Bredero's
tijd herleeft
in hoofdstad
Veronica dit jaar geen A-omroep
Kunstkring Voorschoten bloeit en boeit
Festival dit weekeinde
gratis toegankelijk
Weer protesten tegen
'Theater van de Lach'
Nieuwe Vrijzinnige Omroep vraagt zendtijc
Dirigent
Ormandy
overleden
POPAGENDA
Piccolotheater in De Waag: Dario Fo's humor ontkracht
WOENSDAG 13 MAART 1985
KUNST
PAGINA 27
DEN HAAG (GPD) - De
Veronica Omroep Organisa
tie (VOO) wordt dit jaar nog
geen A-omroep. Het is ech
ter vrijwel zeker dat Veroni
ca volgend jaar de A-status
zal krijgen.
Dat is de consequentie van het
vonnis dat de president van de
rechtbank in Den Haag, mr. M. R.
Wijnholt, gisteren wees in het kort
geding dat de VOO had aangespan
nen tegen de Staat. De VOO zei in
een reactie over voldoende juridi
sche middelen te beschikken om
de A-status alsnog per 1 oktober
van dit jaar af te dwingen.
De VOO eiste in het geding dat
minister Brinkman (WVC) het le
dental van Veronica zou peilen op
een datum later dan 31 maart 1984.
Op 31 december van het vorig jaar
telde Veronica 533.512 leden, ruim
boven de 450.000 leden nodig voor
het verkrijgen van de A-status. Mr.
Wijnholt stelde in zijn vonnis dat
minister Brinkman in 1983 een
aanvraag voor de B-status door de
Evangelische Omroep honoreerde
terwijl hij zich daarbij baseerde op
cijfers van na 31 maart. Door dit
Veronica te weigeren, schendt de
minister het gelijk'
aldus de president.
Wat betreft de datum van ingang
van de A-status, 1 oktober 1985,
kreeg Veronica niet zijn zin. Vol
gens mr. Wijnholt kan minister
Brinkman van WVC in dit stadium
niet meer voor 1 april van dit jaar
over de A-status beslissen, want
eerst moet de Omroepraad een ad
vies uitbrengen en dat zal niet op
tijd gereed zijn.
"Dit betekent dat een mogelijke
A-status van Veronica niet meer in
oktober van dit jaar in het zend-
schema tot uitdrukking kan wor
den gebracht, tenzij de minister
hier een bijzonder geval aanwezig
zou achten. De minister is echter
daartoe niet verplicht", aldus de
rechter.
Volgens de advocaat van de
VOO, mr. Dommering, had de mi
nister voor oponthoud in het toe
kennen van de A-status aan de
VOO gezorgd. Zo zou hij ten on
rechte een punt maken van zes
tienduizend „tientjesleden" wier
contributie door de Veronica Om
roep Stichting wordt betaald. Of
schoon zij hun lidmaatschap had
den bevestigd met een handteke
ning onder een in te sturen bon,
vond de minister dat zij geen blijk
hadden gegeven van de „uitdruk
kelijke positieve wil" om lid te
worden. Ook zonder deze 'tientjes
leden' voldoet de VOO ruim aan
het getalscriterium van 450.000 le
den. Bij de telling wordt rekening
gehouden met een foutenmarge
van 5 procent.
Veronica zal minister Brinkman
vragen om gebruik te maken van
de mogelijkheid om de promotie
van Veronica als bijzonder geval
aan te merken, zodat het besluit er
over korte tijd kan worden uitge
steld en Veronica alsnog per 1 ok
tober van dit jaar A-omroep kan
worden. De rechtbankpresident
wees al op deze mogelijkheid.
De NOS is er overigens bij het
opstellen van het uitzendschema
voor het seizoen '85-'86 van uitge
gaan dat Veronica A-omroep wordt
en ook in het produktieschema en
bij de toewijzing van faciliteiten is
daar rekening mee gehouden.
AMSTERDAM (GPD) - Stinkende bedelaars, vagebon
den, bontgeklede hoeren en zedige weeskinderen, heren
en joffers, kippen, geiten en varkens bevolken dit week
einde het hart van Amsterdam. Tussen de Nes en de Oude-
zijds-Voorburgwal en -Achterburgwal herleeft het woelige
Amsterdam van vier eeuwen geleden.
Het festival heeft niets te maken
met schranspartijen in de open
lucht of boertige Brueghelfeesten.
Het is een enorme kijkdoos, waarin
door 600 toneelspelers een leven
dig beeld wordt gegeven van Bre-
dero's tijd. Amsterdam maakte
toen dezelfde stormachtige ont
wikkelingen door als Derde-We
reldlanden tegenwoordig. De stad
werd overstroomd door vluchtelin
gen en gelukszoekers. Bredero
werd maar 33 jaar oud, maar in die
periode is het inwonertal van Am
sterdam verdrievoudigd. Er was
een groot tekort aan hui2en, er was
werkloosheid, ziekte en armoede,
bedrog en uitbuiting. Maar tegelij
kertijd ontwaakte een geweldige
radio of televisie. Er is behoefte De handel bloeid niet die
aan een vrouwenomroep. Dat zeg
gen Letty Bozelie (Vrouwenweek
blad) en Annemarie
(vrouwenhuis Alkmaar)
leiding van hun initiatief
oprichting van zo'n omroep.
De tijd dat in diezelfde Nes, toen
een drukke winkelstraat, de dich
ter/schilder Gerbrand Adriaans-
zoon Bredero werd geboren als
zoon van een schoenmaker. Het
Brederofestival van zaterdag 16 en
zondag 17 maart wordt een van de
grootste openluchtspektakels die
ooit in de stad zijn vertoond.
Vrouwen willen
eigen omroep
AMSTERDAM (ANP) - Van alles
wat de vrouwenbeweging onder-
Amsterdam staat dit weekeinde ir
een repetitie van hun aandeel
autovrij gemaakt en alle objecten
uit de twintigste eeuw zijn aan het
oog onttrokken. Telefooncellen
zijn ingepakt en de vele amster
dammertjes, die automobilisten
verkleed als de schout en zijn man
nen. De scènes uit 'de Spaanschen
Brabander'.
De klucht van de koe en de
klucht van de Hoogduytschen
moeten weerhouden van parkeren Quaksalver en het tot nu toe onbe-
op de stoep, zijn met tonnen
stro bedekt. Het toneel speelt zich
af tegen het decor van 17e-eeuwse
huizen. Op zestien plaatsen wor
den korte scènes uit het werk van
Bredero gespeeld en daartussen
beweegt zich een stroom van figu
ranten, waaronder 130 kinderen. In
de grachten varen dienstdoende
agenten van de bereden politie, nu
kende werk 'Schijn-heyligh' i
stuk 'Rodd'rick ende Alphonsus'
duren hooguit zes minuten en wor
den elk kwartier herhaald.
De hele produktie van het Brede
rofestival komt tot stand dank zij
de hulp van 600 amateurspelers uit
Nederland en Vlaanderen, onder
regie van zestien beroepsregis
seurs. Voor elke toneelspeler is een
biografietje gemaakt met persoon
lijke gegevens over de persoon die
uitgebeeld wordt. De costumière
Simone Hinrichs uit Enschede is al
maanden bezig met de kostuums.
Het zijn kledingstukken gemaakt
uit gewassen afvallappen van de
lompenhandel en per stuk zullen
de kostuums niet veel kostbaarder
zijn dan twee tientjes.
Het Brederofestival is bekostigd
door de gemeente Amsterdam, de
provincie Noord-Holland, het mi
nisterie van WVC en een aantal
sponsors, die samen 270.000 gul
den ter beschikking stelden.
8^1^. bandelen, obligaties
keringen. Er waren sociale span
ningen door vreemdelingenhaat,
.-misdaad en prostitutie, huisuitzet-
tlngcn en faillissementen. En al
instantie op 65.000 leden. Met dat dan niet ee^e rechters veroor-
deelden vele Amsterdammers tot
wrf zendüjd ^an drie^iur racüo en de doodstraf door ophanging.
rRr^h!i,nrriïS Bredero is de eerste Nederlander
«a rnn h 1 5 h Ih geweest die het gewone leven tot
haa ^r' zeggen onderwerp van zyn liederen en to-
ïwmït "Voelmeetvrouwen ZIJ" neelstukken maakte. Hij bleef niet
wrïmie' vrouwenbe- voortborduren op Griekse helden
B g of koningen en vorsten. Hij was
Bij de radio rest momenteel nog °?k de eers'e die in dichtvorm zijn
één autonoom feministisch pro- "gen emoties op papier zette en
gramma: ,Hoor Haar'. Op televisie dle Bfed Hollandse woorden ge-
bestaat sinds het verdwijnen van *?ruikte voor dingen van alledag.
.Kijk Haar' geen enkel zelfstandig Een smid moet van ijzer praten
feministisch programma
dus Bozelie en Bloemhof. De vrou
wenbeweging haalt de beeldbuis
meende Bredero. "Een schilder
van zijn verven, een schoenmaker
zijn leesten en een hoer
alleen nog bij iets „heel sensatio- vleselijke dingen",
neels".
HERBIE WHITE BAND - De Her-
bie White Band is een groot gezel
schap rond free jazz- en workshop-
veteraan Herman de Wit. Samen
met tien andere blazers komt hij
zaterdag naar Hot House, in het
LAK-restaurant aan de Cleveringa-
plaats. De band zingt en speelt lie
deren uit de strijdcultuur, geïm
proviseerde muziek en klassieke
jazznummers. Het concert begint
om 21.00 uur.
Wie gratis en voor niets het ze-
ventiende-eeuwse Amsterdam wil
ontdekken, zoals Bredero het vol
warmte en humor heeft vastge
legd, moet dit weekeinde naar de
hoofdstad gaan. Het kleine stads
centrum tussen de twee wallen is
Belgische
kandidate
songfestival
vervangen
BRUSSEL (AP) - De BRT heeft
de 30-jarige zangeres Linda Le-
pomme aangewezen om België
te vertegenwoordigen op het
Eurovisie songfestival van 4
mei in Goteborg.
Lepomme vervangt Mireille
Capelle die, samen met compo
nist Freddy Devreese, afhaakte
na een geschil over de tekst van
haar lied.
De afgelopen dagen werd
hard gewerkt om een nieuw
Belgisch team samen te stellen.
De BRT heeft nu gekozen voor
componist Piet Verlinden en
een tekst van Bert Vivier, alle
bei in vaste dienst bij die
Vlaamse omroep.
Capelle liet het afweten na
dat zij een aantal teksten had
geweigerd en haar voorkeur
uitging naar een tekst van Hu-
go Claus, die niet door de BRT
was aangezocht.
AMERSFOORT (ANP) - Veertig personen hebben gisteravond in Amers
foort voor de ingang van het cultureel centrum De Flint gedemonstreerd
tegen de opvoering van het theaterstuk ,Hoe versier ik een stuk'. De
demonstranten, verenigd in de actiegroep .Theater van de Lach is om te
huilen', deelden pamfletten uit waarin zij stelling nemen tegen de teneur
van de klucht, die volgens hen er vanuit gaat dat vrouwen aanranding
niet onprettig vinden. In het theaterstuk wordt een boekhouder verdacht
van een poging tot aanranding, waarna hij voor de vrouwen in het bedrijf
waar hij werkt interessant wordt.
De demonstranten vormden geen blokkade, en een voorgenomen
lawaaiactie met trommels werd afgelast na klachten van omwonenden.
1(2) This is not America-
David Bowie
2 1) Shout-Tears for fears
3 4) Ik meen 't-Andre Ha-
4(6) Just another night-
Mick Jagger
5(3) Sussudio-Phil Collins
6 (11) Nightshift-Commodo-
res
7 (16) Love en Pride-King
8 (5) Loverboy-Billy Ocean
9 (10) Sharp dressed man-
ZZ Top
10 (7) Easy lover-Philip Bai
ley Phil Collins
11 8) Do what you do-Jer-
maine Jackson
12 (20) Material girl-Madon-
13 (19) You're my heart you
're my soul-Modern
Talking
14 (13) Watching you-Shaka-
tak
15 (15) Treat her like a lady-
Temptations
16 (30) Just can't get enough-
Depeche Mode
17 (26) Slippery people-Tal
king Heads
18 9) I want to know what
love is-Foreigner
19 (18) Let's go crazy-Prince
and the Revolution
20 (14) Let it all blow-Dazz
Band
21 (23) Save a prayer-Duran
Duran
22 (12) One night in Bang
kok-Murray Head
23 (33) Love like blood-Kil
ling Joke
24 (24) Yaki taki oowah-Gi-
gantjes
25 (31) Steen, stoal en senti
ment-Normaal
26 (28) I know him so well-
Elaine Paige
B.Dickson
27 (17) Solid- Ashford en
28 (35) Love is ...-Anny Schil
der
29 (25) This is my night-Cha-
ka Khan
30 (27) Am I losing you fore
ver-Mai Tat
31 (34) Let's talk about me-
Alan Parsons Project
32 (37) Give me you love-Fun
Fun
33 Where were you-Dolly
Dots
34 (39) The old man down the
road-John Fogerty
35 1 won't let you go-Ag-
netha Faltskog
36 (38) You're the inspira
tion-Chicago
37 Let's dance tonight-
Pia Zadora
38 Jozefien-John Spencer
39 (36) Since yesterday
Strawberry-Switch
blade
40 Some like it hot-Power
Station
Ormandy, gedurende 44 jaar di
rigent van het Philadelphia Oche-
stra. (foto AP)
PHILADELPHIA (AP) - De diri
gent Eugene Ormandy, die tot zijn
pensionering in 1980 44 jaar lang
aan het hoofd stond van het we
reldberoemde Philadelphia Orche
stra, is gisteren op 85-jarige leeftijd
overleden.
Ormandy heeft langer dan enig
ander dirigent aan het hoofd ge
staan van een orkest van wereld
klasse. Hij werd opgevolgd door
Riccardo Muti.
Ormandy werd in 1899 geboren
in Boedapest, waar hij op zevenja
rige leeftijd debuteerde als. con
certviolist. Drie jaar later trad hij
op voor de keizerljke familie van
Oostenrijk-Hongarije.
In 1921 vertrok hij naar de Ver
enigde Staten, waar het succes
hem evenwel niet meteen in de
schoot viel. Terwijl hij zijn brood
verdiende als violist op de achter
ste rijen van het Capital Theater
Orchestra in New York kwam hij
voor het eerst met het dirigenten
vak in aanraking.
Zijn grote doorbraak kwam in
1931, toen hem werd gevraagd in te
vallen voor een zieke Arturo Tosca-
nini als gastdirigent bij het Phila
delphia Orchestra. In 1936 volgde
hij daar Leopold Stokowski op als
vaste dirigent.
Wassenaarse
kunstschilder
Koning
overleden
WASSENAAR (ANP) - De kunst
schilder Roeland Koning is zater
dag in zijn woning in Wassenaar
overleden. Hij is 86 jaar geworden.
De begrafenis heeft morgen plaats.
Koning was bekend als schilder
van figuren en portretten.
Roeland Koning werd 5 augus
tus 1898 in Amsterdam geboren.
Hij werd er tekenonderwijzer en
bezocht aansluitend de Rijksaca
demie voor Beeldende Kunsten.
Hij verwierf drie jaar achtereen een
koninklijke subsidie en in 1925 en
1927 de Willink van Collenprijs. Hij
woonde en werkte vooral in Eg-
mond aan Zee, Soest en sedert de
jaren dertig in Den Haag en Wasse-
AMERSFOORT (ANP) - De Nieu- bestuur heeft al zendtijd bepleit in
we Vrijzinnige Omroep (NVO) in een gesprek met mediadeskundin-
Amersfoort vraagt volgende gen uit de fracties de PvdA, de
maand bij minister Brinkman van WD en het CDA in de Tweede Ka-
WVC beperkte zendtijd
De
NVO overlegt daartoe met de Cen-
.trale Commissie voor het Vrijzin
nig Protestantisme over onder
steuning en samenwerking. Het
De NVO heeft dit gisteren in zijn
tweemaandelijks orgaan Vrijzinnig
Vizier meegedeeld. Hij wil radio-
en televisieprogramma (laten) ver
zorgen ter ondersteuning van een
vrijzinnige levenshouding zoals
die in en buiten kerkelijke verban
den tot uitdrukking komen. Vrij
zinnigheid ziet deze omroep als
een component van een brede
godsdienstige stroming, die wordt
gekenmerkt door eèn niet autori
taire geloofsbeleving, openheid en
humaniteit.
Koning was een genreschilder.
Zijn onderwerpen waren vooral
visserstypen en boeren, religieuze
zaken, portretten, .stillevens en
techniek. Het Schilderkundig Ge
nootschap Pulchri Studio in Den
Haag wijdde een overzichtsten
toonstelling aan zijn werk toen hij
tachtig jaar werd. Toen hij 85 werd
was er een ere-expositie in Leiden.
The Nits maken al jaren i
een voor Nederlandse begrippen
hoog niveau. Ze zijn wars van trends,
maar weten toch geregeld hits te ma
ken, zoals met de nummers 'Tutti regaz-
zi' en 'Nescio'. Hun muziek is beurte
lings lichtvoetig en melancholiek en
heeft een typisch Europese inslag. The
Nits komen vrijdag naar het Leids Vrije-
tijds Centrum, in de beproefde opstel
ling van Henk Hofstede (zang, gitaar en
toetsen), Robert-Jan Stips (toetsen en
zang), Chiel Peters (gitaar en zang) en
Rob Kloet (drums en zang).
Roberto Jacketti and the Scooters
worden vaak met Doe Maar vergeleken.
Muzikaal gezien is dat niet terecht, maar
wat populariteit betreft steken ze Hen-
nie Vrienten c.s. naar de kroon. Hun
single 'I save the day' was een interna
tionaal succes. Volgende week donder
dag treden de vijf Zaankanters voor het
eerst in Leiden op, en wel in de Stadsge
hoorzaal. Aanvang 20.30 uur.
Tentoonstelling nieuwe leden van
de Voorschotense Kunstkring. Het
Ambachts- en Baljuwhuis, Voor
straat 12, Voorschoten. Tot en met 24
maart Geopend: di. t/m zo. van 14-17
uur. Vr. van 11-17 uur.
VOORSCHOTEN - De Voor
schotense Kunstkring mag be
paald bloeiend genoemd wor
den. We hebben tot nu toe al heel
wat interessante ledententoon
stellingen van deze vereniging
mogen bekijken. Sinds oktober
vorig jaar zijn er weer zeven
nieuwe leden bijgekomen, bijna
alle met een voltooide kunstaca-
demische opleiding, die nu geza
menlijk de nieuwste exposite
verzorgen. Onder het tentoonge
stelde bevinden zich beeldhouw
werken, prenten, tekeningen en
schilderijen, de meeste zeer aan
trekkelijk geprijsd.
Om met het beeldhouwwerk te
beginnen: liefhebbers van de
vormen van dansende lichamen
kunnen hun hart ophalen bij eni
ge werkjes van Anne Rogaar. Zij
zelf vergelijkt haar geabstraheer
de, zorgvuldig afgewerkte dans-
flguurtjes met 'minimal dance':
"met zo min mogelijk iets probe
ren uit te drukken". Behalve
dansende figuren vervaardigde
zij - in brons, marmer of kalk
steen - liggende en staande figu
ren, en een etherisch beeldje 'Bij
na gevleugeld'. Veel zwaarder en
monumentaler dan de overige
creaties werd haar variatie op het
thema 'bescherming': een koes
terende en een koestering zoe
kende figuur, die lijken samen te
vloeien. Al met al mooi en
boeiend werk, wat deze Rogaar
ons toont.
Geheel anders van aard is het
sculpturale werk van Magda Pot-
ma. Van haar zijn een aantal ge-
détailleerde, tamelijk speelse en
kleurige steengoedbeeldjes te
bekijken, die schildpadjes, hage
dissen en slangetjes op en in
openbarstende eieren te zien ge
ven. Andere werken van haar be
staan uit een brok natuursteen
met daarop zo'n reptiel. Potma:
"reptielen en schildpadden fasci
neren mij omdat ze bijna zo oud
zijn als de aarde zelf en er in mijn
ogen uitzien of ze de wijsheid
van die miljarden jaren in zich
hebben". Hoe wijs die dieren ook
mogen zijn, van dichtbij beke
ken komen ze op veel mensen
toch vooral als tamelijk luguber
over. Het wat monsterachtige
van die prehistorische wezentjes
is in de kunst van Potma echter
teruggebracht tot iets onschul-
dig-bizars.
Zich voor elkaar ontkledende
mensen, 'thuiskomst', en 'aan
randing', zijn onderwerpen waar
Fer Hakkaart zich in zijn uit
drukkingsvolle, realistische te
keningen en prenten mee heeft
beziggehouden. Ook toont Hak
kaart een enorm olieverfschilde
rij, 'Automatiek' geheten: een
hyperrealistisch geschilderd, kil
beeld van een viertal jongeren
tussen kroket-, ijs- en flipperau-
tomaten.
Het landschap vormde eén in
spiratiebron voor Pauline van
der Zee, (twee grote bonte pa
pierschilderingen), Jolanda Fre-
deriks (sfeervolle impressies van
onder meer De Horsten), en Wim
van der Mey (minutieus uitge
voerde etsjes). Tot slot zij Annie
Godijn nog genoemd, die onder
ander enkele etsen toont met in
dringende verbeeldingen van -
zich bedreigd voelende vrouwen.
Een gevarieerd aanbod dus op
deze expositie, die u beslist zal
boeien!
ANTOON ERFTEMEIJER
'Carrara', marmeren beeldje
van Anne Rogaar. (foto p.r.)
Drie stukken van Dario Fo, gespeeld
door het Piccolotheater. Vertaling
en regie: Frans Roth. Gezien in De
Waag op 12 maart.
LEIDEN - Dario Fo staat vooral
bekend als een blijspelauteur
met een sterke sociale bewogen
heid. Zijn 'boodschap' verpakt
hij bij voorkeur in absurditeiten
en consequent doorgevoerde
overdrijvingen, die veelal opwe
gen tegen mogelijke dramaturgi
sche zwakheden en een zekere
neiging tot breedsprakigheid.
Belangrijk bij humor is echter de
iring en
op het c
gen op het door het Piccolothea
ter in De Waag vertoonde pro
gramma niet teveel van het goe
de bood. De drie eenakters pas
ten qua thematiek - de positie
van de vrouw in een mannen
maatschappij - uitstekend bij el
kaar, maar de eerste daarvan
maaide met een speelduur van
vijf kwartier wel het nodige gras
voor de voeten van de beide an
dere weg.
Daar komt dan nog bij, dat die
eerste (titels en nadere gegevens
werden niet verstrekt) een spel
voor twee personen was met
over het algemeen flitsende dia
logen en een bijzonder aardige
opbouw, terwijl de twee stukken
na de pauze monologen waren,
waarvan met name de laatste
groot gevaar liep te verzanden in
een al te grote woordenvloed. De
fout van Fo is meestal, dat hij te
veel wil zeggen en dat hij boven
dien bang lijkt om niet begrepen
te worden. Elk essentieel punt
wordt breeduit toegelicht en
daarmee duren zijn stukken toch
altijd langer dan nodig is, terwijl
de humor ook moet gaan dienen
om die lengte aanvaardbaar te
maken. Jammer, want daarmee
wordt de navrante rol van die
zelfde humor enigszins ont
kracht. En navrant kan Fo's hu
mor zeker wel zijn, zowel in zijn
schildering van de vrouw als sla
vin en lustobject als in zijn dwa
ze satire op de hele kretologie
rond modieuze begrippen als
'open huwelijk' en 'relatievrij
heid' met de daarmee maar al te
dikwijls samenhangende dubbe
le moraal, die in bepaalde krin
gen de man toch weer meer arm
slag lijkt te geven dan ae vrouw.
Voor slechts een handjevol
toeschouwers (het voyeursge-
voel lag op de loer) zetten het
Piccolotheater uit Amsterdam
echter een voorstelling op poten,
die het zeker niet ontbrak aan
vaart en lichtvoetigheid. De to
neelbeelden maakten echter een
onnodig amateuristische indruk,
die niet alleen aan de entourage
van De Waag geweten kan wor
den. PAUL KORENHOF
