Jong zijn in... Canada
Hilversum 4 niet populair bij jeugd
'Noorderwiek' bij les voor doven
Overschot predikanten door toenemend aanbod
Drie winnaars en extra prijs
Uitslag pagina-wedstrijd
Rob Luyken krijgt prijs
voor computerprogramma
WOENSDAG 6 MAART 1985
PAGINA 11
Naar school moeten ze keurig
kort geknipt en - net als op veel
scholen in Engeland trouwens -
in uniform: de meisjes in Schots-
geruite rok en groene blazer, de
jongens in grijze 'pantalon' en
blauwe blazer. Onder die blazer
dragen zowel meisje als jongen
een wit overhemd met stropdas.
Jong zijn in Canada, waar
naast de leerplicht, een uniform-
plicht bestaat. Mijn nichtjes die
nu bijna tien jaar geleden emi
greerden naar Calgary in de Ca
nadese olieprovincie Alberta,
moesten er althans heel erg aan
(foej dad,mm, ik p nar school
Eindredactie Annemiek Ruygrok
Telefoon 071-144941, toestel 217
wennen. Zo gauw ze thuiskwa
men ging het uniform de kast in
(keurig in de plooi!) en sweat
shirt en spijkerbroek aangetrok
ken.
Maar afgezien van dat uniform
is Canada een prima land om
jong in te zijn. Niet in het minst
door de prachtige natuur. Een
paar uur buiten de stad Calgary
bevinden zich uitgestrekte, rui
ge, bergachtige natuurgebieden.
Daar wordt door jongeren veel
gekampeerd, 's Zomers maar
ook 's winters.
Over de winter gesproken: de
winters zijn er veel kouder dan
bij ons. Temperaturen van dertig
graden onder nul zijn tussen no
vember en maart geen uitzonde
ring. De sneeuw die in die maan
den valt, valt in dikke pakken. In
de natuurgebieden kun je dan
prima skieën. En wie niet skiet
bedenkt andere manieren om
van de heuvels naar beneden te
glijden. Ligt er sneeuw in de ber
gen, dan zie je heel veel kinderen
bijvoorbeeld in grote autoban
den van de heuvels roetsjen.
Sport neemt in Canada een be
langrijke plaats in. Op de scholen
wordt elke dag een of meer uren
aan sport besteed. Voetbal zoals
wij dat kennen, wordt in Canada
nauwelijks gespeeld. IJshockey
is volkssport nummer één. Ie
dere jeugdige Canadees kent
Wayne Gretzky, een top-ijshoc-
keyer die daar net zo beroemd is
als Johan Cruyff bij ons.
Jong zijn in Canada betekent
ook zo snel mogelijk een bijbaan
tje zien te vinden. Kinderen
wordt al op jonge leeftijd geleerd
dat ze zelf hun zakgeld kunnen
verdienen. Vaak werken ze na
schooltijd in een hamburgertent,
in een supermarkt, of een pizze
ria. Geld verdienen daar draait
het om; als je verdient dan tel je
mee in Canada. Veel jongeren
werken om een auto te verdie
nen. Want in Canada mag je ach
ter het stuur van een auto als je
zestien bent. Toen ik zestien was,
vond ik het jammer dat ik hier
woonde en niet in Canada.
HANS VELDHUIZEN
Dat was een moeilijke klus voor
de KITS-redactie. De inzendin
gen voor de paginawedstrijd wa
ren zo leuk, dat het lastig kiezen
was. Maar we wilden ons toch
een beetje houden aan het uit
gangspunt: een pagina met een
afwisselend en actueel aanbod
van berichten. Een themanum
mer mocht wel, maar dan moest
dat onderwerp van alle kanten
zijn belicht. De teksten moesten
goed leesbaar zijn, de keuze van
foto's en tekeningen moest de
daarbij behorende tekst duide
lijk maken. En zo waren er nog
wel meer punten waarop we heb
ben gelet.
Wat ons opviel was het feit, dat
veel klassen een puzzel hadden
gemaakt, dat pop en video erg in
trek zijn en dat de deelnemers
heel goed de actualiteit in het
oog hebben gehouden.
Hilversum 4 legt het nog steeds
af tegen Hilversum 3. De klassie
ke zender heeft een geheel eigen
publiek maar het aantal jongeren
dat naar Hilversum 4 luistert'
staat in geen enkele verhouding
tot het aantal oudere luisteraars.
Hilversum 4 is er gekomen om
enig tegenwicht te bieden tegen
het popgeweld dat dag-in-dag-
uit, uur-in-uur-uit de ether wordt
ingeslingerd. Ik heb in mijn ken
nissenkring een klein onder-
Antonin Dvordk
zoekje gehouden naar de be
kendheid van jongeren met Hil
versum 4. De uitkomst was te
leurstellend: geen van de jonge
ren die ik ernaar vroeg luistert
wel eens naar Hilversum 4. Zelfs
Quinten (15) niet die zeer ver
dienstelijk piano speelt en straks
misschien wel naar het conserva
torium gaat. Quinten is een van
de jongeren die zogezegd 'zijn
klassieken kent': hij speelt veel
van Chopin, al draait hij zijn
hand niet om voor een ruige
boogie-woogie. Rob Hoeke, er
kend boogie-woogie-specialist, is
Quintens favoriete pianist. "Mijn
leraar op de muziekschool houdt
daar helemaal niet van. Die is er
zelfs op tegen dat ik boogie-
woogie speel, want dat verpest
mijn techniek zegt-ie", aldus
Quinten.
de. Zijn moeder leerde hem de
eerst beginselen.
Naar welke radio-zender luis
ter Quinten het meest? "Naar
Hilversum 3", zegt hij. Die staat
vrijwel altijd aan bij ons thuis".
Platen koopt hij niet zo vaak -
dat laat zijn zakgeld niet toe -
maar uit de stapel platen bij de
draaitafel pakt hij zonder aarze
len elpees van Duran Duran,
XTC en de Human League, de
voorlaatste elpee van The
Stranglers. Geen Chopin, geen
Dvorèk, Tsjaikovski of andere
klassiek-muzikale grootheden?
"Oh jawel hoor. Die draai ik
ook wel eens, maar alleen als het
nodig is voor mijn pianostudie.
Anders luister ik daar vrijwel
nooit naar. Ik vind het heel
mooie muziek hoor, maar het
swingt me toch te weinig. Ik hou
eigenlijk meer van een beetje rit
me..."
HANS VELDHUIZEN
vielen, vinden we dat de leerlin-
gén van de zesde klas van de 'W.
van Veenschool' in Katwijk een
eervolle vermelding hebben ver
diend. Zij bleken goed begrepen
te hebben dat een krant bestaat
uit nieuws, maar ook uit adver
tenties. Bovendien maakten zij
een 'echt' politiebericht en had
den leuke onderwerpen 'dicht bij
huis': over de Pan van Persijn
bijvoorbeeld.
Uiteindelijk konden er maar
drie winnen en dat zijn:
de zesde klas van de Engelen-
daelschool uit Leiderdorp;
de openbare basisschool De
Wildeling uit Lisse;
klas 3 G van het Christelijk Ly
ceum in Alphen.
Een extra prijs gaat naar de
lomschool 'De Gulden regel' ook
uit Alphen.
Deze vier klassen mogen bin
nenkort naar de redactie van het
Leidsch/Alphens Dagblad ko
men om hun ideeën uit te
werken. Ed Petit zal dan helpen
met de opmaak van de pagina.
En als er na al dat werk nog tijd
over is, zal Harry Mos jullie nog
het een en ander van de krant la
ten zien.
Overigens willen we de leuke
ideeën van de niet-prijswinnaars
niet in de prullenbak gooien. Af
en toe pikken we er eentje uit om
in KITS te zetten. Naam van de
schrijvers en van de school zul
len we er dan eerlijkheidshalve
bij vermelden.
Rob Luyken: 'In een boek kun je die celdeling nooit zo duidelijk torren".
(foto Holvast)
Staatssecretaris Van Leijenhorst
(onderwijs) deelde vorige week
in Rotterdam prijzen uit. Scho
lieren, die computerprogram
ma's hadden samengesteld, kon
den die insturen voor een wed
strijd. Een van die scholieren is
Rob Luijken, 5 vwo van de Ag
nes Scholengemeenschap.
Rob verdiende de vijlde prijs
voor zijn programma voor celde
ling (biologie).
"Eigenlijk is mijn programma
meer geschikt voor video dan de
computer, omdat je beweging
ziet ontstaan. Maar Van Leijen-
horst vond het aan de andere
kant knap, dat ik het toch voor
elkaar heb gekregen", zegt Rob
trots.
Het programma van Rob laat
het hele proces van de celdeling
(mitose) zien. Dat heeft als voor
deel dat alles in elkaar vloeit. In
een boek kan dat nooit getoond
worden, dan moet je met foto's
van de verschillende fasen
werken. Lerares informatica
Thea Mahieu over het program
ma van Rob: "Het is belangrijk
dat hij dit doet, want we kunnen
het in het onderwijsprogramma
meenemen. Er is op de scholen
enorme behoefte aan goede soft
ware en dit is dus een belangrij
ke bijdrage. Leerlingen van 4 ha
vo en 4 vwo kunnen ermee aan
de gang gaan".
LEIDEN - Ongeveer 90 leerlin
gen van 'De Noorderwiek' zijn
naar een demonstratieles ge
weest van het instituut voor do
ven in St. Michelsgestel. Leerlin
gen van de opleidingen kinder
en jeugdverzorging en agogisch
werk kwamen daar erg onder de
indruk van kinderen, leerkrach
ten en groepsleiding.
Het volkomen dove kind
wordt door enorme inspanning
van iedereen toch geleerd te pra
ten, liplezen, lezen en schrijven.
Zodra men weet dat een baby of
peuter doof is en dat is door de
huidige manier van onderzoeken
al snel, bezoekt een maatschap
pelijk werkster van het instituut
de ouders van het kind.
Al zijn de kinderen nog zo
klein, ze krijgen toch een
gehoorapparaat om geluidstril
lingen te kunnen opvangen. Echt
horen kunnen ze daarmee niet,
maar het dove kind vangt toch
iets op en dat helpt enorm bij
liplezen en leren praten. Als het
kind ongeveer vier jaar is, gaal
het al een paar keer logeren in
het instituut om alvast te wen
nen.
Kleuters in het instituut krij
gen elke dag een kwartier op een
speelse manier les. Grotere kin
deren krijgen dat drie keer per
week, maar dan een half uur.
De leerlingen van de Noorder
wiek hebben tijdens hun bezoek
veel geleerd. Eigenlijk lopen de
mensen gauw met een boogje om
dove kinderen en volwassenen
heen, omdat zij bang zijn om
contacten te leggen. Maar dat
moet je nu juist wel durven. En
als je dan een praatje met een do
ve maakt, zorg dan, dat hij of zij
jouw gezicht goed kan zien. Je
moet zorgen dat er voldoende
licht is en rustig en duidelijk pra
ten. Je hoeft helemaal niet har
der te gaan praten. En als je niet
snapt wat een dove tegen je zegt,
laat dat dan blijken en vraag of
het nog een keer kan worden
herhaald.
Niemand wil op een eilandje
leven, ook doven niet. Dat is de
leerlingen van de Noorderwiek
wel duidelijk geworden.
Het aanbod van predikanten
zal in de komende jaren de vraag
waarschijnlijk gaan overtreffen,
verwacht dominee G. Pettinga.
secretaris van de hervormde pro
vinciale kerkvergadering van
Utrecht en van de centrale com
missie voor het beroepingswerk
van de Hervormde Kerk. In ver
band met zijn aanstaand pen
sioen had het ambtsdragersblad
'Woord en Dienst' een gesprek
met hem. Pettinga wil nog wel
twee jaar aanblijven als secreta
ris van de commissie voor het be
roepingswerk.
Als het tekort aan predikanten,
dat nu nog bestaat, zal zyn inge
haald, zijn er nog ongeveer 50
hervormde predikanten per jaar
nodig. Voor dit jaar zijn er al zo'n
115 seminaristen. Die zullen voor
het allergrootste deel ook predi
kant worden. Het aanbod neemt
duidelijk toe. Oorzaak daarvan
kan zijn dat andere mogelijkhe
den voor studenten in de theolo
gie zijn afgenomen.
Moeilijk wordt het ook voor
kandidaten die de richting van
de Gereformeerde Bond zijn toe
gedaan. Daar is nu al een zeker
overschot, hoewel kandidaten in
deze sector die zich wat opener
opstellen ook wel terecht kun
nen in rechts-confessionele ge
meenten.
Voor een deel is het te ver
wachten overschot op te vangen
met deelwerk-plaatsen. Maar,
zegt ds. Pettinga, gemeenten
moeten niet denken, dat een
parttimer een goedkope predi
kant is, die wel voor een deel van
de tijd wordt betaald maar toch
al het werk doet. Er moeten dui
delijke werkafspraken worden
gemaakt. De gemeente moet zelf
een deel van de taken overne
men. Er zijn nu al zo'n 100 partti
mers werkzaam. Voor hun
rechtspositie moeten goede rege
lingen komen.
De beroepingscommissie is er
voorstander van, dat iemand pre
dikant kan zijn in twee gemeen
ten tegelijk, elk voor de helft van
de tijd. De huidige regeling voor
ziet daar niet in. Pettinga: "Voor
kleine gemeenten zou het een' ge
weldige tegemoetkoming zijn als
ze samen één predikant konden
beroepen".
Onder vrouwen bestaat veel
belangstelling voor een deeltijd
functie. Ds. Pettinga heeft de in
druk dat het in veel gemeenten
eerder onwennigheid is als men
geen vrouwelijke predikant wil,
dan dat men er werkelijk be
zwaar tegen heeft. Uitgezonderd
natuurUjk die gemeenten die de
vrouw in het ambt principieel af
wijzen.
Beroepen. Hervormde Kerk:
beroepen te Katwijk aan Zee C.
J. Sjollema Hien-Dodewaard, te
Oude Tonge L. C. Talsma Wil-
sum, te Hollandscheveld J. den
Admirant Babyloniënbroek, die
bedankte voor Nagele-Tollebeek
(Noordoostpolder), te Kamerik
A. Boon Kamperveen; aangeno
men naar Genderen-Doeveren
kandidaat D. Huurman Putten,
naar Gieterveen-Gasselternij-
veen (Dr.) kandidaat C. J. Harder
Nieuw-Dordrecht, naar Emmen
A. ten Kate Dedemsvaart; be
dankt voor Rolde kandidaat R.
Kleijer Emmen.
Gereformeerde Kerken: be
roepen te Leeuwarden G. ter
Maat Goor; aangenomen naar
Makkum G. de Fockert Den Hel
der, naar Marrum (Fr.) J. H. Bec
ker Ooltgensplaat; bedankt voor
Drachten J. Schoneville Nyens-
leek (Dr.).
Gereformeerde Gemeenten:
beroepen te Haarlem (met do-
venzorg) A. Bac Bodegraven; be
dankt voor Slikkerveer R. Boog
aard Leiden.
Boek. Bij de uitgeverij Aga-
thon in Weesp is een boek (365
bladzijden) verschenen, getiteld
'Uit de grond van ons hart', met
een groot aantal 'open brieven'
aan paus Johannes Paulus II.
Vijfentachtig 'prominente'
rooms-katholieke Nederlanders
richten zich hier rechtstreeks tot
de paus; zij achten hem onvol
doende en eenzijdig ingelicht
over de geloofsgemeenschap die
hem straks gaat ontvangen. De
schrijvers komen uit allerlei sec
toren van de samenleving: vak
bondsmensen, kamerleden,
hoogleraren, journalisten, maar
ook ouders met opgroeiende kin
deren, pastorale werkers, missie
bisschoppen en vrouwen in de
kerk.
Zij allen geven uitdrukking
aan hun zorgen en vrees, hun
klachten en verwachtingen, hun
hoop en afnemend vertrouwen.
Het boek (f. 24,50) is bedoeld als
een 'getuigenis van authentiek
geloof, maar ook als 'bedwon
gen protest tegen onbegrip en
miskenning'. "Het is geboren uit
zorg en liefde voor de kerk". De
schrijvers willen op hun manier
proberen, de door onderlinge
verkettering verstomde dialoog
weer op gang te brengen.
De redactie van het boek be
rustte bij de publicist Michel van
der Plas (57).
Congres. Van 29 april tot 4
mei wordt op 'De Blije Werelt' in
Lunteren onder auspiciën van de
Wereldraad van Kerken een in
ternationaal congres gehouden
met als thema: 'Gehandicapten
wél bekeken, niét gezien'. De or
ganisatie is in handen van de dia-
konale bureaus van de Hervorm
de Kerk, de Gereformeerde Ker
ken en de Christelijke Gerefor
meerde Kerken. Er worden 70
deelnemers verwacht, 30 uit Ne
derland.
Voor nadere inlichtingen kan
men zich wenden tot het diako-
nale bureau in Leusden (3830
AH), postbus 2211, telefoon 033-
943244.
Vrijgemaakten. Vorig jaar
groeiden de Gereformeerde Ker
ken Vrijgemaakt met 1422 leden,
zo meldt het pas verschenen
Jaarboek. Dat is minder dan het
jaar daarvoor.
De schrijver van het jaarover
zicht, ds. W. G. de Vries (Zwolle),
constateert, dat ook deze kerken
niet onberoerd blijven door wat
er in de omringende wereld ge
beurt. "Met name op de jeugd
band onttrokken zich 315 doop
leden.
De vrijgemaakt-gereformeer-
den hebben 262 plaatselijke ker
ken, 223 dienstdoende predikan
ten en ruim 106.000 leden. Het
aantal predikantsvacatures is 84.
Ter Schure. In het bisdom
Den Bosch hebben 126 priesters
en pastorale werkers en 38 ge
pensioneerde priesters een be
roep gedaan op mgr. J. ter Schu
re om zijn benoeming tot bis
schop niet te aanvaarden. Gezien
de grote onrust achten zij deze
benoeming schadelijk voor het
bisdom. Emeritus-priester C. A.
Maas uit Eindhoven heeft giste
ren de brieven bij het bisschops
huis in Den Bosch afgegeven.
Bisdom Rotterdam. Bis
schop R. Bar heeft in Delft de
nieuwe pastorale raad van het
bisdom Rotterdam geïnstalleerd.
De bisschop zelf is er voorzitter
Over zijn eigen positie in de
raad zei Bar, dat men van hem
mag verwachten dat hij open
oren en ogen heeft en zich graag
laat raden. Hij hoopte veel vreug
de te zullen vinden in de 'com-
munio', de gemeenschappelijk
heid. "Mijn adviesgevers sla ik
hoog aan".
