CDA wil extra
geld
voor minima
Korting op kinderstoeltje
voor Mobil MC-cardhouders.
Hartpatiënt in geestelijk isolement
Compensatie zwaardere lasten
Voedseltekorten in
oorlog vielen mee
Rijk betaalt geen cent
extra voor welzijnswet
Standpunt WD rond
omroep-cao onduidelijk
DONDERDAG 25 APRIL 1985
BINNENLAND
PAGINA 5
AALTEN/DEN HAAG (GPD) Het CDA vindt dat gezinnen die al jaren achtereen een
aanvullende uitkering ontvangen, dit jaar een extra toeslag van 150 gulden per huishou
den moeten krijgen. CDA-fractieleider De Vries zei dit gisteravond tijdens een politieke
manifestatie in het Gelderse Aalten. De extra uitkering is bedoeld als tegemoetkoming in
de hogere kosten van levensonderhoud die het gevolg zijn van de hoge koers van de
dollar en van de koude winter.
Door een extra uitkering zouden
de bestedingsmogelijkheden voor
deze groep van •meerjarige echte zal hebben. Minister De Koning
minima' dit jaar niet minder wor- (sociale zaken en werkgelegen-
den. De kosten van de aanvullende heid) liet het afgelopen weekeinde
uitkering worden geschat op 75
miljoen gulden. Een half miljoen
huishoudens - meest gezinnen -
kunnen er aanspraak op maken
een neiging ontstaat bij anderen
om zich bij ons aan te sluiten. En
dat is een ontwikkeling waar wij al
leen maar blij mee kunnen zijn",
aldus De Vries.
WAGENINGEN (GPD) - De voed
selvoorziening in de oorlog in Ne
derland was tot september 1944
niet slecht. In de eerste jaren van
de oorlog hadden veel mensen hel,
wat eten betreft, beter dan in vre
destijd vóór 1940. De hongerwinter
van 1944 is niet veroorzaakt door
tekorten of vorderingen door de
Duitsers, maar vooral door proble
men bij distributie en transport
van voedsel.
Dat staat in het proefschrift van
drs. G. M. T. Trienekens, weten
schappelijk hoofdmedewerker aan
het instituut voor geschiedenis van
de Rijksuniversiteit in Utrecht. Hij
hoopt in mei te promoveren aan de
Wageningse Landbouwhogeschool
op zijn studie „Tussen ons volk en
de honger". Trienekens onder
zocht sinds 1970 de voedselvoor
ziening tijdens de Tweede Wereld
oorlog.
Volgens Trienekens vormde de
spoorwegstaking in september
1944 de inleiding tot de hongerwin-
ter. Door de reacties van de bezet
ter stortte de hele voedselvoorzie
ning in elkaar. De voorraden op
zichzelf waren nog wel toereikend,
maar het transport kwam stil te lig
gen door toenemende militaire
handelingen, onkunde en strenge
vorst. "Daardoor werd de winter
van 1944-1945 voor velen erg
zwaar, voor sommigen tè zwaar".
De voedselvoorziening in de be
zettingstijd was zeker niet slecht.
Integendeel. Wanneer men de hoe
veelheid voedsel die beschikbaar
was bekijkt, was er zelfs per hoofd
van de bevolking voldoende te
eten. Opmerkelijk daarbij is dat
het voedsel gelijkmatiger over de
diverse bevolkingsgroepen was
verdeeld dan in de jaren vóór de
oorlog.
Het interessantste deel van het
proefschrift van Trienekens is de
scherpe analyse van de rol van het
directoraat-generaal van de voedel-
voorziening onder leiding van ir. S.
L. Louwes. Deze kende de situatie
goed en wist de Duitsers enerzyds
aanzienlijke eisen af te dwingen,-
anderzijds de cijfers zó te manipu
leren dat de bezetter veel ontging.
Bovendien stond hij in voortdu
rend contact met de illegaliteit,
waaraan distributiepapieren en
vervoersbewijzen werden gele
verd.
nog voor de radio weten dat het ka
binet geen extra geld kan uittrek
ken boven het al aangekondigde
bedrag van 335 miljoen gulden. Hij
hebben dan 0,8 procent meer te be- schatte by die gelegenheid de
steden.
De Vries
jaar na jaar een bijzondere plaats echte
heeft toegekend aan mensen die al gulden,
jaren achtereen alleen of samen
van een minimuminkomen moe- Werkloosheid
ten leven. Vorig jaar heeft het kabi
net toegezegd om in 1985 335 mil
joen gulden uit te trekken om de
koopkracht van de echte
tra kosten van het handhaven
erop dat het CDA de koopkracht van de meerjarige
op 65 tot 165 miljoen
sinds de
eind ge-
Volgens De Vries is er
>mer van vorig jaar een
komen aan de stijging
te handhaven. Aanvankelijk wilde Yi®r!5loosheid met 100-000
het kabinet niet meer dan 200 mil- 200.000 mensen per jaar. De daling
joen hiervoor beschikbaar stellen. die sindsdien is opgetreden, is vol-
Door de tegenvallende prijsstij- 6ens hem de meest indrukwekken-
ging dreigt de koopkracht van de de Prestatie van het huidige kabi-
netsbeleid.
Hij zei verder dat het kabinetsbe-
toch achteruit te gaan.
Ook de extra hoge stookkosten -
waarvan de schatkist overigens leld ook het CDA geen windeieren
flink heeft geprofiteerd - tasten de le6t-, Hij constateerde dat de PvdA
bestedingsmogelijkheden aan, al- geleidelijk m de richting van het
dus De Vries. Vandaar dat het CDA kru'Pt terwijl ook D'66-frac-
het kabinet heeft ge- tievoorzitter Engwirda al toetre-
extra bedrag uit te dinS tot een CDA-WD-kabinet
de niet langer heeft uitgesloten.
„Kortom, wij constateren dat er
CDA
vraagd
trekken als tegemoetkoming
hogere kosten.
Meer taken voor gemeenten
DEN HAAG (ANP) - Minister
Brinkman (WVC) heeft gisteren
het wetsontwerp voor voorzienin
gen op het gebied van maatschap
pelijk en sociaal-cultureel welzijn
naar de Tweede Kamer gestuurd.
Hij wil dat de wet uiterlijk 1 januari
1986 in werking treedt. Volgens de
nieuwe wet moeten bestuurlijke en
financiële bevoegdheden van het
rijk worden overgedragen aan de
lagere overheden en moet het stel
sel van voorzieningen worden ver
beterd.
De specifieke uitkeringen aan
gemeenten en provincies worden
gebundeld tot één 'doeluitkering'.
In vier jaar worden veranderingen
doorgevoerd; het geld kan daarbij
worden verdeeld volgens objectie
ve normen. Daarna kunnen de
middelen worden overgeheveld
naar het Gemeente- en het Provin
ciefonds.
Het gaat om een bedrag van 600
miljoen gulden, dat het rijk nu jaar
lijks besteedt aan voorzieningen
op vijf gebieden: openbaar biblio
theekwerk, vormings- en sociaal-
cultureel werk, emancipatiewerk,
opbouwwerk, sport en sportieve
recreatie. Voor de veranderingen
heeft de rijksoverheid geen cent
extra beschikbaar. De lagere over
heden, met name de gemeenten,
geven per jaar eveneens een be
drag van zo'n 600 miljoen gulden
uit aan dat beleid en de uitvoering
De bewindsman wil de rijksgel-
den die bestemd zijn voor minder-
hedenprojecten en emancipatie-ac
tiviteiten in elk geval tot 1989 bui
ten de bundeling van de subsidie
gelden houden. Die twee posten
worden dus voorlopig nog afzon
derlijk gesubsidieerd. Dit omdat er
met het pas veranderde minderhe
denbeleid nog niet veel ervaring is
opgedaan en orridat men bang is
dat subsidies voor emancipatie
werk makkelijk voor iets anders
worden aangewend.
De welzijnswet is een van de
wetten waartoe het kabinet heeft
besloten, na eerder het ontwerp
Kaderwet specifiek welzijn te heb
ben ingetrokken. Er worden nog
voorstellen voorbereid voor een
Wet gezondheidszorg en maat
schappelijke dienstverlening, en
een Wet jeugdhulpverlening. Het
ingediende wetsvoorstel maakt het
ook mogelijk de bestuurlijke expe
rimenten Kaderwet zorgvuldig af
te wikkelen. De welzijnswet beves
tigt de bijzondere positie van de
vier grote steden, waar de rijks
overheid een algemene welzijns-
overeenkomst heeft gesloten.
De wet voorziet niet in de aange
kondigde instelling van de Raad
voor het Welzijn. Die komt er via
een afzonderlijke wettelijke rege
ling, omdat het werk van de raad
een ruimer terrein bestrijkt dan de
welzijnswet. Het democratisch
functioneren van de uitvoerende
instellingen is ook niet in de wel
zijnswet geregeld. Ook hiervoor
komt een aparte wet.
Janmaat mag
herdenking
niet bijwonen
DEN HAAG (GPD) - Burgemees
ter en wethouders van Den Haag
hebben een uitnodiging aan het
Tweede-Kamerlid Janmaat om op
2 mei de viering van de bevrijding
bij te wonen in het Congresge
bouw, ingetrokken. Volgens het
college had dat de uitnodiging
nooit aan Janmaat mogen worden
verstuurd.
B en W schrijven dit in hun ant
woord op vragen van het raadslid
Verduyn Lunel (PPR, PSP. CPN).
Verduyn Lunel vond de uitnodi
ging aan Janmaat pijnlijk en
kwetsend.
Het raadslid noemde Janmaat in
verband met de herleving van het
doelbewust tot zondebok verkla
ren van mensen op grond van hun
huidskleur, terwijl volgens hem bij
de viering van bevrijdingsdag juist
wordt herdacht dat het fascisme
werd verslagen en daarmee een
leer die doelbewust mensen op ba
sis van hun ras tot zondebok ver
klaarde, vervolgde en vernietigde.
Het college van burgemeester en
wethouders zegt dat door een mis
verstand alle leden van de vaste
Tweede-Kamercommissie voor de
fensie zijn Uitgenodigd voor de
herdenkingsbijeenkomst in het
Congresgebouw. Het was de be
doeling geweest om alleen kamer
leden uit te nodigen die zitting
hebben in het comité van aanbeve
ling voor de viering van de veertig
ste bevrijdingsdag.
MIJDRECHT (ANP) - Ongeveer
honderd leden van de Nederlandse
Vereniging tot Bescherming van
Dieren en de Nederlandse Bond tot
Bestrijding van de Vivisectie heb
ben gisteren gedemonstreerd voor
het farmaceutisch bedrijf Bayer
Nederland in Mijdrecht. Het be
drijf wil niet ingaan op hun voor
stel mee te werken aan een interna
tionale opzet voor onderzoek naar
alternatieven voor dierproeven.
De organisaties wijzen er op dat
niet alle farmaceutische organisa
ties een dergelijke „onverschillige
houding" aannemen. De organisa
ties willen dat de farmaceutische
industrie zoveel mogelijk omscha
kelt op alternatieven voor dieproe-
ven. „Voor geneesmiddelen worden
in Nederland jaarlijks een half
miljoen proefdieren (onder andere
muizen, ratten, honden en apen)
gebruikt. Vooral de giftigheids-
proeven, die voor een deel achter
haald zijn, veroorzaken vaak lang
en ernstig lijden", aldus de organi
saties.
AMSTERDAM - Als een ware lingeriehandelaar hangt een Amsterdam
se politieman een aantal bh's aan een lijn. De politie houdt vandaag en
morgen kijkdagen voor vrouwen in de hoofdstad die de afgelopen tijd zijn
bestolen van kleding. Begin deze week werd een 28-jarige man aangehou
den toen hij met een stok dameskleding van een balkon probeerde te lich
ten. Hij bekende de afgelopen twee jaar allerlei dameskleding van waslij
nen te hebben meegenomen. Bij onderzoek van zijn woning vond de politie
168 bh's, 174 damesslips, 66 badpakken en bikini's, 9 corsetten, 49 maillots,
6 paar laarzen, 13 paar schoenen, 6 jassen, 43 rokken, 78 jurken, 20 broe
ken, 59 nachthemden en een plastic zak vol panty's. De kijkdagen moeten
de politie van alle kleding verlossen. (foto anp)
Ouderen helpen
stadgenoten:
geslaagd project
AMSTERDAM (ANP) - Het
'gewaagd' genoemde experi
ment 'Gilde' in Amsterdam,
waarbij ouderen geheel belan
geloos hun kennis en ervaring
aanbieden aan stadgenoten, is
volgens de organisatoren nu al
een succes. Vijfhonderd Am
sterdammers hebben individu
eel of in groepsverband de af
gelopen drie maanden gebruik
gemaakt van Gilde-ouderen.
Honderd aanvragen zitten nog
in de wachtkamer.
De eerste Gilde-gids kwam
begin dit jaar uit. Daarin boden
50 gepensioneerden hun dien
sten aan. De deze week ver
schenen tweede Gilde-gids be
vat 75 aanbiedingen. Een der
tigtal ouderen heeft zich boven
dien al gemeld voor het vólgen
de nummer van de gids. Het
Gilde is een initiatief van de ge
zamenlijke ouderenbonden in
Amsterdam.
De Gilde-ouderen hebben
zelf veel plezier beleefd aan
hun contacten. Negatieve erva
ringen waren er nauwelijks.
Bijna iedereen gaat door, aldus
het Gilde. De ouderen werken
voor buurthuizen, scholen, ver
enigingen, verzorgingstehui
zen, werklozenprojecten en
dergelijke.
DEN HAAG (GPD/ANP) - Het is
nog twijfelachtig of de WD minis
ter Brinkman (WVC) zal steunen,
wanneer hij vanmorgen in de
Tweede Kamer verantwoording af
legt voor het afkeuren van de om
roep-cao. De WD-fractie heeft
grote moeite met het beleid dat
Brinkman in deze zaak tot nu toe
heeft gevoerd. Volgens het WD-
kamerlid mevrouw Rempt worden
door de opstelling van de bewinds
man de omroepmedewerkers tot
trendvolgers gemaakt en daar is de
WD tegen.
Tot gisteravond werd aangeno
men dat een meerderheid van de
Kamer, bestaande uit WD en
CDA, Brinkmans standpunt om de
cao af te keuren zou blijven steu
nen. De PvdA heeft al eerder ge
zegd het onjuist te vinden dat de
omroep-cao is afgekeurd. Met
eventuele steun van de WD is het
mogelijk dat de afkeuring van
Brinkmans beleid door een meer
derheid van de Kamer wordt ge
deeld.
De omroepen, daarin gesteund
door de grootste oppositiepartij
PvdA, hebben de afkeuring steeds
bestreden. Zij zijn van mening dat
de omroep-begroting door de nieu
we cao niet met 30 miljoen zal wor
den overschreden, zoals Brinkman
zegt, maar met ruim 5 miljoen. Ook
de luister- en kijkgelden hoeven
niet te worden verhoogd.
Gisteren heeft een delegatie van
het NOS-bestuur de Tweede Ka
mer geïnformeerd over de handel
wijze van Brinkman inzake de om
roep-cao. De NOS-werkgevers en
de bonden verwijten de minister
met name dat hij zijn motivering
om de moeizaam tot stand geko
men omroep-cao af te keuren, half
weg heeft gewijzigd en het parle
ment onjuiste informatie ver
schaft.
Minister Brinkman heeft volgens
het NOS-bestuur eerst het argu
ment van het trendvolgerschap ge
bruikt en in een later stadium, zon
der daarover de NOS in te lichten,
een louter financieel motief (de
omroepbijdrage mag niet om
hoog). "Wij weten niet waar we aan
toe zijn. Wat moeten we nou gelo
ven"?, aldus NOS-voorzitter Jur-
gens.
Ook het door Kosto (PvdA) aan
gevraagde en vandaag te houden
spoeddebat over de benoeming
van mr. P. van Dijke tot NOS-voor
zitter, zal weinig nieuws opleveren.
Vaststaat dat de regeringsfracties
van CDA en WD het beleid van
minister Brinkman zullen steunen.
Kosto verwijt de bewindsman dat
hij voor de VVD door de knieën is
gegaan en een benoemingscom
missie uit de omroep genegeerd
heeft. De gezamenlijke omroepen
schoven destijds dr. A. van de Heu
vel als kandidaat naar voren, mo
menteel voorzitter van de VARA.
Omroeppersoneel is gisteravond
opnieuw in actie gekomen tegen
het niet goedkeuren van de om
roep-cao. Beide televisieprogram
ma's en uitzendingen op de vier ra
diozenders werden van twaalf mi
nuten voor negen tot negen uur on
derbroken.
Trienekens stelt in zijn boek, dat
het vooral aan deze man in zijn
stad te danken geweest is dat de
voedselsituatie, althans gedurende
de meeste jaren van de oorlog, re
delijk goed bleef. De conclusie in
de boeken van dr. L. de Jong over
de voedselvoorziening in de oorlog
wijst Trienekens van de hand. "De
rol van Louwes heeft hij helemaal
verkeerd ingeschat. De Jong somt
de voedseltransporten alleen op en
daarmee bevestigt hij de mythe dat
Nederland op landbouwgebied is
leeggeplunderd".
"Nederland is wat voedsel be
treft niet leegggeplunderd. Dat is
te danken aan de persoon Louwes.
Hij verdraaide de cijfers zó, dat het
leek alsof hij heel veel exporteerde
naar Duitsland', aldus Trienekens.
Volgens het proefschrift hebben
de Nederlanders het in de oorlog
beter gehad dan de Duitsers in het
eigen land. Er was alleen een ex
port naar Duitsland, hetgeen bete
kent dat daar een grotere schaarste
was dan in Nederland.
Nieuw sociaal
stelsel levert
4 miljard op
DEN HAAG (ANP) - Het i
stelsel van sociale zekerheid, waar
van het kabinet onlangs de hoofd
lijnen heeft bepaald, zal op de lan
ge duur een bezuiniging van 3 tot 4
miljard gulden opleveren. Een
groot deel van dit bedrag, 2,8 mil
jard gulden, komt voort uit de be
sparingen op de wao-uitkeringen.
maar het zal tientallen jaren duren
voordat deze besparingin zijn vol
le omvang is bereikt. Dit zei pre
mier Lubbers gisteren in de Twee
de Kamer in antwoord op monde
linge vragen van het PvdA-kamer-
lid Ter Veld.
Lubbers legde er de nadruk op
dat de stelselherziening niet pri
mair is voortgekomen uit de be
hoefte om verder op de sociale uit
keringen te bezuinigen. De bezui
nigingen die volgend jaar zullen
worden doorgevoerd, zijn volgens
Lubbers niet groter dan 600 mil
joen gulden. Van dat bedrag is 200
miljoen afkomstig van de bestrij
ding van misbruik en oneigenlijk
gebruik van uitkeringen. De feite
lijke besparing op de verstrekte
uitkeringen bedraagt dus niet
meer dan 400 miljoen gulden, al
dus Lubbers.
Volgens de premier is de herzie
ning van het stelsel van sociale ze
kerheid voortgekomen uit een
viertal argumenten:
- het realiseren van gelijke rech
ten voor mannen en vrouwen
- bij de toekenning van de uitke
ring rekening houden met leeftijd
en arbeidsverleden
- de duur van de uitkering krijgt
voorrang boven de hoogte van de
uitkering
-het wegnemen van het werk-
loosheidsdeel uit de wao-uitkering.
Lubbers zei dat het goed is om
bij wao'ers te bekijken in hoeverre
men arbeidsongeschikt is en voor
welk deel er sprake is van gewone
werkloosheid. Omdat deze nieuwe
benadering voor betrokkenen in
grijpende gevolgen kan hebben
heeft het kabinet besloten deze zo
geheten 'afschatting' eerst alleen
toe te passen op wao'ers onder 30
jaar. Op grond van de ervaringen
die daarmee worden opgedaan kan
later worden bekeken hoe men te
werk gaat bij de wao'ers tussen de
30 en 50 jaar. Arbeidsongeschikten
van boven de 50 zullen niet in deze
operatie worden betrokken, zo
heeft het kabinet al besloten.
OPLICHTING (ANP) - De Goesse
bemiddelingsbureaus J. H. In
ternational en Wordline Cruses
hebben via landelijke dagbladen
en watersportmagazines jachtbe-
zitters opgeroepen om hun sche
pen in een buitenlandse bv onder
te brengen, waardoor forse belas
tingvoordelen konden worden be
haald. De politie stelt een onder
zoek in omdat er mogelijk sprake
is van oplichting.
DELFT (GPD) Er zijn in ons
land nog steeds onvoldoende mo
gelijkheden voor revalidatie van
hartpatiënten. Te veel mensen val
len na een infarct in een soort gat,
omdat ze na hun ziekenhuisverblijf
geestelijk aan hun lot worden over
gelaten. Dit zei voorzitter H. Weeda
van de revalidatiecommissie van
de Nederlandse Hartstichting gis
teren in Delft ter gelegenheid van
een nieuw behandelprogramma
voor geopereerde hartpatiënten.
Weeda (die cardioloog is aan het
Academisch Ziekenhuis Leiden)
stelde dat in het algemeen wel
wordt gezorgd voor lichamelijk
herstel van hartpatiënten, maar dat
te weinig aandacht wordt besteed
aan hun geestelijke toestand. Meer
dan de helft van de patiënten kan
zijn werk na een jaar niet geheel
hervatten.
Een infarct betekent voor de
meeste patiënten een plotselinge
confrontatie met de dood. Daar
door is verklaarbaar dat patiënten
met angst en depressie kunnen
reageren. Veel voorkomende
klachten zijn moeheid, prikkel
baarheid, nervositeit en spannings-
gevoel.
De aandacht voor het lichamelijk
herstel door middel van speciale
trainingsprogramma's is nuttig en
nodig, maar voor een groot deel
van deze groep mensen is dit niet
toereikend. Er moet ook veel aan
dacht worden geschonken aan de
geestelijke toestand van de patiënt
waarbij tevens zijn gezinsleden
worden betrokken.
Weeda brak een lans voor het
doorbreken van het blijkbaar nog
steeds bestaande taboe rondom de
seksualiteit. Het grote misverstand
is dat seks een riskante activiteit
zou zyn voor hartpatiënten. Seks
belast het hart doorgaans niet meer
dan de moeite twee normale trap
pen op te lopen.
De veelvuldig voorkomende sek
suele stoornissen na een hartin
farct hebben voornamelijk een
psychische oorzaak, aldus Weeda.
Ondanks de last die de patiënt
daardoor kan ervaren, is seks het
meest verzwegen onderwerp in het
contact van patiënten met medi
sche specialisten. In een revalida-
tieprogramma behoort daarop te
worden gelet, zoals ook aandacht
wordt geschonken aan kwesties als
werkhervatting, sportbeoefening
en dergelijke.
TNO-getest, universele montage. Met 3-punts kindergordel. Verstel
baar in zit/slaapstand. Zwart, grijs of blauw. Voor kinderen van 9 maanden
tot 3'/2jaar,f^9^. MC-prijs: f 210,-.
Informeer bij uw Mobil station hoe u MC-cardhouder wordt. M@bil
Mobil MC. Het verschil tussen klanten en trouwe klanten.
