Honderden reacties op anti-abortusfilm EO
WOENSDAG 13 MAART 1985
TELEAC
18.30 De Belastingcursus van Teleac, Les 4
TROS
19.00 Flappie, kleuterprogramma
19.05 The A-Team. Amerikaanse serie. Afl.: Het ei
land. Het A-Team bestormt een klein eiland
waar drug-smokkelaars de dokter gevangen
houden, die eens hun hospik was tijdens de
oorlog in Vietnam
NOS
20.00 Journaal
SOCUTERA
20.28 50.000 Nederlanders trekken zich het lot aan
van 300.000 reumapatiënten
TROS
20.33 De Kip en het Ei, Nederlandse comedy-serie.
Afl. 5: Avonddienst Harry verdiept zich wat
te veel in de problemen van een meisje. Zijn
vrouw begrijpt daar niets van
21.05 Hotel, Amerikaanse serie. Afl. 12: Fantasie en
werkelijkheid. Temidden van een modeshow
in het hotel beleeft Peter een romance met
een vrouw die een tragisch geheim met zich
meedraagt
21.55 TROS Aktua, actualiteitenrubriek
22.30 Onze Ouwe, Duitse politieserie. Afl.: Twee
doodkisten uit Florida. In Florida zijn een
steenrijke tandarts en zijn jonge vrouw Paola
verongelukt. Een student die ook in de auto
zat, beweert dat de vrouw na haar man is
overleden. Daarom maakt Paola's familie
aanspraak op de grote erfenis
NOS
23.35 Journaal
23.40 Nieuws voor doven en slechthorenden
NOS
13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden
VOO
16.00 Tineke, afwisselend middagprogramma
17.15 Superted, tekenfilmserie
NOS
17.30 Journaal
VOO
17.44 Agenda
FEDUCO
17.50 Medelanders Nederlanders. Vandaag: Sedja-
rah Kesabaran (De geschiedenis van het ge
duld - periode 1945-1951), informatieve serie
voor Molukkers
Donderdag
NOS
09.30 Nieuws voor doven en slechthorenden
FEDUCO-ROF
10.30 Telebord 19: Creativiteit in Friesland, cu
Fries voor niet-Friestaligen
NOS-NOT
11.00 2000 Jaar terug, afl. 1
11.30 Hier en nu voor de scholen, afl. 21
NOS
18.10 Trekking Staatsloterijg
18.15 Nieuws voor doven en slechthorenden
18.30 Sesamstraat
18.45 Jeugdjournaal
19.00 Journaal
PP.
19.12 Zendtijd Politieke Partijen t.b.v. de E.V.P.
NOS
19.22 Van Gewest tot Gewest, regionaal magazine.
Met vanavond (onder voorbehoud) o.a. on
derwerpen uit Venlo, Delfzijl, Gorkum en
Delft
20.20 Nederland C, kunst en cultuur in binnen- en
buitenland. Presentatie: Cox Habbema en
Cees van Ede
21.25 Kun je me zeggen waar woon ik, tv-film. Jos
(Hans Horstink) vervult zijn vervangende
dienstplicht in een verpleegtehuis voor be
jaarden. Hij doet zijn plicht omdat dat nu
eenmaal afgesproken is en niet omdat hij
zich zo betrokken voelt Met: Anny de Lange,
Ellen de Thouars e.a. Regie: Annemarie
Prins
22.30 Journaal
22.45 Den Haag Vandaag
23.00 Studio Sport
23.30 Nieuws voor doven en slechthorenden
Donderdag
18.00 Plons, de gekke kikker, teken
filmserie
18.05 Zeppelin, informatief program
ma voor kinderen.
18.30 Rogier van Ter Doest, jeudse-
rie. Afl. 10 (herh.)
18.55 Juke Box
19.00 Uitzending door derden: Pro
gramma van de Katholieke Televi
sie- en Radio-Omroep
19.40 Paardesport, mededelingen en
programma-overzicht
19.45 Journaal
20.10 Kijk uit! Verkeerstips. Afl.: De
tram heeft voorrang
20.15 Videomatch. Videospelletje
20.25 Namen Noemen, spelprogram-
21.10 Allemaal beestjes. Deel 2: Op
zoek naar de otter
21.40 Eiland, praatprogramma over
de culturele actualiteit. Met o.m. in
terviews met Peter Greenaway en
Wim Mertens
22.40 Nationale Loterij, paardesport,
DONDERDAG
14.00-16.00 Schooltelevisie
17.00 Schooltelevisie
17.55 Journaal
19.00 De zonen van Abraham, serie
over religieuze groepen die zich op
Abraham beroepen. Afl. 11: De Ar
meniërs: van Sint Gregorius tot de
Disapora
19.25 Tij drover. Twee klaveren - les 5
19.40 Mededelingen en programma-
overzicht
19.45 Journaal
Vervolg Plein Jeu (18.27 Tsukuba,
spelprogramma. 18.30 Kort nieuws.
18.35 Micro-defi, spelprogramma.
18.50 Uitslag Tsukuba. 18.52 Allo,
Plein Jeu?, spelprogramma.)
19.00 Ce soir, regionaal magazine
19.25 Minute Papilion
19.30 Journaal
20.00 Cap 60, spelprogramma met
vragen over de jaren 60
21.05 Pour l'amour du Risque (Hart
to Hart), Amerikaanse serie. Afl.:
l'Heritage de Max (Rich and Hart-
less
21.55 Culture Club. Vandaag een spe
cial over de Foire du livre
22.40 Trekking van de Nationale Lo
terij
22.45 Journaal
23.00 Informations, reflexions et in
terrogations laiques
DONDERDAG
11.30 Teletekst magazine
14.00 Schooltelevisie
15.30 Teletekst magazine
16.35 Mededelingen ONEM
16.50 Schooltelevisie
17.15 Lollipop, kinderprogramma
17.50 Plein Jeu, gevarieerd kinder
programma. (17.55 Papa a raison,
tv-serie)
18.00 Hier und Heute
18.25 Lucky Luke. Afl.: Billy the Kid
19.00 Fame, Amerikaanse serie. Afl.:
De journalist
19.58 Heute im Ersten
20.00 Tagesschau (ondertiteld voor
doven en slechthorenden)
20.15 Morenga, tv-film in drie delen.
Duits Zuidwestafrika in 1904. In
het noorden van de Duitse Kolonie
strijd het Duitse leger tegen de op
standige bevolking. In het Zuiden
is het nog rustig. Op 30 augustus
overvalt een zekere Morenga een
Duitse patrouille en schiet meerde
re soldaten neer. (Ondertiteld voor
doven en slechthorenden)
21.45 Brennpunkt
22.30 Tagesthemen
23.00 Einsatz in Manhattan (Kojak),
Amerikaanse tv-serie. Afl.: Das
Netz des Todes. In het Mayfair ap
partement is een huurder neerge
schoten door een scherpschutter.
Deze huurder had het appartement
onder een valse naam gehuurd om
daar al zijn vriendinnen te ontmoe
ten. Inspecteur Kojak vermoedt dat
er meer mensen in gevaar zijn
23.45 Tagesschau
DONDERDAG
08.10 Politik Aktuell
08.30 Schooltelevisie
09.25 Het programma met de muis
10.00 Heute
10.03 Die sich Christen nennen, tv-
film
11.40 Reisebilder aus der DDR, film-
reportage
12.10 Kennzeichen D
12.55 Persoverzicht
13.00 Heute
13.15 Teletekst-overzicht
15.40 Teletekst-overzicht
16.00 Tagesschau
16.10 Chris Howland presenteert
prestaties uit het Guinness Book of
Records 1984
16.55 Links und rechts vom Aquator.
Verhalen en reportages uit alle de
len van de wereld
17.25 Computerzeit. Die Welt der
Elektronenrechner, kinderpro
gramma
17.50 Tagesschau
18.20 Ein Heim für Tiere, vervolg
18.55 Mittlotto - 7 uit 38
18.58 Programma-overzicht
19.00 Heute
19.30 Direkt, een magazine met bij
dragen van jonge kijkers
20.15 Kennzeichen D, Duits allerlei
uit Oost en West
21.00 Der Denver-Clan (Dynasty),
Amerikaanse serie. Afl.: De kandi
daat. Fallon rent het hotel La Mira
ge uit als zij hoort dat Peter de Vil-
bis haar niet meer wil zien. Zij
wordt aangereden en wordt naar
het ziekenhuis gebracht. Claudia
komt meer te weten over de ge
heimzinnige viooltjes...
21.45 Heute-journal
22.05 Reisebilder aus der DDR. Mo-
ritzburg oder die Tauschungen der
Kunst, filmreportage
22.35 Das kleine Fernsehspiel - Stu-
dioprogramm: Lange Wintertage,
tv-spel. (Italiaanse versie met Duit
se ondertitels.) Het verhaal van
twee dove mensen die met elkaar
leren communiceren en die verliefd
op elkaar worden
00.20 Heute
DONDERDAG
10.00 Tagesschau en Tagesthemen
13.15 Teletekst-overzicht
15.40 Teletekst-overzicht
15.56 Programma-overzicht
16.00 Heute
16.04 Elternwache: Grundschule. Ein
Ratgeber im Medienverbind, infor
matieve serie. Afl. 4: Minderheiten.
Aansl.: Heute-Schlagzeilen, kort
16.35 Meine Mutter, deine Mutter, tv-
serie. Afl.: Geteiltes Haus ist halbe
Freud. De jonge weduwe Kit Flana
gan en haar drie kinderen verhui
zen naar Californie. Zij huren daar
een huis. Abby Stone en haar doch
ter Jill, huren echter dezelfde wo
ning...
17.00 Heute. Aansl.: Aus den Lan-
dern, regionaal nieuws
17.15 Tele-Illustrierte, gevarieerd ma
gazine
17.50 Tom und Jerry, tekenfilmserie.
Aansl.: Heute-Schlagzeilen
18.00 Telekolleg II: Cursus Engels.
Afl. 12: Your Daily Paper
18.30 Sesamstraat
19.00 Aktuelle Stunde
20.00 Tagesschau-Wetterkarte
20.15 Bürgerforum
21.45 Eff-eff. Vrijheid en fitness
22.30 (ZW) Muskulin - Feminin (Mas-
culin - Feminin), Franse speelfilm
uit 1966. (Originele versie met Duit-
Nederland-C
Een dienstweigeraar zit zijn tijd
uit tussen demente bejaarden.
Na de lange weigeringsprocedu
re, sollicitatie en wachttijd wordt
hij tewerkgesteld in een tehuis -
het werk is voor hem zeker geen
roeping, maar het was wel zijn
wens om mensen te helpen als al
ternatief voor de plicht tegen
mensen te leren vechten.
De schrijver van het het NOS-
tv-drama met dit thema, Ema
nuel Boeck, dat woensdagavond
wordt uitgezonden, zoog het on
derwerp niet uit zijn duim.
Boeck was zelf dienstweigeraar
in een tehuis. In ,Kun je me zeg
gen waar woon ik?' speelt hij
zichzelf. De regie werd gedaan
door Annemarie Prins.
De tweede .hoofdrol' in het
stuk spelen de sfeer en de men
selijke verhoudingen in het te
huis. Het leven verloopt er traag
en ook van de kijker wordt ge
vraagd geduld op te brengen om
vele kleine gebeurtenissen aan
zich voorbij te laten trekken en
zo te proeven van dit bestaan. De
camera filmt steeds „door de
ogen" van Jos, de dienstweige
raar, voor wie het verstrijken van
de tijd overigens betekent dat
het eind van zijn tewerkstelling
naderbij komt.
Het mens-zijn van de demen
ten tekent zich in de loop van het
programma steeds duidelijker af.
Ze hebben allemaal hun min of
meer heldere en hun volkomen
gestoorde momenten. En voor
Jos blijft het moeilijk om te
beoordelen wanneer het een sa
menvalt met uitingen van gene
genheid, het ander met een
scheldparty of andersom. Zijn
gebrek aan krachtdadig optre
den maakt hem ongeschikt en
uiteindelijk wil hij alleen maar
weg, net als de nieuwe bewoon
ster die zingt: „Kun je me zeggen
waar woon ik, wie me netjes naar
huis brengt beloon ik". Dit tv-
drama is het eerste uit een reeks
van vier, die het NOS-cultuur-
programma 'Nederland C' in de
komende weken uitzendt (Ne
derland 2, 21.25 uur).
Van gewest
In de NOS-televisierubriek 'Van
gewest tot gewest' is vanavond
een reconstructie te zien van de
eerste voedseltransporten naar
Nederland in de hongerwinter.
Die transporten werden onder
toezicht van het Zweedse Rode
Kruis naar Delfzijl gebracht,
waar de lading werd overgesla-
Annie de Lange, Hans Horstink e
je me zeggen waar ik woon?"
gen in binnenschepen voor het
transport naar het westen van
het land.
Verder in deze uitzending: in
het Zuidhollandse Gorinchem
wordt de laatste hand gelegd aan
de verbouwing van de Nicolaas
Pieck kerk. In deze kerk zijn 44
wooneenheden ondergebracht.
In kasteel Groeneveld in Baarn
is een tentoonstelling te zien
over de duizend jaar oude Friese
zeedijk 'De Slachte'. Doordat
Friesland in de loop van de tijd
nogal veranderde, loopt de dijk
nu als binnendijk dwars door de
noord-west-hoek van de provin
cie, over ruim 40 kilometer van
Rauwerd naar Sexbierum. Delen
van de dijk lopen langs de oudste
polders van Europa.
In levensmiddelenzaken in
Venlo domineren aanprijzingen
in de Duitse taal. Een invloedrijk
deel van de Venlose winkelstand
heeft een diepe commerciële
knieval gemaakt voor de Duitse
klandizie. Venlo, dat aan de
Tweede Wereldoorlog een zwaar
verwoest centrum overhield,
werd mede door de Duitse koop
drift overeind geholpen. Ook op
1 maart, de dag waarop Venlo be
scheiden de bevrijding herdacht,
ging alles z'n normale gang.
In Arnhem werd het afgelopen
weekeinde het Nederlands kam
pioenschap microvoetbal ge
speeld. Een spel met voetballer
tjes zo groot als een vingerkootje,
een bal ter gróótte van een druif
en een speelveld van 90 by 130
centimeter. (Nederland 2, 19.22
uur).
Parys, hun 1
gen, gedachten, gesprekken,
sen en illusies
00.10 Laatste journaal
DONDERDAG
08.00 Tele-Gymnastik (31)
08.10-12.15 Schooltelevisie (9.25 Het
programma met de muis)
17.00 Schooltelevisie
HILVERSUM (GPD) - Honder
den mensen hebben gisteravond
de Evangelische Omroep gebeld
met de mededeling „geschokt" te
zijn over de uitzending van de
Amerikaanse anti-abortusfilm 'The
silent scream'. De reacties liepen
sterk uiteen. Veel mensen vonden
het een goede zaak dat de EO de
indringende beelden vertoonde
„om daarmee vrouwen die een
abortus overwegen tot bezinning
te brengen". Een evengrote groep
sprak er schande van. Tot midder
nacht stond de telefoon by de EO
roodgloeiend.
Volgens de voorzitter van de me
dische commissie van Stimezo
'Stichting Medischge Zwanger-
schapsonderbrekeing) zat de film
vol propagandische trekken. „In
dat opzicht is het echt knap ge
daan, en zal het ook zeker effect
hebben, maar sommige suggesties
zijn gewoon onzin", aldus deze
arts.
Zo is het oiyuist, zegt hy, om te
suggereren dat de vrucht weg
kruipt. Als je probeert om een
knikker uit een knikkerzak te pak
ken, slipt die ook weg; dat hoeft
geen doelbewuste reactie te zijn.
Het is een interpretatie die weten
schappelijk gezien geen hout
snijdt. Talrijk zijn volgens de arts
de suggestieve details die net niet
Duitsland 3 zendt oude films van
de Franse regisseur Jean-Luc Go-
dard uit. Vanavond om 22.30 uur
'Masculin-Féminin. (foto afp)
18.10 Seaview, kinderprogramma
18.35 Grange Hill, jeugdserie
19.00 Journaal
19.30 Weerbericht
19.35 Look East, regionaal magazine
20.00 Wogan, amusementsprogram-
20.40 Monkey Business
21.10 The Two Ronnies, comedy-
show
22.00 Journaal en weerbericht
22.25 The Magie Picture Show
22.55 Sportsnight. Met: Voetbal FA
cup 6e ronde, herh.
23.50 The Hunter
01.10 Weerbericht
DONDERDAG
07.00 Ceefax AM, Teletekst-overzicht
07.50 Breakfast Time
11.30 Play School, kinderprogramma
13.30 Journaal
13.55 Weerbericht
13.57 Financieel- en nieuwsoverzicht
voor doven en slechthorenden
14.00 Pebble Mill at One, gevarieerd
lunchprogramma
14.45 Bagpuss, kinderprogramma
15.00 National Hunt Festival te Chel
tenham
15.40 Ceefax, teletekst
16.05 The Afternoon Show, geva
rieerd programma
16.50 Play School, kleuterprogram-
17.10 The Family Ness, kinderpro
gramma
17.15 Jackanory, kinderprogramma
17.25 Yogi bear, kinderprogramma
17.30 Dogtanian the Three Muske-
hounds, kinderprogramma
17.55 John Craven's Newsround,
jeugdjournaal
18.35 Arthur Negus enjoys, serie ge
sprekken. Afl.: Kingstone Lisle
19.00 The Wednesday Western:
Roughshod, Amerikaanse speel
film. Intrigerend drama over drie
v)uchtingen in het verre Westen en
een verontruste boer die bang is
dat zy het op hem hebben gemunt
20.25 Onbekend
20.40 Open space
21.10 Brass Tacks. Afl.: Welsh Pit Vil
lage
22.00 Blott on the landscape, tv-serie
22.55 Onbekend
23.30 Newsnight, actualiteitenmaga-
00.15 Weerbericht
00.20 National Hunt Festival, samen
vatting
00.40 Open University
Anglia TV
DONDERDAG
07.30-08.20 Open University
10.20 Schooltelevisie
12.55 Informatieve series
13.55 Informatieve series
14.20-16.00 Schooltelevisie
16.05 National Hunt Festival te Chel
tenham
17.20 Ceefax, teletekst
18.30 Mr. Ed. 'Horse talk'
19.00 The Lucy show. 'Lucy plays
Florence Nightingale'
19.30 Bearcats. 'Ground loop at Spa
nish wells'
20.20 Crossbar. Film
21.50 International motor sports
23.05 Sky Trax. Popmuziek
00.30 Sluiting
DONDERDAG
14.30 Family
15.30 Star Fleet. 'Find Destroy'
16.00 Sky Trax. Popmuziek
16.45 Sky Trax. Popmuziek
17.30 Sky Trax. Popmuziek
18.15 Blockbusters
18.45 News at 5.45
19.00 About Anglia, regionaal nieuws
19.35 Crossroads, tv-serie
20.00 Wish you were here...?
20.30 Coronation Street
21.00 This is your life
21.30 There comes a time
22.00 The last place on earth
23.00 News at ten, Anglia late news
and weather
23.30 Widows
01.25 Candles in the dark
DONDERDAG
10.30-12.43 Schooltelevisie
13.00 The little green man
13.10 Mooncat Co.
13.30 The Sullivans
14.00 News at one
14.20 Anglia news and weather
14.30 The Champions
15.30 Daytime
16.00 Gems
16.25 Anglia news
16.30 Sons and daughters
17.00 The little green man
17.15 The Moomins
17.20 Sooty. 'I'm Clever Too'
17.40 Words, words, words
18.00 Musicbox: videoclips
19.00 La belle vie, amusement met
o.a. Julien Clerc
20.00 Les 400 coups de Virginie, serie
20.53 Tintam'aris, artistiek magazine
22.00 Nieuws
22.30-2.00 Musicbox: videoclips
DONDERDAG
Hilversum 1 na 18 uur
18.06 Met Teddy aan tafel 19.02 In '1
voorbijgaan. 19.07 Leger des Heils-
kwartier. 19.25 NCRV-Woensdag-
Sport. NOS: 20.03 Hobbyscoop.
20.30 Langs de lijn, sport en muziek.
23.02 Met het oog op morgen.
NCRV: 00.02 Volgspot. 01.02 Ro
mance. 02.02 Nachtexpress. 06.02 In
't voorbijgaan. 06.07 Vandaag
donderdag
Hilversum 2 na 18 uur
NOS: 18.00 Nws. 18.10 NOS-Mid-
weekmagazine (18.13 Frontaal 18.35
Wereldwijzer. 19.10 Randstad en
Regio.) 19.30 De zin van de geschie
denis. 20.00 Nws. ZvK: 20.03 Gere
formeerde Kerkdienst?EO: 21.00 De
Bijbel open. 21.25 EO-Metterdaad
Hulpverlening. 21.27 De EO in de
regio. 22.00 Vragen naar de weg.
22.30 Nws. 22.35 De Open Cirkel.
23.05 Zicht op Israel. NOS: 23.30
Verhaal, buitenlandse literatuur
Hilversum 3 na 18 uur
Ieder heel uur nws. 18.04 De Avond-
spits. VPRO: 19.02 Gonzo Radio.
20.03 The John Peel Show. 21.02
Frontlijn. 22.30 Live Concert: Coc-
teau Twins. 23.02 Heartlands
Hilversum 4 na 18 uur
18.00 Nws. 18.02 Affiche 4. 18.07
Plaatgraag. 19.00 Puur cultuur. Ou
de jazz en andere klassieke randge
bieden. 19.15 Rauwkost. 20.00 Con
certgebouworkest. Klass. en heden
daagse muz. 21.30 Muz. van de F Al-
la. 22.15 Nederlandse muziek. 23.15
Over boeken. 23.45 Spel met poezie
Hilversum 5 na 18 uur
Vervolg Helpers weg (P.P.: 18.20
Uitz. van de CPN). NOS: 19.00
Nieuws voor buitenlanders. (19.00
Turks. 19.10 Berbers. 19.20 Marok
kaans-Arabisch. 19.30 Spaans.) FE-
DUCO-NOS: 19.40 Medelanders Ne
derlanders. Afl.: Sedjarah Kesaba
ran (De geschiedenis van het ge
duld). Taal: Maleis
DONDERDAG 14 MAART
Hilversum 1 Voor 18 uur
NOS: Ieder heel uur nws. NCRV:
7.03 Het levende Woord. 7.10 Van
daag... donderdag, vervolg. (7.20
Weerman Hans de Jong. 7.30 Aktua-
liteitenoverz. 7.45 Over kopen ge
sproken. 7.50 Programma-overz.).
8.06 Hier en Nu. (ca. 8.19 Weerman
Hans de Jong. 8.23 Krantenover
zicht. 8.30 Verkeersinformatie). 8.54
Perspectief. 9.03 Wie weet waar Wil
lem Wever woont? 10.03 Muz. bij de
koffie. 11.03 NCRV-Speciaal. Sphin-
xen en Pyramides. 11.30 Twaalf
uurtje. 12.40 Middagpauzedienst.
13.06 Hier en Nu. 13.20 NCRV-Glo-
baal. KRO: 16.03 Op de eerste rang.
17.03 Echo-magazine. (17.55 Mede
delingen (NOS))
Hilversum 2 Voor 18 uur
AVRO: 7.00 Nws. 7.06 A.M. (7.30,
8.00 en 8.30 Nws.). 9.30 Nws. 9.33
Buiten. (10.30 Nws.). 10.50 Snotneus
ahoy! 11.00 Hollywood Boulevard.
11.30 Nws. 11.33 Kijk op kunst.
11.58 Beursplein 5.12.00 035-284555.
OVERHEIDSVOORL.: 12.16 Uit-
12.30 Nws. AVRO: 12.36 AVRO's
Radiojourn. 13.00 Nws. 13.10
AVRO's Sportpanorama. 13.30 Nws.
13.33 Hersengymnastiek. 14.00 In de
wandelgangen, politiek praatpro
gramma. (14.30 Nws.). 15.00 De bur
gemeester is jarig. (15.30 Nws.).
VOO; 16.00 Veronica Nieuwsradio.
(16.30 en 17.30 Nws
Hilversum 3 Voor 18 uur
(NOS: Ieder heel uur nws.). TROS:
7.03 De Havermoutshow. 9.03 De
Hugo van Gelderen Show. 11.03 De
Polderpopparade. 12.03 50 Pop of
een envelop. 14.03 TROS Top 50
Show
Hilversum 4 Voor 18 uur
VARA: 07.00 Opmaat (8.00 Nws).
9.00 De strijkkwartetten van Schu
bert (3). 9.45 Klassieke pianomu
ziek. 11.15 Moderne Orkestwerken.
«Kk VIII. itf.uu HWi. lO.Ul
Muziekaktualiteit. 14.30 De Wande
lende Tak. Afl.: Gotan. 16.00 Het
Portret/het concert
Hilversum 5 Voor 18 uur
Alleen en sexualiteit. KRÖ: 10.00
KRO Scheepspraat. 10.10 Uit de
grond van mijn hart (herh). 10.40
Lees met plezier. Afl.: Licht op zol
der. 10.55 Pssst....moet je horen.
Afl.: Hollebolle Gijs. 11.07 Bidden,
gewoon doen. Afl.: Onze vader.
11.20 Switch on-24 (herh). VARA:
17.30 Radioweekblad op donder
dag. Met een Bericht uit het Ko
ninkrijk, reportage (herh). 17.55 Wel
en wee, feuilleton
helemaal waar zijn of iets zijn aan
gedikt. De titel alleen al 'De stille
kreet'. Het beeld dat van de opera
tiekamer wordt gegeven, dat ge
welddadige, met een schokkende
vrouw en een dokter die duwt en
rukt dat is onjuist.
De voorzitter van de medische
commissie van Stimezo vindt het
het goede recht van de EO om al
dus propaganda te maken, maar hij
tekent er bij aan dat allerlei details
volstrekt misleidend zijn, bijvoor
beeld de suggestie dat vrouwen on
vruchtbaar zouden worden door de
ingreep. Ook het beweerde over de
afmeting van een foetus van twaalf
weken trekt hij in twijfel.
In de Flevohof zijn zaterdag ruim
500 mensen die Pater of Paater he
ten bijeengekomen om te filosoferen
over de miljardenerfenis van Neel-
tje Pater. Wie was Neeltje Pater?
Om met het belangrijkste te begin
nen: zij was een dorpsgenote van
me, die op 7 februari 1730 in Broek
in Waterland werd geboren, op 8
maart 1789 in Broek in Waterland
overleed, en in die tussentijd in
Broek in Waterland schatrijk
werd, voornamelijk door overer
ving: zes erfenissen vielen haar ten
deel, die er voor zorgden dat zij,
toen zij kinderloos en als weduwe
overleed, een erfenis van circa ze
ven miljoen gulden naliet.
Dat was veel geld, in 1789. Nog
trouwens. Goud, zilver, meubilair
en 58.500 pond op de Bank van En
geland zijn daar nog niet eens bij
inbegrepen. Neeltje bezat 24 pak
huizen in Amsterdam en drie hui
zen in Broek in Waterland. Er
wordt nog steeds op haar nalaten
schap geaasd (een spreker in de
Flevohof schatte die op 29 miljard
gulden), maar dorpshistoricus A.
P. Bruigom noemt dat een illusie.
In 1938 verscheen er al een 46 pagi
na's tellend boekje, 'De erfenis van
vrouwe Neeltje Pater', waarin de
schrijvers aantonen dat er hoogst
waarschijnlijk niets meer te halen
valt omdat de erfenis na Neeltjes
dood gewoon verdeeld is onder
Trijntje Schoon (weduwe van
Claas Boterkooper) en Symon Bak
ker. Beiden kregen f 1.566.947.17.8.
Daarbij doet u er verstandig aan te
bedenken dat de laatste drie cijfers
schellingen (17) en stuivers (8) zijn.
Maar over alle 'ins and outs'
rond die erfenis en de nasleep er
van (iedere generatie Paters lijkt
weer van voren af aan te beginnen
met het najagen van deze hersen
schim), wil ik het hier nu verder
niet hebben, het lijkt mij aardiger
om u, aan de hand van een 'Broe-
ker Bijdrage' van J. W. Niemeijer,
een idee te geven van de levenswij
ze van zo'n rijke koopmansdochter
in de 18e eeuw. Dat kan dankzij de
inventarisatie van de huishoudelij
ke inboedel van Neeltje Pater, die
na haar overlijden door notaris
Gerrit de Ruyter werd opgemaakt
en niet minder dan 57 foliovellen
besloeg. Om te beginnen bezat zij
drie huizen die alle drie verdwenen
zijn (ikzelf woon in Broek in een
huis van 1650, veel Broeker houten
huizen uit de 17e eeuw hebben via
restauratie de tand des tijds wel
weerstaan, maar die van Neeltje
dus niet), en op het Roomeinde op
de plaats stonden van 'de oude
school', waar momenteel de beeld
houwer Eric Claus, mede bekend
als ontwerper van de P. C. Hoofd
prijs zijn huis en atelier heeft. Neel
tje woonde in het middelste huis, de
beide andere huizen diénden als
opslagplaats voor alle spullen die
zij bezat. Niemeijer, ook een dorps
genoot, die in zijn vrije tijd direc
teur is van het Rijksprentenkabi
net van het Rijksmuseum, doet een
greep uit de boedelbeschrijving,
want volledigheid is bij 57 foliovel
len uiteraard onmogelijk. Een por
seleinkast op zolder van het woon
huis bevatte onder andere 63
kopjes, 84 diverse borden, 91 ande
re borden, 38 Japanse soepkom
men, 36 dito boterschoteltjes, 32 di
verse dito, 24 andere boterschotel
tjes, 25 en nog eens 41 schotels, 6
porseleinen klapmutskommen, 56
diverse boterschoteltjes, 37 blauwe
schotels, en 74 Japanse borden. In
het voorkamertje op dezelfde zolder
werden bewaard: 4 bokalen, 83 di
verse kelken, 18 dubbele Delftse
borden, 24 Deltse borden, 22 Delftse
kwispedoren, 2 dito scheerbekkens,
15 spoelkommen, 38 Delftse scho
tels, 12 witte borden, 14 dito scho
tels, 36 Delftse borden, 24 diverse
chocoladekoppen, 2 Delftse pape-
gaaitjes, 11 diverse schoteltjes en
zovoort enzovoort...
Elders in het huis nog veel meer
serviesgoed, zeer veel juwelen en
gouden en zilveren sieraden, en
zulk typisch 18e-eeuwse zaken (no
teert Niemeijer) als 'een piramide
tot de Illuminatie', een hangend
fonteintje van zilver, een opticas-
piegel en een telescoop op een voet.
De linnenkast bevatte honderden»
handdoeken, meer dan 150 lakens, j
vrachten 'floddermutsen' (vrijwel
alle met gouden haken) halsdoeken,'
hemden, zakdoeken, kamerdoekjes,
muilen, rokken, en schorten, 'alles
in onvoorstelbare aantallen, zeker
als men beseft dat de eigenaresse
een kinderloze weduwe was'. En
dan hebben we nu alleen nog maar
een klein deel opgesomd van wat er
in het middelste woonhuis stond!
Had Neeltje zo'n maniakale verza-
meldrang? Niemeijer meent van
niet: ,J4aast het huisraad van
haarzelf en haar man waren er
waarschijnlijk een aantal comple
te inboedels bij die haar door
erfenis waren toegevallen, zoals
ook haar reusachtig vermogen ont
staan is doordat ze telkens maar
weer tot erfgename werd benoemd.
Het echtpaar Schoon-Pater heeft
dat alles met piëteit bewaard. Ook
datgene dat in hun kleine, kinder
loze huishouden geen dienst deed,
zoals bakermand, kinderdekentje
en drie kraamstoélen".
