'Twee Breda
is zaak van
Nederland'
Klein links 'snuffelt'
wat over samenwerking
De nieuwe loten liggen klaar.
Misschien kan ik me straks
helemaal
aan m'n hobby
wijden.
Vrijheid en dankbaarheid op 15e EO-faiiiiliedag
Von Weizsacker bij vertrek
KLM: in '86 praten
en akkoord over atv
Shell Curasao schort
meeste onderhoud op
NS mogen voetbalfans
straks gaan weigeren
Geldboetes
niet meer
aftrekbaar
MAANDAG 3 JUNI 1985
BINNENLAND
PAGINA 5
AMSTERDAM (ANP) De Westduitse bondspresident
Richard von Weizsacker vindt dat de 'Twee van Breda'
alleen kunnen worden vrijgelaten 'op grond van het Ne
derlandse rechtsgevoel'. Van een Duits verzoek daartoe
kan geen sprake zijn, aldus het staatshoofd aan het einde
van zijn driedaagse staatsbezoek aan Nederland.
Voor zijn komst naar Nederland
had Von Weizsacker in het midden
gelaten of hij tijdens zijn verblijf de
zaak van de Twee in Breda zou
aansnijden. Deze twee oorspronke
lijk ter dood veroordeelde, maar la
ter gratie verleende, oorlogsmisda
digers, Fischer en Aus der Fünten,
hebben een belangrijke rol ge
speeld bij de jodenvervolging. Wie
wil helpen moet zich, aldus Von
Weizsacker, in de allereerste plaats
ten volle bewust zijn van de grote
gevoeligheid van deze kwestie en
die ook respecteren. "Juist daarom
kan ik geen hulp bieden of in het
openbaar uitspraken doen".
Hij voegde daar echter aan toe
dat 'indien de twee mensen die in
Breda worden gevangen gehou
den, zouden worden vrijgelaten,
dit dan niet op grond van een be
roep van Duitse zijde, en zeker niet
op grond van een openbaar beroep
AMC start met
AIDS-spreekuur
AMSTERDAM (ANP) - Het Aca
demisch Medisch Centrum in Am
sterdam gaat met ingang van 5 juni
via een speciaal spreekuur infor
matie en adviezen geven over
AIDS. Het AMC heeft inmiddels
drie jaar AIDS-patiënten onder
zocht en verpleegd en wil de opge
dane praktische ervaring nu ook
ten dienste stellen van andere in
stellingen.
Volgens het ziekenhuis brengt
het stijgend aantal patiënten met
AIDS of met mogelijke voorstadia
van deze ziekte met zich mee dat
ook andere ziekenhuizen eff instel
lingen voor gezondheidszorg
steeds meer met deze problema
tiek te maken krijgen. De verpleeg
kundigen Hoeksema en Lam-
bregts houden het verpleegkundi
genspreekuur. Over de medische
kant van AIDS geven de internis
ten Danner en Eeftick Schatten-
kerk voorlichting en informatie.
Het ministerie van WVC en het
Preventiefonds hebben subsidie
gegeven om extra medisch en ver
pleegkundig personeel aan te trek
ken.
De dagelijkse betrekkingen tus
sen Nederland en de Bondsrepu
bliek zijn normaal en kunnen nau
welijks nog verder worden geïn
tensiveerd. Maar gemeten aan deze
uitermate nauwe betrekkingen zou
over en weer het begrip van wat
beide volkeren beweegt wellicht
groter kunnen zijn.
Al vóór zijn komst naar Neder
land had de bondspresident opge
merkt, dat zijns inziens een groot
deel van de inwoners van Neder
land en de Bondsrepubliek zich
niet ten volle bewust is van het be
lang van de banden tussen beide
landen. Zijn gesprekken met mid
delbare scholieren in Amsterdam -
grotendeels over bijeenkomsten
van vroegere SS'ers en over bui
tenlandse arbeiders - hadden hem
de indruk gegeven dat er toch nog
wel iets ontbreekt aan dieper be
grip over en weer van wat de jonge
ren in beide landen bezighoudt.
Het feit dat zijn gesprekspart
ners, vaak 'met grote openheid een
kritische blik over de grens heb
ben geworpen', zei Von Weizsacker
te beschouwen als een blijk van
vertrouwen, niet van wantrouwen.
Hij was dankbaar voor het verloop
van dit 'noodzakelijke, hem ha aan
het hart liggende' bezoek.
AMSTERDAM (ANP) - "Klein-
links besnuffelt elkaar", zo om
schreef een PSP-veteraan zaterdag
.de sfeer in het Amsterdamse Kras-
napolsky-hotel. Daar ontmoetten
ongeveer 650 leden'van CPN, PSP
en PPR elkaar om te praten over
samenwerking bij de komende ka
merverkiezingen. Dat moet, dat
was men het over eens, in elk geval
geen gelegenheidsakkoord zijn.
Maar hoe een samenwerking van
CPN, PSP en PPR dan wél gestalte
moet krijgen, werd niet duidelijk.
Die mogelijkheden variëren van,
zoals een van de leden het uitdruk
te 'een lat-relatie tot een huwelijk'.
PSP-kamerlid A. van Es bena
drukte dat partijpolitieke idealen
die tot 'zoutpilaren' zijn verwor
den, ter discussie moeten kunnen
worden gesteld. Maar die idealen
kunnen voor de verkiezingen niet
abrupt worden ingeruild voor het
verlangen naar politieke macht, zo
waarschuwde zij.
In de loop van deze week zal het
PSP-bestuur voorstellen voor
klein-linkse samenwerking voor
leggen aan haar leden. Dat is met
het oog op het PSP-congres van 29
juni. PSP-voorzitter M. Mazeland
zei desgevraagd dat de voorstellen
waarschijnlijk zullen neerkomen
op een pakket van diverse alterna-
tieven.Als er al een kleinlinkse sa
menwerking voor de komende ver
kiezingen van de grond wordt ge
tild, zal confrontatie tegen de
PvdA geboden zijn, aldus Van Es.
Dat riep de vraag op welk nieuw
elan linkse machtsvorming naast
de PvdA zal scheppen bij de partij
en en de kiezers.
Voor CPN-bestuurslid T. van
Hoek staat vast dat een maximale
invloed op de regeringspolitiek
thans dringend geboden is. Een
rechts kabinet moet geblokkeerd
worden, aldus Van Hoek. Maar
juist de vraag of klein links zich
niet zou compromitteren door des
noods een progressief minder
heidskabinet te gedogen, roept
links en rechts heftige emoties op,
zo bleek zaterdag.
M. van Rossum, bestuurder van
de vervoersbond FNV, benadrukte
als een van de vertegenwoordigers
van de sociale bewegingen die
linkse machtsvorming wenselijk
vinden, dat zelfs een progressief
meerderheidskabinet in de huidige
omstandigheden een 'monstrum'
van Duitse zijde, maar op grond
van het rechtsgevoel van Neder
landse zijde' zou moeten gebeuren.
De bondspresident zei in de tal
rijke gesprekken die hij heeft ge
voerd - met kunstenaars, geleer
den, jongeren en zakenlieden -
meermalen de indruk te hebben
gekregen dat men in Nederland
meer weet over de Duitsers in de
Bondsrepubliek danomgekeerd.
Vaak is herinnerd aan de bezetting
en onderdrukking. Het is goed als
er af en toe aan wordt herinnerd
dat men niet zo maar kan voorbij
gaan aan het verleden, aldus Von
Weizsacker. Men heeft jegens een
buurland de verplichting, niet al
leen zijn eigen verleden niet te ver
geten, maar ook 'met het hart en
met het verstand' te begrijpen wat
het verleden voor dit buurland be
tekent. Dit is een absolute voor
waarde om met het
Gouden dukaten
TEXEL (ANP) - De Neder
landse overheid komt nog vóór
het einde van het jaar voor het
eerst met eigen gouden duka
ten op de markt. De dukaten
krijgen de waarde van het goud
en worden met stempel gesla
gen bij de Rijksmunt in
Utrecht. Staatssecretaris Ko
ning (financiën) kondigde dit
zaterdag aan in het politieke
VARA-radioprogramma 'In de
rooie haan', dat van het eiland
Texel werd uitgezonden.
Volgens Koning is er geen
waterdichte garantie te geven
dat voor de dukaten geen om
streden goud wordt gebruikt
uit de mijnen in Zuid-Afrika,
maar „wij zullen ons best doen
om het goud niet uit Zuid-Afri
ka te laten komen", aldus de
bewindsman. Hij acht Cana
dees goud een goed alternatief.
ADVERTENTIE
Ze zijn er weer, de nieuwe staatsloten.
Twee miljoen in totaal. En er zitten één miljoen
prijzen in de pot Van een tientje tot het half miljoen
Die kans mag u niet missen. Adressen van loten-
verkopers vindt u in de Gouden Gids. Speelt u
liever per bank of giro mee? Dat kan ook Bel voor
inlichtingen de Staatsloterij, 070-477294/477484
Méér kans in de Staatsloterij. -♦<
SCHIPHOL (ANP)- De KLM is be
reid in 1986 te praten en overeen
stemming te bereiken over de ar
beidstijdverkorting (atv) van het
personeel. Dit heeft woordvoerder
ICTO steunt
rakettenbesluit
van kabinet
BAARN (ANP) - De verenigings
raad van het ICTO (Interkerkelijk
Comité Tweezijdige Ontwapening)
heeft zaterdag een brief gestuurd
aan minister-president Lubbers,
waarin het steun betuigt aan het
besluit van de Nederlandse rege
ring van 1 juni 1984 om de eventue
le plaatsing van kruisraketten af
hankelijk te maken van het aantal
SS-20-raketten dat per 1 november
1985 in de Sowjet-Unie zal zijn op
gesteld, namelijk 378.
Het ICTO, de tegenhanger van
het Interkerkelijk Vredesberaad
(IKV), spreekt het vertrouwen uit
dat de regering zal handelen over
eenkomstig het 1 juni-besluit en
niet zal zwichten voor politieke
druk, „die de wapenbeheersing
niet dient en de vrede en veiligheid
niet bevordert."
De verenigingsraadsvergade
ring, bezocht door afgevaardigden
van de 90 afdelingen in het land,
besloot de brief die onlangs is ge
stuurd naar de lid-kerken van de
Raad van Kerken, ook toe te zen
den aan alle plaatselijke kerken.
De verenigingraad aanvaardde
unaniem opzet en organisatie van
een landelijk jongeren- en vrou
wennetwerk binnen het ICTO. Het
ICTO vindt, gezien de ontwikkelin
gen aan Sowjet-kant en de 'drei
gende destabiliserende gevolgen
hiervan', het onderzoeksprogram
ma van de VS voor een defensief
niet-nucleair systeem tegen raket
ten (SDI oftewel Star Wars) ook
voor West-Europa gewenst.
H. van Gils zaterdag namens de
Unie BLHP bekendgemaakt na af
loop van het cao-overleg tussen
bonden en KLM. KLM-woordvoer-
der Harmsen heeft de resultaten
zaterdagmiddag bevestigd. Er
werken ongeveer veertienduizend
t btf de KLM.
Behalve de Unie namen de Ver
voersbond CNV en het VHKP aan
het gesprek deel. Vrijdag was de
Vervoersbond FNV uit het overleg
gestapt, omdat de KLM weigerde
tegemoet te komen aan de arbeids-
tijdverkortingseisen van het perso
neel.
De overige bonden bereikten
vrijdag een principe-akkoord met
de KLM over de eenjarige cao voor
1985. De drie bonden van het
vliegend personeel, de VHKP en
de vervoersbond CNV gingen ak
koord, op voorwaarde dat eind dit
jaar een gesprek volgt over de ar
beidstijdverkorting. De Unie
BLHP wil vanavond nog nader
overleggen met haar leden over on
der meer het nieuwe voorstel van
de KLM.
Volgens de woordvoerder van de
Unie heeft de KLM zaterdag een
intentieverklaring gegeven om er
volgend jaar alles aan te zullen
doen met de bonden op één lijn te
komen voor de atv.
Volgens Van Gils komen er van
avond tijdens de ledenvergadering
van de Unie BLHP drie voorstellen
op tafel. Een: vasthouden aan het
ultimatum. „Gezien de weigering
van de KLM nu aan de arbeidstijd-
verkortingseisen tegemoet te ko
men betekent dit actievoeren, al
dus Van Gils. De tweede keuzemo
gelijkheid voor het personeel is
overstag gaan en alsnog de prijs
voor de atv betalen. Het derde
voorstel voor de leden is dit jaar ge
noegen te nemen met alleen geld
maar dan wel met de keiharde be
lofte achter de hand eind dit jaar
verder te praten om overeenstem
ming te bereiken over de atv voor
1986, aldus Van Gils.
is. Eerst moeten de klein-linkse
partijen het meer eefts worden
over het dragen van regeringsve
rantwoordelijkheid, aldus de FVN-
man met een duidelijke terechtwij
zing aan de PSP.
Beweging
Tussen PSP'ers onderling ont
spon zich een heftige discussie
over die vraag. "Wie had tien jaar
geleden gedacht dat er een brede
beweging tegen kernwapens zou
komen", zo vroeg een van de
PSP'ers zich af. De repliek: "En
wat heeft dat opgeleverd? Niks, als
we niet in de volgende regering zit
ten".
PPR-voorzitter W. de Boer vindt
dat de ervaringen van klein-linkse
samenwerking in de afgelopen tien
jaar op gemeenteraadsniveau borg
staan voor een samengaan op lan
delijk niveau. Maar ook binnen de
PPR, die op 15 juni in Ziftphen
congresseert, is ook een stroming
die de partij zo zelfstandig moge
lijk de verkiezingen wil laten in
gaan. Dat is de zogeheten PPR-her-
kenningsgroep, die uit 150 leden
bestaat en voor zelfstandige deel
name aan de verkiezingen is. Za
terdag sprak de groep tijdens een
bijeenkomst in Zolle dat nog eens
duidelijk uit.
Inmiddels taxeren partijbestuur
ders van PPR, PSP en CPN de mo
gelijkheid dat de komende con
gressen van de partijen alsnog una
niem aanvaarde uitgangspunten
voor samenwerking opleveren als
een gepasseerd station.
De sfeer van de zaterdagse bij
eenkomst in Amsterdam werd
door een politieke veteraan van de
PSP beschreven als: "Klein-links
besnuffelt elkaar".
AMSTERDAM (ANP) Minister Schoo (ontwikkelingssamenwerking) loste zaterdag het startschot voor de
tweede AMC-trimloop. De opbrengst van deze zonovergoten trimloop waszoals het motto lopen voor de tropen'
al aangaf, bestemd voor de arme landen. Deze keer was de opbrengst bestemd voor de inrichting van medische
hulpposten in het Afrikaanse Kenia. <f0to anpi
WILLEMSTAD (ANP) - Shell Cu
rasao nv heeft besloten alle niet-ur-
gente onderhoudswerkzaamheden
aan de raffinaderij in Willemstad
voorlopig uit te stellen, tot er meer
duidelijkheid is over het voortbe
staan van het bedrijf. Dat is in krin
gen van aannemers op Curasao be
kend geworden.
De beslissing heeft tot gevolg dat
enkele tientallen aannemersbedrij
ven die voor Shell onderhouds
werkzaamheden verrichten, de ko
mende twee maanden geen werk
hebben. Zo'n vijfhonderd arbeids
plaatsen komen hierdoor op de
tocht te staan.
Eerder besloot Shell, in verband
met de slechte situatie op de olie-
markt, haar import van ruwe olie
uit Venezuela met ongeveer de
helft te verminderen tot ongeveer
50.000 vaten ruwe olie per dag. Na
eerst nu bekend is geworden, heeft
Shell de invoer van ruwe olie nog
vérder beperkt en is voor de
maand juni nog geen olie uit Vene
zuela besteld. Dit hebben goed in
gelichte kringen bevestigd.
Een officiële reactie van Shell
was nog niet voorhanden. Volgens
de voorzitter van de grootste vak
bond CFW (Curagaosche Federatie
van Werknemers), Ewald Ong-a-
Kwie, zijn de stappen van Shell het
begin van de 'afbouw'. „We zijn ui
terst pessimistisch gestemd", al
dus Ong-a-Kwie.
Shell heeft vier voorwaarden ge
steld waaraan moet zijn voldaan
wil de raffinaderij openblijven: af
schaffing van de minimum-belas
ting, verlaging van de loonkosten,
gegarandeerde aanvoer van ruwe
olie uit Venezuela en een meerder
heidsparticipatie van de Antil
liaanse regering in de raffinaderij.
Behalve de gegarandeerde aanvoer
van olie uit Venezuela wil Shell
ook een lagere prijs voor die olie
dan nu betaald wordt.
In Shell-kringen wordt erop ge
wezen dat het kort dag begint te
worden, wil de datum van 30 juni
nog gehaald worden. Op geen van
de door de Shell gestelde voor
waarden is tot nu toe officieel over
eenstemming bereikt. Inmiddels
worden tussen Shell en de vakbon
den onderhandelingen gevoerd
over een loonsverlaging van zo'n
15 procent. De gesprekken hebben
nog geen concrete resultaten opge
leverd. Een van de bij de onder
handelingen betrokken vakbon
den heeft vooraf garanties geëist
voor het voortbestaan van de raffi
naderij en wil pas dan over inleve
ring van loon praten.
DEN RAAG (GPD) - Minister
Smit-Kroes (verkeer en waterstaat)
is bereid op korte termijn de ver
voersplicht van de Nederlandse
Spoorwegen gedeeltelijk op te hef
fen om vernielingen in de de trei
nen door groepen voetbalsuppor
ters te voorkomen. Volgens haar
beloopt de schade van dit vandalis
me jaarlijks acht tot tien miljoen
gulden.
De minister zei voor de TROS-
radio de gevolgen van de honderd
procent vervoersplicht groter zijn
dan die van het weigeren van een
reiziger zonder agressieve bedoe
lingen. "Ik ben langzamerhand
zover dat we ons minder voorzich
tig moeten opstellen. Het gevaar
dat de goeden daar ook wel eens
onder zullen lijden, moeten we dan
maar op de koop toenemen".
Smit-Kroes vindt dat het vanda
lisme van voetbalsupporters in het
openbaar vervoer niet langer kan
worden getolereerd. "De NS zetten
extra treinen in, wat de samenle
ving op zich al zeer veel kost. En
we weten op voorhand dat de scha
de die aan die service wordt toege
bracht ook nog eens voor rekening
van de gemeenschap komt". De
bewindsvrouwe heeft nog geen
duidelijke oplossing voor ogen
voor de vernielzucht van scholie
ren in het openbaar vervoer. "Het
is een moeilijker probleem dan
met die voetbalfans".
De Nederlandse Spoorwegen
hadden gisteren geen commentaar
op het voornemen van Smit-Kroes.
"Pas als we precies weten welke
maatregelen ze wil nemen, kunnen
we er iets over zeggen. Tot die tijd
houden we ons aan de wet", aldus
een woordvoerder.
TEXEL (GPD) - Geldboetes voor
bijvoorbeeld fout parkeren of te
snel rijden kunnen, als het aan het
kabinet ligt, in de toekomst niet
meer van de belastingen worden
afgetrokken.
Staatssecretaris Koning (finan
ciën) zei zaterdag voor de VARA-
radio, dat de ministerraad daartoe
waarschijnlijk deze week een aan
beveling van de Interdepartemen
tale stuurgroep misbruik en onei
genlijk gebruik (ISMO) zal overne
men. De nieuwe regeling wordt
dan mogelijk 1 januari volgend jaar
van kracht.
De staatssecretaris zei verder dat
er een betere uitwisseling van ge
gevens over belastingfraude moet
komen. Sociale diensten en be
drijfsverenigingen moeten meer
gegevens gaan uitwisselen en een
betere coördinatie opzetten. De ge
meentelijke sociale diensten heb
ben eerder al laten weten niets te
voelen voor het doorspelen van
fraudegevallen naar de belasting
dienst.
UTRECHT (GPD) - "We zijn nu
reeds dankbaar", sprak dominee
Velema tijdens zijn openings
woord van de 15e EO-Familiedag
in de Utrechtse Marijkehal. Hoe
wel het th^ma van dit festjjn 'vrij
heid' was, voerde in Velema's toe
spraak van afgelopen zaterdag
dankbaarheid de boventoon. De
Evangelische Omroep had dan ook
heel wat te vieren. "Wij hebben 15
jaar uit mogen zenden. De B-status
is bereikt". Ook het 40-jarig jubi
leum van Nederlands bevrijding,
nog geen maand geleden uitvoerig
herdacht, droeg bij aan de hoera-
stemming van de spreker. "Zuid-
Holland is gevallen. Zuid-Holland
krijgt een extra kopje koffie",
grapt presentator Feike ter Velde
tegen het publiek. Een in kleder
dracht gestoken man is zojuist van
het podium gevallen. De ongeluk
kige maakt deel uit van de vlaggen-
parade. Hij vertegenwoordigt met
zijn vrouw de 92.000 Zuidholland
se EO-leden. Het publiek applau
disseert uitvoerig voor de kwink
slag van Ter Velde.
Die dag zou er nog heel wat ge
klapt moetën worden. Aan elke
aansporing tot bijval van presenta
tor of sprekers werd gewillig ge
hoor gegeven. "De EO heeft na
Veronica de jongste achterban van
Nederland. Dat is al een applausje
waard, lieve mensen". De parallel
tussen de EO en 'Nederlands snelst
groeiende' is niet helemaal uit de
lucht gegrepen. De evangelisten
zijn eveneens in het bezit van een
heus promotieteam dat op 8 juni
Onder het motto 'Maak Amsterdam schoon en dan ben je ook je vuilig
heid innerlijk kwijt' draafde op de EO-familiedag een in witte overalles
gestoken club jongeren op, die onder meer de Zeedijk gaan 'schoonmaken'.
het land in gaat trekken. De menig
te in Utrecht kreeg daarvan alvast
een voorproefje. Gestoken in witte
overalls gaven de jongeren van de
Ronduitclub, zoals dit promo-team
heet, uitleg over hun speciale op
dracht aan Jan van de Bosch,
hoofd jongerenprogramma's.
"Om het evangelie eens op een
andere manier te verkondigen
gaan we Amsterdam schoonma
ken. Het schoonvegen van deze
roerige stad symboliseert de
geestelijke reiniging", vértelt aspi
rant-schoonmaker Jan. "Amster
dam is een stad met hoop en toe
komst. Als we ervoor bidden, dan
kunnen we haar redden en er trots
op zijn", meent deze jonge, met be
zem gewapende enthousiasteling.
"Ben jij een goede schoonmaak
ster?", vraagt Van de Bosch vervol
gens aan Ronduit-jongere Mar-
greet. "Ja, ik doe het voortdurend
'thuis. En ik heb het in me, hè, als
vrouw". Algemeen gelach en ap-
plaus.
Lef
Gerben treedt wat minder op de
voorgrond. Hij is niet van plan tij
dens de schoonmaakactie van deze
week mensen aan te spreken, om
aldus erg actief het evangelie uit te
dragen. "Ik antwoord alleen maar
als ze naar me toe komen. Voor
evangeliseren moet je meer lef
hebben, dat laatste laat ik aan bete
ren over". In de pauze komt het
muziekstafkorps van het Leger des
Heils het terrein van de Jaarbeurs
hallen opmarcheren.
"Wij vinden er niet veel aan. Het
duurt zo lang", klagen twee tieners
op de grote tribune in de Marijke
hal. Na een toespraak van direc
teur De Koster en prof. Schuur
man hebben de tWee Friese meis
jes besloten de familiedag in de
toekomst niet meer te bezoeken.
Schuurman zaagt ondertussen als
zoveelste spreker het publiek door
over het thema 'geroepen om vrij
te zijn. "Onze vrijheid wordt be
dreigd door de wetenschap, en de
ze staat op zijn beurt in dienst van
de zonde", meent Schuurman.
Een wat paradoxale uitspraak
voor iemand die aan twee techni
sche hogescholen doceert. Verder
betoogt hij dat de mens terug moet
vallen op de oude waarde: "Eman
cipatie heeft alleen maar geleid tot
gevoelsverarming en toenemende
eenzaamheid", zo valt van hem te
Het mag duidelijk zijn
dat voor hem en vele anderen bij
de Evangelische Omroep het gezin
nog een levensgrote hoeksteen van
de samenleving is.
Hoewel er minder mensen waren dan vorig jaar, zaten toch ruim 12.000
mensen opeengepakt in de Utrechtse Irenehal op de 15e familiedag en de
EO. (foto anp)
