Bij de gratie Gods: vlammende roman Over valse nichten en de Duitse inval B O K N Nicolson op zoek naar melancholie DE KEER Kleuter Kiki de verschrikkelijke zandvliet BOEKHANDEL BV Trevayne is te braaf Jodenhaat en christendom WOENSDAG 29 MEI 1985 PAGINA 17 De Voorschotense schrijver Bou- ke Jagt is een opmerkelijk bui tenbeentje in de Nederlandse li teratuur. In 1978 debuteerde hij redelijk succesvol met de verha lenbundel De Muskietenoorlog, waarna hij definitief doorbrak met de alom bejubelde roman Pijnboomspook, op tal van scho len nog steeds haast verplichte lectuur. Zijn dichtbundel Wapenrok en de "Curagaose" roman Onder de Wolkenwals bestendigden zijn succes, maar het in 1982 versche nen IJzeren Chrysant - over oorlogs- en interneringsaspecten in Indië - werd veelal negatief (met uitzondering van uw recen sent) ontvangen. Met Bij de gratie Gods, Jagt's nieuwste boek, snijdt de veelzij dige auteur weer een heel nieuw, maar wel hoogst actueel thema aan: de godsdienst en met name het katholicisme. Het verhaal speelt zich ergens in de provin cie, nabij de Veluwe af in het dorpje Silsterkerk, een katholie ke boerengemeenschap, en om spant een tijd van circa vijftien Bouke Jagt. jaar - van eind jaren zestig tot eind 1985. Jagt probeert, niet altijd even geslaagd, twee dingen te combi neren: een onderzoek naar de wortels van het rooms-katholi- cisme en de invloed ervan, zowel positief als negatief, op de op groeiende jeugd van een kleine Veluwse gemeenschap. Daar naast heeft het boek ook veel weg van een streekroman en ver telt het - vaak briljant - hoe het er in zo'n besloten streek aan toe gaat. De katholieke filosofieën en theorieën (waarbij de macht van het episcopaat centraal in de dis cussie staat: moet de kerk niet democratisch ingericht worden is een interessant voorstel) vesto- ren nogal eens het uitstekend vertelde verhaal. Misschien on misbaar, maar toch jammer, want Bouke Jagt is vooral een schrijver die een meeslepend verhaal weet te vertellen. Hoofdpersonen zijn Philip, de zoon van een notabele, die ver liefd wordt op Lia, een meisje van streng gereformeerde huize, en vooral Abel, die "half pleeg kind en half knecht (is) bij een middenstander". Vooral de laat ste is een tragische figuur, een jongen die worstelt met zijn ge loof, met zijn liefde voor Dorien die - na een verkrachting (in drukwekkend en schrijnend be schreven!) - in het klooster gaat, en vooral met de kwalijke Wam- steker, de strenge maar hypo criete dorpskapelaan. Bij Abel slaan de stoppen door als de kapelaan hem om een futi liteit de hostie weigert: Wamsteker vastgebonden, hij rook de geur van petroleum en voelde zijn handen jeuken om lu cifers hij wierp de krant weg. Later prentte hij zichzelf in, dat hij kalm moest blijven. Niet jezelf gek maken. 'Maar dit neem ik niet!' schreeuwde hij in de lege kamer. Hij voelde één volstrekte zekerheid, die aangroeide tot een vastbeslotenheid, die groter was dan persoonlijk belang, meer was dan verzet tegen een dorps kapelaan. Wamsteker werd voor hem de belichaming van de hoog moed, de aanmatiging als stede houder Gods, als Morgenster te decreteren en te bevelen over an dermans ziel en zaligheid. Een ogenblik bedaarde hij, be sefte, dat hij de proporties uit het oog verloor. Hoe tragisch was ei genlijk de vergissing van asceten en celibatairen om, op grond van hun gemis, in de lichamelijke liefde het grootste gevaar voor mens en wereld te zien - maar die redelijkheid duurde maar kort. Homofielen, gehuwden, ge scheiden mensen, alleenstaanden daarom het leven verzieken! Schuldgevoelens inhameren! Za lig zijn de impotenten, want zij zullen reine gelovigen worden ge- noemd! Hij knarsetandde", (p. 261- 262). Het komt tot een - letterlijk - vlammende apotheose. Bij de gratie Gods is al met al een prachtig geschreven roman, vi sionair en vol boeiende, histori sche details, ook voor wie de reli gie minder na aan het hart ligt gebakken. ROB VOOREN T.B. Jansen is bezeten van de oorlog. In het boekenprogramma van de VPRO-radio vertelde hij vorige week dat ook zijn tweede boek, de verhalenbundel 'Waan en Willekeur', over de oorlog zal gaan. Pas verscheen 'Voorbij de Catacomben', een novelle. Mei 1940. Een Nederlandse sol daat probeert uit de klauwen te blijven van de Duitsers die steeds verder oprukken. We vol gen hem terwijl hij terugtrekt. Aanvankelijk in het gezelschap van andere Nederlandse solda ten, later in z'n eentje. Jansen geeft een tegendraads beeld van de dag dat voor Neder land de Duitse bezetting begon, flapt de achterkant van het boek waarop ook het kantoorbedien- de-hoofd van de in 1955 geboren auteur staat. Dat tegendraads slaat op het beeld dat Jansen schetst van de soldaten: types die je vergeefs zult zoeken in bij voorbeeld 'Soldaat van Oranje'. Moordend en plunderend trek ken ze terug. "Terwijl in de verte het gebonk van luchtafweerkanonnen had geklonken, afgewisselcWoor het geratel van machinegeweren, waren de soldaten de huizen bin nengedrongen, hadden de win kels geplunderd. Ze hadden de kasregisters stukgeslagen. Bij ju weliers hadden ze ruiten inge gooid, de kluizen opengebro ken". Ook Naus, de hoofdper soon, is niet bepaald een lieve jongen: als hij denkt dat hij het vege lijf kan redden door twee landgenoten te vermoorden, hoeft hij niet lang na te denken: ze worden uit hemelen gestuurd. Die twee mensen zijn de bewo ners van het huis dat Naus als schuilplaats heeft uitgekozen. Eerder in het boek had hij zich ook al in een huis proberen te verschansen, maar toen in dat onderkomen een granaat bleek te zijn ingeslagen, vluchtte Naus wijselijk. Trouwens, het verblijf in dat tweede huis is ook kort stondig: uiteindelijk wordt Naus vermoord, hij wordt het slachtof fer van een misverstand. Want wat blijkt? De jongen die door Naus is vermoord, heeft een paar Duitsers om zeep geholpen en nu denken de Duitsers dat Naus de dader is. Er zijn al critici geweest die er op hebben gewezen dat dit boek v verduveld veel op 'Het behouden huis' van Hermans lijkt en wel beschouwd is dat ook zo: T.B. Jansen is duidelijk schatplichtig aan Hermans. Waarmee ik overi gens niet wil zeggen dat Jansen een Hermans-epigoon is. 'Voor bij de Catacomben' heeft name lijk een eigen toon. Jammer alleen dat de stijl van Jansen me soms op de zenuwen ging werken. "Ze waren in ka potte scholen getrokken, in kloosters waarvan de deuren hadden opengestaan, de monni ken verdwenen waren. Maar ook daar waren de bombardementen gewoon doorgegaan, waren de bommen niet eens ver weg inge slagen, zelfs in de gebouwen waar ze geweest waren". Ik vind dit lelijke zinnen. Her mans zou ze niet geschreven hebben. Waarom ik Hermans nog een keer noem? Jansen heeft dat etiket zelf op z'n voorhoofd geplakt in het voornoemde boe kenprogramma. Een vorm van aandacht trekken, zei hü ook nog. Gelukkig maar: Jansen mag dan een meer dan middelmatig talent hebben, maar of hij ooit zo goed zal schrijven als Hermans? Vals Guus Vleugel is vooral bekend door zijn cabaretteksten en to neelstukken. Dat hij ooit onder pseudoniem dichtbundels schreef - wie weet het? Ook als romanschrijver is hij vrijwel on bekend, hoewel hij toch ooit voor zijn eersteling 'Het schuld gevoel' een prijs kreeg. Mis schien komt daar nu verandering in, nu 'Een valse nicht' is ver schenen. Hoofdpersoon in deze roman is de homofiel Luc Lewedorp, een Apollo op leeftijd, een regelma tig bezoeker van leerbars en dar krooms, die kampt met het feit dat hij opeens door verschillende mensen voor valse nicht wordt uitgescholden. En dan is er natuurlijk het boek dat hij zo graag wil schrij ven. Hij heeft voor dit karwei zelfs een jaar vrijgenomen. Maar deze Proust-fanaat wil dan ook een boek schrijven dat zal opval len door het on-Nederlandse ka rakter. Toch wil het maar niet lukken met dat boek. Wel herschrijft Le wedorp de pulp die zijn vriendin Joyce in elkaar heeft geflanst; hij doet dat zelfs zo goed dat de ver halenbundel een bestseller wordt. Lewedorp wordt daar, zo als u begrijpt, niet bepaald vrolij ker van. Gelukkig wordt hem aan het einde, van het boek - zijn huis is dan inmiddels al in de fik gesto ken door een voormalige bedge noot die wraak wilde nemen - de kans van zijn leven geboden: hij kan een grote jongen in de sexin- dustrie worden, de Proust van de porno zou Lewedorp zelf zeggen. Wat dit boek het lezen waard maakt, is de flitsende stijl van Vleugel, een ironicus bij uitstek. Zijn personages weet hij treffend te beschrijven, of het nu de vriendin van Lewedorp, Joyce, betreft, de gevierde columniste Grada of de zoon van Joyce. En dat Vleugel over het nodige gevoel voor humor beschikt, mo ge bijvoorbeeld blijken uit de volgende zinnen: '7a natuurlijk, maar. Zeg weet jij eigenlijk hoe het vrouwelijk orgasme precies werkt? Ik heb het nodig voor ons nieuwe stuk, en de meiden in de groep doen er zo vaag over". Lewedorp had dit biologische proces ooit heel goed uitgelegd gekregen maar moest nu beken nen dat het hem even drastisch ontschoten was als de ontste- kingswijze van zijn gasgeiser, el ke keer opnieuw als de vlam het begaf'. WIM BRANDS Voorbij de Catacomben, T.B. Jan sen, Uitgeverij: De Harmonie, Prijs: 19,90 gulden; Een valse nicht, Guus Vleugel, Uitgeverij: De Arbeider spers, Prijs: 24,50 gulden. ADVERTENTIE i Haarlemmerstraat 117 Leiden - tel. 120421 algemene- en assortimentsboekhandel full-time bestelafdeling levertijd vanaf 2 dagen 'Het Trevayne verraad' van Jona than Ryder is een te braaf boek. Niet, dat ik nu zo bloeddorstig ben, dat ik overal geweld wil zien en dat ik geen enkel vertrouwen meer heb in de mensheid. Dat niet, maar het beeld dat Ryder mij voorzet, komt niet geloof waardig over. Het klopt in som mige opzichten niet. De hoofdpersoon, Andrew Tre vayne, wordt geroepen om cor rupte in Amerikaanse defensie- kringen aan de kaak te stellen. De man heeft als politicus en als topindustrieel carrières achter de rug die als het ware met Witte Reus zijn gewassen. Volmaakt smetteloos. Iedereen waarschuwt hem. Hii weet dat hem een enorm moeilij ke taak wacht, waarbij hij fel en hardhandig verdedigde heilige huisjes zal moeten omschoppen. Het gaat om gigantische bedra gen, waar velen alles voor over hebben. Maar als achter elkaar zijn vrouw, zoon en dochter in de problemen komen, begrijpt hij niet dat er opzet in het spel is. De super-intelligente held, die heel concreet en ingewikkeld kan redeneren, trapt argeloos in elke boobytrap, die mafiabazen voor hem neerleggen. Het is on voorstelbaar hoe zijn intellect hem juist dan in de steek laat. Hij weet alle betrokkenen op te spo ren en aan het praten te krijgen, met gespleten tongen in zijn directe omgeving ziet hij over het hoofd. Ongetwijfeld geeft Jonathan Ryder een belangwekkend beeld van de economische leibanden, waaraan het ministerie van de fensie zou kunnen worden vast geklonken. Maar de theoretische dreiging, die daarvan uitgaat, wordt in het boek nauwelijks in politieke daden omgezet. Dus blijft alleen de industriële in vloed op het Pentagon over. Die overigens angstwekkend genoeg 'Het Trevayne verraad' door Jona than Ryder. Verschenen bij Veen (f24,90). De brute privé-detective Mike Hammer verdient goed geld voor zijn geestelijke vader Mickey Spillane. Niet allen op de televi sie. Ook in de boekwinkels. Want de avonturen die de man al in de jaren vijftig en zestig beleefde, blijken nu nog eens goed te zijn voor een herdruk. Verwacht geens subtiele ver- haaltjs met fijngeestige sfeerte keningen. Het is hard tegen hard. Geweld tegen geweld. Veel rauw actie derhalve in 'Slangegif voor een senator', 'Kogels zijn geen kinderspeelgoed' en 'Kus me voor je sterft'. Wie van dit recht- voor-zijn-raap werk houdt, kan voor f6,90 per deel terecht bij Skarabee. KOOS POST Ergens op de bodem van de Indi sche Oceaan moet nog een piano staan, tenminste, als ik die ge pensioneerde stoker mag gelo ven, die mij eens vertelde over een party aan boord van een crui seschip, waarop enkele lieden wat al te beneveld waren geraakt van de Planters Punch. De oud-diplomaat en schrijver Sir Harold Nicolson zou zich vast niet onder de 'jonassers' van het muziekinstrument hebben be vonden. Dat hij voor zoiets teveel heer was, blijkt wel uit 'Reis naar Java', een boek waarin hij nauw gezet verslag doet van een twee maanden durende zeereis. In 1957 maakte Nicolson, sa men met zijn vrouw, de schrijf ster Vita Sackville-West, een cruise op de Willem Ruys. Het werden de "twee heerlijkste maanden die (hij) ooit heeft be leefd in dit leven van totaal on verdiend geluk". Nicolson is niet het type dat zijn dagen graag in ledigheid doorbrengt, al zou hij daar op 71- jarige leeftijd misschien het recht toe hebben. Hij heeft een loodzware typemachine meege- zeuld alsmede een hutkoffer vol boeken, met behulp waarvan hij het verschijnsel van 'de on verklaarbare melancholie' wil bestuderen. In zijn 'bibliotheek' bevinden zich o.a. 'Die Leiden des jungen -Werthers'. de 'Con fessions' en het standaardwerk over de melancholie van Robert Burton natuurlijk. Elke dag, met ijzeren discipli ne, worden de belevenissen aan dek en de resultaten van zijn stu die door Nicolson op schrift ge steld. Aan het begin van de reis raakt de oude heer gefascineerd door de Indonesische stewards, die je volgens zijn zeggen nooit meer dan één bestelling tegelijk moet opgeven. Doe je dat name lijk wel, dan krijg je "tapioca met pruimen even later gevolgd door biefstuk, of de bediende laat in paniek zijn blikken'dienblad zo hard op de linoleumvloer klette ren dat het door heel Frans Equatoriaal Afrika en misschien nog wel verder te horen moet zijn". De opmerking is niet van hu mor gespeend, maar het lichte dédain dat doorklinkt in Nicol- sons beschrijvingen van het In donesische personeel is het eni ge dat mij tegènstond in dit boek, al zwakt hij een en ander wel weer wat af met een zin als: "Zij maken de indruk van een vriendelijk ras waarin de roes der zelfbeschikking een status van ohzekerheid teweeg heeft gebracht". Maar goed we zul len hem dit koloniale trekje maar vergeven. Elke dag van de vitale oude man begint in het zwembad. Op 29 januari noteert hij: "Ik heb heerlijk gezwommen voor het ontbijt, ik kon nu echt genieten van wat Novalis 'de verrukking van de aanraking door water' noemtEr was niemand om dat de wat oudere mensen niet durfden uit angst door de flinke deining tegen de tegels gesmeten te worden". Ruys en de bezoeken aan haven steden zo levendig te beschrij ven, dat je als lezer af en toe de passaatwind door je haren voelt gaan. Tijdens het lezen van zijn dagboek moest ik af en toe den ken aan een vers van de dichter Willem Jan Otten dat eindigt met: "De reling wordt einder/de ligstoel de reis". Het statische /an deze versregels is volledig in tegenspraak met de opvattingen /an de oudé aristocraat. Samen met Vita, zijn vrouw, maakt hij ware ontdekkingstochten in de ze 'varende stad'. Ze ontmoeten mensen van allerlei slag, sympa thieke en minder sympathieke, dat spreekt. Iemand tot wie Nicolson zich voelt aangetrokken is de norse rentenier en verzamelaar van ja de, Cullpepper, in wie hij een melancholicus van het zuiverste water meent te herkennen. Een prima studieobject dus. Al lezend, schrijvend, genie tend en observerend komt Nicol son tot de slotsom dat de 'on verklaarbare melancholie' niet bestaat. Zwaarmoedigheid is vaak een gevolg van een storing in de interne secretie. Ook da denloosheid zou zwartgalligheid kunnen veroorzaken. Maar hoe dan ook - er is altijd een reden voor de melancholie. Ik vond Ni- colsons studie van de melancho lie aardig, al is het meer een in ventarisatie van de literatuur over dat onderwerp dan een stuk dat nieuwe gezichtspunten biedt. Ronduit kostelijk vond ik de passage waarin een medepassa gier Nicolson probeert wijs te maken dat het gebuitel van bruinvissen moet worden toege schreven aan jeuk, veroorzaakt door een bepaald soort luis. Ni colson raakt hierdoor nogal geïr riteerd: hij zag in de sprongen van de vissen liever een uiting van levensblijheid. Ik kan me die irritatie ook wel voorstellen van een man, die in zijn boek zo'n aanstekelijk 'joi de vivre' ten toonspreidt. CEES VAN HOORE Reis naar Java, Harold Nicolson, Op schrijversvoeten, Veen uitge vers, Utrecht-Antwerpen, 1985. Prijs: ƒ24,50. ADVERTENTIE BOEKHANDEL LEIDEN - LEIDERDORP OEGSTGEEST -KATWIJK VOORSCHOTEN Alle op deze pagina besproKen boeken zijn bij ons dlrekt lever baar, óf vla onze TERMINAL te bestellen en dan binnen drie da- gen verkrijgbaar. Het anti-semitisme (afgeleid van Sem, de oudste zoon van Noach, de jood dus) wortelt in het Nieu we Testament. Zij is met name terug te voeren tot Mattheüs 27:25, waarin staat geschreven: "Zijn (Christus) bloed kome over ons (joden) en onze kinderen". Dat is de mening van dr. Hans Jansen, auteur van het stan daardwerk "Christelijke theolo gie na Auschwitz", waarvan de zer dagen het tweede deel is ver schenen. Het eerste deel ver scheen in 1982. In dit tweede deel, in navol ging van dr. L. de Jong in twee banden verschenen, citeert de auteur alle denkbare buitenland se auteurs van de 2e eeuw tot 1984, die over deze problematiek hebben geschreven. Hij is thans bezig aan deel twee B, waarin de Nederlandse auteurs uit de afge lopen eeuwen aan bod komen. En in het derde deel zal de auteur zelf ingaan op de teksten in het Nieuwe Testament. Dr. Jansen rijgt het ene citaat na hèt andere citaat aaneen. Daartussen door flanst hy zijn ei gen mening. Het vereist echter wel oplettendheid om citaat en eigen mening te onderscheiden. En of hij nou alle auteurs over deze materie of alleen degenen, die zijn stelling verdedigen, ci teert, dat weet ik niet. Dat vereist eenzelfde uitputtende studie. Kort en goed: hij komt met velen tot de conclusie, dat in het Nieu we Testament "het jodendom als zodanig wordt afgeschreven". Met zijn boeken opent de au teur, voor zover nodig, de ogen van velen. De link van christen dom en jodenhaat is vanwege de Godsmoord helaas duidelijk te leggen. De boeken liegen niet. Augustinus, Thomas van Aqui no, Calvijn en Luther spreken overduidelijke taal. Maar zoals meer voorkomt (prof. mag. dr. Edward Schillebeeckx heeft er ook een handje van): de auteurs, die het niet met heni eens zijn, baseren zich niet op historisch wetenschappelijk verantwoorde uitgangspunten! De grootste Latijnse kerkvader Augustinus schrijft in zijn "Trak taat tegen de joden" dit ontstel lende proza: "De joden zijn dode lijk ziek en schaamteloos, bitter als gal en zuur als azijn. Het zijn misdadigers en moordenaars en handelen in blinde woede. Zij zijn een afzichtelijk vuilnis en een druiperige bende. Het zijn waanzinnigen en leven in de duisternis van de nacht. Zij zijn aards en zinnelijk, wellustig en verdorven, ongelovig, on rechtvaardig en goddeloos. Het is een boos en onvruchtbaar ge slacht. Zij gedragen zich als wil de dieren en wolven. Zij zijn hoogmoedig en ijdel, afzichtelijk en verworpen. En de Kerk dient met hen om te gaan als met een dode!" Deze exegese (uitleg) heeft gro te invloed gehad op de denkbeel den van de grootste middeleeuw se theoloog Thomas van Aquino. En die was op zijn beurt weer de basis voor het denken van Cal vijn en Luther. De nazistische anti-semiet bij uitstek Julius Streicher beriep zich tijdens het Neurenbergse tribunaal niet voor niets op Luther. Hij vond dat deze terecht moest staan en niet hii'. Thomas van Aquino, tot voor kort de bron van alle theologi sche kennis van (a.s.) priesters, ventileert in zijn "Summa Theo- logica" als zijn mening, dat de jo den vanwege hun schuld aan de dood van Christus (de Gods- moord) volgens het vigerende kerkelijk recht tot eeuwige sla vernij mogen worden veroor deeld. Gelukkig maakte het Tweede Vaticaans Concilie deze uitspraak ongedaan door op 28 oktober 1965 uit te spreken, dat de Godsmoord "noch alle toen levende joden zonder onder scheid noch de joden van onze tijd kan worden aangerekend". Merkwaardig, dat niemand de Grieken erop aankijkt, dat enke le van hun voorvaderen Socrates de gifbeker hebben laten drin ken. Waarom wel dat bij de joden gedaan? Ik geloof dat we er wijs aan doen paus Johannes de 23e na te zeggen: "Heer, vergeef het ons, want we wisten niet wat we deden". De boeken van Jansen laten zien wat we misdeden. Het is verleden tijd. Laat dat zo blij- THEO KROON "Christelijke theologie na Ausch witz", deel II (in twee banden), dr. Hans Jansen, Boekencentrum, 145,- Denken en doen van kleuters en hun omgang met een ouder zusje of broertje worden heel verma kelijk en herkenbaar opgedist in twee boekjes: Kiki de verschrik kelijke en Kiki en Bezus. Kleuter Kiki wordt niet voor niets 'de verschrikkelijke' ge noemd. Ze is druk, lastig en vraagt altijd om aandacht. Voort durend plaatst zij haar moeder en oudere zusje Beatrix 'Bezus' voor onmogelijke dingen. Uit al le appels alleen een eerste hap nemen bijvoorbeeld, zodat moe der gigantische hoeveelheden appelmoes moet maken. Onver wachts allerlei kinderen uitnodi gen voor een partijtje. Een pop in de oven leggen omdat Kiki net een verhaal over Hans en Grietje heeft gehoord. Je zal maar zo'n zusje hebben. Bezus is doorgaans een aardig, rustig en meegaand meisje. Maar zelfs haar wordt het soms te veel. Op zo'n moment beschouwt ze Kiki als 'een rotkreng'. Dat ge voel duurt nooit erg lang, want 'zusjes horen op elkaar gesteld te zijn'. Althans dat houdt Bezus zichzelf voor. Makkelijk is het niet, want van Kiki zou iedereen knap moedeloos worden. Lang niet ieder zusje zal zo'n engelen geduld weten op te brengen als arme Bezus. In het tweede deel, Kiki de ver schrikkelijke, wordt het thuis wat rustiger, want Kiki gaat naar de kleuterschool. Op school toont Kiki zich minder vervelend en drakerig dan thuis. Ze is slim en niet onwillig, maar wel druk, vindt juf. De typische kleuter schoolregels, de omgang met klasgenootjes en de misverstan den met de juf: het valt Kiki alle maal niet mee. De Kiki-boeken van de Ameri kaanse schrijfster Beverly Clear ly zullen bij veel kinderen in de smaak vallen. Alledaagse ge beurtenissen worden eenvoudig en met veel humor beschreven. Een rake en levendige typering van de ervaringen van een kleu ter en zijn omgeving. Kiki de ver schrikkelijke is een uitstekend boekje om voor te lezen. Kiki en Bezus is troostrijk materiaal voor kinderen vanaf 9 jaar met lastige zusjes. De boekjes zijn prima vertaald door Huberte Vriesendorp en van tekeningen voorzien door The Tjong Khing, die zich zo te zien daar weer helemaal in heeft uitgeleefd. Kiki de verschrikkelijke/ Kiki en Bezus, Beverly Clearly, uitg. Becht, f 16,90 p.d. Kleuter Kiki achtervolgt een klasgenootje, illustratie The Tjong Khing uit Kiki de verschrikkelijke. Losse pootjes Ook in Een stoel met losse pootjes is de hoofdpersoon, Jetje, een geval apart. Niet dat ze lastig of vervelend is, nee, Jetje is alleszins vaa goede wil. Alleen wordt ze vaak verkeerd begre pen. De rommelmarkt bijvoorbeeld waarvoor Jetjé wel even spullen zal verzamelen: alle uitgestalde waren zijn verdacht nieuw en blijken bij nader onderzoek aller minst afgedankt. Plantsoenen en tuinen worden geplunderd voor een bloemetje voor moeder en andere bekenden. Bij de vuilnis wordt een drumstel gevonden met alle gevolgen vandien. Jetje op rolschaatsen is ook al geen succes: 'je Ujkt wel van gummi', zegt een vriendje, 'je stuitert'. Enfin, een noop ellende, met humor aan elkaar geregen. Ook hier weer het opvallende enge lengeduld van de omgeving, dit maal van Jetjes ouders. Hadden sommige ouders dat in werkelijkheid ook maar. Een vermakelijk, vlot geschreven, makkelijk te lezen (grote letters, niet te lange zinnen) verhaal met /eel tekeningen. Voor kinderen /anaf 8 jaar. Een stoel met pootjes, Ries Moo- nen, ill. Georgien Overwater, uitg. Sjaloom. 15,90. MARGOT KLOMPMAKER Guus Vleugel. (foto GPD)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 17