'Zo is het gebeurd': sobere roman
Het leven: een film
B
O
N
Suikerspin-sf
Nederlandse thrillers: weinig verrassend
DE
KEER
zandvliet1
Lees-prentenboeken
voor jonge kinderen
Draken de wereld uit
Dwingend proza van De Carlo in Roomtrein
WOENSDAG 12 JUNI 1985
PAGINA 19
Een jonge vrouw, die lesgeeft
aan een schóól, woont in een
somber pension en lijkt ge
doemd om haar verdere leven al
leen door te brengen. Maar dan
ontmoet ze een oudere man die
aardig voor haar is. "Het is erg
prettig voor een meisje om te
denken dat een man misschien
verliefd op haar is. Het doet er
niets toe of hij dat niet is, ze
wordt er toch veel knapper door,
haar ogen glanzen, haar loop
wordt lichter en ook haar stem
klinkt opgewekter en vriendelij
ker".
Ze praten veel met elkaar, de
jonge vrouw en Alberto. Dat wil
zeggen: hij zwijgt en zij praat;
over haar vader en moeder die in
Maona wonen, hoe haar vader
haar soms met een stok op haar
vingers sloeg en zij vervolgens in
het kolenhok ging zitten uithui
len.
En Alberto blijft zwijgen, wat
de vrouw niet erg vindt, "want
het was me nog nooit in mijn le
ven overkomen dat iemand zich
zo voor me interesseerde en me
zoveel vroeg, alsof alles wat ik zei
of dacht op weg naar het kerkhof
of in het kolenhok zo bijzonder
belangrijk was".
Dan verdwijnt Alberto een
poosje uit haar leven. Als hij
weer terug is, kan zij haar ge
heim niet langer voor zich hou
den: ze moét hem vertellen dat ze
verliefd op hem is. En dat doet
ze. "Hij zag bleek en was erg ge
schrokken en zei dat hij nooit
had gedacht dat me dit kon over
komen, hij vond het bijzonder
prettig bij me te zijn en voelde
grote vriendschap voor me, maar
hij hield niet van me. Hij zei dat
hij al sinds jaren verliefd was op
een vrouw met wie hij niet kon
trouwen omdat ze al getrouwd
was, maar hij geloofde dat hij
nooit met een andere vrouw zou
kunnen leven".
Toch trouwen ze, Alberto en de
jonge vrouw. Ze krijgen zelfs een
kind. Maar een gelukkig huwe
lijk, nee, dat is het niet. Regelma
tig verdwijnt hij voor een tijdje.
Zogenaamd om iets te regelen,
maar zij weet dat hij zijn oude ge
liefde opzoekt. En dan komt de
dag, hun kind is inmiddels
overleden, waarop zij tegen hem
zegt: "Zeg me de waarheid". Hij
vraagt zich af welke waarheid ze
bedoelt, waarna zij op hem
schiet.
Met deze scène begint 'Zo is
het gebeurd' van de Italiaanse
schrijfster Natalia Ginzburg. Na
dat de vertelster, de jonge vrouw,
de lezer heeft verteld wat ze heeft
gedaan, volgt de biecht: hoe ze
hem ontmoette, wat ze deden.
waardoor haar onbehagen groei
de...
Het vertelprocédé van Ginz
burg is zeer traditioneel: de boe
ken waarin iemand zijn levens
verhaal vertelt naar aanleiding
van een belangrijk voorval zijn
legio. Wat 'Zo is het gebeurd' on
derscheidt van veel boeken in dit
genre is de toon: het is een sober
geschreven roman. Het lijkt wel
alsof je tegenover iemand in het
café zit die nadat hij zich heeft
geintroduceerd een bijzonder
verhaal begint te vertellen over
huwelijk, list bedrog.
Twee passages in dit boek ver
dienen overigens bijzondere ver
melding: het gedeelte waarin de
dood van het kind wordt be
schreven en de passage waarin
de geliefde van de man op be
zoek komt bij de vrouw. "Ik had
altijd gedacht dat ze iefs ordi
nairs zou hebben en ook dat ze
erg opgemaakt zou zijn met iets
vulgairs en vinnigs in haar gehe
le voorkomen. Van al die voor
stellingen die ik me van haar had
gemaakt was tenslotte het luid
ruchtige en onstuimige type in
mijn geest blijven hangen. Maar
ze was helemaal niet ordinair".
Van Natalia Ginzburg ver
scheen eerder 'Valentino' in ver
taling bij uitgeverij Meulenhoff.
Wie dat boek heeft gelezen, raad
ik zeker aan om ook 'Zo is het
gebeurd' aan te schaffen. Wie
niet bekend is met het werk van
Ginzburg, hij/zij leze 'Zo is het
gebeurd' het eerst: dit boek is na
melijk nog beter dan 'Valentino'
dat ook zeer lovend werd ontvan
gen ten onzent.
WIM BRANDS
Zo is het gebeurd, Natalia Ginz
burg, Uitgeverij: Meulenhoff, Verta
ling: J.H. Klinkert-Pótters Vos,
ƒ24,50.
De immer groeiende stapel pren
tenboeken bezorgde deze recen
sente langzamerhand een waar
schuldcomplex. Na een greep
kwamen de volgende boeken te
voorschijn:
Voor kinderen vanaf 3 jaar een
serie van vier plaatjesboeken
over een peuter en zijn vader. Le
zen, Slapen, Pappa is er en Rom
mel maken. Eenvoudige maar
met veel liefde getekende scenes
uit het dagelijkse leven van een
vader en zijn zoon met de kat als
vrolijke noot. Illustrator Jan Or-
merod volstaat terecht met een
minimum aan tekst, want de
kleurige tekeningen spreken
duidelijk voor zichzelf. Leuke
boekjes om samen met een peu
ter te bekijken.
Ook voor peuters bestemd is het
prentenboek De eend en de vos.
In woord en beeld laat Max Velt-
huijs zien hoe een eend een hon
gerige vos te slim af is. Mooie,
grote, kleurige illustraties met
weinig details, dus geheel afge
stemd op jonge kinderen vanaf 3
jaar. De tekst dient door vader of
moeder verteld te worden.
De eend en de vos, Een dierenfabel
van Max Velthuijs, uitg. Leopold, f
17,50.
Neeltje is een vermakelijk boek
je voor kleuters met voorleesver
halen die eerder werden gepubli
ceerd in het weekblad Okki.
Kleuter Neeltje heeft drie grotere
broers, die zich nauwelijks met
hun zus bemoeien. Maar Neeltje
zit daar allerminst mee. Ze toont
zich een ondernemend en fanta
sierijk dametje dat zich met be
hulp van haar knuffelbeesten
uitstekend vermaakt. Of ze gaat
op bezoek bij de buren, bij oma
of zo maar naar het park. Waarbij
oma rustig haar tafelkleed om
slaat om voor koning te spelen
en de buurman vrolijk een pop-
penkamer van papier knipt,
want niemand toont zich 'te
groot' om met Neeltjes eindeloze
fantasieën mee te gaan. Was dat
in werkelijkheid ook maar zo.
Schrijfster en illustratrice An-
nemie Heymans heeft er een ge
zellig voorleesboek van gemaakt,
dat anders is dan anders, fanta
sierijk in elkaar steekt, met volop
illustraties. Van harte aanbevo
len. Neeltje is dit jaar bekroond
door de griffeljury.
Bij Z wij sen is een serie lees-
prentenboeken verschenen, be
stemd voor kinderen aan het
eind van de eerste, begin tweede
klas. Kinderen die de eerste be
ginselen van het lezen onder de
knie hebben. De serie bestaat uit
vier boeken die zich allemaal af
spelen rond kinderen uit één
straat. De bedoeling was om een
educatief tintje aan de serie te ge
ven: de kinderen zijn afkomstig
uit verschillend samengestelde
gezinnen en van verschillend ras.
Leuk bedacht, maar het resultaat
valt tegen.
De tekeningen van Ulises Wen-
sell zijn schitterend, maar de ver
haaltjes die er om heen zijn ge
bouwd vertonen weinig fantasie
en avontuur. Bovendien spelen
zo veel kinderen een rol in elk
verhaal dat ik vrees dat jonge le
zers snel hun interesse zullen
verliezen. De boekjes doen saai
en overdadig aan, hoe bruikbaar
ze als leesboek ook zijn.
De serie is ook in een Turkse
versie verkrijgbaar.
MARGOT KLOMPMAKER
Illustratie uit Neeltje.
In de onvolprezen Sjaloom-reeks
'De wereld op zijn kop' is inmid
dels een nieuwe bijdrage ver
schenen: Alle draken de wereld
uit. Een boek dat even zot is als
zijn voorgangers en erom vraagt
vaak herlezen te worden, want
na één keer is zeker de helft van
alle grappen de lezer ontgaan.
Alle draken de wereld uit gaat
voornamelijk over Angst. In dit
geval de Angst van de familie
Doorsnee voor haar onbekende,
maar vast enge overburen. De
overburen zijn namelijk roodha
rig en iedereen weet wat dat wil
zeggen.
Dan komt een dame van de fe-
licitatiedienst de bange familie
verblijden. De Doorsnee's mo
gen een draak nemen. 'Buurt
niet pluis, neem een draak in
huis!'. Daarmee houden ze de bu
ren wel op afstand. De blikken
voer - Draki-Braki - worden al
vast bijgeleverd.
Het houden van een draak is
echter ingewikkelder dan onze
familie had gedacht. En bij nader
inzien blijken de buren eigenlijk
wel mee te vallen Dus of die
draak nou echt nodig was?
U snapt het al: in dit boekje
wordt krachtig afgerekend (de
draak gestoken, zo u wilt) met
angsten die voortkomen uit
vooroordelen die nergens op
slaan. De lezer mag van schrijver
Karei Eykman en tekenaar Joep
Bertrams zelf invullen waar die
Angst op slaat: de angst om cri
minaliteit en het toenemende
hondenbezit? Angst voor buiten-1
landers? Angst voor de Russen
en hun raketten? U zegt het
maar. Wie denkt: ik wil geen
boodschapperig verhaal maar
gewoon lekker lezen, kan dat
evengoed doen. Tekst en teke
ningen zijn gezellig, onderhou
dend, maf en kolderiek. Vooral
de illustraties van Joep Bertrams
zitten boordevol details, grapjes
en andere zaken die een uitge
breide studie waard zijn. Een pri
ma boeltje voor de jeugd vanaf 9
jaar.
MARGOT KLOMPMAKER
Aangestoken door de gastvrije
gewoonten in het land van
vakantie wil men, na het consu
meren van enkele cocktails op
een zondoorstoofd terras, nog
wel eens adressen uitwisselen
met andere reizigers. In een
vreemde omgeving kunnen men
sen snel verbroederen, ook al
hebben ze niets anders met el
kaar gemeen dan het reisdoel.
Thuisgekomen ziet men met
een lichte kiespijn in het hart op
de ontmoeting terug. JHet adres
blijft per ongeluk in de borstzak
van het Hawai-shirt zitten en
wordt-meegewassen. Weg adres,
weg vriendschap. Ships that
pass in the night. Enkele dagen
later is ook de herinnering aan
het intermezzo verbleekt.En dan,
na een maand of twee, staat de
sympathieke vreemdeling op
eens voor de deur, zijn hele heb
ben en houden bii zich.
Iets dergelijks overkomt Tracy
en Ron, het Amerikaanse echt
paar in de roman 'Roomtrein'
van Andreas De Carlo. Giovanni,
een Italiaan die ze op Ibiza heb
ben ontmoet, komt hen opzoe
ken in Los Angeles. Zijn Ameri
kaanse 'vrienden' bewonen een
armelijk appartementje, dat
grenst aan de 'freeway', een
drukke verkeersader in een voor
stad van L.A.
Giovanni treft het niet. Ron,
die zich voor schrijver van film
scripts heeft uitgegeven, blijkt
een humeurige, arrogante jonge
man, die vooral na enige borrels
het intellectuele vuur in zich
voelt opflakkeren. De enige die
in zijn talent gelooft is Tracy, zijn
vrouw. Ze laat geen kans onbe
nut om Ron in contact te bren
gen met de filmwereld, maar 'te
vergeefs.
In zo'n sfeer kunnen weder
zijdse irritaties natuurlijk niet
uitblijven. Giovanni ziet de ru
zies en kibbelpartijtjes tussen
het echtpaar met lede ogen aan.
Ook hijzelf krijgt menige
schimpscheut te verduren over
zulke futiliteiten als het gebruik
van Tracy's shampoo. Als zijn
geld op is, voelt hij zich min of
meer gedwongen zijn biezen te
pakken.
haar in te trekken. Ook deze Jill
is op jacht naar succes.
In het begin kan ze het goed
vinden met Giovanni, maar al
lengs begint zijn gebrek aan am
bitie haar te ergeren. Ze is dan
ook verheugd als hij een baan
vindt als leraar Italiaans bij een
taleninstituut. Die blijdschap
blijkt te voorbarig: de baan bete
kent namelijk het einde van hun
verhouding. Via het instituut
komt Giovanni in contact met de
beroemde actrice Marsha Mel
lows, de hoofdrolspeelsters uit
'Roomtrein', een van de favoriete
films uit zijn jeugd.
De actrice vat sympathie op
voor de jongeman en nodigt hem
uit voor een feest bij haar thuis.
Met de door hemzelf 1
digde getuigschriften heeft hij al
gauw werk gevonden in een Ita
liaans restaurant. Daar ontmoet
hij Jill, die hem overhaalt bij
Wat de anderen niet lukte, lukt
Giovanni wel: hij is doorgedron
gen tot de wereld van glitter en
glamour. Of hij van zijn contac
ten gebruik zal maken laat de au
teur in het duister.
'Roomtrein' is een zeer eige
naardig boek. Giovanni, de ik-fi-
guur, registreert slechts. Hij
toont het leven in Los Angeles
als een B-film, een draak. Het is
alsof de regisseur allang naar
huis is en de 'acteurs' als onder
hypnose blijven doorspelen. Het
echte lev^n lijkt zich te verschui
len in een warm kastje: de t.v.
De relaties die De Carlo be
schrijft hebben iets mechanisch.
De dialogen tussen de geliefden
zijn oppervlakkig. De enige voor
wie Giovanni zoiets als liefde
voelt, is Marsha Mellows, maar je
krijgt de indruk dat het meer de
hoofdrolspeelster uit 'Room
trein' is die hij aanbidt, dan de
actrice zélf.
Over de onmacht tot wezenlijk
contact, die de menselijke ver
houdingen in dit boek typeert,
zegt Giovanni, net nadat hij
Marsha Mellows heeft ontmoet:
"Ik had het idee dat ik nu althans
een deel van de stromen begreep
waarin de auto's zich voortbewo
gen, en de gesprekken in de bars
en voor de winkels. Ik bedacht
dat ik tot op dat moment alles
van buitenaf had gadegeslagen,
zoals iemand naar een aquarium
kan kijken en onder de indruk
kan raken van de vormen en
kleuren van de vissen zonder
echter een notie te hebben van
hun beweegredenen om aan de
andere kant van het glas rond te
zwemmen".
In een loftuiting op de achter
flap van 'Roomtrein' vergelijkt
Italo Calvino De Carlo's boek
met de schilderijen van het Ame
rikaanse hyperrealisme. Hij
heeft het over 'de welhaast tast
bare volheid van zijn Los Ange-
les-beeld'.
Goed, De Carlo laat in zijn ro
man heel wat zaken de revue
passeren, maar ik tref in zijn
boek juist een irritante leegte
Wil ik daarmee nu zeggen dat
'Roomtrein' een slecht boek is?
Zeker niet. Al zul je ook vergeefs
zoeken naar mooie beelden, De
Carlo's manier van schrijven
heeft ontegenzeggelijk iets dwin
gends. Zijn beschrijving van het
leven in Los Angeles dringt zich
aan je op zoals ook 'muzak' dat
kan doen, u weet wel, zo'n inge
blikte, van alle hartstocht ontda
ne jengeldeun, waarop men in
overdekte winkelcomplexen
wordt getracteerd, compleet met
de bijbehorende camera's die er
voor moeten zorgen dat de men
sen niet 'uit hun rol vallen'. Niet
echt leuk zoiets, maar wel de
werkelijkheid. In de weergave
van die werkelijkheid is De Carlo
goed - ik zou bijna zeggen: erger
lijk goi
Een muziekje van Mantovani
op de achtergrond, en lezen
maar!
CEES VAN HOORE
Al eerder sprak ik mijn weerzin
uit jegens M.K. Wren's De Fe
niks-rebellie, een science fiction-
triologie van de plattere soort en
geheel in de weerzinwekkende,
rechtse bral-traditie van "Dal
las", Harold Robbins e.a. Ameri
kaanse suikerspinfabrieken.
Na Zwaard van het Lam en
Schaduw van de Zwaan komt
aan het kwalijke reeksje nu ge
lukkig een einde met Het vuur
en de wolf, waarin alles volgens
verwachting "goed" afloopt.
"Drie onvergetelijke romans van
hartstocht, romantiek en avon
tuur in de verre toekomst: de ge
schiedenis van het Huis DeKo-
ven Wolf, geboren om te heersen
en voorbestemd om een duize
lingwekkend sterrenrijk te ver
nietigen". Aldus de enge aanprij
zing op de achterflap en de atten
te lezer is meteen gewaar
schuwd.
Uiterst beknopt (maar u mist
niet echt veel) komt de inhoud
der triologie hierop neer: in een
verre toekomst wordt de Aarde,
plus een flink stuk heelal gere
geerd door het Concordaat, een
raad van edelen, "de nauw ver
bonden en in wezen feodale
machthebbers die de gehele
menselijke beschaving van de
drieëndertigste eeuw bepalen".
De Heren krijgen in toenemende
mate last van opstanden hunner
Horigen; er dreigt revolutie en
het geheime genootschap van de
Feniks probeert dat onheil af te
wenden: liever evolutie.
Richard en Alexand DeKoven
Wolf, behorende tot de elite, spe
len in op de religieuze gevoelens
van de Horigen en weten dit la
gere volk van slaven zo in de
hand te houden. Wat overblijft is
een machtsstrijd tussen de oude
en een nieuwe orde van Heren
(hun dames spelen uiteraard een
ondergeschikte rol), met voor
spelbare afloop. De Feniks
triomfeert... en held Alexand
wordt de nieuwe machthebber.
Alles blijft wezenlijk bij het ou
de en het domme volk rest niets
dan de door de nieuwe Heer vaag
aangekondigde "hoop dat alle
menselijke wezens op een goede
dag zullen kunnen beschikken
over hun aangeboren, onver
vreemdbare recht van de vrije
keuze". Of men Reagan hoort.
Platte, laffe SF.
Veel prachtiger zijn De Kronie
ken van Thomas Covenant van
Stephen Donaldson, bestaande
uit twee op elkaar aansluitende
magistrale trilogieën. De eerste
serie is overal met donderend ge
juich ontvangen en hier en daar -
niet ten onrechte - vergeleken
met het werk van Tolkien, waar
mee ze vooral de meeslepende en
indringende stijl gemeen heeft.
Deel 1 van de tweede serie, pas
uit, heet 'Het gewonde land' en
is uitnemend vertaald door Max
ADVERTENTIE
BOEKHANDEL BV
i Haarlemmerstraat 117
3 Leiden- tel. 120421
algemene- en
assortimentsboekhandel
full-time
bestelafdeling
levertijd
vanaf 2 dagen
Schuchart. Hoofdpersoon is an
dermaal lepra-lijder Thomas Co
venant die tien jaar na zijn vorige
avonturen naar het fantastische
Land (waar inmiddels duizenden
jaren voorbij zijn) geroepen
wordt door zijn oude vijand,
Heer Veil. Er is intussen veel ver
anderd, vooral ten kwade, en op
nieuw besluit de merkwaardig
ste en vooral menselijkste "held"
in de moderne SF het Kwaad
zuchtend en steunend te bestrij
den.
Opnieuw een schitterende,
fantasierijke avonturenreeks vol
creatieve gruwel, onbaatzuchtige
medestanders en stuitende op
ponenten. Met Thomas Cove
nant, via zijn witgouden trouw
ring beschikkend over eventueel
doorslaggevende "wilde" magie,
in de sleutelrol, zijns ondanks.
Held en anti-held tegelijk:, een
superieur beschreven, tragische
rol. Een bijzondere uitgave:
Dat SF het niet aleen van dub
beldikke en vervolgen op ro
mans hoeft te hebben, blijkt uit
"De Beste SF van het jaar ("The
Best SF of the year", dl. 11,1982),
een deel uit de bekende jaarlijk
se reeks van Terry Carr, met 13
verhalen van meer en minder be
kende auteurs. Een erg geslaag
de anthologie waarin bijdragen
van schrijvers van naam (Poul
Anderson, Ted Rèynolds, John
Varley, Roger Zelazny, Spider
Robinson) die van hun minder
befaamde collega's beduidend
overtreffen.
Dat komt, denk ik, vooral om
dat in verhalen als 'Over het ijs
(Mildred Downey Broxon), 'Ver
dronken Venetië (Kim Stanley
Robinson), 'Walden Drie' (Mi
chael Swanwick) en eigenlijk
ook 'De ondergang' (een futuris
tische herbeleving van de onder
gang van de Titanic, door Jack
Dan) minder "echte" sf'zit: ik
mis de beroemde "sense of won
der".
Niettemin is het zwakste ver
haal in de bundel een bizar en
zeldzaam flauw fantasietje van
de gevestigde, maar enorm over
schatte schrijver R.A. Lafferty.
Zijn geestig bedoelde 'Je kunt
niet meer terug' raakt kant noch
wal en behoort tot de kinderach
tigste SF-sprookjes die ik ken.
Met 'Saturnusspel' van Poul An
derson (wat er mis kan gaan als
men zich te lang en indringend
bezighoudt met psychodramati-
sche spelletjes), het romantische
'De jacht' van John Varley, het
korte en grappige 'Walpurgis-
nacht' van Roger Zelazny (dode
oom Arthur heeft zich via com
puterprogramma's posthuum
van een aangenaam "leven" ver
zekerd) en het fraaie 'De tanden
van het venijn' (het beste en ori
gineelste verhaal van de bundel)
van Spider Robinson is dit boek
je zijn geringe prijs dubbel en
dwars waard.
Jammer dat de uitgeverij
Carr's reeks niet integraal, elk
jaar dus, vanaf deeltje 1, uit
brengt. Korte SF-verhalen ko
men het best tot hun recht, en er
is ongetwijfeld een grotere markt
voor - uitschieters als Thomas
Covenant daargelaten.
ROB VOÖREN
M.K. Wren 'Het vuur en de wolf.
De Feniks-rebellie dl.3. Uitg. Meu-
lenhofT, Amsterdam 1985, 27,50.
Vert. Peter Cuijpers.
Stephen Donaldson, 'Het gewonde
Land'. Tweede serie, deel 1 van De
Kronieken van Thomas Covenant.
Uitg. Sirius en Siderius, Den Haag
1984, verschenen 1985. Vert. Max
Schuchart.
Terry Carr (vera.), 'De beste SF
van het jaar', dl.ll. Uitg. Het Spec
trum, Utrecht/Antwerpen 1985,
9,90. Vert. Annemarie van Ewijck.
Alweer maar liefst vier
nieuwe thrillers van Ne
derlandse origine. Het kan
vandaag de dag niet op.
Om te beginnen: 'Moordlust' van
Paul Binnerts.
Zijn tweede boek, zijn eerste
echte thriller. De titel doet erger
vermoeden dan het is. Een
vrouw is met haar auto te water
geraakt en verdronken. Ze was
mooi en getrouwd met één van
drie jaloerse broers. Is haar dood
inderdaad een ongeluk of opzet
en dus moord?
Inspecteur Gelijn Quaadek-
kers (bijna kwaaddenker, leuk
hè) gelooft niet in een ongeluk en
dus duikt hij met een klein aan
tal kleurrijke assistenten in de
geschiedenis en ondervraagt de
één na de ander. Op zoek naar de
achtergrond. Er komen veel on
frisse zaken naar boven, maar
het blijft een politieroman van
het bekende type. Speurder
zoekt langs brave lijnen naar
moordenaar. Goed opgebouwd,
vlot geschreven, dat wel, maar
nergens echt verrassend of lek
ker meeslepend.
'Moordlust' door Paul Binnerts,
verschenen bij De Arbeiderspers
28,50).
'Bergers scenario' is het vervolg
dat J.N.Meijsing schreef op de
thriller 'Bergers oplossing',
waarmee hij vorig jaar debuteer
de. Dezelfde hoofdpersonen, de
zelfde stijl, dezelfde manier van
werken.
Die mijnheer Berger is het ei
genzinnige hoofd van een nogal
onbestendige afdeling van bin
nenlandse zaken. Een afdeling
die op allerlei manieren voor vei
ligheid moet zorgen. Meijsing
overgoot zijn nieuwe verhaal met
een actueel sausje door te drei
gen met bezuinigingen. Dus
hangt onze daar werkende ik-fi-
guur ontslag boven het hoofd.
Vorig jaar heb ik al betoogd
niet zo verrukt te zijn van derge
lijke ik-figuren. Wie is hij? Wat is
hij? Waar komt hij vandaan? Ra
den maar. Ik weet het niet. De
man heeft zelfs geen naam. Hij is
alleen het eeuwige mikpunt van
die altijd cynische mijnheer Ber
ger. Hij wordt achter allerlei za
ken aan gestuurd zonder te we
ten op wie of wat hij jaagt. Oh
zeker, er gebeurt genoeg. Maar
waarom het één op het ander
volgt is minder duidelijk.
Genoeg leven in de brouwerij
van die geheime afdeling dus,
maar waarom al dat kabaal? Ik
heb het einde gehaald dank zij
een even groot incasseringsver
mogen als onze ik-figuur. Maar
terwijl hij het kennelijk snapte,
zat ik nog steeds met de vraag:
i dat alles?
'Bergers scenario' door J.N.Meij
sing, verschenen bij Sijthoff
22,50).
In '(G)een kruisje voor Johnny'
heeft het schrijversduo Henny
Siebel en Enno Lange een aantal
actuele zaken op een hoop ge
veegd. Het gelegenheidsduo van
Friese journaliste en hoofdstede
lijke automatiseringsdeskundige
heeft gebruik gemaakt van de
glorieuze Elfstedentocht in de af
gelopen winter, het rumoer daar
om heen en het bijna even luid
ruchtige kabaal dat ontstond
toen de minister van WVC wei
gerde de PC Hooftprijs toe te
kennen aan Hugo Brandt Cor-
stius.
Terwijl de televisie-uitzending
het sportieve hoogtepunt van het
jaar op de voet volgt en heel Ne
derland in de ban is van de ver
richtingen van de vele duizenden
op de gladde ijzers, wordt in het
verhaal van Siebel en Lange een
bekend schrijver, die zich op het
Friese platteland had terugge
trokken, dood in zijn woning
aangetroffen.
Het hele tafereel wijst op
moord en dus gaat speurder
Geert de Jong driftig op zoek
naar oorzaak en gevolg. Haat,
nijd, een literaire rel en een verre
van brandschone minister - toe
vallig de broer van het slachtof
fer - het komt allemaal naar bo
ven. Ook de 'dader' wordt ont
dekt en die hebben de auteurs
ook weer uit de actualiteit kun
nen plukken.
Door het herkenbare decor en
gelijkenis met de hoofdpersonen
is het best aardig wat Siebel en
Lange in elkaar hebben geflanst,
maar een diepgaande herinne
ring laat hun werkstuk toch niet
achter.
'<G)een kruisje voor Johnny' door
Henny Siebel en Enno Lange, ver
schenen bij Batteljee en Terpstra
14,90).
'De misdaadmachine van de
Warmoesstraat' is een nieuwe
bundel korte verhalen van de ex-
politieman A.C.Baantjer, die in
zijn loopbaan op het Bureau
Warmoesstraat vooral de kleine
criminaliteit van heel dichtbij
heeft leren kennen.
'De stroom is zo gigantisch ge
worden, dat met het huidige per
soneelsbestand aan bestrijding
niet meer kan worden gedacht.
Wat overblijft is de verwerking
van al dat kwaad. En dat doet de
misdaadmachine Jammer,
want u zult het met mij eens zijn,
er valt toch wel het een en ander
te bestrijden', zegt de gepensio
neerde politieman in het voor
woord van zijn boekje, waarin hü
opnieuw constateert dat ook
misdaad en misdadigers zijn ver
pauperd.
Op een bijna berustende toon
constateert hij het verval. Ik heb
het al meer gezegd: de vriende
lijk beschouwer Baantjer van
weleer is een wat verbitterd man
geworden. Waarom moest het zo
en kon het niet anders? 'Er valt
immers nog genoeg te bestrij
den...'.
KOOS POST
'De misdaadmachine van de War
moesstraat', korte politieverhalen
van A.C.Baantjer. Verschenen bij
Teleboek 15,-).
ADVERTENTIE
BOEKHANDEL
LEIDEN-LEIDERDORP
OEGSTGEEST - KATWIJK
VOORSCHOTEN
Alle op deze pagina besproken
boeken zijn bij ons dlrekt lever
baar, óf vla onze TERMINAL te
bestellen en dan binnen drie da-
gen verkrijgbaar.
