Nederland 1 1e Paasdag
CROCUS BUFFET
Massale
zelfmoord
NOS
09.30 Nieuws voor doven en slechthorenden
KRO
10.30 Paasfeest in Rome. Heilige Mis opgedragen
door Paus Johannes Paulus II
12.00 Urbi et Orbi, pauselijke zegen en paastoe-
spraak
12.35 Galaconcert t.g.v. het 125-jarig bestaan van
de Koninklijke Zangvereniging Nijmeegs
Mannenkoor. Fragmenten uit operawerken
van Verdi. Met medewerking van solisten
TELEAC
15.30 Onderhoud van de fiets, herh. les 1
16.00 Bizim Igin, een programma voor Turkse
vrouwen in Nederland, herh. les 23
16.15 Merbaba Biekum, een programma voor Ma
rokkaanse vrouwen in Nederland, herh. les
23
VPRO
16.30 Een kaart van Steen, kinderprogramma. Afl.:
Over een gipsbeen en een niersteen
NOS
17.30 Journaal
FEDUCO
18.00 Open Schooltijd-thema 22: Liefde op latere
leeftijd
18.30 Taal van alledag (Thema reizen). Afi. 2
18.45 Drank en drugs, Afi.3: Gebruik en misbruik
NOS
19.00 Journaal
VPRO
19.05 Towser, kinderprogramma
19.10 Patrick, animatiefilm
19.17 The Unknown Chaplin, documentaire-serie.
Deel 3. Fragmenten en scenes die Chaplin
maakte voor City Lights en Modern Times en
die uiteindelijk uit de films werden gesneden
20.10 Het oog Vanthilt, een mentaliteits-magazine.
Afl.3: Kuifje en Elvis, de ontmoeting
20.35 El Salvador, documentaire-film over de ter
reur in El Salvador
21.25 Spitting Image, actueel satirisch programma
21.50 VPRO-Nieuws, actuele reportages
22.10 VPRO-Cinema - Homoseksualiteit in de
Film: Egymasra Nezve (Another Way),Hon
gaarse speelfilm uit 1982. De journaliste Eva
komt openlijk uit voor haar homoseksuali
teit. Zij zoekt toenadering tot Livia, de vrouw
van een officier. In een artikel probeert Eva
de waarheid te schrijven over '1956' en over
de (deels gedwongen) collectivisering van de
landbouw
23.55 Journaal
FEDUCO
11.30 Open Universiteit. Afi.: Beweging (cursus
Biologie) (herh.)
NOS
12.00 Het Capitool, directe uitzending,
langrijk binnen- en buitenlands
wordt geanalyseerd en toegelicht
13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden
13.45 Big Bird in het Museum, kinderfilm. Big
Bird, Snuffie en de andere Amerikaanse fa
milieleden van de bewoners van Sesam
straat, brengen een bezoek aan het Metropo
litan Museum in New York. Deze film wordt
uitgezonden in verband met het jubileum
van Sesamstraat.
14.45 Studio Sport. 1. Tafeltennis: W.K. Goten-
burg, 2. Wielrennen: Ronde van Vlaanderen
IKON
17.00 Paasdienst in de St. Janskerk te Maastricht
17.58 Wilde Ganzen
NOS
18.25 Nieuws voor doven en slechthorenden
18.30 Sesamstraat is jarig, 2500ste uitzending
18.56 Over en Sluiten, tv-film. Michiel is elf, en
heeft een gezellige tijd op school samen met
zijn vrienden en vriendinnetjes. Als zijn ou
ders gaan scheiden verandert hij in een te
ruggetrokken stil kind
20.00 Journaal
20.10 Panoramiek. Achtergrondinformatie bij ac
tuele ontwikkelingen in de internationale po
litiek
20.45 Snellius II Expeditie, programma over de
onderzoekingen van de Nederlands-Indone
sische diepzee-expeditie in en onder de Ban-
dazee. Ook gesprekken in de studio over de
resultaten en consequenties van dit onder
zoek. Presentatie: Aart Gisolf
21.40 Ondergedoken in „Alcazar", documentaire
over het wel en wee van veertien joodse on
derduikers in Amsterdam in de jaren 1942-
1943, gebaseerd op een film over het onder-
duikersbestaan boven .Alcazar', het Cafe-ca-
baret van Dirk Vreeswijk
22.30 Journaal
22.35 Nieuws voor doven en slechthorenden
10.45 Koken is kunst, programma
over koken. Afl.3: Tong in de oven
gebraiseerd met kriek, (herh.)
11.00 Eucharistieviering uit de Colle
giale kerk te Bellinzone
12.00 Urbi et Orbi, rechtstreeks uit
zending van de pauselijke paas-
wensen en -zegen
14.30 Handel en wandel. Afi.: Samen
werken tussen verschillende beroe
pen. Presentatie: Viona Westra.
15.00 Kwizien. Tips voor koken en
lekker eten. Vandaag: Aperitief
hapjes met eieren
15.151.Q. Quiz met denk- en weetvra-
gen
15.45 De herdersfluit, Chinese anima
tiefilm
16.05 Zeg maar bietsj (Just say bic),
Amerikaanse animatiefilm
16.15 60 plus. Informatief bejaarden-
17.00*De Collega's, tv-serie. Afi.: Een
man teveel. Het is uiteindelijk tot
„hogerhand" doorgedrongen: de
directie Persez is overbezet en er
zal iemand ontslagen moeten wor
den. Maar wie
17.45 Klein Duimpje, Amerikaanse
animatiefilm
17.55 Journaal
18.00 Tik Tak, animatie voor de aller
kleinsten. Afi. 21. (herh)
18.05 Liegebeest. Afi. 6: De dia-avond
(herh)
18.20 Van Pool tot Evenaar, toeristi
sche kwis gepresenteerd door
Nand Baert. Vandaag: Ierland (2)
19.40 Mededelingen en programma-
overzicht
19.45 Journaal
20.05 Regeringsmelding
20.10 Sportweekend
20.40 Sarah Dane, 8-delig feuilleton.
Afi. 6. Na Andrews dood blijft Jere
my Hogan om de zaken op de lan
derijen te behartigen, Nu Andrew
er niet meer is vinden de mensen
het niet langer nodig nog vriende
lijk te zijn tegen Sara
21.30 Cinemanie, filmkwis waarin
drie kandidaten worden getest. De
beste speelt in deel 2 tegen de win
naar van de vorige aflevering
22.30 Vier fotografen: Reinhart Wolf,
een reportage over publiciteitsfoto-
graaf Reinhart Wolf
23.20 Journaal en Coda: Denken en
Tijd van Gaston Burssens
14.30 Tafeltennis, reportage i
wereldkampioenschappen te Göte-
borg. Afgewisseld met: Wielren
nen: Ronde van Vlaanderen. Recht
streekse reportage van deze wie
lerklassieker met aankomst te
Meerbeke. (14.45-17.00)
10.00 Protestantse paasdienst, vanuit
Versailles
11.00 Katholieke paasviering vanuit
Bellinzopa
12.00 Paastoespraak en de zegen Urbi
et Orbi, door Paus Johannes-Pau-
lus II
12.30 Documentaire
13.00 Charlie Chaplin, slapstick
13.10 Concertissimo: documentaire
serie over het leven en werk van
een componist. Vandaag: Schu
mann. Aansl.: twee pianowerken
van Schumann, uitgevoerd door
Joerg Demus
14.00 Les aventures du brave soldat
Schweik, Oostenrijkse tv-serie. Afl.
9
15.00 Terminal 10, spelprogramma
over toerisme en geografie. Van
daag: Finland
16.25 Agence Tous Risques, Ameri
kaanse tv-serie. Afl.9: Eclipse
17.15 Videogam, gevarieerd poppro
gramma
17.40 Lollipop, gevarieerd kinderpro
gramma
18.05 De Smurfen. Tekenfilmserie.
Afl.: Perdu dans le marais des hom-
bfes en La schtroumpfiplication
18.30 Week-end sportif, sportmagazi-
19.24 Toto-uitslagen
19.30 JT magazine, actualiteitenma
gazine
20.15 Variétés: Ives Montand
21.25 La Reverdie, tv-film van Philip
Condroyer in twee delen. Afl.l.
Wanneer het hoofd van een familie
komt te overlijden moet het fami
liebezit verkocht en opgedeeld
worden. Dit leidt tot emotionele en
sentimentele uitlatingen
22.45 Journaal, sport en toto
09.55 Programma-weekoverzicht
10.25 Paastoespraak door Paus Jo
hannes Paulus II
12.00 Pauselijke zegen 'Urbi et Orbi'
12.35 Tagesschau
12.40 Brandenburgs concert no. 5 en
6 van Bach. Uitgevoerd door het
Concentus Musicus Wien o.l.v. Ni-
kolaus Harnoncourt
13.20 Die Karpfenschlacht, tv-film
14.15 Es muss was Wunderbares
sein.... Muzikale herinneringen aan
de 100ste veijaardag van Ralph Be-
ner en het Koor en Orkest van het
Raimundtheater o.l.v. Christian
Pollack
15.45 Osterwasser. Evangelische Po
len zwischen Weichsel und Beski-
den, reportage
16.15 (ZW) Kaiserwalzer, Oostenrijke
speelfilm uit 1953. Komische ver
wikkelingen wanneer een jonge le
rares verliefd wordt op Aartshertog
Ludwig, die zij aanziet voor zijn ad
judant....
17.55 Diese Woche im Ersten
18.00 Die Sportschau. Met o.a. De
grote prijs van Brazilië voor For
mule-I wagens in Rio de Janeiro;
Ijshockey-Landenspelen: Bondsre
publiek Duitsland - USSR in Ro
senheim en Wielrennen vanuit
Vlaanderen. Aansl.: Het doelpunt
van de maand
19.58 Heute im Ersten
20.00 Tagesschau
20.15 Schóne Ferien, vakantieverha
len uit Mallorca. Helma Braubach
maakt het de reisleiders moeilijk,
wanneer zij haar overdreven liefde
voor dieren maar al te duidelijk laat
merken. Verder krijgen zij ook nog
te maken met enige liefdesgeschie
denissen, de e e n vrolijk, de andere
niet bepaald....
21.15 Romanische Kirchen in Köln.
Vandaag: St. Gereon
21.25 (ZW) Hans - Ein Junge in
Deutschland, tv-film. Portret van
een kinderleven in Frankfurt am
Main in de jaren 1944-46
23.55 Tagesschau
00.00 Quincy: Mord im Rathaus,
Amerikaanse speelfilm uit 1976. Dr.
Quincy stelt een onderzoek in naar
de moord op een secretaresse in
Los Angeles. De politie heeft wel
een dader gevonden, maar hij twij
felt aan de schuld van deze man
01.10 Tagesschau
9.20 Programma-overzicht voor de
komende week
10.00 Initiative Lebensmut. Reporta
ge met Hannelore Kohl over de re
validatie van mensen die na een on
geluk een hersenbeschadiging heb
ben opgelopen
10.15 Siehe wir leben. Paasdienst
vanuit Venetie
11.00 Mosaik. Die alte Eiche. Gedan-
ken und Bilder zu einer 350-jahri-
gen Überlebensgeschichte
11.30 (S) Cavalleria Rusticana, opera
van Mascagni. Uitgevoerd door het
Koor en Orkest van de Skala van
Milaan o.l.v. Georges Pretre,
m.m.v. solisten. (De opera wordt
gezongen in het Italiaans.).
12.45 Heute
12.47 Sonntagsgesprach
13.15 Gesichter der Renaissance. Afl.
2: Savonarola und die Unmoral,
van Gino Cadeggianini
13.45 Löwenzahn, kinderserie. Afl.:
Eine Insel im Kornfeld. Aansl.:
Sonntags Nach-Tisch geserveerd
door Hansi Fischer
14.15 Enid Blyton: Fünf Freunde als
Retter in der Not, tv-serie. De vijf
vrienden brengen hun vakantie
door in de buurt van Billycook Hill,
waar de nieuwe vliegtuigen getest
worden. Daar leren zij Jeff kennen.
14.40 Dei1 falsche Prinz. Ein orientali-
sches MArchen um Schein und
Sein, kinderserie. Afl.l. In een
ZATERDAG 6 APRIL 1985
prachtig zelfgemaakt gewaad loopt
de kleermakersgezel Labakan weg
van zijn meester. In een herberg
leert hij Omar kennen, die op weg
is om de erfenis van zijn vader, een
rijke sultan, te halen
15.30 Das Geheimnis des weissen
Büffels, tv-serie in vijf delen naar
het boek 'Hanta Yo' van Ruth Bee-
be Hill. Afl.l. 1801. Ahbleza en zijn
vader Olepi, opperhoofd van de
matho-indianen zien op een dag tij
dens de jcht blanke mannen en
melden dit aan hun medicijnman.
Deze voorspelt dat er moeilijke tij
den komen en dat Ahbleza op een
dag zijn volk zal moeten redden
16.20 Ein-Blick. Verkaufen will geübt
sein. De vijf gouden regels voor de
schoenwinkel, reportage.
16.35 Heute
16.37 Die Sport-Reportage. De 2e Su-
per-Worldcup voor Dansprofessio-
nals in Hamburg
17.40 Tagebuch. Nieuws uit de Ka
tholieke Kerk
17.55 Constanzes Kochbuch (Un des
sert pour Constance), Franse speel
film uit 1982. Twee Senegalezen,
Bocolo en Mamadou, werkzaam bij
de stadsreinigingsdienst in Parijs
vinden op een dag een kookboek.
Aanvankelijk denken ze niets aan
dit kookboek te hebben, maar later
blijkt hij goed van pas te komen als
een vriend van hen ernstig ziek
wordt
18.56 Programma-overzicht
19.00 Heute
19.10 Vanuit de Bondshoofdstad:
Bonr~"'"i:h
Ï.30
film.
21.25 Heute
21.30 Fitzcarraldo, film van Werner
Herzog. Met in de hoofdrollen:
Klaus Kinski, Claudia Cardinale en
Jose Lewgoy. Film die zich afspeelt
rond de eeuwwisseling over de
avonturen van de Ierse avonturier
Brian Sweeney Fitzgerald, bijge
naamd Fitzcarraldo, in Zuid-Ame-
rika
00.05 Heute
00.10 (ZW) Alfed Hitchcock: Ich
beichte, Amerikaanse speelfilm.
Otto Keiler, een Duits immigrant
werkt als koster in een kerk in Que
bec. Hij vermoordt een advocaat
die hem tijdens het plegen van een
diefstal op heterdaad betrapte. Kei
ler schuift de verdenking af op pa
ter Logan die hem de biecht af
neemt
01.40 (S) Gute Nacht-Musik. Het
Mannheimer Strijkkwartet speelt
Andante cantabile uit het strijk
kwartet in F gr.t., opus 3 no. 5 van
Haydn
16.00 Denn der Glaube ist freiwillig,
reportage
16.30 Ihre Heimat - Unsere Heimat,
programma voor buitenlandse
werknemers
17.30 Computershop. Uit de praktijk
van de dataverwerking
18.00 Catweazle, Engelse kinderserie.
Afl. 14: Een nieuwe vriend
18.30 Blickpunkt gesundheit. Aller
gie - dem geheimnisvollen Leiden
auf der Spur. Vandaag: Klinische
öcologie
19.00 Aktuelle Stunde, met Sport im
Westen
20.00 Tagesschau-Wetterkarte
20.15 Die Herrer der Welt, documen
taire-serie over het ontstaan van het
kolonialisme in Europa. Afl.4:
Traumfahrt ins Weltreich: Karei de
Vijfde
21.00 Entweder die ware geht - oder
Einkaufer, reportage
21.45 So isses, leven met Jürgen von
der Lippe
23.15 Nachgespielt: Parzival, tv-spel
00.45 Laatste journaal
10.10 Informatieve series
11.00 Aziatisch magazine
11.30 Informatieve series
11.55 Paasdienst
12.55 Paul Alexander: het evangelie
van Johannes
13.05 Devon's Underworld (1)
13.35 Farming, rubriek voor de land
bouw
13.58 Weerbericht voor de landbouw
14.00 Nieuwsoverzicht
De VPRO haakt in op het homo-
festivalletje dat door het land
toert. Another Way wordt op de
buis gebracht, een Hongaarse
film die in 1982 in Cannes onder
scheiden werd met de actrice-
prijs voor Jadwiga Jankowska-
Cieslak en nog een keer met de
Prijs van de Filmcritici. Tijdens
het jury-overleg werd het pleit
voor Another Way gewonnen,
toen iemand het volgende argu
ment te berde bracht: „We heb
ben hier te maken met het zeld
zame geval van een Oosteurope-
se film die op onverhulde wijze
de thema's politieke repressie en
seksuele repressie met elkaar te
verbinden durft".
Dat is inderdaad wat regisseur
Karoly Makk gedaan heeft en
zijn film bijzonder maakt. Het is
dan ook niet denkbaar dat Ano
ther Way gemaakt kon worden in
een ander Oosteuropees land
dan het nogal vrijzinnige Honga
rije.
Another Way nu, speelt pal na
de Opstand, in 1958; de periode
van het-consolidering van het
oude regiem, de reactie en ont
goocheling, het terugglijden in
de duisternis en het likken van
de wonden.
Eva is een journaliste die nog
niet geleerd heeft om zich aan te
passen, compromissen te sluiten,
te zwijgen en te verdoezelen. Dat
breekt haar op twee manieren
op. Ze ontdekt een corruptieaf
faire en wil daarover in de krant
publiceren. En ze wordt verliefd
op haar vrouwelijke (ongelukkig
getrouwde) collega Livia, wat ze
evenmin wenst te verheimelij
ken. In beide kwesties lijkt ze
aanvankelijk succes te boeken,
maar ze krijgt uiteindelijk toch
een dubbele desillusie te incasse
ren. Ze provoceert de dood bij
een onhandige poging tot over
schrijding van de grens naar Joe
goslavië. (Nederland 1,22.10 uur)
Urbi et Orbi
De KRO brengt op eerste paas
dag vanuit Rome de viering van
de verrijzenis van Jezus op de te
levisie. De viering heeft plaats op
het St. Pietersplein in Rome. Ce
lebrant is Paus Johannes Paulus
II. Aansluitend volgt de paastoe
spraak 'Urbi et Orbi' van het bal
kon van het St. Pietersplein.
Commentaar: Hein ten Korte-
naar. (Nederland 1, 10.30 uur).
elkaar over dit onderwerp in dis
cussie zullen treden is nog niet
bekend. De leiding berust in elk
geval bij Herman Wigbold. (Ne
derland 2,12.00 uur).
Over en sluiten
'Over en sluiten' is de Nederland
se televisiefilm, die de NOS zon
dagavond zal uitzenden. De film
gaat over de 11-jarige Michiel,
die zich tussen vriendjes en
vriendinnetjes fijn voelt, maar
thuis minder gelukkig is. Zijn va
der Kasper en zijn moeder Door-
tje maken veel ruzie.
Michiel doet zijn uiterste best
om thuis alles goed te houden,
maar dan gebeurt toch waar hij
al bang voor was: vader gaat
weg, zijn ouders gaan scheiden.
Hoe komt dat nou? Had hij daar
niet iets tegen kunnen of moeten
doen? Door dat soort vragen,
waarop geen antwoord is te vin
den, raakt Michiel steeds meer in
zichzelf gekeerd. 'Over en slui
ten' is gemaakt naar een verhaal
van Dick Walda en werd eerder
uitgezonden in februari '84. Tij
dens die uitzending bleek dat de
film nogal wat reacties opriep.
Om die reden zal er een telefoon
nummer bekend worden ge
maakt, waar kijkers met hun
reacties terecht kunnen. (Neder
land 2, 19.00 uur).
Big Bird
Naar aanleiding van de 2500ste
aflevering van Sesamstraat, die
zondag zal worden uitgezonden,
besteedt de NOS diezelfde mid
dag aandacht aan dit jubileum
met het programma 'Big Bird in
het museum'. In 'Big Bird in het
museum' gaan Big Bird, Snuffie
en andere Amerikaanse familie
leden van de bewoners van Se
samstraat een bezoek brengen
aan het Metropolitan Museum in
New York. Als het museum ge
sloten wordt is Big Bird nergens
meer te vinden, Iedereen helpt
mee om hem te zoeken en daar
bij doen zij de wonderlijkste ont
dekkingen. (Nederland 2, 13.45
uur).
Panoramiek
In de televisierubriek Panora
miek heeft zondag een discussie
plaats over de industriële revolu
tie, technische vernieuwing en
de economische positie van de
Europese Gemeenschap ten op
zichte van de Verenigde Staten
en Japan. Aan de discussie ne
men deel staatssecretaris van
Economische Zaken en minister
van export Frits Bolkestein, Piet
Dankert, lid van de socialistische
fractie van het Europees Parle
ment en Arie Pais, vice-president
van de Europese Investerings
bank. (Nederland 2, 20.10 uur).
Capitool
Tamils en andere vluchtelingen.
Daarover gaat het NOS-discus- Willi Heymans als de 11-jarige Michiel i
sieprogramma Capitool. Wie met en sluiten'
14.05 Bonanza, Amerikaanse wes
ternserie
14.55 Tekenfilm
15.00 Eastenders, compilatie
16.00 Feature Film: Tarka the Otter,
Engelse speelfilm uit 1978. Natuur
film over de geboorte, leven en
sterven van Tarka de Otter
17.30 Top Gear, auto- en motor maga-
18.00 Rockspell
18.50 The Antiques Roadshow. Van
daag: Kendal
19.30 Journaal
19.40 Songs of praise
20.15 The last of the
tv-s
20.45 Bird Brain of Britain
21.15 Mastermind, spelprogramma
met Magnus Magnusson
21.45 Journaal
22.00 Time and the Conways, toneel
stuk
23.40 Remember the Lambeth walk
00.30 Paul Alexander: het evangelie
van Johannes
00.45 (ZW) Waterloo Bridge, Ameri
kaanse speelfilm. Een soldaat en
een balletdanseres ontmoeten el
kaar tijdens een bombardement.
Tijdens deze ontmoeting worden ze
verliefd op elkaar...
02.30 Weerbericht
13.40 Will Hay: Ask a policeman
14.55 Master Photographer
15.30 Bridge club, bridgecursus door
Jeremy James
15.55 Rugby special
16.45 The Cantor of St. Thomas, do
cumentaire over de periode in het
leven van Bach dat hij als cantor
verbonden was aan de .Thomas-
schule' te Leipzig
17.30 Born free
19.05 Nieuwsoverzicht
19.40 Swallows and amazons (2)
21.15 Harty goes to Monaco, amuse
mentsprogramma waarin Russell
Harty Europa's meest kleurrijke
steden bezoekt
22.00 Coppola filmcyclus: Finians's
Rainbow, Amerikaanse speelfilm
uit 1968. Muzikale fantasie c
sen-discriminatie
23.50 Grand Prix: Brazil
00.25 Onbekend
13.00 American football
14.30 All Star Wrestling
15.25 Roger Ran\jet
15.30 Movie Time
16.00 Sky Trax. The Pat Sharp Show
16.45 Sky Trax. First Run
17.30 Sky Trax. The Eurochart Top
50 Show
18.25 Sky quiztime
18.30 Inspector Gadget. .Sleeping
Gas'
19.00 Fantasy Island. 'Anniversary-
Reunion'
19.50 Young Ramsay. 'A Fair Cow'
20.40 .Kostas'. Film
22.15 Movie time
22.45 Sky Trax. Popmuziek
00.30 Sluiting
Anglia TV
10.25 Walt Disney presents: .Three
Orphan Kittens'
10.30 The Passion of Christ
11.00 Morning worship
12.00 Getting on
12.30 Standby light, camera, action
13.30 Sports Special: International
Motor Cycling
14.15 Football
15.00 Encounter
15.30 .Xanadu'. Film
17.15 Supergran
17.45 Cliff Richard and the Shadows -
together
19.00 ITN News followed by Weather
19.15 Highway. 'York Mystery Plays -
Easter Special'
20.15 The Practice
20.45 Game for a laugh
21.45 The best of Cannon and Ball
22.45 ITN News followed by Weather
23.00 Theme Dreaming
00.00 Motor Cycling
01.00 That's Hollywood (herh.)
01.30 Undercurrents
08.00-18.00 Musicbox, popmuziek
19.00 Trente millions d'amis, magazi
ne over dieren
19.30 Un film, un auteur, Tous comp-
tes faits' van Michel Wyn
21.04 Sportprogramma
22.00 Nieuws
22.30-2.00 Musicbox, popmuziek
ADVERTENTIE
6«® zondagmiddag vanaf 17.00 W
tót 20.30 uut Kunt u genieten van het
CROCUSBUFFET
een glas champagne, geurige soep,
warm gerecht en een keur aan
vlees, salades en vie.
voor 26.25 oer couvert.
HOT^ISoORDZEE
Kon. VWwtmina Boulevard 8. Nootdwijk Tel 0t719-i92t6
Bij Karei van de Graaf werd afge
lopen maandagavond met een rab
bijn en een moslim-vertegenwoor
diger gesproken over het rituele
slachten. De rabbijn bleek vier jaar
gestudeerd te hebben voor zijn
slachtdiploma, en hij vertelde hoe
het 'zo pijnloos mogelijk' slachten
zonder verdoving geschiedt. Het
ging erom de halsslagaders en de
halsaders (en nog wat geloof ik) in
één snelle snede door te snijden.
Dankzij deze instructieve les wist
ik toen meteen hoe de 960 Zeloten in
de paleisburcht op de rots Masada
zich op 15 april van 73 na Christus
van kant hadden gemaakt, want
hun leider, Eleazar ben Meir, had
zich tevoren ook verstaan met een
rituele slachter binnen de belegerde
veste over de wijze waarop deze de
dieren 'pijnloos' placht te slachten.
Dat weten we dus nu zo'n beetje
dankzij deze tactvolle opeenvol
ging van programma's.
Die massale zelfmoord van de Ze
loten deed mij (en mij niet alleen)
even denken aan de zelfmoord door
cyanide van de 913 mannen, vrou
wen en kinderen die op 18 novem
ber 1976 hun 'geestelijk' leider, de
paranoide 'dominee' Jim Jones in
de dood voorafgingen als leden van
The People's Temple bij Port Kai-
tuma in Guyana. Behalve over een
uitstekend geheugen beschik ik
over het Groot Guiness Record
Boek, waarin de massale zelfmoord
van de volgelingen van Jim Jones
door zijn actualiteit blijkbaar de
voorkeur kreeg boven de massale
zelfmoord op de berg Masada, hoe
wel die 47 meer slachtoffers eiste. In
beide gevallen pleegden men zelf
moord uit vrees voor de boze bui
tenwereld, alleen leek daar in het
jaar 73 na Chr. meer reden voor
dan in 1978 na Chr.
Ik vond 'Masada' een boeiende
serie, ondanks of dankzij het spel
van hoofdrolspeler Peter O'Toole,
want dat weet je met deze acteur
nooit (met Sir Laurence Olivier de
laatste jaren trouwens ook niet).
Eigenlijk denk ik dat O'Toole als
een malloot door zo'n serie heen
loopt, maar aan de andere kant is
het natuurlijk niet ondenkbaar dat
de Romeinse bevelhebber Silva ook
een halvegare was, dus dan zou er
juist weer sprake zijn van een na
tuurgetrouwe uitbeelding van zo'n
figuur. Wat me intussen het meeste
boeide in de vijfdelige serie (die
bijzonder veel geld gekost schijnt te
hebben, maar dat zag je er eigelijk
ook wel aan af), to as de historische
werkelijkheid waarvan was uitge
gaan.
Er zal wel een boef bij verzonnen
zijn, net als in de film 'Het Bittere
Kruid', maar bij een gebeurtenis
die zich negentien eeuwen geleden
afspeelde ben ik geneigd dat eerder
door de vingers te zien dan bij iets
dat zich nog geen halve eeuw gele
den afspeelde, temeer omdat de ge
schiedschrijving in die lang vervlo
gen jaren nog in de kinderschoenen
stond. Toch vind ik het al opmerke
lijk genoeg, dat de exacte datum
van de 'overgave' (15 april 73) ken
nelijk bekend is, evenals het aantal
belegerden dat zelfmoord pleegden
(circa 960). De Grote Winkler Prins
noemt deze getallen, en vertelt
voorts:
„Op aansporing van hun leider,
Eleazar ben Meir, verkozen zij de
dood door eigen hand boven de
overgave. Slechts twee vrouwen en
enige kinderen, die zich verstopt
hadden in een waterleiding, over
leefden dit bloedbad".
Hé, dat laatste kregen we niet te
zien, terwijl dat toch een extra dra
matisch aspect zou zijn geweest. Al
was het maar omdat er uit bleek
dat niet alle Zeloten liever dood
wilden dan onder het juk van de
romeinen door te gaan, zoals in
Guyana ook niet alle volgelingen
van Jim Jones zonder slag of stoot
de cyanide innamen. Of vonden de
makers dat die paar afvalligen
juist afbreuk deden aan hun dra
matische concept, waarin de he-
roiek van zo'n massale 'lemmin
gen-zelfmoord' alleen maar zou
werken als die ook 'totaal' was?
Ik las in de Grote Winkler Prins
ook nog, dat het door brand ver
woeste paleis een tijdlang bezet is
geweest door de Romeinen maar la
ter geheel werd vernield door een
aardbeving. Archeologen troffen in
de jaren zestig van deze eeuw in
derdaad de resten van het grote pa
leis van Herodes aan, met zijn
troonzaal, badhuis, magazijnen,
synagoge en waterreservoir. ^Zo
wel het grote publieke badhuis als
de mozaïekvloeren en fresco's ge
tuigen van een op deze onherberg
zame plaats niet verwachte weel
de".
„Behalve aardewerk, munten,
wapens en andere voorwerpen,
werd een 'mikweh' (een ritueel bad)
gevonden, geheel beantwoordend
aan de normen die rabbijnen had
den gesteld", schrijft de Grote
Winkler Prins. Tot de zogeheten
'Dode Zee-rollen' die sinds 1947 zijn
gevonden worden ook de hand
schriften gerekend die zo'n twintig
jaar geleden in het paleis van Her
odes werden ontdekt en afkomstig
waren van de Zeloten die tussen 70
en 73 na Christus door de Romei
nen werden belegerd. We mogen
dus terecht het gevoel hebben dat
we via de serie 'Masada' met de
tijdmachine televisie negentien
eeuwen zijn teruggevlogen in de
tijd'.
