Mengele zo goed
als zeker dood
Arne Treholt, van diplomaat tot superspion
Officieel Braziliaans rapport:
1
Nederlandse kolonie
in Mozambique bezorgd
ZATERDAG 22 JUNI 1985
BUITENLAND
PAGINA 7
ATHENE (AP) - Met optredens
van dertig groepen uit Nederland,
Spanje, Engeland, België, Frank
rijk en West-Duitsland is gisteren
het half jaar geopend waarin Athe
ne de eerste culturele hoofdstad
van Europa is. Honderden verbaas
de Atheners en toeristen zagen op
de pleinen kunstenaars gekleed in
kleurige punkkleren springen,
dansen en onverwachte happe
nings opvoeren.
De officiële opening die bijge
woond werd door de 15 Europese
ministers van cultuur, president
Mitterrand van Frankrijk en de
Westduitse minister van buiten
landse zaken Genscher vond gis
teravond plaats op de Akropolis.
De opening werd gevolgd door een
banket bij de Agora, het oude
marktplein van de stad.
Het idee om om het half jaar een
stad te benoemen tot culturele
SAO PAULO (AP) Internationale medische deskundigen hebben tijdens twee weken
d.ur«?n,d(r onderzoekingen 'met redelijke wetenschappelijke zekerheid' vastgesteld dat het van de Grïeksf mSer
stoffelijk overschot, dat op 6 juni in de Braziliaanse kustplaats Embu werd opgegraven, mwMclinTMerraün cn haar Fran:
van Josef Mengele is. se collega Jack Lang. De kosten
voor Athene bedragen bijna 20 mil-
Athene nu
culturele
hoofdstad
joen gulden. Het openingspro
gramma omvat popconcerten,
volksdansen, schaduvrtheater en
de opvoering van Handels opera
Xerxes door het staatstheater van
Karlsruhe.
De Franse president Mitterrand
opent vandaag een tentoonstelling
van beelden van Rodin in de Natio
nale Kunstgalerie waar ook het be
roemde schilderij van Delacroix
'Griekenland wenend bij de ruïnes
van Messolonghi' tentoongesteld
gaat worden. De Duitse minister
Genscher zal een tentoonstelling
openen in het voormalige Atheen-
se huis van de archeoloog Heinrich
Schliemann met vondsten uit zijn
opgravingen in Troje.
In de-vissershaven Perama bij
Kortstondige
kaping in
Noorwegen
ppn OSLO (DPA/Rtr/AFP/UPI) - Een
mPt Noorse jongeman (20), die gisteren
een verkeersvliegtuig kaapte op
een binnenlandse vlucht van
Trondheim naar Oslo, heeft zich
aan de politie overgegeven. Alle
116 passagiers en de bemanning
konden het vliegtuig ongedeerd
verlaten.
Ooggetuigen op de luchthaven
Athene zal Melina Mercouri een re
plica van een oud schip uit de tijd
van Alexander de Grote te water
laten. Het schip is gereconstrueerd
aan de hand van een wrak dat 16
jaar geleden bij Kyrenia in het
noorden van Cyprus gevonden
werd. Zeilers en archeologen ho
pen in de loop van dit jaar nog te
ontdekken hoe er met het schip ge
zeild moet worden.
In Pireaus zal ei
vaarttentoonstelling zijn met
15.000 voorwerpen vanaf de vroeg
ste Griekse geschiedenis tot de 19-
eeuwse onafhankelijkheidsoorlog
tegen het Ottomaanse Turkije.
De tien ministers van cultuur
van de EG houden morgen een bij
eenkomst in Delphi over de cultu
rele betrekkingen tussen Oost
de Atheense openluchtthea
ters tal van beroemde theater-, ope
ra- en balletgezelschappen optre
den en zullen honderden geleerden
congresseren over onderwerpen
van moderne filosofie tot Byzan
tijnse kunst.
De Braziliaanse leider van het on
derzoek, Romeu Tuma, zei dat er
'uit onderzoektechnisch oogpunt
absoluut geen twijfel over bestaat onderzoek.
tijdens het zwemmen overleden.
De politie opende het graf en nam
het stoffelijk overschot mee voor
dat het lijk van iemand anders
dan Josef Mengele'. Tuma
'Ik geloof dat we de conclusie
dat moeten aanvaarden, gelet op het
hier
het officiële onderzoeksrapport la- kaliber van de experts die
ter zal worden vrijgegeven. Hij hebben.' luidde de reactie
toonde een reconstructie van het Israëlische politiefunctionaris Me-
gelaat van Mengele die de Brazi- nachem Russek, een'autoriteit ten
liaanse, Amerikaanse, Westduitse
en Israëlische experts met behulp
van de modernste technieken heb- I
ben samengesteld.
De Amerikaanse gebitsdeskun-
dige dr. Lowell Levine zei dat de zijn teleurstelling uit dat Mengele
identiteit 'met redelijke weten- nooit berecht i
Mengele en een van de
buitenlandse specialisten die de
Braziliaanse politie hebben gehol
pen. Hij zei dat er 'weer een nazi
minder op de lijst staat' en sprak
schappelijke zekerheid is vastge- I
steld'. Hij las de slotalinea van het Wilmes Texeira
rapport, dat hij namens het Ameri
kaanse ministerie van justitie en
het Simon Wiesenthalcentrum in
Los Angeles heeft opgesteld en aan
de Braziliaanse politie heeft over
handigd. Bij het verlaten van het
kantoor van Tuma zei Levine: 'Het
De Braziliaanse onderzoeker dr.
dat de conclu-
'Met alle ele
menten die wij tot onze beschik
king hadden zijn wij in staat ge
weest een wetenschappelijk vast
staande conclusie te bereiken.'
De Braziliaanse politie had van
[meet af aan gezegd 'voor 90 pro-
is 'm. Er is geen mogelijkheid dat cent zeker' te zijn dat het lijk
r de meeste ge-
Mengele was. Op een vraag over
nog twijfels koestert ant-
zochte Duitse oorlogsmisdadiger woordde Tuma dat de resultaten
verplaatste zich begin juni
Brazilië, toen de politie tips uit
het politie-onderzoek en de be
vindingen van de medische des-
West-Duitsland natrok en bij het kundigen vrijgegeven zullen
Oostenrijkse immigrantenpaar den. 'Wie dan nog door wil gaan
Wolfram en Liselotte Bossert te-
recht kwam. Zij gaven toe dat ze
Mengele tijdens zijn achttienjarig
verblijf in Brazilië onderdak had
den geboden en leidden de politie
naar een graf in Embu, waar Men- s
gele was begraven. De Duitser, die gevens
verantwoordelijk wordt gehouden
voor de dood van meer dan 400.000
met onderzoeken gaat zijn gang -
geen probleem.'
De Braziliaan dr. Daniel Munoz
verklaarde dat de conclusie is ge
baseerd op vergelijkingen van de
stoffelijke resten met medische ge
gevens en foto's. Hij verwees met
name naar een spleet tussen de
tanden, de lengte van 1,75 meter,
in het concentratiekamp het haar en een afwijking aan het
Auschwitz, was op 7 februari 19?9 schaambeen. 'Het aantal overeen-
Zweedse ex-premier overleden
STOCKHOLM (AP) - Tage Er-
lander, de na-oorlogse leider van
de Zweedse sociaal-democraten die
23 jaar lang aan het hoofd heeft ge
staan van de Zweedse regering, is
vanmorgen op 84-jarige leefdtijd.
in een ziekenhuis in Stockholm
overleden.
Erlander, die in 1946 premier werd
en die post tot 1969 bekleedde, heeft
een groot aandeel gehad in de tot
standkoming van het uitgebreide
stelsel van sociale voorzieningen
waarom Zweden beroemd is.
De oud-premier, die al enkele jaren
leed aan een hartkwaal, werd in
maart opnieuw met hartklachten
in het ziekenhuis opgenomen.
(foto TT)
komsten in het opgegraven ge
raamte geeft aan dat dit hoogst
waarschijnlijk behoorde aan Josef
Mengele. Anders gezegd, het is
hoogst onwaarschijnlijk dat ie
mand anders zoveel punten van ge
lijkenis en zo weinig van verschil
zou vertonen.'
Simon Wiesenthal zei 'geen keus
te hebben dan de bevindingen van
de experts te aanvaarden'. Functio
narissen van het Simon Wiesen
thalcentrum in Los Angeles ver
klaarden dat er nog een aantal vra
gen zijn, die onbeantwoord zijn ge
bleven omdat de familie Mengele
geen medische gegevens heeft
voorgelegd. 'Daarom moeten de
geleerden genoegen nemen met 99
procent zekerheid in plaats van de
volle 100 procent.'
Polen vragen
vrijlating
Mich nik, Lis
WARSCHAU (UPI/Rtr) - Meer
dan 10.000 Polen hebben hun
handtekening gezet onder een peti
tie aan het parlement in Warschau
waarin ze vragen om vrijlating van
drie activisten van het verboden
vakverbond Solidariteit die vorige
week tot langdurige gevangenis
straffen veroordeeld zijn. Dit heeft
Jacek Kuron, een vooraanstaand
dissident, gisteren gezegd.
De petitie is opgesteld door de
activisten en heeft een week in het
land gecirculeerd. Uit onafhanke
lijk bron is vernomen dat Lech Wa
lesa als eerste de petitie heeft gete
kend.
Wladyslaw Frasyniuk kreeg 3,5
jaar gevangenisstraf, Adam Mich-
nik 3 jaar en Bogdan Lis 2,5 jaar
tijdens een proces in de havenstad
Gdansk. Hun advocaten hebben
aangekondigd dat ze in hoger be
roep zullen gaan.
De drie hadden opgeroepen tot
een staking uit protest tegen de
verhoging van de voedselprijzen
die eind februari haar beslag zou
krijgen. Maar de staking ging niet
door, omdat de prijsverhoging
werd uitgesteld.
Minister Olszowski van buiten
landse zaken, die een bezoek aan
Italië brengt, verklaarde eerder op
de dag dat de drie veroordeelden in
hoger beroep konden gaan. Pre
mier Craxi van Italië had gewei
gerd de Poolse minister te ontvan
gen vanwege de zware straffen.
overgaf.
Eerder was vernomen dat de eer
ste luchtpiraat in de geschiedenis
van Noorwegen een gesprek eiste
met de premier en de minister van
justitie om te praten over zijn grie
ven. De kaper was kortgeleden uit
de gevangenis ontslagen.
De kaping duurde drieeneenhalf
Overwinning van
zwarte vakbond
Moord in
Amerikaans
ministerie
WASHINGTON (AP) - Een ge
wapende man is gisteren het
zwaar bewaakte ministerie van
buitenlandse zaken in Was
hington binnengedrongen
waar hij een vrouw doodschoot
en vervolgens zichzelf van het
leven beroofde, aldus de poli
tie.
De schietpartij vond plaats in
een kantoor op de zesde verdie
ping van het State Department
waar ook minister George
Shultz zijn kantoor heeft. De
politie verklaarde dat het waar
schijnlijk een geval van moord
en zelfmoord was. 'Een zoon
schoot zijn moeder neer en
toen zichzelf,' aldus een woord
voerder.
Het was onduidelijk hoe de
man, die volgens een radiosta
tion gewapend was met een ge
weer, het gebouw kon binnen
komen. Doorgaans moeten alle
bezoekers langs een metaalde
tector.
JOHANNESBURG (GPD) - De
grootste vakbond in Zuid-Afrika,
de National Union of Mine wor
kers, die meer dan 200.000 zwarte
mijnwerkers telt, heeft een histori
sche overwinning behaald. Voor
816 arbeiders van de East Rand
Gold and Uranium Company (ER
GO) is na lange onderhandelingen
vastgelegd, dat zij voortaan op 1
mei een vrije, doorbetaalde dag
zullen krijgen. Tijdens de 1 mei
manifestaties van het afgelopen
jaar kondigde de NUM aan, dat een
van haar belangrijkste actiepunten
voor het komende jaar zou zijn om
bij de verschillende mijndirecties
een doorbetaalde, vrije 1 mei-dag
3 Perswoordvoerder van de Anglo
American, de grootste mijnonder-
Een Franse ziekenverzorger van de organisatie artsen zonder grenzen neming in Zuid-Afrika, waartoe
stuitte in het noorden van Nicaragua op een groep anti-sandinisten, die ook ERGO behoort, zei echter, dat
de weg blokkeerde. Hij nam deze foto en werd later vrijgelaten, (foto afp) dit nog niet betekent dat alle mijn-
werkers een doorbetaalde vrije 1-
mei dag zullen krijgen, ook niet in
de ERGO-mijn zelf. Als reden hier
voor gaf hij op, dat in de meeste
mijnen in continu-dienst wordt ge
werkt. Daarom zullen op 1 mei een
aantal arbeiders hun functie moe
ten blijven vervullen.
Volgens NUM-voorzitter Rama-
ec°£ vanC°ERGC)e als "een
de.™ te SenÊover de in-
twee maartaJÏÏÏÏSiD?Neder «'"B™ ™ige tientallen jaren
MSSg, s® ssisnssrx
1 qS dige overeenkomst zeker twee-der-
ders is sneeiaaf voor deze* zaak van de van de leiders op 1 mei vrij
Harare naarMapSto overgevlogen kunnen'
om bij de Mozambiquaanse minis- v^ ®rb! f NUM met de di.
rectie"van ERGO^wereöigeko-
men, dat de salarissen op de mijn
zullen worden opgetrokken met
12,5 tot 18 procent, afhankelijk van
de functie. Hiermee is het mini
mumloon op de mijn gekomen op
430 rand per maand, circa 800 gul-
den.
JOHANNESBURG - De arresta- landse zaken
tie van twee Nederlandse ontwik- op allerlei
kelingswerkers in Mozambique t
gin mei van dit jaar, zonder dat
echte aanklacht tegen hen
ngediend, heeft grote" ongerust- landëe ambassadeur te Zimbabwe, SLftfffii éelooflda^meTde Hui
heid gebracht onder de andere Ne- die tevens ambassadeur voor Mo- "enkomst twel dS
derlanders, die in dit Derde-We- de heer A T. Krhnei- dige overeenkomst zeker twee-der-
reldland werkzaam zijn. Zij vragen
zich af of zij in de huidige politieke
situatie in Mozambique nog wel
enige rechtszekerheid hebben.
door
Ruud de Wit
ter
Buitenland kort
El Salvador
De revolutionaire partij van Cen-
traalamerikaanse arbeiders
(PRTC) heeft zich gisteren verant
woordelijk gesteld voor de aanslag
op een restaurant in San Salvador
waarbij woensdag 13-mensen, on
der wie vier Amerikaanse mari
niers, om het leven zijn gekomen.
De PRTC is één van de vijf organi
saties die het Nationale Bevrij
dingsfront Farabundo Marti
(FLMN) vormen, de linkse guerril
labeweging tegen de christen-de
mocratische.president Duarte.
Aids
De immuniteitsziekte aids breidt
zich in Europa nog steeds uit, zo
stelt de Wereldgezondheidsorgani
satie van de Verenigde Naties
(WTIO) in een gisteren verschenen
rapport. Het aantal aids-slachtof-
fers groeide in de eerste drie maan
den van dit jaar met 178 tot 940.
Van hen zijn er 468, ofwel 49,8 pro
cent, gestorven.
FRANKFURT (Rtr) - De West
duitse autoriteiten hebben „enor
me twijfel" over de echtheid van
de boodschap van de tot nu toe on
bekende „Arabische Revolutionai
re Organisatie" dat zij verantwoor
delijk is voor de bomaanslag van
woensdag op de internationale
luchthaven van Frankfurt. Bij deze
aanslag kwamen drie mensen om
het leven.
Een woordvoerder van de politie
zei dat een team van 100 recher
cheurs tot de conclusie was geko-
Arabische claim
bomaanslag,
Bonn sceptisch
men dat de boodschap vals was,
omdat de groepering onbekend is
en de melding onvoldoende gede
tailleerd was.
In een verklaring aan een buiten- guerrilla-organisatie Rote Armee
lands persbureau in Beiroet zei de Fraktiön.
organisatie dat de bomaanslag was
gepleegd, omdat de Westduitse ge
heime dienst Arabieren in dienst
neemt om leden van „Arabische
strijdorganisaties" in Libanon te
vermoorden.
De Westduitse autoriteiten heb
ben zes telefoontjes gehad van ver
schillende organisaties die zeiden
verantwoordelijk te zijn voor de
bomaanslag. Twee daarvan waren
kennelijk van de Westduitse stads-
Op 2 mei werd de 27-jarige R.
Fluit in Nampula, de hoofdstad de twee Nederlanders
van de noordelijke provincie Mo- genis
zambique, gearresteerd. Fluit was meter
sinds negen maanden in Mozambi
que om namens de Eduardo Mond-
lane-stichting als onderwijzer ont
wikkelingshulp te verrichten. Een
week later werd de 30-jarige arts Y.
van de Berg eveneens gearres
teerd, nu in de havenstad Nacala.
Ook werd er een Britse ontwikke- derlanders
lingswerker gevangen gezet.
Gezien de uiterst moeilijke weg-,
lucht- en communicatieverbindin
gen, in Mozambique duurde het
bijna drie weken, voordat de Ne
derlandse ambassade te Maputo
een bevestiging had ontvangen dat
de twee Nederlanders ook inder
daad waren gearresteerd. Dit zou
zijn gebeurd, omdat zij de 'staats
veiligheid in gevaar zouden heb
ben gebracht'.
Sinds dat moment heeft het Ne
derlandse ministerie van buiten-
dering te vragen
Het'bnige wat de ambassade tot
nu toe heeft kunnen bereiken, is
dat een lid van de ambassade een
bezoek heeft kunnen brengen aan
de gevan-
Nampula, op 1500 kilo-
de hoofdstad Maputo.
Ook mag sinds enige tijd de vrouw
van Van de Berg, die aan het einde
van zijn dienstverband in Mozam
bique stond en zijn inboedel reeds
verscheept had, elke ochtend haar
man bezoeken. Volgens bronnen
Nampula verkeren de twee Ne-
redelijke gezondheid
en hebben ze voldoende eten en
drinken, hoewel ze niet de beschik
king hebben over elektriciteit.
De Mondlane-stichting in Am
sterdam, die 60 vrijwilligers in Mo
zambique heeft zitten, tast naar ei
gen zeggen volledig in het duister
over de reden van de arrestatie.
Datzelfde doen woordvoerders van
het ministerie van buitenlandse za
ken. Er zijn volgens beide bronnen
in het verleden geen problemen
tussen ontwikkelingswerkers en
Mozambikaanse regering geweest.
Treholt in
hoger beroep
OSLO (AP) - De Noorse ex-diplo
maat Arne Treholt heeft aangekon
digd in beroep te zullen gaan tegen
het vonnis van 20 jaar gevangenis
straf dat tegen hem is uitgesproken
wegens spionage voor de Sowjet-
Unie en Irak.
Na de uitspraak zei Treholt, die
van de rechtbank twee weken de
tijd kreeg om tegen het vonnis in
beroep te gaan: 'Ik ben veroor
deeld voor dingen die ik niet heb
gedaan... de rechtbank heeft gel
den verbeurd verklaard die ik
nooit heb ontvangen.'
van wie een zestal deskundigen op het
zaken Van der gebied van de Noorse veiligheid.
118 januari 1981 ge- Want Treholt ontkende met voor
heime besprekingen voerde met de de Russen gewerkt te hebben,
Toen de Nederlandse minister
buitenlandse
Klaauw op 17
Noorse regering, zal hij niet heb
ben vermoed, dat de inhoud
het gesprek korte tijd later
maar wel dat hij de veiligheid
zijn land in gevaar had gebracht.
De deskundigen bestreden die le-
dossiers van de Russische geheime zing en mede op basis daarvan
dienst, de KGB, belandde.
door
Leo Maat
En niet alleen de opvattingen
van de Nederlandse regering, maar
ook die van de Amerikaanse, West-
De meeste gevallen, namelijk duitse, Britse, Canadese en Finse
307, doen zich in Frankrijk
r wekelijks drie tot vier nieuwe geseind
aids-gevallen bij komen. Daarop
volgen de Bondsrepubliek
Groot-Brittannië. In Nederland (52 staatssecretaris
waarvan 10 nieuwe gevallen sinds serij) en
1 januari), België en Zwitserland
komt er wekelijks
by.
ETA
onafhankelijkheidsbeweging ETA-
M, onder wie een lid van de auto
nome politie van Spaans Basken
land, zijn gisteren aangehouden in
de Spaanse provincie Guipuzcoa.
Dit heeft de Spaanse minister
oordeelde de rechtbank donderdag
de Noorse spion tot twintig jaar ge
vangenisstraf.
Loopbaan
De loopbaan van Arne Treholt
was glahsrijk. Hij studeerde in het
begin van de jaren zestig aan de
universiteit van Oslo politieke we-
regering werden vanuit Oslo door- tenschappen en economie. Was
Moskou. De rappor- toen al aktief in de Arbeiderspartij.
Als hoofdbestuurslid van de jeugd
afdeling van de partij was hij een
fervent tegenstander van het Noor
se lidmaatschap van NAVO en EG.
In 1966 werd hij journalist bij het
linkse dagblad Arbeiderbladet,
deze vertrou- vervolgens werkte hij enige jaren
als wetenschappelijk medewerker
by het politicologisch instituut van
waaraan Treholt zich in de loop der Noorwegen om in 1973 persoonlijk
jaren schuldig had gemaakt. Presi- secretaris van minister Jens Even-
dente van de rechtbank Astrid sens te worden. De partijloze Even-
het Internatio-
Den Haag, be-
teur in deze was de Noorse top
ambtenaar Arne Treholt (42), oud-
i zeerecht (vis-
de voormalige
Noorse minister van landbouw
ziektegeval Thorstein Treholt.
Het doorspelen i'
welijke gegevens was maar één
de vele wetsovertredingen,
De immer onberispelijk geklede diplomaat hoorde gelaten de beschuldi
gingen en het vonnis aan. Tot het einde hield hij vol dat hij de veiligheid
van zijn land niet in gevaar heeft gebracht. (foto ap>
Veertien leden van de Baskische Sverdrup Rynning had bij de ope
ning van het proces tegen Treholt,
op 25 februari van dit jaar, een half heerde de portefeuille
uur nodig om de vijftien pagina's mische zaken
en ruim veertig misdrijven omvat
tende aanklacht voor te lezen.
Het proces, dat werd omschre-
als de belangrijkste spionage-
binnenlandse zaken' Jose Barrio- zaak die ooit in Noorwegen
nuevo, in Rome meegedeeld. In de voerd, duurde elf weken en speel-
Italiaanse hoofdstad vergaderen de
ministers van binnenlandse zaken
van de Europese Gemeenschap
over het onderwerp terrorisme.
de zich voornamelijk achter geslo
ten deuren af. Zo'n zestig getuigen
charge en een onbekend aantal a
décharge werden gehoord, onder
Een jaar later werd Treholt onder
Evensens staatssecretaris bij het
zeerechtministerie. In die hoeda
nigheid reisde hij naar Moskou om
met de Russen te onderhandelen
over de afbakening van de Noors-
Russische grens in de Barentszzee.
Onderhandelingen die een voor
Noorwegen tamelijk onvoordelig
resultaat hadden. Het zogeheten
'grijze-zóne verdrag was vooral op pen op
advies van Treholt tot stand geko- foto'r
men als zijnde het hoogst haalbare.
Hoe Treholt er precies toe geko
men is om voor de Russen te gaan
werken is ook na het proces nog
niet geheel duidelijk. In de meeste
spionage-zaken liggen de motieven
er duimendik bovenop. In de Ame
rikaanse affaire-Walker ging het
om het geld, in de Brits-Cyprische
zaak om seksuele chantage en in
de zaak Kim Philby om ideologi
sche motieven.
Bij Treholt lijkt het een samen
gaan van al deze motieven. Een in
1975 door de KGB georganiseerd
feestje in Moskou zou zijn uitgelo-
seksorgie, die pikante
de Noorse diplomaat
zouden hebben opgeleverd. Tre
holt ontkende slechts dat hij met
de foto's gechanteerd zou zijn. Hy
ontkende ook een verhaal dat hij
ooit zelf de wereld in had gehol
pen: hij zou in zyn jeugd op vakan
tie in Tjechoslowakije een kind
hebben verwekt. Een verhaal om
zichzelf interessanter te maken,
luidde de verklaring achteraf.
Dollars
De rechtbank stelde vast dat het
voornamelijk om persoonlijk ge
win ging. Treholt zou in totaal ze
ker een bedrag van 450.000 gulden
in Amerikaanse dollars en Noorse
kronen hebben ontvangen, als
dank voor zijn wei;k voor de Russi
sche en de Iraakse inlichtingen
dienst. Een deel van de betalingen
zouden op een Zwitserse bankre
kening zijn gestort.
Treholt zelf schetste een veel
aandoenlijker motief: het ging hem
erom een brug te bouwen tussen
Oost en West door westerse stand
punten door te geven aan het
Kremlin en zo meer begrip te kwe
ken voor de westerse denkwereld.
In een zo ingewikkelde en gevaar
lijke wereld is het beter te praten
dan te vechten, zei hij. "Ik wilde de
goede betrekkingen tussen Oost en
West verbeteren, maar daarmee
ben ik nog geen spion".
Nog aandoenlijker wordt het als
Treholt zijn heimelijke activiteiten
verdedigt met de persoonlijke
vriendschap met (KGB-generaal)
Gennadi Titov, jarenlang zijn be
langrijkste contactpersoon. "Een
boeiende persoonlijkheid", aldus
Treholt. Als het waar is wat Treholt
beweert, dan moet de conclusie
luiden dat hij in het web van de
Russische geheime dienst is ge
raakt door een mateloze naïviteit
en wereldvreemdheid.
Maar zelfs al heeft een vorm van
idealisme een doorslaggevende rol
gespeeld om aan de steeds hogere
verlangens van de Russen tege
moet te komen, dan nog moet de
doorgewinterde diplomaat beseft
hebben, dat hij strafbare feiten be
ging. Waarom anders de vele hei
melijke ontmoetingen met Russi
sche functionarissen, het stiekum
overhandigen van documenten en
het erop na houden van een gehei
me bankrekening?
Wat al in 1970 begon als een on
schuldig verzoek van ene Beljajev
om 45 exemplaren van een gewoon
in de boekhandel verkrijgbaar
boek over de Griekse oppositie te
kopen, eindigde met de arrestatie
in januari 1984, toen Treholt op het
punt stond in het vliegtuig naar
Wenen te stappen met in zijn hand
een koffer met 66 documenten
over geheime NAVO-vergaderin-
gen.
De affaire-Treholt is niet alleen
door zijn omvang uitzonderlijk.
Het heeft vooral daarom een extra
dimensie, omdat hij rollen vervul
de als politicus, student aan de mi
litaire academie, topambtenaar en
VN-diplomaat en zo niet slechts in
de positie" was een schat aan waar
devolle informatie door te spelen,
maar waardoor hij tevens grote in
vloed uitoefende op de Noorse be
sluitvorming.
