im-
en exporthaven, besloot die activi
teiten met Mozambique drastisch
terug te brengen. In plaats daarvan
bestookte het enige keren ANC-
doelen in Maputo en ondersteunde
en trainde het de talrijke Rhodesi
sche, Portugese en zwarte 'onte
vredenen', die zich in Zuid-Afrika
hadden verzameld. Aldus werd de
guerrilla-oorlog in Mozambique
van de Renamo op gang gebracht,
die tot op de dag van vandaag het
land verscheurt en onbestuurbaar
maakt.
Droogte
Tenslotte was daar de droogte,
die dit land met zijn grote agrari
sche potentie, vier jaar teisterde en
welke meer dan 100.000 Mozambi-
quanen het leven kostte.En on
danks redelijke regens gedurende
de maanden december-januari
dreigt er volgens deskundigen
over enige maanden een nieuwe
ramp, wanneer de toegezegde wes
terse voedselhulp tot stilstand is
gekomen. Nu al wordt in kringen
van westerse voedseldeskundigen
een ramp in de provincies Gaza en'
Tete voorspeld, welke die van vo
rig jaar in een nog kwalijkere scha
duw zal stellen.
Wat heeft 10 jaar Frelimo-onaf-
hankelijkheid dan wel bereikt, zal
menigeen zich afvragen. Hoe te
genstrijdig het ook moge klinken
na het voorgaande, er zijn wel de
gelijk belangrijke zaken gereali
seerd in Mozambique, met name
op het terrein van het onderwijs en
de medische voorziening. Toen de
Portugezen in 1975 Mozambique
verlieten, bleef een zwarte bevol
king achter die voor 96 procent
analfabeet was. Tot 1950 volgde er
geen enkele zwarte Mozambiquaan
middelbaar onderwijs en in 1968
werden maar 41 leerlingen van
Afrikaanse afkomst toegelaten tot
het middelbaar onderwijs.
Vlak voor de onafhankelijkheid
waren er onder de 4500 studenten
aan de universiteit in het toenmali
ge Lourenco Marques niet meer
dan veertig Afrikanen. Een alfabe-
tisatiecampagne heeft deze situa
tie, ondanks de zeer moeilijke om
standigheden, aanzienlijk verbe
terd en momenteel genieten de
meeste Mozambiquanen een vorm
van onderwijs, waarbij een belang
rijke plaats is ingeruimd voor de
Indrukwekkend waren ook de
resultaten op het gebied van de ge
zondheidszorg in de eerste jaren
van de onafhankelijkheid. In de
koloniale tijd was gezondheidszorg
slechts weggelegd voor de Portu
gese bevolking van de grote ste
den. Na het vertrek van de Portu
gezen in 1975 klapte de gezond
heidsvoorziening echter volledig
in elkaar. Door het fenomeen 'blo-
tevóetendokter', een persoon die
door de plaatselijke bevolking
werd uitgekozen voor een zes
maanden durende opleiding, waar
door hij haar kon helpen de ele
mentaire gezondheidsvoorziening
zelf te organiseren, werd elimentai-
re medische hulp tot diep in het
land gebracht.
Landbouw
Ook het landbouw-beleid, het
paradepaardje van het Frelimo-be-
wind, leek een goede toekomst te
hebben. Conform de richtlijnen
van het Frelimo-congres werd be
sloten tot een grootschalige
aanpak, gestoeld op de immense
landbouwgebieden, die door de
Portugezen waren achtergelaten.
Evenwel geringe productiviteit,
gebrekkig kader, de onveiligheid
en de droogte maakten van Mo
zambique niet het verwachte land-
bouwexport-land, maar een land
dat zelfs niet aan de eigen behoef
ten kon voldoen.
Al met al moet worden geconclu
deerd, dat van Machel's uitspraak
van 1975, dat Mozambique een wel
varend en onafhanklijk derde we
reld-land zou worden, weinig te
recht is gekomen. Aan de ene kant
wordt het militair gesteund door
het Oostblok en anderzijds is het
steeds meer afhankelijk van wes
terse financiële injecties, wat haar
onafhankelijke positie niet heeft
bevorderd. En economisch is Mo
zambique de afgelopen tien jaar
weinig verder gekomen te zijn, dan
de deplorabele toestand waarin het
bij de onafhankelijkheid reeds ver
keerde.
ADVERTENTIE
Publikatie van de belastingdienst
Als u nog niet bent toegekomen aan het aanvragen van een
ZV teruggaaf voetoverheveling, hebt u nog tot 30 september
de gelegenheid. VragenTwijfels? Bel tijdens kantooruren de
gratis BelastingTeleföon. Dat kan nog tot en met 19 juli.