r .J lichtvoetige satire op de maatschappij Japan moet niets hebben van 'Mishima' Harde politieman onder pacifisten Een naïeve ambassadeur r sr'iM11' •|I" "«lib. "Ik "II Televisie Vrij circuit VRIJDAG 24 MEI 1985* PAGINA 19 'Witness': sterke thriller Robert Mitchum als de ambassadeur, Ellen Burnstyn als zijn vrouw en Donald Pleasence als een Israëlische minister. (foto Pr) 'Ambassador': drakerig 'De ambassadeur'; regie: J. Lee Thompson; met Robert Mitchum, Ellen Burstyn en Rock Hudson; Luxor, Leiden, 12 jr. Je hoeft niet eens dagelijks de krant te lezen, niet eens naar het televisiejournaal te kijken om te weten dat de conflictsituatie in het Midden-Oosten een heel ingewik kelde is. Een kwestie van de lange adem, van uiterst omzichtige di plomatiek. En dan nog is het de vraag of er ooit een oplossing komt. In 'De ambassadeur' wordt het vraagstuk van het Midden-Oosten op een wel heel naïeve manier aan gestipt. In de persoon van de Ame rikaanse ambassadeur in Israël (Robert Mitchum) wel te verstaan, die denkt een oplossing te kunnen vinden door een dialoog tussen jonge Israëli's en Palestijnen op gang te brengen. Een bij voorbaat tot mislukken gedoemde poging, die totaal voorbij gaat aan de werkelijke betekenis van het pro bleem. Ambassadeur Hacker wandelt met de poten van een dinosaurus door de porseleinkast heen en dat is in de eerste vijf minuten al oor zaak van een stevig bloedbad. De man heeft echter zijn lesje nog niet geleerd en aan het slot ontaardt zijn diplomatie in een ware slacht partij onder Israëlische en Pale stijnse studenten. Door een fana tieke groep Palestijnen overigens. Want in zoverre kiest de film wel partij: de Palestijnse separatisten zijn de schuld van alle ellende. Volgens goed politiek gebruik zou de man na zo'n debacle een en kele reis terug naar de VS krijgen; maar niet in 'De ambassadeur'. Sterker nog: de man wordt op een kaarslicht-aubade van de Israëli sche jeugd getrakteerd. Vals sentiment en een totaal voorbijgaan aan de realiteit ken merken dit Golan/Globus-produkt van regisseur J. Lee Thompson. Een totaal overbodige intrige van de ambassadeursvrouw die rolle bolt met een PLO-man dient ner gens anders toe dan om een beetje romantiek in het brute geheel te weven. De enige geloofwaardige rol komt nog van Hackers veilig heids-agent (Rock Hudson), maar ook die kan niet verhinderen dat 'De ambassadeur' een drakerig, naïef en wanstaltig wanprodukt is geworden. ANNEMIEK RUYGROK 'Witness' mocht dit jaar de toon zetten voor het filmfestival van Cannes. Een openingsfilm die ger tuige de berichten echter niet door veel fraais werd gevolgd. Cannes viel tegen, zo viel overal te lezen, maar 'Witness' mocht na het suc ces in Amerika ook op een gunsti ge ontvangst in de sjieke badplaats rekenen. De belangstelling is daarbij voor al naar Harrison Ford uitgegaan. Men vond het opvallend dat de Amerikaanse steracteur (Indiana Jones) zijn talenten stak in een minder prestigieus project. Dat zijn status er echter alleen maar mee werd opgeschroefd, dankt Ford vooral aan regisseur Peter Weir. Hij is een Australiër die eer der naam maakte met 'Gallipoli' en vooral 'The year of living dange rously' en daarmee nu naar Holly wood reikt. Beide waren films waarin mensen in ongewone situa ties werden geplaatst en dat procé dé volgt hij hier nu ook. Zelfs in nog sterkere mate. Harrison Ford speelt politieman John Book die bescherming moet zoeken bij een streng religieuze ge meenschap. Dat komt zo: een jon getje van die gemeenschap is in Philadelphia getuige van een moord. Book leidt het onderzoek en komt er al snel achter dat de po litie zelf als verdachte bij de zaak betrokken is. Hij weet dan zichzelf bedreigd en met hem zijn jeugdige getuige, Samuel Lapp. Samen met deze Samuel en zijn moeder zoekt Book beschutting bij de Amish gemeenschap. Deze Amish stammen af van Zwitser-Duitse anabaptisten. Ze zijn behalve gelovig en pacifistisch ook wars van alle produkten die de welvaart voortbracht. Geen koel kast of telefoon komt het huis in, de film wordt qua sfeer ver in de ■«lllli.. "'«Illli.. ">l 'Witness'; regie: Petei Weir; hoofdrollen: Harri son Ford en Kelly McGil- lis; theater: Lido, Leiden; leeftijd: 12 jaar iiiiiiiiiiiiiiimiiimiiiiiiumi tijd teruggeworpen. 'Witness' doet dan in met name de verfilming van het landschap sterk denken aan 'Days of Heaven' van Terence Ma- lick. Books pose van onverschillige hardheid contrasteert daarbij mooi met de leefwijze van de Amish. Weir brengt dat laatste met een ze kere bewondering voor de puur heid van het bestaan, al sluit hij ook niet de ogen voor de onwrikba re rechtlijnigheid. Als er iets moois opbloeit tussen Samuels moeder (mooie rol van Kelly McGillis) en Book, wordt dat wreed verstoord. De onnadrukkelijke maar fraaie manier waarop die scene is verfilmd, tekent heel sterk de grote kracht van Weir: Book sleutelt aan zijn auto die is geparkeerd in een hooischuur. Rachel zit naast hem. De autoradio produceert opeens een nummer van Sam Cooke en dat biedt de twee gelegenheid toe nadering tot elkaar te zoeken. Het mondt uit in een soort parings dans. Een heel voorzichtig spel van aantrekken en afstoten, want bei den beseffen hoe utzichtloos de liefde is. Werkelijk prachtig verfilmd. Alleen die scene is al een bezoek aan 'Witness' waard. BART JUNGMANN 'Les Favoris de la lune': geslaagd 'Les favoris de la lune' is de vierde lange speelfilm van de in ons land vrijwel onbekende Georgiër Otar Iosseliani. De vorige drie films zijn hier weliswaar dankzij Film Inter- natinal te zien geweest, maar de echte doorbraak komt nu pas met deze eerste buiten Rusland ge draaide produktie. 'De gunstelin gen van de maan' is de aan Shakes peare ontleende, eufemistische be naming voor dieven. Die komen we dan ook volop in alle soorten en maten tegen. 'Les favoris de la lune'; re gie: Otar Iosseliani; thea ter: Kijkhuis, Leiden. iiiniiniiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiii Tientallen personen trekken aan de toeschouwer voorbij, zonder dat één van hen als als hoofdpersoon kan worden aangeduid. De hoofd rol wordt vervuld door twee oude en dus waardevolle objecten: een Sèvres servies en een schilderij. In het begin laat de film zien hoe bei de kunstwerken met zorg en liefde worden gemaakt in respectievelijk de achttiende en negentiende In het hedendaagse Parijs vin den we ze terug op een kunstvei ling. Daarna zullen de werken steeds weer van eigenaar wisselen, dankzij de nijvere arbeid der die ven. Tevens wordt een proces van onvermijdelijk verval in gang ge Een scène uit 'Les favoris de la lune': een somber maar lichtvoetig beeld van de mensheid. zet: bij elke diefstal wordt het schilderij achteloos uit de lijst ge neden, waardoor het steeds kleiner wordt; van het servies breekt keer op keer een deel. Uiteindelijk rest er slechts een van scherven aan el kaar geplakt bord, dat dienst doet als asbak. De objecten gaan van hand tot hand en belanden zo in elke laag van de bevolking. De meeste per sonen leven langs elkaar heen en zijn zich niet bewust van de wijze waarop het toeval hen via voorwer pen verbindt. Het verlangen naar bezit kenmerkt elk personage in de (foto pr) film en ieder mens in het alge meen, of minstens de mensen in de kapitalistische maatschappij. Die bezitsdrang maakt alle mensen, rijk en arm, gelijk en gelijkelijk on menselijk. Want veel gevoel voor de medemens kan men niet op brengen: men bespiedt en bedriegt elkaar en is uitsluitend uit op eigen gewin. Zelfs de liefde is koopwaar geworden bij de hoeren in leven en dood wordt gehandeld door wa penfabrikanten. Op kinderen hoeven we onze hoop ook niet te vestigen, want zij stoppen zich vol met zoutjes en lig gen apatisch voor de televisie siga retten te roken. Alleen tussen mens en dier lijkt een band van trouw en liefde te kunnen bestaan, hoewel ook dat nogal twijfelachtig is, gezien de grote hoeveelheid bontjassen die voorbij lopen. Al met al is het een somber beeld van de mensheid, dat Iosseliani schetst. Toch is de film alles behal ve zwartgallig, pessimistisch of zwaar op de hand. Het is een bui tengewoon lichtvoetige satire gworden, waarin met name de Pa- rij se bourgeois het zwaar te verdu ren krijgt. Alle gebeurtenissen zijn door Iosseliani met dezelfde dis tantie geregistreerd, of het nu het opblazen van een standbeeld door drie oveijarige anarchisten betreft, of het koelbloedig vermoorden van de inspecteur van politie. Op speel se wijze houdt Iosseliani ons een spiegel van de hedendaagse maat schappij voor. Zelf mogen we uit het één en ander onze conclusies trekken. Iosseliani's voorkeur lijkt in elk geval te liggen bij de mensen die helemaal onderaan staan op de maatschappelijke ladder. De zwar te vuilnisman is in hèt afval van de burger nog op zoek naar verborgen schatten en daarvoor wordt hij uit eindelijk beloond. Ook deze men sen echter laten zich leiden door hun verlangen naar bezit en dat be zit de mens (ten kwade) verandert, verkondigde lang geleden al ie mand anders: Karl Marx. LEONARD ENGEL Film over omstreden schrijver genegeerd TOKIO - Yukio Mishima. Bij le ven was hij één van Japan's be kendste schrijvers, tot hij met veel bravour publiekelijk zelfmoord pleegde. Vijftien jaar na zijn dood is de bloemrijke figuur het onder werp van een speelfilm, die door de Japanse bioscopen geweerd dreigt te worden. Het Internationa le Film Festival van Tokio heeft al besloten de film begin volgende maand niet te draaien. De acteurs zouden met de dood zijn bedreigd door ultra-rechtse bewonderaars van Mishima. door Ruud Kreutzer 'Mishima' werd vorige week ver toond op het filmfestival in Can nes. Zo is de merkwaardige situa tie ontstaan, dat een kwalitatief goede film over een Japanse kun stenaar, opgenomen in Japan, met Japanse acteurs, in de Japanse taal, waarschijnlijk door het Japan se publiek niet gezien zal worden. De media in Japan doen tot nu toe mee aan de samenzwering van de stilte, maar dat zal wel ophouden als de film inderdaad internationa le erkenning krijgt. Er zijn vele verklaringen in om loop voor de Japanse weerbarstig heid. Eén ervan is dat de film is ge maakt door een buitenlandse regis seur (Paul Schrader). Dat is op zich al opmerkelijk, net als het feit dat ook de twee biografieën over Mis hima zijn geschreven door niet-Ja- panners. Mishima is een taboe-on derwerp in Japan, aldus Schrader, die een uitstekende staat van dienst heeft. Hij schreef het script voor bijvoorbeeld 'Taxi Driver' en regiseerde onder meer 'American Gigolo'. Daar kan het dus niet aan liggen. De organisatoren van het (eerste) filmfestival in Tokyo, die mikken op erkenning als één van de vaste jaarlijkse filmfestivals, hebben on langs een tipje van de sluier opge licht. Ultra-rechtse organisaties hebben gedreigd het festival te ver storen, als 'Mishima' zou worden vertoond. Om 'veiligheidsredenen' wordt daarvan derhalve afgezien. Producent boos De producent van de film, Tom Luddy, windt zich daar erg over op: "Een filmfestival dat interna tionale erkenning nastreeft, deinst niet terug om een kwaliteitsfilm te vertonen, omdat een of andere ex tremistische groep dreigt daarte gen te protesteren. Als de Ku Klux Klan in Amerika zou dreigen te de monstreren tegen een film die hen niet aanstond, dan zou het festival de politie laten komen en het recht om de film te laten zien verdedi gen", aldus Luddy. Ultra-rechtse splintergroepen hebben van Mishima een idool ge maakt, zeer ten onrechte volgens regisseur Paul Schrader. De ro mantische schrijver eindigde zijn leven door rituele zelfmoord (hara kiri) te plegen ten overstaan van zijn privé-legertje, onder het roe pen van de kreet 'Leve de Keizer'. Zijn politieke ideeën zijn echter te onsamenhangend om serieus te ne men. Verder dan romantische heimwee naar het 'echte' Japan van de samurai-ridders reikt het niet. De gemiddelde Japanner vond het maar een raar gedoe, de thea trale wijze waarop de 45-jarige Mis hima op 25 november 1970 een ein de maakte aan zijn leven. Maar door rechtse extremisten is hij tot patroonheilige verheven. Zij ac cepteren niet dat zijn naam ijdel wordt gebruikt. Mishima's zelfmoord was de ui terste consequentie van het ideaal om de kloof te overbruggen tussen zijn artistieke werk en zijn privé- leven. Dat is ook wat Schrader zo boeit in deze figuur. "Ik had hem moeten uitvinden, als hij niet had bestaan". Mishima bracht zijn personages niet alleen tot leven in zijn boeken, maar trachtte ze ook in zijn eigen leven te laten terugkeren. Hij kon helemaal in de ban raken van de meest uiteenlopende bevliegingen, zoals body-building, homoseksua liteit (hij was zelf homoseskueel, maar tevens getrouwd en vader van drie kinderen) en de militaris tische traditie van de samurai's. "Mishima breekt met een funda mentele doelstelling van de kunst", zegt Schrader. De meeste kunstenaars schrijven problemen of obsessies van zich af, Yukio Mis hima niet. "Ik geloof dat je per soonlijke problemen kunt verzach ten, en gevaarlijke gedachten kunt bezweren, door ze artistiek te ver werken. Wanneer Mishima schrijft over iemand die zelfmoord wil ple gen, had dat op hem juist het effect dat zijn zelfmoord-fantasieën in tensiever werden", zegt Paul Schrader over de film, waar hij vijf jaar aan heeft gewerkt. 'The Ambassador' - Luxor, Leiden. 'Witness* - Lido, Leiden. 'De bedrieger' - Een enkele keer la chen om Jean-Paul Belmondo, Eu ro 3, Alphen. 'The never ending story' - Fantas tisch sprookje. City 1, Katwijk. 'The key' - Liefdesverhaal tijdens Tweede Wereldoorlog, City 2, Kat wijk. 'Hells Angels USA' - Actiefilm vol geweld, City 4, Katwijk. BLIJVERS 'Amadeus' - Milos Formans specta culaire verfilming van het toneel stuk van Peter Shaffer over Mozart en Salieri, Studio, Leiden. 'Beverly Hills Cop' - Eddie Murphy als het grote fuifnummer in lach film, Lido, Leiden, Euro, Alphen. 'Into the night' - John Landis laat heel wat bekenden opdraven voor actiefilm met komische noot, Lido, Leiden. 'The postman always rings twice' - Broeierig liefdesdrama met Jack Nicholson en Jessica Lange, Tria non, Leiden. 'Falling in love' - Drakerig verhaal met Meryl Streep en Robert de Ni- ro, Euro, Alphen. 'Passage to India' - David Lean ging te clichématig te werk, Lido, Lei den. 'Missing in Action' - Chuck Norris slaat er op los in actiefilm, Euro, Al phen. SEXFILMS •Wilde sexparties' - Rex, Leiden 'Maak je borst(en) maar nat' - City 3, Katwijk. NACHTFILMS 'Sweethearts' - Rex, Leiden. 'Over sex gesproken' - Euro, Al phen. 'Beverly Hills Cop' - Euro, Alphen. 'Je bent helemaal te gek' - Euro, Al- DEN HAAG 'The cotton club' - Asta (463500), 12 jr. 'Witness' - Asta, 12 jr. 'The killing fields' - Asta, 12 jr. •Amade.us' - Babylon 1 (471656), al. 'Into the night' - Babylon 2, 12 jr. 'Les uns et les autres' - Babylon 3, al. 'Beverly Hills cop' - Cineac 1 (630637), al. 'Young warriors' - Cineac 2,16 jr. 'Repoman' - Cineac 3,16 jr. 'Duin' - Euro (667066), 12 jr. 'A passage to India' - Metropole 1 (456756), al. 'Metropolis' - Metropole 2, al. 'Birdy'-Metropole 3, 12 jr. 'Falling in love' - Metropole 4, al. 'Het bittere kruid' - Metropole 5, al. 'Beverly hills cop' - Odeon 1 (462400), al. 'De Nurds slaan terug' - Odeon 2,12 jr- 'Ontwakende verlangens' - Odeon 3, 16 jr. 'The falcon the snowman' - Odeon 4,16 jr. 'Meisjes in extase' - Le Paris 1 (656402), 18 jr. 'Hete speeltjes' - Le Paris 2, 18 jr. •Hercules II' - Passage (460977), 16 AMSTERDAM 'Witness' - Alfa 1 (278806), 12 jr. 'Enrico IV'- Alfa 2,16 jr. 'Reuben, Reuben' - Alfa 3, al. 'Repo man' - Alfa 4, 16 jr. 'Metropolis' - Alhambra 1 (233192), al. 'Dune' - Alhambra 2, 12 jr. 'Amadeus' - Bellevue Cinerama (234876/266227), al. 'Falling in love' - Cinerama, al. 'Dune' - Calypso 1 (266227/234876), 12 jr. '2010' - Calypso 2, al. 'Het heetste hoertje blijft op tempe ratuur' - Centraal (248933), 18 jr. '48 hours' - Cineac (243639), 16 jr. 'Les nuits de la pleine lune' - Cine- center (236615), 16 jr. 'Brazil' - Cinecenter, al. 'The world according to Garp' - Ci necenter, 12 jr. 'Under the volcano' - Cinecenter, 16 jr. •Witness' - Cinema 1 (151243), 12 jr. 'Beverly Hills Cop' - Cinema 2, al. 'Clockwork orange' - Cinema Rex 'Stop making sense' - City 2, al. 'De Nurds slaan terug' - City 3,12 jr. The woman in red' - City 4, al. 'A passage to India' City 5, al. The falcon the snowman' - City 6, 16 jr. 'Into the night' - City 7,12 jr. 'Les princes' - Kriterion, (231708), 16 jr. 'Les favoris de la lupe' - Studio K (231708), 16 jr. 'Viva Vanessa' - Parisien (248933), 18 jr. 'The house of the long shadows' - Rembrandtpleintheater 1 (223542), 16 jr. 'Trading places' - Rembrandtplein theater 2, al. 'Kaos' - The Movies 1 (245790), 16 jr. 'CÜ1 de sac' - The Movies 2,16 jr. 'Man of flowers' - The Movies 3; 16 jr. 'The cotton club' - Tuschinski 1 (262633), 12 jr. 'Witness' - Tuschinski 2,12 jr. 'A passage to India' - Tuschinski 3, al. 'The killing fields' - Tuschinski 4,12 jr. 'Het bittere kruid' - Tuschinski 5, al. 'Into the night' - Tuschinski 6,12 jr. 'Birdy' - De Uitkijk (237460), 12 jr. In navolging van de Duitse tv be gint de TROS maandag (20.25 uur, Nederland 2) met een film keuze. Drie films worden aange boden en de kijker mag zeggen welke film daadwerkelijk uitge zonden wordt. Althans de lezer van TROS-Kompas mocht dat, want daarin zat de keuzebon. Echte toppers heeft de omroep zijn leden deze eerste keer niet voorgelegd. 'De dwaze lotgeval len van Sherlock Jones' is een mislukte komische variant op Sherlock Holmes, gemaakt door Nikolai van der Heyde met Piet Bambergen in de hoofdrol. 'Ca ravan to Vaccarès' is een weinig bekende verfilming van een boek van Alistair MacLean. Het gaat over een smokkeloperatie uitgevoerd door Hongaars zigeu ners. Keuze drie is de Oostenrijk se film 'En eeuwig zingen de bossen'. Een oude boer wordt boos op zijn adellijke buren als zijn zoon wordt gedood. Beter en in elk geval leuker dan deze drie films is 'Private Benjamin' waarin Goldie Hawn een hoofdrol speelt. Ze speelt de naïeve Judy Goodman die het wel aardig lijkt om in militaire dienst te gaan. Dat valt bitter te gen, op zoveel discipline had ze niet gerekend. Maar met veel doorzettingsvermogen slaagt ze er uiteindelijk in de gehate supe rieuren een hak te zetten. De film is donderdag te zien op Neder land 1 (21.40 uur). In de Visconti-reeks zendt Duitsland 2 zondag om 22.00 uur de film 'Rocco en zijn broers' uit. Gemaakt in 1960 en stellig één van.de beste films die Luchino Visconti maakte. Hij behandelt daarin de nog altijd actuele im- Goldie Hawn, hoofdrolspeelster in 'Private Benjamin', (foto anpj migratie binnen Italië. Mensen die uit het arme zuiden naar het noorden trekken om daar in de industrie werk te vinden. De Zuiditalianen klonteren samen en zoeken bij elkaar bescher ming tegen de minachting van de Noorditalianen. Rocco en zijn broers trachten daar bovenuit te komen. Twee lukt dat: de één wordt bokser, de ander moorde- Wie zelf wil kiezen en niet af hankelijk zijn van de lezers van het TROS-Kompas kan als vrij wel altijd vrijdag &an de slag: België 1 vertoont 'Carrie', de ma gische thriller die Brian de Pal- ma beroemd maakte (20.25 uur), Nederland 2 brengt 'Een zaak van leven en dood', een thriller van George Schouten waarin Carla Hardy allerlei fobieën heeft en ten slotte op Duitsland 2 'Fa rewell my lovely', een thriller met Robert Mitchum gebaseerd het werk van Philip Marlowe (23.15 uur). Het Filmhuis LVC vertoont van avond tot en met zondagavond 'Gebroken Spiegels' van Mar leen Gorris (21.15 uur). Woensdag 29 mei gaat hier 'Na- plo' van de Hongaarse regisseuse Marté Meszaros in Leidse pre mière. Deze film werd vorig jaar in Cannes bekroond met de prijs van de jury. Het is in grote lijnen een autobiografische film over de tijd en de gebeurtenissen in het na-oorlogse Hongarije, ge zien door de ogen van een vijf tienjarig meisje, Juli. Haar oun ders zijn in de oorlog overleden en zij wordt opgenomen door Magda, een oudere vrouw die vroeger in de revolutie heeft ge vochten. Nu heeft zij zich opge werkt tot directrice van een ge vangenis. Zij wil het meisje adopteren, maar deze wijst elke toenaderingspoging af. Ook Janos, een oude vriend van Magda, die sprekènd op Ju- li's vader lijkt, kan het agressieve en ongenaakbare meisje niet hel pen. Net als Meszéros spijbelt Juli voortdurend en brengt die tijd door in de bioscoop, waar zij zich vergaapt aan melodrama- 's.(20.00 en 21.15 uur) Donderdag draait in het film huis LVC '1984' van Michael Radford naar het beroemde boek van George Orwell over een toe komstige, zeer beangstigende sa menleving. (20.00 en 22.15 uur). Bij K O is dinsdag de laatste film in een serie 'hoogtepunten uit de filmgeschiedenis' te zien: 'Die Blechtrommel' van Volker Schlöndorff. De film is geba seerd op de roman van Günther Grass. Het is de geschiedenis van een jongen die vanaf zijn derde jaar - uit protest - niet meer ver der groeit. Hij wordt ouder, maar zijn omgeving blijft hem als een kind beschouwen. Als symbool van zijn protest draagt hij voort durend een blikken trommeltje bij zich. (20.15 uur).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 19