Orgelkring organiseerde bijna 120 concerten
Plan voor nieuwe uitbreiding
congrescentrum Leeuwenhorst
Wiet bang voor bumngeruchf
Zwaaikom Oude Rijnimpuls
voor economie Rijnstreek
Ten behoeve van opleidingscentrum Shell
We willen graag laten horen lat een machtig instrument het Adema-orgel is9
VRIJDAG 7 JUNI 1985
REGIO LEIDEN
LISSE "We meenden 20
jaar geleden dat het een
goede gedachte zou zijn
om het Adema-orgel va
ker te laten horen dan al
leen bij de eredienst. Die
gedachte is juist geble
ken: in al die jaren is er
steeds een goede belang
stelling geweest voor de
concerten die wij organi
seerden".
Aan het woord is secretaris-pen
ningmeester Wim Boot van de
'Orgelkring Bollenstreek' uit Lis-
se. De orgelkring organiseert
jaarlijks in de zomermaanden
een aantal concerten op het Ade
ma-orgel van de rooms-katholie-
ke St. Agathakerk aan de Heere-
weg in het bloembollendorp. Dit
jaar is een jubileumjaar. Precies
20 jaar bestaat de orgelkring en
er zijn inmiddels bijna 120 con
certen gegeven. Niet alleen door
organisten uit eigen land, maar
ook door musici uit Frankrijk,
Duitsland en Amerika. Het
grootste aantal van die 120 con
certen werd gegeven op het Ade
ma-orgel van de 'Agatha', een
heel enkele keer weken de orga
nisatoren uit naar een andere
kerk in Lisse of directe omge
ving.
Het initiatief voor de oprich
ting van de orgelkring kwam in
1965 van Ernest Gervais, de toen
malige organist van de St. Aga
tha en zijn collega-organisten Si
mon de Zee en Albert Helmus.
Dit drietal gaf in november 1964
een concert op het toen 50 jaar
oude Adema-orgel. Een redelijk
aantal muziekliefhebbers woon
de dat concert bij. In het vooijaar
van 1965 werd in hotel 'De Witte
Zwaan' de 'Orgelkring Bollen
streek' opgericht.
Gestadig groeide de belang
stelling en nu, 20 jaar later, trek
ken de concerten op het Frans-
romantische orgel in de neo-goti-
sche roomatholieke kerk veel
belangstell van muzieklief
hebbers uüsse en daarbuiten.
"Vooral dnbreng van Ernest
Gervais in orgelkring is al die
jaren grooiweest. Dank zij zijn
enthousiae en kennis hebben
wij het deik zo lang volgehou
den", aldiioot.
Feike ®a
Tientalli beroemde organis
ten gavercte de présence in
Lisse, zoale onlangs overleden
Feike As uit Maassluis, de
eveneens ïrleden Piet van Eg-
mond, déranse Michelle Le-
clerc, Chas de Wolff, Albert de
Klerk, JaBonefaas en Klaas-
Jan MuldOok voor dit seizoen
staat weeen aantal concerten
op het piramma. Zo speelt 13
juni Gijslt Lekkerkerker, ge
volgd opl juli door Bernard
BartelinWeze organist gaf 20
jaar geled het eerste concert in
de serie cfeindsdien door de or
gelkring >rdt georganiseerd.
Later dit jaar volgen nog optre
dens van Charles de Wolff, Johan
Akerboom, de huidige vaste or
ganist van de St. Agatha, en Mi
chelle Leclerc. Op 9 november
wordt de concertreeks besloten
met een orgelwedstrijd voor
amateurs. Voor dit concours
hebben zich, zo vertelt Boot
trots, inmiddels al een aardig
aantal organisten opgegeven.
Hoewel aan de concerten veel
plezier wordt beleefd, kent het
bestuur van de orgelkring ook
problemen. Vooral het kostbare
onderhoud van het instrument
baart de bestuursleden veel zor
gen. In 1983 werd dan ook een
actie begonnen om inwoners van
Lisse en daarbuiten te bewegen
lid te worden van de stichting
'Vrienden van het Adema-orgel'.
Die actie leverde 400 'vrienden'
op.
Tweede klavier
Van dat geld, maar ook met
hulp van andere geldgevers en
de gemeente Lisse, kon het twee
de klavier van het instrument
door orgelbouwer Antoine
Schreurs uit Amsterdam worden
gerestaureerd. Dit voorjaar werd
de speeltafel naar de voorkant
van het koor verplaatst en is de
werking van de zwelkast verbe
terd. Ook is het mechaniek van
het tweede klavier beter afgeslo
ten, omdat dat in de kerk te veel
te horen was en afbreuk deed
aan de muziek.
Maar er wacht het bestuur van
de orgelkring, dat het beheer van
het orgel van het kerkbestuur in
handen heeft gekregen, nog
meer. Zo moet de windlade van
het eerste klavier op korte ter
mijn worden nagekeken. Dit om
te voorkomen dat er storingen
optreden. Ook moet de contra
bas 16' van het pedaal worden
gerestaureerd en 'spreken' veel
van de pijpen slecht of in een en
kel geval helemaal niet meer.
De oorzaak van die ellende is
de heteluchtverwarming in de
kerk. Door de droge lucht ont
staan scheuren in de houten pij
pen en windkanalen. Nu staat er
aan elke kant van het orgel een
luchtbevochtiger. "Maar er is al
veel kwaad aangericht", zegt
Boot.
Ter gelegenheid van het 20-ja-
rig jubileum wil de orgelkring
geld bijeenbrengen om het twee
de klavier uit te breiden met een
zogenaamde voix humaine 8'.
"Dat is een register die in de
dispositie van ons orgel node
wordt gemist", vertelt Boot. "Er
(is al een aardig bedrag bijeenge
bracht, maar we hebben nog on
geveer 3500 gulden nodig".
Excursies
Een nieuwe activiteit van de
orgelkring is het houden van ex
cursies. "Dat is feitelijk begon
nen met een aanvraag van het
Fioretti-college in Lisse. Daar
werd een muziekproject georga
niseerd en aan ons werd ge
vraagd om de leerlingen het een
en ander te vertellen over het or
gel. Dat hebben we met veel ple
zier gedaan. De leerlingen waren
laaiend enthousiast over het or
gel. Maar ook wijzelf waren en
thousiast. Vooral ook omdat we
denken dat de jeugd daardoor in
de toekomst wat meer belang
stelling voor dit instrument zal
tonen. Mogelijk zijn het toekom
stige vrienden van het Adema-
orgel, leden of donateurs van de
orgelkring. Maar dat is niet het
belangrijkste, hoor. Wij zijn het
meest in onze sas als we kunnen
laten zien, wat voor een machtig
instrument Lisse rijk is", zegt
Boot trots.
Enthousiast is Boot ook over
de zogenaamde speelmiddagen
die jaarlijks een aantal zaterdag
middagen worden gehouden. Or
gelliefhebbers kunnen dan tegen
betaling van een bepaald bedrag
een kwartier of langer het orgel
bespelen. "Dan zie je mensen
wat aarzelend beginnen, maar de
meesten wennen heel snel aan
het orgel en dan is het een feest
om naar te kijken en vaak ook
om naar te luisteren".
Lissenaar Ernest Gervais veertig jar organist:
Het Congrescenter Leeuwenhorst. Het nieuwe gebouw komt in een l-vorm om de bestaande bebouwing rechts
achter te staan. Vanuit Noordwijkerhout krijgt het centrum dan een heel ander aanzien. Linksachter nog net een
deel van het nieuwe Shellgebouw. (archieffoto)
te. Als daaraan later behoefte blijkt
te bestaan wordt er een poot aange
bouwd. Pas dan ontstaat de zoge-
naamde l-vorm. Daardoor krijgt
het complex vanuit Noordwijker
hout een heel ander aanzicht.
De PvdA is fel tegen de plannen.
Zij wil dat de nieuwbouw land
schappelijk wordt getoetst, want
het is 'hoog en lelijk'. Maar daar
voor voelt wethouder Heemskerk'
niets: "Als het accent valt op het
landschap, dan is er niet veel meer
mogelijk". Volgens mevrouw W.
Hof-van Putten is het gebouw te
overheersend. Het overstijgt de be
staande bebouwing op het terrein.
Zij wil ook niet meewerken aan
een zogenaamd voorbereidingsbe-
sluit. Volgens de richtlijnen in het
bestemmingsplan mag Leeuwen
horst niet zo hoog en niet zo breed
bouwen. B en W willen de richtlij
nen en voorschriften daarom wijzi
gen. Volgens de PvdA is dat hele
maal niet nodig: "Het congrescen-,
trum heeft voldoende ruimte om
uit te breiden elders op liet terrein.
Maar die ruimte wil het bewaren
voor de toekomst".
Gevoelig
Overigens wil de meerderheid
van de leden van de commissie
openbare werken en ruimtelijke
ordening wel meewerken aan het
bouwplan. Dat de gemeente soepel
is ten opzichte van het congrescen
trum is het resultaat van bespre
kingen die al veel eerder zijn ge
voerd. De congresmarkt is erg ge
voelig en de concurrentie is groot.
Tal van centra worden gesubsi
dieerd door gemeenten. Daartoe is
Noordwijkerhout financieel niet
bereid en ook niet in staat. Wel
heeft de gemeente daarom toege
zegd alle medewerking te verlenen
uitbreidingsplannen.
Zodra de definitieve plannen zijn
ingediend, zullen de voorschriften
en richtlijnen in het bestemmings
plan worden veranderd. Daartoe is
de medewerking van de provincie
nodig. De bedoeling is dat de eer
ste paal voor het nieuwe pand, dat
in gelijke architectuur wordt ver
wezenlijkt als het Shellgebouw, op
15 mei 1986 de grond ingaat.
LISSE - Al houdt hij niet
zo van publiciteit, toch
voelt organist E.N.R. Ger
vais uit Lisse zich wel ge
vleid dat er zaterdagavond
in de Agathakerk speciaal
voor hem een muzikale
eredienst wordt gehou
den. De stichting 'Vrien
den van het Adema orgel'
herdenkt met deze dienst
het feit dat de blinde mu
sicus veertig jaar lang de
vaste organist was van de
Agathakerk.
Gervais is in die veertig jaar voor
velen in Lisse een begrip gewor
den. Niet alleen als organist maar
ook als muziekleraar. Gervais
was voor zover bekend de eerste
zelfstandige muziekleraar in het
dorp. Vanaf de oprichting is hij
ook verbonden geweest aan de
Muziekschool Bloembollen
streek waar hij piano- en orgel
lessen gaf. In 1981 stopte hij
daarmee, al betekende dat niet
dat hij helemaal niets meer te
doen had. Gervais: "Ik ben het
alleen rustiger aan gaan doen. Ik
heb nog vijftien tot twintig leer-
door
Charley Jansen
lingen - mensen met talent - die
het echt leuk vinden. Ik wil niet
meer, zoals vroeger wel voor
kwam, les geven aan kinderen
die niet willen maar van 'thuis'
moeten. Ik probeer het een
maand met ze maar als ze het dan
nog niet leuk vinden en nog niet
zelf willen, hoeven ze niet meer
terug te komen".
Hoe bent u, midden in de oor
log, in Lisse terecht gekomen?
Gervais: "Via een advertentie.
Er werd een organist gevraagd
voor het orgel van de Agatha
kerk en daar heb ik op gesollici
teerd. Op grond van mijn diplo
ma's ben ik toen, zonder ook
maar één noot te hebben ge
speeld, aangenomen. Op 1 mei
1944 heb ik mijn eerste kerk
dienst begeleid".
Gervais was zeven jaar toen hij
begon met muziek maken. Hij
woonde met zijn ouders in Indo
nesië. Daar bestond echter geen
opleiding voor een blinde jon
gen. "Op mijn veertiende hebben
mijn ouders me naar Nederland
ziekkamer waar mijn orgel staat
en waar ik les geef. Het is hier
rustig wonen, heel anders dan in
de Kanaalstraat waar het verkeer
doorheen dendert. Voor buren
gerucht hoef ik niet bang te zijn:
aan de ene kant woont mijn zoon
en de buurvrouw aan de andere
kant wist toen ze hier ging wo
nen dat ze wel eens muziek zou
horen maar dat vindt ze niet
erg".
Concerten
Waarom is indertijd de 'Orgel-
kring Bollenstreek' opgericht?
Gervais: "We vonden het zon
de dat het Adema-orgel alleen op
zondag werd bespeeld. Als orgel-
kring wilden we concerten geven
en gast-organisten uitnodigen,
ook uit het buitenland. Dat is ge
lukt, in de loop van de tijd heb
ben talloze beroemde Franse,
Duitse en Engelse organisten
concerten gegeven. En wat dacht
je van het amateurconcours dat
elke drie jaar wordt gehouden?
Maar let op hè, de deelnemers
zijn dan wel amateurs maar ik
kan je vertellen dat het niveau al
tijd zeer hoog ligt".
In '83 werd een actie gestart
voor herstel van het Adema orgel.
Ernest Gervais: "Ik heb nog 15 tot 20 leerlingen, mensen met talent".
Wat was er precies kapot aan het
orgel?
Gervais: "Er was niet een' be
paald onderdeel dat echt kapot
was, maar zo'n orgel slijt natuur
lijk wel. Het leer bijvoorbeeld,
was van binnen stug geworden
en het hout was gaan werken.
Noem het een soort groot onder
houd. Tenslotte staat het Adema
orgel er al ongeveer zeventig
jaar. Met het geld dat is ingeza
meld konden we de helft van het
orgel restaureren. Het eerste kla
vier is nu weer zo goed als nieuw.
Ik schat dat we voor het tweede
klavier nog een halve ton nodig
hebben. Weet u wat ik zo grappig
(foto Holvast)
vind? Het orgel staat in een ka
tholieke kerk maar ik denk dat
we van de protestanten in Lisse
meer geld hebben gekregen. Vol
gens mij komt dat doordat zij
zoiets niet hebben terwijl katho
lieken het orgel als iets vanzelf
sprekends beschouwen. Maar
ach, ik zie het maar als een stukje
KOUDEKERK/ALPHEN - Bin
nenschepen tot 85 meter lengte
kunnen voortaan tot Koudekerk
de Oude Rijn opvaren. Op de grens
van Alphen en Koudekerk is een
zwaaikom gemaakt waar de sche
pen kunnen draaien. Dank zij deze
voorziening, die de provincie een
miljoen gulden heeft gekost, kun
nen veel grotere schepen de beton
en veevoederbedrijven langs het
water bereiken. De aanvoer van
grondstoffen Wordt daardoor goed
koper hetgeen de bedrijven een
nieuwe economische impuls geeft.
Namens de Bedrijvenvereniging
Koudekerk toonde Latexfalt-direc-
teur R. Niezen zich dan ook zeer
verheugd over de zwaaikom. Giste
ren sprak hij lovende woorden tot
het provinciaal bestuur, aanwezig
in de persoon van gedeputeerde
voor verkeer en vervoer T.F. J. Jan
sen, die even daarvoor de officiële
ingebruikname van de zwaaikom
voor zijn rekening had genomen.
De gedeputeerde deed dat door,
gezeten achter het bedieningspa
neel in de stuurhut van de 85 meter
lange rijnaak 'Huig Rook Sr' een
lint voor de ingang van de zwaai
kom kapot te varen. Dank zij de
wakende hand van schipper H.
Ceelen veroorzaakte de gedepu
teerde geen verdere 'schade' en
kan de scheepvaart de nieuwe
voorziening in gebruik nemen. Tot
nu toe was dat gedeelte van de Ou
de Rijn voor schepen langer dan
zeventig meter verboden terrein.
Gedeputeerde Jansen deelde
mee, dat over ongeveer twee jaar
ook in de Heimanswetering een
zwaaikom wordt aangelegd, zodat
ook daar het vrachtvervoer per
schip aanzienlijk wordt verbeterd.
Of de investering economisch ver
antwoord is kon Jansen niet zeg
gen. Uitstekende belangenorgani
saties als de Vereniging Schutte-
vaer en de Kamer van Koophandel
en de gemeentebesturen van Al
phen aan den Rijn en Koudekerk
waren voor hem voldoende pleit
bezorgers om de het werk te laten
uitvoeren. De gedeputeerde hoop
te dat met de zwaaikom een bijdra
ge wordt geleverd aan de economi
sche groei van dit gedeelte van de
Rijnstreek.
Kort ging de provinciebestuur
der ook nog in op de plannen voor'
de omlegging van de Oude Rijn,
zodat de vrachtschepen en de re
creatievaart niet meer door het
centrum van Alphen hoeven. Al
phen ondervindt hier veel hinder
van omdat de bruggen vaak moe
ten worden geopend. Met de door
komst van de kerosinetankers
door het hartje van Alphen speelt
bovendien de onveiligheid mee.
Deze ,5 miljoen gulden kostende
operatii zal alleen kunnen worden
uitgevard als het rijk daarin mee
betaalt. Een ambtelijke rapporta
ge, die mlangs gereed is gekomen,
pleit v«or het doorgaan van de
plannei, vertelde Jansen. De pro
vincie noet nog een bestuurlijke
uitsprak doen, "maar ik krijg
maar die miljoen gulden per jaar
voor mjn portefeuille. Dat is veel
te weing om zo'n groot project te
kunner aanpakken".
Als d? vaarroute Rotterdam-Am-
sterdan via de Gouwe-Oude Rijn-
Heimaiswetering tot hoofdvaar
weg wcrdt bestempeld, zal het rijk
met geü over de brug komen voor
de omlïgging van de Rijn, zo is de
verwaciting. Nu de Deltawerken
hun votooiïng naderen en de rijks-
overhed hiervoor geen miljoenen
meer loeft te investeren, wordt
volgen; burgemeester M. Paats
van Alphen de kans groter, dat het
spectaculaire werk om de Rijn in
Alpher gedeeltelijk een andere
route te geven kans van slagen
heeft.
De Koudekerkse ondernemer
Niezen pleitte in zijn toespraak nog
eens voor een nieuwe brug over de
Oude Rijn op de grens van Alphen
en Koudekerk, zodat het zware
vrachtverkeer niet meer de be
bouwde kommen van Koudekerk
en Alphen door hoeft.
NOORDWIJKERHOUT -
Het Congresenter Leeu
wenhorst wil opnieuw flink
uitbreiden. Het is de bedoe
ling dat achter het bestaan
de complex, min of meer in
het verlengde van het Shell-
opleidingsgebouw, in een 1-
vorm een flatgebouw met
vijf verdiepingen wordt
neergezet dat gedeeltelijk
19 en gedeeltelijk 17 meter
hoog is. Dat is een stuk ho
ger dan de bestaande pan
den op het terrein.
De officiële plannen moeten nog
worden ingediend. Maar vooruitlo
pend daarop peilde wethouder P.
Heemskerk (VVD) alvast de me
ningen van de leden van de com
missie openbare werken en ruim
telijke ordening die gisteravond in
vergadering bijeen waren. In zijn
algemeenheid vinden de commis
sieleden het plan van Leeuwen
horst niet erg fraai. Het nieuw te
bouwen pand is volgens een aantal
commissieleden ook te hoog. Maar
de gemeente wil het congrescen
trum, het derde in grootte in Ne
derland, niet teveel in de weg leg
gen.
De uitbreiding is noodzakelijk
omdat Shell behoefte heeft aan uit
breiding van de accommodatie.
Een kleine twee jaar geleden is het
internationale opleidingscentrum
van Shell bij Leeuwenhorst neer
gezet. Er bestaan nu concrete plan
nen om ook een Amsterdamse af
deling van dat bedrijf te vestigen in
Noordwijkerhout. In het nieuwe
gebouw komt dan een afdeling
voor Shell en voorts slaapkamers
en ruimten vpor computers.
Twee fasen
Het contract met Shell is nog
niet getekend, maar desondanks
verwacht Leeuwenhorst dat dat al
lemaal wel in orde komt. De
nieuwbouw betreft eigenlijk twee
fasen. Eerst wordt een gebouw
neergezet van 19 en 17 meter hoog-
gestuurdTotdat ik naar Lisse
kwam h(ik altijd in Grave bij
Nijmegejewoond. Daar heb ik
op het bdeninstituut St. Hen-
dricus m opleiding genoten.
Ik begoriaar met viool, piano
en orgel lar met de viool ben ik
al gauw stopt".
Gervaj'Tk solliciteerde naar
Lisse orat ik 33 was en wel
eens op (en benen wilde staan.
Dat wasi eerste tijd zeker niet
gemakkjk. Ik moest bijvoor
beeld ahet repertoire zelf in
braille ozetten".
De belkking in Lisse was ei
genlijk q soort bijbaantje, ver
telt Geris: hij hon er niet van
leven. ben daarom meteen
begonnemet het geven van pia
no- en oelles. Er was animo ge
noeg: h was oorlog en veel
mensen idden toch niets olters
te doen.ater is daar ook de mu-
ziekschd nog bijgekomen".
Jarenig woonde Gervais aan
de Kanlstraat. Tegenwoordig
woont 1 in de wijk Meeren-
burgh. 'c woon nu naast mijn
zoon. Dis ook in de muziek te-
Hij heeft aan het
in Amsterdam
gestudeerd en
de muziekschool
heb ik mijn eigen mu-
