Vissen met boilies of de Hoempie Ploempie Dammen Bridge VISSPORT Klassiek Componisten en hun tijd Bruckner met spankracht L'Orfeo nog authentieker Variaties op onderstroom m tsÜ <yz: ZATERDAG 25 MEI 1985 EXTRA PAGINA 30 DOOR BRAM VAN LEEUWEN Waar is de tijd gebleven dat we naar de waterkant trokken met een hengel vervaardigd van 'eer lijk' riet of bamboe. Tegenwoor dig is het al kunstvezel wat de klok slaat. Elk jaar opnieuw wordt de sport visser overspoeld met een groot aantal nieuwe zaken. Bijvoor beeld een serie als baanbrekend gepropageerde methoden die fantastische vangsten moeten waarborgen. Of materialen die nog weer beter zijn dan hun voorgangers. Neem alleen maar eens de ontwikkeling van het materiaal waarvan hengels wor den gemaakt. Nadat bamboe, tonkin en riet tientallen jaren hun waarde hebben bewezen is de hengelbouw na de introductie van de kunstvezel in een stroom versnelling geraakt. Het begon allemaal met de glasfiber hengel, volglas of holglas. Daarna kwamen de car bon- of grafietstokken gevolgd door hengels gemaakt van bo ron, een produkt dat werd ont wikkeld in het kader van de ruimtevaart. Maar er zijn inmid dels al weer nieuwe materialen op de markt, getooid met fanta sienamen als kevlar en whisker. Als we de reclame voor al die nieuwe produkten mogen gelo ven moet het bezit ervan de grootste viskluns op slag trans formeren tot een hengelprof van uitzonderlijke klasse. En wan neer je alle voortreffelijke eigen schappen leest verbaas je je dat we zolang zonder konden. Helaas gebeuren wonderen minder vaak dan het gros van de importeurs en producenten van hengelsportartikelen ons willen laten geloven. Van alle nieuwe materialen blijkt in de praktijk maar een zeer klein gedeelte het te 'halen'. De rest raakt na korte re of langere tijd in de vergetel heid. Het woordje nieuw heeft echter een magische klank. Kijk maar naar de STER-reclames voor wasmiddelen. Hoe vaak is het hengelaarsle gioen al niet verblijd met een nieuwe wonderdobber, die in de praktijk toch altijd weer een veel minder groot mirakel blijkt te zijn dan wordt beloofd? In dit artikel wil ik een aantal nieuwe ontwikkelingen in de hengelsport aanstippen. Ter le ring en soms ook' ter vermaak. Als we het over karpervissen hebben zal 1985 waarschijnlijk de geschiedenis ingaan als het 'boilie-jaar'. Eerder deze week vertelde ik in de speciale hobby- en vrijetijdsbijlage van deze krant al het een en ander over dit nieuwe karperaas. Ik schreef toen dat deze kleur rijke deegbolletjes kant-en-klaar in zakjes kunnen worden ge kocht, maar dat ze ook zelf kun nen worden gemaakt. Over dat laatste punt nu iets meer. Iedere handige doe-het-zelver kan namelijk ook z'n eigen boi- lie-volgens-geheim-recept fabri ceren. Voor het deeg neemt u de gebruikelijke ingrediënten die ook voor een normaal deegje worden gebruikt. U kunt dus zelf bepalen welke reuk-, smaak- en kleurstoffen eraan worden toege voegd. Eieren Om het harde korstje te krijgen moeten er echter een paar eieren aan het mengsel worden toege voegd. Per kilo deeg een stuk of vier, vijf. Vervolgens moeten van het deeg kleine balletjes worden gerold. Dat is een hele klus. Er zijn inmiddels ook apparaatjes in de handel waarmee in één klap een groot aantal boilies uit een plak deeg kunnen worden ge stanst. De balletjes deeg worden ver volgens in heet water gegooid. Afhankelijk van de tijd dat de balletjes worden 'gekookt' krij gen ze een bepaalde hardheid. Dat varieert van een rubberach tig taai geheel tot een werkelijk keiharde knikker. Het voordeel van de boilies is dat ze in het vriesvak van de koelkast geruime tijd kunnen worden bewaard zonder te be derven. Wie niets voor al die nieuwlichterij voelt mag overi gens gewoon zijn oude vertrouw de aardappeltjes blijven gebrui ken. We blijven nog even bij de kar pervisserij en wel bij de nieuwe methode die ook van het Britse eiland is overgewaaid. Het is een manier van vissen die we vrij vertaald het haarsysteem noe men. Het wordt daar vooral toe gepast in wateren die zeer inten sief worden bevist en waar de karper dus een grote argwaan heeft voor alles wat hem wordt aangeboden. Uitgangspunt is dat de karper vrijwel niets van een haak of lijn mag merken als hij het aas in de bek neemt. Daarom verbergt men de haak niet in het aas maar bevestigt men het aas met een draadje aan de haak. Zuigt de karper nu het aas naar binnen dan gaat de haak, die op enkele centimeters afstand ligt, ook au tomatisch mee naar binnen. Het haken van de karper is volgens de 'uitvinders' dan een fluitje van een cent. Levend aas Ik zag dezer dagen in het Brit se blad Angling Times dat men het systeem inmiddels ook al toepast bij het vissen op snoek met behulp van levend of dood Gelukkig is in Nederland, afge zien van mischien een aantal sierwateren in de steden, nog geen sprake van al te zeer gedres seerde karper. Dat ontlast de hengelaars er tenminste van om de avond voorafgaand aan een visdag eerst alle stukjes aas van draadjes te voorzien. Iets anders dat ik in een aantal hengelsportzaken al heb zien lig gen is een apparaatje waarmee •vis naar het aas moet worden ge lokt. Tenminste dat is de bedoe ling van een plastic buisje dat in de buurt van de haak op de lijn wordt bevestigd. In dat buisje kan een nog klei ner buisje worden gestopt dat na het ombuigen gedurende enkele uren licht geeft. Het buisje bevat namelijk chemische stoffen die met elkaar in contact worden ge bracht en bij hun reactie een fel groengeel licht uitstralen. Het apparaatje moet appeleren aan de aangeboren nieuwsgierig heid van de vissen. Ze zouden door het licht worden aangetrok ken en dan zo dicht by het aange boden aas zyn dat ze wel bijna moeten toehappen. De vislokker is er inmiddels in verschillende uitvoeringen. De kleinere voor het binnenwater, de grotere voor de zeevisserij. Persoonlijk heb ik nogal wat twijfel of het apparaatje werkelij ke effect heeft. Met evenveel ge zag kun je beweren dat de vis zo'n lichtje onder water toch maar een vreemd verschijnsel zal vinden en daardoor zijn bijtlust niet direct wordt aangewakkerd. Maar laten we dat eens aanne men. Dan nog zit ik er mee dat het apparaatje zo'n omvang heeft dat het op de lijn gemonteerd een forse weerstand geeft. Zelfs al zou de vis bijten dan nog is de kans erg groot dat hij het aas di rect weer uitspuwt omdat hij merkt dat er toch iets niet in orde Tenslotte in deze rubriek nog iets over de pennen die zijn uit gerust met twee drijflichamen. De zogenaamde twin- of twee lingdobbers. Je ziet ze steeds meer in de winkels. Ze worden aanbevolen omdat die pennen een grote stabiliteit bezitten en dus vooral in ruwer water goede diensten kunnen bewijzen. Een exponent van deze nieuwe dobber is de zogenaamde 'Hoem pie Ploempie*. De dobber werd op de Visma gepresenteerd door de 'snoekbaarsrot' Willem Zand- stra die het ding samen met dob berbouwer Tan uit Sneek op de markt bracht. Het is een vrij lan ge (ruim 30 centimeter) slanke pen die ook twee drijflichamen heeft. Door deze speciale bouw kantelt de pen tijdens het bin- nendraaien niet en krijgt het aas een speciale actie die - zeggen de ontwerpers - gunstig is voor de vangst van snoekbaars. Traditiegetrouw organiseert de Hengelaarsbond voor Lei den en omstreken op zaterdag 15 juni weer de jaarlijkse jeug- visdstrijd in de Wite Singel. De deelname is gratis en er wordt gevist in twee leeftijds categorieën: 10 en 11 jaar en 12 tot en met 14 jaar. De viswedstrijd begint om 9 uur 's ochtends, terwijl de prijsuitreiking later op de dag in het St. Antoniusclubhuis plaats heeft. Inschrijven kan men bij Teunissen Hengel sport, Korevaarstraat 37, Lei den of bij het bondskantoor aan de Morsweg 234 in Leiden op dinsdag tussen 19 en 22 uur. Bijdragen: Paul Korenhof Bach, Handel en Scarlatti Bach: Concerten voor twee en drie klavecimbels door Ton Koopman, Tini Mathot en Frie- derike Ernst met het Amster dam Baroque Orchestra o.l.v. Ton Koopman. Handel: Concer ten door Consentus Musicus Wien o.l.v. Nikolaus Harnon- court. D. Scarlatti: Veertien so nates voor klavecimbel door Gustav Leonhardt. (AVRO-Ter- ra ISBN 90 6825 012 4). De AVRO en de uitgeverij Terra hebben in samenwerking met drie verschillende platenfirma's het jaar van de muziek luister bij gezet middels een forse doos met drie platen en vier boekwerken. Van de drie platen biedt de uitga ve met veertien klavecimbelso nates van Scarlatti ondanks het voortreffelijke spel van Gustav Leonhardt voor menigeen mis schien net iets te veel van het goede. Heel wat afwisselender zijn vier concerten en een sonate van Handel door Harnoncourt en zijn Concentus Musicus met me dewerking van de organist Her- bert Tachezi en de hoboïst Jürg Schaftlein. De Bach-plaat die Ton Koopman in 1981 voor Phi lips opnam is echter het neusje van deze zalm: doorzichtig en en thousiast gebrachte vertolkingen van klavecimbelconcerten, die in het verleden menigmaal in de ro mantische orkestklank ten onder zyn gegaan. Drie boekjes belichten de le vensloop en de carrière van de verschillende componisten, maar plaatsen hen ook in het raam van hun tijd. Een vierde uitgave, evenals de overigen het produkt van verschillende au teurs, geeft in vogelvlucht een in druk van het culturele leven in het Europa van 1685 en van het Nederlandse muziekleven in die tijd. Carlo Maria Giulini Bruckner: Symfonie nr. 8 in c door de Wiener Philharmoniker o.l.v. Carlo Maria Giulini. (DG 415 124-1 (2 Ip's), 415 124-2 (2 cd's). De kracht van de ware Bruckner- dirigent ligt daarin, dat hij bij een uitvoering van een anderhalf uur durende symfonie de indruk wekt het hele monumentale bouwsel in één blik te overzien, terwijl het tevens lijkt of de mu ziek zonder impulsen van boven af uit zichzelf voortvloeit. Waar toe zoiets kan leiden, bleek vorig jaar nog in het Concertgebouw, toen Eugen Jochum daar een magistrale achtste symfonie neerzette die tot in de kleinste vezels wortelde in de Oostenrijk se Bruckner-tradities. De overeenkomsten en ver schillen met deze nieuwe opna me onder Giulini zijn opmerke lijk. Enerzijds betoont Giulini zich hier weer de Italiaan met de aristocratische allure en grote aandacht voor de melodische lij nen en voor de miniemste details in de instrumentatie, maar toch ook met een zeer beheerste emo tionaliteit. Aan de andere kant deelt hij met Jochum de voor keur voor brede tempi en ont plooit hij een enorme spankracht in de opbouw van de climaxen, waardoor ook enkele oneven wichtige momenten in de parti tuur volkomen in het geheel geïntegreerd lijken te worden. Met deze nieuwe opname plaatst Giulini zich in een kleine selecte kopgroep naast Karajan en Hai- tink. Voorkeur voor een van de drie is een kwestie van persoon lijke smaak en het feit dat zowel Giulini als Haitink met toporkes ten een recente, digitale opname maakte (bovendien ook op com pact disc verkrijgbaar) maakt de keuze nog moeilijker. Chiasoscuro London Baroque Moteverdi: L'Orfeo. Nigel Ro gers (titelrol), Chiaroscuro London Baroque o.l.v. Nigel Ro gers en Charles Medlam (EMI 2701313 (2 lp's). Naast de vier weken geleden be spraken Mariavespers is in Eivtfs Reflexe-serie ook een nieuwe opname van de opera L'Orfeo verschenen, eveneens in een auditieve reconstructie van de oerversie. Aan de wereldpre mière aan het hof van Mantua in 1607 zal waarschijnlijk een nog kleiner ensemble hebben meege werkt dan hier het geval is, maar naar moderne maatstaven zijn Rogers en Medlam in de uitdun ning van het orkest al behoorlijk ver gegaan. Hetzelfde geldt voor het vocale aandeel van het en semble Chiaroscura met veertien solisten die gezamenlijk ook de koorpartijen voor hun rekening nemen. Waardering voor die so listen, letterlijk en figuurlijk on der aanvoering van de tenor Ni- gel Rogers, is echter sterk afhan kelijk van ieders smaak en met name het timbre van Rogers zelf zal menigeen te Brits en te bleek in de oren klinken. Aan de andere kant biedt deze uitvoering levendig en scherp omlijnd spel van de instrumenta le solisten, aangevuld met het wel bijzonder "authentiek" klin kende London Cornett Sack- butt Ensemble. Om de uitvoe ring zo levendig mogelijk te hou den heeft men ook in de opname gezocht naar een reconstructie van de omstandigheden in 1607. Dit resulteerde met name in een iets doffere klank van de derde akte, gesitueerd aan de ingang van de onderwereld, die zich dus misschien tussen allerlei drape rieën zal hebben afgespeeld. Steve Reich John Adams Reich: Variations for Winds, Strings and Keyboards. Adams: Shaker Loops. San Francisco Symphony o.l.v. Edo de Waart. (Philips 412 214-1). De 'Variations' van Steve Reich, geschreven voor het door Edo de Waart geleide orkest van San Francisco, bezorgden my tydens de eerste twee minuten een ge voel van "weg ermee en nooit meer". Acht of negen akkoorden die in hoog tempo eindeloos ge varieerd worden, kunnen ook eindeloos vervelend en zelfs irri tant worden. Bij Reich wordt die lange stroom vrijwel identieke fi guren, kenmerkend voor 'mini mal music', echter al snel tot een moderne variant op de basso continuo. De stroom wordt tot onderstroom en daarboven speelt Reich een kleurrijk spel met het orkest, zodat zijn compo sitie na het minder hoopgevende begin zowaar tot een zeer goed aanhoorbaar geheel met onver wachte spanningen en contras ten uitgroeit. De bijna een half uur durende 'Shaker Loops' van John Adams doen met hun kwasi-grootsheid in opbouw en orkestratie veel ge- kunstelder aan: de nieuwe kle ren van de keizer ten voeten uit. In beide gevallen is de uitvoering bewonderenswaardig. De plaat zit verpakt in een van de fraaiste hoezen van dit moment. Het is nog geen veertig jaar gele den, om precies te zijn in 1946, dat de FIDE het heft in handen nam bij de organisatie van de stryd om het wereldkampioen schap. Tot die tijd was de titel privébezit van de wereldkam pioen. Deze kon zijn uitdagers kiezen en de wedstrijdvoorwaar- den bepalen, ook de financiële. In 1946 werd dit gereglemen teerd. In een driejarige cyclus kwam de uitdager van de wereld kampioen voort uit de zonetoer- nooien, interzonetoernooien en kandidatenmatches of een kan didatentoernooi. Sinds 1946 zijn de reglementen op onderge schikte punten nu en dan gewij zigd, maar in essentie is er tot 1985 weinig veranderd. De ambitieuze Campomanes heeft nu gemeend de cyclus om het wereldkampioenschap terug te moeten brengen van drie naar twee jaar. Het gevolg is dat er om de haverklap zone- interzone- en kandidatentoernooien worden georganiseerd waarbij de grote particuliere toernooien zoals Hoogovens, OHRA en Interpolis in het gedrang komen. Wel is het natuurlijk zo dat FIDE-president Campomanes, die een sterk per soonlijk stempel op de strijd om het wereldkampioenschap drukt (denk aan Karpov-Kasparov), zeer regelmatig in het nieuws komt. Publicitair heeft hij de we- reldtitel dan nu ook tot zijn pri vébezit gemaakt. Het eerste interzonetoernooi in de huidige cyclus is gehouden in Tunis. De Russen speelden hier in de hoofdrol. Dit blijkt bijvoor beeld uit de volgende partij. Wit: De Firmian (USA); zwart: Beljavski (USSR). 1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 a6 4. La4 Pf6 5.0-0 Le7 6. Tel b5 7. Lb3 d6 8. c3 0-0 9. h3 Te8 10. d4 Lb7 11. a4 h6 12. Pbd2 LfB 13. Lc2 ed4: 14. cd4: Pb4 15. Lbl e5 16. d5 Pd7 17. Pfl f5 (Een omstreden zet in deze variant) 18. -I,/ m m. A. m 'U :w U c W 1 p m '3 E a, E m. 5 3 -S 1? - 'f-. e s 3 E V B 12 £1 Nu de zon eindelyk begint door te breken, wordt het tijd 'Ze hadden geluk', zei zuid na af loop van het volgende spel. 'Ru V zat tweede en 3 SA viel niet down te branden'. Op zich een juiste conclusie maar toch deed zuid zijn tegenstander onrecht. AVB9 O 75 O A62 V854 4 72 N H8653 O HVB106 w n 9843 0 V4 O 1098 4 B1097 Z 4 3 4 104 A2 O HB753 4 AH62 Zuid (allen kwetsbaar) opende 1 Ru, noord 1 Sch, zuid 2 KI, noord 2 Ha (4e kleur), zuid 2 SA en noord 3 SA. West startte Ha H, gevolgd door Ha V, die zuid nam. Zuid speelde KI A en KI H en constateerde het slechte zitsel. Vervolgens sloeg hij Ru A en Ru H en maakte zijn contract. Ge luk? Nee, zuid demonstreerde een heel goede speler te zijn, die als volgt redeneerde: 'Ik heb 7 vaste slagen. Ik kan de resteren de slagen maken in ruiten of in De post van de Duitse Bonds republiek heeft het zich bij de keuze van de onderwerpen voor de Europa-CEPT-zegels niet moeilijk gemaakt. Voor het opra pen lagen immers, omdat de Eu ropa-zegels deze keer als ge meenschappelijk thema hebben "het Europese Jaar van de Mu ziek", de herdenking van de 300e geboortedag van de componis ten Handel en Bach. Met een ze gel van 60 pfennig wordt Georg Friedrich Handel (1685-1759) herdacht en met een zegel van 80 pfennig Johann Sebastian Bach (1685-1750). Op beide ze gels, die op 7 mei verschenen, portretten. Voor de stad en het bisdom Limburg an der Lahn staat het jaar 1985 in het teken van het domjubileum.^Het is dit jaar na melijk 750 jaar geleden dat na 'n betrekkelijk korte bouwtijd de huidige St. Georgsdom door de aartsbisschop van Trier, Dietrich II von Wied, werd ingezegend. Aan het 750-jarig bestaan van de Limburger dom is op 7 mei een zegel van 60 pfennig gewyd die de dom in vroeger jaren toont. Op 30 juni 1685 werd de bouw meester Dominikus Zimmerman (overleden in 1766), een van de belangrijkste vertegenwoordi gers van de Zuidduitse rococo, geboren. Zimmermann is op 7 daar eens echt goed van te genie ten. En dat kan door als u naar het strand toe gaat het Leidsch Dagblad mee te nemen. Als u dan lekker op het zand ligt, het ruizen van de zee hoort en de zon u helemaal bruin bakt (of rood), neem dan de damrubriek voor u laat u geheel meevoeren met al het prachtigs wat ik u vandaag voorschotel. In D.l gaat zwart na 47-41! 31-36? via oppositie ten onder. (Cornu). In D.2 lijkt wit beroerd te staan, maar na 42-37! 34-40! trekt wit op verrassende wijze toch aan het langste eind (Kleu- te). En wat dacht u van D.3 waar in wit na 33-28! 24-29 op onna volgbare wijze de winst naar zich toe trekt. (Venema). In D.4 ten slotte forceert wit de winst door een bekende slagwending, maar O schoppen. Gok ik op ruiten, dan moet ik minimaal vier slagen in die kleur maken en dat betekent niet alleen dat Ru V goed moet zitten, maar tevens dat de kleur 3-2 verdeeld moet zijn, minder dan 50% kans. Gok ik daarente gen op Schoppen, dan heb ik mi nimaal drie slagen nodig en daar voor moet alleen Sch H goed zit ten, precies 50% kans derhalve. Maar, aldus nog steeds zuid, ik kan gratis eerst Ru A en Ru H slaan en aldus de kans meene men dat Ru V-tweede valt'. Een juiste conclusie; zuid vergrootte zyn kans tot ca. 65% en maakte terecht zyn contract. Nog een spel, waarin de groot ste kans op succes ogenschijnlijk wat verborgen ligt: Zuid speelt 4 Sch, waartegen west start met drie ronden har ten, de derde getroefd. Het is nu verleidelijk twee klaveren te troeven via ondermeer Ru 10 als ef5: Pf6 19. Ld2 Pbd5: 20. Pg3 Dd7 21. Pe4 (DIAGRAM) (Zwart komt er goed uit; hij beheerst het centrum en de damevleugelpion- nen zijn mobiel. Na de komende afruil springen deze kenmerken des te sterker in het oog) b4 22. Ph2 Pe4: 23. Le4: Pf6 24. Lb7: Tel: 25. Lel: Db7: 26. Pg4 Pg4: 27. Dg4: Te8 28. Ld2 Te4 29. Dg3 Dd5 30. Lh6: Df5: 31. Le3 d5 32. b3 c4 33. Tdl cb3: 34. Td2 Df6 35. Dc7 Tc4 36. Db7 Tcl+ 37. Kh2 Ld6+ 38. f4 Lf4: 39. g3 Le3: 40. Dd5:+ Kh7 en wit gaf op. Na 41. De4+ Dg6 42. De3: Tc2 is hy kansloos. 1 2 3 i1 s 3 W - B 'B*VJ 1g§ 8 8 -■ S 1 - door Ton Schipperheyn entree, en te trachten de laatste klaveren te lozen op een hoge ruiten. Dat lukt zoals het spel ligt, maar is niettemin niet goed. Geeft west bv. een ruitentje min der en een klavertje of een har- tentje meer en die speelwijze gaat niet op. U geeft zichzélf een aanzienlijk betere kans als u direct Sch A en Sch H incasseert. Vallen de'troe- ven 'gewoon' 3-2 (een kans van 68%), dan blijft één hoge troef zit ten; het doet er niet toe bij wie. U speelt vervolgens ruiten tot de tegenpartij troeft, waarna u via KI A en een ingetroefde klaveren altijd nog de rest van de vrije rui tens kunt bereiken, goed voor 10 slagen. H32 9632 O AHVB6 5 V9 AHV10 O 875 u O 942 4b H973 Z VI084 N B75 w 0 874 AI0864 O B5 O 103 4b AB62 door Hero Wit mei herdacht met een 70 pf.-ze- gel, waarop een zuilenkapiteel uit het koor van de Wieskerk. Tot slot verscheen op 7 mei een 80 pf.-portretzegel ter herden king van pater Josef Kentenich (1885-1968), de stichter van de internationale Schönstattbewe- ging. Kentenich stichtte deze be weging in 1914 in een kleine ka pel in Schönstatt (Koblenz). De beweging, die binnen de katho lieke kerk werkt, telt nu onge veer 100.000 leden in 37 landen. De Mariakapel van Schönstatt werd in de loop der jaren 98 keer over de gehele wereld nage bouwd. STEMPELNIEUWS - Op 1 ju ni organiseert het Inter Service and Civil Air Rally Comité Ne derland een vliegtuigrally van het marinevliegkamp De Kooy by Den Helder naar de vliegbasis Soesterberg. Deze rally zal als een bijzondere postvlucht wor den aangemerkt en er kunnen dan ook poststukken tot en met 10 gram worden meegegeven (uitgezonderd luchtpostbladen en binnenlandse postbladen). De poststukken - geadresseerd en voldoende gefrankeerd (inclu sief het extra luchtrecht van 30 cent) - kunnen in een verzamel- envelop gezonden worden naar: Directeur postkantoor Den Hel der, Postbus 99820, 1780 NA Den Helder. In de linkerbovenhoek vermelden: Stempeling met poststempel Postvlucht De Kooy-Soesterberg. De corres pondentie moet uiterlijk 30 mei in Den Helder zijn.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 30