LEIDSCH
DAGBLAD
Top tegen embargo Reagan
Werkloosheid grootste
probleem in Nederland
Vondst in strijd tegen astma
7//
vandaag
ISSAN sportscarDEALER
Weer acties
van verkeers
leiders te
verwachten
Nicaragua-boycot afgewezen
Steun wapenoverleg in Genève
Dode bij brand
in flatwoning
Schadereparatiesaan
alle merken
AUTOSCHADEHUIS
Akkoord in onderwijs
over kortere werktijd
Wij leven vrij... en blij?
Enquête naar vrijheidsbeleving toont aan:
AUTO HEEMSKERK
Zondag 5 mei zijn wij
de gehele dag geopend
ZATERDAG 4 MEI 1985
OPGERICHT 1 MAART 1860
,.tr,Pi-
No. 37695
SCHIPHOL (GPD) - De ver
keersleiders op Schiphol en ook
het andere personeel van de
Rijksluchtvaartdienst (RLD)
dreigen vanaf maandag het
luchtverkeer weer lam te leggen
als hun salariseisen niet worden
ingewilligd. Zij eisen netto
loonsverhogingen tussen de tien
en twintig procent, gerekend van
hun brutosalaris. De Rijkslucht
vaartdienst ging gisteren niet op
de looneisen in maar kwam wel
met een voorstel om de verkeers
leiding in particuliere handen te
laten overgaan.
Acties van de luchtverkeerslei
ders hebben de luchtvaartmaat
schappijen en de NV Luchtha
ven Schiphol inmiddels hon
derdduizenden guldens gekost.
Een concrete schadeclaim was
gisteren echter nog niet inge
diend bij het ministerie van ver
keer en waterstaat. De Neder
landse luchtvaartmaatschappij
en hebben zich inmiddels al wel
ingedekt met noodmaatreglen
om uit te wijken naar de luchtha
ven bij Brussel. Busdiensten
moeten dan de verbinding met
Schiphol gaan onderhouden.
LEUSDEN (GPD) Nederlandse
onderzoekers hebben een belang
rijke vondst gedaan op het gebied
van de astmabestrijding. Twee we
tenschappers uit Utrecht en Gro
ningen ontdekten dat bij allergi
sche astma een bepaald type witte
bloedcel is betrokken. Die cel heeft
het vermogen een stof te produce
ren waardoor hevige benauwdheid
ontstaat. De naam van deze stof is
leukotrieën C4.
„Met deze vondst is natuurlijk
niet het hele astmaprobleem opge
lost". zegt dr. J. Verhagen, een van
de projectleiders van het onder
zoek in Utrecht. „Deze resultaten
wel de basis voor verder
onderzoek. De farmaceutische in
dustrie zoekt al intensief naar me
dicijnen die de vorming van het
schadelijke leukotrieën C4 kunnen
verhinderen. Daardoor zou het mo
gelijk worden in bepaalde gevallen
de ernstige benauwdheidsaanval-
len door allergisch astma te voor
komen".
Ongeveer 10 procent van alle
Nederlanders lijdt aan een vorm
van CARA, een verzamelnaam
voor aandoeningen van luchtwe
gen. Daaronder vallen astma, bron
chitis en longemfyseem. Allergisch
astma komt voor bij het merendeel
die astma hebben.
Daarbij ontstaan aanvallen van be
nauwdheid nadat men in contact is
gekomen met bepaalde prikkelen
de stoffen.
Voorbeelden zijn de huisstof
mijt (een beestje dat in huisstof
leeft), stuifmeel van gras en bomen
en huidschilfers van honden en
katten. Sommige mensen met al
lergische astma krijgen vele uren
na een eerste benauwdheid een
tweede aanval (genoemd „de late
reactie"). Die aanval is vaak ernsti
ger en moeilijker te behandelen
dan de eerste. Juist voor mensen
met die late reactie is de Neder
landse vinding van groot belang.
BONN (UPI/Reuter) - De Westeuropese landen op de eco
nomische topconferentie in Bonn hebben afstand geno
men van het handelsembargo dat president Reagan heeft
aangekondigd tegen Nicaragua. Geen van de aanwezige
ministers van buitenlandse zaken steunde de handelsboy
cot.
Over de omstreden Star-Wars-
plannen lieten de deelnemers zich
niet uit.
MAASTRICHT (ANP) - Een wo
ning op de zevende verdieping van
een flatgebouw in Maastricht is de
afgelopen nacht door brand ver
woest. De 76-jarige bewoner is
daarbij om het leven gekomen.
Brandweer en politie, die door
voorbijgangers waren gealar
meerd, arriveerden te laat om de
man nog te redden. Hij bleek al in
de rook te zijn gestikt. Volgens de
politie is het vuur vermoedelijk
ontstaan door het doorbranden
van een koffiezet-apparaat.
Inzet: de deelnemers aan de economische topconferentie in Bonn poseren
voor een groepsfoto. De foto boven geeft een beeld van hoe dat in z'n werk
gaat. Honderden persfotografen en journalisten omringen het gezelschap.
foto's AFP/AP)
Rooseveltstraat 61, Leiden 071-764800
DEN HAAG (GPD) - Minister
Deetman van onderwijs heeft gis
teren met de vakbonden een ak
koord bereikt over de definitieve
invoering van arbeidstijdverkor
ting in het onderwijs. Afgesproken
is dat vooral de oudere docenten
hiervan zullen profiteren. Vanaf 51
jaar gaan zij maximaal tien procent
korter werken, vanaf 55 jaar wordt
de werkweek ten hoogste twintig
procent korter.
De vrijgekomen lesuren zullen
worden overgenomen door jonge,
werkloze leraren en onderwijzers.
Minister Deetman verwacht dui
zenden een contract te kunnen
aanbieden. De gemaakte afspraken
komen grotendeels overeen met
die van het werkgelegenheidsplan
voor het onderwijs. Ook daarin zijn
voor dit schooljaar en het volgende
Minder koud
Half tot zwaar bewolkt en een enkele
bui. Minimumtemperatuur ongeveer 6
graden, maximum omstreeks 13 gra
den. Matige zuidwesten wind, kracht 3
a 4, aan de kust af en toe vrij krachtig,
5.
5 mei 1985
Zon op: 06.03 uur, zon onder: 21.12 uur.
Maan op: 22.35 uur, maan onder:
06.19 uur.
Waterstanden Katwijk: hoogwater
04.20 en 16.43 uur, laagwater 00.12 en
6 mei 1985
Zon op: 06.01 uur, zon onder: 21.13 uur.
Maan op: uur, maan onder: 06.45
afspraken gemaakt die jongeren
aan werk helpen en ouderen ver
lichting van hun taak geven of aan
mogelijkheden helpen om ver
vroegd uit te treden.
Van de vakorganisaties heeft het
Nederlands genootschap van lera
ren (22.000 leden) zich tegen het ak
koord verklaard, omdat volgens
het genootschap tachtig procent
van de in het onderwijs werkzame
mannen en vrouwen geen kortere
werkweek krijgt in ruil voor de in
geleverde prijscompensaties.
De drie grootste onderwijsbon
den (ABOP, KOV en PCO, samen
120.000 leden) toonden zich tevre
den met het na wekenlang onder
handelen bereikte compromis. Zij
zullen de voorstellen verdedigen
bij hun achterban. Volgens bereke
ningen van het 'ministerie van on
derwijs komen er voor het eind van
dit jaar nog 6170 nieuwe banen bij.
Man(55) bekent
wurgen vriendin
STEENBERGEN (ANP) - Een 55-
jarige man uit Steenbergen heeft
zich gistermiddag bij de politie in
zijn woonplaats aangegeven, om
dat hij op 30 april zijn 42-jarige Bel
gische vriendin Rita Lens heeft ge
wurgd. De politie heeft het stoffe
lijk overschot op een bed in zijn
woning gevonden.
De politie zegt de afgelopen ja
ren vaak naar dit adres te zijn ge
weest in verband met drankmis
bruik door de man en zijn vriendin.
Het motief is nog niet duidelijk.
Aanklacht tegen
Urenco-concern
NEW YORK(AP) - De VN-Raad
voor Namibië heeft aangekondigd
het Urenco-concern in Nederland
voor de rechter te zullen dagen.
Daarmee wil de Raad een uit
spraak over de exploitatie van de
bodemschatten van Namibië, dat
wederrechtelijk door Zuid-Afrika
wordt bestuurd.
De Urenco, een samenwerkings
verband op kernenergiegebied
waarvan onder meer het Almelose
ultracentrifuge-project deel uit
maakt, wordt beschuldigd van
schending van het door de Raad af
gekondigde decreet ter bescher
ming van de natuurlijke rijkdom
men van Namibië. Dit verbiedt on
der meer de delving en de export
van de natuurlijkje rijkdommen
van Namibië, indien de Raad daar
voor geen toestemming verleent.
De uitkomst van het proefpro-
cest zal bepalend zijn of ook in de
VS, Japan en andere Europpese
landen dergelijke processen wor
den begonnen. Nederland is geko
zen omdat ons land het decreet
heeft onderschreven.
De Britse minister Geoffrey Howe
en de Fransman Roland Dumas
waarschuwden hun Amerikaanse
collega George Shultz dat dergelij
ke strafmaatregelen averechts
kunnen werken. Zij vrezen dat het
linkse sandinistische bewind in
Managua door zulke acties volledig
in de handen wordt gedreven van
Moskou.
De Westduitse minister van bui
tenlandse zaken, Hans-Dietrich
Genscher, verklaarde na de eerste
plenaire zitting dat de „Europese
landen er niet toe neigen sancties
of embargo's af te kondigen naar
aanleiding van welke zaak dan
ook". De VS en de landen van de
Europese Gemeenschap bewande
len volgens hem „verschillende
wegen" op weg naar hetzelfde
doel: democratisering, economi
sche ontwikkeling en sociale
rechtvaardigheid in Centraal-Ame-
rika. Van de deelnemers aan de top
behoren Groot-Brittannië, Frank
rijk, West-Duitsland en Italië tot de
EG. De andere deelnemers zijn de
VS, Canada en Japan.
Shultz rechtvaardigde het em
bargo met een verwijzing naar de
volgens hem destabiliserende acti
viteit van Managua in Midden-
Amerika en de vergeefse pogingen
in het verleden om met de sandi
nisten in onderhandeling te treden.
Volgens de Amerikaanse minis
ter moet de boycot worden gezien
als een middel om het land te pres
sen terug te keren naar „aanvaard
baar" gedrag".
Volgens Genscher heeft de top
zich uitgesproken voor de inspan
ningen van de zogeheten Contado-
ra-groep om in Midden-Amerika
een vreedzame oplossing te berei
ken. Deze groep bestaat uit Mexi
co, Venezuela, Panama en Colom
bia.
In een gemeenschappelijke poli
tieke verklaring gaven de zeven lei
ders in Bonn wel hun steun aan de
Amerikaanse voorstellen in het
wapenoverleg in Genève. Zij' rie
pen de Sowjet-Unie op deze voor
stellen te beantwoorden en deden
een oproep tot een dialoog op hoog
niveau tussen Oost en West.
„We verwelkomen het openen
van de onderhandelingen in Genè
ve. Wij waarderen de positieve
voorstellen van de VS. We dringen
er bij de Sowjet-Unie op aan posi
tief en constructief te reageren ten
einde daar betekenisvolle overeen
komsten te bereiken", aldus de
verklaring. „We zijn bereid een dia
loog op hoog niveau te voeren om
een oplossing te vinden voor de
diepe meningsverschillen die Oost
en West verdelen", zo werd er aan
toegevoegd.
40 PAGINA'S
DE RESULTATEN VAN EEN ENQUÊTE NAAR DE VRIJHEIDSBELEVING IN NEDERLAND
Niet minder dan 12.000 lezers beantwoordden de honderd
vragen die het Leidsch/Alphens Dagblad, samen met een groot
aantal andere regionale dagbladen verspreid over heel
Nederland, in december 1984 aan hen stelden. Veertig jaar na de
bevrijding waren wij nieuwsgierig naar het antwoord op de
vraag in hoeverre de Nederlander zich vrij voelt. In
samenwerking met de universiteiten van Leiden en Rotterdam
zijn de uitkomsten van de enquête geanalyseerd, en de conclusie
is dat de Nederlander zich veertig jaar na dato een zeer vrij
mens voelt. Blij ook, maar niet met alles, zoals blijkt uit de
resultaten van de enquête. We bieden ze u vandaag aan in een
speciale bijlage, gecombineerd met tal van interviews. Een
greep uit de inhoud:
LubbersDen Uyl: werkloosheid is een obsessie
PAGINA
Portret van een nieuwbouwwijk: ieder z'n eiland
PAGINA
We moeten leren leven met kleine criminaliteit
Arbeidsmarkt: voor velen een loterij met "nieten'
PAGINA 31
De hemelbestormers van toen; de idealen sleten
De onderzoekers: v.l.n.r. prof. dr. B. M. S. van Praagdrs.
A. Hagenaars en prof. dr. M. van de Vall. (foto gpd»
Te verleidelijk
WENEN(AP) - In Wenen is gis
teren de chauffeur van een
geldtransport er vandoor ge
gaan met 12 miljoen schilling
(bijna 2 miljoen gulden). Zijn
gepantserde wagen was net
volgeladen voor aflevering aan
een aantal banken.
Voordat de twee bewakers in
de auto konden stappen, gaf de
chauffeur vol gas en ging er
vandoor. De auto en de lege
geldkoffer werden een paar uur
later teruggevonden.
Herengiacht 76. Leiden. Ti
DEN HAAG (GPD) - Werkloos
heid is op dit moment.het grootste
maatschappelijke probleem in Ne
derland. Dit blijkt uit de enquête
die onder de lezers van bij de Ge
meenschappelijke Persdienst
(GPD) aangesloten kranten (waar
onder dit dagblad) is gehouden
naar aanleiding van veertig jaar be
vrijding. Van elke tien Nederlan
ders zeggen drie werkloosheid te
zien als de belangrijkste bedrei
ging van hun vrijheid. Daarmee
scoort dit probleem veel hoger dan
kernbewapening, misdaad, milieu
(zure regen) en honger in de Derde
Wereld.
De vrees voor werkloosheid leeft
sterk bij allé groepen in de samen
leving, ongeacht politieke voor
keur en leeftijd. Wel is die bij men
sen met lagere inkomens iets gro
ter dan bij de hogere inkomens
groepen. Werklozen zelf verwach
ten geen snelle oplossing van dit
probleem. Van de langdurig werk
lozen en de mensen die zelfs nog
nooit een baan hebben gehad
denkt ongeveer de helft niet meer
aan de slag te komen-.
De opvattingen over kernbewa
pening zijn veel meer politiek be
paald. Van de PvdA-kiezers noemt
19 procent dit als belangrijkste be
dreiging, van de CDA- en VVD-kie-
zers slechts zes. Het gemiddelde
voor alle Nederlanders is 12 pro
cent.
Het doel van de enquête was te
onderzoeken hoe de Nederlander
veertig jaar na de Tweede Wereld
oorlog de vrijheid ervaart. Ruim
tweederde vindt dat er nu meer
dan genoeg vrijheid is. Tachtig
procent van de Nederlanders geeft
als rapportcijfer aan die vrijheid
een zeven of hoger.
TAMIL-OVERVAL - Guerrilla
strijders van een Tamil-afschei-
dingsbeweging hebben een over
val uitgevoerd op een marinebasis
op het schiereiland Jaffna, in het
noorden van Sri Lanka. Volgens
officiële mededelingen zijn drie
marinemannen gedood en vier ern
stig gewond. Aan de kant van de
Tamil-guerrillastrijders zouden ze
ker 20 doden zijn gevallen.
In vergelijking met veertig jaar
geleden is de vrijheidsbalans door
geslagen. Toen vond een meerder
heid dat er juist genoeg of te wei
nig vrijheid was.
Uit de enquête blijkt verder een
groeiend gevoel van onveiligheid.
Van de mensen van zestig jaar en
ouder zegt 96 procent dat de sa
menleving nu onveiliger is dan in
hun jonge jaren. Bij de groep die
nu tussen de 45 en 60 jaar zit is dat
percentage ook nog 88.
Ruim de helft van de Nederlan
ders zegt wel eens slachtoffer te
zijn geweest van criminaliteit, zo
als inbraak, vernieling, beroving
en oplichting. Huizen van VVD-
stemmers blijken vaker doelwit
van inbrekers te zijn dan gemid
deld: het gemiddelde percentage is
16, dat bij WD-stemmers 21 pro
cent.
Van de vrouwen zegt zes procent
ooit aangerand of verkracht te zijn.
Bij vrouwen onder de 25 jaar is dat
percentage 14. Kamerbewoonsters
blijken het kwetsbaarst: een kwart
heeft wel eens te maken gehad met
seksueel geweld. Eén op de vier
vrouwen zegt ook 's avonds bang
te zijn alleen over straat te lopen.
Bepaalde vormen van wetsover
treding zijn voor grote groepen Ne
derlanders toelaatbaar. Overschrij
ding van de 'maximum-snelheid
mag van 57 procent. Een meerder
heid (53 procent) vindt dat zwart
werken soms door de beugel kan.
Ontduiking van belasting is voor
ruim een derde soms toelaatbaar.
Veel Nederlanders (44 procent)
zijn ontevreden over hun oplei
ding. De behoefte om door te leren
wordt groter naarmate men ouder
wordt. Van de mensen boven de
zestig had zelfs ruim de helft (52
procent) verder willen studeren.
Zie voor uitvoerige resultaten
de speciale bijlage bij deze krant.
Dankzij een speciale vergunning is
Bakker voor de Tuin zondag 5 mei
open! Die dag kunt u supervoordelig
planten, tuingereedschap en tuinmeubels
open. Onze tuinmeubelshow van 1.200 m2
is een bezoek zeker waard en Bakker
heeft een gratis attentie voor iedere