'Wandaden
nazi's nooit
vergeten'
Politieke moord op Marokkaan
Schoo: executies Indonesië
alleen 'in marge' bespreken
Westduitse president:
Celstraf geëist voor
diefstal bij Ned. Bank
Willekeur bij examens
pedagogische academie
Organisaties beschuldigen opvolger 'Amicales':
STAAT DER NEDERLANDEN
7K% LENING 1985s
PER 1081/1885
VRIJDAG 31 MEI 1985
BINNENLAND
PAGINA 5
AMSTERDAM (GPD) - De Westduitse president Richard
von Weizsacker heeft gisteravond tijdens een galadiner op
het paleis De Dam gezegd dat de „Duitsers nooit de wan
daden van de nazi's zullen vergeten".
AMSTERDAM (ANP) - Wegens het
verduisteren van 83.000 gulden van
de Nederlandsche Bank moet de
ex-sectorleider van die bank wor
den veroordeeld tot tien maanden
gevangenisstraf waarvan vijf
maanden voorwaardelijk. Dit eiste
de officier van Justitie bij de recht
bank in Amsterdam, mr. J. Koers,
gisteren in de rechtszaak tegen een
werknemer van de Nederlandsche
Bank.
De verdachte, een 48-jarige Am
sterdammer, heeft bekend in 1981,
1983 en 1984 in totaal zes maal
bankbiljetten van honderd en dui
zend gulden te hebben gestolen.
Afgezien van één duizendje heeft
hij al het geld vernietigd, vertelde
hij gisteren.
In mei vorig jaar werden de ver
duisteringen van de man ontdekt
doordat hij een fout maakte. Hij
gaf een briefje van duizend gulden
uit, waarop een serienummer
stond waaruit bleek dat deze serie
bankbiljetten nog niet was uitgege
ven. Hij werd op staande voet ont-
"Wij denken er aan hoe het volken
recht met voeten werd getreden,
mensen werden vervolgd, verne
derd en gedeporteerd, en hoe velen
de dood vonden. Wij zijn ons ten
volle bewust hoe lang de gevolgen
van deze donkere tijden pijn doen.
Wij weten welke rol die gevolgen
in de indrukwekkende en veelgele
zen hedendaagse literatuur van uw
land spelen - een literatuur waar
van ik graag zou zien dat zij in
Duitse vertaling te lezen zou zijn'
In het Goethe Instituut in Am
sterdam sprak de president met
leerlingen van vier middelbare
scholen. De scholieren toonden
uuiurc veiuwiig cc x«ci. *uu weinig hefjip v_°°r de opvatting
aldus het Westduitse staatshoofd Yan Yon Weizsacker dat bijeen-
aan het slot van de eerste dag van
zijn driedagen durend staatsbe
zoek aan Nederland.
Koningin Beatrix zei in haar toe
spraak dat de wonden van de oor
log nog niet zijn geheeld". Zij
noemde het tekenend voor de hui-
te waardering hebben wij
derland het proces gevolgd,
mee de Bondsrepubliek zijn huidi
ge positie in de volkengemeen
schap heeft gevonden. In de poli-
tiek van alledag hebben de burgers
uw land getoond dat de demo-
jsje_ met de buitenlanders, voorname
lijk Turken, zijn in de Bondsrepu
bliek niet groter dan die met bui
tenlanders in Frankrijk en Enge-
Von Weizsacker.
De Bondspresident hoorde ook
kritische noten kraken bij een be-
cratischëTta^svorm"een wezeriüjk a.a" <|e Nederlandse Komnk-
President von Weizsacker kwam
gisterochtend tegen elf uur per
trein op het Centraal fetation in
Amsterdam aan. Het was voor het
eerst sinds de Tweede Wereldoor
log dat een Duits staatshoofd een
officieel bezoek brengt aan Neder
land.
De Amsterdamse politie arres
teerde 36 mensen bij het Nationaal
Monument op de Dam waar Von
Weizsacker een krans zou leggen.
In de buurt van het Rokin trad de
politie hard op tegen demonstran
ten die schreeuwden en toeterden
slagen.
Kapok
De man werkte als sectorleider
op een afdeling bij de bank waar
nieuwe biljetten worden geteld en
gecontroleerd op kwaliteit. De goe
de biljetten gaan in roulatie, de
slechte worden daar tot een soort
kapok gemalen. De verdachte pak
te uit de stapels defecten honderd
jes en duizendjes en wisselde die
dan later in tegen goede bankbil
jetten. Op deze manier werd nooit
ontdekt dat er biljetten verdwe
nen. Volgens de man was het ver
duisteren een 'makkie' omdat er
weinig controle is op de afdeling.
„Ik dacht dat ik een waterdicht
systeem had gevonden. Het ging
kennelijk allemaal te makkelijk",
aldus de verdachte. De officier was
het daar niet mee eens: „Dat is alle
maal makkelijk gezegd, maar welk
systeem ook wordt uitgedacht, er
blijft altijd een controleur over die
niet te controleren is". Inmiddels is
bij de Nederlandsche Bank de con
trole extra verscherpt, zo vertelde
Koers. Hij achtte het hoogst on
waarschijnlijk dat de verdachte al
het geld vernietigd heeft, maar zei
dat niet te kunnen bewijzen: „Wie
zegt dat hij niet veel meer gestolen
heeft? De man werkte sinds 1977
op die afdeling en van de tijd vóór
1981 is niet meer na te gaan of er
geld weg is, want toen werd alles
vernietigd".
Schadevergoeding
De Nederlandsche Bank heeft
inmiddels een civiele schadever
goedingsactie op gang gebracht
om de 83.000 gulden vergoed te
krijgen. Erger dan de geleden scha
de van 83.000 gulden vond de offi
cier echter het vertrouwen dat de
verdachte heeft geschonden. „De
Nederlandsche Bank is niet zo
maar een werkgever. De verdachte
had een heel bijzondere plaats, ge
zien de functie van het instituut.
Geen denken aan dat deze verduis
tering met een alternatieve straf af
gedaan zou kunnen worden", al
dus de officier. Hij wees het ver
zoek van de verdediging, om in
plaats van gevangenisstraf 150 uur
dienstverlening op te leggen, van
de hand. De verdachte had bejaar
den en minder validen in een auto
willen gaan vervoeren in dienst
van een autobedrijf dat zich hier
mee bezighoudt.
De rechtbank doet op 12 juni uit
spraak.
Wethouder van
verkeer van de
weg gehaald
LEEUWARDEN (GPD) - De
auto van de Leeuwarder wet
houder van verkeer en vervoer,
ir. Geerts, is vorige week door
de politie van de weg gehaald
omdat het voertuig „niet meer
te vertrouwen was". Technisch
onderzoek mondde uit in een
advies om de auto te slopen.
De niet meer zo jonge auto
van de wethouder trok de aan
dacht van surveillanten. Die
besloten na globale inspectie,
dat het voertuig maar eens op
de brug moest voor nader on
derzoek. Behalve een stukge-
roeste deurstijl, liet de conditie
van de auto te wensen over. Ir.
Geerts kon zijn reis te voet
voortzetten.
tijdens de kranslegging door de
president. Bij deze plechtigheid
waren onder anderen premier Lub
bers en burgemeester van Thijn
aanwezig.
Kritisch
komsten van vroegere SS'ers niet
kunnen worden verboden zolang
de deelnemers zich aan de wet
houden. De president wees ook de
opvatting van de hand, dat buiten
landers, met name de niet-Europe-
arbeiders, in de Bondsrepubliek
dige verhouding tussen Nederland j}!1 de ,ro* van zondebok vervullen
en de Bondsrepubliek, dat het her- die de joden vóór de oorlog toeviel,
denken van de Tweede Wereldoor- a* me^ de J gebeurd, kent
log geen belemmeringen oplever- 'zUn weerga met in de geschiedenis
de voor dit staatsbezoek. „Met gro- va" de ™e?sh,eid\ De Priemen
lijke Akademie van Wetenschap
pen, waar de directeur van het Hol
land Festival, F. de Ruiter, zei dat
"Nederland voor Duitsers te veel
nog het land is van anti-kernwa-
pendemonstranten, drugshandela
ren en consumenten, terwijl 'bei
uns' alles toch veel beter is".
Vandaag zou de Bondspresident
naar het Westland gaan om een
tuinbouwbedrijf en een tuinbouw
veiling te bezichtigen. Verder zou
er een bezoek worden gebracht aan
de Rotterdamse haven en de Sint
Laurenskerk. Daarna zou het ge
zelschap naar Den Haag vertrek
ken voor een bezoek aan het Bin
nenhof.
Onderscheiding
voor redders
van joden
AMSTERDAM (ANP) - Hon
derdvijfentwintig Nederlan
ders die in de Tweede Wereld
oorlog joodse medeburgers, on
der wie vele kinderen, met inzet
van eigen leven uit handen van
de nazi's hebben gered, hebben
gisteren tijdens een plechtig
heid in het Tropenmuseum in
Amsterdam de Israëlische Yad
V ashem-onderscheiding ont
vangen. De medaille van de
rechtvaardigen werd hun uit
gereikt door de ambassadeur
van Israël, J. Nechushtan, links
op de foto, die zich hier verstaat
met het Utrechtse echtpaar
Delfgou, dat gedurende de oor
log in een klein huis aan vele
joden een onderduikadres
bood.
„Voor ons joden kwam de over
winning helaas te laat. Slechts
een klein aantal joden die in de
donkere dagen van de massa
moord en wanhoop leefde had
het geluk de zon weer te zien
schijnen", zei de ambassadeur
in een korte toespraak voor de
uitreiking.
Minister De Ruiter (defensie)
zei in een toespraak dat het van
belang is de woorden 'dat nooit
meer' inhoud te geven, om te
voorkomen dat de gruweldaden
uit de bezettingsjaren zich zul
len herhalen. (foto anp>
HENGELO (GPD) - De cijfervast-
stelling voor het examenonderdeel
kstopgave op de Nederlandse pe
dagogische academies is volstrekt
onbetrouwbaar. Voor hetzelfde ex
amenwerk blijkt een student op de
ene academie een acht te krijgen,
terwijl men er op de andere niet
meer dan een drie voor over heeft.
Dat is de belangrijkste conclusie
uit een onderzoek dat de Twentse
Neerlandici C. Jansen en H. Paus
de afgelopen weken hebben ge
daan op zes pedagogische acade
mies in ons land. Jansen, die we
tenschappelijk medewerker is aan
het instituut voor toegepaste taal
kunde van de TH Twente, had als
gecommitteerde met de examens
te maken; Paus, die verbonden is
aan de pedagogische academie in
Hengelo, als docent.
VLEESFRAUDE - Op tien adres
sen in Gelderland en Utrecht zijn
gisteren door het zogenaamde re
chercheteam Black Meat II huis-
zoekingen verricht in het kader onrier v
van een vervolgonderzoek naar
fraude met vlees. Vorig jaar mei
kwam de politie op het spoor van financixle huiD te Draten
een miljoenenzwendel met vlees lmanciele nuip te praten,
en wist 40 verdachten aan te hou
den.
Het 50 man sterke onderzoek-
DEN HAAG (GPD)- Minister
Schoo (ontwikkelingssamenwer
king) is bereid 'in de marge' van de
IGGI-conferentie volgende week
de executie van de communisti
sche voorman Mohammed Munir
en de op handen zijnde terechtstel
ling van vier andere communisten
te bespreken met Indonesische mi
nisters en de bij de IGGI aangeslo
ten landen. De minister zegde dit
gisteren toe tijdens een bijeen
komst met de vaste Tweede- Ka
mercommissie voor ontwikke
lingssamenwerking.
Zij liet verder blijken van plan te
zijn om in de informele gesprek
ken met de bezoekende Indonesi
sche ministers de bezorgdheid van
de regering tot uiting te brengen
over het lot van de vier nog leven
de communisten. Daarbij is het
haar bedoeling de Indonesische
ministers te vragen om deze be
zorgdheid aan president Soeharto
over te brengen. Voorts zal zij de
donorlanden verzoeken om afzon
derlijk een beroep te doen op Soe
harto om de executies niet te laten
voltrekken.
Minister Schoo weigerde de zaak
formeel op de vergadering van de
IGGI aan de orde te stellen. De In
tergouvernementele groep voor
hulp aan Indonesië (IGGI) is een
club van vijftien rijke landen en in
ternationale bankinstellingen die
Amsterdam bijeenkomt
onder voorzitterschap van de mi
nister van ontwikkelingssamen
werking om over de hoogte van de
werken). Schoo bracht de vaste ka
mercommissie op de hoogte van
haar recente bezoek aan Indonesië
in haar kwaliteit van voorzitter van
de IGGI. Tijdens haar bezoek
bracht zij de executie van Moham
med Munir op 14 mei, vijf dagen
voor haar aankomst, ter sprake in
haar ontmoetingen met regerings
functionarissen en president Soe
harto. Tegenover de president ver
klaarde zij 'diep geschokt' te zijn
over de executie.
Woensdag werd over de kwestie
van de terechtstelling een spoed
debat gehouden. Minister Van den
Broek (buitenlandse zaken) zei
toen dat hij zich zou beraden op
maatregelen tegen de Indonesi
sche regering.
Tijdens de commissievergade
ring verklaarde Schoo dat na uit
voerig overleg met haar collega
Van den Broek beiden tot de con
clusie waren gekomen dat er op
dit moment geen ruimte is om for
mele stappen te ondernemen tegen
de Indonesische regering". Maar
de regering zal alles doen om te
voorkomen dat de dreigende exe
cuties van vier andere communisti
sche voormannen zullen worden
voltrokken, beloofde zij.
'Vrienden'
CPN-fractieleidster Brouwer eis
te van de minister dat de IGGI-
conferentie zou worden uitgesteld,
Knol van de PvdA vond het beter
dat er internationaal stappen wer
den ondernomen tegen Jakarta.
CDA-woordvoerder Gualtherie
van Weezei zei dat de IGGI geen
politieke forum is. "Er moet in alle
wijsheid en creativiteit met de In
donesische vrienden worden ge
praat. Acties wordt het gezien als
inmenging in de binnenlandse aan
gelegenheden", zei hij. Mevrouw
Terpstra(WD) gaf de minister de
suggestie om president Soeharto
in een brief nog eens te herinneren
aan het gesprek met een persoon
lijk beroep op zijn inzet om execu
ties te voorkomen". Maar Schoo
wees deze suggestie af.
Minister Schoo leverde felle kri
tiek op het initiatief van de Am
sterdamse gemeenteraad om de
stedenband met Jakarta op te zeg-'
gen uit protest tegen de executie
van Munir. De minister noemde
dat „onbegrijpelijk" en „buitenge
woon onwenselijk".
Oorzaak van dit verschil in
beoordeling is dat de landelijke ex
amencommissie voor de pedagogi
sche academies wel een tekst met
opdrachten samenstelt, maar (in
tegenstelling tot wat bijvoorbeeld
in het voortgezet onderwijs gebrui
kelijk is) geen richtlijnen voor de
beoordeling van de antwoorden in
de weging van de
De tekst waarom het in dit on
derzoek ging, was een fragment uit
een opstel van de Utrechtse emeri
tus-hoogleraar R. C. Kwant, de ein-
dexamenopgave voor 1985. De on
derzoekers legden het examen
werk ook aan de auteur voor. Op
merkelijk was dat Kwant op be
langrijke punten ondubbelzinnig
van mening verschilde met een
aantal correctoren. Als Kwant zelf
het examen had meegedaan,
zou hij bepaald niet op elke acade
mie een hoog cijfer hebben ge
haald, stellen de onderzoekers
vast.
Aan de geconstateerde willekeur
kan volgens hen alleen een einde
worden gemaakt door met unifor
me landelijke beoordelingsnormen
te gaan werken..
Man gedood
UTRECHT (ANP) - Een ruzie tus
sen twee honden is de vermoedelij
ke aanleiding geweest voor een
schietpartij in de nacht van woens
dag op donderdag op het woonwa
genkamp aan de Utrechtse Hup-
peldijk. Daarbij kwam de 50-jarige
kampbewoner P. Veraart door drie
kogelschoten om het leven geko
men. De moord gebeurde om half
een 's nachts, kort na een grote
vechtpartij, waarbij een zwangere
vrouw twee maal met een schaar in
de rug werd gestoken. De vrouw
ligt zwaar gewond in het Militair
Hospitaal. De vechtpartij was ont
staan nadat het hondje van de zoon
van P. Veraart was aangevallen
door een andere hond.
Boze wethouders
manen Brokx
- Koningin Beatrix en president Weiszacker reden
iaar het Paleis op de Dam.
i een open calèche
Maatregelen
PvdA en klein links drongen tij
team heeft bij bedrijven en perso- dens de commissievergadering aan
nen in Velp (vijf), Arnhem (twee) op krachtige maatregelen tegen de
Rozendaal, Renkum en Veenen- regering-Soeharto. Maar de be-
daal administraties in beslag geno- windsvrouw ging niet op die sug-
men. Er zijn geen aanhoudingen gestie in omdat die 'contraproduk-
tief zouden werken (zouden tegen-
<foto' anp) verricht.
Politie komt langs
HAARLEM (ANP) - De wethou
ders voor stadsvernieuwing van
twintig middelgrote gemeenten
hebben in een brief aan staatsse
cretaris Brokx (volkshuisvesting)
geklaagd over het feit dat de be
windsman in november vorig jaar
ZAANSTAD (ANP) - De gemeen- de rijkssubsidieregeling voor het
tepolitie van Zaanstad houdt in de opknappen van particuliere wo-
maand juni een bevolkingsonder- ningen van de ene op de andere
zoek. Brigademensen gaan daar- dag stopzette. De desbetreffende
voor in uniform langs de deuren gemeenten vrezen hierdoor zelf
met enquêteformulieren. Doel van voor de kosten te moeten opdraai
de actie is er achter te komen hoe en.
volgens de burgers agenten hun Brokx zette 9 november vorig
taak moeten vervullen, zo vertelde jaar een streep onder de regeling,
inspecteur M. Pelzer van de ge- omdat de subsidiepot tot op de bo-
meentepolitie Zaanstad gisteren.
De politie kwam op het idee c
dem leeg was. De boze wethouders
betwisten deze stap van Brokx
dit onderzoek te doen aan de hand niet, maar ze vinden wel dat de be-
van de resultaten uit het in maart windsman de gemeenten tijdiger
uitgegeven rapport-Roethof van de op de hoogte had moeten brengen,
kamercommissie kleine criminali- De stopzetting kwam nu als een
teit. Daaruit kwam onder meer donderslag bij heldere hemel,
naar voren dat de burger meer be- Namens de twintig gemeenten
trokken moet worden bij het werk vraagt de Haarlemse wethouder A.
dat de politie doet. Volgens Pelzer
wijzen ook Amerikaanse cijfers i
Schooten Brokx nu dan ook
alsnog subsdie te geven voor die
die richting. Met positief gevolg, al- aanvragen die na 9 november door
dus de inspecteur.
de gemeenten zijn gehonoreerd.
ADVERTENTIE
UTRECHT (ANP) - De Associatie
van Marokkaanse Migranten
Utrecht (AMMU) en het Komitee
Marokkaanse Arbeiders in Neder
land (KM AN) hebben het sterke
vermoeden dat de moord op een
24-jarige Marokkaan eind vorige
week in Utrecht een politiek-reli-
gieuze achtergrond heeft. Volgens
een woordvoerder van de twee or
ganisaties zou de moord het voor
lopige hoogtepunt zijn in de pogin
gen van een kleine groepering om,
met steun van de Marokkaanse en
Libische regering, de islamitische
gemeenschap in Nederland te con
troleren.
Op een persconferentie in
Utrecht verklaarden KMAN en
AMMU dat de groepering, die in
Utrecht opereert onder de naam
MDU (Marokkaanse Democrati
sche Unie), en die ook in Amster
dam en Hilversum onder andere
namen actief zou zijn, in feite de
opvolger is van de Amicales. Deze
organisatie stond erom bekend dat
zij in de jaren zeventig Marokka
nen in het buitenland in de gaten
hield en intimideerde, om zo kri
tiek onder buitenlandse werkne
mers op het Marokkaanse bewind
in de kiem te smoren.
De Utrechtse politie kijkt in haar
onderzoek naar de moord ook naar
eventuele politiek-religies getinte
motieven. Volgens een woordvoer
der zijn er in dit stadium van het
onderzoek echter nog geen duide
lijke bewijzen hiervoor. De politie
neemt de moord hoog op: er zijn 35
rechercheurs op gezet. De politie
houdt er ook nog rekening mee dat
de moord iets te maken heeft met
drugs.
Moskee
KMAN en AMMU hebben nog
geen harde bewijzen voor hun ver
moedens, maar gezien de gang van
zaken voor de moord zijn zij over
tuigd van een duidelijk verband.
Het slachtoffer was de zoon van de
tijdelijk beheerder van de islamiti
sche moskee Omar al Farouk in de
Utrechtse wijk Overvecht. De zeg
genschap over deze moskee, een
voormalige rooms-katholieke kerk
die met financiële steun uit Libië
werd aangekocht, is al enige tijd in
zet van een conflict.
Enerzijds is er de imam, de
geestelijk leider van de islamisti-
sche geloofsgemeenschap in
Utrecht, die geen bemoeienis wil
van groeperingen die met het Libi
sche of Marokkaanse bewind zijn
verbonden. Hij weet zich gesteund
door het overgrote deel van de isla
mitische gemeenteleden. Ander
zijds is er het bestuur van de mos
kee, dat nauwe banden heeft met
de Libische ambassade in Brussel.
Het bestuur wil de imam en de be
heerder en zijn gezin uit de moskee
hebben, omdat zij de inmenging
van overheidszijde willen tegen
houden, aldus KMAN en AMMU.
Zowel de imam als de beheerder
en zijn gezin zijn de afgelopen
maanden meermalen bedreigd. Op
12 mei kreeg de vader van het
slachtoffer een telefonische tip dat
er onder leden van de MDU wa
pens waren uitgedeeld om de 'lasti
ge' Marokkanen uit de weg te rui
men. Ruim een week later werd
zijn zoon door een onbekende op
straat met enkele schoten in de rug
vermoord. KMAN en AMMU ver
wijten de politie, die op de hoogte
was gesteld van de tip, dat zij niet
meer gedaan heeft ter bescher-,
ming van de bedreigde Marokka
nen.
Rechter
Het bestuur is er inmiddels in ge
slaagd om via de rechter zowel de
imam als de beheerder en zijn ge
zin uit de moskee te krijgen. Nadat
een eerste kort geding in februari
geen resultaat had was een tweede
gang naar de rechter deze maand
wel succesvol: de Utrechtse recht
bankpresident heeft gisteren be
sloten dat het bestuur formeel ge
lijk heeft. De imam en de beheer
dersfamilie moeten nu op 20 juni,
wannneer de Ramadan, de islamis-
tische vastentijd afloopt, de mos
kee verlaten.
KMAN en AMMU hekelen ook
de rol die de presentator van het
Marokkaanse radioprogramma
van de NOS, Al Marini, in de kwes
tie speelt. Hij kiest in de conflicten
tussen 'vrije' Marokkanen en aan
hangers van het bewind steevast
de kant van de laatsten, aldus bei
de organisaties.
bedrag open bedrag
koers de koers wordt na de inschrijving op 4 juni vastgesteld
volgens het tendersysteem
rente jaarlijks op 1 juli
aflossing in 5 jaarlijkse termijnen van 1 juli 1991 af
inschrijving 4 juni a.s. van 9 tot 15 uur via banken en commissionairs
storting 1 juli 1985
prospectus kosteloos bij banken en commissionairs
