Tamils verruilen
kerk voor pension
Nationale kankerregistratie
'Onderzoek operaties
buitenlandse vrouwen'
Co-assistenten AMC
dreigen met staking
Deetman wil opheffing
drie zeevaartscholen
Rijksweg en luchtruim
vrijgemaakt voor paus
DONDËRDAG 4 APRIL 1985
BINNENLAND
PAGINA 5
Vluchtelingen afgereisd naar Apeldoorn
AMSTERDAM (ANP/GPD) De 125 Tamils die afgelopen maandag hun toevlucht had
den gezocht in de Sint Nicolaaskerk in Amsterdam hebben gisteren de kerk verlaten.
Ongeveer 100 Tamils zijn gisteravond met twee bussen vertrokken naar een pension in
Apeldoorn. De overigen zijn vermoedelijk 'ondergedoken'. Deze groep heeft de kerk
verlaten en niets meer van zich laten horen.
De Tamils zeggen in een verklaring hem is afgevallen) zoveel mogelijk
de Nicolaaskerk "onder protest en rekening zal worden gehouden
gedwongen door de omstandighe- met hun eetgewoonten. De Tamils
den te verlaten en accepteren in krijgen verder vertrouwensperso-
Apeldoorn te worden ondege- nen die zorgen voor overleg met de
bracht". Zij doen in hun verklaring overheden.
een dringend beroep op de Tweede
Kamer om voo
dert de Kamer
situatie te mogen verduidelijken.
Tegen vijf uur gistermiddag
april (dan verga- werd het duidelijk dat de Tamils
de Tamils) hun zich bij het vertrek naar Apeldoorn
zouden neerleggen. Maar op dat
heb enkele momenten echt ge
dacht dat onze paasvieringen in de
knel zouden komen, als er voor de
ze mensen geen oplossing gevon
den zou worden. Voordat de Ta-
DEN HAAG (GPD) - Er moet een
onderzoek komen naar onvrijwilli
ge sterilisatie en baarmoederopera
ties bij buitenlandse vrouwen. Het
PvdA-Tweede Kamerlid mevrouw
Müller-Van Ast wil deze zaak in de
Tweede Kamer aan de orde stellen
naar aanleiding van het VARA-ra-
dioprogramma 'Hoor Haar'. In die
uitzending kwam gisteren een aan
tal buitenlandse vrouwen aan het
woord, die zonder hun toestem
ming waren gesteriliseerd of bij
wie de baarmoeder was verwij
derd. In een aantal gevallen was
hun niet duidelijk geworden welke
ingreep hen te wachten stond, om
dat de arts geen gebruik had ge
maakt van een tolk via een tele
foon.
Müller-Van Ast wil daarom dat
kentelefoon door artsen wordt ge
bruikt. De Tweede Kamer heeft
zich destijds sterk gemaakt voor
het instellen van de tolkentelefoon,
omdat bleek dat veel buitenlan
ders anders niet begrijpen wat de
arts precies bedoelt.
leerd worden of dat hun baarmoe
der wordt verwijderd zonder dat ze
precies weten wat voor ingreep
hen te wachten staat. Sival heeft in
opdracht van het ministerie van
WVC een onderzoek naar dit pro
bleem gedaan. De resultaten daar
van worden binnenkort gepubli
ceerd.
Volgens haar is het niet zo dat
vrouwen echt geheel onvrijwillig
worden gesteriliseerd. Maar artsen
realiseren zich onvoldoende hoe
belangrijk vruchtbaarheid in de is
lam is: „Als vrouwen zeggen dat i
moeten met zulke psychosomati
sche problemen en besluiten dan
maar te opereren, terwijl daar me
disch geen noodzaak voor is. De
klachten blijken na de operatie
niet verdwenen te zijn en de vrouw
zit dan bovendien met het pro
bleem dat ze geen kinderen kan
krijgen.
„Dat wordt mede bevorderd
door de wijze waarop specialisten
machtspositie in het gezin. Een ste- worden betaald. Vooral in de klei-
rilisatie wordt vaak uitgevoerd sa- nere ziekenhuizen moet er produc-
men met een abortus of een kei- tie worden gemaakt, dat wil zeggen
zersnee. Dat zijn nu juist situaties dat er ingrepen moeten worden ge
snel zullen zeggen daan, want de arts wordt per han
deling betaald. Een baarmoeder-
operatie is een ingreep, aan praten
de vrouw vaak in gevaar en dan zal over problemen verdient hij niet",
de man bevestigen dat hij dat ook
niet meer wil. Maar zoiets is geen Volgens Wil Verhoeven, woord-
doordachte uitspraak of beslis- voerster van het Bureau Voorhch-
sing".
Ook bij Nederlandse
speelt het probleem van onvrijwil
lige en vooral overbodige baarmoe-
Volgens de Turks-sprekende gy-
nooit meer kinderen willen, wordt deroperaties. Volgens Sival komt
dat begrepen als een sterilatiever- dat probleem onder buitenlandse
zoek. Terwijl voor islamitische vrouwen meer voor, omdat zij hun
vrouwen de vruchtbaarheid heel problemen vaak vertalen in licha-
belangrijk is, ook als ze geen kin- melijke klachten, zoals buikklach-
deren
De Tamils waren maandag door moment vertikte de gemeente Am-
de gemeente uit de sleep-in aan de sterdam het om voor de zoveelste
Mauritskade gehaald. Dit gebouw keer weer bussen te laten voorrij-
doet vanaf Pasen weer dienst als den. Opnieuw dreigde de situatie
goedkoop hotel voor toeristen. De kritiek te worden,
Tamils (vluchtelingen uit Sri Lan- kwamen de bussen
ka) verbleven eerst in brandge
vaarlijke en dure pensions
hoofdstad,
tenslotte
toch.
Tegen negen uur gisteravond
de vertrokken rond de 100 Tamils
richting Apeldoorn. Een zichtbaar
Het was de bedoeling dat de opgeluchte pastoor Zuidgeest
groep Tamils dinsdag al zou door
reizen naar pensions in Apeldoorn
en Arnhem, maarzij weigerden. Zij
wilden eerst meer weten over hun
nieuwe verblijf in Apeldoorn en
eisten als politiek vluchteling be
handeld te worden.
Een delegatie van Tamils en de
Vereniging Vluchtelingenhulp Ne- ARNHEM (GPD) - Het terrein
de Nicolaaskerk achterlatend. "Ik
Terrein Arnhemse
gasfabriek vervuild
derland besloot samen met een ca
meraploeg van de VARA de situa
tie in Apeldoor en Arnhem te be
kijken. Dinsdagavond laat konden
de Tamils in de Nicolaaskerk de
beelden bekijken. Over Apeldoorn
was men zelfs gematigd enthou
siast. Maar tegen middernacht, ter
wijl de bussen al gereed stonden
om de Tamils weg te brengen,
wordt er door de groep toch beslo
ten niet te gaan.
Opnieuw werd de nacht in de
kerk doorgebracht. Gisteren werd
door de Tamils de hele dag gedis
cussieerd over de zakgeldregeling,
het feit dat ze niet als politieke
vluchtelingen worden beschouwd
en de onzekerheid over de situatie
in de nieuwe pensions. De door het
ministerie van WVC opgestelde re
geling voor de Tamils komt in
hoofdzaak neer op een zakgeldre
geling van 95,65 gulden per maand.
De noodzakelijke levenbehoeften
(huisvesting, kleding, voedsel)
worden door het rijk betaald.
Aan hun eisen is gisteren nauwe
lijks tegemoet gekomen. Wel werd
toegezegd dat in Apeldoorn (Arn-
voormalige gasfabriek
Gelderse gemeente Arnhem is ern
stig vervuild door onder meer cya-
nidelood en fenol. Ook het grond
water is zwaar verontreinigd. Dat
heeft een onderzoek van de Heide-
mij uitgewezen. De gemeente Arn
hem houdt er ernstig rekening mee
dat de ongeveer 20.000 kubieke
meter grond zal moeten worden af
gegraven.
Met de sanering is, inclusief het
reinigen van het grondwater, een
bedrag van ruim 10 miljoen gulden
gemoeid. Het merendeel van de
kosten zal door het ministerie van
VROM worden betaald, maar het
gemeentebestuur van Arnhem
houdt er ernstig rekening mee ze
ker een miljoen gulden te moeten
opbrengen voor de sanering, aldus
een woordvoerder gisteravond.
De gemeente voert inmiddels
scherpe controle uit op de drink
watervoorziening van de aanpalen
de wijk Rijnwijk. Maar volgens een
woordvoerder heeft onderzoek uit
gewezen dat er van verontreiniging
vooralsnog geen sprake is.
willen. Dat is hun ten. Artsen weten niet wat ze
ting Gezondheidszorg Buitenlan
ders, spelen communicatieproble
men een belangrijke rol bij de pro
blemen. De tolkentelefoon wordt
door heel veel artsen niet gebruikt
en vertalen gaat nog steeds via
man of kind. Als een arts dan pro
beert uit te leggen wat hij precies
wi doen, knikt de 'tolk' toestem
mend zonder precies te weten waar
het over gaat.
de autoriteiten gisteren i
De co-assistenten voerden giste
ren enige tijd op luidruchtige wijze
actie bij het AMC om hun eisen
kracht bij te zetten. De directie
heeft de co-assistenten gezegd dat
de beslissing niet wordt terugge
draaid. Het gaat om een bezuini
ging van 40.000 gulden per jaar, al
dus Hovens.
Co-assistenten zijn medische
studenten in de zogenoemde post
doctorale fase. Zij doen in die pe-
riode praktijkervaring op met
YervuilingNoordzee
een infuus.
AMSTERDAM (ANP) - De twee
honderd co-assistenten in het Aca
demisch Medisch Centrum van de
Universiteit van Amsterdam zijn
boos over het afschaffen door de
directie van hun maaltijdvergoe
ding van vijf gulden per dag. Zij
prikken volgende week uit protest
geen bloed meer. Mogelijk worden
nog meer werkzaamheden ge
staakt, aldus woordvoerder Hans
Hovens.
AMSTERDAM (GPD) - De
milieuorganisatie Greenpeace
vindt dat de overheid op zeer korte
termijn stappen moet ondernemen
tegen de toenemende vervuiling
van de Noordzee. De gevolgen van
zware metalen in het zeewater voor
de visstand beginnen zich ook voor
de Nederlandse kust duidelijk af te
tekenen.
Voor de kust van Zuid-Holland
is 20 procent van de gevangen bot
ziek en voor de Belgische kust «s 5
procent van deze platvissoort aan
getast door uitwendige aandoenin
gen. Met andere, meer commercië
le vissoorten als schol, tong en ka
beljauw, is het nog redelijk goed
gesteld.
Het AMC heeft de maaltijdver
goeding afgeschaft als „onderdeel
van een pakket bezuinigingen
waarmee een nog grotere afbouw
van arbeidsplaatsen kan worden
voorkomen", aldus een woord
voerder van het ziekenhuis. Hij
wees erop dat in geen enkel univer
siteitsziekenhuis maaltijdvergoe
dingen meer aan deze groep stu
denten worden verstrekt.
Het besluit treft overigens niet
alleen de co-assistenten. Ook de as
sistenten in de opleiding tot spe
cialist moeten voortaan hun eten
geheel zelf betalen. Deze laatste
groep is echter in vaste dienst bij
het AMC. De co-assistenten lopen
slechts stage.
Hasjvangsten
ter waarde van
miljoenen
DORDRECHT (ANP) - De
rijkspolitie in het district Dor
drecht heeft gisteren in een
loods in het Noordbrabantse
Bosschenhoofd een grote hoe
veelheid marihuana en hasj
aangetroffen. De partij was
voor een deel verstopt in de bo
venbladen van tafels, die daar
speciaal voor waren geprepa
reerd.
Een woordvoerder van de
rijkspolitie kon nog niet zeggen
om welke hoeveelheid het pre
cies gaat, maar hij verwacht dat
de part\j een waarde zal hebben
van zeker 10 mihoen gulden. In
verband met deze vondst zijn
acht personen aangehouden.
In een loods op het industrie
terrein van Papendrecht werd
eveneens een grote hoeveel
heid hasj in beslag genomen.
De partij was verstopt in 300
balen talkpoeder en vertegen
woordigt een verkoopwaarde
van zes miljoen gulden. De par
tij werd vanuit India per schip
in Antwerpen aangevoerd en
vervolgens in een container op
een vrachtauto naar een loods
in Papendrecht gebracht. In
middels zijn vijf personen aan
gehouden.
DEN HAAG (ANP) - Minister 1985/86, mogen zij geen studenten
Deetman (onderwijs en weten- meer inschrijven. Voor de overige
schappen) wil de opleidingen tot zeevaartopleidingen mag maar een
stuurman en scheepswerktuigkun- beperkt aantal studenten worden
dige in Delfzijl, Den Helder en ingeschreven.
Utrecht in 1987 opheffen. Met in- Het aantal stageplaatsen voor
gang van het komend studiejaar, studenten van zeevaartscholen is
de laatste jaren sterk afgenomen.
De stage (een jaar op zee) is een es
sentieel onderdeel van de studie.
Ook een blijvende beperking van
het aantal studenten, oorspronke
lijk bedoeld voor een jaar, zou vol
gens Deetman geen soelaas bie
den. Immers ook de vooruitzichten
op een stageplaats zijn blijvend
slecht.
Volgens een woordvoerder gaat
de minister op korte termijn praten
met de sectie Hoger Nautisch On
derwijs van de HBO-Raad ën met
de besturen van de opleidingen.
OUDE MOLEN - Door een particu
liere stichting is een nationale red
dingsactie gelanceerd voor behoud
van de ongeveer 300 jaar oude
houtzaagmolen „Mijn genoegen"
in het Nederlands Openluchtmu
seum in Arnhem. De molen staat
op instorten. Voor de restauratie is
naar schatting 600.000 gulden no
dig. Stichtingsvoorzitter Dulmers
wijst erop dat de molen een zeld
zaam exemplaar is, waarvan er nog
maar vier te vinden zijn in ons
land.
BEEK/MAASTRICHT (GPD) - Om paus Johannes Paulus II voor
mogelijk onheil vanuit de lucht te beschermen, zal tijdens diens
bezoek aan Maastricht en Beek op dinsdag 14 mei een vliegverbod
in het Limburgse luchtruim gelden. Het verbod gaat in om zeven
uur 's morgens en duurt tot half vijf in de middag. Het verbod
geldt niet voor de rijkspolitie die met vliegtuigen en helikopters
het luchtruim zal bewaken.
De zestien kilomter lange autonsnelweg van Maastricht naar
Heerlen wordt in beide richtingen voor alle verkeer afgesloten. De
snelweg zal dan dienst doen als parkeerterrein tijdens de pausmis,
die 14 mei op het vliegveld Beek wordt opgedragen. Dat is giste
ren bekend gemaakt door het regionale comité dat het pausbezoek
voorbereidt.
De veiligheid van de paus kost heel wat kopzorg. Een groep van
50, uit verschillende arrestatieteams van de rijkspolitie gerecru-
teerde lijfwachten zal.de paus tijdens diens hele bezoek aan Ne
derland bescherming moeten bieden. De paus zelf neemt uit Ro
me ook nog een kleine staf veiligheidsagenten mee.
In Zuid-Limburg zijn op de 14e mei enkele duizenden politie
mensen in het geweer om openbare orde en veiligheid - ook op de
wegen - zoveel mogelijk te garanderen. Op de luchthaven in Beek
worden 1400 politiemensen ingezet. De kosten van de gigantische
organisatie worden goeddeels uit de rijkskas betaald.
Honderden bussen zullen op 14 mei over Limburgse wegen tien
duizenden mensen naar de binnenstad van Maastricht en naar het
'pausterrein' op de luchthaven in Beek brengen. Alleen al voor de
aanvoer van in 400 Limburgse parochies gerecruteerde bezoekers
zijn 400 bussen nodig. Daarbij komen nog eens honderden bussen
die nodig zijn voor de pendeldiensten vanaf de voor parkeren ge
reserveerde autowegen en voor aanvoer van bezoekers uit andere
delen van het land en uit het aangrenzende buitenland.
Behalve over de weg zullen ook veel mensen met de trein naar
Limburg komen. De Nederlandse Spoorwegen zetten extra reizi
gerscapaciteit naar Limburg in. Er wordt nu rekening gehouden
met een aantal bezoekers dat ligt tussen de 100.000 en 200.000.
Al 's nachts om twee uur komen de eerste bezoekers. Dat is een
groep jongeren die vanuit Valkenburg een fakkelvoettocht naar
Beek onderneemt. De verantwoordelijke autoriteiten raden ieder
een aan niet veel later op de luchthaven aanwezig te zijn. Vanaf zes
uur is er een stemmig voorprogramma met onder andere passie
spelen.
Limburg is de enige plaats in Nederland waar het pausbezoek
een grootschalig karakter krijgt. Vooral de eucharistieviering op
de luchthaven wordt door verwachte toeloop van grote aantallen
mensen uit de buurlanden België en West-Duitsland een interna
tionale manifestatie.
Een brandende vraag blijft natuurlijk wat te doen met vrolijke
bezoekers, die de hit 'Popie Jopie' willen aanheffen of op andere
niets verhullende wijze met deze oneerbiedige aanduiding van
hun aanhankelijkheid blijk willen geven. „De tolerantiegrenzen
zijn eigenlijk nog niet helemaal vastgesteld", aldus politiewoord
voerder kolonel Schaafsma.
ADVERTENTIE
TRANSPORTWAGENS - De rijks
politie in Zeeland wil dat er een
einde komt aan het vallen van
gloednieuwe personenauto's van
transportwagens. Het komt in Zee
land bijna dagelijks voor dat tij
dens transporten van en naar de
haven van Vlissingen auto's van
zo'n transportwagen losschieten
en op de rijweg terecht komen.
Gisteren heeft de rijkspolitie 25
van deze transporten gecontro
leerd.
GRONINGEN (GPD) - Het ziet er
naar uit dat ook in ons land einde
lijk een nationale kankerregistratie
van de grond komt. Er is enkele ja
ren gewerkt aan een opzet, waarbij
de bescherming van de persoonlij
ke levenssfeer van patiënten is ge
waarborgd is.
Nu wordt alleen nog
onderhandeld over de betaling van
de kosten, waarbij staatssecretaris
Van der Reijden (WVC) akkoord
moet gaan met een kleine verho
ging van de verpleegprijs. Neder
land is het enige westerse land, dat
nog geen kankerregistratie heeft.
In de jaren zestig zijn voor het
eerst plannen gemaakt voor een
Nederlandse kankerregistratie. De
waarde van zo'n registratie stond
ook toen buiten kijf: alleen met
zo'n registratie is epidemiologisch
onderzoek mogelijk naar het voor
komen van de verschillende soor
ten van kanker, kunnen kanker-
veroorzakende (maatschappelijke)
factoren worden opgespoord, kun
nen risicogroepen worden aange
duid, kunnen behandelingsmetho
den op hun effecten worden bestu
deerd en kunnen in een aantal ge
vallen misschien preventieve
maatregelen worden genomen. De
plannen werden nooit uitgevoerd:
het probleem van de bescherming
van de persoonlijke levenssfeer
van de patiënt leek onoplosbaar.
Bij de behandeling van de begro
ting van volksgezondheid 1982
drong de Tweede Kamer opnieuw
aan op het opzetten van een lande
lijke kankerregistratie. Er vond op
27 mei 1982 een ronde-tafelconfe
rentie van alle betrokkenen onder
leiding van de directeur-generaal
van de volksgezondheid plaats in
Duindigt bij Wassenaar en dat leid
de tot de instelling van een werk
groep. Die werkgroep ontwierp
een structuur voor een kankerregi
stratie, waarmee alle betrokkenen
akkoord konden gaan.
Gekozen is voor een registratie
van alle nieuwe patiënten met kan
ker (geschat op 50.000 per jaar)
door de acht regionale Integrale
Kankercentra. Alleen de regio Sal-
land, IJsselstreek en Twente wor
den nog niet door zo'n centrum be
streken, maar daaraan wordt ge
werkt. De kankercentra geven de
verzamelde informatie door aan de
stichting Landelijk Overleg Kan
kercentra (LOK), maar zonder de
namen van de patiënten.
De patiënt wordt onherkenbaar
gemaakt via een nummer, dat
wordt gemaakt en beheerd door
een aparte stichting in een „natio
nale sleutelkluis" om indien nodig
informatie en patient dte kunnen
koppelen. De Stichting Informatie
centrum voor de Gezondheidszorg
(SIG) bundelt de gegevens: een
raad voor de kankerregistratie sti
muleert het onderzoek.
Jaarlijks
worden de jaarcijfers in een boek
gepubliceerd; ook het maken van
„kankeratlassen", die de geografi
sche spreiding van de verschillen
de kankers weergeven, wordt
straks mogelijk.
De samenwerking tussen de ver
schillende kankerinstellingen is
vastgelegd in uitvoerige reglemen
ten. Daarin zijn ook de rechten van
de patiënt opgenomen. Zo dient ie
dere kankerpatiënt te worden gein-
formeerd over het bestaan van de
registratie, kan hij opname daarin
van gegevens verbieden, heeft hij
recht op inzage in de over hem op
genomen gegevens en kan hij ge
gevens laten vernietigen. Hij heeft
bovendien recht kennis te nemen
van het gebruik dat van de gege
vens wordt gemaakt.
NAAR AANLEIDING VAN DE
VERNIEUWING
VAN SCHOENHANDEL
PAANAKKER IN LEIDEN
werd het volgende telegram van
SCHOENFABRIEK H. GREVE B.V.
uit Waalwijk ontvangen.
Hartelijk Geluk gewenst met Uw
prachtige verbouwing. Onze schoenen
zullen in Uw vernieuwde zaak op de
juiste manier gepresenteerd kunnen
worden. U weet dat kwaliteit bij ons op
de eerste plaats komt en deze komt pas
goed tot zijn recht als deze kwaliteit
zéér vakkundig verkocht wordt.
Wij weten dat dat Uw streven is en
daarin wensen wij U veel suksesü
Kees Greve
Éh, misschien kent U schoenhandel Paanakker in Leiden nog niet, komt
U dan gewoon vrijblijvend eens even langs dan kunt U gelijk de nieuwe
„Greve" kollektie even bekijken!
Maarsmansteeg 12 Leiden Tel. 071-12 05 66
PAANAKKER
8 CO LEIDEN
