WEU nog oneens
over Star Wars
GEÏNTERESSEERD IN
MODERN WONEN?
Honecker bezoekt Italië
Gorbatsjov versterkt positie
Meer tijd voor beraad nodig
Gorbatsjov somber
over Genève-overleg
Doden bij begrafenis Neves
KOPJES KOOPJE
MEER
OVER
MODERN
WONEN
WOENSDAG 24 APRIL 1985
BUITENLAND
PAGINA 7
BONN De ministers van buitenlandse zaken en defensie van de zeven landen van de
Westeuropese Unie zijn het de afgelopen dagen in Bonn niet eens geworden over een
gemeenschappelijke reactie op het Amerikaanse Star Wars-programa antwoord. Zij gaan
daar de komende maanden intensief over verder praten.
STRAATSBURG (AP) - De Parle-
mentaire Assemblee van de Raad
van Europa heeft gisteren met 70
tegen 44 stemmen beslist dat Tur
kije lid mag blijven van de Raad.
De socialistische en communisti
sche fracties in de assemblee had
den tegengestemd, omdat de men
senrechtensituatie in Turkije wel
iswaar verbeterd was, maar het
land 'zich nog niet gevoegd had in
de rijen van democratische staten.'
De meerderheid sprak zich ech- res* van West-Europa.
Turkije blijft
lid van Raad
van Europa
ter uit voor het handhaven van
Turkije, zodat met de regering in
Ankara een 'kritische dialoog' ge
voerd kan worden. De Turkse af
gevaardigde gaf toe dat de demo
cratie in zijn land 'niet volmaakt
Volgens de liberale leider, de
Deen Björn Elmquist, zou het een
stap terug betekenen als Turkije,
dat sinds vorig jaar weer in de as
semblee is vertegenwoordigd, nu
opnieuw uit de Raad gezet zou
worden.
De uitslag van de stemming be
tekent het tweede succes voor Tur
kije in een week. Maandag werd
besloten dat de zomerzitting van
de Assemblee in 1986 in Turkije zal
worden gehouden.
Volgens zeglsieden bij de Raad
overwegen de socialisten nu deze
zitting te boycotten, en elders hun
eigen assemblee te houden. Op die
vergadering zou dan de mensen
rechtensituatie in Turkije het enige
agendapunt moeten zijn.
Het debat van dinsdag werd ge
houden naar aanleiding van de rap
porten van twee parlementariërs
die begin maart een bezoek aan
Turkije hebben gebracht.
De Nederlandse regering zal niet uitspreken om tot een zoveel mo
gelijk gecoördineerde Europese
reactie te komen, „teneinde de Eu-
naar ruimtedefensie, voordat met ropese betrokkenheid te demon-
de bondgenoten binnen de West
europese Unie (West-Duitsland,
Frankrijk, Groot-Brittannië, Italië
en de Benelux-landen) overeen
stemming is bereikt over een ge
coördineerd Europees antwoord
aan de VS.
De zeven landen hebben niet
meer gedaan dan 'de politieke wil'
streren", zoals minister Van den
Broek (buitenlandse zaken) zei.
Een verdergaand resultaat van
de tweedaagse WEU-top in Bonn
bleek op dit moment niet mogelijk.
De zeven landen moeten eerst op
nationaal niveau de vraag beant
woorden of men mee wil doen en
onder welke omstandigheden, en
door
Hans Geleijnse
MOSKOU/GENEVE (DPA/Rtr./
AFP/UPI) - De Verenigde Staten
willen niet praten over maatrege
len om te voorkomen dat de bewa
peningswedloop zich tot in de
ruimte uitbreidt. Daarom schen
den zij de overeenkomst van janua
ri over wapenbesprekingen met de
Sowjet-Unie, aldus partijleider Mi
chael Gorbatsjov gisteren tijdens
een bijeenkomst
comité van de communistische
partij in Moskou.
In januari werden de ministers
van buitenlandse zaken Shultz en
Gromyko het er over eens dat de
twee supermachten met elkaar
zouden gaan onderhandelen over
een beteugeling van de wapenwed
loop. De twee landen vormden drie
afzonderlijke onderhandelings-
groepen die over middellange-af-
standsraketten, strategische raket-
i bewapening
reld en stelde „de leidende kringen
in de Verenigde Staten" verant
woordelijk voor de gevaarlijke toe
stand in de wereld.
Overleg afgerond
De Verenigde Staten en de Sow
jet-Unie hebben gisteren na zes
weken de eerste ronde afgesloten
het'centraal van de onderhandelingen
penbeheersing in Genève. De lei
der van de Amerikaanse delegatie,
Max Kampeiman, noemde de on
derhandelingen „moeilijk". „De
Amerikaanse delegatie verwachtte
dat deze onderhandelingen moei
lijk zouden worden en dat zijn zij
ook geweest", zo zei Kampeiman
in een korte verklaring. Hij voegde
er echter aan toe dat de eerste on
derhandelingsronde een „nuttig
t-i.c doel" diende door beide partijen te
de^riümte ^e^Pen eikaars stellingname beter
zouden praten, maar dan m,hun 'e begnjpen. Er komt nu een
onderlinge verband. Volgens Gor- derbreking van vijf weken, waarin
batsjov is in de eerste ronde van de onderhandelaars naar huis kun-
het Sowjet-Amerikaanse overleg in n,en v?or ruggespraak en het uit-
Genève duidelijk geworden „dat stippelen van een strategie voor de
Washington geen akkoord met de volgende ronde die op 30 mei be-
Sowjet-Unie nastreeft".
gint. Bijzonderheden over inhoud,
Hy verweet de Verenigde Staten, verlooP an sfe<* van de bcsprekin
dat die uit zyn op militaire en eco- 8en gaf Kampeiman met. Hy wilde
nomische overheersing van de we-
Buitenland kort
Massagraf
In het oosten van Algerije is een
massagraf ontdekt met de lijken
van 62 mannen, vrouwen en kinde
ren. Veel lijken vertoonde sporen
van marteling. Volgens het Alge
rijnse persbureau APS zijn de
slachtoffers vermoedelijk collec
tief gestraft door het Franse leger
tijdens de Algerijnse onafhanke
lijkheidsoorlog. Bij slachtoffers
geen antwoord geven op vragen
omdat met Moskou afpraken zijn
gemaakt over geheimhouding. De
Sowjet-delegatie gaf geen verkla
ring uit. Kampeiman en zijn mede
onderhandelaars John Tower en
Maynard Glitman vertrekken van
daag naar Brussel om de NAVO-
raad in te lichten over de bespre
kingen. Morgen vliegen zij naar
Washington om president Reagan
en minister Shultz van buitenland
se zaken op de hoogte te brengen.
welke mogelijkheden de nationale
industrieën voor deelname aan het
Star Wars-onderzoek bieden, aldus
Van den Broek.
De resultaten van dat interne be
raad dat in elk geval in Nedeland
binnenskamers zal blijven - wor
den dan ingebracht in het overleg
binnen de Westeuropese Unie.
Daarna volgt pas een definitief be
sluit. Een gecoördineerd antwoord
van de WEU-landen hoeft overi
gens niet automatisch een eenslui
dend antwoord te betekenen, zo
benadrukte de minister. Elk land
heeft immers zijn eigen mogelijk
heden en voorwaarden.
„Nederland zal bijvoorbeeld ei
sen dat het onderzoek binnen de
grenzen van het anti-raketverdrag
moet vallen, en dat sprake is van
tweezijdige overdracht van techno
logie", aldus Van den Broek. Bo
vendien moet ook een politiek in
houdelijk oordeel worden gegeven
over het hele project.
Maar op al die vragen hoeft het
antwoord niet binnen te zijn voor
dat een besluit genomen kan wor
den. „Het zoeken van het antwoord
op die vragen kan ook deel uitma
ken van het onderzoek zelf', aldus
de bewindsman. Het WEU-overleg
sluit ook niet uit dat de komende
tijd landen direct met de Amerika
nen gaan overleggen over de con
dities voor deelname.
De WEU-landen zullen de ko
mende maanden ook gaan praten
met de andere NAVO-lidstaten die
geen deel uitmaken van de Westeu
ropese Unie, maar wel door de
Amerikanen zijn benaderd voor
deelname aan het Starwars-onder-
zoek. Dat zijn Noorwegen, Dene
marken, Griekenland, Turkije,
Portugal, Spanje en IJsland.
De WEU-ministers benadrukten
voorts het belang van een nauwe
technologische samenwerking bin
nen de Europese Gemeenschap,
waar alle zeven landen toe beho
ren. Het Franse idee om min of
meer naast de EG een vorm van sa
menwerking op militair-technolo
gisch gebied tot stand te brengen,
kreeg in Bonn geen bijval van de
andere landen.
Oproerpolitie kon nauwelijks de menigte in bedwang houden die e
opvangen. In het gedrang vielen vijf doden en honderden gewonden.
Acht Belgische
kamerleden in
voorarrest om
protestactie
DINANT (AP) - Acht Belgi
sche parlementariërs worden
in voorarrest gehouden omdat
zij illegaal zijn doorgedrongen
op de luchtmachtbasis Floren-
nes, waar 16 Amerikaanse
kruisraketten staan opgesteld.
De acht zullen vrijdag voor de
rechter verschijnen.
De parlementariërs, allen lid
van de milieupartij Agalev-
Ecolo, drongen de basis maan
dag binnen om te protesteren
tegen de aanhouding van 12
vredesactivisten die op 12 april
hadden deelgenomen aan een
illegale picnick op de basis. Zij
zijn inmiddels vrijgelaten.
De acht volksvertegenwoor
digers kunnen tot maximaal
een maand gevangenisstraf
worden veroordeeld. Vorige
maand hadden de acht toe
stemming gevraagd voor een
bezoek aan de basis. Dat werd
echter geweigerd, hoewel ver
tegenwoordigers van gevestig
de partijen de basis wel moch
ten bezoeken.
BELO HORIZONTE (AP) - De
rouwceremoniën voor de overle
den Braziliaanse president Tancre
do Neves zijn gisteren overscha
duwd door een tragisch ongeval. In
Belo Horizonte, de hoofdstad van
Neves' thuisstaat Minas Gerais,
werden zeker vijf mensen voor de
ambtswoning van de gouverneur
door een omvallend ijzeren hek
verpletterd en onder de voet gelo
pen, terwijl enkele tientallen men
sen verwondingen opliepen.
Voor het paleis van de gouver
neur hadden zich duizenden men
sen verzameld om Neves de laatste
eer te bewijzen. Nog voor de met
een vlag bedekte kist was aangeko
men, drongen de mensen op tegen
het hek, dat omviel en op de voor
ste rijen mensen terecht kwam.
Even tevoren had de weduwe van
de eerste gekozen president sinds
21 jaar hen nog toegeroepen: 'Tan
credo leeft in uw harten verder.'
Voordat de lijkkist naar Belo Ho
rizonte werd overgebracht hadden ARGENTINIË
in Brasilia duizenden afscheid ge- bondsfederatie
nomen
le cijfers stonden zo'n 30.000 men
sen
de lijkstoet voorbij te zien komen,
PLO-actie
om gevangenen
vrij te krijgen
TEL AVIV (AP) - Twee opvaren
den van het schip met PLO-strij-
ders dat zaterdag door de Israëli
sche marine tot zinken werd ge
bracht hebben aan verslaggevers
verteld dat zij opdracht hadden in
Tel Aviv een volle bus te kapen. Ze
moesten de vrijlating afdwingen
van 150 PLO-strijders die in Israël
gevangen zitten.
Ze verklaarden niet te weten dat
voorafgaande missies van de PLO
met een dergelijk doel mislukt wa
ren en meldden ook dat hun niets
was meegedeeld over de strijders
die destijds niet van hun missie
waren teruggekeerd. Beide man
nen verklaarden lid te zijn van El
Fatah, de PLO-factie van Jasser
Arafat. Ze hadden een jaar ge
traind in Algerije, en waren per
soonlijk geïnstrueerd door de
tweede man van de PLO, Khalil
Wazir, die beter bekend is als Aboe
Jihad.
Aftocht
Enkele honderden leden van de
christelijke milities hebben hun
stellingen rond de Libanese haven
stad Sidon verlaten. Een kleine
eenheid van het officiële Libanese
leger trok daarna de christelijke
dorpen Hilaliyeh, Qayaa en Bra-
miyeh binnen.
De terugtrekking van de christe
lijke milities en de komst van het
geregelde leger werd vertraagd
door aanhoudende beschietingen
van islamitische strijders, die zich
in Sidon bevinden. In de loop van
de middag was de gehele terug
trekkingsoperatie echter voltooid.
De terugtrekkende strijders gin
gen in burgerkleding naar de ha
ven Jiyeh, die onder controle staat
van het Libanese leger, vanwaar zij
per schip moeten worden overge
bracht naar Beiroet.
De christelijke milities kondig
den eerder aan eenzijdig een
staakt-het-vuren in acht te nemen
en de stellingen rond Sidon te ver
laten. In totaal hebben zich tussen
de 300 en 400 militieleden terugge
trokken.
De grootste vak
van Argentinië
i Neves. Volgens officië- heeft gisteren opgeroepen tot een
algemene staking op 23 mei om
i lange rij te wachten om een loonsverhoging af te dwingen
die de schrikwekkende inflatie
Ook de buitenlandse diplomaten compenseert.
werden in de gelegenheid gesteld
om Neves de laatste eer te bewij
zen. Vandaag wordt Neves begra
ven in Sao Joao del Rei, zijn ge
boorteplaats.
Bij de federatie zijn 137 vakbon
den aangesloten die een gezamen
lijk ledental van 5,3 miljoen opge
ven. De inflatie beliep het afgelo
pen jaar 851 procent.
ROME (GPD) - Wat het bezoek
van de Oostduitse president en
partijleider Erich Honecker aan
Italië in de eerste plaats belangrijk
maakt, is het simpele feit dat het
plaatsvindt. Het is namelijk het
eerste bezoek van een Oostduits
staatshoofd aan een NAVO-land.
Een hervatting van de ontspan-
ningspolitiek, die vorig jaar voor-
MOSKOU (DPA/Rtr.) - Partyieider ren tydens een plenaire zitting van
,-.™ a. 7i: Michael Gorbatsjov heeft zyn in- het centraal comité van de commu-
waren de handen afgehakt. Zij vioed in u,,. politbureau aanzien- nistische party tot stemgerechtigd
?q°™T iq'fin °mEC n tUSSen lyk weten te versterken door de be- lid van het Politburo gekozen. Het
noeming van drie geestverwanten derde nieuwe lid van het Pohtbu-
in dit hoogste politieke orgaan in reau is KGB-leider Viktor Tsjebri-
de Sowjet-Unie. kov. De veiligheidsdienst is nu met
Twee secretarissen van het een- twee stemgerechtigde leden, Gej-
t de Be- traal comité, Jegor Ligatsjov (64) dar Alijev en Viktor Tsjebrikov, in
- het Politburo vertegenwoordigd.
1958 en 1960.
Grensgeschil VS/SU
De Sowjet-Unie heeft i
ringzee een Japans visserijschip en Nikolai Ryykov (55), zijn giste-
opgebracht met een Amerikaanse
visserij beambte aan boord. Het
schip had toestemming om in
Amerikaanse wateren te vissen en
de Amerikaanse beambte voer mee
als waarnemer. "Wij gaan ervan uit
dat de Russen hebben gedacht dat
het schip illegaal viste', aldus een
woordvoerster van het ministerie
van binnenlandse zaken. Maar zij
voegde er aan toe niet te weten of
het schip zich aan de Amerikaanse,
dan wel aan de Russische kant van
de maritieme grens bevond. Ze zei
dat tussen de Verenigde Staten en
de Sowjet-Unie 'technische ver
schillen' bestaan over waar de
grens precies loopt.
Sam Ervin
De voormalige Amerikaanse se
nator Sam Ervin, de voorzitter van
de Watergate-hoorzittingen die tot
het aftreden van president Nixon
leidden, is gisteren in een zieken
huis in Winston-Salem overleden.
Hij was 88 jaar oud. Ervin, die na
een ambtsperiode van 20 jaar in
1974 zijn senaatszetel beschikbaar
stelde, dwong als senator en vooral
tijdens het onderzoek naar de Wa
tergate-affaire alom respect af van
wege zijn onkreukbare opvattin
gen over de Amerikaanse grond
wet.
Nikolai Ryzjkov
Nikolaj Ryzjkov is een uitgespro
ken economische specialist. Hij is
ingenieur en sinds 1982 als secreta
ris van het centraal comité belast
met economische vraagstukken. In
de periode 1975-1984 was Ry2ykov jet-Unie uit 24 leden. Dertien stern-
eerste vice-minister voor zware
De benoeming van minister van
defensie maarschalk Sergej Soko-
lov tot kandidaat-lid brengt een
vertegenwoordiger van de strijd
krachten terug in het Politburo. Na
de dood van maarschalk Oestinov
was geen enkele militair in de par
tijleiding vertegenwoordigd. Het is
volgens waarnemers wel opmerke
lijk dat Sokolov het in tegenstel
ling tot zijn KGB-collega zonder
stemrecht moet doen. De minister
van defensie staat niet bekend als
een medestander van Gorbatsjov,
maar wordt eerder als een aanhan
ger van de vroegere partijleider
Bre^jnjev gezien.
Na de wijzigingen bestaat de
hoogste partijleiding van de Sow-
machinebouw en transport. Sinds
1979 is hij tevens vice-voorzitter
van het staatsplancomité (Gos-
plan).
Ryzjkov studeerde in 1959 af aan
het technisch instituut van Sverd
lovsk. Na zijn studie werd hij on
derdirecteur van Oeralmasjzavod,
een van de grootste machinefabrie
ken van de Sovjetunie. In 1970
werd hij benoemd tot directeur en
vijfjaar later naar Moskou gehaald
en tot vice-minister benoemd.
(foto Tass).
gerechtigde en zes kandidaat-le
den van het Politburo, en in totaal
tien secretarissen van het centraal
comité, van wie er zes tevens lid
cq. kandidaat-lid van het Politburo
zijn. De gemiddelde leeftijd van
het Politburo is nu met anderhalf
jaar gedaald naar ruim 65 jaar.
tijdig werd afgebroken, toen Mos
kou liet weten de voorgenomen
ontmoeting van Honecker met de
Westduitse bondskanselier Hel
mut Kohl 'niet opportuun' te ach
ten.
De Italiaanse regering be
schouwt het bezoek als een succes
van de eigen 'kleine Ostpolitik', die
de afgelopen jaren met grote vol
harding is gevoerd door eerste-mi-
nister Bettino Craxi en zijn minis
ter van buitenlandse zaken Giulio
Andreotti, die ook op ogenblikken
van grote internationale spanning
de hoofdsteden van Oost-Europa
bleven bezoeken en de dialoog
gaande probeerden te houden.
Vorig jaar juli ontmoette Craxi
Honecker in Oost-Berlijn. Na af
loop van zijn besprekingen zei hij,
dat de ontmoeting de
culturele betrekkingen tussen Ita
lië en Oost-Duitsland zullen wor
den verstevigd.
Gistermiddag begon Honecker
zijn besprekingen met Craxi, die
vandaag na zijn bezoek aan de
paus worden voortgezet. Tegelijk
worden besprekingen gevoerd
door de ministers van buitenland
se zak^n Andreotti en Fischer en
die van buitenlandse handel Ca-
pria en Beil. Honecker ging van
morgen naar paus Johannes Pau-
lus II, als vertegenwoordiger van
het enige Oosteuropese land dat
nog geen voet in het Vaticaan had
gezet.
Militaire vangst
Een Noorse trawler heeft vol-
van gens het gezaghebbende Britse
wantrouwen had geslecht die tus- blad Jane's Weekly in de Groen-
sen de twee landen bestond.
landzee
Russische onderzee-
Nu in Rome het ijs eenmaal is ge- bootdetector opgevist van de zee-
broken, hoopt men hier, dat ook de bodem. Volgens het blad is het ap-
plannen voor een bezoek van Ho
necker aan Bonn in de nabije toe
komst verwezenlijkt kunnen wor
den. Tijdens de Romeinse bespre
kingen zal een belangrijk akkoord
paraat een onderdeel van een
veillance-systeem in de Barentsz-
zee dat de Russische nucleaire on
derzeeboten moet beschermen. De
NAVO heeft een dergelijk systeem
Jegor Lichatsjov
ADVERTENTIE
Proces Argentinië
De tweede dag van het proces te
gen negen voormalige militaire lei
ders van Argentinië werd geken
merkt door de getuigenis van Theo
van Boven, oud-directeur van het
centrum voor de mensenrechten
van de Verenigde Naties. Hij stelde
de houding van verschillende Ar
gentijnse diplomaten aan de kaak.
Volgens van Boven, op het ogen
blik hoogleraar in Maastricht, heeft
het centrum dat hij leidde van 1977
tot 1982, tijdens deze periode "dui
zenden aanklachten" ontvangen
van Argentijnen van wie verwan
ten waren verdwenen.
Leiden, Breestraat 142-144. Tel. 071 -13 3511.
19 Vestigingen door geheel Nederland.
Viktor Tsjebrikov
Viktor Tsjebrikov werd op 17 april
1923 geboren in de republiek Oe
kraïne. Hij is mijnbouw-ingenieur,
maar bekleedde na de Tweede We
reldoorlog verschillende leidingge
vende posten binnen het apparaat
van de communistische partij. In
1967 trad hij toe tot de KGB en
kwam daar als personeelschef op
een sleutelpositie. Korte tijd later
Jegor Lichatsjov staat sinds 1983
als secretaris aan het hoofd van de
belangrijke afdeling voor organisa
tie en kader. In die functie is hij
direct betrokken bij alle belangrij
ke benoemingen binnen de leiding
van de communistische partij. Li
gatsjov, van huis uit een vliegtuig
ingenieur, staat bekend om zijn
steun aan de onder Andropov be
gonnen campagne ter verbetering
van de discipline in de Sowjet-
Unie. Tijdens het bewind van And
ropov was Ligatsjov belast met de
zuivering van het regionale partij-
kader.
Van 1965 tot 1983 was hij eerst
partijleider van Nowosibirsk en la
ter van het Siberische district
Tomsk. Vanaf 1961 was hij tevens
vice-voorzitter van de afdeling pro
paganda en agitatie van de Russi
sche Federatie. (foto Tass).
werd hij een van de vice-voorzit-
ters van het comité voor staatsvei
ligheid. In 1971 werd hij gekozen in
het centraal comité van de commu
nistische partij.
Als KGB-chef voert Tsjebrikov
het commando over 60.000 binnen
landse veiligheidsagenten en
300.000 man grenstroepen. De
KGB heeft onder zijn leiding een
belangrijke rol gespeeld in de cam
pagne tegen corruptie en voor een
grotere discipline. (foto Tass).
voor economische samenwerking in de Atlantische Oceaan tussen
worden getekend, terwijl ook de Groot-Brittannië en IJsland.
ADVERTENTIE
Dan heeft de nieuwe Van der Meer een gratis brochure voor u. Boor
devol eigentijdse woonideeën, rijkelijk voorzien van kleurenfoto's, gratis
af te halen. Of een kaartje naar: Van der Meer, Antwoordnummer 482,
3500 AZ Utrecht. Of bel: 030-88 04 04.
Dat is voldoende om het lijvige werkje te ontvangen!
"Interesse?
Bel:
030-88 04 04
BIJ WIE OOK WEER?.... BIJ DE NIEUWE VAN DER MEER.
Utrecht Rotterdam Den Haag Beverwijk Diemen Waalwijk.