Irak: 14 dagen wapenstilstand Slepende politieke crisis Portugal Iran 'vastbesloten' oorlog te winnen Zelfmoordactie Libanon: 23 soldaten omgekomen Madrid massaal in rouw na aanslagen ZATERDAG 15 JUNI 1985 BUITENLAND PAGINA 7 MÜNCHEN (AP) - Rolf Mengele, de zoon van de Duitse oorlogsmis dadiger Josef Mengele, heeft aan gekondigd dat hij binnenkort be wijsmateriaal zal overdragen aan de officier van justitie van Frank- fürt (Hans-Eberhard Klein) over het verborgen leven dat zijn vader in Zuid-Amerika leidde. Dat mate riaal zal onder meer bestaan uit een foto die in de jaren zeventig van Mengele werd genomen en een voorbeeld van het handschrift van Mengele. Intussen verklaarde een woord voerder van de officier van justitie dat twee Westduitse pathologen- anatoom naar Brazilië zijn vertrok ken om hun collega's te helpen bij het vaststellen van de identiteit van het stoffelijk overschot dat op BAGDAD/NICOSIA (AP/UPI) - President Saddam Hoessein van Irak heeft een wapen- 6 Juni bü Sao Pau)o werd opgegra- stilstand van twee weken afgekondigd in de stedenoorlog met het buurland Iran. Hij insUtuut^voor1 Gerechte heeft verder een dringend beroep gedaan op de Iraanse regering om een vijf punten Geneeskunde tellend vredesvoorstel te aanvaarden. Hoessein deed zijn aanbod kort na dat Iraakse gevechtsvliegtuigen dertien Iraanse steden waaronder de hoofdstad Teheran hadden be stookt. In die steden werden vol gens het Iraanse persbureau IRNA op dat moment massale demon straties gehouden ter viering van de door ayatollah Chomeini uitge roepen internationale Jeruzalem- dag. Er vielen zeker 78 doden en 326 gewonden, aldus IRNA. Hoessein kondigde de wapenstil stand aan in een 'boodschap aan het Iraanse volk' dat door de vier Iraakse radio- en tv-stations werd uitgezonden. 'Wij zullen de bom bardementen op uitgekozen doe len in Iraanse steden vanaf morgen 8.00 uur (6.00 uur 's morgens Ne derlandse tijd) tot 30 juni staken,' aldus Hoessein gisteren. In die rustperiode zouden de Iraanse lei ders zich kunnen beraden over de manier waarop het inmiddels 56 maanden oude conflict kan wor den beëindigd. Bovendien zou het Iraanse volk zodoende in de gele genheid zijn druk uit te oefenen op de regering om de oorlog te beëin digen. Hoessein zei de wapenstil stand verder te hebben afgekon digd op verzoek van de Iraanse op positiebeweging. De leider van de in Parijs geves tigde Iraanse verzetsbeweging Moedjahedien Khalq, Massoud Ra- javi, had in de loop van de dag be kendgemaakt dat Irak was inge gaan op zijn verzoek om een einde te maken aan de bombardementen op Iraanse steden. Verder stelde Hoessein een vijf punten tellend vredesakkoord voor waarmee het conflict zou moeten worden beëindigd. Dat voorstel behelst een algemene wa penstilstand te land. ter zee en in de lucht, terugtrekking van de Iraanse en Iraakse legers tot aan de internationaal erkende grenzen, volledige uitwisseling van krijgs gevangenen en directe vredeson derhandelingen. Schending van één van de onderdelen van het pakket zou schending van het ge hele pakket betekenen. Hoessein zei geen tegenstander te zijn van voorbereidend vredes overleg onder bemiddeling van een neutrale derde. Hij waar schuwde echter dat de wapenstil stand direct zal worden beëindigd wanneer Iran Iraakse steden bom bardeert, een frontoffensief lan ceert, het vredesvoorstel afwijst, dan wel troepen samentrekt langs de grenzen. het Instituut voor Gerechtelijke in Kiel vertrok sa- met een kaakspecialist naar Brazilië. Zij zullen met behulp van electronische apparatuur de stoffe- Zoon Mengele 'bewijst' dood kampbeul lijke resten vergelijken met foto's van Mengele, aldus de woordvoer der. In West-Duitsland gevonden aanwijzingen brachten de autori teiten op het spoor van het graf in Embü bij Sao Paulo. Getuigen ver klaarden voor de Braziliaanse au toriteiten dat de daar opgegraven stoffelijke resten van Josef Menge le waren, die in februari 1979 zou zijn verdronken. Mengele, de 'En gel des Doods', wordt verantwoor delijk gesteld voor de dood van meer dan 400.000 mensen in het voormalige concentratie- en ver nietigingskamp Auschwitz. De 41-jarige Rolf Mengele zegt geen bewijzen te hebben gevonden voor een motorongeluk dat zijn va der in 1944 zou hebben gehad. Mengele zou ten gevolge van dat ongeluk een botbreuk hebben ge had, waarvan de gevolgen moge lijk nog in de opgegraven beende ren te zien zijn. Officier van justitie Klein, die de zaak-Mengele sinds 1974 behan- - 4 T delt, zei dat de bewering van Rolf vf"lra.ge!LU'l Mengele dat zijn vader dood is in zijn ogen nog niet afdoende bewe zen is. Hij zei dat de jacht op 's we relds meest gezochte misdadiger tot dat moment zal worden voort gezet. Het tijdschrift Bunte Illustrierte bevestigde intussen de berichten in de pers dat het van Rolf Mengele honderden foto's, brieven en docu menten heeft gekregen waarin de ontsnappingsroute van Josef Men gele worden beschreven. Het mate riaal zal worden gepubliceerd na een echtheidsonderzoek door his torici. ABM-verdrag toch gesteund GENÈVE (DPA) - Enige dagen na president Reagans besluit het Salt- II-akkoord tè blijven naleven heb ben de Verenigde Staten en de Sowjet-Unie de naleving bekrach tigd van twee wapenbeheersings- nève werd daartoe een overeen komst ondertekend door vertegen woordigers van beide partijen, zo maakte de Amerikaanse VN-mis- sie in de Zwitserse stad bekend. Het betreft het uit 1971 dateren de Sowjet-Amerikaanse verdrag over maatregelen ter beperking van het gevaar van het onbedoeld uitbreken van een kernoorlog, en het zogenaamde ABM-verdrag uit 1972 ter beperking van het aantal anti-raketsystemen. Washington en Moskou hebben elkaar de laat ste tijd herhaaldelijk beschuldigd van het schenden van het ABM- verdrag. 'Betrapt9 TOKIO - De Japanse premier Nakasone schildert in zijn vrije tijd landschappen en werd onlangs in Aan de jaarlijkse betoging op de zijn tuin door een ..Dag van Jeruzalem" namen vol- fotograaf gens het Iraanse persbureau 'mil- 'betrapt'. Deze zal joenen' Iraniërs in het hele land de foto insturen deel en gaven uiting aan hun vijan- voor de wedstrijd een witte sportwagen met twee in zittenden langs de file snelde, voor bij de controlepost reed en midden in het legerkampement ontplofte. Het was de eerste zware explosie in Beiroet sinds de aanslag met een autobom in de christelijke wijk Sin el-Fil op 22 mei, die 58 doden en ongeveer 200 gewonden eiste. Eer der vrijdag meldden Palestijnen dat hun guerrillastrijders twee aan vallen van sji'itische moslims op de vluchtelingenkampen Sjatila en Bouij Barajneh hadden afgesla gen. BEIROET (AP) - In West-Beiroet zijn gisteravond 23 soldaten om het leven gekomen en 36 gewond ge raakt toen twee personen met een auto vol explosieven inreden op een stelling van het Libanese leger en hun voertuig tot ontploffing brachten, aldus de staatsradio. De overwegend sji'itische Zesde Brigade van het leger, die West- Beiroet beheerst, vroeg dringend om artsen en bloeddonors. Nerveu ze soldaten zetten de omgeving af en schoten in de lucht om nieuws gierigen op afstand te houden en ruim baan te maken voor ambulan ces. Ooggetuigen verklaarden, ver der dat er overal bloedplassen la gen, dat ruiten van omliggende ge bouwen waren verbrijzeld en dat verscheidene auto's brandend op straat stonden. Volgens ooggetuigen stonden minstens acht auto's in de rij voor een controlepost van het leger toen Stadhuis van Schaarbeek weer open BRUSSEL (GPD) - De ambtena ren van de Brusselse deelgemeente Schaarbeek kunnen na twee we ken thuis te hebben gezeten maan dag weer aan het werk. De Belgi- De ex-staatssecretaris gelooft dat sche regering heeft 6,5 miljoen gul- de gevolgen van zo'n onderzoek den ter beschikking gesteld, zodat Schaarbeek zijn ambtenaren weer kan betalen. Burgemeester Roger Nols van de 105.000 zielen tellende gemeente mut Kohl de in economie gespecia- stuurde twee weken geleden al zijn liseerde televisie-journalist Fried- helm Ost als opvolger van Boe- nisch benoemd. Peter Boenisch was vanaf maart 1983 woordvoerder van de rege- digheid jegens Irak, Israël Verenigde Staten. Toen een eenza me Iraakse straaljager boven hun hoofden vloog, riepen de 250.000 deelnemers aan de betoging in Te heran „Oorlog, oorlog tot aan de overwinning" en balden hun vuis ten. De menigte in Teheran schreéuwde "God is groot, Cho meini is onze leider, Dood aan Is raël, Dood aan Amerika, Dood aan Saddam", nadat de minister van buitenlandse'zaken, Vellayati, had gezegd dat Irak en Israël spoedig de weg van de Iraanse monarchie zouden opgaan. 'Een dag i: leven van Japan', waaraan honderd topfotografen meedoen. Bedoeling is dat het werk straks niet alleen in Japan, maar ook daarbuiten zal worden geëxposeerd. Woordvoerder van Kohl weg wegens belastingonderzoek BONN - De Westduitse regerings woordvoerder Peter Boenisch (58) is plotseling afgetreden. Officiële reden is dat er een onderzoek is in gesteld naar de vraag of Boenisch in de periode voordat hij regerings woordvoerder werd de belasting heeft ontdoken. door Hans Amesz igbaar zijn met het ambt chef van de pers- en informa tie-afdeling van de regering. In middels heeft Bondskanselier Hel- Bezorgdheid over levering wapens aan Nicaragua Washington (AFP) - De Ameri kaanse regering heeft gisteren als „bedrieglijk en ongerechtvaar digd" de uitleg van Nicaragua ver worpen over de opheffing van het opgelegd. De woordvoerder van het State Department, Bernard Kalb, onder streepte dat Washington aan Nica ragua, Cuba en de Sovjetunie heeft misch tv-magazine 'W.soVEr mag worden aangenomen dat kanselier Boenisch: verdacht MADRID - Madrid heeft gisteren massaal gehoor gegeven aan een omroep van alle politieke partijen en vakbonden om rond het midda guur twee minuten stilte in acht te nemen uit protest tegen de aansla gen van afgelopen woensdag waar bij de Baskische terreurorganisatie ETA vier mensen om het leven bracht. Het verkeer in de grote straten en het centrale plein Puerta del Sol kwam om klokslag twaalf -v'J' voetgangers overal in de stad twee minuten lang de pas inhielden. door Gerrit-Jan Hoek Tot 3V2 jaar cel straf voor Poolse vakbondsleiders GDANSK (Rtr./AFP/UPI/DPA) De rechtbank in Gdansk heeft drie leiders van de Poolse vakbond So lidariteit wegens illegale vak bondsactiviteit veroordeeld tot ge vangenisstraffen variërend van tweeënhalf tot drieënhalf jaar. Wla- dyslaw Frasyniuk (30) kreeg drieënhalf en Adam Michnik (38) drie jaar. De derde verdachte, de 32-jarige Bogdan Lis, werd veroor deeld tot tweeënhalf jaar gevange nisstraf. De openbare aanklager had tegen Frasyniuk vijf en tegen Michnik en Lis ieder vier jaar geëist. De verdediging had om vrij spraak gevraagd omdat de be schuldigingen waren gebaseerd op „door de politie gefabriceerde" be wijzen. De rechtbank achtte de drie echter „schuldig" aan alle hoofdpunten van de aanklacht, al dus de eerder genoemde bronnen. De straffen zijn de zwaarste die tegen leden van Solidariteit zijn uitgesproken sinds Frasyniuk, Michnik en Lis in juli vorig jaar sa men met 600 anderen werden vrij gelaten in het kader van een am nestieverlening door de regering. De drie leiders werden op 13 fe bruari tijdens een door Lech Wale sa belegde bijeenkomst in een ap partement in Gdansk gearresteerd. De bijeenkomst had plaats aan de vooravond van belangrijke prijs stijgingen waartegen de onder grondse leiding van Solidariteit (TKK) had opgeroepen te proteste ren door middel van een werkon derbreking van een kwartier. Wale sa die tijdens het proces als getuige optrad, heeft de volledige verant woordelijkheid voor die bijeen komst op zich genomen. Behalve het oproepen tot een na- een motie tegen het ETA-geweld tionale staking en het leiden van de ter ondersteuning van de veilig- TKK, werden de drie door rechter heidsdiensten. De Baskische par tijen voeren als argument aan, on danks de terreuracties, niet achter de politie te kunnen gaan staan vanwege de schandalen waarin dit orgaan recentelijk verwikkeld Krzysztof Zieniuk ook schuldig be vonden aan een poging tot omver werping van het communistische systeem in Polen. Het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken heeft meege- Deze week geraakte de politie, deeld dat het overweegt vergel- die er onlangs van beschuldigd werd het onderzoek naar de moord op de Baskische leider Brouard te hebben geboycot en mede de hand te hebben gehad in de organisatie van het anti-terreurcommando GAL, opnieuw in opspraak. Het dingsmaatregelen te nemen tegen de regering in Warschau vanwege haar steeds krachtiger neiging om te onderdrukken, getuige de ver oordeling tot gevangenisstraf van drie vakbondsleiders. Woorvoer- der Bernard Kalb zei dat de Ver- hoofd van de Spaanse politie, Ra- enigde Staten „uitermate ontdaan" ambtenaren naar huis omdat hij 2 niet meer kon betalen, De gemeen tekantoren weVden gesloten, de po litie werkte nog maar met r le bezetting (en onbetaald), het ring-Kohl. Daarvoor had hij vooral huisvuil werd niet opgehaald; al leen de scholen draaiden gewoon door. Op deze manier probeerde Nols gemaakt als hoofdredacteur van de Bild-Zeitung en de Bild am Sonntag. Onlangs heeft de schrij- Heinrich Böll een boek gepu- Kohl bewust een vakman op nomisch gebied heeft gekozen. Kohls eerste woordvoerder, Dieter Stolze, was eveneens economisch journalist. Een woordvoerder van de SPD verklaarde dat het aftreden van Boenisch mede gezien moet wor den als symptoom van de desolate toestand van de Bondsregering. geavanceerde gevechtsvliegtuigen door de sandinistische regering „een ernstige ontwikkeling" zou vormen die de VS „met de uiterste bezorgdheid" zouden onderzoe ken. Volgens Kalb zijn de wapenle veranties aan Nicaragua door het Sovjetblok doorgegaan ondanks het moratorium. de regering onder druk te zetten bliceerd dat 'Bild, Bonn, Boenisch' Ook het openbaar vervoer reed in deze twee minuten niet. Zelfs op de Spaanse effectenbeurs werd het werk deze tijd stilgelegd. Premier Felipe Gonzalez bracht een bezoek aan het hoofdkantoor zijn partij en nam met tientallen militanten de monstratief op het trottoir voor het partijlokaal aan de stilzwijgende protestactie deel. De enige wanklank vormde de afwijzing door de Baskische partij en in het Baskische parlement van ■fael del Rio, bedreigde openlijk een Spaanse rechter met een aan klacht toen deze in de archieven de inlichtingenbrigade een onderzoek wilde instellen neaar documenten, die zouden moeten bewijzen dat sommige politie-agenten zich ille gaal met het bespioneren van poli tieke partijen hebben beziggehou den. De communistische partij eiste gisteren het ontslag van politie, wiens positie volgens de PCE vanwege deze serie inci denten niet meer houdbaar is in een rechtsstaat. waren over de celstraf van de drie en dat zij nagingen of er stappen te nemen waren als reactie op het op treden. Aanslag fascisten Een moskee van de islamitische Ahmadia-sekte in de Noorse hoofdstad Oslo is zwaar bescha digd door het exploderen van een lading dynamiet. Bij de aanslag de chef raakte een vrouw gewond. In een telefoontje naar de krant "Dagbla- det" heeft het "Noorse nationaalso- cialistische front" zich voor de ac tie verantwoordelijk gesteld. 1 iets 1 r zijn noodlijdende ge- heet e hij tot de conclusie meente te doen. Schaarbeek kende komt dat Bild zoiets als een rege- vorig jaar een totale schuld van 2 miljard frank (115 miljoen gulden). In Schaarbeek wordt de schuld ringskrant is geworden. Met name de CSU van Franz Jo sef Strauss heeft altijd forse kritiek 1 de financiële problemen graag op Boenisch uitgeoefend: hij op de buitenlandse werknemers geschoven, die met 35.000 een der de van de totale bevolking uitma ken. Nols is in België berucht ge- dig, omdat hij zeker niet behoorde worden door zijn racistische uit- tot de kleine kring van intimi van het regeringsbeleid niet goed ge noeg verkocht hebben. Dat was hem ook niet altijd 1 spraken en zijn voorkeur uit België verwijderen van de bui tenlanders. Bondskanselier Helmut Kohl. De nieuwe regeringswoordvoer-^ der Ost was leider van het econo-* Niets is fijner dan te kunnen vertrouwen op je technisch comfort aan boord. Aanrechten, gootstenen, koel kasten, kachels, ventilatieroosters, gas flessen met alle toebehoren, TV-anten- nes en ga zo maar door. Braber heeft 't in huis en geeft graag nuttige adviezen. Kom eens kijken. Tot ziens. Waldorpstraat 516. Oen Haag Tel. 070- 948855 LISSABON Portugal is wreed uit de roes ontwaakt, waarin het enkele dagen mocht verkeren ter gelegenheid van de onderteking van de toetredingsverdragen met de landen van de Europese Ge meenschap. Maar snel daarna volg de de onverbiddelijke kater van een tijdelijk opgeschorte rege ringscrisis, die de Portugezen niet alleen hoofdpijn, maar ook talloze hoofdbrekens bezorgt. Daags na de ondertekening van het EG-verdrag dienden alle zeven sociaal-demo cratische ministers en twaalf PSD- staatssecretarissen hun ontslag in bij president Eanes. door Gerrit-Jan Hoek Donderdagavond laat, een dag eerder dan was aangekondigd, maakte de socialistische premier Soares via radio en televisie be kend, dat hij bereid was om af te treden. De beslissing ligt nu in handen van president Eanes, die precies een maand de tijd heeft om zijn Salomons-oordeel te vellen. Want op 14 juni begint voor Eanes de zogenaamde 'witte periode', de ten geloofden weinig politieke tol niets nieuws, want in 1978 nam Ea nes ook al zijn toevlucht tot deze mogelijkheid. Na het uiteenvallen van het kabinet van socialisten en christen-democraten van de CDS, passeerde Eanes Soares en be noemde Nobre da Costa als Soares' opvolger. Het parlement weigerde Nobre da Costa echter te accepte ren en stemde hem bij de eerste de beste zitting weg. De tweede keus van Eanes, de sociaal-democraat Mota Pinto haalde destijds wel de streep. Maar de prijs die Eanes voor die operatie moest betalen was bijzonder hoog: een blijvende vijandschap van Mario Soares, die het Eanes nimmer vergaf aan hem voorbij gegaan te zijn. De tweede mogelijkheid biedt de ontbinding van het parlement en het uitschrijven van vervroegde verkiezingen. Een alternatief dat alle politieke partijen in beginsel wel aansprak. Omdat zowel de christen-demoratische CDS als de communistische PC profijt van de crisis meenden te kunnen te trek ken, de socialisten dachten het succes van de toetreding tot de EG in politieke munt te kunnen verzil- terwijl de sociaal-democra- laatste zes maanden van zijn daat, waarin hij volgens de Portu gese grondwet het parlement niet meer mag ontbinden als laatste redmiddel. Globaal staan Eanes drie alterna tieven ter beschikking om uit de impasse te geraken. In de eerste plaats kan hij het aangeboden ont slag van Soares accepteren en als premier iemand van zijn eigen keu ze benoemen. Die beslissing is te hoeven betalen voor hun verant woordelijkheid bij het veroorzaken van de crisis, omdat hun kiezers- deel toch vrij stabiel is. Nadat gisteren enkele haastige en provisorisch uitgevoerde opi niepeilingen uitwezen, dat ver vroegde verkiezingen op dit mo ment absoluut geen verandering zullen brengen in de politieke krachtsverhoudingen, zal de ani mo van de partijen om verkiezin gen op korte termijn te houden aanzienlijk getemperd zijn, omdat deze nu toch niets zouden oplos- Een laatste alternatief, waar Ea nes nog op terug kan vallen is het aangeboden ontslag van Soares af te wijzen en hem benoemen als premier van een socialistisch min derheidskabinet. Een oplossing die, gezien de historie en de onder linge vijandschap tussen de pesi- dent en de premier niet erg begrij pelijk kan lijken. Maar het recente verleden heeft meerdere keren aangetoond dat de politieke ont wikkeling in Portugal soms de ka rakteristiek vertoont van een ty foon: want net als een tropische wervelwind zijn Portugese politici in staat plotseling en totaal onver wachts van richting te veranderen. Het is politieke waarnemers niet ontgaan dat de laatste weken een meer dan opmerkelijke toenade ring heeft plaats gehad tussen de twee grootste kemphanen uit de Portugese politieke arena. Wellicht ingegeven door het besef dat beide politici elkaar in de nabije toe komst wel eens hard nodig zouden kunnen hebben. Soares heeft al zijn politieke ambities geconcen treerd op één doel: dit najaar op volger worden van president Ea- Bij de komende presidentsver kiezingen heeft Soares eigenlijk maar één vrees: in de eerste ronde als derde te eindigen, achter de linkse, populistische kandidate, de oud-eerste minister Maria de Lour- des Pintassilgo en de conservatie ve kandidaat Diogo Freitas do Amaral, die zich al verzekerd heeft van ruim 30 procent van het rechtse kiezersvolk. In dat geval zou Soares in de tweede ronde niet deel mogen nemen en zijn aspira ties vier jaar lang in moeten slik- ken. Daarom zou Soares er bijzon der bij gebaat zijn als Eanes en diens partij, de PRD, hun voorkeur zouden verleggen van Pintassilgo (tegen wie binnen de party van Ea nes nogal wat bezwaren bestaan) naar Soares. Eanes van zjjn kant is van plan na het verstrijken van zijn tweede ambtstermijn in december in de politiek te blijven als leider van de PRD. Eanes zal zich zeker gerealiseerd hebben dat Soares, ondanks de vete in het verleden en zijn geringe politieke betrouwbaar heid, nog altijd te prefereren valt als toekomstig president boven Freitas do Amaral, die absoluut niets op heeft met Eanes. Die opportunistische overwegin gen zouden ervoor kunnen pleiten dat Eanes Soares inderdaad hand haaft als premier aan het hoofd van een minderheidskabinet. Soares zelf heeft die mogelijkheid even eens open gelaten, door slechts zijn ontslag te suggeren en niet formeel zijn ontslag bij Eanes in te dienen. Maar om te voorkomen dat het minderheidskabinet bij de eerste de beste motie van wantrouwen wordt weggestemd zou het wel een kabinet met een beperkte opdracht moeten worden. Bijvoorbeeld een zakenkabinet met bijna alleen als taak de ratificatie van het EG-ver- drag en de voorbereiding op de in tegratie in de EG te garanderen. Als de andere politieke partijen zelfs daar tegen zijn blijft Eanes geen ander middel over dan ver kiezingen uit te schrijven voor dit najaar. Ondanks alle negatieve consequenties en het risico dat de crisis een chronisch karakter gaat krijgen, zo die al niet bestaat.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 7