Weinig behoefte aan derde net
PAGINA 22
RADIO-TV
DONDERDAG 20 JUNI 1985
FEDUCO
Vervolg Medelanders Nederlanders
VOO
19.00 Countdown
NOS
20.00 Journaal
VOO
20.28 Call to Glory, Amerikaanse serie. Afl.: A mo
ment in the sun. Kolonel Sarnac helpt een
goede vriend over een crisis in zijn loopbaan
heen. Dochter Jackie maakt op haar manier
kennis met de ernstiger zaken des levens
21.15 De Heilige Koe. Auto- en motorsportmagazi
ne met vanavond o.a. beelden van de Dayto-
na 500 race en de TT in Assen
21.45 Miss Universe. Opname van de Miss-verkie-
zing op 9 juli 1984 te Miami. Presentatie: Tom
Jones
22.10 Infospecial: Rocket Pilots. Terugblik vanaf
het moment van de lancering van de eerste
space-shuttle tot de vijftiger en zestiger ja
ren, waarin moedige pioniers ruimtegeschie
denis maakten
23.00 Mike Hammer, Amerikaanse detectiveserie.
Afl.: Satan, Cyanide and Murder. De mede
eigenares van een modezaak Nancy Madden
wordt door een kogel met cyaankali getrof
fen, nog voordat zij Mike om hulp kan vragen
NOS
23.50 Journaal
23.55 Nieuw vo«
doven en slechthorenden
Vrijdag
NOS
09.30 Nieuws voor doven en slechthorenden
ROF
10.00 Teleboerd: De Sahel (over de Derde Wereld),
herh
NOS
13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden
NCRV
16.00 NCRV-Jeugdmatinee, wekelijks gevarieerd
programma met korte films en een hoofd
film. Met ca. 16.00 Polygoon, onderdelen uit
de bioscoopjournaals van de jaren 50. ca.
16.04 Winter, tekenfilm, ca. 16.10 Hond zoekt
baas, Noorse jeugdfilm, ca. 17.15 Vrouwtje
Theelepel, tekenfilmserie
NOS
17.30 Journaal
NCRV
17.46 De Carsons, Australische serie. De peetzoon
van Sir Humphrey wordt beschuldigd van
doodslag. Felicity en haar vader geloven niet
in zijn schuld en vragen Godfrey om hem te
verdedigen
NOS
18.15 Nieuws voor doven en slechthorenden
18.30 Sesamstraat
18.45 Jeugdjournaal
19.00 Journaal
19.05 STER
IKON
19.12 Uitwaaien, Duitse speelfilm in twee delen (1).
De moeder van het 12-jarige meisje Anna
heeft een nieuwe vriend, waarmee ze het alle
bei goed kunnen vinden. Wanneer ze beslui
ten een weekje uit te waaien op een wadde
neiland, krijgt Anna na verloop van tijd toch
haar bedenkingen over de verschillende fa
milieverhoudingen
IKON-KRO-RKK
19.37 Kenmerk, actualiteitenrubriek
NCRV
20.00 Namu de Orka, Amerikaanse speelfilm van
Laslo Benedek. Met: Robert Lansing, John
Anderson e.a. De bioloog Hank Donner doet
zijn best om de inwoners van een vissersdorp
te overtuigen van het feit dat orca's beslist
geen gevaarlijke zeemonsters zijn
21.25 Kijkspel, spelprogramma i.s.m. de Neder
lands Christelijke Bond voor Doven. Presen
tatie: Chris de Vrije en Eddie Becker
NOS
22.30 Journaal
22.45 Den Haag Vandaag
NCRV
23.00 Terugblik op een jubileumviering, muziek
programma. Een terugblik op het jaar dat de
NCRV haar 60-jarig bestaan vierde. M.m.v.
Het NCRV Koperensemble en het Heeren-
veens Vocaal Ensemble
23.25 Nieuws voor doven en slechthorenden
Vrijdag
r doven en slechthorenden
18.00 Tik Tak, kleuterprogramma
18.05 Tom en Tina, kinderfilm
18.10 De Freggels, poppenserie
18.35 Webster, Amerikaanse comedy-
19.00 Tij drover. Kwizien. Tips voor
koken en lekker eten. Vandaag: Ca
ke en licht koekebrood
19.20 Uitzending door derden: Pro
gramma van het ACV-Informatief
19.40 Mededelingen en programma-
overzicht
19.45 Journaal
20.10 Kunst-zaken
20.20 Dempsey en Makepeace, Britse
politieserie. Afl.4: Perfecte mis
daad. (Given to acts of violence).
De misdadiger Egan is gearresteerd
voor moord in koelen bloede. Op
het proces laat de kroongetuige, die
bedreigd werd door Egan, het afwe
ten en de moordenaar gaat vrijuit.
Spikings geeft aan Dempsey en
Makepeace de opdracht Egan
scherp in het oog te houden
21.10 Panorama
22.00 Dallas, Amerikaanse serie
22.45 Journaal en Coda: Cadence uit
suite voor saxofoonsolo door Fran
cois Daneels, uitgevoerd door Willy
Demey, Saxofoon
VRUDAG
17.55 Journaal
19.00 Hoe wordt ik Olympische kam
pioen in zeven lessen? Afl. 1: De ba
sisbewegingen
19.25 Tijdrover: Lieve Plantjes: Ma
deira (6)
19.45 Journaal
20.10 Kunstzaken
20.20 Jazz in Belgie: De geschiedenis
(oorsprong, invloeden, verbanden)
van de Belgische jazz wordt in dit
programma geschetst aan de hand
van documenten, foto's, filmfrag
menten en muzikale wensen
21.45 Diepe waters (Tiefe Wasser),
Duits tv-spel in 2 delen. Vic van Al
len is de erfgenaam van een aan
zienlijk fortuin. Vic is een groot
moedige, hulpvaardige en tolerante
man. Maar achter die burgerlijke
facade blijkt hü toch een vreemde
man te zijn....
18.10 Lollipop, kindei
18.45 Clip Club. actualites
19.00 Ce soir, regionaal magazine
19.30 Journaal
20.00 Jack le Magnifique (Saint
Jack), Amerikaanse speelfilm uit
1978. Jack Flowers, een goedmoe
dige pooier in Singapore, droomt
van een eigen bordeel. Wanneer hij
uiteindelijk zijn zaak mag openen,
blijkt de Chinese bevolking hier
echter niet zo gelukkig mee
21.55 Carrousel aux images, filmru
briek
22.45 Journaal
23.00 Presence protestante
11.30 Teletekst magazine
17.30 Mededelingen onem
17.45 La Boite aux images.
18.00 Hier und Heute
18.25 Zentrale Bangkok. Afl.: Kid
napping
19.00 Hart aber herzlich. Afl.: Alles
fur Elisabeth
19.58 Heute im Ersten
20.00 Tagesschau. Aansl.: Der 7. Sinn
20.18 Jugend'85. June Spinner - alte
Knacker. Twee generaties - twee
werelden? Voorbeeld: Berlijn
21.00 Die Krimistunde, verhalen voor
kenners. 1. Die richtige Medizin. 2.
Beehren Sie uns bald wieder. 3. Po-
lizist für einen Tag. 4. Und was bie
ten Sie.
22.00 Titel, Thesen, Temperamente,
cultureel magazine
22.30 Tagesthemen
23.00 Britta 0, tv-film van Berengar
Pffal.
00.30 Tagesschau
VRIJDAG
10.00 Heute
10.03 Circus - Magiër, Tiere und Ar-
tisten
11.35 Titel, Thesen, Temperamente
12.10 Telemotor
12.55 Persoverzicht
13.00 Heute
13.15 Teletekst-overzicht
14.40 Teletekst-overzicht
15.00 Roots, Amerikaanse serie
16.00 Tagesschau
16.10 Die Strasse ist für alle da, tv-
serie met Camilla Spira. Afl.: Der
- Auftritt
16.20 Laurel Hardy im Flegelalter
17.50 Tagesschau
18.20 (ZW) Dick und Doof, filmpje
met Stan Laurel en Oliver Hardy.
Afl.: Skandal im Regenbogenclub
18.56 Programma-overzicht
19.00 Heute
19.30 Circus - Magiër, dieren en ar
tiesten, gepresenteerd door Freddy
Quinn. Met o.a. Klein Helmut en
Pio, clowns, Eisi Gulp, Red Sguad,
Yasmin Smart en Marrakesh
21.00 Telemotor, auto-magazine met
Harry Valerien. Vandaag met: 1.
Kinderen in het verkeer. 2. Kleuren
van auto's. 3. Auto-test: Ford Scor
pio 2,0 i GL met katalysator
21.45 Heute-Journaal
22.05 ZDF-hearing: Die unfertige Ge-
meinschaft. Programma met politi
ci en experts over de EG-topconfe-
rentie in Milaan die wordt gehou
den op 29 juni
23.20 Filmforum: Unsichtbare
Frauen, reportage over regisseuses
in Hollywood, (herh.)
00.05 Heute
VRIJDAG
10.00-13.15 Zie Duitsland 1
13.15 Teletekst-overzicht
14.55 Programma-overzicht
15.00 Begegnung im Herbst, tragi-ko-
medi 'van Axel von Ambesser. Bij
toeval ontmoeten Andrea en Ferry
elkaar na vele jaren opnieuw, en
beiden op doorreis eikaars paden
kruisend bij een liftcentrale. Door
omstandigheden hebben zij elkaar
tijdens de Tweede Wereldoorlog uit
het oog verloren. Voor Ferry is
Andrea echter altijd zijn eerste en
enige liefde gebleven... Aansl.:
Heute-Schlagzeilen
16.30 Freizeit...und was man daraus
machen kann, magazine voor vrije-
tijds-besteding. Met: 1. Vakantie in
Bad Ischl. 2. Tuintip: Alles over
aardbeienplantjes. 3. Aardbeien-
cocktails^)
17.00 Heute. Aansl.: Aus den Lan-
dern, regionaal overzicht
17.15 Tele-Illustrierte, magazine
17.45 (ZW) Western von gestern: Der
Schrecken von Oklahoma (2). Aan
sl.: Heute-Schlagzeilen
18.00 Telekolleg II: Drehbewegung,
cursus natuurkunde, les 10
18.30 Het programma met de muis
19.00 Aktuelle Stunde
20.00 Tagesschau-Wetterkarte
20.15 Film am Donnerstag: (ZW) Die
Mündung vor Augen (under the
Gun), Amerikaanse speelfilm uit
1950. Bert Galvin, een gangster uit
New York, haalt de nachtclubzan
geres Ruth Williams uit Miami over
om in zijn club te gaan zingen. Tij
dens de terugreis naar New York
wordt Galvin in een val gelokt. Als
er een rechtzaak volgt getuigt Ruth
tegen Galvin. Haar leven is in ge-
21.45 Landesspiegel. Gummibarchen
Goin'West Von Bonnern die Froh
machen
22.15 Nachtstudio: Spaanse kunst -
Antoni Tapies
23.00 Nachtstudio Spatausgabe: Bü-
cher - Bilder - Aussenseiter, Duitse
cultuur in Madrid
23.30 Tips für leser: Thomas O'Toole
23.40 Laatste journaal
18.05 Blue Peter, kinderprogramma
18.35 Dr. Kildare, tv-serie
19.00 Journaal en weerbericht
19.35 Look East, regionaal magazine
20.00 EastEnders, tv-serie
20.30 Tomorrow's world, weten
schappelijk programma
20.55 Top of the pops
21.25 The Little and Large Show
22.00 Journaal en weerbericht
22.25 Little Mo, Amerikaanse speel
film uit 1978 van Daniel Haller. Het
aangrijpende verhaal over de tie
ner-tennisster Maureen Connolly
en haar gevecht tegen kanker
00.50 Weerbericht
VRIJDAG
07.00 Ceefax AM, teletekst-overzicht
07.50 Breakfast Time
10.20 Ceefax
11.30 Play School, kinderprogramma
11.50 Ceefax
14.00 Journaal
14.25 Weerbericht
14.30 Hokey Cokey, kinderprogram-
Spelshow doven
Laten zien dat er wel degelijk
mogelijkheden voor doven zijn
zich te ontwikkelen. Dat is een
van de redenen voor de NCRV
geweest een spelshow samen te
stellen, uitsluitend met dove
kandidaten. Zij hebben tot nu
toe nooit een kans gehad in een
quiz mee te doen.
In ons land zijn 35.000 doven
en zeker 200.000 slechthorenden
die in het dagelijks verkeer niet
of nauwelijks opvallen. Daarom
heeft de producent van het pro
gramma, Stef Boers, naast het
quiz-element ook enkele infor
matieve gesprekjes ingelast met
dove mensen die een bedrijf heb
ben of studeren aan de universi
teit. „Hoeveel moeilijkheden do
ve mensen doormaken hebben
we al vaker op de tv gezien", al
dus Boers. „Het werd tijd voor
een positieve aanpak".
De spelshow wordt vanavond
onder de naam Kijkspel op het
scherm gebracht, met naast Ed
dy Becker de dove presentator
Chris de Vrije uit Alphen aan
den Rijn. Hij zorgt niet alleen
voor de dove kandidaten maar
ook voor de mensen in de zaal en
thuis achter de buis voor geba
rentaal. Omdat dit nu eenmaal
wat meer tijd vergt zit er in het
programma niet dezelfde snel
heid zoals de kijker dat van ande
re quizzen gewend is.
De show zelf zit dan ook vol
foefjes zodat zowel dove mensen
als horenden alles kunnen vol
gen. Als de speltijd om is gaat het
licht uit in plaats van dat het ge
bruikelijke toeters-en-bellen-
werk zich laat horen.
Uiteraard zijn alle spelletjes
sterk visueel opgezet in 'Kijk
spel'. Een mime-speler nadoen,
foto's raden en op tekenpapier
voorwerpen uitbeelden zijn en
kele van de bezigheden. Enkele
gedeelten van het programma
worden waar nodig van onderti
tel voorzien.
De NCRV hoopt met dit pro
gramma dat horenden mensen
beseffen hoe het is om in stilte te
leven. Tegelijkertijd is het ook
amusement. Als het programma
deze eerste keer in de smaak valt
denkt deze omroep nog meer
met deze formule te gaan
werken. (Nederland 2,21.35 uur).
Eddy Becker (links) en Alphenaar Chris de Vrije, die vanavond samen de spelshow voor doven op de
NCRV-televisie presenteren.
AMSTERDAM (ANP) - Bij drie
van de vier Nederlanders bestaat
geen behoefte aan een derde tv-
net. Als door zo'n derde net dagbla
den en tijdschriften duurder zou
den worden, hoeft dat er zelfs voor
vier van de vijf Nederlanders niet
te komen. Bladen zouden duurder
kunnen worden door een derde
net, omdat adverteerders dan de
voorkeur zouden kunnen geven
aan televisie-reclame boven recla
me in bladen, waardoor de uitge
vers van die bladen minder inkom
sten krijgen.
Dit blijkt uit een onderzoek, dat
deze week door het bureau inter
view van Maurice de Hond is ver
richt in opdracht van de Stichting
Moderne Media (SMM), die is op
gericht door de Vereniging de Ne-
14.45 Tennistoernooi voor dames in
Eastbourne. Aansl.: Paarderaces
Royal Ascot
17.20 Whizz, kinderprogramma
17.10 Tekenfilm
17.35 So you want to be top, kinder-
18.30 Nieuwsoverzicht en weerbe
richt
18.35 Arthur Negus enjoys. Afl.:
Longleat
19.00 The invaders, tv-serie
19.50 The Phil Silvers Show
20.15 Onbekend
20.55 Dance International: Balanchi-
22.00 Sing Country
22.25 English towns. Afl.: Berwick-
UponTweed, Northumberland
ADVERTENTIE
EKL's Videotheek
De vijand van verveling
lv a 2.50
per 3 dagen
K. Voorhouterweg 8, Rijnsburg
E. A. Borgerstr. 52a, Katwijk
Hoofdstr. 171 Sassenheim
01718-29218
23.05 You never slept in mine
23.50 Newsnight, actualiteiten
00.35 Weerbericht
00.40 Paarderaces: Royal Ascot, sa
menvatting
01.00-02.00 Open University
VRIJDAG
07.55 Open University
10.00 Ceefax
10.30 Schooltelevisie
10.50-11.40 Ceefax
11.45-12.00 Ceefax
12.44 Ceefax
13.05 Open University
15.00 Schooltelevisie
15.20 Tennis: Eastbourne voor da
mes. Aansl.: Royal Ascot
18.30 Mr. Ed. 'Wilbur's father'
19.00 The Lucy show
19.30 Charlie's Angels
20.20 Skyways
21.10 The Untouchables
22.05 Gilette World sports special
22.35 All Star Wrestling
'23.30 Sky Trax. Popmuziek
00.30 Sluiting
VRIJDAG
14.35 Movin' on. „Sing it again So
ny"
15.30 Wayne Shuster
16.00-18.30 Sky Trax. Popmuziek
20.00 Anything goes
20.30 Keep it in the family
21.00 Tumbleweed. Film met Audy
Murphy
22.30 TV Eye
23.00 City centre cycling
00.00 Database
00.30 The Yellow Rose. Trail's end*
01.30 Thursday Topic. Sluiting
VRIJDAG
13.00 Jamie and the magic torch
13.10 Rainbow
13.30 Job watch
14.00 News at one
14.20 Anglia news and weather
14.30 Friday Film Matinee: King Ar
thur was a gentleman
15.25 Anglia news
15.30 Sons and daughters
17.00 Rainbow
17.20 Crystal Tipps and Alistair
17.25 Emu's' all-live Pink Windmill
Show
Musi-
TV 5 Music Box
derlandse Dagbladpers, de Neder
landse Organisatie van Tijdschrif
tuitgevers en de Uitgeversbond.
Het jongste onderzoek bevestigt
het beeld van een NIPO-onderzoek
van begin maart, toen 80 procent
van de bevolking verklaarde ne-
derland I en II voldoende te vin
den, aldus een bekendmaking van
de SMM.
18.00 Dangermouse
18.15 Connections
18.45 News at 5.45
19.00 About Anglia
19.35 Crossroads
18.00 Musicbox, videoclips
19.00 L' école des fans, kinderpro
gramma
19.30 La bande a BD, tekenfilm
19.50 Aujourd'hui en France, toeristi
sche tips
20.00 Le rescapé de Tikeroa, tv film
van Jean l'Hote over een Franse po
litieman, die op een klein tropisch
eiland onwetend blijft van het uit
breken van WO II. Tot hij bezoek
krijgt van een Duitse onderzeeër
21.30 La vérité est au fond de la mar-
mite, de kok Michel Oliver geeft au
bergine-recepten
22.00 Nieuws
22.30-02.00 Musicbox, videoclips
VRIJDAG
08.00-18.00 Musicbox, videoclips
DONDERDAG
Hilversum 1 na 18 uur
18.20 Nieuws over kerk en samenle
ving.) 19.02 KRO's Country time.
19.55 Ter Overweging. 20.03 Tombo
la. 22.03 Goal op donderdag. NOS:
23.07 Met het oog op morgen. KRO;
00.02-07.00 Midsummernight live
Hilversum 2 na 18 uur
Vervolg Veronica Nieuwsradio: ten
18.00 Nws). 19.00 Veronica Sport.
NOS: 20.00 Nws. 20.03 Op de rand
van het recht. NCRV: 20.45 De we
reld zingt Gods lof. 22.15 Literama-
donderdag. 22.30 Nws. 22.35 Hier en
Nu. 22.45 LeerspiegeL 23.00 Waken
en dromen
Hilversum 3 na 18 uur
NOS: 18.04 De Avondspits. TROS:
19.02 21 jaar TROS Pop. 20.02 Ferry
Maat's Soul Show. 22.02-24.00 De
L.P.- en C.D. Show
Hilversum 4 na 18 uur
NOS: 18.00 Nws. 18.02 De Tafel van
IV. 19.00 De Selftaper. NOS: Hol
land Festival 1985. Schoenberg En
semble, met solisten. Aus Deutsch-
land, Mauricio Kagel. (In de pauze:
Impressie van het Canada Festival
en andere Holland Festival zaken
vanuit de IJsbreker in Amsterdam).
23.00 Musica Nova. Internationaal
Rostrum of Composers 1984
Hilversum 5 na 18 uur
P.P.: 18.20 Uitzending van de
V.V.D. VARA: 18.30 Luchtruim.
NOS: 19.00 Nws. voor buitenlan
ders. (19.00 Turks. 19.10 Berbers..
19.20 Marokkaans-Arabisch. 19.30
Spaans). TELEAC: 19.40 George
Omroep Rijnland
17.30-18.30 Onderwijs
schappen
7.03 Het levende woord 7.11 KRO's
Ontbijtshow. (8.30 Den Bosch - 800
journaal i.s.m. de ORVA.). 8.53 Pas
toor Adri Maat. 9.03 Adres onbe
kend. 10.03 In antwoord op uw
schrijven. 11.53 Pater Adri Maat.
12.03 Zonnebloem-Ahoy. (13.06
Echo.) 14.03 Ratel. TROS: 15.03
Raad een lied.... of niet. 15.30 Cafe
de praatstoel. 16.03 Piekuur. 17.55
Mededelingen (NOS)
Nws. 10.33 Afdeling Binnenland,
vervolg. 10.45 De afloop. 11.00 De
Bovenkamer, 11.30 Nws. 11.33 De
Koffer. 12.00 Ondervragingen. NOS:
12.26 Mededelingen voor land- en
tuinbouw. VPRO: 12.30 Nws. 12 36
Afdeling Binnenland. 13.00 Nws.
13.10 NL-Buitenlandbericht. (13.30
Nws.) 14.30 Nws. 14.33 Muziek uit
het Gebouw. 15.00 Afdeling Binnen
land. NOS: 15.30 Nws. 15.33 Een le-
Hilversum 4
r 18 ii
i Weten- Hilversum 2
r 18 i
18.30-19.30 Gevarieerd uur met:
Culinaire Rubriek; Vrije Tijds
Program; Klapstukje: ironische
regiovisie; Regionaal muziekpro
gramma
VRIJDAG 21 JUNI
Hilversum 1 voor 18 uur
NOS: Ieder heel uur nieuws. KRO:
VPRO. 7.00 Nws. 7.06-15.30 Het Ge
bouw. 7.06 Afdeling Binnenland.
(7.23 Dorrestijn's Pers Agentschap
(DPA). 7.30 en 8.00 Nws. 7.35 Afde
ling Binnenland. 8.11 NL-Buiten
landbericht.) 8.30 Nws. 8.33 Dorres
tijn's Persagentschap (DPA). 9.00
Afdeling Binnenland, vervolg. 9.24
Dorrestijn's Pers Agentschap
(DPA), vervolg. 9.30 Nws. 9.33 Het
onderzoek. 10.00 Euroburo. 10.30
VOO: 7.00 Ochtendstemming. Met
om 8.03 De componist van de
maand: Haendel. (8.00 Nws). 9.00
Veronica's Meesterwerken op com
pactdisc. 10.30 Muziek voor miljoe
nen. EO: 12.00 Lunchconcert. 13.00
Nws. NOS: 13.02 Holland Festival
Journaal. EO: 13.07 Songs of prai-
se.13.30 Metromonium. Vandaag:
Kodaly. 15.00 Klein bestek. Compo
sities van Brahms (3). 16.00 De psal
men. 17.00 Creme du baroque
Hilversum 3
r 18 t
Hilversum 5
r 18 u
NOS: Ieder heel uur nieuws. EO:
7.03 Ronduit op 3. 8.03 Tijdsein. 9.03
De Muzikale Fruitmand. NOS: 10.04
Jaargenoten. 12.04 Radio Thuis
land. VOO: 13.03 Tipparade. 15.03
De Top 40
NOS: 9.03 NOS-Sportief. 9.25 Water
standen. TELEAC: 9.30 Handwer
ken. les l.RVU: 10.00 Stress. 10.20
Nooit te oud om te leren. AVRO-
VARA: 10.40-11.00 De Nederlandse
Schoolradio. VPRO: 17.30 Ahum
Yum Yum, kinderboekenprogram-
Gisteravond hebt u 'Rembrandt Te
kenaar' van Kees van Langeraad
op het scherm kunnen zien. Mooie
film! We hoorden dat Rembrandt,
na eerst op de Latijnse school op de
hoek van de Lokhorststraat en de
Lange Schoolsteeg in Leiden te heb
ben gezeten, op 20 mei 1620 werd
ingeschreven als student aan de
Leidse universiteit. Het staat als
volgt opgetekend in de analen:
'Rembrandus Hermanni Leydensis
studiosus litterarum annor. 14
apud parentes'.
Rembrandt, die immers Latijn had
gestudeerd, wist wat dat beteken
de, maar u, die wel wat anders te
doen had op de lagere school, zult
mij dankbaar zijn voor de verta
ling:
'Rembrandt Hermansz. van Lei
den, student in de letteren in de
leeftijd van 14 jaar, (wonende) bij I
zijn ouders'.
Vier dingen frapperen in dit ene
zinnetje, - het eerste schriftelijke
blijk van het bestaan van Rem
brandt:
1. Zijn vader heette eigenlijk Har-
men en niet Herman.
2. Rembrandt was op 20 mei 1620,
de dag van inschrijving, niet 14
jaar, maar pas 13, want hij
werd geboren op 15 juli 1606.
3. De Leidse Universiteit stelde
evenveel jaren geleden als er
dagen in een jaar gaan blijk
baar nog niet veel voor, als je er
al op je dertiende jaar naar toe
kon.
4. Het feit dat Rembrandt zich liet
inschrijven als student in de let
teren, maar dat er maar zeven
brieven van hem aan Constan-
tijn Huygens bewaard zijn ge
bleven, waarin maar één zin
staat waar de kunsthistorici iets
aan hebben gehad, hoewel zij
zich nog steeds het hoofd breken
over de juiste betekenis:
'Dees selvij twe stuckens sijn
door stuijdiose vlijt nu meede afge-
daen soodat ick nu oock geneegen
ben om die selvijge te leeveren om
sijn Hoocheijt daer meede te ver-
maeken want deesen twe sijnt daer
die meeste ende die naetuereelste
beweechegelickheijt in geopser-
veert is dat oock de grooste oor-
saeck is dat die selvijge soo lang
onder handen sij geweest'.
Het gaat om de schilderijen 'De
graflegging' en 'De opstanding',
waar Rembrandt drie jaar over ge
daan had. In 'Rembrandt, zijn le
ven, zijn werk, zijn tijd' schrijft B.
Haak:
„Dat hij als reden opgeeft, dat ze
door 'stuijdiose vlijt' klaargeko
men zijn en dat er 'de meeste endè
die naetuereelste beweechgelick-
heijt in geopserveert is' en dat het
daardoor zolang heeft geduurd,
klinkt als een smoesje. Of hij met
de 'naetuereelste beweechgelick-
heijt' de innerlijke emotie of de ui
terlijke beweeglijkheid heeft be
doeld, iets waarover men het niet
eens is, maakt weinig verschil".
Eigenlijk weten we niets over
Rembrandt persoonlijk, over zijn
gedachtenleven, zijn drijfveren,
zijn gevoelens, terwijl hij, als stu
dent in de letteren, toch even, heel
even maar (daadwerkelijk zat hij
niet of nauwelijks op de Leidse
Universiteit) voorbestemd leek om
net als bijvoorbeeld Vincent van
Gogh zijn leven niet alleen met het
penseel, maar ook met de ganze-
veer vast te leggen.
Dat is des te betreurenswaardi
ger, omdat hij toch een sterke per
soonlijkheid geweest moet zijn, ge
zien zijn 'nom de plume', of beter
gezegd: 'nom de pinceau' Rem
brandt. Wij Nederlanders weten al
lemaal dat Rembrandt niet z'n ach
ternaam was (zoals de meeste bui
tenlanders denken), maar zijn
voornaam. Toch hebben we nooit
lering uit deze wetenschap getrok
ken, want hoewel Rembrandt een
mooie naam is, en de drager ervan
een beroemd man, heeft geen ou
der ooit de aanvechting zijn of haar
pasgboren zoontje 'Rembrandt' te
noemen. Ik ben het tenminste
nooit tegengekomen. Daar blijkt
uit dat Rembrandt voor ons gevoel
'verachternamiseerd' is (zoals dat
heet), ook al weten we beter.
Vincent van Gogh signeerde zijn
schilderijen ook met 'Vincent',
zonder meer, maar boeken over
hem heten toch altijd 'Van Gogh
en zijn weg' en dergelijke, terwijl
boeken over Van Rhijn altijd
'Rembrandt, zijn leven, zijn schil
derijen' of iets dergelijks heten. We
gaan naar het Van Gogh Museum,
en naar het Rembrandthuis. Zo
ging het al in 1629 of 1630, toen
Constantijn Huygens een lovend
stuk schreef over Rembrandt en
Jan Lievens:
„De eerste van wie ik zei dat zijn
vader een borduurder was, heet
Jan Lievens. De ander, die uit een
molenaarsfamilie komt, Rem
brandt", vertaalt Gary Schwartz in
zijn Rembrandt-boek het oud-Ne
derlands van Huygens. 'Jan Lie
vens' en 'Rembrandt'. Later heeft
Huygens het over Lievens en Rem
brandt, de achternaam en de voor
naam. Tot 1633 gebruikte Rem
brandt het monogram RHL (Rem
brandus Hermanni Leydensis),
daarna signeerde hij voluit met al
leen zijn voornaam. Hij was toen 27
jaar. Het was een Italiaanse ge
woonte (Rafaël, Titiaan en Miche
langelo zijn ook voornamen), maar
in Nederland was het niet gebrui
kelijk. Een zelfbewust brutaaltje
dus, die Van Rhijn!
