Gevangenen naar
Israël gebracht
NETEVEN ANDERS
UITDAGEN.
149,75
'Afghaanse leider
praat met Russen'
'Russen al heel ver met ruimtewapens'
Sji'iten ten dele vrijgelaten
Chileense
artiesten
opgepakt
VS: 2800 min.
voor Afrika
Ook steun voor Nimeiri
'Weer executies in Suriname'
FINANCIAL TIMES
I WOENSDAG 3 APRIL 1985
BUITENLAND
PAGINA 7
JOHANNESBURG - Een zestigja
rige blanke boer, Daniel Pretorius,
en zijn twee zoons van 22 en 16 zijn
vrijgesproken van schuld aan de
dood van een 25-jarige zwarte ar
beider. De drie hadden het slacht
offer een nacht lang opgesloten in
een stalen reservoir, omdat ze hem
van veediefstal verdachten.
geld terugkerende veediefstallen
TEL AVIV Het Israëlische leger heeft gisteren 1.200 sji'itische gevangenen van het in de omgeving. Ze namen hem
kamp Ansar in Zuid-Libanon overgebracht naar strafinrichtingen in Israël. Daarnaast 'vrijwillig' mee naar hun eigen
zullen vandaag 600 in Ansar gedetineerde sji'iten worden vrijgelaten. De maatregel past boerder'J-
in het plan versneld uit Zuid-Libanon weg te trekken.
door
Ruud de Wit
Op 12 december 1982 werd de
zwarte arbeider, Seven Phuti, door
de twee zoons betrapt op het erf
van een buurman. De jongens, die
beiden gewapend waren met een
geweer, verdachten Phuti ervan
verantwoordelik te zijn voor gere-
Klasse-justitie
in Zuid-Afrika
Bij aankomst op het erf van boer
Pretorius werd, tenminste volgens
de verklaringen van de verdach
ten, Phuti in een ijzeren tank van 4
bij 2 meter gestopt. De bovenkant
van deze tank was afgesloten met
stalen pijpen. De volgende dag
werd Phuti echter dood uit de tank
gehaald. De erbij geroepen plaatse
lijke dokter constateerde dat Phuti
overleden was ten gevolge van een
nekverwonding, waarschijnlijk
een gebroken nek.
Dit ondanks het feit, dat er geen
getuigen waren. Ook heeft het hof
geen onderzoek laten instellen
naar de wijze, waarop Phuti dan
wel om het leven zou zijn geko-
Het hof ging zelfs verder. De
rechter bepaalde, dat de dood van
Phuti niet te wijten was aan on
zorgvuldig gedrag van de drie
blanken. Het was hun goed recht
om Phuti een tijdje vast te houden.
Als privé-persoon was boer Preto
rius zelfs gerechtigd Phuti op te
sluiten, tenminste als hij ervan
overtuigd was dat Phuti een vee
dief was en mits hij de bedoeling
had Phuti daarna aan de politie
SANTIAGO (AP/AFP) - Enkele
vooraanstaande Chileense acteurs
zjjn gisteren een paar uur door de
politie vastgehouden, nadat zij
hadden geprobeerd een demon-
over te dragen. Volgens de rechter stratie te houden uit solidariteit
was het ook duidelijk, dat Phuti met een collega, wiens zoon i
vrijwillig met de twee zoons was weekeinde
De drie blanken werden echter meegegaan, daarbij welvoeglijk moord.
i door vergeten(je) de zoons gewa-
schuld. De rechter volstond met pend waren en dus misschien ook
hun getuigenis, dat Phuti nog leef- enige dwang op hem uitgeoefend
de toen zij hem in de tank stopten. zouden kunnen hebben.
Het gevangentransport ging met
grootscheepse veiligheidsmaatre
gelen gepaard. De gevangenen wa
ren geblinddoekt en armen en be
nen waren vastgebonden. In ge
blindeerde bussen, begeleid door
zwaarbewapende militaren en
pantserrupsvoertuigen werden de
door
Taco Slagter
van „terroristische" activiteiten
verdachte Zuidlibanezen naar on
bekende bestemming in Israël ver
voerd.
Ansar ligt tussen de rivieren Li-
tani en Zaharani en zal de komen
de weken worden ontruimd. Chef
van de generale staf van het Israëli
sche leger Levy zei gisteravond in
een radiointerview dat het aanhou
den van het gevangenenkamp een
dwingende reden voor Israël zou
betekenen de terugtrekking te ver
tragen. „Maar dat willen we niet",
aldus de opperbevelhebber.
Een deel van de gedetineerden is
de afgelopen maanden bij de zoge
naamde „veiligheidsoperaties" in
sji'itische dorpen opgepakt. De ij-
zeren-vuistpolitiek van Israël ge
bood om dorpelingen al bij de min
ste verdenking van guerrilla-acti-
vieiten op te pakken.
Verassend was het dat Israël 600
sji'iten de vrijheid wil teruggeven.
Als verklaring voor de onverwach
te stap noemde een legerwoord-
voerder twee redenen: deze sji'iten
worden weliswaar van medeplich
tigheid aan „terreur" verdacht,
maar uit onderzoek zou zijn geble
ken dat deze groep daaraan niet
daadwerkelijk heeft deelgenomen.
Ten tweede wil Israël met deze ges-
ISLAMABAD/NEW DELHI (DPA/ manschappen en -materieel heeft
Rtr) - De nog jeugdige maar al le- vorige maand
Afghaanse islamiti
sche verzetsleider Ahmed Sjah
Massoed zou volgens geruchten in
de Afghaanse hoofdstad Kaboel
met de Russen onderhandelen
over een staakt-het-vuren. In 1983
werd ook een tijdelijk bestand be
reikt.
Berichten over felle strijd in Af
ghanistan zijn legio. Naar uit diplo
matieke bron in India en Pakistan
wordt vernomen concentreren de
gevechten zich rond de strategi
sche Pansjirvallei op 160 km ten vestigen.
schoonmaakoperatie uitgevoerd in
het gebied Koh-i-Safi, waar guerril
lastrijders de aanvoerroute naar de
vallei verdedigden.
Massoed is de commandant van
de guerrillastrijders in de vallei.
Hij heeft verklaard dat zijn man
nen op 23 maart een groot Rus
sisch konvooi hebben gebombar
deerd, waarbij zij meer dan 400
Russische en Afghaanse soldaten
doodden. Maar diplomaten in Isla
mabad konden de aanval niet be
noorden van de hoofdstad Kaboel.
Een grote hoeveelheid Russische
Buitenland kort
Driehonderd SS'-20
Van de ruim vierhonderd SS-20
raketten heeft de Sowjet-Unie er
tegenover de Europese NAVO-lan-
den minder dan driehonderd opge
steld. De andere staan gericht op
China en Japan. Dat schrijft het
Pentagon over de militaire kracht
van de Sowjet-Unie. Er zouden re
cent enige verschuivingen zijn op
getreden in het aantal SS 20-raket-
ten, vanwege de voorbereiding van
de plaatsing van nieuwe interconti
nentale SS-X-25 raketten. Het Pen
tagon verwacht echter geen ver
mindering van de SS-20-strijd-
macht. Omdat de lanceerinstallatie
van de SS-20 meerdere keren ge
bruikt kan worden, zo stelt het rap
port, kunnen extra raketten wor
den opgeslagen. Verder zouden in
het westen van de Sowjet-Unie nog
120 SS-4 raketten staan. Ook zou
de Sowjet-Unie werken aan een ge
moderniseerde versie van de SS-
20.
Mafia
Bij een bomaanslag op Sicilië
zijn gisteren drie mensen om het
leven gekomen en zes anderen ge
wond geraakt. Een van de gewon
den was rechter Carlo Palermo, te
gen wie de aanslag was gericht. Pa
lermo leidt het onderzoek naar een
internationale drug- en wapen
smokkelbende. De politie ver
moedde dat de mafia de hand heeft
gehad in de aanslag.
De aanslag werd gepleegd met
200 tot 300 kilo dynamiet die in een
geparkeerde auto was geplaatst en
van afstand tot ontploffing werd
gebracht op het moment dat rech
ter Palermo in een gepantserde au
to voorbij reed.
Neergestort
In het noorden van Duitsland is
gisteren een Alpha-straaljager van
de Westduitse luchtmacht neerge
stort. De piloot en boordwerktuig
kundige konden zich per parachu
te in veiligheid stellen. Het vlieg
tuig kwam neer in een weiland.
Uit westerse diplomatieke bron
is gemeld dat Afghaanse verzets
strijders op 9 maart het militaire
vliegveld van Bagram, op ongeveer
100 km ten noorden van Kaboel,
hebben aangevallen. Hierbij zou
den 35 Russen zijn gedood en vijf
MiG-gevechtsvliegtuigen zijn ver
nield.
Al een maand geleden zijn uit de
Pansjirvallei zware gevechten ge
meld, waarbij het islamitische ver
zet 17 Sowjet- en 30 Afghaanse sol
daten gedood zou hebben. Twaalf
Sowjetsoldaten zouden gevangen
genomen zijn.
Ook in de zuidoostelijke steden
Ghazni en Kandahar zijn volgens
diplomaten in Islamabad zware ge
vechten geleverd. Meer dan 20 Af
ghaanse en verscheidene Sowjet-
te een gebaar van goede wil maken
naar de vijandig gezinde sji'itische
bevolking in Zuid-Libanon, om op
die manier het vertrouwen weer te
rug te winnen, aldus de leger-
woordvoerder.
In Israël en daarbuiten is forse
kritiek hoorbaar over de manoeu
vre. Het Israëlische leger weigert
namelijk de sji'iten, die nog voor
onbepaalde tijd worden vastge
houden, als krijgsgevangenen te
beschouwen. Omdat Zuid-Liba
non door Jeruzalem niet officieel
tot bezet gebied is verklaard, kan
naar het inzicht van de Israëlische
regering de status van krijgsgevan
genen aan deze gedetineerden niet
worden toegekend. Volgens een le-
gerwoordvoerder hebben deze
mannen wel persooonlijke aansla
gen op Israëlische patrouilles ge
pleegd en vormen zij om die reden
nog steeds een gevaar voor de vei
ligheid van de Israëlische man
schappen in Libanon.
Maar Amnesty International
heeft vanuit Londen een brief ge
stuurd naar premier Simon Peres
van Israël met de vraag wat de ge
vangenen nog meer te wachten
staat. Amnesty meent dat Israël
zich moet houden aan de bepalin
gen voor de behandeling van
krijgsgevangenen, zoals die zijn
vastgelegd in de conventies van
Genève.
Hoewel Peres hierop nog geen
antwoord heeft gegeven, is het dui
delijk geworden uit verklaringen
van generaal Levy dat de toekomst
van de gevangenen onbestendig is.
Hun vrijlating zal volgens de staf
chef afhangen van de situatie die
zal ontstaan na de volledige terug
trekking van Israël uit Zuid-Liba
non. Met andere woorden: houdt
de sji'itische bevolking zich koest
en volgen er geen aanvallen op Is
raëlisch grondgebied, dan hebben
de gedetineerden een kans naar
huis te mogen terugkeren. De ge
vangen sji'iten zijn feitelijk gegij
zelden zonder officiële status, met
wie Israël een geweldloze opstel
ling van de Zuidlibanese bevol
king wil afdwingen.
Niettemin hebben zowel het le
ger als minister van defensie Rabin
verzekerd dat de gevangenen een
behandeling zullen krijgen die ge
lijk staat aan datgene wat in de
conventies van Genève is voorge
schreven.
- Met ons bloed, met ons leven verdedigen wij de revolutie, aldus de tekst op de spandoeken die gisteren werden
meegedragen tijdens een demonstratie in de Soedanese hoofdstad Kartoem, dat de afgelopen dagen door stakin
gen is opgeschrikt. Deze actie was bedoeld om steun te betuigen aan president Nimeiri, die met tal van prijsver
hogingen tot de stakingen aanleiding gaf. (foto AP)
Een advocaat van de acteurs-
bond, Jose Guzman, zei dat op drie
na alle arrestanten waren vrijgela
ten, nadat proces-verbaal was op
gemaakt wegens hindering van het
verkeer. Zij zullen waarschijnlijk
slechts een boete krijgen, aldus
Guzman.
Guzman en de acteursbond ver
klaarden dat in totaal 81 mensen
waren opgepakt, onder wie enke
len van de meest populaire acteurs
en actrices in Chili. Guzman vertel
de dat de oproerpolitie optrad toen
de acteurs, van wie sommigen
langzaam in hun auto reden en an
deren liepen, probeerden naar het
centrum van Santiago te trekken,
om hun solidariteit te betuigen met
Roberto Parada, een populaire ac
teur, wiens zoon Jose Manuel Para-
da, met twee anderen in het week
einde is ontvoerd en vermoord.
De artiesten eisten opheldering
over de moord op de drie tegen
standers van het militaire bewind,
die zaterdag met doorgesneden ke
len werden gevonden in een bui
tenwijk van Santiago.
Schildpadden op
Galapagos gered
QUITO (Rtr/AP) - De plannen
om 600 reuzenschildpadden
per luchtbrug van het eiland
Isabela van de Galapagosgroep
naar elders over te brengen,
gaan niet door, nu het gevaar
dat de kreupelhoutbranden
vormden, voorlopig is igewe-
ken.
Aanvankelijk had men het
voornemen de maximaal 300
kilo zware dieren naar veiliger
oorden op de Galapagoseilan-
den over te brengen omdat de
branden, die zich over 35.000
hectare uitstrekken, naderbij
kwamen. Nu een een 13 km lan
ge brandgang is aangelegd,
waardoor de schildpadden zich
zelf kunnen verplaatsen, is het
evacuatieplan geschrapt. Drie
kwart van het vuur is inmid
dels onder controle.
WASHINGTON <Rtr./DPA) - Het
Amerikaanse Congres heeft giste
ren goedkeuring gehecht aan een
voorstel om in 1985 ruim 2800 mil-
De'nte^e SoedarTese'vice-presi-
KARTOEM (AFP/UPI) - Twee tes en openbare geseling,
drieduizend mensen hebben in de De nieuwe Soedanese v
Soedanese hoofdstad Kartoem met dent, Al Rashid Al-Taher Bakr, las
een optocht steun betuigd aan het de demonstranten een boodschap
bewind van president Gaafar Ni- voor van Nimeiri, die momenteel
meiri. De betoging voor de rege- in Washington is Daarin vroeg de voorstei i
ring was georganiseerd door de re- president de bevolking zich teweer
gerende eenheidspartij Soedanese te stellen tegen „acties die de stabij èen bedrag
Socialistische Unie (USS).
De steunbetuiging voor presi
dent Nimeiri kwam na drie dagen
van rellen die vorige week in het
hele land uitbraken naar aanlei
ding van een serie prijsverhogin
gen voor brood, graan, benzine en
andere levensbehoeften. By de rel
len zijn ten minste vijf mensen om
gekomen, werden tientallen ge
wond en ruim tweeduizend men
sen gearresteerd. Volgens het Soe
danese nieuwsagentschap zyn
reeds 800 mensen berecht voor
hun aandeel in de onrust, uitmon
dend in straffen variërend van zes
maanden gevangenisstraf tot boe-
strijding van de honger in Afrika.
Het voorstel werd in het Huis van
u, van «..««li Illwlwclltccl Afgevaardigden aangenomen met
Washington is. Daarin vroeg de 4°S^?,^r1c^0S1temmen
- -"or,rofo1 "'as een compromis
het Congres, die
3500 miljoen gul
den hadden genoemd, en president
liteit en de veiligheid in het land
bedreigen". De betogers scandeer-
UCU1C1RC1I L/C UCIUECIS SLÖHUCC1- TJ
den leuzen tegen de „moslim-broe- ^gan, die met verder wilde gaan
derschap", communisten en baat- 830/niljoen gulden.
histen, die er door de autoriteiten
van worden beschuldigd tot de on
rust te hebben aangezet.
Het grootste deel van de hulp i
bestemd voor Ethiopië, Soedan e
Tsjaad.
ADVERTENTIE
Oversized blazer
in katoenen jacquard
in geel, zalm en wit.
soldaten zyn vorige maand omge
komen bij een gezamenlijke
schoonmaakoperatie van leger
ADVERTENTIE
recente gevallen in onderzoek ge
nomen. Daaronder is de mysterieu
ze dood van de 25-jarige Surinaam
se beroepsmilitair John Barrow.
ROTTERDAM (GPD) - In Surina
me hebben de afgelopen maanden
nieuwe executies plaats gehad van
tegenstanders van legerleider Bou-
terse. Dat sterke vermoeden heeft;
de in ons land gevestigde Bevry-
dingsraad van Suriname uitge- do-opleiding in Brazilië heeft ge-
politie in de Logarvallei ten zuiden sproken. Volgens die raad, onder volgd, had vorige week zondag nog
van Kaboel. leiding van de Surinaamse oud- een bezoek gebracht aan zyn moe
premier Chin A Sen, zouden zeker der. Een uur na terugkeer in de ka-
vier, maar mogelijk zelfs zes mili- zerne zou hij zelfmoord hebben ge-
tairen die zich van Bouterse heb- pleegd. Familieleden ontdekten
ben afgewend, zonder enige vorm echter vijf schotwonden in zyn
van proces zyn doodgeschoten. buik. Kort voor de dood van Bar-
- row kwam een andere beroepsmili-
In Suriname zelf wordt officieel tair, Oscar H. Kluis, onder ondui-
de dood van slechts twee militai- delyke omstandigheden om het le-
De Bevrijdingsraad hield voor
heen kantoor in een gebouw in
Rijswijk, waar kort geleden drie le
den van een muziekgroep door on
bekenden werden dood geschoten.
Barrow, die een militaire comman- Twee raakten ernstig gewond. Van
Europe's Business Newspaper
operates an early morning
delivery service in
LEIDEN. LEIDERDORP.
DELFT. OEGSTGEEST
12 other Dutch towns/cities)
Fore
r details
ren gemeld. Die zouden zelfmoord
hebben gepleegd. Volgens woord
voerder Nasrullah van de Bevrij
dingsraad heeft het Surinaamse re
gime noodgedwongen van tactiek
moeten veranderen na de gerucht
makende decembermoorden in
1982. Hierbij vielen vijftien slacht
offers.
Lon-
De Bevrijdingsraad van Surina
me heeft sinds begin deze week
zijn intrek genomen in een voor
malig en goed te bewaken non
nenklooster in Rotterdam-Zuid.
Hierin zijn al enige tijd circa vijftig
voornamelijk Javaanse en Hin-
doestaanse Surinamers onderge
bracht die zich eveneens verzetten
tegen het regime-Bouterse.
het begin af heeft het vermoeden
bestaan dat deze aanslag bedoeld
>or de leden van de Suri-
Bevrijdingsraad.
Vierde operatie
Tancredo Neves
SAO PAULO (AP) - De Braziliaan-
se president Tancredo Neves is gis
teren voor de vierde keer sinds 15
maart geopereerd.
In een medisch bulletin werd ge
zegd dat de 75-jarige gekozen,
maar nog niet beedigde president,
werd geopereerd aan een oude her
nia in de liesstreek. Het zou zijn ge
gaan om een 'relatief simpele ope
ratie' aan een 'oppervlakkige'
breuk.
Pentagon schildert militaire kracht Sowjet-Unie
WASHINGTON (Rtr./UPI/GPD) - indien de Sowjets als eersten ruim-
De Sowjet-Unie zal binnen tien tewapens zouden stationeren
jaar in staat zijn een op aarde gesta
tioneerd defensiesysteem
serwapens tegen raketten te plaat-
De publikatie van het Pentagon-
rapport valt evenals voorgaande ja-
samen met het debat
sen. Dat staat in het gisteren gepu- Amerikaanse Congres over de de-
bliceerde jaarrapport „Militaire
macht van de Sowjet-Unie"
het Amerikaanse ministerie
defensie.
Zieke vis
Vis in het Duitse deel
fensiebegroting. President Reagan
heeft voor 1986, inclusief langlo
pende projecten, 313 miljard dollar
(ongeveer 1100 miljard gulden) ge
vraagd voor defensie. Veel af
gevaardigden willen echter dat het
ministerie van defensie beduidend
minder geld krijgt toegewezen, ge
zien het miljardentekort op de
Amerikaanse begroting.
Het Russische persbureau Tass
Volgens het rapport zouden de
Russen over tien jaar ook in staat
zijn laserwapens in de ruimte te
stationeren die tegen satellieten
Noordzee vertoont toenemend' kunnen worden ingezet. Het Pen-
ziektebeelden die worden veroor- tagon-rapport zegt dat Moskou «ussiscne oersuureau ,asS
h^fthetPentagon-rapport veroor-
deeld als „kwaadaardige laster om
de publieke opinie te hersenspoe
len". Volgens Tass, dat snel met
een reactie kwam, heeft Washing
ton de publikatie duidelijk willen
gebruiken om de sfeer bij de ont-
gens een verklaring van het West
duitse ministerie van onderzoek en
technologie hebben vooral bot in
de Duitse Bocht momenteel uiter
lijk herkenbare huid-ziekten.
In de Duitse Bocht vertoont
meer dan 50 procent van de vis der
gelijke ziekte-symptomen. Weten
schappers hebben in de Duitse
Bocht, een van Europa's belang
rijkste visgebieden, een direct ver
band ontdekt tussen zieke vis en
zware metalen. De ziekten houden
klaarblijkelijk verband met con
centraties ijzer, chroom, vana
dium, lood en zink in de zeebed
ding.
op aarde tegen satellieten. Minister
van defensie Weinberger noemde
tijdens een persconferentie de pas
sages over de Russische laserwa
pens „de belangrijkste onthullin-
^Vniopn w^fn ie hpt Hp. ge d rui Ken om ae sieer Dy ae oni-
langr®k dat de Russen al voorbij' te°bSn6 HrtRussT
^ypefrtw.kkdeT
7Pi rlat Hp Ruseon Hp Amerikanen band tusse" de Publ*atie
i dat de Russen de Amerikanen
willen verhinderen systemen te
ontwikkelen, waar zij zelf wel mee
bezig zijn. „Zij willen kennelijk
monopolie", aldus de Ameri-
rapport en de komende bespreking
door het Congres van de defensie
begroting.
Edward Rowny, de speciale ad-
kaanse bewindsman. Weinberger viseur van president Reagan i
zei dat het destabiliserend zou zijn, wapenbeheersing, heeft gisteren
Weinberger: onthullend, (foto AP)
gezegd dat de wapenonderhande
lingen in Genève tot ipislukken
zijn gedoemd als Moskou zich
blijft blindstaren op het Ameri
kaanse Star Wars-project.
Volgens Rowny probeert Mos
kou zich te onttrekken aan bespre
kingen over offensieve kernwa
pens, die naar zijn mening het be
langrijkste onderwerp
voor de onderhandelingen.
Technologie
De Verenigde Staten zullen zeer
terughoudend zijn in het ter be
schikking stellen van hoogwaardi
ge Amerikaanse technologie aan
de bondgenoten die aan het zoge
naamde Star Wars-onderzoek wil
len meedoen. Vrees dat die techno
logie achter het IJzeren Gordijn te
rechtkomt is daarvoor de belang
rijkste reden.
Dat kan worden afgeleid uit de
woorden van de Amerikaanse mi
nister van defensie Weinberger. In
een persconferentie per satelliet
met Brussel, Bonn en Tokio zei
Weinberger vanuit Washington
„dat onze grootste zorg is dat er de
laatste jaren te veel westerse tech
nologie in de Sowjet-Unie terecht
is gekomen".
Weinberger stelde dat de VS be
reid zijn hun technologie in het
ruimtewapenonderzoek te delen
met de bondgenoten, maar zij „en
ook wij" voegde hij eraan toe, moe
ten voorzichtiger zijn. „Wanneer
dat niet gebeurt zou dat de voort
gang van het programma moeilijk
kunnen maken".
Daarentegen benadrukte de
Amerikaanse minister dat de VS
wel graag alle hoogwaardige tech
nologie van de bondgenoten willen
hebben. „Er is in Europa veel ge
nialiteit aanwezig waarvan wij
graag gebruik willen maken", zo
zei hij.
