Amateurisme mag
niet overheersen'
'Corpus Colossus':
flauwe vertoning
Lof voor
criticus
Peeters
en poëet
Barnard
Vrije Academie Den Haag houdt open dagen
Tumult rond 'satirische'
bijdrage in theaterblad
Steun van
overheid
voor H.F.
'Verscheurde liefde' onvoldoende
Wonderlijke tegenstrijdigheid in schilderijenStraatman
DONDERDAG 6 JUNI 1985
KUNST
PAGINA 25
LEIDEN (ANP) - Voor de wijze
waarop de criticus Carel Peeters
een nieuwe generatie in onze litera
tuur heeft „begeleid", heeft het be
stuur van de Maatschappij der Ne
derlandse Letterkunde hem de dr
Wijnaendts Franckenprijs toege
kend. De bundel Klein Rozendaal
uit 1983 van de dichter Benno Bar
nard is, zoals al eerder gemeld,
voorgedragen voor bekroning met
de Lucy B. en C. W. van der Hoogt-
prijs. De onderscheidingen krijgen
zaterdag hun beslag op de jaarver
gadering van de Maatschappij die
in het Academiegebouw in Leiden
wordt gehouden.
De Wijnaendts Franckenprijs is
er dit jaar voor Nederlands proza
op het gebied van essays en literai
re kritiek. De jury kwam unaniem
tot het oordeel, dat de onderschei
ding Carel Peeters, die meer dan
tien jaar een stempel drukt op de
Nederlandse literaire kritiek, toe
komt. De jury bestond uit prof. dr
M.H. Schenkveld, prof. dr W. van
den Berg en drs F. de Rover.
Peeters heeft voortdurend ge
tracht het werk van de nieuwe ge
neratie in een literair-historisch
perspectief te plaatsen. Zijn stel-
lingname voor „de verbeelding"
heeft tegenstemmen opgeroepen,
maar het is juist die stellingname
die het debat over de vrijheid van
de schrijver, over wat literatuur is
of zou moeten zijn, verlevendigd;
Peeters' duidelijké uitgangspun
ten zetten ook anderen tot me
ningsvorming aan, aldus de jury.
In zijn debuutbundel lijkt vorm
voor Benno Barnard een belang
rijk onderdeel van de formule voor
bezwering van schoonheid van bij
voorbeeld het verleden, de kinder
tijd. In de tweede bundel toont hij
een ontwikkeling die bij een ande
re dichter misschien een reeks van
bundels zou hebben gevraagd. De
thema's keren in strenger verband
terug, zijn voorliefde voor de ele
gante maar vaste vorm toont zich
hier in zorgvuldig gecomponeerde
reeksen met eenzelfde grondvorm.
De jury tekent ook aan, dat Bar-
nards poëzie zich onderscheidt van
werk van veel van zijn generatiege
noten door een aangenaam gebrek
aan sentimentaliteit en een licht
heid van toon die het domein dat
hij beschrijft toegankelijk maakt
zonder het zijn geheimzinnigheid
te ontnemen. De jury werd ge
vormd door Adriaan van Dis, Wil
lem G. van Maanen, Willem van
Toorn en Eddy van Vliet.
F. v.d. Boschprijs - De in Londen wo
nende Zwitserse kunstenaar Pierre De
gen (35) is de Francoise van den Bosch-
prijs van 4.000 gulden toegekend. De
tweejaarlijkse prijs is er voor een
vormgever of ontwerper van sieraden
en objecten en ter stimulering van de
kunst in het algemeen. De onderschei
ding wordt op 27 september uitgereikt
in het Haags Gemeentemuseum, waar
dan in de nieuwe vleugel een tentoon
stelling wordt geopend van banieren,
vlaggen en wimpels van Degen geïn
spireerd op de middeleeuwse heral
diek.
Degen werd in 1947 in La Neuveville
in Zwisterland geboren, volgde er een
opleiding in de toegepaste kunst en
was leraar in Luzern. In 1972 vestigde
hij zich in Londen en is er onder meer
docent aan een kunstacademie en aan
een technische hogeschool.
DEN HAAG (GPD) - In een
grauwe, boomloze buurt in
Den Haag staat een uniek 'op
sporingsinstituut': de Vrije
Academie voor Beeldende
Kunsten. Directeur Frans
Zwartjes (58) zegt: „Aangezien
niemand weet waar kunst van
daan komt, willen wij proberen
die kunst op te sporen door
zonder enige belemmering
deelnemers toe te laten, die
naar eigen vrije keuze kunnen
gaan schilderen, beeldhouwen,
graferen, etsen, fotograferen".
door
door Peter Huysman
De Vrije Academie kent geen
toelatingseisen en geen klassen,
geeft geen lessen en geen cijfers,
heeft geen 'leraren' en 'leerlingen'.
Wat de deelnemers moeten meene
men, is de drang om zichzelf te ui
ten en te ontwikkelen naar iets toe
dat misschien wel ooit de naam
'kunst' kan dragen. Onder begelei
ding van professionele kunste
naars wordt die uitingsdrang gesti
muleerd. Niet meer, en niet min
der. De Academie heeft zich hier
mee een positie verworven die
sterk afwijkt van de bestaande on
derwijsinstituten op kunstgebied.
De reactie van deelnemers op de
vraag wat nu toch zo bijzonder is
aan de Vrije Academie, is vrijwel
steeds gelijkluidend: een gevoel
van vrijheid en bevrijding, een eer
lijke atmosfeer, geen concurrentie
strijd, geen noodzaak om jezelf te
bewijzen. Er moet niets, er kan al
les.
Een deelneemster, de 24-jarige
Marijke Doornberg, zegt: „Ik volg
ook een opleiding tekenen en
schilderen aan een 'echte' school,
de Koninklijke Academie voor
Beeldende Kunsten. Maar hier is
de spontaniteit veel groter. Je hebt
hier de tijd en de ruimte, en dat is
voor mij een welkome aanvulling".
Een oudere deelneemster, Trijn
tje Andreae, geboren Friezin, legt
de laatste hand aan een geboet
seerd vrouwenfiguurtje: „Heerlijk
vrij werken. Ongestoord je gang
kunnen gaan. Aanwijzingen krij
gen, de begeleider geeft zijn me
ning, natuurlijk. Maar ik moet er
zelf achter kunnen staan, dat is het
belangrijkste. Ik mag maken wat
ik wil".
De 30-jarige Ruben Lacruz uit
Curacao: „Houtbewerken, beeld
houwen. Dat doe ik hier al 10 jaar.
Geen eisen, geen drempel, geen
stapel werk hoeven tonen om naar
binnen te kunnen. Wel wederzijdse
beinvloeding, goed met elkaar om
gaan. Aardige i
Schouderklop
De Haagse kunstenares Ella van
Schaik, begeleider voor etsen: „In
tegenstelling tot ander onderwijs,
komt iedereen hier graag, omdat
niemand gedwongen wordt. Bo
vendien kun je op je eigen niveau,
in je eigen tempo werken. Nee,
geen getuigschriften worden hier
uitgereikt. Wél duwtjes in de goede
richting, schouderklopjes, die min
stens zo stimulerend kunnen zijn.
De omgang met anderen werkt
voor sommigen als therapie".
De Vrije Academie telt 50 bege
leiders en 2.000 deelnemers, die
meer dan 40 nationaliteiten repre
senteren. De 'werk- en ontmoe
tingsplaats van beroepskunste
naars, gevorderden en amateurs' is
in 1947 opgericht door de vermaar
de licht-kunstenaar Livinius van
de Bundt.
De minimumleeftijd voor toela
ting is vastgesteld op 17 jaar; aan
ouderdom is geen limiet. Men kan
één dag op de Academie verblij
ven, maar ook twintig jaar. De eni
ge verplichting is dat er entreegeld
wordt betaald (en materiaalkos
ten). Voor wie dit bedrag te hoog is
(bijstandtrekkers, schoolverlaters),
is een beroep op een 'steunfonds'
mogelijk.
Frans Zwartjes, in vele kunstdis
ciplines werkzaam, uit het onder
wijs afkomstig en vooral bekend
als cineast met films als 'Spare be
droom', 'Pentimento' en 'Medea',
zegt: „Den Haag geeft een subsidie
van 1,7 miljoen gulden per jaar. Uit
inkomsten van de deelnemers
komt er ongeveer 5 ton bij. Het valt
te prijzen in de gemeente dat zij
zo'n uniek aanbod aan kunstonder
wijs in de stad mogelijk maakt, en
op zo'n fundamentele manier. In
andere steden ontstaan nu ook
vrije academietjes, maar die zijn
gedoemd om te mislukken door
gebrek aan professionele krach
ten".
Zwartjes wijst erop dat ook voor
zijn Vrije Academie het wegblijven
van beroepskunstenaars fataal zou
zijn. "Wat zou overblijven, is een
vrijblijvende creativiteitsclub,
maar die zijn er al genoeg". De
Vrije Academie is veel meer dan
dat, maar moet toch oppassen dat
ze niet afglijdt naar een niveau
waar het dillettantisme de over
hand krijgt. Het amateurisme mag
niet gaan overheersen, want dat
drukt het niveau omlaag. Het risico
is dan levensgroot aanwezig dat de
professionals weglopen, waardoor
het specifieke, de uitstraling en de
overdracht, waar de Academie
haar naam aan te danken heeft,
wegvallen.
„Je zou kunnen zeggen dat er op
de Vrye Academie sprake is van
een merkwaardige balans tussen
kwaliteit en non-kwaliteit. Dat
evenwicht vormt ons bestaans
recht. Geen van tweeën mag gaan
woekeren. Daar zijn wij constant
alert op. Net als wat in de maat
schappij gebeurt, op de televisie,
die dreigende nivellering, die
smaak die bepaald wordt door een
groot publiek, die wet van de grote
getallen, daar moeten we voortdu
rend tegen vechten".
Ogenschijnlijk vormen de Vrije-
Academieklanten één grote, gezel
lige familie, die graag 'leuk' bezig
wil zijn. Zwartjes: „In werkelijk
heid is er toch sprake van selectie.
Als de kwaliteit toeneemt, zie je af
scheidingen ontstaan. De Vrije
Academie heeft bijgedragen tot de
vorming en het latere kunstenaar
schap van mensen als Aat Ver
hoog, Jan Cremer, Mat van Hens-
bergen, Michel Waisvisz, Monique
Toebosch, en nog talloze anderen".
Onzinnig
Frans Zwartjes wil zich niet af
zetten tegen andere kunstvakon-
derwijs-instellingen in Den Haag
en daarbuiten. In de praktijk leve
ren beide 'systemen' bekwame
kunstenaars op. „De Koninklijke
Academie misschien veel meer
dan onze Vrije. Maar het is onzin
nig om naar getallen te kijken, het
is geen wedstrijd. Voor de een is
strenger gestructureerd onderwijs
beter dan voor de ander".
„Het is een onhoudbare opvat
ting te denken dat je een kunst
werk schept als je je leraar hoort
zeggen hoe het moet. Je moet jezelf
ontwikkelen, op ontdekkingsreis
gaan. En dat ontwikkelen kan al
leen door onder de mensen te zijn,
want daar gaat vorming van uit".
„Afgesleten, traditionele oplos
singen proberen wij zoveel moge
lijk te vermijden. Je hebt ze niet
nodig om aan het werk te gaan.
Schilderen kun je met een penseel
maar ook met je handen, zoals je
piano kunt spelen met je vingers
maar ook met je armen. Onafhan
kelijkheid, iets zelf willen uitvin
den, daar gaat het om. ïn vrijheid
fotograferen doe je niet op de Te-
leac-manier: juist als je eens niet
scherp instelt, ontstaat er mis
Directeur Frans Zwartjes van de Vrije Academie: "Traditionele oplos
singen proberen wij zoveel mogelijk te vermijden". (foto gpd»
DEN HAAG (GPD) - Het oud-
Tweede-Kamerlid voor de CPN, de
Groninger Fré Meis, dreigt met ju
ridische stappen als niet onmiddel
lijk de verspreiding van het blad
.Boulevard' wordt gestaakt. Het
blad dat in het teken staat van het
Tweede Haagse Straattheater Fes
tival van 7 tot en met 16 juni, bevat
een zogenaamd door Meis geschre
ven artikel onder de kop .Homo
seksualiteit en fascisme'. Ook de
Nederlandse Vereniging tot Inte
gratie van Homoseksualiteit COC
is hevig verontwaardigd over de
publikatie.
In de bewuste column wordt on
der meer de Hilversumse omroep
vergeleken met een homo-fascisti
sche vermaakindustrie. Via de
massamedia, zo wordt gemeld,
„druppelt het homo-fascistoïde
slijm door naar de bourgeois-krin-
gen, en uiteindelijk naar de massa
der arbeiders zelf'. Over bekende
tv-prefeentatoren als Adriaan van
Dis, Kees van Kooten, Jan Lenfe-
rink, Eddie Beckers, Willem Ruis
en Ron Brandsteder wordt gezegd:
„Een blik op hun seksuele voor
keur is weer voldoende om te we
ten dat het hier gaat om een kleffe,
samenzweerderige nestmentaliteit
van antidemokratiese elementen
Het artikel besluit met de oproep
dat „alle homo-fascisten" uit Hil
versum en de Tweede Kamer moe
ten verdwijnen. „Weg met alle lij
zig pratende nichterige Hennie
Huismannen, Hans van Tochten
(bedoeld wordt omroeper Hans
v.d. Togt) en Johnny Kraaykamp
Junioren. Weg met alle eenzijdig
lesbisch gerichte elementen als Et-
ty, Brouwer (bedoeld wordt het
CPN-Kamerlid Ina Brouwer - red.)
en Milou van Sprang".
Het blad dat vanaf komende vrij
dag in 7000 exemplaren op en
rondom Het Plein in Den Haag ver
krijgbaar is voor 1,50 gulden, bege
leidt de activiteiten van de Amster
damse Stichting Reizend Festival.
Piet Bom, eindredacteur van het
blad, wijst er desgevraagd op dat
„Boulevard" moet worden be
schouwd als een roddelblad dat te
gen zere benen trapt. „Het past bij
de entourage van het festival. Het
is satirisch en zo moet het worden
gelezen.
Ik heb niet de tijd en het geld om
elke bijdrage nauwkeurig te lezen.
Nee, het bewuste artikel is niet
door Fré Meis geschreven. Wie dan
wél de schrijver is? Warrie van der
Leen uit Haarlem".
Van der Leen, 29 jaar, student ge
schiedenis: „Het blad heeft een
persiflerend karakter. Het stuk heb
ik geschreven om een verschrikke
lijk vuurlje aan te wakkeren, met
in mijn achterhoofd het conflict
tussen de horizontalen en niet-ho-
rizontalen binnen de CPN. Als het
verhaal niet het effect heeft waar ik
op hoop, dat wil zeggen het aan de
kaak stellen van de inderdaad toe
nemende fascistoisering van deze
maatschappij; dan heb ik misge
schoten en houd ik er mee op.
Fré Meis: „Als ze ook maar één
exemplaar verspreiden met mijn
naam erin, dan begin ik een kort
geding. Ik werd vandaag gebeld
dat ze zo'n achting als CPN'er voor
me hebben. Laten ze de klere krij
gen! Ik sta in Groningen bekend
dat ik altijd juist zo veel voor ho
moseksuelen heb gedaan. Ik heb
ze in de jaren '60 al aan woningen
geholpen en me steeds voor ze in
gezet. Ik pik dit niet!"
DEN HAAG (GPD) - Als het
Holland Festival verder uitgroeit
tot een culturele gebeurtenis van
internationale betekenis, kan het
rekenen op extra steun van het
ministerie van WVC. Dit stand
punt van de directie kunsten van
het departement zal binnenkort
naar buiten komen in de vorm
van een notitie van minister
Brinkman.
Daarmee wordt een eerder ad
vies van de Raad voor de Kunst,
waarin gepleit wordt voor drasti-
che inkrimping van de WVC-
subsidie aan het HF van 1,2 mil
joen tot enkele tonnen, terzijde
geschoven. De opstelling van
WVC moet worden beschouwd
als een uitvloeisel van de onlangs
uitgebrachte cultuurnotitie,
waarin grote waarde wordt ge
hecht aan het voortbestaan van
'een' Holland Festival dat inter
nationale uitstraling heeft.
Het departement geeft de voor
keur aan een geconcentreerde
versie van een Holland Festival
in één plaats. Voor de hand ligt
dat deze plaats Amsterdam zal
zijn. Ambtenaren van het minis
terie zyn in gesprek met Ad 's-
Gravesande, die Frans de Ruiter
als directeur van het HF gaat op
volgen. 's-Gravesande heeft met
een eigen nota gereageerd op het
advies van de Raad voor de
Kunst, waarin hij een Holland
Festival-nieuwe-stijl bepleit.
Het is nog niet bekend waar
WVC het extra geld voor het Hol
land Festival vandaan wil halen.
e Academie, legt de laatste hand aan een naaktfiguurtje.
pen, rangschikkingen wijzigen. Als
je alleen toonladders speelt, wijzig
je niets, is er geen vooruitgang, be
wandel je geen nieuwe wegen, ont
dek je niets. Zoals ook louter tech
nisch vrijen geen verrassende re
sultaten oplevert. Maar aan de an
dere kant ben ie natuurlijk gek om
te denken datje buiten de techniek
kunt".
De Vrije Academie, gevestigd aan de
De Gheijnstraat 129 in Den Haag,
houdt open huis tot 22.00 uur vandaag
en morgen van 14.00 tot 17.00 uur.
schien iets bijzonders, iets onver
wachts".
„Er bestaat in de kunst geen on
derscheid tussen opvatting en
techniek. Ze vormen één geheel.
Zoals iets willen en kunnen ook sa
menvallen. Je moet willen ontwer-
'Verscheurde liefde' van Sam She-
pard, gespeeld door de HC-Studio.
Vertaling en regie: Willem van de
Sande Bakhuijzen. Gezien in het Pa
radijs van de Kon. Schouwburg op 5
juni.
DEN HAAG - 'Verscheurde lief
de' is een vreemde, typisch Ame
rikaanse eenakter vol neo-realis-
tisch effectwerk, reminiscenties
aan Steinbeck, Albee en andere
groten uit de Nieuwe Wereld.
Onderwerp is de man-vrouw-re-
latie en om het modern te ma
ken, is daarbij gekozen voor een
incestueuze verhouding tussen
halfbroer en halfzuster. Om het
publiek uitgebreid te kunnen in
lichten werd bovendien een
'praatpaal' ingevoerd in de per
soon van een vriend van de half
zuster en de plaats van handeling
is de bijna onvermijdelijke mo
telkamer. De clichés liggen voor
de hand, maar het gebrek aan
dramatische logica is wel heel
ontstellend geworden en precies
op het moment dat de toeschou
wer een uitbarsting van conflic
ten verwacht, wordt de hele han
deling ook nog eens stopgezet
voor twee lange monologen.
Kennelijk voelde Shepard de
ze zwakheden zelf wel aan, want
anders is niet verklaarbaar, dat
hij opzij van het toneel een Bec-
ket-iaanse vaderfiguur heeft
neergezet, die af en toe de hande
ling becommentarieert en op een
gegeven moment zelfs tracht in
te grijpen. Vreemde toestanden
die er door de houterige verta
ling niet geloofwaardiger op wor
den. Door de uitvoering wordt
dit stuk al evenmin over zijn on
speelbaarheid heengetild. Er
wordt veel geschreeuwd en druk
bewogen, aan de afwerking van
dictie en gebaren is weinig aan
dacht besteed (op de toneel
school schijnt dictie trouwens
ook niet meer in de mode te zijn)
en het enige wat echt de moeite
waard is, zijn de commentaren
van Kees Coolen als de verlopen
vader. Maar daar is dan ook een
oude rot aan het werk.
De instelling van een 'studio' is
een uitstekend initiatief, maar
deze voorstelling wekt de indruk
dat de begeleiding vanuit de
Haagse Comedie zelf onvoldoen
de is geweest.
PAUL KORENHOF
WASSENAAR - "Een verrassende terug
keer van een veelzijdig en dynamisch
kunstenaar". Zo luidt de aankondiging
van Willem Straatman's expositie ter gele
genheid van het éénjarig bestaan van gale
rie Henk de Greef. Dat Straatman (die de
zeventig ruim gepasseerd is) nu weer voor
een groter publiek naar buiten treedt met
zijn werk, betekent niet dat daarmee ook
zijn artistieke ontwikkeling heeft stilge
staan. Een en ander blijkt uit de meest re
cente schilderijen.
stadia, zoals voorstudie of definitieve
sie, maar elk stuk is bedoeld als zelfstan
dig kunstwerk. Dit komt nooit tot stand
door een van te voren vastgestelde eisen
of bedoelingen. Tijdens het ontstaanspro-
ces ontwikkelt het werk zich in een be
paalde richting. Straatman gaat bijvoor
beeld uit van enkele kleurvlekken, die
verder uitgewerkt worden door middel
van vormassociaties, hetgeen in vele ge
vallen toch tot hechte composities leidt.
Juist hierin ligt de merkwaardige kant
van Straatman's werk; ondanks deze vrije
en gevoelsmatige benadering, geeft deze
expositie een scala van 'stijlen' uit de
twintigste eeuwse kunst te zien. Het is
duidelijk dat deze schilder zich verbon
den voelt met tal van stromingen uit de
jaren '50 en '60 die vallen onder de noemer
'informele kunst', zoals het Abstract Ex
pressionisme, Tachisme (afgeleid van het
Franse woord tache, dat vlek betekent) en
in zekere zin hoort ook de Cobra-bewe
ging hiertoe. Soortgelijke opvattingen
spreken ook uit Straatman's werk, uit de
aandacht voor het materiaal en het spon
taan uiting geven aan intense gevoelens.
De expositie omvat abstract en figura
tief werk. Met name in de grote schilderij
en zijn menselijke figuren herkenbaar.
Een tussenvorm ontstond bij een in koele
tinten uitgevoerde compositie met samen
gebalde vormen,- expressie van een herin
nering opgeroepen door de stemming van
een winterdag. Straatman gebruikt acryl
verf, soms in combinatie met andere ma
terialen, op linnen of een speciaal soort
karton, waarvan de structuur in het ge
heel mee kan spelen.
De wonderlijke tegenstrijdigheid in het
werk van Straatman tussen de ongebon
den schildermethode en de duidelijk his
torisch beïnvloede vormentaal laat zich
misschien verklaren uit zijn interesse
voor de werkwijze van door hem bewon
derde kunstenaars. Bij deze experimen
ten is geen sprake geweest van verlate in
vloed of nabootsing, eerder van door
wrocht werk. Het meest van toepassing is
de vergelijking die Straatman zelf maakte
met handschrift of de handtekening van
iemand; ook deze zijn zelden precies het
zelfde. Tot slot nog iets over de geëxpo
seerde keramiek van Henriëtte Syatauw.
Deze Wassenaarse keramiste decoreert
haar vazen, potten en schalen met inge
wikkelde of simpele lijnpatronen, die in
de klei gekerfd zijn. De verschillende
soorten gebruiksvoorwerpen hebben hun
eigen typerende vorm; veel vazen zijn
veelhoekig terwijl de meeste potten voor
zien zijn van een afgeronde deksel, die een
sterk geheel vormt met het onderste deel
van het object.
NANCY STOOP.
'Corpus Colossus' door Canada Sha
dows, Vancouver. Gezien op 5 juni in
Bellevue, Amsterdam. Aldaar nog te
zien op 6, 7 en 8 juni.
AMSTERDAM - Soms bereikt
men met weinig theatermidde
len veel resultaat, soms levert
daarentegen het inzetten van uit
eenlopend materiaal betrekke
lijk weinig op. Dat laatste geldt
voor de produktie Corpus Colos
sus van de Canadese groep Cana
da Shadows, waar veel overhoop
wordt gehaald met een nogal
pover resultaat.
Er wordt gebruik gemaakt van
filmbeelden, dia's; elektronische
muziek, schaduwspel van licha
men en silhouetten van geraam
tes, dierenfiguren en hoofden.
Een spel van handen gevolgd
door exotische vogels in de
vlucht en een 'gesprek' tussen
twee geraamtes gaat over in an
dere beelden, die met titels als
'Dog eat Dog' en 'Humor' wor
den aangekondigd. Dat alles
volgt elkaar op als een bonte
mengeling van beelden, die niet
door een verhaallijn worden on
dersteund.
De samenhang van het geheel
zou dus op een andere manier tot
stand moeten komen bijvoor
beeld vanuit de suggestieve
kracht van de getoonde beelden,
vanuit hun verrassende verbin
ding of bijvoorbeeld vanuit een
technische verwezenlijking van
een eigenzinnig visueel gegeven.
Maar helaas is ook dat niet het
geval. Dit onderzoeksresultaat
naar de mogelijkheden van scha-
duwtheater biedt geen echte ver
rassingen. 'Corpus Colossus', de
titel, waaruit de thematische na
druk op het lichamelijke aspect
naar voren komt, resulteert wel
iswaar in een niet-alledaagse
theaterproduktie, die echter wei
nig inspirerend werkt en zelfs
vaak flauw is. Zo was ook een
veeg teken, dat een paar mensen
de ongeveer een uur durende
produktie voortijdig verlieten.
Zonder meer goedkoop is de
scène, waarin twee personen als
olifant verkleed op het toneel
verschijnen. Het voegt niets toe,
maar vloeit slechts voort uit de
op een projectiedoek getoonde
olifantenscènes. Iets dergelijks
geldt voor het gebruik van de zo-
genaamde 'internationale taal
Pygmy Adlib', zoals het pro
grammastencil deze taal noemt.
Het bleek een ratjetoe uit ver
schillende talen, die evenmin als
de elektronische muziek een
geïntegreerd onderdeel van het
geheel vormde.
De vijf leden van deze groep
uit Vancouver komen dan ook
uit verschillende richtingen in de
kunst. Martin Bartlett is compo
nist van elektronische muziek,
Hank Bull werkt met performan
ce en video, Kate Craig leidt de
afdeling videoprogrammering
van The Western Front (cultureel
centrum in Vancouver), Jane El
lison is bewegingskunstenares
(aerobic-therapieën) en Glen Le
wis tot slot is beeldhouwer en fo
tograaf. De kennismaking met
het produkt van hun samenwer
king was teleurstellend.
WIJNAND ZEILSTRA.
