Irak wil weer band met Egypte Congres beslist over MX-raket Speculatie over ingrijpen Syrië Frans debat over kiesstelsel Bliksembezoek Hoessein en Moebarak Unieke diersoorten bedreigd door brand Martens niet in gevaar tijdens rakettendebat DINSDAG 19 MAART 1985 BUITENLAND PAGINA 7 TEL AVIV De vermeende aanvallen met raketten van Iran op de Iraakse hoofdstad Bagdad hebben president Moebarak van Egypte en koning Hoessein van Jordanië giste ren niet weerhouden van een verrassend bliksembezoek aan president Sadam Hoessein te spreken. Gesproken is over militaire steun aan Irak en steun van dit land voor het vredesinitiatief van het trio Moebarak-Hoessein-Arafat voor het Midden-Oosten. QUITO (Rtr) - Een brand die al drie weken woedt op de Galapa- gos-eilanden bedreigt unieke dier soorten op het grootste eiland van de groep. Ecuadoriaanse functio narissen hebben gezegd de hoop te hebben opgegeven het vuur nog te kunnen doven. Troepen en vrijwilligers zijn be zig met het graven van sloten en het opwerpen van barrières op het eiland Isabela om het vuur tegen te houden, dat wordt aangewakkerd door krachtige winden en woedt in een gebied van 20.000 hectare over een breedte van 25 kilometer. „Isa bela is in gevaar", aldus Arturo Ro man, van het Nationaal Instituut Galapagos. De Galapagos eilanden, meer dan duizend kilometer uit de kust van Ecuador, werden als basis ge bruikt door de Britse onderzoeker Darwin in de 19-de eeuw. Hij kwam tot zijn theorie over de evo lutie op deze eilanden, waar zeldza- me vissen, zeehonden en zeeleeu wen zich in isolatie voortplanten. Op de eilanden komen verder zeld zame plantensoorten voor. De Ecuadoriaanse regering heeft de noodtoestand uitgeroepen en noodplannen opgesteld voor de evacuatie van de 644 bewoners. Mi nister van Welzijn, Jorge Egas, zei te hopen op een snel antwoord op de hulpoproep aan het VN-ram- penfonds. Vliegtuigen, helikopters en grondverzetmachinese zijn no dig. Op Isabela zelf is geen lan- dingsstrook. Brandweerlieden en vrijwilligers worden overgebracht naar het naburige eiland Baltra. Vandaar voert een zes uur durende boottocht naar Isabela. De gouver neur van het eiland heeft gezegd logistieke problemen te hebben bij het overbrengen van voedsel en medicijnen naar de meer dan 300 militairen, vrijwilligers van het Ro de Kruis en deskundigen van de Amerikaans Bosdienst. De haven stad Puerto Villamil is niet in di rect gevaar, maar wordt wel be dreigd door zwaveldampen. Volgens functionarissen is mo gelijk een vulkaanuitbarsting de oorzaak geweest van de branden. De brand kan zich waarschijnlijk snel verspreiden door kanalen on der de zwavelachtige bodem. Of met name het Egyptisch staats hoofd in de laatste opzet is ge slaagd, was gisteravond nog niet bekend. Maar een groot politiek succes had hij al bij het vertrek naar Bagdad binnengehaald. Irak wil weer met Egypte praten. En dat was sinds het vredesverdrag tus sen Israël en Egypte in 1979 niet meer het geval geweest. Boven dien was het Sadam Hoessein die destijds de Arabische wereld had opgehitst de knieval van Egypte voor Israël met een totaal isole ment te straffen. Moebarak en de Jordaanse vorst hadden elkaar gistermorgen in Amman ontmoet om de uitkom sten van het recente bezoek van de Egypte president aan de Verenigde door Taco Slagter Staten door te nemen. Daarbij ging het in hoofdzaak om de evaluatie van de reacties in het Witte Huis ten aanzien van het vredesinitiatief van Moebarak voor het Arabisch BEIROET - De Sji'itische Libane se leider, Nabih Berri, heeft giste ren verklaard dat als president Amin Gemayel niet zijn 'wettelijke taak' uitvoert, en zelf de opstand van de rechtse christelijke militie tegen de pro-Syrische politiek van de regering de kop indrukt, het te verwachten is dat Syrië militair in zal grijpen. door Aernout van Lynden „Ik heb slechts één vraag aan president Gemayel: om oprecht te zijn aan zijn eed als president en aan de eenheid van Libanon", ver klaarde Berri bij zijn terugkeer in Beiroet na twee dagen van bespre kingen met de Syrische leiders. „Als hij dat niet is, geloof ik dat de Syriërs verplicht zijn tussen beide te komen. Want het vormt een nog groter gevaar voor Syrië dan voor ons als Libanon opgedeeld wordt Berri: waarschuwing (foto AP) Buitenland kort Rivier vergiftigd In Engeland zijn drie mannen veroordeeld tot een jaar gevange nisstraf. Ze hebben toegegeven dat ze de rivier de Rover Dovey vorig jaar augustus hebben vergiftigd door er bijna een pond natriumcya nide in te gooien om zalm te stro pen. Door het gif stikt de zalm, maar blijft wel eetbaar. De Rover Dovey bij Dolgellau in Wales wordt beschouwd als een van de rijkste zalmrivieren van En geland. Door de vergiftiging is het leven in de rivier over een lengte van anderhalve kilometer totaal vernietigd Anzus-ruzie Een commissie van het Ameri kaanse Congres beraadt zich over strafmaatregelen tegen Nieuw- Zeeland dat geen nucleaire sche pen tot zijn havens toe wil laten. Als gevolg daarvan kon een oefe ning van het 33 jaar oude Anzus- pact tussen Australië, Nieuw-Zee- land en de Verenigde Staten on langs niet doorgaan. Ook een mo gelijke beëindiging van het Anzus- pact in een poging Nieuw-Zeeland te dwingen zijn verbod op de toela ting van nucleair bewapende of aangedreven oorlogsschepen in te trekken, maakt onderdeel uit van het onderzoek van de in verschillende kleine staten". Zowel premier Karami als de Druzenleider Walid Jumblatt had den eerder al de opstand binnen de christelijke gemeenschap, de zoge naamde 'beweging van 12 maart', ernstig bekritiseerd. De verschil lende moslem-leiders zien de op stand van de christelijke militie als een poging van de extremisten om een soort zelfstandige christelijke 'canton' op te richten. Daarmee zou het huidige Syrische plan voor een algehele politieke oplossing van het tien jaar oude conflict in Libanon door onderhandelingen tussen de verschillende gemeen schappen, compleet ondermijnd worden. De militie is vorige week dinsdag in opstand gekomen omdat het on tevreden was over de pro-Syrische politiek, waarvoor zowel de presi dent als de Falangistische partij, waarvan de militie tot nu toe de mi litaire vleugel vormde, het afgelo penjaar gekozen hebben. De jonge Falangisten, die binnen de militie het voor het zeggen hebben, gelo ven dat Gemayel teveel concessies heeft gedaan aan de Syriërs en de moslems, die overigens in Libanon wel een meerderheid vormen, en dat de president niet meer de juiste persoon om de christenen te lei den. Alhoewel de leiders van de op stand officieel zeggen dat hun be weging niet tegen Syrië gericht is en dat zij slechts de christelijke be sluitvorming willen 'democratise ren', geven naaste adviseurs van de leiders - die zich verenigd hebben in een 'nood-comité' wel toe dat zij inderdaad een 'federale repu bliek zoals in Zwitserland' nastre ven. (Palestijns)-Israëlisch conflict. Hoewel president Reagan geen de finitief'nee' had gezegd tegen Moe baraks voorstel, voorafgaande aan een vredesconferentie met Israël eerst eens in Washington een dia loog op te zetten met een Jordaans- Palestijnse delegatie, kon de Egyp te president ook geen datum voor zo'n ontmoeting in het zakboekje noteren. Het grootste struikelblok daarbij is dat Israël niet met de Pa lestijnse bevrijdingsorganisatie (PLO) aan de onderhandelingstafel wil zitten, hetgeen de Amerikanen steunen, maar wat Moebarak en Hoessein als een absolute voor waarde zien voor toekomstige vre desbesprekingen. Na afloop van het onderhoud in Amman liet Moebarak er geen mis verstand over bestaan dat er tussen mee, of anders is de hoop op vrede met Israël definitief bekeken, al dus de Egyptische president. De verrassende manoeuvre van Moebarak en de koning om de Iraakse leider met een bezoek te vereren moet niet in de eerste plaats worden gezien als een po ging Sadam Hoessein al in een be ginstadium van het op gang ge bracht vredesproces te betrekken. De escalatie in de Irak-Iraan-oor- log overschaduwt dat zelfs. Want zowel Jordanië als Egypte voelen langzamerhand'de buikpuin opko men als Iran erin zou slagen met slachtingen aan het front en, voor het eerst, met raketbeschietingen op Iraakse steden, het regime in Bagdad ten val te brengen. Dat betekent zoveel als Irak on geneeslijk infecteren met de door de Iraanse iman Chomeiny gein- spireerde islamitische revolutie. Een dergelijk scénario behoort nog steeds tot de mogelijkheden: ten slotte zijn beide in een van de af schuwelijkste oorlogen in het Mid den-Oosten gewikkelde volken, sji 'itische moslims. Maar tot nu toe is het Sadam Hoessein van Irak ge lukt de loyaliteit van de bevolking te behouden. Niettemin kan er snel verande ring in komen. Door de verhoging van de vijandelijke activiteiten door Iran met name op burgerdoe len kan de trouw van de sji'iten in Irak omslaan in een vorm van soli dariteit voor het religieuze ideaal van Chomeiny. De islamitische overheersing van de wereld, te be ginnen in het Midden-Oosten. Moebarak heeft de Iraakse leider nu wapensteun toegezegd. Aan dat royale gebaar van Egypte zit van zelfsprekend een politiek opportu nistische kant: krijgt Moebarak de regering in Bagdad voor het vre desplan aan zijn zijde, dan heeft Egypte definitief de leidersrol in de Arabische wereld weer in han den. MÜNCHEN - Hevige sneeuwval heeft gisteren veel overlast veroorzaakt in het zuiden van de Bondsrepubliek. Wegen moesten worden afgesloten, het luchtverkeer werd verstoord, een auto-ongeluk kostte een mensenleven en duizenden inwoners van Beieren konden niet op hun werk komen. In München viel ongeveer 30 centimeter sneeuw en tot 170 kilometer in de omtrek kwam het verkeer tot stilstand. Op de foto maakt een sneeuwruimer de weg vrij voor een tram. (foto dpaj Politie VS rolt cocaïne-bende op SAN DIEGO (UPI) - Ameri- kaanse federale autoriteiten hebben een bende cocaïne smokkelaars opgerold die ver antwoordelijk zou zijn geweest voor 20 tot 25 procent van de totale jaarlijkse cocaïnesmok kel naar de VS. De bende had haar bases in Peru en Colom bia. De Amerikaanse procureur Peter Nunez spreekt van een van de grootste zaken in de re cente geschiedenis van Zuid- Calefornië, zowel wat betreft het ^antal verdachten als de hoeveelheid verdovende mid delen. Het onderzoek naar de bende heeft achttien maanden ge duurd. In totaal 81 personen zijn in staat van beschuldiging gesteld. Ook twee leiders van de bende zijn gearresteerd. De bende zou per jaar 15 ton ver dovende middelen de VS bin nenbrengen, met een verkoop waarde van 12 miijard dollar. BRUSSEL - Het ziet er naar uit dat het kabinet-Martens het debat over de plaatsing van 16 kruisra ketten in het Belgische parlement zal overleven. Slechts enkele leden van de regeringspartij CVP over wegen tegen te stemmen, maar het kabinet hoeft daardoor niet in ge vaar te komen. door Hans de Bruyn Vijf leden van de CVP, de partij van premier Martens, lieten giste ren in de CVP-fractievergadering weten het niet met het kabinetsbe leid eens te zijn. Maar na vele uren vergaderen zouden er gisteravond laat nog maar drie van hen zijn overgebleven. Onder hen zijn oud-minister Luc Dhoore en fractieleider Luc van den Brande, wiens positie in de CVP-fractie uiterst wankel is ge worden. Van den Brande zou het woord voeren in het debat over het financiële beleid van het kabinet- Martens, maar werd op het laatste moment vervangen. In het kruisrakettendebat dat vanmiddag begint, zal namens de CVP het woord worden gevoerd door partijvoorzitter en oud-defen sieminister Frank Swaelen, die het plaatsingsbesluit van het rooms-li- berale kabinet ten volle steunt. In de CVP-fractie was gisteren nog geen overeenstemming be reikt over de vraag of men de oppo sitie zou steunen in het verzoek af zonderlijk te stemmen over het fi nanciële beleid en de kruisraket ten. De regering en de liberalen willen het vrijdag door premier Martens ingediende beleidspakket als een geheel behandelen en er een vertrouwenskwestie voor het kabinetsbeleid van maken. Dat zou het CVP'ers die tegen de rakettenplaatsing zijn moeilijker maken tegen te stemmen, omdat zij dan ook het economische beleid van het Martens zouden moeten af keuren. Door Martens en de libera le coalitiepartners wordt er juist op gewezen dat men het rakettenbe- sluit moet aanvaarden om de rege ring tenminste de kans te geven het economische herstelbeleid te voltooien. Canada: bij ons geen wapens VS QUEBEC (UPI) - De Canadese re gering zal geen Amerikaanse wa pens toelaten op Canadees grond gebied tijdens de huidige regeerpe riode. Dat heeft de Canadese pre mier, Brian Mulroney, gisteravond tegenover verslaggevers verklaard. Eerder had de Amerikaanse minis ter van defensie, Weinberger, via de televisie gezegd dat het effectief zou kunnen zijn in het kader van het Star Wars programma wapens in Canada te stationeren. Mulroney onderstreepte dat geen wapens, nucleaire of andere, op Canadees grondgebied kunnen worden geplaatst zonder toestem ming van de regering. Uitbreiding EG wat dichterbij BRUSSEL (ANP) - De ministers van buitenlandse zaken van de EG blijven vooruitgang maken in de onderhandelingen met hun colle ga's uit Spanje en Portugal over de uitbreiding van de Gemeenschap met deze twee landen voor 1 janua ri 1986. De Spaanse minister van buitenlandse zaken, Moran, ver klaarde vannacht aan het eind van de tweede dag van een vierdaagse marathonzitting in Brussel, dat volgens hem in juni een overeen komst gereed zou kunnen zijn voor ondertekening. De belangrijkste hoofdstukken zouden voor morgen, wanneer de marathon afloopt, afgerond kun nen worden, zodat ze op de Euro pese top, eind volgende week in Brussel, ter goedkeuring zouden kunnen worden overgelegd. Over blijvende problemen zouden mak kelijk voor juni kunnen worden rechtsgestreken. De Nederlandse staatssecretaris van buitenlandse zaken, Wim van Eekelen, vindt de door Moran ge noemde datum rijkelijk laat. „Als de goedkeuring van toetreding nog voor het zomerreces door het Ne derlandse parlement moet worden goedgekeurd, zal alles toch wel ui terlijk half mei geregeld moeten zijn", aldus de Nederlandse be windsman in de vroege uren dins dagmorgen. Hij verklaarde dat vanmorgen vooruitgang was gemaakt met het grootste probleem in het al jaren voortslepende toetredingsdebat, de toegang van de 17.000 schepen tellende Spaanse vissersvloot tot de EG-wateren. WASHINGTON - De Amerikaanse Senaat zal deze week beslissen over de toekomst van de nieuwe MX-raket en vervolgens komt het Huis van Afgevaardigden aan de beurt om te stemmen over dit interconti nentale wapen dat volgens president Rea gan een onmisbaar element is van de Ame rikaanse onderhandelingspositie bij de wa penbesprekingen in Genève. door Henk Kolb Het Witte Huis hééft in de afgelopen we ken op alle denkbare fronten slag geleverd met volksvertegenwoordigers om stemmen te winnen voor een project dat in de afgelo pen jaren slechts op het nippertje gaande kon worden gehouden. Het wapen verslindt enorme sommen geld van een Pentagon-begroting, die vol gens een duidelijke meerderheid in het Congres ver buiten de oevers van de econo mische haalbaarheid dreigt te treden, zon der dat deze MX de Amerikaanse defensie opmerkelijk vergroot. Om een variëteit van politieke redenen echter, ziet het er naar uit dat Reagan zijn zin krijgt en terwille van zijn onderhande lingspositie nog 21 van de omstreden raket ten mag bouwen. De senaatscommissie voor de strijdkrachten ging gisteren al met elf tegen zes stemmen akkoord. Het blijft niettemin aannemelijk dat het totale pro gramma voor 100 MX-raketten nooit volle dig zal worden verwezenlijkt. Het debat over de MX en het defensie budget in het algemeen, speelt zich zoals gebruikelijk in de VS, af tegen de achter grond van een politieke koehandel, waarbij in de Senaat een twintigal gematigde tot li berale politici op de wip zit, terwijl in het Huis van Afgevaardigden, met zijn veel gro tere presentielijst, pas de uitkomst in de Se naat betrouwbare tekening teweeg kan brengen. Een sleutelfiguur in het gebeuren is de voormalige Pentagon-functionaris Les As- pin, afgevaardigde van de Democraten in Wisconsin en voorzitter van de Huis-com missie voor de strijdkrachten. Met steun van liberale Democraten heeft deze gema tigde politicus die post onder meer dank zij 750 persoonlijke telefoongesprekken met partijgenoten, kunnen verwerven, zeven andere kandidaten met meer anciënniteit ten spijt. Hoewel hij Reagan vorig jaar hielp het MX-programma gaande te houden, re kenden de liberalen op zijn politieke dank baarheid èn een stem tegen de MX in 1985. De zaak blijkt minder eenvoudig te lig gen. De Democraten, die nog steeds ruim schoots de meerderheid vormen in het Huis van Afgevaardigden, zijn sedert de voor hun partij rampzalig verlopen verkiezingen bezig met politieke heroriëntatie. De 'mood' in Amerika heeft de Democratische leiders in het Huis geconfronteerd met het risico dat een 'neen' tegen de MX zal wor den uitgelegd als voortgezette 'slapheid' de defensie. de MX opnieuw zal steunen, maar hij heeft er aan toegevoegd, dat de discussies over de defensiebegroting als geheel voorname lijk nog gaan over de vraag of het Pentagon er vergeleken bij 1984 een aanpassing voor inflatie zal krijgen of minder dan dat: 'geen reele groei of een reële vermindering.' in plaats van de bijna 7 procent reële groei die de regering wenst. In de Senaat (met zijn Republikeinse meerderheid) is andere oppositie tegen Reagans plannen boven gekomen. De be- grotings-commissie heeft aanbevolen de begroting van het Pentagon voor 1985 op het niveau van 1984 te bevriezen en daaraan een bedrag voor de inflatie toe te voegen. Uit beide politieke partijen komt aandrang om de 3.5 miljard dollar die Reagan wil voor de financiering van onderzoek naar zijn 'Star Wars'-defensie met een miljard of meer te verminderen. Dit betekent dat een antwoord op de vraag of dit 'Strategisch Defensie Initatief praktische bruikbaar heid heeft langer zal uitblijven dan de ze ven tot tien jaar, die er nu voor zijn uitge trokken. Rand Daily Mail De Internationale Federatie van Journalisten heeft opgeroepen po gingen in het werk te stellen om de „Rand Daily Mail", de belangrijk ste anti-apartheidskrant in Zuid- Afrika, te behoeden voor sluiting. De in Brussel gevestigde interna tionale federatie, met 100.000 leden over de hele wereld, heeft voorge steld een speciale stichting in het leven te roepen om de verliesma- kende krant, die in 1902 werd op- PARIJS - Het debat na afloop van de kantonnale verkiezingen heeft niets te maken met de vraag op welke manier de grote problemen in het land, zoals de werkloosheid, dienen te worden opgelost. De strijd die nu onder de beroepspoli tici in alle hevigheid is ontbrand, gaat er alleen om of het Franse kiessysteem al dan niet ingrijpend moet worden veranderd. De uit slag van de kantonnale verkiezin gen betekende immers een nieuwe winst voor de rechtse partijen. Ze zijn nu heer en meester in 69 regio nale besturen. De socialisten zijn teruggezakt tot 26 regionale bestu ren. De rechtse partyen wonnen er tien. door Rudolph Bakker Deze overwinning van de beide grote rechtse partijen was „een succes, maar geen triomf', zoals de steeds populairder wordende rechtse leider Francois Leotard na Wijziging moet socialisten voor nederlaag behoeden verklaarde. In hun hart hadden de gaullisten van de RPR en de aan hangers van oud-president Giscard d'Estaing, verenigd in de UDF, ge hoopt op een winst van 12 tot 15 zetels. De uitslag zou voor rechts echter bij parlementaire verkiezin gen gunstiger kunnen uitvallen, omdat dan ook de stad Parijs mee doet, die geheel in handen is van de gaullistenleider, burgemeester Chirac. Parijs deed aan de kanton nale verkiezingen niet mee. Wijzigen Deze overbrenging van de uitsla gen van de afgelopen zondagen op de parlementsverkiezingen van volgend jaar is een bezigheid waar aan geen krantenredactie of tv- commentator ontkomt. De uitsla- een ziin echter niet te voorspellen zolang president Mitterrand niet heeft besloten in hoeverre hij het kiesstelsel zal wijzigen. Hoewel de socialisten gevoelige veren hebben moeten laten in de afgelopen ronde, was hun onder gang niet zo definitief als was voor speld. Al in een eerder stadium was er een 'trilling' zoals dat hier werd omschreven - waargenomen onder de socialistische kiezers, die hun kopstukken weer wilden bij staan. Deze 'trilling' was er ook al weer in de laatste ronde van de kantonnale verkiezingen. Ze heeft gemaakt dat tegen volgend jaar nog van alles mogelijk is. Dat komt ook omdat de vroegere communis tische regeringspartners als partij hun samenhang aan het verliezen zijn. Grote aantallen communisti sche kiezers stemden nu op een so cialistische kandidaat. Het omge keerde deed zich aanzienlijk min der voor. Aan de rechtse zyde hebben op hun beurt vele Nationaal-Fronters na de oproep van hun leider Le Pen op een verkiesbare kandidaat van de gaullisten of de aanhang van oud-president Giscard ge stemd. Het Nationaal Front heeft vaart verloren. Zijn prestatie vol gend jaar bij de parlementsverkie zingen staat dan ook ter discussie. Steun van de RPR en de UDF kreeg het nauwelijks. Dat zou kun nen betekenen dat extreem-links (de communisten) en extreem rechts (het Front National) volgend jaar in de hoek worden gedreven. Omrekenen Als de huidige uitslag van de kantonnale verkiezingen zou wor den omgerekend in zetels voor het parlement in het huidige systeem, waarbij de parlementariërs de di recte vertegenwoordigers zijn van het kiesdistrict dat ze gekozen heeft, beschikten nu de communis ten over 13 zetels, de socialisten over 128 zetels en de beide rechtse partijen over 333 zetels. Om de in vloed van zijn socialisten veilig te stellen denkt president Mitterrand nu een systeem uit waarbij evenre dige vertegenwoordiging aan het systeem wordt 'toegevoegd'. Daar bij is gekozen - net als in Neder land - wie op een partijlijst de meeste stemmen heeft behaald. In zo'n geval liggen de verhoudingen anders. Oud-president Giscard heeft gis teravond in een tv-interview voor gesteld een referendum over di verandering van het kiessysteen te houden. Zoiets dient niet doo de direct betrokkenen - in feite d parlementsleden - worden beslist maar door de kiezers, aldus de oud president, die er bovendien aa toevoegde dat naar zijn mening d Fransen het probleem uitermat weinig ineressant vinden. Ze wi len weten wanneer ze minder arr zullen zijn en wanneer de werl loosheid zal dalen, aldus Giscard Onder de partijen zowel va links als van rechts heerst door d alles ongerustheid. Ondanks c duidelijke winsten voor rech blijft de toekomst onduidelijk. E generale staven van de partijen zi len plannen moeten bedenken o de kiezers voor hun karretje spannen. Intussen wordt sim zondag driekwart van het land a< de basis door rechtse 'regeringe bestuurd. Deze regeringen hebb< grote regionale macht Ze kunn. vaak meer voor het belang van kiezer doen dan de politici in h verre Parijs.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 7