Wereldomroep vat Elfstedentocht samen
PAGINA 8
RADIO-TV
MAANDAG 6 MEI 1985
TELEAC
18.30 Leiding geven, les 7
AVRO
19.00 Minibios, tekenfilm
19.10 Televizier magazine, actualiteitenmagazine
NOS
20.00 Journaal
AVRO
20.28 AVRO's Puzzeluur, gepresenteerd door Jos
Brink
21.25 40 jaar na dato, documentaire-serie. Deel 5:
Er komt nu weer een leuke tijd. Beelden van
de bevrijding, interviews en hoe verging het
de N.S.B.-ers na de bevrijding
22.35 Karei van de Graaf, actueel informatief pro
gramma
NOS
23.20 Journaal
Dinsdag
NOS
09.30 Nieuws voor doven en slechthorenden
NOS-NOT
10.00 Brazilië, afi. 1
10.30 Boek in beeld, afi. 2
11.00 Schrijvers op school, afi. 8
11.30 Engels basisonderwijs klas5, afi: 9
NOS
13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden
NOS-NOT
14.30 2000 jaar terug, afi. 1
RVU
15.00 Levende rituelen, serie over mensen en hun
i emotioneel moment in hun
Afi. 1: Nieuw leven
KRO
15.30 Holiday Eiland. Australische tv-serie. Afi. 42.
De goochelaar Frederico komt naar 't eiland
en steelt de show
16.15 Zeker weten, populair-wetenschappelijk pro
gramma. Presentatie: Nelleke Rademaker
16.40 KRO's Tekenfilmfestival
17.00 KRO's Middageditie, vanuit de Brandpunt
studio presenteren Aad van den Heuvel en
Han van der Meer het nieuws van deze dag
NOS
17.30 Journaal
KRO
17.46 KRO's Middageditie, vervolg
NOS
18.15 Nieuws voor doven en slechthorenden
18.20 Paspoort voor Joegoslaven
18.30 Sesamstraat
18.45 Jeugdjournaal
19.00 Journaal
HUM.VERBOND
19.12 Kwartslag magazine - Hoer of geen hoer. Afi.
2: Het stigma. Voor prostituées is het stigma
vaak de grootste belemmering voor een
waardig bestaan
NCRV
19.27 Ja, natuurlijk, programma over natuur en na
tuurbehoud vanuit een kleurige tuin, vol
bloeiende vaste planten en rotsplanten
20.45 Maggie Forbes, Engelse politieserie. Afi.: Lo
kaas. Een nette buurt wordt onveilig ge
maakt door een overvaller die het gemunt
heeft op straatprosituees. De politie besluit
een val op te zetten met Maggie als lokaas,
(herh.)
21.35 Rondom tien: De pil. Hans Sleeuwenhoek
praat met gebruikers en artsen over de pil,
het spiraaltje, het sponsje, sterilisatie, de
abortuspil en de pil voor mannen
NOS
22.30 Journaal
22.45 Den Haag Vandaag
23.00 Nieuws voor doven en slechthorenden
TELEAC
23.05 Kunstgeschiedenis, les 6
Dinsdag
13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden
EO
15.30 Vrouw zijn, informatieve serie over het
vrouw-zijn in onze samenleving. Vandaag:
Sport
16.00 Het kleine huis, Amerikaanse serie. Afi.: Zo-
regelijke tijden. Almanzo Wilder wordt ge
troffen door een beroerte. Hij raakt verlamd
en is bang dat hij nooit weel zal kunnen lo
pen
17.10 God is toch sterker, verhalen uit de bijbel.
Afi.: Koning gekruisigd
FEDUCO
17.45 Open Universiteit. Drama en Opvoering,
(cursus: Letterkunde)
18.00 Tik Tak, kleuterprogramma
18.05 Plons, de gekke kikker
18.10 Kameleon, jongerenprogram-
18.35 Evans eigen hoekje (Evan's cor
ner), korte Amerikaanse film over
een donker jongetje dat in een
groot gezin zijn eigen plekje wil
19.00 Uitzending door derden: Pro
gramma van Het Vrije Woord
19.40 Paardekoersen, mededelingen
en programma-overzicht
19.45 Journaal
20.10 Morgen
20.15 Videomatch, videospelletje
20.20 Willem van Oranje, historische
serie. Deel 8:1574-1578. Het Spaan
se offensief verzwakt en nieuwe
landvoogden sterven als ratten.
Oranje trouwt voor de derde maal,
ditmaal met Charlotte van Bourbon
21.05 Villa Tempo of: Gejaagd door
de rockkultuur
21.45 Blikvanger, modemagazine.
Met o.a. Geschiedenis van het bad
pak: bad- en strand- en vrijetijds
mode; nachtlingerie en uitreiking
van de Fil d'Or in Monte Carlo
22.45 Paardekoersen, journaal en Co
da: Didactiek van Gaston Burssens
DINSDAG
14.00 Schooltelevisie
17.00 Schooltelevisie
17.55 Journaal
19.00 Allemaal beestjes. De hete
adem van Sonora. De Sonorawoes-
tijn strekt zich uit over delen van
Californië en Arizona in de Ver
enigde Staten en een deel van
Noord west-Mexico. Ondanks de
extreem hoge temperaturen heeft
deze woestijn een verrassend rijke
dierenwereld (herh)
19.30 Juke Box
19.40 Mededelingen en programma
overzicht
19.45 Journaal
20.10 Extra-Time, sportmagazine
21.30 Toto-prognose
18.00 Vervolg Plein jeu
19.00 Ce soir, regionaal magazine
19.25 Minute Papillon en Toto-aan
kondiging
19.30 Journaal
20.00 L'Orchestra Noir, Belgische do
cumentaire uit 1984. Gedramati
seerde documentaire over het on
derzoek naar de bloedige aanslag in
Antwerpen die in 1981 in Antwer
pen door Neo-Nazis werd gepleegd.
Aansl.: Discussie over extreem
rechts in België
23.00 Journaal
DINSDAG
11.30 Teletekst magazine
14.30 Schooltelevisie
15.00 Teletekst
17.00 Mededelingen ONEM
17.15 Lollipop, gevarieerd kinderpro
gramma
17.50 Plein Jeu, gevarieerd kinder
programma
18.00 Hier und Heute
18.25 Musik Convoy - live vanuit Me-
chernich
19.00 Schiess in den Wind, Ho. Afi.:
...in hohem Bogen)
19.58 Heute im Ersten
20.00 Tagesschau
20.15 Louisiana, serie in zes delen
naar de roman 'Louisiane' en 'Faus-
se Riviere' van Maurice Denuziere.
Afi. 2. De op I
slaaf Brent, die i
verkocht is, moet opgehangen wor
den voor ongehoorzaamheid. Aan
sl.: Ein Platz an der Sonne, bekend
making w eekwinnaar
21.15 Der 5.5.55. Reportage over de
BRD en de 30 jarige verbintenis
met de NATO
22.00 Freitag's Abend - Medienkunde
für Anfanger, amusementspro-
gramma
22.30 Tagesthemen
23.00 Das Nacht-Studio: (ZW)
Schwarzer Sturm (Viento negro),
Mexicaanse speelfilm uit 1965. Ma
nuel Iglesias heeft de leiding over
een groep mannen die in de Mexi
caanse woestenij een spoorweg aan
moet leggen. Zijn echtscheiding
heeft hem verbitterd en daar lijdt
de verhouding met zijn zoon, die
als ingenieur aan het project mee
werkt, onder
00.55 Tagesschau
DINSDAG
08.30 Schooltelevisie
09.25 Sesamstraat
10.00 Heute
10.03 Der Jager von Fall
11.30 Umschau
11.55 Tagebuch
12.10 Reportage am Montag
12.55 Persoverzicht
13.00 Heute
13.15 Teletekst-overzicht
15.40 Teletekst-overzicht
16.00 Tagesschau
16.10 Frauengeschichten. Vandaag:
Hildegard Hamm-Brücher
16.55 Spass am Dienstag, kinderpro
gramma met Arno en de haas Cae-
tage over het bezoek dat de Ameri
kaanse President Ronald Reagan
bracht aan Slot Hambach
22.15 Rekonstruktionen: Der letzte
Akt - Kriegsende '45, documentaire
23.15 Tadellöser Wolff, tv-film in
twee delen van Eberhard Fechner
naar de roman van Walter Kem-
powski
00.50 Heute
DINSDAG
10.00 Zie Duitsland 1
13.15 Teletekst-overzicht
15.40 Teletekst-overzicht
15.56 Programma-overzicht
16.00 Heute
16.04 Computer-Corner
16.20 Sieben Wünsche hast du frei,
Amerikaanse film voor de jeugd uit
1979
17.00 Heute. Aansl.: Aus den Lan-
dern
17.15 Tele-Illustrierte, gevarieerd ma
gazine
17.45 Eine Klasse für sich: Geschich-
ten aus einem Internat, tv-serie.
Aansl.: Heute-Schlagzeilen
18.00 Telekolleg II. Cursus Duits. Les
30
18.30 Sesamstraat
19.00 Aktuelle Sturtde
20.00 Tagesschau-Wetterkarte
20.15 Hilferuge: Menschen in der Kri-
Ineke Hilhorst
jaar na dato'.
Veertig jaar
na dato
Bij de AVRO vanavond onder de
titel 'Er komt nu weer een leuke
tijd' het laatste deel van de serie
'40 jaar na dato'. In deze afleve
ring geeft samenstelster Ineke
Hilhorst een beeld van de ge
vechten die in Nederland plaats
vonden voerdat de bevrijding
uiteindelijk een feit was.
Van de bevrijding zelf worden
unieke Amerikaanse filmbeel
den in kleur getoond. Voorts in
deze aflevering een interview
met een vrouw die een relatie
aanging met 'haar' Canadese be
vrijder en een gesprek met een
vrouw die tijdens de bezetting
diverse vriendschappen onder
hield met Duitse soldaten. Ten
slotte wordt ingegaan op de
vraag hoe het de NSB'ers ver
ging na de bevrijding en wat ge
beurde er met de arbeiders die
terugkeerden uit de 'Arbeitsein-
satz'.
Aansluitend aan 'Er komt nu
weer een leuke tijd' wordt in de
studio gesproken met de Am
sterdamse wethouder G.J. Wol-
fensperger en de oud-verzets
mensen C. Rübsaam en B. Polak.
(Nederland 1, 21.45 uur).
Ja Natuurlijk
De studiotuin in de laatste sei
zoenaflevering van het NCRV-
programma 'Ja Natuurlijk' staat
vanavond in het teken van de zo
mer. Jan Just Bos leidt de kij
kers langs borders bloeiende
vaste planten en een fraai aange
legde rotstuin.
Voorts in het programma een
film over interessante en merk
waardige vormen van leven aan
de zeekust; Frank de Graaf laat
zien hoe tal van insecten ge
bruikmaken van chemische stof
fen om zich tegen vijanden te
verdedigen; Piet Steltman be
steedt aandacht aan het leven in
de uiterwaarden langs onze grote
rivieren; Antoon van Hooff le
vert commentaar bij de in Sri
Lanka gemaakte opnamen van
de jacana of waterfazant.
Gast in deze aflevering van 'Ja,
natuurlijk' is wederom Rob Leo
pold. Hij zal ingaan op het belang
van onze openbare plantentui
nen, de zogenaamde botanische
tuinen, die voor onze bedreigde
wilde flora een toevluchtsoord
zijn. (Nederland 2, 19.27 uur).
Kwartslag
In Kwartslag vanavond en ge
sprek tussen een prostituée, een
dikke vrouw, een lesbienne, een
homo en een bordeelhoudster
over het stigma 'hoer'. De ge
sprekspartners hebben gemeen
dat ze door derden worden ge
zien als smerig en crimineel. De
prostituée wekt verbazing bij an
deren "omdat ze er niet hoerig
uitziet". De dikke vrouw wordt
als seksobject gezien. De bor
deelhoudster heeft een zoon, die
om zijn moeder vaak door ande
ren wordt uitgescholden. De ho
mo stelt vast dat homo's voreger
alleen in bordelen werden geto-
loreerd. De lesbienne herinnert
zich een demonstratie van "po
ten en potten waarbij toeschou
wers alle deelnemers voor hoe
ren uitmaakten (Nederland 2,
19.12 uur).
Zeker weten
'Zeker weten', het veertiendaags
populair-wetenschappelijk ma
gazine van de KRO, besteedt
morgenmiddag uitgebreid aan
dacht aan 'brandpreventie'. Ir. L.
Twilte van het TNO te Rijswijk
vertelt over het brandgedrag van
bouwconstructies en allerlei ma
terialen en zal beelden laten zien
van enkele experimenten in het
Centrum voor Brandveiligheid
te Rijswijk.
Verder in deze uitzending: het
'klieven' van embryo's, d.w.z. het
klieven van een bevrucht eitje,
waarna de beide helften in een
draagmoeder worden ingeplant.
Daardoor werd twee maanden
geleden de eerste kunstmatige
kalver-tweeling in Friesland ge
boren. Aan de hand van model
len en film opnamen demon
streert dr. H. Hoogenkamp van
de Faculteit Diergeneeskunde
van Utrecht deze techniek.
Tenslotte besteedt 'Zeker We
ten' opnieuw aandacht aan een
onderzoek van de Rijksuniversi
teit in Maastricht naar het aan
passingsvermogen van het li
chaam bij het beoefenen van z.g.
'duursporten' zoals bijvoorbeeld
lange-afstand lopen. (Nederland
1, 16.15 uur).
Televizier
In Televizier Magazine wordt on
der meer aandacht besteed aan
het feit dat tien jaar geleden een
einde kwam aan de Amerikaans-
Vietnamese oorlog. Drie in Ne
derland wonende ex-militairen
uit Vietnam vertellen over hun
ervaringen in de periode 1965-
1975. Voorts zal mr. G.B.J. Hil-
terman commentaar geven op de
economische topconferentie in
West-Duitsland. (Nederland 1,
19.10 uur).
GORREDIJK (GPD) - Op zich
lijkt het een wat tegenstrijdige op
dracht die de Wereldomroep zich
zelf heeft gegeven: van een acht
tien en een half uur durende ge
beurtenis als de Elfstedentocht een
beeldverslag van een half uur ma
ken. Dat dat is gelukt, bleek zater
dagmiddag in de filmstudio van
Anton Stoelwinder in Gorredijk.
Daar werd de première gegeven
voor een klein gezelschap, dat
nauw bij het gebeuren betrokken
is geweest. Dat er af en toe even
een emotionele traan werd losgela
ten, bewijst dat filmmaker Pieter
Landman heeft aangevoeld hoe je
een tere snaar bij de Friezen moet
raken.
Maar hij bewees meer. Hij slaag
de er onder andere in dat de aan
wezigen het gevoel hadden in dat
half uur „vrijwel alles" te hebben
gezien. Wie later de fotoboeken
nog eens door gaat bladeren om te
vergelijken, zal natuurlijk beelden
in de film missen, maar storend is
dat niet. De documentaire is be
doeld voor buitenlandse televisie
stations en wie met die bedoeling
in het achterhoofd ernaar kijkt,
kan alleen maar zeggen dat Land
man en de zijnen een prachtig stuk
werk hebben geleverd.
Op een beurs in Cannes verkocht
Landman de film aan televisiesta
tions in Japan, Finland, De Ver
enigde Staten, Hongarije, Dene
marken, Italië, België, Canada, Su
riname, Saoedi-Arabië en aan de
KRO. Hij is er zeker van dat op de
volgende beurzen dat aantal sta
tions tot veertig op zal lopen. Een
berekening leert dan dat tussen ze
ventig en honderd miljoen mensen
naar de Elfstedentocht zullen kij
ken.
21.15 Medizin-Magazin, tips voor de DINSDAG
gezondheid. Met o.a. Allergien en
infekties, artsen en kindermishan
deling, rheuma op de werkplek en
een talkshow voor psychiatrische
patiënten
21.45 Landesspiegel. Vor 30 Jahren
ein Donnerschlag, filmreportage
over het Stadttheater in Münster
22.15 Die WDF-Spielproduktion: Auf
der Klippe, film van Lucas Maria
Bohmer en Jürgen Alberts. Het da
gelijks leven van de familie S
23.30 Laatste journaal
07.00 Ceefax AM, teletekst-overzicht
07.50 Breakfast time
10.20 Ceefax
11.30 Play School, kinderprogramma
11.50 Ceefax
12.25 Praise be!, religieus programma
13.00 Journaal
13.25 Weerbericht
14.30 Pigeon Street, kinderprogram-
14.45 Ceefax
DINSDAG
08.00 Tele-Gymnastik (1)
08.30-12.00 Schooltelevisie. (9.25 Se
samstraat)
17.00 Schooltelevisie
17.30 Schulschwierigkeiten und Ge-
sundheitserziehung, informatieve
15.00 Paarderaces te Chester
16.35 Ceefax
16.55 The Caterpillar Trail, kinderse-
17.15 Heathcliff Marmaduke, kin
derprogramma
17.35 The Kids of Degrassi Street,
kinderserie
18.20 Ein Colt für aUe Falie, vervolg
18.56 Programma-overzicht
19.00 heute
19.30 Reportage am Montag: Ein Wel-
tkrieg ohne Ende. Reportage over
de viering van het bevrijdingsfeest
in Rusland
20.15 Der Jager von Fall, Duitse
speelfilm uit 1974. De jonge jager
Friedl verneemt dat zijn verloofde
Modei door twee broers is ver
kracht. Het gevolg is een zwanger
schap en Friedl neemt zich voor
zich te .wreken
21.43 Denkmal - Auflösung
21.45 Heute-Journal. met een repor-
18.05 Journaal en weerbericht
18.15 Look East, regionaal nieuws
20.00 Wogan
20.30 The World's strongest man,
sportevenement
21.30 Three up-two down
22.00 Journaal
22.15 The Main Event, Amerikaanse
speelfilm uit 1979 van Howard
Zieff. Een failliete parfum-fabri-
kante trekt een uitgerangeerde
bokser aan en tracht hem over te
halen zijn carrière weer op te pak
ken, in de hoop wat geld bij elkaar
te krijgen om haar bedrijf weer op
te zetten
00.00 Barry Manilow, muziekspecial
00.50 Weerbericht
DINSDAG
07.55 Open University
10.00 Ceefax
10.15 Schooltelevisie
13.08 Ceefax
15.00 Schooltelevisie
16.00 Ceefax
16.35 Paarderaces te Chester
17.00 Ceefax
18.30 Mr. Ed. Tv-serie
19.00 The Lucy show. Tv-serie
19.30 The greatest American hero.
Tv-serie
20.20 Vegas. Tv-serie
21.10 The Untouchables. Tv-serie
22.05 VFL Australian rules football
23.00 Sky Trax. Popmuziek
24.00 Sluiting
DINSDAG
14.35 Family, tv-spel
15.30 Wayne Shuster, tv-serie
16.00-18.30 Sky Trax. Popmuziek
18.25 Nieuwsoverzicht en weerbe
richt
18.35 Play Golf
19.00 Movieola: This years blonde
20.30 Flower of the Month Mayson.
Vandaag: Clematis
20.40 Fat man in the kitchen. Afl.2:
Hongarije
21.10 Gevarieerd programma
22.00 Documentaire
22.30 Arena
00.00 Onbekend
00.50 Weerbericht
Anglia TV
18.00 Nieuws en weer
18.05 Walt Disney: Double or Mutton
en Henhouse Henery, tekenfilms
18.20 Carry on Camping, Engelse
speelfilm uit 1972
20.00 What's my line
20.30 Coronation Street
21.00 Roll over Beethoven, komische
serie
21.30 Hawk the Slayer, Engelse
SDeelfilm uit 1980
23.15 ITN-news and weather
23.30 The Norliss Tapes, Amerikaan
se speelfilm uit 1973
00.50 Living and growing
01.20 Island in the sun
DINSDAG
10.30 Schooltelevisie
13.00 Cockleshell Bay (herh.)
13.10 Rainbow, (herh.)
13.30 Gardens for All. 'Spring is
Sprung'
14.00 News at One
14.20 Anglia News and Weather
14.30 The Outsider, (herh.). 'Vacant
Possession'
15.30 My Marriage
16.00 Gambit
16.25 Anglia News
16.30 The young Doctors
17.00 Cockleshell Bay. (herh.)
17.15 Batfink. (herh.)
17.20 The wind in the Willows, (herh.)
17.45 The Wall Game
18.00 Musicbox, popmuziek
19.00 Champs Elysées, amusement
met Sylvie Vartan en Hugues Auf-
fray
20.30 Marcheloup, tv serie van Roger
Pigaut
21.20 Les carnets de l'aventure, re
portage over een poging het record
springen met een tweedekker-del
tavleugel te verbeteren
22.00 Nieuws
22.30-02.00 Musicbox, popmuziek
Hilversum 1 na 18 uur
EO: 18.30 Waar waren we ook al
weer? 18.50 De Wolkenwagen. 19.02
Ronduit Radiokrant. 20.03 Herden
kingsdienst. 21.02 Stem en tegen
stem. 22.05 Vrij... NOS: 23.02 Met
het oog op morgen. AVRO: 00.02
Easy listening. 02.02 AVRO's Servi-
Station. 06.02 Auto in? AVRO
Hilversum 2 na 18 uur
(18.00 Nws. 18.20 Nws over kerk en
samenleving). 18.40 Uitzending van
de Vrije Gedachte. 18.55 BOND
ZONDER NAAM. KRO: 19.00 Goal
op maandag. 19.30 Man en paard.
20.00 Nws. 20.03 KRO's operette-al
bum. 21.30 Uit het KRO-archief:
Sprong in het heelal, hoorsp.serie
(18). 22.30 Nws. 22.35 Uw koninkrijk
kome. 22.45 Da Capo
Hilversum 3 na 18 uur
NOS: Ieder heel uur nws. 18.04 De
Avondspits. AVRO: 19.02 De zwe
vende hemel. 20.02 Nationale L.P.
Top 50. 22.02 Candlelight. 23.02
Jazzpodium
Hilversum 4 na 18 uur
NOS: 18.00 Nws. VARA: 18.02 Van
Middeleeuwen tot Klassicisme:
Franse muziek uit de 13e en 14e
eeuw. 19.05 Het klavier: De Engelse
pianist Solomon (4). 20.00 Radio Fil-
harm. Ork., met solist. Klass. muz.
22.00 Jazz-op-vier. 23.00 Het zout in
de pap. Gesprek met de schrijfster
Hella Haasse
Hilversum 5 na 18 uur
18.00 Onder de kop. P.P.: 18.20 Uit
zending van de PSP. NCRV: 18.30
Rijdt u ook zo goed? Afl. 10: Kinde
ren in de auto. 18.40 Er staat ge
schreven, herh. les 4. 18.50 Er staat
geschreven, les 5. NOS: 19.00
Nieuws voor buitenlanders. (19.00
Turks. 19.10 Berbers. 19.20 Marok
kaans-Arabisch. 19.30 Spaans.) TE
LEAC: 19.40 Leidinggeven, herh.
les 6
DINSDAG 7 MEI
Hilversum 11
r 18 i
NOS: Ieder heel uur nieuws. 7 02
Auto in!, vervolg. (7.03 AVRO's Ra
diojournaal). 7.30 Per saldo). 8.06
AVRO's Radiojournaal. 8.15 Uit stu
dio en theater. 9.03 Nederlands op
AVRO - I. 10.03 Snotneus ahoy!.
10.13 (ST-M) Arbeidsvitaminen.
11.03 Het Jannussyndroom, hoor
spel serie. Deel 5. 11.44 UIT is IN.
11.57 Beursplein 5. EO: 12.04
Lunchtime magazine. 13.06 Tijd
sein. 14.03 Vrouw zijn. 15.03 De mu
zikale fruitman. 15.45 Open huis.
VPRO: 17.03 Borat, een programma
gespeld B.O.R.A. accent aigu T.
17.55 Mededelingen (NOS)
KRO: 7.00 Nws. 7.06 Het levende
Woord. 7.15 Echo. (7.30 en 8.00 Nws.
8.20 Budgetvoorlichting door het
NIBUD). 8.30 Nws. 8.33 Postbus
900. 8.45 Levenslief en levensleed.
9.30 Nws. 9.33 M-V-magazine. 10.30
Nws. 10.33 Wat heet oud. 11.30 Nws.
11.33 Met de KRO, met Anne. 12.00
Kruispunt. OVERH.VOORL.: 12.16
Meded. voor land- en tuinbouw.
12.30 Nws. KRO: 12.36 Echo. 13.00
Nws. 13.10 Echo-politiek. 13.30
Nws. 13.33 Glas in lood. 14.30 Nws.
14.33 Sporen in het achterland.
15.00 KRO's Misdaadreconstructie.
15.30 Nws. 15.33 Moet ik u tegen jou
zeggen. TROS: 16.00 TROS Nieuws
Show. (16.30 Nws. 16.33 TROS-Ak-
tua. 16.00 en 17.00 TROS-Aktua -
Nws.overzicht). 17.30 Nws. 17.36
TROS-Aktua
Ieder heel uur nieuws. VARA: Van
7.00-18.00 Aktualiteiten via Dingen
van de Dag. 7.03 Gesodemeurders.
9.03 Doorloper. 10.03 Twee meter de
rwruiüpum. uvuiwi.Yuunu..
Uitz. voor de landbouw. NOS: 12.26 TROS: 7.02 Een goede r
Jules de Corte. (8700 Nws.) 9700 Con
tinu klass. 11.00 TROS Concertzaal.
Impressies en muziek rond de hero
pening an de Semper Opera in Dres
den van 12 - 15 februari 1985. 12.30
Primeurs van de Matrijs en de con
certagenda. 13.00 Nws. 13.02 De
klassieke top tien. 13.30 Belcanto-
rium. Der Freisschuetz, opera van
von Weber. Staatskapelle Dresden,
met solisten. NCRV: 16.00 Litera-
ma, of: Het Kunstbedrijf. 17.00 Po-
pulaire klassieken. Vlerken van Bi-
Hilversum 5
NOS: 9.03 NOS-Sportief. 9.25 Wa-
terst. RVU: 9.30 Allemans Veren.
AVRO: 17.30 Hilversum 3 bestond
nog niet (P.P.: 18.20 Uitzending van
de C.P.)
De twee minuten stilte heb ik dit
jaar in Spaamdam doorleefd.
Midden in het langgerekte dorp,
waar zo'n 1800 mensen wonen,
staat op de dijk waarover de weg
gaat die door het dorp voert een
simpel gedenkteken 'Voor hen die
vielen 1940-1945', en daar beneden
had zich een driehonderdtal men
sen verzameld om een toespraak
aan te horen. Het was behoorlijk
guur (10 mei 1940 en 5 mei 1945 wa
ren zulke schitterende, zonnige da
gen lees je altijd, vergeleken met
ons waren de Nederlanders toen
wel erg bevoorrecht), maar opval
lend veel mannen waren zonder
jas, in hun colbertje of in een enkele
trui naar de plechtigheid gekomen,
misschien omdat ze dachten dat het
toch maar voor even was, of mis
schien heel onderbewust met het
idee datje tijdens de Dodenherden
king niet kinderachtig moet zijn,
de natuur moet trotseren zoals 'zij'
de tirannie trotseerden, ook dus een
vorm van verzet.
Ik had gewoon mijn jas aan en
ook nog een das om.
Die minuten naar 8 uur toe ber
gen altijd een bepaalde spanning
in zich, vind ik, zeker als intussen
een spreker aan het woord is. De
grote vraag is immers of hij het
haalt. Heeft hij zijn toespraak,
thuis, wel goed getimed, en zo ja,
heeft hij dan, alleen voor de slaap
kamerspiegel, niet sneller gespro
ken dan nu, tijdens dit plechtige
ogenblik, dat een spreker er al
gauw toe verleidt om zijn woorden
iets gedragener, iets plechtiger uit
te spreken dan thuis in zijn eentje
En heeft hij, in dat geval, de sou
plesse, de behendigheid, om het on
uitgesproken restant in de laatste
zin de mond te snoeren zodra de
straatlantaarns gaan branden en
de klokken ophouden met beieren?
En zoniet, heeft de spreker dan de
moed, en het benul, om midden in
een zin zijn mond te houden en zich
bij de zwijgende schare te voegen?
Ik heb het, in de afgelopen veertig
jaar, inderdaad een keer meege
maakt dat de spreker, meegesleept
door zijn eigen woorden en zijn ei
gen gewichtigheid, dwars door de
lampen en de stilte heen zijn ge
voelvolle betoog afmaakte, want
daar was hij immers voor aange
nomen? Pijnlijk was dat, zeer pijn-
lijk, nog veel pijnlijker dan die
doorrijdende bromnozem, die al
tijd wel ergens vijfjaar oorlog ver
klankt tijdens die twee minuten
stilte, of de Spaarndamse torenklok
die, een fractie verlaat, zijn acht
slagen sloeg toen de stilte al was in
gegaan...
Maar de sp.eker in Spaarndam
had zijn toespraak godzijdank
exact getimed, toen hij uitgespro
ken was floepten de lantaarns aan
en begonnen de vogels te zingen.
Waar las ik dat nu ook alweer, dat
je de klok in de kamer pas hoort
tikken als je alleen in die kamer
bent, terwijl je hem niet hoort als je
daar in gezelschap bijeen bent, hoe
wel hij dan toch even hard en even
onverstoorbaar tikt als in het eerste
geval? Al die jaren dat ik de twee
minuten stilte buitenshuis heb mee
gemaakt, heb ik naar de vogels
staan luisteren (kan het zijn dat ik
in Spaamdam in de verte een koe
koek hoorde?) Nooit hoor je ze, om
dezelfde reden waarom je in gezel
schap de klok niet hoort tikken, en
dan, van 20.00 uur tot 20.02 uur op
4 mei, blijken ze voor een continue
muzikale achtergrond te zorgen!
En waar denk ik dan aan, tijdens
die twee lange minuten stilte? Aan
drie dingen. Of eigenlijk aan vier.
Ik denk indirect aan de 'gevalle
nen' van de Tweede Wereldoorlog,
door even aan mijn vader en moe
der te denken, die met een beetje
minder mazzel ook in een kamp of
voor een vuurpeloton terecht had
den kunnen komen voor onze jood
se en andere onderduikers, verval
singen van persoonsbewijzen etce
tera. Dan waren wij, vier kinderen
van 14, 10, 2 jaar en 8 maanden
wezen geweest bij de bevrijding.
Zij hadden het 'Schwein' dat ande
ren niet hadden.
Vervolgens denk ik elke keer op
nieuw aan die merel in Dubrovnik,
de jaren zestig, een open
luchtconcert plaatsvond van de
Berliner Filharmoniker o.l.v. Her-
bert von Karajan, en iedere keer
als het orkest even stil viel en de
violist zijn solo speelde, begon die
merel, op het dak van de kerk, uit
volle borst zijn tegenmelodie te zin
gen. Een hilarisch, maar van de zij
de van de merel ook een heroisch
duet! Misschien zong hij in het
drukke toeristische Dubrovnik ook
altijd wel uit volle borst, maar
hoorden we hem nu pas nu hij al
leen maar tegen die ene viool hoef
de op te boksen!
En tenslotte denk ik ook altijd
aan het mooiste gedicht dat over de
twee minuten stilte is geschreven,
van Sybren Polet:
De stad
rilt
onder zijn asfalt.
Ik steek al je lampen aan bij dag
licht
om naar de stilte te luisteren.
Oorsuizingen van asters
narcissen
bloemen voor mijn broer -
ik heb een voor een mijn bloemen
gedoofd
om naar je
Luister maar:
je leeft,
zo zachtjes als de duif die men kan
horen koeren
op het Weteringcircuit,
de éne voet die schuifelt,
de éne nek
die zich omdraait
en knarst.
En dit eerste vers dan gevolgd door
dit korte, prachtige tweede vers:
Stilte: een ontplofte hond.
te luisteren. -
