Kritiek op
nota over
Znid-Afrika
Vakmanschap
herken je zo.
Tegemoetkoming kleine tweeverdieners
Politie kon bende pas
na vier jaar aanpakken
Aiiti-cliscrmiinatiewet
niet voor 1 juli klaar
WOENSDAG 19 JUNI 1985
BINNENLAND
PAGINA 5
CNV: 'Notitie uiterst mager'
EINDHOVEN (ANP) - Een inbre
kersbende in Eindhoven is vier
jaar op strooptocht geweest zonder
dat de politie daar iets aan heeft
kunnen doen. Door allerlei bezui
nigingen lukte het pas begin dit
jaar om een uit veertien man be
staand team te formeren, dat in en
kele maanden kans zag de bende
volledig op te rollen. De bende
roofde voor 2 tot 2,5 miljoen gul
den bij elkaar. Daarvan is voor
slechts twee ton aan goederen te
ruggevonden.
Tussen 1981 en 1985 pleegde de
bende ruim 180 delicten. Het me
rendeel daarvan betrof inbraken in
woningen. Vier keer werd een ge
wapende overval gepleegd. In een
geval werd daarbij ook daadwerke
lijk geschoten, overigens zonder ie
mand te raken. De politie heeft 35
verdachten aangehouden, in leef
tijd variërend van 18 tot 54 jaar. De
verdachten komen uit Eindhoven
Vakbonden, anti-apartheidsbewe
ging, oppositie en werkgeversorga
nisaties hebben inmiddels negatief
gereageerd op de notitie. De Zuid-
afrikaanse ambassade wilde nog
geen reactie geven, maar de behan
deling in de Kamer, volgende
week, afwachten.
Minister Van den Broek (buiten
landse zaken) wil Nederlandse be
drijven in Zuid-Afrika wettelijk
verplichten te rapporteren over
hun sociaal gedrag in dat land, met
name over gelijke lonen voor gelijk
werk voor de zwarte werknemers
en het toestaan van vakbonden.
Dat is geregeld in een EG-gedrags-
code uit 1977.
De behandeling van zwarte
werknemers wordt getoetst in het
overleg tussen regering, werkge
vers en werknemers. Als de drie
partijen constateren dat de EG-co-
de is geschonden komen er sanc
ties. De sociaal attaché op de Ne
derlandse ambassade in Pretoria
krijgt de functie van 'waakhond'.
In de notitie stelt de regering ver
der een verscherping van het wa
penembargo voor. Niet alleen moet
er een verbod komen op verkoop
Koning wil aan
huiseigenaren*
geld teruggeven
DEN HAAG (GPD) - Staatssecre
taris Koning (financiën) is bereid
om geld dat overschiet uit de pot.
voor aftrek van groot onderhoud,
terug te betalen aan de huiseigena
ren. Hij zei dat gisteren in antwoor
den op vragen van kamerlid Wol-
ters (CDA).
Er blijft waarschijnlijk, geld over
van de regeling aftrek groot onder
houd en schilderswerk. Die (tijde
lijke) regeling wordt afgeschaft,
omdat de belangstelling van
huiseigenaren voor de belastingaf
trek gering is. Daardoor heeft de
regeling niet het bedoelde positief
effect op de bouwnijverheid. De re
geling werd destijds gefinancierd
door verhoging van het huurwaar
deforfait (een bedrag dat huiseige
naren bij hun inkomen op moeten
tellen).
Hoeveel geld er overblijft, wilde
Koning niet zeggen. Ook kon hij
geen concrete toezegging doen
over de wijze waarop huiseigena
ren het te veel betaalde geld terug
krijgen. Het huurwaardeforfait zal,
nu de regeling is afgeschaft, weer
worden verlaagd tot 1,3 procent
van de waarde van het huis.
Koning zei verder weinig te voe
len voor het voorstel om de kosten
van onderhoud volledig aftrekbaar
te maken van de belasting. Die
suggestie was gedaan in het rap
port van de ISMO, een commissie
die de bestrijding van fraude en
oneigenlijk gebruik onderzoekt.
Al meer dan
300 jaar brouwt
Grolsch haar bier
op natuurlijke en
ambachtelijke wijze
En dat proefje.
TflO&cH
Vakmanschap is Meesterschap
en omgeving. Daar werden, op een
enkele uitzondering na, ook de in
braken en overvallen gepleegd.
De korpsleiding van de Gronin
ger gemeentepolitie liet maandag
bij de presentatie van het jaarver
slag weten de bestrijding van de
drugshandel in de stad Groningen,
na Amsterdam en Rotterdam de
derde drugsstad van ons land, niet
meer aan te kunnen. Het niet meer
onbeperkt kunnen schuiven met
de dienstroosters werd als oorzaak
opgegeven.
„Deze gevallen zijn niet uniek.
Wij hebben de overheid talloze ma
len gewaarschuwd dat dit er zat
aan te komen. Maar het gaat als po-
litievakbond niet aan om telkens
wanneer je gelijk blijkt in de prak
tijk aan de bel te trekken", aldus
voorzitter Koffeman van de politie
bond ACP.
Zowel het Groninger geval als
het Eindhovense is volgens Koffe
man terug te voeren op „de bud-
getpolitiek" van de overheid. De
ongeveer driekwart jaar geleden
ingevoerde regeling voor onregel
matig werk bij de politie, die door
meer korpsen als het Groninger als
.'onwerkbaar wordt ervaren, is vol
gens hem een voorbeeld van die
budgetnolitiek.
Alles heeft een grens, aldus Kof
feman, en hij meent dat die grens
zo langzamerhand in zicht is geko
men. Het wordt volgens hem de
hoogste tijd dat de overheid het be
lang van de politie in onze samen
leving bepaalt en aan de hand daar
van een politiebeleid gaat voeren,
aldus de bondsvoorzitter.
Voorzitter L. van der Linden van
de politiebond NPB is het niet ge
heel eens met zijn collega Koffe
man. De problemen in Groningen
hebben volgens Van der Linden
meer te maken met de interne or
ganisatie van dat korps. „Als je de
drugbestrijding belangrijk vindt,
dan moet je die prioriteit stellen",
aldus Van der Linden. Volgens
hem wil de korpsleiding van de
Groninger gemeentepolitie de re
geling voor onregelmatig werk ter
zijde schuiven. „Die klachten zeg
gen meer over de politie dan over
de regeling".
DEN HAAG (GPD/ANP) Nederlandse ondernemingen
met vestigingen in Zuid-Afrika die weigeren te rapporte
ren over de arbeidssituatie van hun zwarte werknemers
kunnen boetes, gevangenisstraffen of een verbod op nieu
we investeringen in Zuid-Afrika krijgen. Dat heeft een top
ambtenaar van het ministerie van buitenlandse zaken ge
zegd in een toelichting op de gisteren verschenen rege
ringsnotitie over Zuid-Afrika.
van wapens aan Zuid-Afrika, maar
ook op aankoop van wapens uit
Zuid-Afrika.
Het CDA vindt de sancties op be
drijven die weigeren te rapporte
ren nog 'erg onduidelijk'. CDA-
woordvoerder Aarts zei dat daar
over heldere taal moet worden ge
sproken. De WD is tegen de ver
plichte rapportage.
PvdA'er Wallage vindt dat de in
vesteringen aan banden moeten
worden gelegd. Als Nederland niet
echt krachtige maatregelen neemt,
zoals een investeringsstop, lacht de
Zuidafrikaanse regering in haar
vuistje, zo meent Wallage. De ont
wikkeling in het Amerikaanse con
gres wijst erop dat daar de steun
voor economische sanctiemaatre
gelen toeneemt. Het is bescha
mend dat uitgerekend ons land bij
deze ontwikkeling achterblijft, al
dus de PvdA.
D'66 is 'ronduit teleurgesteld'
over de notitie en zet vraagtekens
bij de argumentatie om niet tot een
economische boycot over te gaan.
De Democraten hadden aanslui
ting bij de ontwikkelingen in Ame
rika voor de hand liggend gevon
den.
Teleurstellend
Het Nederlands Christelijk
Werkgeversverbond noemt het on
begrijpelijk dat het vrijwillige ka
rakter van de EG-code wordt afge
haald. Pas als duidelijk is Neder
landse bedrijven zich niet aan de
code houden, moet er iets worden
gedaan, aldus het NCW.
De vakcentrales FNV en CNV
zijn teleurgesteld over de notitie.
De FNV acht vergaande economi
sche sancties nodig om de apart
heid effectief te bestrijden, het
CNV vindt met name de uitwer
king in de nota te vrijblijvend.
"Hier is zoveel jaren aan gewerkt,
maar het resultaat is uiterst ma
ger", aldus het CNV.
Sietse Bosgra van het Komitee
Zuidelijk Afrika vindt dat de noti
tie 'geen enkele doeltreffende bij
drage vormt aan de strijd tegen de
apartheid'.De notitie gaat uit van
de EG-gedragscode, die volgens
Bosgra een 'slappe boterberg' is.
De code is allang achterhaald is
door de strijd van de zwarte vakbe
weging, die veel verdergaande ei
sen stelt, aldus Bosgra.
WITTE DORP - De bewoners van
het Witte Dorp in Rotterdam zijn
boos en ongerust over de plannen
van de gemeente hun woningen
niet te slopen maar te renoveren.
Op aandringen van Westduitse ar
chitecten willen B en W de inder
tijd door J.J.P. Oud gebouwde wo
ningen proberen het Witte Dorp als
monument te behouden. Restaure
ren van het in 1923 als noodwijkje
gebouwde dorp kost 150.000 gul
den per woning. Nieuwbouw is
25.000 gulden per woning goedko
per.
DEN HAAG (ANP) - De Chinese
premier Zhao Ziyang meent dat
zijn besprekingen met premier
Lubbers hebben bijgedragen tot
versterking van het wederzijdse be
grip en de vriendschap tussen Ne
derland en China. In c
ken is een grote mate
stemming aan de dag getreden, al
dus de premier, die gisteren op een
persconferentie in Den Haag sprak
over een „erg vruchtbaar" bezoek.
Het was de eerste maal sinds de
proclamatie van de Volksrepu
bliek, in 1949, dat een Chinese rege
ringsleider Nederland bezocht.
Vandaag is de premier naar China
teruggekeerd.
Bij de foto: duidelijk vermoeid
volgt de Chinese premier Zhao
Ziyang een produktendemonstra-
tie bij Philips. Links naast hem mi
nister Smit-Kroes (verkeer en wa
terstaat), rechts president Dekker
van de raad van bestuur van Phi
lips. (foto ANP)
PvdA'er nieuwe
burgemeester
van Groningen
DEN HAAG - Directeur-generaal
Staatsen van het ministerie van
binnenlandse zaken wordt vrijdag
vrijwel zeker benoemd tot burge
meester van Groningen. Staatsen
is nu de rechterhand van minister
Rietkerk (binnenlandse zaken) bij
burgemeestersbenoemingen.
Staatsen is 42 jaar en sinds 1974
lid van de PvdA. Daarvoor is hij in
Groningen twee jaar raadslid voor
D'66 geweest en twee jaar wethou
der. Hij maakte toen deel uit van
het 'rode' college onder leiding van
Max van den Berg, de huidige
voorzitter van de PvdA.
Gifvondst op
bouwterrein
in Amsterdam
KADOELEN/OOSTZANERWERF
(GPD) - In Amsterdam-Noord is
opnieuw een ernstig geval van bo
demvervuiling ontdekt. Het gaat
om een terrein in Kadoelen dat het
stadsdeelraadbestuur wilde aanko
pen voor woningbouw. Vorig jaar
is een geruchtmakende gifvondst
gedaan op een nabijgelegen sport
terrein.
Hoewel er volgens de deskundi
gen nog geen direct gevaar voor de
omwonenden bestaat, maakt de
verantwoordelijke deelraadswet
houder Wals zich ernstige zorgen:
"Er begint zich zo langzamerhand
een trend af te tekenen dat dit hele
gebied vol met gif zit".
Het grondwater in het betrokken
gebied is verontreinigd door indus
trieel chemisch afval. Vastgesteld
zijn stoffen als chloorbenzeen, he-
xachloorcyclohexaan, vluchtige
aromaten en koolwaterstoffen, olie
en zware metalen. Vooral achter
een tankstation zijn afvalstoffen
van de produktie van chemische
bestrijdingsmiddelen gevonden.
Elders op het terrein is een 'waan
zinnige hoeveelheid olie in de bo
dem geconstateerd', aldus Wals.
Het is vrijwel zeker dat het gif
evenals dat op het sportterrein en
in de Volgermeerpolder, in de ja
ren zestig is gestort. Wals zegt dat
er nog geen bewijzen zijn dat het
gif afkomstig is van Philips Du-
phar.
De bewoners rond het betreffen
de gebied zijn gisteren op de hoog
te gebracht van de bevindingen.
Onderzoek naar
dood Marokkaan
UTRECHT (GPD) - De rijksre
cherche stelt een onderzoek in
naar de dood van de 40-jarige Ma
rokkaan M. D., die dinsdagmorgen
in zijn woning in Utrecht door vier
politiekogels werd getroffen. De
schietpartij volgde op een poging
van D. om een politieman met een
hakmes zwaar lichamelijk letsel
toe te brengen. Deze 31-jarige
hoofdagent moest aan drie diepe
snijwonden worden geopereerd.
Volgens een woordevoerder van
de Utrechtse politie was er voor de
betrokken hoofdagent sprake van
een levensbedreigende situatie.
Toen JJ. voor een vijfde maal met
het kapmes op hem afkwam,
schoot de hoofdagent driemaal op
zijn aanvaller. Tegelijkertijd loste
ook een collega van hem een schot
op D.
In een verklaring aan de pers
stelt de Utrechtse politie, dat de
drie broers in verband met de
moord op de 24-jarige Rachid Zi-
bouh moesten worden gearres
teerd. Zij werden verdacht van de
moord op Zibouh of medeplichtig
heid daaraan. Over het motief van
deze moord tast de recherche nog
in het duister.
Opnieuw 12 jaar
voor stichten van
brand Casa Rosso
AMSTERDAM (ANP) - Het ge-
rechtshof in Amsterdam heeft gis
termiddag de 36-jarige J. L. uit Is
raël veroordeeld tot twaalf jaar ge
vangenisstraf wegens brandstich
ting in het sex- en gokpaleis Casa
Rosso op de Wallen in de hoofd
stad. Daarbij kwamen in december
1983 dertien mensen door verstik
king om het leven. De rechtbank
veroordeelde L. vorig jaar juni ook
al tot twaalf jaar.
L. stichtte de brand uit i
nadat hij na diverse ruzies als
schoonmaker in de Casa Rosso
was ontslagen. Later werd hem
ook de toegang tot het complex
ontzegd. Het hof beveelt de minis
ter van justitie aan L. in een zoge
noemd rijksasiel te plaatsen in
plaats van in een gewone gevange-
L. is al diverse malen in het bui
tenland veroordeeld. In de Ver
enigde Staten kreeg hij eens twee
jaar wegens het doden van zijn
toenmalige werkgever.
DEN HAAG (GPD) - Het kabinet
is er nog niet in geslaagd de tegen
stellingen over de wet gelijke be
handeling (anti-discriminatiewet)
te overbruggen. Daarmee is het on
waarschijnlijk geworden dat het
wetsvoorstel nog voor 1 juli ge
reedkomt, zoals de Tweede Kamer
vorig jaar had gevraagd. Het lijkt
zelfs onwaarschijnlijk dat het voor
stel nog gedurende de zomermaan
den wordt afgerond.
Premier Lubbers sloot dinsdag
in de Tweede Kamer echter niet uit
dat het kabinet wel overeenstem
ming weet te bereiken. Lukt het
niet, dan vindt hij dat het kabinet
moet vaststellen dat het in de hui
dige kabinetsperiode niet meer
lukt. De weg is dan vrij voor de in
diening van een initiatiefwet door
WD of PvdA. WD-kamerlid me
vrouw Rempt-Halmmans de
Jongh heeft al laten weten bezig te
zijn met een dergelijk initiatief
wetsvoorstel.
De afgelopen weken hebben zo
wel CDA als WD bij het kabinet
aangedrongen haast te maken bij
de indiening van de wet gelijke be
handeling. Maar volgens Lubbers
kon het kabinet ook na enkele ver
gaderingen de tegenstellingen niet
verzoenen. Een advies van een
ambtelijke werkgroep bleek niet
aanvaardbaar.
In de discussies binnen het kabi
net komen vooral twee kwesties
voortdurend terug. Dat is de vraag
of de nieuwe wet uitsluitend discri
minatie op grond van seksuele ge
aardheid moet verbieden, of dat
ook discriminatie op grond van
huidskleur of ras veroordeeld moet
worden. Daarnaast liggen CDA en
WD met elkaar overhoop over de
verhouding tussen de verschillen
de grondrechten.
Voor het CDA ligt met name de
ze laatste kwestie gevoelig. Daarbij
willen de CDA'ers-dat bijvoorbeeld
schoolbesturen de mogelijkheid
moeten hebben homofiele onder
wijzers af te wijzen. De christen
democraten vinden dat de grond
rechten (vrijheid van godsdienst,
van onderwijs of van levensover
tuiging) niet door de anti-discrimi
natiewet ondergeschikt mogen
worden gemaakt aan andere
grondrechten, zoals de vrijheid van
seksuele geaardheid.
Het CDA vindt dan ook dat de
wet hierover geen uitspraak mag
doen. De WD (net als de PvdA)
staat op het standpunt dat geen
van de grondrechten elkaar mogen
uitsluiten. Vandaar dat de libera
len voorstander zijn van een uitge
breide wet, waarin alle vormen van
discriminatie verboden worden.
Premier Lubbers wees erop dat
de ministerraad in tijdnood kwam
doordat het voorstel van de ambte
lijke werkgroep om bepaalde insti
tuten in het bijzonder onderwijs
een algemene ontheffing te verle
nen, werd afgewezen.
GRIEKENLAND (ANP) - Er
heeft zich een opmerkelijke ver
schuiving voorgedaan in de ver
koop van vakanties naar Spanje en
Griekenland. "De meeste Neder
landers hebben Spanje wel ge
zien", zegt een woordvoerder van
Holland International. De Neder
landse toerist heeft deze zomer
Griekenland massaal ontdekt. De
belangstelling betreft niet alleen
bepaalde streken van Griekenland,
maar het hele land.
MAKKUM - Op 22 juni zal op de scheepswerf Amels in het Friese Mak-
kum de nagebouwde 17e-eeuwse Oostindiëvaarder Prins Willem worden
gedoopt. Het schip is op ware grootte nagebouwd en zal een vaste lig
plaats in Oranda Mura, het Hollandse openluchtmuseum bij Nagasaki in
Japan. (fotoANP)
CDA en WD tevreden over voorgestelde aanpassing
DEN HAAG (GPD) - De twee re
geringspartijen CDA en WD zijn
tevreden over de tegemoetkoming
aan de kleine tweeverdieners,
waartoe het kabinet gisteren heeft
besloten. De PvdA wijst belangrij
ke onderdelen van de regeling van
de hand. De gekozen regeling kost
het kabinet zo'n zestig miljoen gul
den per jaar.
De voorgestelde aanpassing van
de tweeverdienerswet neemt de
nadelen voor huishoudens met een
laag, tweede inkomen grotendeels
weg. De regeling geldt vanaf 1 ja
nuari 1986. Er is geen terugwerken
de kracht. Onder kleine tweever
dieners verstaat het kabinet die
mensen die minder verdienen dan
ongeveer 10.000 gulden per jaar,
terwijl de partner een normaal in
komen heeft.
De aanpassing vindt op twee
punten plaats. Ten eerste zal vanaf
januari de voetoverheveling maan
delijks verrekend worden met het
inkomen van de meest verdienen
de partner. Dat betekent dat huis
houdens niet zoals dit jaar een half
jaar moeten wachten op de verre
kening van de teveel betaalde be
lasting.
In de tweede plaats hoeft de klei
ne tweeverdiener in het vervolg
minder belasting te betalen. De
technische uitwerking hiervan
lijkt erg ingewikkeld, maar komt
er feitelijk op neer dat de belasting
vrije som van de kleine tweever
diener omhoog gaat van 7168 gul
den per jaar tot zo'n 8500 gulden
per jaar. Verdient hij (of zij) minder
dan dit bedrag dan daalt het totale
bedrag aan belastingen dat het
huishouden betaalt.
De nieuwe regeling geldt niet
voor gezinnen met kleine kinde
ren, omdat deze groep al profiteert
van een belastingvoordeel via de
aanvullende arbeidstoeslag (kin
dertoeslag). Ook uitkeringsgerech
tigden (zoals aow'ers en werklo
zen) vallen buiten de nieuwe rege
ling.
CDA en WD hebben er begrip
voor dat de maatregel pas op 1 ja
nuari van kracht wordt. De twee
fracties steunen verder de opvat
ting van staatssecretaris Koning
(financiën) dat het uiteindelijke
aantal mensen dat ontslag heeft ge
nomen veel minder is dan eerst
werd aangenomen. Door de nu
voorgestelde aanpassing is er geen
aanleiding meer voor kleine twee
verdieners hun baan om financiële
redenen op te zeggen, menen zij.
De PvdA is minder instemmend.
De socialisten vinden het onjuist
dat ontvangers van een uitkering
niet van de aanpassing profiteren.
Ook zetten zij vraagtekens bij het
besluit dat gezinnen met kinderen
geen recht hebben op de tegemoet
koming. De fractie is tevreden over
de verzachting van de pijn voor
kleine tweeverdieners, maar onte
vreden over het feit dat de maatre
gel pas volgend jaar van kracht
wordt.
Staatssecretaris Koning schrijft
verder in zijn notitie, waaraan de
Kamer volgende week nog een
kort debat zal wijden, dat in totaal
zo'n 10.000 kleine tweeverdieners
(meest gehuwde vrouwen) sinds ja
nuari ontslag hebben genomen. Hij
gelooft echter dat deze ontslaggolf
ten onrechte plaatsvond.
Een déél van de onrust is veroor
zaakt door het systeem van voe
toverheveling, dat dit jaar voor het
eerst werd geintroduceerd. Zoals
bekend geldt voor iedereen, die
een inkomen geniet, dat het eerste
deel van dit inkomen (vastgesteld
op 7168 gulden) belastingvrij is.
Dat is de belastingvrije som of be
lastingvrije voet.
Voetoverheveling houdt in dat
het gedeelte van de belastingvrije
voet dat de minst verdienende
partner niet gebruikt (omdat hij of
zij minder verdient dan 7168 gul
den) 'wordt opgeteld bij de belas
tingvrije som van de meest verdie
nende partner.
Indien de vrouw bijvoorbeeld
een belastbaar inkomen van 6168
gulden heeft, heeft haar man recht
op een belastingvrije som van 8168
gulden. De 1000 gulden die de
vrouw niet gebruikt, gaat naar de
man. Dit jaar geldt nog de regeling
dat de belastingdienst het teveel
betaalde halverwege het jaar terug
geeft. Volgend jaar zal dat elke
maand gebeuren, zodat de belas
tingbetaler geen halfjaar meer op
zijn ten onrechte teveel betaalde
geld hoeft te wachten.
De technische uitwerking van de
nieuwe regeling houdt in dat in het
vervolg 15 procent van het inko
men van de minst verdienende
partner buiten beschouwing wordt
gelaten bij het bepalen van het be
drag aan voetoverheveling. Dat be
tekent dus dat de overheveling in
deze situaties wordt bepaald op het
verschil tussen de belastingvrije
som van de minst verdienende
partner en 85 procent van diens be
lastbare inkomen.
Een rekenvoorbeeld:
- Inkomen vrouw 6000 gulden. Ten
einde het belastbare inkomen te
berekenen, moet dit worden ver
minderd met de arbeidstoeslag
(397 gulden), het reiskostenforfait
(stel 200 gulden), en verwervings
kosten (200 gulden). Het belastbaar
inkomen wordt aldus 5203 gulden.
Dit bedrag wordt nu nog eens met
15 procent van 6000 gulden (is 900
gulden) verminderd zodat het daalt
tot 4303 gulden. Dat bedrag wordt
gebruikt bij de berekening van de
voetoverheveling.
Bij een belastingvrije som van
7168 gulden resteert nu nog een be
drag van 2865 gulden. Dat bedrag
wordt opgeteld bij de belasting
vrije som van de man. Diens belas
tingvrije som bedraagt in de nieu
we situatie 10.033 gulden. Ter ver
gelijking: onder de bestaande rege
ling zou zijn belastingvrije som 900
gulden lager uitvallen, zodat hij be
lasting betaalt vanaf een inkomen
van 9133 gulden.
